Dla klas 1 po gimnazjum. Składnikiżywno_ci 1

SAVE OFFLINE

Składniki chemiczne żywności Temat lekcji skłania do postawienia pytania co to jest żywność i co to jest odżywianie? Odpowiedzi mogą być różne ale my postaramy się stworzyć taką która zadowoli chemika. Zapewne spożywając różne smakołyki nie myślimy o tym, że w ten sposób wprowadzamy do organizmu różne substancje chemiczne, zatem żywność to mieszanina rożnych związków chemicznych, a odżywianie to nic innego jak ich wprowadzanie do organizmu.

Składniki chemiczne żywności

Kolejne pytanie to co to jest żywność naturalna? Chociaż dziś określenia takie jak żywność naturalna, eko-żywność, sklepy ze zdrową żywnością są bardzo popularne, to jednak należy stwierdzić, że praktycznie nie ma żywności naturalnej – jest ona w mniejszym lub większym stopniu żywnością przetworzoną

Składniki chemiczne żywności Żywność przetworzona na etapie produkcji rolnej (stosowanie nawozów, środków ochrony, specjalistycznych pasz, antybiotyków itp.). Substancje pochodzące z tych preparatów gromadzą się w organizmach roślin i zwierząt a w konsekwencji staja się składnikami naszej żywności.

Żywność przetworzona na etapie produkcji spożywczej (konserwanty, substancje zapachowe, barwniki itp.). Substancje te też znajdują się w produktach spozywczych i sprawiają, że trudno taka żywność nazwać naturalną.

Składniki chemiczne żywności

• • • • • •

Podstawowe składniki chemiczne żywności: Białka Węglowodany, czyli cukry Tłuszcze Woda Witaminy Sole mineralne Są one wprowadzane do organizmów w postaci napojów lub pokarmów stałych. Zacznijmy od napojów.

Składniki chemiczne żywności Herbata to krzew Camellia sinensis lub Assamica sinensis.

Z liści tego krzewu uzyskuje się surowiec do sporządzania napoju również popularnie nazywanego herbatą.

Składniki chemiczne żywności

Herbata czarna ( nas najpopularniejsza), zielona, czerwona, żółta, biała. Barwa napoju zależy od sposobu suszenia i przetwarzania liści a nawet od okresu zbioru (liście młodociane, liście wyrośnięte)

Składniki chemiczne żywności Każdy wie jak sporządzamy napój zwany herbatą i ta wiedza wystarczy nam do udzielenia odpowiedzi na kolejne pytanie czym jest ten popularny napój? Chemik, używając wyłącznie języka chemicznego odpowie, że herbata to wodny roztwór związków chemicznych zawartych w suszonych liściach herbaty. W liściach herbaty wykryto około 4000 różnych związków. Wiele z nich rozpuszcza się w gorącej wodzie i podczas parzenia herbaty przechodzi do roztworu, czyli naszego napoju. To właśnie te związki decydują o charakterystycznym smaku i barwie napoju. Uwaga: spożywany napój to roztwór – przypomnij sobie wiadomości o roztworach)

Składniki chemiczne żywności Ważnym związkiem o silnym działaniu na organizm wchodzącym w skład napoju jest kofeina. Ciekawa jest historia nazwy tego związku. Gdy został on wyizolowany z liści herbacianych nazwano go teiną, a dopiero później okazało się, że jest to ten sam związek który występuje w ziarnach kawowca, czyli kofeina. Dziś używa się obu nazw. Tradycyjnie związek uzyskiwany z liści herbacianych to kofeina (teina) teina, a z ziaren kawowca to kofeina, ale chemicznie jest to ten sam związek.

Składniki chemiczne żywności Kolejnym popularnym u nas napojem jest kawa. Jest to ekstrakt otrzymywany z palonych ziaren kawowca Coffea sp., czyli znowu możemy stwierdzić, że jest to wodny roztwór różnych substancji.

Krzewy, owoce i palone ziarna kawowca

Składniki chemiczne żywności W skład wypijanej filiżanki kawy oprócz kofeiny wchodzi wiele związków. Do najważniejszymi decydujących o smaku tego napoju należą kwas kawowy i kwas chinowy. HO

COOH

COOH

CH

CH

OH

HO HO OH OH

kwas kawowy kwas chinowy

Składniki chemiczne żywności Obecnie popularnymi napojami są napoje typu Cola (pepsi-cola, coca-cola) Pierwotnie produkowane zawierały wyciąg z liści koki.

Te smaczne napoje nie powinny być jednak nadużywane ze względu na dużą zawartość cukru (sacharozy). Aby nieco złagodzić ten słodki smak dodaje się kwas fosforowy(V) (regulator kwasowości). Napój zawiera również barwniki (karmel), konserwanty (benzoesan sodu), kofeinę, a także substancje zapachowe i CO2.

Składniki chemiczne żywności Mleko - głównym składnikiem mleka jest woda, a pozostałe składniki to substancje rozpuszczone. Najważniejsze składniki: • Białka - Mleko krowie zawiera około 30 różnych białek. Białka mleka charakteryzują się dobrą strawnością i przyswajalnością. Białka mleka zawierają wszystkie aminokwasy niezbędne do życia człowieka. • Tłuszcze ogólna zawartość tłuszczu występującego w mleku waha się w granicach od 2,7 – 5,5 %,

Składniki chemiczne żywności • Węglowodany - główny cukier to laktoza, czyli cukier mleczny. • Mleko źródło witamin, zarówno rozpuszczalnych w tłuszczach (np. A, D, E), jak i w wodzie (np. B-1, PP, B-12). • „Wady” mleka – białka zawarte w mleku mogą stanowić czynnik wywołujący alergie, szczególnie u dzieci, ale zanikają one zwykle do 3 roku życia, a najpóźniej do 5-tego.

Składniki chemiczne żywności Woda 1. Rola wody dla organizmu człowieka 2. Wody mineralne i lecznicze w Polsce (skład, miejsce występowania, działanie na organizm) •rozpuszcza pokarm i odpowiada za jego transport, •zwilża błonę śluzową.