Brumby - Mary Elwyn Patchett

SAVE OFFLINE

MARY ELWYN PATCHETT

BRUMBY Tłumaczyła Ewa Kołaczkowska

CZĘŚĆ PIERWSZA MŁODOŚĆ

Wiosna nastąpiła po całym roku korzystnym dla dzikich koni, co nie zdarzało się często. Naokoło wyrastały górskie szczyty, strome ściany, rumowiska skał i ziemi. Stąpanie po twardym podłożu, po głazach sterczących ze zboczy wyrabiało chyżość i pewność kroku i sprawiało, że nie znające podków kopyta były jędrne i starte w sposób nie spotykany u koni ze stad pasących się wśród bujnych traw i na gąbczastych nadrzecznych gruntach. Górskie pastwiska obfitowały w soczystą paszę, miały bogatą glebę. Wspinaczkę na wzgórza wynagradzała pachnąca trawa między iglicami skał. Krótkie, gwałtowne burze sprzyjały jej świeżości i szybkiemu odrostowi, a także smakowi; górska trawa nigdy nie bywała kwaśna. Nie więcej jak dwanaście dzikich koni skubało trawę na płaskowyżu w przerwach pomiędzy zwykłymi przedwieczornymi igraszkami. Wyginały szyje, kwiczały, stawały dęba z rozwianą grzywą, szczypały i nadstawiały się do szczypania, po czym znowu kwiczały. Dawniej stado było liczniejsze i jego pastwiska leżały dużo dalej na południowy wschód. Jak w fortecy dzikie konie przebywały tam w obszernej, zroszonej potokiem kotlinie na górskim zboczu, w kryjówce najzupełniej tajemnej aż do chwili, kiedy jedenaście miesięcy przed początkiem naszego opowiadania zjawił się wśród nich obcy koń, istny Pegaz o srebrnej maści. Przybył jak błyskawica, jak bożek, który na moment zstępuje między śmiertelnych. Na ten krótki okres wódz stada, ogromny, kary dziki koń, Yarraman, został wygnany po klęsce poniesionej w pojedynku z jasnym przybyszem. Siwy ogier, lśniący srebrnym blaskiem w świetle księżyca, przebywał ze stadem przez kilka dni i nocy, a potem znikł równie szybko, jak się zjawił. Gdy dziki karosz przyszedł do siebie po stoczonym boju, opuścił kryjówkę wśród pagórków wraz z klaczami, których mniej niż połowa przy nim została. Dzikie konie wędrowały przez szereg miesięcy, łamiąc płoty i zawsze z powodzeniem uciekając przed pogonią ludzi na chyżych wierzchowcach, aż wreszcie dotarły do górzystych okolic, gdzie miały do dyspozycji setki mil nie ogrodzonej przestrzeni. Instynkt kazał im wybrać wielkie wzniesienie o skalistym podłożu. Ziemia między skałami dostarczała obfitej i dobrej paszy, a w nozdrza wnikało czyste powietrze. Otaczała je olbrzymia, błękitna czasza nieba, a żar słońca bił z góry z taką siłą, że konie chroniły się w czarny cień skał i tu w południe drzemały.

Nocą, jeśli przyszła im ochota, mknęły w dół po skalistym zboczu dla samej przyjemności pędu. Blask księżyca srebrzył ruchome kontury i kładł poświatę podobną do szronu na szerokim, wronym grzbiecie wodza. Konie stawały przy wodopoju u stóp pasma górskiego lub rwały przez nadrzeczną nizinę, wnikając daleko w pas skąpego lasu i tratując bagna przy lagunie pokrytej liliami wodnymi, gdzie woda miała dziwną, ostrą słodycz wessaną z żywej roślinności.

Było to wielkie pustkowie. Człowiek, wróg dzikich koni, nie naprzykrzał im się zbytnio, bo żaden właściciel środkowej, górskiej działki i rozległych, urozmaiconych terenów po obu stronach łańcucha gór nie mógł sobie pozwolić na ogrodzenie posiadłości. Stado, choć niewielkie, odznaczało się świetną kondycją fizyczną w przeciwieństwie do większości tabunów dzikich koni, złożonych z lichych, chuderlawych stworzeń, których nikomu nie opłaca się oswajać. Płaskowyż objęty przez konie w posiadanie otaczały wałem gęste, czerwone i szare kominy skał spiętrzone na zboczu. W środku hali stał Yarraman, wódz stada. Była to ciężka, wulgarna bestia; mierzył w kłębie około jednego metra sześćdziesiąt centymetrów, miał brzydką głowę i kudłatą sierść. Utykał nieco — pamiątka po walce ze srebrnym Pegazem. Przy dokładnych oględzinach wyszłyby na jaw blizny żłobiące skórę w miejscach, gdzie ostry wiatr wydmuchiwał podłużne rowki w gęstej, zimowej sierści. Dziki ogier stał w środku stada i podnosząc głowę znad trawy, baczył na brykającą młodzież i na klacze. Tej wiosny przyszła już na świat para źrebiąt, jedno kare, jak Yarraman, a inne o dziwnej, stalowej maści. Nie miały nawet tygodnia, a pół tuzina klaczy nie oźrebiło się jeszcze. Ogier odrzucił w tył brzydki łeb i zarżał. Wiatr zwiał mu na oczy splątany czub znad czoła i długą, krzaczastą grzywę; koń niecierpliwie zmienił pozycję, odwrócił

głowę i zaczął wciągać w nozdrza powietrze. Nie wyczuł niebezpieczeństwa, więc spuścił głowę i spokojnie pasł się dalej. Tym razem nawet nie zwrócił uwagi, że jedna z klaczy tak jakby zamierzała odejść. Na ogół, jeśli któraś z nich opuszczała stado, wielki kary wódz ruszał do niej truchtem i zabiegając uciekinierce drogę zaganiał ją z powrotem. Bacznie strzegł swoich klaczy; żadnej nie wolno było wałęsać się osobno, chyba że miała się oźrebić, co ogier instynktownie wyczuwał. W tym jednym wypadku klacze mogły swobodnie opuszczać stado. Wkrótce przed oźrebieniem każda klacz odchodziła do kryjówki, którą sobie wybrała. Inne konie nigdy jej nie przeszkadzały. Teraz gniada klacz opuściła płaskowyż i lekkim, kołyszącym ruchem górskiego konia pięła się ku szczytom. Była to najpiękniejsza klacz w stadzie, o małej głowie i czystych konturach rasowego konia. W przeciwieństwie do Europy oraz Północnej i Południowej Ameryki Australia nie miała rodzimych koni. Sprowadzano tutaj konie wszelkich ras, czasem pełnej krwi z najlepszych stadnin. W początkowym okresie kolonizacji, gdy wielkie posiadłości nie były ogrodzone, zwierzęta domowe nieraz dziczały i takie jest pochodzenie australijskich dzikich koni. Parę niekorzystnych sezonów i krzyżówki w obrębie stada wpływały na lichy, wadliwy przychówek, na którym nikomu nie zależało. Stado Yarramana stanowiło wyjątek — tu poprawiała się rasa koni. Ogier, który mu przewodził przed Yarramanem, był koniem pełnej krwi i jego potomstwo dorównywało zwierzętom z najlepszych stajni. W dodatku to właśnie stado przypadkowo obracało się zawsze w okolicach z dobrymi pastwiskami i na zboczach górskich, czemu zawdzięczało wytrzymałość i wzrost. Yarraman został wodzem stada, zanim jeszcze skończył trzy lata, dzięki nagłej śmierci poprzedniego przywódcy zastrzelonego w pewną niedzielę w czasie „polowania na dzikie konie”, jakie farmerzy urządzają dla rozrywki; gdyby nie ta okoliczność, musiałby sobie zdobyć stanowisko wodza. Yarraman nie mógł chlubić się rasą, ale był dużym, silnym zwierzęciem o nieustraszonym, gwałtownym temperamencie. Klacz, której instynkt mówił, że czas oźrebienia jest już bliski, nie udała się zwykłym szlakiem w dół i nad brzeg rzeki, aby tam urodzić małe. Poszła w górę, pewnie stawiając nie podkute kopyta na twardym gruncie. Mocne nogi i muskuły niosły ją lekko między drobnymi skałkami sterczącymi z ziemi, natomiast obchodziła dookoła wielkie skały osadzone tu jak monolityczne ołtarze. Szła ciągle w górę; stromizna była coraz większa i przy każdym kroku kopyta klaczy stykały się poniżej środka jej ciężkiego ciała, aż w końcu posuwała się jednym ciągiem skoków. Ale szła wytrwale. Łagodne, brązowe oczy przepatrywały grunt pod nogami, wybierając najłatwiejszą drogę. Klacz nie zwracała uwagi na wspaniały widok poszarpanych krawędzi olbrzymich, czerwonych iglic, które zdawały się przebijać wypłowiały błękit nieba. Chylące się ku zachodowi słońce rzucało na nią cienie skał, długie, szare pasy groteskowo wydłużone. Wreszcie dotarła do szczytu. Stromizna została za nią i ukazał się nieregularny

płacheć równego gruntu na samym wierzchołku — miejsce tajemne, strzeżone i osłonięte przez skały. Z bliska widać było, że dzieli je po Mika stóp, ale z dołu robiły wrażenie połączonych w jedną iglicę. Na szczycie gniada klacz krążyła chwilę wśród skał, głośno parskając. Najwidoczniej nie śpieszyła się. Po swojemu przepatrywała każdy cal ziemi, może szukając ukrytych wrogów, a może z innego powodu, dla tej samej racji, która sprawiła, że wbrew obyczajom swego gatunku poszła w górę, gdzie ruchy były utrudnione, a wysiłek wielki i skąd zejście wydawało się prawie niemożliwe dla nowo narodzonego źrebięcia. Klacze zwykle wybierają na oźrebienie brzeg rzeki, gdzie ziemia jest miękka i kopytkom maleństwa nie grozi pośliźnięcie, gdzie będzie mogło wygodnie ułożyć swoje małe ciałko, a matce nie zbraknie wody. Woda zresztą stanowiła najmniejszą troskę gniadej klaczy. Raptowne, siekące ulewy często nawiedzały te strony, tak jakby ostre skałki przebijały chmury i sprowadzały deszcz; u ich stóp ciężkie krople, co upadły nocą, zostawiały małe kałuże słodkiej wody. Teraz, gdy gniada klacz dotarła już do miejsca wybranego według swego widzimisię, była spokojna i zadowolona, oczekując na bliską już chwilę. Słońce zaszło i na niebo wpłynął sierp księżyca. Od czasu do czasu z powiewem rzadkiego powietrza docierał tutaj kwik czy głębokie stęknięcie koni pasących się poniżej. Wkrótce potężny wódz ruszy szarżą w dół na czele stada; zostaną tylko klacze ze źrebiętami za młodymi jeszcze, żeby towarzyszyć reszcie koni. Po dzikim galopie, zwykle przy pierwszych przebłyskach świtu, wejdą z powrotem na górę, żeby paść się i odpoczywać w ciągu długiego, upalnego dnia. Gniada klacz nie miała kłopotu z urodzeniem źrebięcia. Była silna i ruchliwa, jej zdrowe ciało nigdy nie zaznało zamknięcia w stajni i po nocy spokojnego oczekiwania, przed świtem wydała na świat źrebaczka. Wylizała dokładnie jego drobne ciało, a potem pyskiem o miękkości aksamitu trącała go dopóty, dopóki nie wstał i nie zabrał się do ssania, podczas gdy sama ciągle zachęcała maleństwo cichutkim rżeniem. Źrebak stał niepewnie, rozstawiwszy szeroko wszystkie cztery kopytka. Jedwabistą jego sierść znaczyły wilgotne, wygięte ślady języka matki. Wreszcie ciepłe, tłuste mleko pociekło mu do gardła i w upojeniu zaczął machać ogonkiem. Gdy pierwsze blade promienie słońca musnęły delikatnie nowo narodzone źrebię, uwydatniły miękki, niebieskawo-szary odcień jego sierści, podobny do maści innego, tygodniowego źrebaka w dole, na hali. Była to maść nowa w stadzie Yarramana, maść kilku źrebaków urodzonych tej wiosny — dziedzictwo po urodzie i wdzięku srebrzystego Pegaza, co władał tabunem przez kilka dni jedenaście miesięcy temu. A kiedy górski wiatr rozwiał sierść źrebiątka, delikatną jak włosy niemowlęcia, ukazała się pod nią skóra o arabskiej czerni.

1

Joey siedział na progu dwuizbowego baraku na pustkowiu, gdzie mieszkał z ojcem. Nie minęła jeszcze ósma, a on już wydoił krowy i wypuścił je na pastwisko, żeby tak jak zwykle przyglądać się potem odjazdowi ojca. Czekał go teraz długi, samotny dzień. Joey miał jasne, prawie białe włosy spłowiałe od słońca, bo na dworze nigdy nie nosił kapelusza. Był opalony na brązowo, szczupły i muskularny. Jak na siedmiolatka ciężko pracował zmagając się czasem z zajęciami ponad siły, ale chciał pokazać ojcu, że da sobie radę z każdą robotą. Oczy chłopca, bardzo niebieskie na tle ciemnej twarzy, patrzyły nieruchomo w perspektywę czekającej go samotności. Joey dobrze pamiętał dzień, kiedy ojciec przyjechał do Domu Dziecka w Sydney i zabrał go stamtąd. Jim Meehan przywiózł synka do baraku w buszu. Malec bał się wtedy wszystkiego: bał się ojca, przerażały go wszystkie trzy dojne krowy i olbrzymie, klapiące kopyta jedynego konia. Później strach minął; Joey zwalczał go w sobie, bo chciał, żeby tata był z niego dumny. I Jim Meehan był dumny z syna, tylko ten milczący człowiek o niczym nie mówił wiele i na pewno nie umiałby wyrazić słowami swoich uczuć. Joey jednak domyślał się ich i nawet myśli ojca rozgrzewały mu serce. Odkąd Jim Meehan nabył ziemię, na której zbudował swój mały domek, życie nie układało mu się zbyt gładko. Długie okresy suszy wyczerpały jego szczupłe zasoby. Musiał stopniowo wyprzedawać inwentarz, aż w końcu zostały mu tylko trzy krowy i krzepka, pół pociągowa klacz. Miał sporo ziemi, ale połowa była tak górzysta, że sam uznał ją za nieodpowiedni teren do hodowli. Po obu stronach górskiego, skalistego pasa leżały posiadłości jego sąsiadów. Mimo że powodziło im się dużo lepiej niż Jimowi, żadnego z nich nie było stać na ogrodzenie swojej ziemi, a wobec braku płotów bydło nabyte przez Jima wiecznie wchodziłoby w szkodę na sąsiedzkie grunta, bo jeden dorosły mężczyzna i jeden mały chłopiec w żaden sposób nie upilnowaliby inwentarza. Jim niekiedy myślał, czyby nie sprzedać działki, ale kto zechce kupić jej górski kraniec, a zresztą nawet i część bardziej nadającą się do uprawy, tam gdzie postawił swój domek? Nie, nie sprzeda ziemi, nie zrobi tego. Jakkolwiek było, obaj z chłopcem mają dach nad głową, a on, grodząc i kopiąc studnie w okolicy, może dosyć zarobić na kupno prostej żywności, której nie dostarczała im własna farma. Jim niechętnie zostawiał malca samego na cały dzień, ale nic na to nie mógł poradzić. Był zresztą dumny, że Joey tak dzielnie znosi ciągłą samotność. Przy nogach chłopca kilka kur grzebało w twardej ziemi. Żar słoneczny lał się z góry, a w oddali i bliżej, tuż koło niego, krakały jak zawsze wrony. Szorstką łapką

