201 Przekładnie zębate - wstęp

SAVE OFFLINE

2011-05-09

Podstawy Konstrukcji Maszyn Część 2 Wykład nr.1

Literatura 1. „Podstawy konstrukcji maszyn” pod redakcją Marka Dietricha, WNT 1999 (wiele wydań w różnych latach) 2. „Napędy Mechaniczne – materiały z podstaw konstrukcji maszyn” Józef Szala, Wydawnictwo ATR –Bydgoszcz 1997 3. „WYKŁAD Z PKM z ćwiczeniami rachunkowymi, przekładnie zębate – geometria i kinematyka zazębienia” J. Sikora, R. Maciakowski, Wydawnictwo PG 1994 4. „Rysunek Techniczny Maszynowy” Dobrzański

1

2011-05-09

4. Przekładnie zębate - wstęp Elementarna przekładnia zębata: Jest mechanizm trzy ogniwowy (minimum), w którym dwa ruchome ogniwa są kołami zębatymi i tworzą z nieruchomą obudową parę kinematyczną

Przekładnie zębate – mogą być kombinacjami przekładni elementarnych

5. Typowa konstrukcja PZ – przekładnia o kołach walcowych

2

2011-05-09

6. Podział PZ ze względu na kształt bryły na której wykonano zęby A. walcowe

B. stożkowe i inne

7. Podział PZ ze względu na kształt linii zębów Koła o zębach prostych,

Śrubowych – skośnych,

3

2011-05-09

7. Cd. łukowych

daszkowych - strzałkowych

8. Podział PZ ze względu na wzajemne położenie osi: • Przekładnie równoległe,

• Przekładnie kątowe,

• Przekładnie wichrowate (ślimakowa).

4

2011-05-09

Przekładnia wichrowate

9. Podział PZ ze względu na ilość przekładni elementarnych A. Jednostopniowe

B. wielostopniowe

5

2011-05-09

10. Podział PZ Ze względu na kinematykę osi A. z osiami nieruchomymi

B. z osiami ruchomymi

6

2011-05-09

11. Podział PZ ze względu na zmianę prędkości wirowania wałów • Reduktory • Multiplikatory

7

2011-05-09

12.1. Inne typy przekładni

Przekładnia kątowa oraz przekładnia walcowa z zazębieniem wewnętrznym w zabytkowym żurawiu

8

2011-05-09

Przekładnia ślimakowa oraz listwa zębata służące do podnoszenia (zmiany wysokości)

Listwa zębata w mechanizmie otwierania luków na masowcu

9

2011-05-09

12.2. cd

Mechanizm umożliwiający zmianę kierunku rotacji (wizualizacja )

12.3. cd

Dwustopniowy reduktor w napędzie kserokopiarki

10

2011-05-09

Model reduktora turbinowego układu napędowego okrętu wojennego z początku XX wieku

12.5. cd

Podzespoły samochodowej „skrzyni biegów”

11

2011-05-09

Idea działania „skrzyni biegów” oraz tradycyjnego układu przeniesienia napędu w samochodzie

12.6. cd

Wizualizacja jednostopniowej przekładni zębatej

12

2011-05-09

12.7. cd

Przekładnia kątowa o zębach prostych

13

2011-05-09

Wielostopniowy reduktor w układzie napędu suwnicy

12.8. cd

Gondola pędnika azymutalnego z przekładnią kątową

14

2011-05-09

12.9. cd

Górna część kolumny pędnika azymutalnego

12.10. cd

Złożony układ okrętowej przekładni głównej wraz z mechanizmem zmiany skoku śruby nastawnej

15

2011-05-09

13. Modułowa budowa - technologiczność

Modułowa konstrukcja jedno, dwu i trójstopniowego reduktora

14. Podsumowanie Zastosowania przekładni jest bardzo szeroki: -

Zegarki [mW]

-

Sprzęt AGD [W]

-

Pojazdy i samoloty [KW] RYS

-

Przekładnie w turbinach i napędach głównych statków [MW].

Sprawności przekładni: -

Walcowe jednostopniowe około 2% (nawet 0,4%),

-

Walcowe wielostopniowe 3 – 4 %,

-

Ślimakowe około 8%.

16

2011-05-09

15 Znaczenie kształtu zębów • • • • + • •

Zęby proste: + proste wykonanie głośna praca Zęby skośne: + cicha praca, + większa niż przy zębach prostych nośność, występuje siła wzdłużna. Daszkowe: + cicha praca, + wysoka nośność, + siła wzdłużna znosi się (czyli jej brak!), - skomplikowana konstrukcja i obróbka.

16. Budowa koła zębatego p – podziałka obwodowa (długość łuku) α – kąt zarysu τ - podziałka kątowa z – liczba zębów m – moduł , miara wielkości zęba [mm]

π*d=p*z

m=

p

π

d=m*z

d a = d + 2ha d f = d − 2h f

17

2011-05-09

z1- zawsze zębnik!! z2 – to koło zębate!! u - przełożenie

u=

z2 z1

16. Moduły według PN –78/M-88502 (wybrane najpopularniejsze)

ZALECANE - UPRZYWILEJOWANE: 1; 1,125, 1,25; 1,5; 2; 2,5; 3; 4; 5; 8; 10; 12; 16; 20; 25; DOPUSZCZALNE: 3,5; 4,5; 5,5; 7; 9; 11; 14

17. Zazębianie się kół współpracujących

1 a = ⋅ m ⋅ ( z1 + z2 ) 2 Przy braku korekcji a=aw h – wysokość zęba, ha- wysokość głowy zęba hf- wysokość stopy zęba

h = h* ⋅ m ha = ha* ⋅ m h f = h*f ⋅ m

18

2011-05-09

19. Przykładowy rysunek koła zębatego

19