Joey sięgnął do kieszeni, ostrożnie wyjął stamtąd oswojoną jaszczurkę i zaczął się z nią bawić. Gdy ją znalazł, miała zaledwie parę cali długości i różowawe, prawie przezroczyste ciało. Niewątpliwie była wtedy niemowlęciem; Joey tak o nią dbał i wykazał tyle cierpliwości w oswajaniu stworzonka, że teraz jaszczurka bez protestu pozwalała nosić się w kieszeni. Urosła może jeszcze o jeden cal i pokryła się drobną, szarą łuską. Siedziała chłopcu na ręce, z zadowoloną miną bacząc pilnie, czy nie podleci jakaś lekkomyślna mucha. Joey zaś rozmyślał, co by tu zrobić, żeby wypełnić sobie czas do wieczoru. Powziąwszy postanowienie, wszedł do chaty i umieścił jaszczurkę w pudełku z odratowanym wieczkiem — tam ją trzymał. Potem wyszedł na dwór i pobiegł do osobliwie wyglądającego budynku z surowych bierwion i kory, który służył jednocześnie za stajnię, warsztat i oborę. Stał tam jego koń, przedmiot dumy chłopca, chociaż biedna, wyleniała stara szkapa, nawet przy swojej obecnej kondycji, nie miała w sobie naprawdę nic, co by mogło napawać dumą. A jednak Joey miał pewne powody do dumy, bo stan konia znacznie się poprawił od chwili, kiedy go dostał w prezencie od Geoffa Bretta z farmy Euro Downs sąsiadującej od wschodu z działką jego ojca. Było to sędziwe zwierzę kasztanowatej maści, wychudłe zarówno ze starości, jak wskutek minionych lat nędzy, wszakże niewątpliwie przybyło mu na wadze, odkąd dostało się w ręce chłopca. Joey jeździł na swoim rumaku powoli, z pewnym niepokojem, ale i dumą, docierając do miejsc, gdzie rosła najlepsza trawa. Tam zeskakiwał z konia i wyciągał się w cieniu dębu czy drzewa eukaliptusowego, przypatrując się, jak Grom mamle trawę w startych, zjedzonych zębach. Imię to, Grom, koń zawdzięczał żartobliwości Jima, ale Joey nie czuł żadnej urazy. Jeśli tata uznał za stosowne nazwać powolną, kościstą, starą szkapę „Grom”, koń został „Gromem”, a serduszko chłopca wypełniała wdzięczność dla Geoffa Bretta, który zamiast kazać zabić konia, wysłuchał jego próśb i podarował mu go. Grom odwrócił wklęśniętą głowę i trącił chłopca pyskiem. Nie miał nic przeciwko temu, aby zabrano go na spacer przed szczytowymi godzinami upału, bo wiedział z doświadczenia, że wycieczka zawsze kończy się w miejscu porosłym soczystą trawą. Po długich latach ciężkiej pracy, przekleństw, bicia, odparzeń na grzbiecie od siodła, popękanych kopyt i głodu koń chwalił sobie serdeczność nowego właściciela, którego ciężar dało się znosić z pogodą. Grom tak wykręcał głowę, że jedynym całym okiem mógł widzieć, co robi Joey. Parsknął, gdy chłopiec chwycił za zniszczoną uzdę, i Joey uznał ten dźwięk za wyraz zadowolenia. Malec jechał ostrożnie. Musiał jeździć na oklep, bo jedynego siodła używał ojciec. Ale przywykł już i nie robiło mu to różnicy. Ile razy uznał, że droga jest za ciężka dla Groma, zsuwał się na ziemię. Skąpa, zrudziała trawa pod jego stopami była zakurzona i kłująca, jednak prawie tego nie czuł, bo skóra na podeszwach zrogowaciała mu od zetknięcia z ziemią. Pamiętał, że jeszcze nie tak dawno, zanim zahartował sobie nogi, cierpiał męki chodząc boso. Pamiętał również, jak delikatnie ojciec wyjmował mu kolce,

tkwiące jak drzazgi w miękkiej skórze, która teraz stwardniała jak podeszwa obuwia. Joey jechał na Gromie w dół zbocza do rzędu ciemnych drzew nad brzegiem potoku, minąwszy po drodze trzy krowy z cielętami. To już była druga partia cieląt za jego pamięci. Uśmiechnął się na wspomnienie strachu, jaki w nim wzbudzały te trzy stare krowy. Teraz zaganiał je na podwórko raźnymi uderzeniami w kościste zady, przywiązywał po kolei i zręcznie doił opierając płową głowę o ich boki. Ale nie od razu mu to szło tak gładko. Grom przeprawił się przez potok i wylądował po drugiej stronie, po czym dostojnym truchtem posuwali się około mili po płaskim terenie ku stromemu masywowi gór. W tamtym kierunku biegła również odnoga potoku wijąc się u stóp pagórków. Joey nic innego nie byłby potrzebował do szczęścia, jak puścić Groma luzem nad potokiem, a samemu położyć się na brzuchu w cieniu dębu, śledząc w wodzie szybki ruch małej, brunatnej rybki lub widmowy, srebrzysty błysk słodkowodnego ślimoraczka. Grom jednak z własnej chęci ruszył truchcikiem ku górom, zwolnił kroku i zaczął drapać się na zbocze. Pierwsza wyniosłość, na którą się pięli, zakrywała wszystko oprócz trzeciej z rzędu, najwyższej góry w głębi, tak odległej, że na tle nieba widniał jedynie jej strzelisty kontur. Na zboczach uwydatniały się tylko bryły wielkich skał wskutek ruchomych cieni, jakie rzucały. Od rana do wieczora słońce kreśliło zarys tej czy innej skały na trawiastej przestrzeni, która jakby biegła niezmordowanie ku szczytowi. Pół roku temu Joey doszedł z ojcem prawie na sam szczyt tej najwyższej góry. Wspinaczka była mozolna: szli na piechotę, bo Jim używał konia wyłącznie do pracy. Chłopca zachwyciły skały o dziwacznych kształtach, jakie zobaczył w górze, i widok, jaki roztaczał się w dole. Jim obiecał synowi, że kiedyś dotrą na sam wierzchołek. Joey nieraz chętnie byłby przypomniał ojcu o wycieczce, której nie doprowadzili do końca, ale nic nie mówił. Wiedział, że ojciec bardzo ciężko pracuje i po powrocie do domu musi trochę odpocząć. Wycieczkę więc zostawiał sobie na później, jako coś bardzo przyjemnego. Może kiedyś ojciec nie będzie musiał tak harować dzień w dzień. Chłopiec wprawdzie zeskakiwał z grzbietu Groma, gdy droga biegła bardziej stromo, ale w istocie to koń go ciągle prowadził. Grom powoli piął się pod górę, minął grzbiet pierwszej kopy i zszedł stamtąd na drugą stronę do miejsca, gdzie wyrastał przed nimi najwyższy masyw. Tam zabrał się do skubania trawy, a Joey siadł pod zacienioną skalną ścianą oparty o nią plecami, uważnie wybrawszy takie miejsce, żeby nie pognieść delikatnych, postrzępionych fiołków, które tu rosły. Obserwując, jak Grom pałaszuje trawę, chłopiec także urwał sobie słodkie, soczyste młode źdźbło i, zamyślony, żuł je w ustach.

Po chwili znudziła go bezczynność. Chociaż Joey przebywał w buszu zaledwie od roku, wyrobił już sobie bystrość wzroku przy śledzeniu tropów. Wstał i krążył między skałami, wypatrując na ziemi śladów, które mogłyby świadczyć, że na zboczu mieszkają jakieś zwierzęta. Myślał, że może znajdzie tropy kangurów górskich zwanych „euro”, torbaczy o mocnych tylnych nogach, nie tak jednakże długich jak łapy kangurów nizinnych. Joey słyszał, że dawniej w górach roiło się od tego gatunku i właśnie dlatego ich przyjaciel Geoff Brett nazwał swoją posiadłość „Euro Downs”. Joey nie znalazł tropów kangurów, ale za to coś, co go jeszcze bardziej podnieciło. Parę jardów od miejsca, gdzie pasł się Grom, trawa była przypłaszczona i ziemia lekko stratowana. Zdeptany odcinek przechodził wyżej w szeroki, wygięty pas. Joey, w kucki, rozgarniał szorstkimi rękami źdźbła trawy częściowo już odgięte, żeby dokładniej przepatrzyć ziemię. Nie miał już najmniejszych wątpliwości: patrzał na odciski kopyt, mnóstwo takich odcisków, a wszystkie pochodziły od kopyt nie podkutych. Chłopiec wstał i zostawiając Groma mamlącego trawę poszedł w górę za niezbyt wyraźnym pasem tropów. Szedł ostrożnie, aby nie spłoszyć swojej zwierzyny. Był pewien, że konie, całe ich stado, może dziesięć lub dwanaście, musiały kilkakrotnie schodzić z gór i wchodzić z powrotem w ciągu ostatnich kilku godzin. Piął się coraz wyżej, aż nagle usłyszał słabe rżenie niesione wiatrem. Zastygł bez ruchu i nasłuchiwał. Teraz doszło do niego parskanie i kwik igrających koni. Ruszył znowu — przed nim wzniesienie opadało, a ostry kraniec grzbietu rozwaliły i zaokrągliły pędzące kopyta gubiąc się potem w dole. Joey czołgał się dalej bezszelestnie, w miarę możności ukryty za skałami, i wreszcie, z twarzą przy ziemi, podpełzł aż na sam brzeg grani. Stąd ukazała mu się okrągła kotlina wśród skał, a w kotlinie pasło się kilkanaście koni. Między nimi, w środku, skubał trawę ogromny, kary ogier. Dzikie konie! Serce chłopca zabiło mocniej z podniecenia. Zawsze słyszał, że takie stado składa się z zabiedzonych stworzeń, tymczasem patrzał na prawdziwe, cudowne konie. Może zdołają, on i ojciec, ogrodzić górską halę i dochować się własnej stadniny po tych wspaniałych bestiach. Nagle jakiś ruch przy samym szczycie góry przyciągnął jego wzrok. Coś stamtąd powoli schodziło. Joey leżał bez ruchu i patrzał. Po dziesięciu minutach odróżniał już piękną, gniadą klacz; schodziła ze zbocza ostrożnie, krok za krokiem, zakosami, żeby złagodzić stromiznę. A przed nią, przed samym jej pyskiem szedł nowo narodzony źrebaczek — Joey osądził, że ma nie więcej niż tydzień — śliczne stworzonko o delikatnej, szarej, jakby przydymionej sierści. Źrebiątko potykało się i ślizgało na skalistym zboczu, podwijało często nogi, ale matka nie dała mu się zatrzymać. Łagodnie popychane i szturchane, dźwigało się, stawało i ruszało dalej w dół.

W końcu klacz wraz ze źrebięciem dotarła na płaską halę do innych koni, Nogi znowu odmówiły źrebaczkowi posłuszeństwa, lecz tym razem matka pozwoliła mu odpoczywać, a sama zaczęła skubać trawę w pobliżu. Źrebię nie leżało długo. Po dziesięciu minutach znowu wstało, choć niezbyt pewnie, i zaczęło ssać. Klacz stała machając ogonem, odwracając pysk i czule dotykając brzuszka źrebięcia, który szybko pęczniał. Joey obserwował tę scenę w upojeniu. Po posiłku źrebak uciął sobie drzemkę. Potem nadszedł drugi źrebak, trochę starszy i pewniej trzymający się na nogach. Gniada klacz spojrzała na niego pobłażliwie i nie odgoniła od swego malca. Mniejsze źrebię znowu wstało i oba myszatki, stojąc naprzeciwko siebie, wzniosły w górę łebki jak para koników morskich, które zawierają znajomość. Potem figlowały jak małe dzieci, a Joey, ciągle leżąc na brzuchu, nie odrywał od nich oczu. Źrebaki były na górze należącej do ojca, na ich górze. Tak bardzo chciał, żeby zostały tu na zawsze. Przez jakiś czas Joey leżał i snuł błogie marzenia. W wyobraźni widział, jak ojciec dosiada pysznego rumaka, bez cienia podobieństwa z Trixie, ich ciężką, pociągową kobyłą o włochatych nogach. A on, Joey, jechał wierzchem obok ojca na równie pięknym koniu, zupełnie innym niż kochany, wyleniały Grom. Mrówka ucięła go w kostkę u nogi i Joey wrócił do rzeczywistości. Spojrzał w niebo i zdał sobie sprawę, że pora jechać do domu. Zastanawiał się, jak wytrzyma do powrotu ojca, kiedy będzie mógł mu opowiedzieć swój sekret. Jim Meehan w końcu przyjechał i Joey powitał go potokiem słów. Jim słuchał spokojnie; rozsiodłał Trixie i pomógł synowi przy ostatnich wieczornych zajęciach, których Joey nie zdążył wykonać z powodu podniecenia. Jim nie mógł powstrzymać uśmiechu, gdy cienkim, dziecięcym głosikiem chłopczyk trzepał o dzikich koniach. Sam widywał bardzo wiele dzikich koni w różnych częściach kraju i z małymi wyjątkami nie zauważył żadnego, którego pragnąłby mieć na zapoczątkowanie hodowli. Nie chciał oblewać zapału malca zimną wodą, ale był przekonany, że w jego opisie koni podniecenie góruje nad trzeźwym osądem. Pomyślał ze smutkiem, że w życiu jego chłopca tak mało jest rzeczy, które na ogół należą się dzieciom. Nic dziwnego, że go tak podniecił widok dzikich koni w górach i że wyobraźnia zrobiła z nich rasowe stado. Gdy skończyli już całą robotę, Jim położył rękę na ramieniu syna i poszli do domu. Joey, nadal podniecony, nie przestawał opowiadać. Siedli razem na progu — nieraz to robili pod koniec dnia. Pełna zapału twarz chłopaczka sięgała zaledwie do połowy ramienia ojca, który był wysokim mężczyzną. Pochylając spokojną, pooraną bliznami twarz nad jasną głową syna, Jim zapytał:

— Co byś najbardziej chciał robić w życiu, Joey? — Hodować konie! — odparł Joey bez wahania. Jim westchnął. — Może kiedyś spełni się twoje życzenie — jeśli nastąpi parę dobrych lat, ale teraz… teraz lepiej za dużo o tym nie myśl. — Ale przecież dzikie konie… możemy przecież zacząć hodowlę od dzikich koni? Jim dalej cierpliwie tłumaczył: — Nie mamy gdzie trzymać dzikich koni, synku, nawet gdyby to były najlepsze zarodowe konie na świecie. Zresztą, wiesz, właściwie nie warto opierać hodowli na dzikich koniach. — Ale przecież ja mówiłem tacie! Ja mówiłem, że te konie są inne. To duże, silne konie, a źrebięta… Ach! Żeby tata zobaczył te myszate źrebięta, a zwłaszcza tego małego, co go widziałem, jak schodził przy matce z góry. — Z tych źrebiąt, jeśli teraz są myszate, wyrosną pewnie siwe konie — powiedział Jim starając się odwrócić rozmowę od tematu opierania hodowli na dzikich koniach. — Mógłbyś jakoś nazwać tego małego źrebaka, co? Jeśli dzikie konie zostaną w tych stronach, będziesz obserwował, jak rośnie. A może, jeśli ładnie wyrośnie, schwytamy go i ujeździmy. — Czy on zechce być z daleka od stada? — Na razie pewnie mu się to nie spodoba, ale przywyknie. Ludzie mówią, że do wszystkiego można przywyknąć — powiedział z goryczą Jim, ale zaraz dodał pogodniej: — W każdym razie możesz sobie powiedzieć, że to twój źrebak, i wobec tego nazwać go. No, jakże go nazwiesz? Joey zastanawiał się przez chwilę i w końcu powiedział: — Pamięta tata tego wielkiego, czarnego człowieka, co przyszedł prosić, żeby mu dać jeść, i tata powiedział, że to dzikus? Jim przytaknął, a Joey ciągnął dalej: — Tego największego źrebaka nazwę Dzikus, bo to przecież jest dzikus, dziki koń. — A inne? — Mój źrebaczek, ten, którego zobaczyłem, jak schodził z góry — także jest popielaty, tata powiedział, że z niego wyrośnie siwek, ale na pewno będzie także śliczny i mocny i szybki, więc nazwę go Brumby. Joey zamilkł, a potem zaczął dokładnie wyjaśniać: — Bo nawet jeśli całe stado to są dzikie konie i każdy jest „brumby”, jak tutaj je nazywają, mój Brumby będzie najdzikszy ze wszystkich dzikich koni i ta nazwa będzie na przykład jak „książę” albo „król”… — Pewno masz na myśli tytuł władcy… Joey przytaknął, a Jim dodał:

— No to, jak widzę, rzecz jest załatwiona. Wstał i przeciągnął się, aby rozprostować zmęczone mięśnie. — Chodź, Joey, pora coś przekąsić. Gdy Brumby skończył trzy tygodnie, był dobrze wyrośniętym i silnym źrebakiem. Od czasu kiedy przyszedł pa świat, oźrebiły się jeszcze cztery klacze ze stada; trzy małe źrebiątka były gniade lub kasztanowate jak matki, ale najmłodsze i najmniejsze, i z wyglądu najbardziej delikatne, miało myszatą maść. Była to źrebiczka. Joey zaraz ją nazwał Gwiazdka. Wraz z resztą młodzieży Brumby brykał przez cały dzień z przerwami na jedzenie i spanie, ale gdy Gwiazdka uznała te figle za zbyt brutalne, biegła do boku matki i patrzała na hasających rówieśników spod jej brzucha lub pod opiekuńczym łukiem jej szyi. Po paru tygodniach Brumby dorównał wzrostem Dzikusowi, który urodził się o tydzień wcześniej, i oba źrebaki rej wodziły w zabawach. Bardziej przedsiębiorcze źrebięta często próbowały towarzyszyć stadu, gdy w księżycowe noce ruszało w dół ogarnięte niepokojem. Matki rychło wybijały im te zachcianki z głowy i wielki, kary ogier prowadził tylko część koni na równinne pastwiska. Brumby ciągle ssał matkę. Wyrósł już na dużego źrebaka o długich nogach, a jeszcze nie oglądały go ludzkie oczy oprócz oczu Joey’a. Pewnego dnia starsze konie pasły się lub drzemały, źrebięta zaś brykały jak zwykle, nie zdając sobie sprawy, że tym razem obserwuje je i chłopiec, i dorosły mężczyzna. Wspaniały wzrost i dzika uroda koni zdumiały Jima Meehana. Chłopiec milczał i doznał smutnego rozczarowania, gdy ojciec, gotów przyznać, że ma przed sobą najpiękniejsze stado dzikich koni, jakie kiedykolwiek spotkał w życiu, nie widział możliwości wykorzystania tego faktu. Nie miał okólników, gdzie by można je ujeżdżać, i nie miał pieniędzy na paszę dla schwytanych koni, a więc chyba musiałyby zostać na wolności, poruszać się swobodnie i same wynajdywać sobie pożywienie. Krótko mówiąc, cały pomysł był niewykonalny i Jim Meehan powiedział to chłopcu. W górach Brumby i jego towarzysze nadal rośli, jedli, spali i hasali na wietrze i w słońcu. Brumby bardzo szybko nauczył się wystrzegać wielkiego karego ogiera. Zmierzwiona grzywa i sierść Yarramana, jak również jego włochate uszy i malutkie świńskie oczka wzbudzały w nim szacunek: źrebak był jeszcze za młody, aby zrodzić niechęć ogiera, ale Yarraman w ogóle utrzymywał stado w stanie ścisłej dyscypliny. Jeśli jakiś młodziak podszedł do niego za blisko, parskał ze złością, odwracał głowę i zębami chwytał go za fałd skóry lub szerokimi kopytami wymierzał mu szybko i niecierpliwie kopniaka. Figlarne źrebaki od razu traciły humor. Gdy Yarraman zauważył objaw nieposłuszeństwa, jak na przykład zbytnie oddalenie się od stada, z podniesionym w górę łbem cwałował do uciekiniera,

zabiegając mu drogę, a potem okrążał stado i zbijał je z powrotem w jedną ścisłą grupę według swego widzimisię. Nieposłuszeństwo było natychmiast karane, i to surowo. Yarraman nie odznaczał się rasową urodą jak niektóre konie w stadzie, ale był tęgim i silnym reproduktorem i źrebięta po nim, pozbawione może efektownych cech, miały jednak piękny i muskularny wygląd. Krew Pegaza dodała im urody i, być może, rasowego temperamentu; trzeba było szeregu lat, żeby krew Yarramana wyparła te cechy i wydała bardziej pospolity typ konia. Brumby naturalnie nie miał pojęcia, że Joey bezustannie go śledzi. Chłopiec obserwował, jak źrebaki z wiekiem zmieniają maść z dymno szarej na czystą, srebrzystą biel, taką biel, jaką ma popiół w sercu ogniska. Joey zadawał sobie wiele trudu, aby żaden koń w stadzie nie poczuł się obserwowany, ale pieczołowita miłość, z jaką czuwał nad „swoim” stadem, nie mogła zapobiec katastrofie, która je nawiedziła, jeszcze zanim Brumby odłączył się od matki. Katastrofa ta całkowicie zmieniła tryb życia źrebaka, słoneczne, beztroskie dni wypełnione zabawą. Leżąc płasko na brzuchu w swojej wartowni, Joey obserwował ruchy dzikich koni. Przed ostrymi wiatrami zimowymi chroniły się w rozpadlinach skalnych, a gdy pogoda sprzyjała, wychodziły na słoneczne stoki i tam skubały trawę. W miarę jak trawa wysychała, wędrowały na południową stronę, ale zawsze wracały na zaciszną, naturalną koszarę, gdzie Joey zobaczył je po raz pierwszy. W księżycowe noce chłopiec wykradał się czasem z pryczy i na dwór, wskakiwał na Groma i ruszał na swoje podniebne stanowisko. Stamtąd dostrzegał ruchome punkciki — dzikie konie na równinie między podnóżem gór a rzeką. Rozpadliny gruntu, ciemny, smętny rząd drzew, pnie podobne do brzydkich, nadłamanych zębów sterczące gdzieniegdzie — wszystko rysowało się głęboką czernią w jasnym blasku księżyca, który krajobrazowi nadawał nierzeczywisty, mroźny wygląd. Niekiedy nocny powiew przynosił kwik figlujących koni lub świszczące rżenie ogiera, gdy zwoływał swoją hordę. Przed świtem czarne punkciki zlewały się w zwartą masę i krew chłopca pulsowała mocno w takt tętentu kopyt. Dzikie konie parły żywym pasem w jego stronę jak ciemny potok z żyłką srebrzystej bieli. Joey wracał do domu nieprzytomny z senności. Następnego ranka ojciec nie robił żadnych uwag na temat jego zaspanej miny przy zwykłych zajęciach dopóty, dopóki pewnego dnia Joey, który ziewając zmuszał się po męsku do spełniania wszystkich swoich obowiązków, nie uległ senności i przy śniadaniu bezwładnie nie grzmotnął jasną głową o stół. Jim wziął go na ręce i ułożył na pryczy, a wieczorem, po powrocie z pracy, poradził synowi, żeby spędzał więcej czasu w łóżku, a mniej na czatach obserwując konie. W zimie, w mroźnym powietrzu, źrebaki nadal brykały i figlowały, stale nabierając sił i zręczności. Gdy powolne i niezdarne ruchy powodują bolesne uszczypnięcie zębami czy grzmotnięcie kopytem, młode zwierzęta szybko uczą się

obrotności i czujności. Tak jak to się dzieje u stworzeń żyjących w dzikim stanie, tegoroczne źrebięta pozostały dłużej zależne od matek niż ich rówieśnicy wśród zwierząt domowych, w wygodnych warunkach stajni i wychowu, a zatem wcześniej odłączani od klaczy. Instynkt dzikich klaczy nakazywał im karmić źrebięta jak najdłużej i młode, najedzone do syta trawą i ziołami, przestawały ssać stopniowo i powoli, zwykle dopiero wtedy, gdy rodziło się następne źrebię. Między Brumby’m a Dzikusem wywiązało się współzawodnictwo; mała źrebiczka, Gwiazdka, uciekała od nich ze strachem, gdy igraszki przeradzały się we wściekłą walkę, od której wreszcie albo jeden, albo drugi odstępował. Na ogół źrebaki dorównywały sobie siłą. Czasami wódz stada, sam wielki Yarraman, chrapaniem wyrażał niezadowolenie i truchcikiem ruszał w stronę zapaśników. To kładło kres parskaniu i kwikowi, waleniu kopytami i rzucaniu łbami. Oba źrebce instynktownie obawiały się karego konia wielkiego jak góra, który potrafił wpoić swojemu stadu żelazną dyscyplinę. Yarraman miał wojowniczy i kłótliwy charakter; nawet najłaskawiej usposobiony, bywał ponury i złośliwy. Ogier nigdy nie otrząsnął się po porażce, jakiej doznał od srebrnego Pegaza. Jak mężczyzna upokorzony w oczach wszystkich domowników, Yarraman czuł potrzebę podkreślania swego wodzostwa, zwłaszcza w stosunku do źrebaków. Nadszedł czas, kiedy wszystkie źrebięta urodzone w tym roku zaczęły towarzyszyć dorosłym koniom w ich dzikich nocnych galopadach ze stoku gór i po równinie, aż do miejsca wybranego przez wodza na pastwisko. Dla młodego zwierzęcia wzrost jest zasadniczą sprawą życiową, a u koni bardziej może niż u innych gatunków wielkość i siła zależą od środowiska. I jedynie czysta rasa arabska przy zmienionych warunkach, w krajach znacznie oddalonych od pustyni, która pięć tysięcy lat temu wydała jej lotnych przodków, nadal zachowuje wzrost i cechy, gdziekolwiek na świecie rosłyby arabskie konie, na równinach czy w górach. Nawet araby i berbery są podatne na dolegliwości kopyt, jeśli przebywają na miękkich, wilgotnych grantach; najlepiej i najzdrowiej chowają się na twardych, suchych pochyłościach, w górach o skalistym podłożu. Jak każdy wódz dzikich koni godny tej nazwy, Yarraman co pewien czas znikał na parę dni i z tych wędrówek powracał z nowymi nabytkami dla stada; były to zawsze klacze. Stadem rządził, instynkt, nie zmącony słabością czy cywilizacyjnym wpływem człowieka. Yarraman nic nie wiedział o szkodliwości rozmnażania się zwierząt w tej samej grupie, ale instynkt mu mówił, że stado stale potrzebuje przypływu nowej krwi. On rządził stadem i tak jak przyprowadzał nowe sztuki, żeby odnowić jego krew, tak też tratował słabowite źrebięta i wyganiał stare, jak i młode, dojrzewające ogiery. Klaczom instynkt mówił, kiedy mogą pozwolić małym przyłączyć się do galopu

ze stromych zboczy, i długonogie źrebięta pędziły pewnie niby górskie kozice. Brumby i Dzikus wysuwały się na czoło wyścigu tak daleko, jak im starczało odwagi, wyprzedzając klacze i słabsze źrebięta, ale trzymając się w pełnej szacunku odległości za huraganową postacią Yarramana, który zawsze torował sobie drogę do przodu i sam obejmował przewodnictwo. Źrebaki wyciągały długie nogi, potrząsały grzywą i ogonem. Zachowywały giętkość i równowagę i kopyta niosły je z góry bez jednego potknięcia, jak na skrzydłach. Szybki pęd powietrza wypełniał rześkością ich płuca i całe ciała i przystosowywał im serce do pompowania przy tym wysiłku dodatkowej ilości tlenu. Głośne, miarowe bicie serca mówiło im, że życie to wspaniała rzecz, to ruch i rosnąca fala krwi.

Na czele tabunu ogier wchłaniał wiatr i z grzmotem kopyt wpadał nad rzekę; tu odwracał się przodem do stada i z rozwianą grzywą, z dzikim błyskiem w oczach rżał, wysoko wznosząc głowę, tak jakby rzucał wyzwanie nocy. Teraz pęd i rozkołysanie galopujących koni cichły koło niego. Ogier wchodził w rzekę, inne konie za nim i wodą chłodziły rozgrzane gardła. Potem rozpraszały się na równinie i skubały trawę, a Brumby z resztą młodzieży zwiedzał teren, zachwycony tym, co było nowe dla istot urodzonych w górach. Gwiazdka cichutko zarżała i rzuciła delikatną główką. Brumby, który pasł się obok, zaraz do niej podszedł i przed samym nosem zobaczył w trawie brunatny, ruchomy tobołek. Zarżał z podniecenia, zaczął trząść głową i dreptać koło tego małego, ruchliwego przedmiotu. Grzebał nogą w ziemi, wyginał szyję, aż dwa inne źrebaki przybiegły zaciekawione i teraz wszystkie dmuchały, rżały i grzebały nogą. Ale w pewnym momencie mrówko jada kolczastego — bo on to był —

zniecierpliwiło zainteresowanie jego osobą i z niebywałą szybkością począł się zakopywać, wielkimi łapami szmyrgając ziemią spod brzucha. Stopniowo zapadał coraz głębiej na oczach zdumionych źrebaków i w końcu z ciemnej ziemi wystawał tylko szorstki, kolczasty owal, podczas gdy miękki brzuch tkwił w zacisznej norce własnej roboty. Brumby, zirytowany tym przedziwnym wsiąkaniem w dołek, przysunął pysk, ale natychmiast go cofnął, bo z aksamitnego nosa ciurkiem pociekła mu krew. Źrebaka ogarnęła wściekłość na to nieznane stworzenie, które go tak podstępnie skrzywdziło. Kwiknął ze złości i stanął dęba, żeby ugodzić je ostrymi kopytami, ale nagle wstrzymał cios — kopyta opadły na miękką ziemię obok. Źrebak przez chwilę zastanawiał się, ze złością trzęsąc głową, a potem ruszył do reszty stada, udając, że mrówko jad kolczasty przestał go interesować. Inne źrebaki poszły za jego przykładem. Brumby, jak dziecko, lubił myszkować po terenie w takich granicach, na jakie Yarraman pozwalał swoim podwładnym. Pewnej nocy zapuścił się na poletko wysokiej, gęstej trawy i nagle wyrósł przed nim emu niesłychanej wysokości, wprawiając go w istne osłupienie. Źrebak spłoszył ojca rodziny, który siedział w gnieździe z pisklętami, i teraz stali naprzeciwko siebie w ukośnych promieniach księżyca: Brumby lśnił bielą, poczochrany korpus emu był matowy i ciemny, tylko okrągłe oczy świeciły mu w śmiesznie małej główce na końcu równie śmiesznie długiej szyi. Dziki źrebak i bezskrzydły ptak wpatrywały się w siebie ze zdumieniem, aż w końcu emu zaczął wydawać swe osobliwe, do bębnienia podobne dźwięki, które najspokojniejszy koń musi uznać za specjalną, osobistą pogróżkę. Dźwięk ten pełen grozy napędził Brumby’emu porządnego stracha; zarżał krótko, chrapnął i pogalopował do stada z grzywą i ogonem rozwianymi na wietrze. Mimo pozornej samodzielności — młody Brumby nadal przybiegał do matki na głos jej cichego rżenia i w ciągu nocy od czasu do czasu cwałował u jej boku, w dzień zaś lubił przy niej drzemać. Przed świtem wódz stada przerywał skubanie trawy, podnosił w górę z gruba ciosaną głowę i wzywał inne konie. Potem ruszał truchtem naprzód, pochylał łeb i szybko zaczynał okrążać stado. Gdy je zebrał w ciasno zbitą gromadkę, wysuwał się do przodu, a konie niepostrzeżenie przechodziły w swoją górską chyżość, pędząc z cudownym wdziękiem i siłą. Stado było niewielkie, ale wspaniałe, z przymieszką niedużych, jasnych, do duchów podobnych koni, które szybkość i wykwint wyróżniały wśród pozostałych o krzepkim i pospolitym wyglądzie. Minęła zima. Młode konie, obdarzone gorącą krwią i gęstą sierścią, prawie wcale nie odczuwały przeszywającej wichury i smagania lodowatych deszczy. Za przykładem dorosłych koni odwracały się tyłem do wiatru i pozwalały mu miotać w siebie gradem. Nagły błysk księżyca zamieniał grad w ulewę diamentów. A potem znowu nadeszła wiosna, wiosna i świat, który, powstawał z wiosennego deszczu i ciepła słonecznego. Świat ten Brumby znaczył śladami

drobnych kopytek i korzystał z jego rozkwitu, aby ruchliwą wargą uszczknąć kępkę słodkiej trawy. W mniemaniu źrebaka świat ten, od krańca do krańca, da się zjeść ze smakiem. Źrebak ciągle jeszcze lubił przebywać blisko matki, która łagodnie go traktowała. Z chwilą urodzenia następnego źrebięcia nie będzie już taka przychylna. Joey lubił większość ludzi, których znał. Na szczęście — była ich bowiem bardzo szczupła garstka. Lubił Billa Regana, właściciela farmy Windera położonej na zachód od ziemi Jima Meehana. Bill miał twarde rysy twarzy, za to miękkie serce i nawzajem lubił chłopca. Był również Geoff Brett, właściciel farmy Euro Downs na wschód od działki Jima. Geoff, niski, tęgi, dobrotliwy mężczyzna, zdobył już sobie serce malca, ale w towarzystwie jego żony, Roweny, Joey czuł pewne onieśmielenie. Rowena w jego oczach wyglądała raczej na mężczyznę niż na kobietę. Wysokiego wzrostu, chuda i małomówna, miała smutne usta i twarz głęboko pooraną zmarszczkami. Wydawała się chłopczykowi bardzo stara; w istocie miała czterdzieści pięć lat, dziesięć lat więcej niż Geoff. Rowena ubierała się jak kobiety za czasów królowej Wiktorii w długie, powłóczyste spódnice i bluzki bez żadnych ozdób, a włosy, ściągnięte z czoła, zwijała w ścisły kok nisko na szyi. Na farmie wykonywała męskie roboty, lecz dawniej, przez krótki czas, była nauczycielką i przede wszystkim dzięki temu zdobyła zupełnie specjalne miejsce w życiu Joey a. Natomiast Alberta Dugana, który od czasu do czasu pracował u Geoffa Bretta, Joey nie lubił. Dugan był ordynarny i niechlujny; lekko utykał i miał osobliwie wykręcone jedno ramię i to, wraz z innymi cechami, sprawiało, że chłopiec stronił od niego, instynktownie wyczuwając w tym człowieku okrucieństwo i skłonność do dręczenia słabszych. Zresztą nie widywał Dugana zbyt często, bo ten pracował u Geoffa przez parę tygodni, a potem znikał na wiele miesięcy, zajęty jakimiś swoimi sprawami. Właściwie nikt Dugana nie lubił, ale czasami przydawał się, gdy potrzebowano dodatkowego robotnika. Dobrotliwy Geoff Brett był jednym z niewielu farmerów, którzy w ogóle chcieli zatrudniać Dugana u siebie. Dugan nie miał dobrej opinii, bo źle obchodził się z końmi, z wszystkimi końmi. Robił to, jak mówiono, dlatego, że kiedyś za młodu ujeżdżał konie i oswajany przez niego dziki koń zrzucił go i podeptał. Dugan nigdy całkowicie nie przyszedł do siebie po tym wypadku; od tej pory kulał j. był pokręcony. Właśnie to skrzywione ramię tak bardzo przerażało małego Joeya. Dugan rzeczywiście gwałtownie nienawidził koni. Traktował bardzo źle swoje własne, zamęczając je nadmierną pracą, nie żywiąc dostatecznie i ciągle bijąc, tak że wszyscy, nawet Geoff, nigdy nie powierzali mu swoich i najmowali Dugana do pracy jedynie z jego własnymi końmi. Dzień w dzień Joey nalewał połowę udoju od trzech krów do małej bańki i co rano odwoził ją konno do farmy Euro Downs i wręczał pani Brett. Geoff miał jakieś kłopoty ze swoimi krowami i gdy Jim udawał się do pracy na dalszą część

działki Geoffa, Joey zakładał Gromowi uzdę i ruszali wraz z bańką błyszczącą w słońcu. Joey opierał bańkę na udzie w taki sam sposób, jak to robił ojciec. Parę pierwszych razy pani Brett bez słowa odbierała bańkę od chłopca i potem dopiero mówiła krótko: „Dziękuję”. On zaś zawracał i wdychając miłą woń ciepłych bułeczek, jeśli tylko doleciała z kuchni, powoli ruszał z powrotem. Aż pewnego ranka pani Brett odbierając od niego mleko uśmiechnęła się blado, co chłopca wystraszyło jeszcze bardziej niż jej milczenie. Gdy chciał odjechać, zatrzymała go i zaprosiła do kuchni. Joey ześliznął się z grzbietu Groma i przywiązał go do kołka przed drzwiami — zrobił to na pokaz. Tak jakby ognisty Grom mógł wierzgnąć i uciec! Sam zaś poszedł do kuchni za chudą postacią pani Brett. Usadowiła go przy stole, zrobiła mu filiżankę gęstego kakao i powiedziała, że może zjeść tyle gorących bułeczek z masłem i miodem, ile tylko zmieści. Po przełknięciu trzeciej bułeczki Joey westchnął błogo. Otarł usta o rękaw podartej koszuli, podziękował, z powagą i statecznie wyszedł na dwór, wsiadł na konia i odjechał. Tego samego wieczoru Jim Meehan zaszedł do Brettów wracając do siebie, bo chciał pożyczyć od Geoffa siekierę, dopóki nie naprawi swojej. Pani Brett nalegała, żeby usiadł i napił się herbaty, co zdziwiło Jima: milcząca Rowena nieczęsto zdobywała się na taką uprzejmość. I nagle zaczęła mówić o jego chłopcu. — To miły dzieciak ten pana Joey — powiedziała szorstkim tonem. Jim spojrzał na nią jeszcze bardziej zdumiony i nie odezwał się. — Co pan zamierza zrobić z jego nauką? Mogą wyniknąć kłopoty w przyszłym roku, jeśli wyjdzie na jaw, że chłopiec się nie uczy. Jim zasępił się, a potem wzruszył ramionami. — Cóż ja na to poradzę? Nie ma tu nigdzie szkoły. Może zdołałbym go jakoś nauczyć czytać i pisać — ciągnął z powątpiewaniem w głosie. — To chyba wszystko, co sam umiem. Pani Brett kiwnęła głową ze zrozumieniem. — Niełatwo tu dzieciom nauczyć się czegokolwiek. W każdym razie to jeszcze małe dziecko. Ja mogłabym mu pomóc. Odwróciła się, najwidoczniej zakłopotana, w obawie, że Jim może jej propozycję uznać za wtrącanie się w nie swoje sprawy. Ale ponieważ Jim milczał, więc jeszcze dodała: — Byłam nauczycielką, zanim wyszłam za mąż. Nie uczyłam długo i niewiele sama umiem, ale sądzę, że w każdym razie więcej niż Joey. Jim rzucił jej spojrzenie pełne wdzięczności.

— Jak to ładnie z pani strony, pani Brett! Joey jest trochę nerwowy i nigdy nie miał warunków, pani rozumie, ale ostatnio zaczął się rozwijać. Jeśli to nie sprawi za dużo kłopotu, rad będę, gdy chłopak czegoś się nauczy. — Chciałabym jednakże, żeby on sam nabrał ochoty do nauki. W przeciwnym razie lekcje na nic się nie zdadzą. Niech pan mu nic nie mówi. Pomyślę, co by tu zrobić, żeby sam zechciał nauczyć się czytać. Parę dni po tej rozmowie Jim powróciwszy wieczorem do domu zastał chłopca czekającego w ogromnym podnieceniu. Rozpromieniony wybiegł z chaty i patrzał, jak ojciec, bardzo zmęczony, zsuwa się z szerokiego grzbietu Trixie. — Dostałem mnóstwo książek! — oznajmił Joey z dumą. — Całe mnóstwo — niech tata przyjdzie i sam zobaczy! Jim poklepał go po ramieniu. — Daj mi odsapnąć. Muszę rozsiodłać Trixie. Joey krążył koło ojca w czasie obrządzania konia. — To pani Brett mi je dała — mówił z ożywieniem. — Czy tata był kiedy u nich na strychu? Pani Brett powiedziała, że mogę tam pójść i wziąć sobie, co zechcę, a na strychu było tyle książek… tyle… wszystkie zakurzone i z obrazkami na okładkach i zabrałem jedną na dół, na obrazku było dwóch ludzi na wielkich siwych koniach — Brumby kiedyś taki będzie — a konie biły się ze sobą, i zapytałem, czy mogę wziąć tę książkę. Pani Brett powiedziała: „Tak, weź ją sobie, zabierz tyle książek, ile zechcesz. One się tylko kurzą na strychu”, więc wziąłem sobie i w tych książkach są obrazki psów i koni, i pań w czerwonych sukniach, i panów ze strzelbami, i powozów, i różnych rzeczy! Zatrzymał się, żeby zaczerpnąć powietrza, a Jim ruszył pierwszy do baraku. Zobaczył tam naręcze książek — prawie każda miała jaskrawy obrazek na okładce. — Rzeczywiście masz mnóstwo książek. Co za szkoda, że nie możesz ich przeczytać. Joey posmutniał. — No tak, ale tata mi będzie czytał, dobrze? Jim zgodził się. — Owszem, spróbuję. Nie czytam zbyt dobrze. Nie uważasz, że trzeba by wytrzeć te książki z kurzu? A może zrobimy na nie półeczkę? Oczy chłopca zabłysły. Razem wyszukali parę gałganów, a potem Jim pokazał synowi, jak się robi klej z mąki, którym posklejali podarte okładki. Jim ugotował kolację, a Joey spędził rozkoszny wieczór porządkując i sklejając swój księgozbiór, podziwiając obrazki, na których ukazywały się różne nowe szczegóły, gdy operacja czyszczenia została ukończona. Ojciec czuwał nad mim przez chwilę, a potem zostawił go samego aż do czasu, kiedy płowa główka zaczęła się kiwać wśród napadów straszliwego ziewania. Poszli

więc spać i senność wzięła górę u chłopca nad błogim przewidywaniem roboty przy książkach, jaka czekała go jeszcze nazajutrz. Nie upłynęło wiele dni od tego wieczoru, kiedy Joey zgodził się z radością na lekcje czytania z panią Brett. Ostatecznie człowiek w posiadaniu takiej biblioteki jak on wygląda dość głupio, jeśli żadnej książki nie może przeczytać. Ciasto i bułeczki na śniadanie również nie były pozbawione powabu i Joey ledwie mógł się doczekać pory, kiedy chwytał bańkę z mlekiem i ruszał na farmę. Mimo zainteresowania nauką Joey stale chodził do kryjówki, aby obserwować swoje dzikie konie. Znał każdego, zarówno dorosłego, jak i źrebaka. Wiedział także, chociaż może Brumby nie zdawał sobie z tego sprawy, że gniada klacz jest znowu źrebna. Z obawą spoglądał Joey na szeroki pas płaskiego gruntu u podnóża gór, przez który, jak wiedział, dzikie konie co noc przelatywały z grzmiącym tętentem, bo w kilku miejscach przeorywały go długie szczeliny o szerokości nie większej niż cztery czy pięć stóp, które wiły się i kołowały niby wyschnięte łożyska potoków. W oczach chłopca rozpadliny te stanowiły niebezpieczeństwo, o jakim młodsze konie mogły zapomnieć. Gdyby w pełnym galopie wpadły w taką pułapkę — nic łatwiejszego, jak złamać nogę. Joey, jednakże, martwił się niepotrzebnie, bo młode Pegazy miały zbyt pewny krok i bystre oczy, żeby groziło im to właśnie niebezpieczeństwo w czasie normalnych nocnych wypraw, jeśli tylko były wolne od trwogi przed pościgiem. Joey nadal żałował, że brak ogrodzenia i brak pieniędzy na kupno paszy nie pozwalają ojcu uznać tego wspaniałego stada za swoją własność. Chłopczyk szybko przestał się bać posępnej Roweny Brett i wkrótce serdecznie polubił tę milczącą, do mężczyzny podobną kobietę, która na swój sposób, bez słów, dawała mu do zrozumienia, że jest mile u niej widziany. Joey nie zdawał sobie sprawy, jak bardzo potrzebuje przyjaźni w swoim samotnym życiu. Ta szorstka, kanciasta kobieta zajęła w życiu chłopca jedyne w swoim rodzaju miejsce, jakkolwiek dziwne mogło się to wydawać. Wiedziała o tym i bardzo to sobie ceniła. Gdy Joey stwierdził, że Rowena jest osobą godną zaufania, opowiedział jej o stadzie dzikich koni. Rowena nie zawiodła go; z całą’ powagą przytakiwała i powiedziała, jaka to wielka szkoda, że wszyscy trzej, Geoff, Bill Regan i jego ojciec, nie mają pieniędzy, żeby ogrodzić swoje działki i wykorzystać takie wspaniałe stado, Joey opowiedział Rowenie o małej, prześlicznej źrebiczce Gwiazdce i jak wspaniale wyglądają Brumby i Dzikus, zwłaszcza gdy ze sobą walczą. — Wie pani, Brumby to jest naprawdę mój koń! — oświadczył Joey z powagą. — On jest biały, taki jak srebrny papier, kiedy zaświeci na nim słońce, i Brumby jest żywszy niż inne konie, nawet niż Dzikus. — Jego przodkami były zapewne arabskie konie. Ozy wiesz, że wszystkie piękne konie w Anglii pochodzą tylko od trzech arabów?

— A w jaki sposób oni dostali te araby? — Sądzę, że w różny sposób. — Ale w jaki? — Nie wiem dokładnie. Dostali je pewno z Arabii, oprócz jednego. Pamiętam, że konia nazwanego później „Godolphin Barb”, to znaczy berber, arab z Berberii — Lord Godolphin znalazł w Paryżu: ciągnął wóz woziwody. — A jak się nazywały tamte araby? — Jeden nazywał się „Darley Arab”, a drugi „Byerley Turek”. Joey powtórzył te imiona, a pani Brett już wiedziała, że chłopcu mogą wywietrzeć z pamięci wszystkie inne rzeczy, ale nie nazwy trzech arabskich ogierów ani też cokolwiek, czego dowie się od niej o koniach, w ogóle o koniach. Ochotę do nauki czytania zapoczątkowało u chłopca posiadanie powieści w papierowych okładkach, gdzie widniały podobizny dwóch walczących siwków, które przypominały mu Brumby’ego i Dzikusa. Rowena zdawała sobie sprawę, że strzępy wiedzy o koniach przemycane do lekcji będą dla Joeya tym, czym przysłowiowa marchewka dla osiołka. Patrzała na jasną głowę malca i jej posępną twarz złagodziła serdeczność. Joey zaspokoił tęsknotę do dziecka, którego jej natura odmówiła, i nawet trochę przerażało ją ciepło rosnące w sercu, przerażał mały chłopiec, co przełamał surowość tego serca i otworzył je szeroko na przyjęcie zarówno radości, jak smutków. Joey spojrzał na zegar kuchenny tykający na wprost niego na półce i zaczął zsuwać się z krzesła. Ojciec mu zapowiedział, żeby pilnował godziny i nie przedłużał lekcji z panią Brett. W przeciwnym razie mogłaby odnieść wrażenie, że wypada zaprosić go na obiad. Joey sięgał jej mało co powyżej pasa i musiał przechylić głowę w tył, żeby spojrzeć jej w oczy z uśmiechem pełnym zaufania. Twarz Roweny nie wydawała się już chłopcu ponura i nie budziła w nim lęku. W ostrych rysach dostrzegał teraz jedynie siłę i czułość, a także ciepło uśmiechu przeznaczonego wyłącz nie dla niego. Joey odezwał się cienkim głosikiem pełnym dumy: — Przeczytałem zupełnie sam całe trzy linijki — oprócz jednego słowa, prawda? Rowena uśmiechnęła się. — A tak, przeczytałeś zupełnie sam. Joey zawahał się. — A… a jak można poznać, że jakiś koń to arab? — zapytał. Rowena rozważała przez chwilę to zagadnienie. — Nie wiem, jakie są inne ich cechy, ale słyszałam, że każdy arab ma czarną skórę niezależnie od maści.

— Ach! Jak ja bym chciał tak blisko podejść do Brumby’ego, Dzikusa i Gwiazdki, żeby obejrzeć ich skórę! Mogę się założyć, że jest czarna jak noc. Rowena odprowadziła chłopca do drzwi, szorstką rękę opierając delikatnie na jego ramieniu. — Na pewno zobaczysz je kiedyś z bliska, jeśli będziesz bardzo tego pragnął. Czy wiesz, że można mieć wszystko na świecie, co się chce, jeśli chce się tego naprawdę bardzo mocno? — Tak? To na pewno będę miał Brumby’ego — i Gwiazdkę! — wrzasnął Joey z triumfem. Teraz Rowena pochyliła ku niemu twarz, która nagle nabrała wyrazu powagi i znużenia. — Może będziesz je kiedyś miał. To prawda, co ci powiedziałam, Joey, że można mieć wszystko na świecie, jeśli się tego naprawdę chce, wszakże z jednym zastrzeżeniem. Możesz otrzymać to, czego pragniesz, ale nie od ciebie zależy cena, jaką trzeba za te rzeczy zapłacić, a czasami cena jest taka, że nie warto ich pragnąć. — Nic mnie nie obchodzi, ile będę musiał zapłacić za Brumby’ego, Brumby jest wart tyle co cały świat. Rowena znowu obdarzyła go ciepłym uśmiechem tak nie dopasowanym do jej surowej twarzy. — Mam nadzieję, że będziesz go miał, Joey. Mam nadzieję, że będziesz miał całe stado i że nie trzeba ci będzie zapłacić za nie zbyt wysokiej ceny. A teraz jedź do domu — jutro opowiem ci o lipizzanerach. Joey stanął jak wryty. — Co to jest: lip-pip-coś-tam? — zapytał. — Jedź do domu, dowiesz się tego jutro. Joey wgramolił się na wiekowy grzbiet Groma. Rowena machała do niego ręką na pożegnanie, a potem wróciła do domu, uśmiechając się do siebie. Postanowiła przynieść ze strychu starą encyklopedię i sprawdzić, jak to było z tymi lipizzanerami, a także wyszperać wszelkie wiadomości czy baśnie o koniach, którymi — jak barwnymi paciorkami — mogłaby ozdobić monotonny bieg nauki i utrzymać w napięciu uwagę chłopca przy bardziej przyziemnych tematach. Joey jechał ku domowi i cały czas krzepił się nadzieją, że ojciec nie wróci zbyt późno. Teraz, gdy „chodził do szkoły”, codziennie narastało mnóstwo rzeczy do opowiadania; poza tym nadeszły właśnie księżycowe noce i mógłby pójść w góry popatrzeć na swoje konie. Twardymi piętami zabębnił w żebra Groma. Od czasu do czasu Joey pozwalał Gromowi uszczknąć trawy na jeden ząb przy mijaniu ładnego kawałka łąki, ale nie lubił, gdy Grom stawał i bezczelnie się pasł. Tego już było za wiele, Grom go nabierał. Grom ruszył, potrząsając łbem, aż brzęczało wędzidło i sypała się ziemia z kępki trawy, którą wydarł.

Minęli potok prawie całkowicie wyschnięty, minęli grzbiet pagórka i zaczęli zjeżdżać w stronę domu ostatnim odcinkiem długiego, pożółkłego od suszy zbocza. I wtedy Joey zobaczył, że ojciec już wrócił. Miał właśnie krzyknąć do niego, kiedy zauważył innego mężczyznę, który siedział na progu baraku. Cała radość znikła z twarzy chłopca. Joey zachmurzył się, bo poznał tę ciężką postać o wykrzywionym ramieniu «— był to Al Dugan. Grom zwolnił kroku, a Joey nie popędzał go, bo jeszcze miał nadzieję, że zanim dojedzie do domu, Dugan się zabierze. Dugan rzeczywiście wstał w chwili, gdy Joey zeskoczył z Groma przy płocie. — Dobry wieczór, mały — powiedział krótko, a Joey odmruknął ponure: „Dobry wieczór”. Potem spojrzał na twarz ojca — była nieruchoma, podobna do maski. Twarz człowieka, którego Joey bał się dawniej, zaraz po przyjeździe z Domu Dziecka. Ten twardy, kamienny wyraz rzadko już gościł na twarzy Jima, a i teraz natychmiast znikł na widok syna. — Jak się masz, synku — powiedział Jim i tylko w oczach pozostał mu mroczny, skłopotany błysk. Joey podszedł do ojca i stanął przy nim. Dugan wyjął z ust niedopałek papierosa i splunął. — No, to czas już na mnie. Więc stanowczo nie chcesz się do nas przyłączyć? Z Conway’s Fiat będzie trzech; Geoff i Bill Regan są zajęci, ale myślałem, że w takim razie może ty… — Ja także mam robotę — uciął krótko Jim. — Niech ci będzie. Czterech ludzi to trochę mało, ale i tak dostanie się nam kilka fajnych koni. Dobrze, że się nie sprzeciwiasz, zresztą nikt by się z tym nie liczył. W głosie Dugana zadźwięczała niemiła nuta, a Jim ściągnął gniewnie gęste brwi. — Wcale nie powiedziałem, że się nie sprzeciwiam — odrzekł ostro — i nie wyobrażaj sobie, że pozwolę na takie rzeczy co niedziela. Myślę, że jedno polowanie to dosyć — chodzi o te klacze Boba Johnsa — ale nie ma mowy o niczym więcej. Odwrócił się tyłem i ostentacyjnie poszedł w stronę stajni. Joey nie drgnął. Stał z bardzo niepewną miną, bo do jego świadomości docierało straszne przypuszczenie. Dugan mruknął coś pod nosem i ruszył do swego konia, ze złością wzruszając garbatym ramieniem. Chwytając za lejce, szturchnął biedne stworzenie w pysk, a potem wskoczył na siodło, zdzielił konia batem przez żebra i odjechał. Joey pobiegł do stajni, do ojca. — Co on miał na myśli, tato? On powiedział: „Dostanie nam się kilka fajnych koni”. On chyba nie… Głos mu się załamał.

Jim powiesił uzdę na gwoździu i odwrócił się. W stajni było ciemnawo i Joey nie widział wyrazu twarzy ojca, tylko błysk jego zwężonych, szarych oczu. Bez słowa Jim położył rękę na ramieniu syna. Razem wyszli na dwór, w stronę baraku. Twardą dłonią Jim wyczuwał drobną kość barkową malca — tak jakby trzymał w garści młodego ptaszka. — Postaraj się mnie zrozumieć, synku — powiedział wreszcie. — Dugan miał na myśli właśnie to, co przypuszczasz. Tej niedzieli mają urządzić polowanie na dzikie konie. Joey z nagłym błyskiem w niebieskich oczach strząsnął rękę ojca z ramienia i krzyknął: — Tata mu nie pozwoli! Konie są na gruncie taty, tata może mu zabronić! — Joey, ja wiem, że tobie trudno to zrozumieć. Słyszałeś, co mówił Dugan: ani Geoff, ani Bill nie przyłączą się do polowania. Ani ja, oczywiście. Będą gonić konie również przez grunta Geoffa i Billa, ale tym razem nie możemy im zabronić. Ten wielki ogier, wódz stada, szukał nowych klaczy, tak jak to zawsze robią dzikie ogiery, i sprowadził sobie dwie klacze od Boba Johnsa, wiesz, z drugiej strony Conway’s Fiat. Jeśli Bob chce spróbować odzyskać swoje klacze, nie mogę go powstrzymać. Słyszałeś zresztą, co mówiłem Dugan owi: że pozwolę tylko na to jedno polowanie. Tym razem nie możemy im zabronić, synku, bo taki jest zwyczaj, a zwyczaj to potęga, jeśli opiera się na sprawiedliwości. Nie możemy zaprzeczyć, że te klacze są własnością Boba. — Ale oni będą chcieli złapać Brumby’ego i Gwiazdkę, i tamte konie… — Wiem, synku, i nie ma na to rady. Gdybyśmy mogli ogrodzić naszą działkę, zwyczaj byłby korzystny dla nas i stado do nas by należało. A że nie możemy postawić płotów, każdy ma prawo tutaj polować i złapać takie konie, jakie mu się spodobają. Nie patrz tak na mnie. Wiem, że boisz się o Brumby’ego. Ale wierząj mi, możliwość, że go złapią, jest jak jeden do dwudziestu!.. — Ale mogą go złapać, mogą złapać Brumby’ego albo Gwiazdkę, albo Dzikusa… Joey dławił się łzami. — Owszem, mogą. Powtarzam ci jednak, że nie sądzę, żeby im się to udało. Jeśli złapią, obiecuję ci, że zrobię wszystko, aby odkupić go dla ciebie, i jestem pewien, że Geoff i Bill mi pomogą. Nie zapominaj, że stado przebywało tutaj dość długo bez przeszkód. Konie są silne i przedsiębiorcze i nie będą skrępowane jeźdźcami. Tamci mogą złapać na linki jednego czy dwa, nie więcej. Czterech ludzi to za mało przy polowaniu na dzikie konie. Nigdy w świecie nie potrafią zagnać stada w jakąś dziurę, gdzie rzeczywiście mogliby je wyłapać. Ciesz się, że ta impreza nie jest lepiej zorganizowana — wtedy miałbyś powód do zmartwienia.

No, Joey, bądź mężczyzną, zobaczysz, że Brumby wyjdzie cało z tej przygody. — Oni je wypędzą z naszej góry! — Konie wrócą. Pobyt na naszej górze zbyt im dogadza, żeby miały się wynosić gdzie indziej z powodu jednego polowania. A obiecuję ci, że polowanie będzie tylko jedno. Posępna twarz Jima wyrażała wielką stanowczość. Joey nade wszystko pragnął być mężczyzną w oczach ojca. Gardło miał ściśnięte i oczy go piekły. Szybko przełknął ślinę, a ojciec spojrzawszy w dół na zrozpaczoną twarz chłopca poczuł, że i jemu ściska się serce. — Chodź, synku — powiedział łagodnie. — Musisz mi przecież opowiedzieć, czego się nauczyłeś dzisiaj w szkole! Joey opanował się po męsku i jeszcze raz przełknął ślinę. Głos wciąż mu trochę drżał, ale zaczął mówić, chociaż z pewnym trudem: — Nauczyłem się, że araby mają czarną skórę, a jutro pani mi powie wszystko o lip-pip-licerach — zakończył.

Jim był zaskoczony. — Gdy się dowiesz wszystkiego o lip-pip-jak-im-tam, będziesz wiedział dużo więcej niż ja. Cóż to jest takiego, te lip-pipy? — No, przecież konie — odparł Joey tonem, który oznaczał, że byłoby wysoce śmieszne, gdyby lip-pipy miały nie być końmi. Reszta tygodnia wlokła się niemożliwie. Joey nie był w stanie mówić o polowaniu na dzikie konie nawet z Roweną, ale Rowena i tak o tym wiedziała. Gorączkowo szukała w myśli tematów, które mogłyby przyciągnąć uwagę chłopca. On sam jej dopomógł pytając o lipizzanery. Rowena uśmiechnęła się z wdzięcznością. — A prawda! Otóż te konie były siwe tak jak… Przerwała, obawiając się słowa „Brumby”. Joey jednak ją wyręczył i sam wymienił imię swego ulubieńca. — Jest około pięćdziesięciu lipizzanerów w Wiedniu — ciągnęła Rowena — same siwe ogiery, a ich przodkowie pochodzą z Hiszpanii. Mają lekcje, tak samo jak ty, Joey, ich szkoła nazywa się Haute Ecole — to znaczy po francusku Wyższa Szkoła — i konie uczą się tam różnych ruchów i ewolucji. — Gdzie one mają lekcje? — W najpiękniejszej szkole konnej jazdy na świecie. Została ona zbudowana dla koni w osiemnastym wieku i wygląda jak olbrzymia sala balowa, gdzie u sufitu wiszą ogromne kryształowe żyrandole. — Ryżandole — powtórzył Joey, ale Rowena go nie poprawiła. Otworzyła starą encyklopedię i pokazała mu obrazek oddający piękno jarzących się żyrandoli w sposób daleki od doskonałości. — Konie uczą się czegoś w rodzaju tańca. Wszystkie ich ewolucje mają odpowiadać ruchom rycerzy w zbrojach w czasie turniejów, które odbywały się kilkaset lat temu. Widzisz? Tu są obrazki przedstawiające turnieje — wyszukałam je dla ciebie w tym starym podręczniku historii. Konie uczą się tańczyć w takt muzyki. Jeśli kiedyś pójdziesz do dużego cyrku, zobaczysz może inne konie wykonujące podobne ruchy; wszystkie nauczyły się tego od lipizzanerów — one zapoczątkowały ten koński taniec. Śliczne siwki piją z marmurowych koryt, a jeźdźcy dosiadający je mają na sobie brązowe fraki i kapelusze z kokardami jak za czasów, kiedy Austrią rządziła cesarzowa Maria Teresa. O Marii Teresie opowiem ci później, kiedy poduczysz się historii. Joey słuchał z zapartym tchem. — Jak się nazywały te konie? — zapytał z naciskiem. Pani Brett roześmiała się. — Ich imiona są bardzo długie. Pamiętam tylko to najkrótsze, ale według mnie najładniejsze: Florian.

— Florian — to śliczne imię! Ja tak nazwę… Joey urwał zdanie; myślami nie był już z elegancki mi wierzchowcami na dworze austriackim, lecz ze stadem dzikich koni, które hasały na górskich pustkowiach jego własnej, australijskiej ojczyzny i nie lepiej pojmowały znaczenie słowa „tresura” niż on sam. — …nazwę Florian pierwszego źrebaka, który urodzi się w mojej hodowli — dokończył stanowczym tonem. Koniec tygodnia wlókł się i wlókł i był trudny do zniesienia. Jima bolało serce na widok milczącej, ściągniętej twarzy syna. Joey nie skarżył się, spełniał wszystkie obowiązki i słowem nie wspominał o „swoim” stadzie. Mimo to Jim zdawał sobie sprawę z wysiłku, z jakim chłopiec maskuje smutek. Przypomniał mu się dzień, kiedy pojechał do Sydney, żeby zabrać malca z zakładu, dokąd został oddany. Dziecko wydało mu się wtedy ogromnie delikatne i Meehan zadawał sobie pytanie, czy kiedykolwiek Joey zahartuje się tak, aby postępować jak zwyczajny chłopiec z buszu. W tamtych czasach Joey bał się dużych zwierząt, przerażały go skaczące i gryzące owady; zachorował od poparzeń na słońcu i nogi i ręce stanowiły jedną masę bolesnych pęcherzy, a nocą prześladowały go koszmary. Od tego czasu okrzepł; przystosował się wewnętrznie do nowych warunków, tak jak jego stwardniałe podeszwy u nóg przystosowały się do chodzenia boso. Ale nic nie zdołało zmienić wrażliwej natury dziecka, jego wstrętu do zadawania cierpienia i współczującego, pełnego miłości serca. Chociaż Jim niezupełnie rozumiał swój własny stosunek do tych spraw, cieszył się, że Joey jest taki, jaki jest. A teraz, po raz pierwszy od kiedy zakończył się ten proces hartowania, przyszła prawdziwa próba jego męstwa. Gdyby mógł oszczędzić swojemu chłopcu tej próby! Jim wiedział, że niewiele zdoła mu pomóc w ciągu złej niedzieli, która go czekała. Może należałoby zabrać go do Brettów lub do chaty Billa Regana i próbować odwrócić jego uwagę od tego, co się będzie działo z ukochanymi końmi; ale ostatecznie i tak Joey musi sam przecierpieć całą tę tragedię, więc może lepiej, żeby był jej świadkiem, a pocieszyć go w miarę możności, gdy zakończy się polowanie na dzikie konie i cały rozmiar wyrządzonej krzywdy będzie wiadomy. Pani Brett miała z nim lekcje tak jak zwykle i Joey starał się uważać; od czasu do czasu jednak myśl odlatywała mu nagle do ulubionego konia i w oczach pojawiał się daleki i bolesny wyraz. Wtedy pani Brett energicznie próbowała sprowadzić go do rzeczywistości. Joey przez grzeczność usiłował zjadać zwykłą ilość gorących bułeczek i wypijać kakao, które Rowena dla niego przyrządzała, ale robił to kosztem wielkiego wysiłku, podczas gdy przedtem z wilczym apetytem pałaszował wszystko, do ostatniego okruszka. Polowanie na dzikie konie miało zacząć się w niedzielę o świcie. Uczestnicy zaplanowali nadjechać jak najostrożniej z dalszego krańca góry. Jeśli podkradną się niepostrzeżenie bardzo blisko, może zdołają — chociaż ich będzie tylko czterech — zablokować we dwóch wejście do zagrody stworzonej przez naturę, podczas gdy dwaj pozostali wjadą między dzikie konie i wyłapią ile się da oszalałych ze strachu

zwierząt. Z takim planem czterej mężczyźni, Dugan, Bob Johns i dwaj młodzi Camphellowie, Frank i Tom, wyruszyli jeszcze przed brzaskiem z małej osady Conway’s Fiat. Jechali powoli, żeby nie zmęczyć wierzchowców przed galopem za dzikimi końmi. Dugan i Bob Johns wieźli z sobą rewolwery kalibru 44 gotowe do strzału, aby zabić konie, które złamią nogę czy inaczej okaleczą się w sposób beznadziejny. Campbellowie mieli najlepsze wierzchowce, ogniste konie z buszu, szybkie i wytrzymałe. Klacz Boba Johnsa była rącza, ale mniej wytrzymała. Dugan zaś jechał na kościstej szkapie, bardzo mocnej, lecz nie dożywionej i wycieńczonej, jak wszystkie jego konie. Czterej mężczyźni posuwali się przez nie zamieszkaną okolicę. Umilkli na długo przedtem, zanim dźwięk ich głosów mógł dotrzeć do dzikich koni, i jechali swobodnym kłusem, który jest naturalnym chodem konia z buszu. Minęła prawie godzina od świtu, kiedy wjechali na zbocze wielkiej góry. Przez całą noc Joey leżał w ciemnościach z szeroko otwartymi oczami i tylko od czasu do czasu zapadał w krótki, niespokojny sen, a wtedy ciemność przed nim wypełniały blade, ruchome cienie. Brumby i Dzikus stawały dęba w walkach na niby, parły na siebie łbami, waliły kopytami lub puszczały się w cwał niewymuszonym, płynnym ruchem, kiedy każdy muskuł działa swobodnie. Czasami te wizje, podobne do mar, zamazywały łzy kapiące spod zaciśniętych powiek chłopca. Na drugiej pryczy Jim również nie mógł zasnąć. Wiedział, że Joey nie śpi i rozpacza. Gdy świadomość, że malec jest sam ze swoją biedą, stała się dla niego nie do zniesienia, wstał, rozpalił ogień i zrobił herbaty. Potem siadł na pryczy chłopca i usiłował mówić z nim o obojętnych rzeczach. Po chwili odczuł, że Joey jest spokojniejszy, a że sam był straszliwie zmęczony po mozolnym dniu, wrócił na swoje posłanie, przykręcił mdłe światło lampy naftowej i zapadł w ciężki sen. Obudził się zaledwie parę minut po siódmej, ale prycza Joeya była już pusta. Joey wstał wcześnie i wykonał wszystkie swoje obowiązki. Mleko czekało w bańce, gotowe do odwiezienia pani Brett. W czasie dojenia krów i karmienia Groma i Trixie rozpacz chłopca rosła z każdą sekundą. Serce biło mu jak młotem i niepokój oblewał go niczym wielka fala przypływu — musiał wiedzieć, co się dzieje ze stadem, musiał patrzeć na polowanie i na to, co jego uczestnicy zrobią dzikim koniom, Z posępną twarzą, zupełnie teraz podobną do twarzy ojca, Joey nałożył uzdę Gromowi, wskoczył mu na grzbiet i ruszył w stronę góry. Jim, wsparty na łokciu, patrzał na pustą pryczę chłopca i rozważał, jak postąpić. Gdy wstał i wyszedł na dwór, okazało się, że wszystko jest zrobione, a Groma nie ma. Odgadł więc, że Joey jest w drodze do wartowni, skąd tyle razy obserwował swoich ulubieńców. Jim od razu postanowił pojechać za synem; przynajmniej będzie przy nim, gdy dojdzie do najgorszego i Brumby wpadnie w

ręce oprawców na jego oczach. Musiał się śpieszyć, bo uczestnicy polowania tak obliczą czas, żeby trafić na poranny upał, kiedy dzikie konie drzemią i są mniej czujne. Leżąc na brzuchu i patrząc w dół, na nadrzeczną równinę, Joey odwrócił głowę i na widok ojca zdobył się na krzywy uśmiech. Wiedział, dlaczego ojciec pojechał za nim, i był rad, że tata chce mu towarzyszyć w czasie nieszczęścia, które usilnie pragnął znieść jak mężczyzna. Rozumiał doskonale, że ojciec nic nie zawinił. Tak jak on sam, nienawidził przecież Dugana i całego polowania na dzikie konie. Jim zauważył z dumą, że Joey przywiązał Groma w cieniu skały; przynajmniej rozpacz nie zabiła w chłopcu człowieka buszu! Sam uwiązał Trixie w pobliżu; oba konie wierciły się niespokojnie, bo nie mogły normalnie skubać trawy mając wodze przerzucone przez głowę. Joey wiedział już tak samo dobrze jak ojciec, że krzyki ludzi i rżenie spłoszonych koni, trzaskanie z batów i tętent kopyt mogą przerazić nawet takie stare wygi jak sędziwy Grom i flegmatyczna Trixie. Wszedłszy na usypisko głazów, Jim przysiadł obok syna. Zanim wszakże zdążył objąć wzrokiem pasące się stado, usłyszał galop koni czterech myśliwych. Trzaskanie z bata i wrzaski jeszcze się nie zaczęły — to nastąpi później. Mężczyźni chcieli zaskoczyć dzikie konie i odciąć im wyjście z zamkniętej hali. Ale mimo że wszyscy pochodzili z buszu, nie wzięli pod uwagę czujności i szybkiej reakcji, jak również dyscypliny wspaniałego stada. Yarraman stał w środku łąki, a inne konie krążyły koło niego, zadowolone z życia, od czasu do czasu skubiąc garść trawy; niektóre leżały spokojnie po nocy spędzonej na pastwisku i powrotnym biegu, gotowe do drzemki przez upalne, nasłonecznione godziny południowe. Joey, który znał każdego dzikiego konia, odróżnił od razu dwa nowe nabytki, gniade klacze Boba Johnsa; pasły się tuż obok wodza. Zanim pierwszy okrzyk mógł dotrzeć do wielkich, włochatych uszu Yarramana, którymi wiecznie strzygł, ogier podniósł głowę, stanął dęba i wydał świszczący, ostrzegawczy sygnał. Dyscyplina narzucona stadu natychmiast znalazła swój wyraz. Konie skupiły się koło wodza, a on zaczął je okrążać truchtem i pędzić przed sobą. Teraz wszystkie konie usłyszały wrzaski; na dźwięk strzelania z batów dreszcz przenikał ich skórę i rzucały głowami. Brumby ruszył do boku matki, a jeden z karych źrebców po Yarramanie wysunął się na czoło stada. Zanim jeźdźcy zdążyli dojechać do gardła między skałami, konie runęły przez te wrota, ogier zaś kołował i świszczał, szczypał i kwiczał napierając na zady maruderów. Joey usiłował nie spuszczać oczu z Brumby’ego; jeden z tych białych grzbietów, jakie widział z góry, to musiał być Brumby! Cała trójka jego faworytów, Dzikus, Brumby i Gwiazdka, płynęła w tym strumieniu końskich ciał. Serce chłopca waliło głośno i miał nieprzepartą ochotę krzykiem przynaglać konie do pośpiechu, dodawać im ognia i wrzeszczeć z wściekłością na ludzi, którzy przyszli je

niepokoić. Jim był prawie tak samo podniecony jak Joey. — Patrz, Joey! — zawołał. — To jest dopiero wódz stada! Twój Yarraman da łupnia tym drabom. Joey zapłonął z dumy na słowa „twój Yarraman” i nabrał trochę nadziei, widząc nieudane wysiłki pierwszego jeźdźca, jednego z młodych Campbellów, aby zawrócić stado z powrotem na halę. Długim biczem trzaskał nad wyprężonymi grzbietami koni, ale jego wrzaski ginęły we wściekłym tętencie ich kopyt. Yarraman trzymał się ciągle w tyle stada, popędzając je świszczącym rżeniem; opuścił halę ostatni i wtedy natknął się na czterech mężczyzn strzelających z okrutnych, do węży podobnych biczów. Ogier nie zmienił tempa nawet, gdy batem dostał po szerokim pysku. Uniósł łeb wyżej i galopował przed siebie; kopyta waliły o ziemię jak wystrzały, a na włochate ciało wystąpiły pręgi tam, gdzie usiekł je bat. — Udało mu się, udało mu się! — wrzasnął Joey szalenie podniecony, patrząc, jak konie suną w dół górskim zboczem, chyże, o niezawodnym chodzie, nie hamowane przez jeźdźców na grzbiecie. Czterej mężczyźni jechali za nimi; Jim i Joey doskonale widzieli, że Al Dugan zostaje w tyle na swojej przemęczonej szkapie; na próżno wbijał ostrogi w jej krwawiące boki i miotał na nią przekleństwa. Joey wytężał wzrok, żeby odróżnić Brumby’ego w chwili, gdy ciasno zbite stado dopadło równiny i trochę rozluźniło szeregi, ani na sekundę nie zwalniając tempa bo Yarraman, potężny i nieubłagany, deptał im po piętach. Wstrzymał oddech, gdy konie z czołówki dotarły już do pierwszej zdradzieckiej rozpadliny w wysuszonej glebie; przeskoczyły przez nią jednak, zanim ogon stada do niej dobiegł. Wtedy dopiero zachwiała się jakaś kasztanka; zawiodły ją zadnie nogi przy próbie ominięcia brzegów rozpadliny oberwanych pod naporem stada. Upadła i wierzgała bezsilnie. Wtedy Yarraman zatrzymał się nagle z hukiem kopyt. Rżąc i chrapiąc szturchał ją i zachęcał do wstania. — Co za wspaniały koń, słowo daję! — zawołał Jim z podziwem. — Ten się nie da wywieść w pole! Joey urósł z dumy, ale zaraz z niepokojem śledził dalej cwałujące stado, wypatrując białe grzbiety spośród ruchomego strumienia ciemnych. Lekko utykając, kasztanka galopowała dalej, jednak jej upadek pozwolił trzem ludziom z pościgu, obydwu Campbellom i Johnsowi, nieomal zrównać się z nią. Nie na niej wszakże im zależało. Johnsowi chodziło o odzyskanie własnych klaczy i wobec tej zwłoki spostrzegł szanse oddzielenia wodza od reszty stada. Parli więc na swoich koniach naprzód. Dudniące kopyta wzbiły kurz w ruchomy obłok, który opadał ku ziemi, tworząc mglistą zasłonę nad Yarramanem i klaczą. Dugan już doganiał ogiera i z ostrym, zaczepnym rżeniem Yarraman odwrócił się, żeby stawić czoło nowemu napastnikowi i zatrzymać go, dając klaczy możność ucieczki. Na widok potężnego korpusu, wierzgających kopyt i płonących oczu dzikiego ogiera kościsty koń

Dugana aż przysiadł ze strachu i spróbował skręcić. Dugan ryknął i wbił ostrogi w krwawiące boki konia, ale tym razem jego wierzchowiec bał się bardziej wielkiej, dzikiej bestii własnego gatunku niż człowieka. Gryzł wędzidło, opierał się kłującym ostrogom, aż nagle na wskroś mgły pyłu, którą ozłociło słońce, obydwaj widzowie, mężczyzna i chłopiec, spostrzegli straszną rzecz. Dugan brutalnie zatrzymał konia w miejscu i gdy wódz dzikich koni spiął się przed nim z wyzwaniem w świszczącym rżeniu, podniósł rewolwer i strzelił. Jednocześnie z trzaskiem broni i hukiem strzału Jim Meehan usłyszał krzyk tuż obok siebie. Schwycił chłop ca i przygarnął jego głowę, żeby nie patrzał. Ale sam nie mógł przestać patrzeć. Ogier zdawał się rosnąć coraz wyżej jak spiętrzona, czarna chmura, tak jakby przygotowywał olbrzymie ciało i kopyta do wymierzenia ciosu mordercy. Kopyta uderzyły, zanim jeszcze kontur korpusu w pozycji wyprostowanej wy kwitł na tle niebieskiego nieba. A później zwierzę zachwiało się do tyłu i runęło na ziemię. Runęło jak koń-władca, który walczył do ostatka i usiłował dosięgnąć potwora, sprawcę swojej niepotrzebnej śmierci.

Dugan nawet nie spojrzał, aby sprawdzić, czy ogier nie będzie się męczył, zanim skona, zawrócił konia i odjechał. Jim zaklął pod nosem.

— Nie patrz na to, Joey — powiedział do syna. — Nic nie poradzisz. Za parę minut Yarraman nic już nie będzie czuł. Poczekaj chwilkę. Umierający koń wykonał słaby ruch, uniósł dumny, brzydki łeb i zabrzmiało coś jakby widmowe echo jego dawnego bojowego okrzyku, głowa zaś powoli, bardzo powoli opadała na ziemię. Potem jeszcze raz drgnął i znieruchomiał. — No już, synku. Jim spojrzał w przerażone oczy chłopca. — On nie musiał go zastrzelić, on nie musiał go zastrzelić — powtarzał Joey szeptem. Ostatnie konie ze stada znikły teraz między drzewami nad brzegiem potoku. Trzej mężczyźni pozostali dość daleko w tyle, a Dugan z trudem usiłował ich dogonić. Jim i Joey wpatrywali się w dal, omijając wzrokiem pokonanego wojownika, którego z wolna osnuwał złotawy pył opadający z powietrza. Nad nim krążył już w górze ciemny, skrzydlaty punkcik — przeraźliwy, świszczący skrzek wieścił, że to sęp. Krakanie wron, stałych grabarzy buszu, również zmąciło nieprzyjemnym zgrzytem nagrzaną słońcem ciszę poranka. — Wiesz co, Joey, naznosimy drzewa i spalimy ciało Yarramana. Nie chciałbym, żeby go poszarpały wrony i psy dingo. — Jemu już teraz wszystko jedno — powiedział posępnie Joey. Z daleka, spośród drzew, znowu bił ku nim zgiełk ludzkich wrzasków i strzelania z batów. Dugan uganiał się tam konno. Tuż przed nim z zarośli wyskoczyła siwa źrebiczka, najwyraźniej śmiertelnie przerażona. — Gwiazdka! — zawołał Joey i głos mu się załamał. — O, nie, nie! Źrebiczka cwałowała w stronę gór, była już coraz bliżej. Srebrzysta jej sierść pociemniała od potu, nozdrza rozdymał oddech, gdy zmęczone płuca usiłowały pobrać więcej powietrza. Jedno oko broczyło krwią — rozpaczliwy wysiłek ucieczki spowodował widać pęknięcie naczyńka krwionośnego. Oślepione strachem zwierzę całą wolę skupiało na szybkim przebieraniu nogami, które już odmawiały posłuszeństwa. Za Gwiazdką pędził Dugan klnąc i rycząc na swoją zmordowaną szkapę, popędzając ją batem, żeby wreszcie dopaść do przerażonej klaczki galopującej ostatkiem sił i schwycić ją na linkę. Na widok linki gotowej do zarzucenia w ręce Dugana Joey kurczowo przywarł do ramienia ojca. Gwiazdka jednak ciągle Dugana wyprzedzała, bo trwoga pomagała jej przekraczać zwykłe granice wytrzymałości. I wtedy to się stało. Klaczka wysoko trzymała głowę, tak jakby szukając w górze obfitszego i świeższego powietrza. Zamglony wzrok i łomotanie serca zachwiały równowagę ruchów — i kopyta, o tak niezawodnej pewności jak na roczniaka, chybiły tuż przy krawędzi jednej ze szczelin w spękanej ziemi. Gwiazdka wpadła w

rozpadlinę. Daremnie miotała się i wierzgała próbując wyjść z pułapki. Wtedy Dugan rzucił linkę na jej szyję, podczas gdy pętla zaczepiła o nogę tuż nad pęciną. Linka zaciskała się coraz mocniej na tchawicy i umęczone zwierzę, z przekrwionymi oczami wyłażącymi z orbit, zaczęło charczeć. Dugan zeskoczył z konia, który spuścił łeb i sapał ze zmęczenia jak miech kowalski. Zarzucił mu wodze na głowę, a sam ruszył do Gwiazdki, dzierżąc w jednej ręce koniec linki, a w drugiej bat. Cała jego postawa zdradzała uczucie brutalnego tryumfu. Klaczka ciągle wierzgała — w ten sposób próbowała się bronić. Dugan nieco rozluźnił napiętą linkę, żeby mogła wstać, ale ona broniła się w tej samej pozycji, leżąc na boku. Wreszcie brutal z coraz ohydniejszym wyrazem twarzy zdzielił ją batem po żebrach. Na dźwięk kwiku przerażenia Joey zatkał sobie uszy dłońmi z oczami tak pełnymi cierpienia, jakby bicz spadł na jego szczupłe plecy. Dugan patrzał na wierzgającą źrebiczkę i brutalna gęba czerwieniała mu ze złości. Zerwał pętlę z jej szyi i z daleka, z góry obydwaj widzowie zobaczyli, że znowu raz po raz okłada batem delikatną, piękną głowę Gwiazdki. Tego już było za wiele dla Jima. Zatraciwszy poczucie odległości, zerwał się i zawołał zimnym, zduszonym głosem: — Zabiję cię za to! Zobaczył jeszcze, jak Dugan wymierzył zwierzęciu kopniaka, a potem odwrócił się, pokuśtykał do swojej szkapy, wskoczył na siodło i z wściekłością kopiąc jej boki zawrócił ku zaroślom. — Co on zrobił Gwiazdce? — Dziecięcy głos brzmiał dojmującą rozpaczą. — Nie wiem, Joey. W każdym razie nie możemy jej zostawić w takim stanie. — Tato, ja też pójdę. Jim zawahał się, a potem powiedział: — Wrony już krążą i chciałbym tam dojść jak najszybciej. Może byś lepiej pojechał do domu i przywiózł mi strzelbę? Nie wieź jej nabitej, kulki włóż do kieszeni, zabierz także parę długich rzemieni z niewyprawionej skóry. Spiesz się, Joey, i pamiętaj, że trzeba zrobić to, co oszczędzi Gwiazdce cierpienia. Z bijącym sercem, przerażony, Joey zsunął się ze skalnego obserwatorium i ruszył do Groma. Nawet w zamęcie myśli chłopiec nie zapomniał, że do Groma należy podchodzić wolno. Pomimo czułej opieki, jaką Joey obdarzał swego rumaka, każdy gwałtowniejszy ruch budził w nim po prostu odruch paniki. Dawniej, zanim jeszcze Geoff Brett kupił Groma i stwierdził z niezadowoleniem, że koń jest zanadto płochliwy i przedwcześnie zmarnowany, aby mógł się nadać do ciężkiej pracy, szybki odgłos ludzkich kroków zbyt często oznaczał dla Groma brutalne rozdzieranie pyska wędzidłem, ugniot ciężaru na słabym grzbiecie, kłucie chudych boków ostrogami. Joey tak jakby coś niecoś z tego odgadywał i choćby nie wiem jak mu było pilno, zbliżał się do Groma spokojnie i zanim na niego

wsiadł, pieszczotliwie klepał go po głowie. Joey i Grom ruszyli w stronę domu tak szybko, jak tylko chłopiec zdołał wymóc na koniu. Gdy zaczęli zjeżdżać ze zbocza i Joey obejrzał się, z ulgą stwierdził, że ojciec już znikł na przeciwnym stoku góry, to znaczy pośpieszył na pomoc Gwiazdce. Przynaglanie znalazło wspaniały oddźwięk u Groma. Joey pozwolił mu napić się parę łyków wody, nie za wiele jednak, przywiązał go w cieniu i wpadł do chaty, Strzelba leżała w kącie i Joey wziął ją drżącymi rękami, niepewnie. Zajrzał w zamek — zawsze mu to kazano robić. Był pusty. Odszukał skrzynkę z amunicją i wziął naboje, tak jak mu polecił ojciec. Zwój rzemieni z niewyprawionej skóry wisiał na gwoździu. Joey zdjął dwa, wspiąwszy się na stołek. Z rzemieniami zwiniętymi na jednym ramieniu, a z opuszczoną w dół strzelbą w drugiej ręce — wrócił do Groma. Grom nie lubił strzelb; kojarzyły się z nimi wspomnienia bezlitosnej gonitwy przez zarośla, chłostające i rozdzierające mu boki. Walono go okrutnie w żebra, aż z wyczerpania koń odczuwał jedynie tępy ból i mdlący strach, na które zbyt znużone ciało nie było zdolne reagować. Po strzale dochodziła do tego przerażająca woń krwi, a skóra zabitego zwierzęcia powiększała jeszcze i tak znaczny ciężar jeźdźca. Chłopiec zużył całe pięć minut, aby zapewnić Groma, że powinien mu ufać i że chociaż on, Joey, ma strzelbę w ręce, nie dojdzie do strzałów. W ciągu tych pięciu minut Joey trzymał na wodzy swój niepokój i niecierpliwość. Ruszyli wreszcie i teraz znowu chłopiec musiał wytrzymać dotkliwy ból w prawym ramieniu spowodowany ciężarem strzelby. Pomimo największej szybkości, na jaką ich było stać, minęła prawie godzina, zanim Joey i Grom dotarli do miejsca wypadku. Gwiazdka ciągle leżała na boku. Od czasu do czasu, Wtedy gdy unosiła zmasakrowaną głowę i nadaremnie usiłowała wstać, nogi lekko jej drgały. Jim przykucnął w skwarze i kurzu równiny dość daleko, żeby jej nie płoszyć, ale na tyle blisko, aby czuwać nad nią i czasem cicho ją okrążać odganiając wrony. Usiłował także stwierdzić, jakie uszkodzenie nie pozwalało klaczce wstać. Zauważył jedno: na pewno nie złamała nogi. Wyszedł na spotkanie syna i powiedział: — Strzelba będzie niepotrzebna. Gwiazdka ma cały kręgosłup i nie uszkodziła mięśni w nogach. Spróbujemy ją podleczyć. Spojrzał na zmęczoną twarz chłopca, spoconą i zasmoloną, i uśmiechnęli się do siebie. Joey rozcierał sobie zdrętwiałe prawe ramię. — Trzeba ją jakoś zabrać do domu — ciągnął Jim. — Będzie się płoszyć na każdy ruch, więc muszę skrępować jej nogi i zawiązać oczy. Całe chmury małych, czarnych muszek krążyły nad Gwiazdką i czasem na niej siadały. Jim patrzał na to z niepokojem. Wiedział, że zwierzęta, w jeszcze

większym stopniu niż ludzie, są podatne na infekcję przenoszoną przez te muchy, która nieraz powoduje ślepotę u stworzeń z buszu. Wstrętne muszki przyciągała krew i poszarpane, spuchnięte ciało wokół oka Gwiazdki, które smagał bat Dugana. Jedna chwila nieuwagi, a skaleczone oko pokrywało skupisko much podobne do czarnej łaty. Niewiele dało się zrobić, aby ich nie dopuszczać do tego miejsca. Ledwie Jim je odpędził, muchy siadały z powrotem, a znowu każdy ruch w pobliżu płoszył klaczkę. Wreszcie Jim wskoczył na szeroki grzbiet Trixie. — Chodź, Joey. Poszukamy odłamanych gałęzi i zrobimy dla Gwiazdki coś w rodzaju noszy. Szkoda, że nie mamy siekiery. Ale przecież nie mogłeś jej przywieźć jednocześnie ze strzelbą, a ja sądziłem, że strzelba bardziej nam się przyda niż siekiera. — Cieszę się, że nie potrzebujemy strzelby! — zawołał Joey prawie wesoło, ale zaraz zachmurzył się znowu. — Zamordowałbym tego Dugana! Pojechali w zarośla. Z gałęzi odłamanych przez burzę Jim przy pomocy rzemieni związał coś podobnego do tratwy. Wyszukał jeszcze cztery grube kije i wrócili do Gwiazdki. Trixie wlokła za sobą to przedziwne urządzenie. — Biedactwo nastraszy się porządnie, gdy na razie ustawimy nad nią ten parasol. Trzeba to jednak zrobić, bo upał jej zaszkodzi. Potem pojedziemy po Geoffa. Nie damy sobie rady bez pomocy. Ale cicho! Słuchaj! Stanęli bez ruchu i usłyszeli teraz wyraźnie głosy i trzask gałęzi w zaroślach pod kopytami koni. Za chwilę z lasu wyjechali młodzi Campbellowie, za nimi Bob Johns, a na końcu Dugan na swoim wycieńczonym koniu: Bob Johns prowadził jedną swoją gniadą Maca, a Frank Campbell drugą. Klacze zbyt krótko przebywały z dzikimi końmi, aby przejąć od nich zadzierzystość czy przebiegłość w obronie przed ludźmi, i ostatecznie schwytano je po dość uciążliwej pogoni. Joey rozpromienił się: ani Brumby, ani Dzikus, ani żaden z innych jego ulubionych koni nie został schwytany. Nie martwił się o klacze — przywykły do pracy u ludzi. Dugan zaś wracał z pustymi rękami. Jim zawołał na jeźdźców i wyszedł na ich spotkanie, prowadząc za sobą Trixie. Dziwne nosze zostały na ziemi. — Cóż to za dziwoląg? — zapytał Bob Johns. — Joey i ja postanowiliśmy zabrać tę źrebiczkę do domu. Może ją jakoś wyleczymy, chyba nic sobie nie złamała. Jim udawał, że nie widzi Dugana. Frank Campbell podał uzdę klaczy Johnsowi i obydwaj z bratem zeskoczyli z koni. — Pomożemy wam. Nie dalibyście sobie rady we dwóch. Joey urósł z dumy, że jednak został zaliczony do mężczyzn.

— Dziękuję — powiedział Jim. — Właśnie wybierałem się po pomoc. Oszczędzicie mi mnóstwo czasu, jeśli przyłożycie ręki. — Chętnie. Nie widziałem, że ta klaczka upadła, gdy goniliśmy stado… O, rany! Co jej się stało w głowę? Dugan wysunął się do przodu. Był wściekły i jak zwykle całą winę przypisywał swojej szkapie. Chociaż on zorganizował polowanie, jedyną osobą, która skorzystała, był Bob Johns. Z wysokości siodła, z ramieniem skrzywionym więcej niż zwykłe, Dugan spojrzał ze złością na Jima. Jim bez słowa oddał mu spojrzenie. — Ta źrebica jest moja — powiedział Dugan. — Nic z niej nie będzie, więc ją zastrzelę. — Mogłeś ją schwytać, miałeś okazję — odparł Jim. — A jeśli chodzi o zastrzelenie, już dosyć się dzisiaj nastrzelałeś. Dugana ogarnęła wściekłość. Zeskoczył z konia i podszedł do Jima. — Źrebica jest moja i zastrzelę ją tu na miejscu. Joey, który z przerażeniem śledził tę scenę, odczuwał jednocześnie obecność tamtych trzech mężczyzn — stali obok i nie drgnęli, żeby zapobiec kłótni. Chłopiec patrzał na ojca. Ojciec stał oko w oko z Duganem i tak jakby się z nim mierzył spojrzeniem. Rozległ się suchy trzask zamka strzelby i wtedy Jim zaczął działać tak szybko, że nie sposób było wszystkiego zauważyć. Joey zobaczył tylko, jak strzelba wylatuje z rąk Dugana, a sam Dugan, ze zgiętymi kolanami, pada do tyłu i leży bez ruchu w kurzu. Jim cofnął się i dłonią lewej ręki pocierał krwawiącą pięść prawej. — Aleś go zrobił na szaro! — głos Boba Johnsa brzmiał tonem pełnego zadowolenia. Żaden z nich nie lubił Dugana, a fakt, że tak brutalnie zastrzelił Yarramana, wzbudził we wszystkich trzech obrzydzenie. — Bardzo sobie stłukłeś rękę, Jim? — zapytał jeden z Campbellów. — Warto było — odparł krótko Jim. Potem uśmiechnął się do przerażonego chłopca. Ale Joey także odniósł pełne zadowolenie z wyczynu ojca; przecież człowiek powalony teraz na ziemi głęboko zranił jego uczucia. Jim obojętnie przeszedł nad leżącym Duganem, wziął długi rzemień od syna i zawołał do Campbellów: — Umocujcie te nosze do Trixie, chłopcy — Joey ją potrzyma — a ja zwiążę klaczkę i wtedy ją przeniesiemy! Joey pobiegł do Trixie od przodu i głaskał jej aksamitny nos, podczas gdy Campbellowie zabrali się do roboty. Jim związał nogi wylęknionej klaczki, jak mógł najdelikatniej. Przez chwilę rozważał, jak dalece oko Gwiazdki zostało uszkodzone, a potem oderwał zawinięty rękaw od swojej koszuli i zabandażował jej oczy. Wiedział, że podróż przysporzy jej mniej lęku, gdy nic nie będzie widziała.

Nikt nie zwracał najmniejszej uwagi na Dugana, który powoli przychodził do siebie. Najpierw obrócił się twarzą do ziemi, a potem szybko odzyskał przytomność i zaczął kaszlać i odpluwać kurz. Wypluł również połówki dwóch złamanych zębów. Klaczka leżała już na noszach, gdy Dugan rozejrzał się naokoło i oprzytomniał całkowicie. Zerwał się na nogi i wrzasnął: — Odpłacę ci za to, Meehan! Tobie i tej szkapie, i twojemu bachorowi! — Zamknij się! — zaczął Jim dobrodusznie. W jego mniemaniu cała sprawa została zakończona i miał nadzieję, że nigdy więcej nie zobaczy Dugana. Ale nagle doszła do jego świadomości pogróżka w stosunku do syna. Przerwał robotę i wyprostował się — żylasty, zaprawiony do ciężkiej pracy człowiek z buszu, sześć stóp wysoki — i utkwił twardy wzrok w tamtym. — Dugan, jeśli kiedykolwiek ruszysz mojego dzieciaka, tak cię urządzę, że nie ockniesz się przed tygodniem. Zapamiętaj to sobie — ja nie żartuję! Joey poczuł w sobie lwa słysząc, jak ojciec staje w jego obronie, i uznał, że należy go poprzeć: niech tata wie, że on, Joey, jest prawdziwym mężczyzną i też sobie nie da napluć w kaszę. — A jak ruszy Gwiazdkę, ja sam go zabiję! — wrzasnął upojony mocą swego taty. Wszyscy mężczyźni, oprócz Dugana, ryknęli śmiechem, ale Joey nie wziął im tego za złe. I on, i ojciec znali się na żartach. Sam się roześmiał spojrzawszy na swoje krótkie, ogorzałe nogi i chude ręce. Rzeczywiście, wygłupił się porządnie! Jeden Dugan nic w tym nie spostrzegł śmiesznego. — Ja ci… — zaczął, ale Jim zaraz ruszył ku niemu. Przekrzywiając ramię Dugan pokuśtykał ciężko do swego konia, wsiadł i odjechał bez słowa. — Krzyżyk na drogę — szepnął jeden z Campbellów, a inni, chociaż milczeli, byli tego samego zdania. — Osobliwy z niego pasażer — powiedział Bob Johns obracając się bokiem na siodle i patrząc za odjeżdżającym Duganem. — Spójrzcie tylko, jak on spopręgował tę swoją szkapę! Podobno przez konia skrzywił sobie kręgosłup i okulał i od tej pory mści się na wszystkich koniach. Jim schylony nad Gwiazdką, której zawiązywał oczy, wyprostował się i spojrzał na niebo. — Burza idzie — zauważył. Rzeczywiście, ciemne chmury podobne do gęstych kłębów dymu parły od widnokręgu, zasnuwając czyste niebo, a wiatr przynosił upiorne dudnienie dalekich grzmotów. Gdy Jim wszystko już przygotował do zabrania Gwiazdki, odezwał się do Johnsa: — Słuchaj, Bob, bardzo się cieszę, że odzyskałeś swoje kobyły, ale musisz ich teraz pilnować. Nie zgodzę się już więcej na gonienie dzikich koni w granicach

mojej działki, ktokolwiek miałby stracić swój inwentarz, słyszysz? — Dobra, Jim. Nic wam nie pomogę, więc pomalutku będę jechał z moimi klaczami. Przykro mi, chłopaki, że nie mieliście szczęścia. — Za to ubawiliśmy się pierwszorzędnie — powiedział Tom Campbell. — Co prawda chciałbym mieć tego źrebaka, co to go przez jakiś czas goniłem. — Którego? — zapytał Joey. — Jednego z tych dwóch siwych, jakby srebrnych źrebców. Krzepki koń, a szybki! Nie mam pojęcia, jak nam się wymknął. — To był Brumby! — odezwał się z dumą Joey. Campbellowie roześmiali się. — Wszystkie konie ponazywałeś, co? Jim przyłączył się do rozmowy. — Żeby nie to, że na dobre wygnaliście dzikie konie z tych okolic, Joey miałby z nich swoje stado. Dlatego już teraz nie pozwolimy nikomu łapać dzikich koni, co, Joey? — No pewnie! — szybko zawołał Joey. Rozpierała go radość, bo chociaż rozgoniono jego ukochane stado, chociaż wspaniały Yarraman nie żył, inne konie, wprawdzie nie wiadomo gdzie, ale były bezpieczne. Gdyby mógł im jakoś dać znać, że nic im nie grozi, jeśli zechcą tutaj wrócić! A miał na własność Gwiazdkę, swoją Gwiazdeczkę! Wyleczy ją, będzie tak o nią dbał i tak ją kochał, że Gwiazdka musi wyzdrowieć. Joey tak się cieszył, że ledwie czuł zmęczenie. Wreszcie zaczęli ciągnąć Gwiazdkę w stronę domu. Źrebiczkę tak wyczerpało cierpienie, że otępiała na strach. Bez wątpienia musiała cierpieć i bać się, ale tak jakby przebywała w jakiejś dali i leżała spokojnie. Na szczęście żadna jej kość nie uległa złamaniu, bo inaczej cierpiałaby męki na każdym wyboju, gdyż droga bynajmniej nie była gładka. Jim pożyczył konia od Toma Campbella i pojechał naprzód, Tom przesiadł się na Trixie, a Joey tak popędzał Groma, że nadążał za ojcem, spiesząc, aby wszystko przygotować na przyjęcie chorej klaczki. Dojechali do domu już prawie pod wieczór. Jim i Joey urządzili kącik w stajni dla Gwiazdki. Nie skąpili jej ściółki i akurat ukończyli przygotowania, gdy Tom Campbell na Trixie podjeżdżał na ostatnie zbocze, wlokąc za sobą dziwne nosze. Gwiazdkę ułożono na słomie i obydwaj Campbellowie odjechali żegnani przez ojca i syna gorącymi podziękowaniami. Wtedy dopiero Jim i Joey zabrali się do opatrywania ran klaczki. Tyle miała przeżyć tego dnia, że leżała prawie bez ruchu, gdy Jim obmywał jej oko wodą z kwasem bornym, którą przyniósł mu Joey. — Co z tym okiem, tato? — pytał chłopiec. — Czy bardzo źle? — Całkiem kiepsko — odparł Jim. — Muchy zrobiły, co miały zrobić. Ale nawet gdyby przestała widzieć na nie, tamto drugie wygląda na nie uszkodzone. A teraz nic nam innego nie pozostaje, jak przyzwyczaić ją, że może nam ufać,

i obłaskawić. A to wcale nie będzie łatwe. Może nawet nie da się karmić i poić. Ale ty przecież jesteś bardzo cierpliwy, Joey, wiem o tym dobrze. Jeśli Gwiazdka, jak mi się wydaje, naderwała sobie tylko ścięgno, może z czasem wyzdrowieć zupełnie. Może nigdy już nie nada się do jazdy wierzchem, ale jeśli rzeczywiście wydobrzeje, za parę lat, synku, będziesz miał z niej pierwszą klacz zarodową w swojej stajni. Jak ci się to podoba? Joey rozpromienił się. — Czy będę mógł jutro zostawić ją samą i pojechać do szkoły? Chciałbym wszystko opowiedzieć pani Brett! — Owszem, możesz ją zostawić. Lepiej nawet, żeby była sama. Za parę dni spróbujemy postawić ją na nogi. To niezdrowo dla konia leżeć przez cały czas. Chodź, burza się zbliża, później znowu do niej zajrzymy. Joey położył rękę na łopatce Gwiazdki, mocno, ale tak, żeby jej nie przestraszyć, i wskazującym palcem przejechał po srebrzystej sierści. W tej bruździe ukazała się czarna skóra — arabska czerń. Joey spojrzał na ojca z uśmiechem. Wyszli ze stajni; na dworze pociemniało od nadchodzącej burzy, a dalekie błyskawice przecinały fioletowe chmury rozwidlonymi, drżącymi kreskami białych płomieni.

CZĘŚĆ DRUGA W NIEWOLI

Dzikie konie, spłoszone i pozbawione przewodnictwa Yarramana, gnały bezładnie przez busz. Powodowała nimi jedna myśl: uciec od wrzasku ludzi i grzmiącego strzelania z batów. Brumby biegł obok matki. Ogarnięty paniką, co pchała naprzód resztę stada, i on był przerażony; nabierał tylko otuchy, ocierając się raz po raz w biegu o spocony, wzdęty bok gniadej klaczy. Nagle, tuż za galopującym stadem, które do tej pory biegło we względnie zwartym ordynku, rozległ się znowu wrzask ludzi i straszliwe salwy huku wydawanego przez ich baty. To już dopełniło rozprzężenia stada. Bez wodza, czuwającego nad wszystkimi, każdy koń myślał jedynie o sobie — potykał się i przewracał rżąc i chrapiąc lub raptownie stawał sztywno i zmieniał kierunek, a potem dalej cwałował oszalały ze strachu. Brumby poczuł, że matka skręca, i skręcił również w chwili, gdy dwaj mężczyźni z rozbujanymi linkami wjechali w środek stada mierząc w obce klacze. Inne konie, z rozwianymi grzywami i ogonami, z dzikim błyskiem w oczach, rwały przez busz, przesadzając zwalone pnie i łamiąc zarośla. Gnały przed siebie jak oszalałe, aby dalej, aby uciec od pościgu ludzi. Płuca im nieomal pękały z wysiłku i serca waliły młotem, lecz mocne nogi niosły je coraz dalej. I w końcu umknęły od ścigających. Matka Brumby’ego jednakże wiedziała, że nie dotrzyma kroku reszcie stada z ciężarem nowego źrebięcia, które miało się wkrótce urodzić. Skręciła pod kątem prostym w stosunku do pędzących koni, pchając źrebaka bokiem i wydając drżące rżenie, jakim klacz ostrzega swoje małe w chwili niebezpieczeństwa. Matka i syn brnęli przez gęste zarośla, kłuci cierniami i kaleczeni ostrymi czubkami odłamanych, uschłych badyli, i wreszcie udało im się uciec. Za nimi wszystkie odgłosy stopniowo umilkły. Klacz zwolniła kroku i zadawała sobie teraz więcej trudu, aby omijać przeszkody zamiast je pokonywać. Oboje — i klacz, i roczniak — miały sierść zlepioną potem. W miarę jak gorące powietrze wchłaniało wilgoć pozostawiając same sole, pot zamieniał się w sztywną powłokę. Ciemne plamy na gniadej ustąpiły miejsca białej pianie, za to na jasnej sierści Brumby’ego sole były niewidoczne. Wkrótce matka i syn całkiem zwolnili, instynktem dążąc ku wodzie, której bardzo potrzebowali. Oba konie zaczęły spokojniej oddychać, ale z rozbieganych oczu nie zniknął wyraz trwogi. Podrywały się nerwowo na najmniejszy ruch w pobliżu, na szelest gałęzi, poruszonej w buszu przez zwierzę czy ptaka, lub szmer liści w porywach wiatru.

Posuwały się ciągle naprzód. Klacz być może wiedziała, że tej nocy urodzi małe, i chciała odejść jak najdalej od wrogów. Przebiegły już około dziesięciu mil od pasma górskiego i wreszcie trafiły na mały potok. Brumby od razu ruszył kłusem, czując orzeźwiający zapach wody niesiony wiatrem. Klacz podążyła za nim wolniej i po paru minutach oba konie zanurzyły pyski w strumieniu, pijąc dużymi, bezgłośnymi łykami. Gdy już ugasiły pragnienie, kapryśnie muskały tylko wargami samą powierzchnię. Potem parskały z cicha i uderzały o nią kopytami na płyciznach, gdzie chłód wody rozkosznie im pieścił kopyta i pęciny. Raptowne uderzenia kopyt wzbijały ulewę świeżych, przejrzystych kropli na zlepione potem barki i grzbiety. Odświeżone konie przepchnęły się przez gęste nadrzeczne zarośla i wychynęły na wolniejszą przestrzeń z drugiej strony. Tam kępa eukaliptusów użyczyłaby im cienia, gdyby już tego nie dokonały posępne chmury. Po długiej i przeważnie bardzo szybkiej ucieczce i obawie pościgu klacz i roczniak odpoczywali teraz spokojnie pod drzewami. Od czasu do czasu konie wstrząsały głową i machały ogonem, odganiając roje much, które im mocno dokuczały. Wokół nich światło stopniowo nabierało złowrogich, zielonawych odcieni, ale konie pochłaniała przede wszystkim potrzeba snu. Zresztą burza nie była nowością nawet w krótkim życiu roczniaka. Kiedy dotarły do nich pierwsze, ciche odgłosy grzmotów, konie odemknęły oczy i przestępowały z nogi na nogę z pewnym niezadowoleniem. Gdy nadeszły bliżej i głośno nad nimi trzaskały — Brumby rzucił głową i krótko kwiknął ze strachu; huk piorunu przypomniał mu grozę ludzi z batami. Toteż przysunął się do matki. Ale matka nie zdradzała strachu, więc źrebak znowu odszedł trochę dalej. Był wytrącony z równowagi i głodny; z pyskiem przy ziemi szukał korzonków trawy. Burza rozpętała się na dobre i konie stanęły zadami do jej pędu. Silne podmuchy wiatru zarzucały im na grzbiet rozwiane ogony, a splątane grzywy do przodu. W końcu zaczął siec ukośny deszcz i zmył im zaschnięty pot ze skóry. Wśród chmur igrały rozedrgane błyskawice i burza majestatycznie huczała w górze. Łoskot piorunów i blask błyskawic wybuchały nieomal jednocześnie. Klacz stała spokojnie, częściowo osłonięta drzewami; ani wiatr, ani deszcz nie wyprowadził jej z równowagi, natomiast nie zahartowany jeszcze system nerwowy źrebaka ciągle zdradzał napięcie; Brumby kręcił się w kółko i przy każdej oślepiającej błyskawicy wydawał z siebie krótkie, lękliwe rżenie, a jego wrażliwy słuch boleśnie odczuwał nagłe, głośne trzaski. Niskie niebo tak jakby pchało błyskawice ku ziemi. U krańców fioletowych chmur szybowały postrzępione, wełniste, szare obłoki gnane wiatrem, za słabym jeszcze, aby poruszyć czy rozpędzić ciężką masę chmur burzowych naładowanych elektrycznością. Zdołał odedrzeć od nich tylko strzępki i zaraz układał je w powiewne kształty, rozdmuchiwał, okręcał i pędził, a obłoki gnały po niebie jak ścigana zwierzyna, jak poprzednio stado dzikich koni gnało przez busz.

Nagle źrebaka oślepił upiorny blask nienaturalnego światła, po czym nastąpił straszliwy łoskot. Brumby właśnie odszedł od kępy drzew i zawracał znowu do matki. Wydało mu się, że huk rozdziera mu ciało. Stanął dęba, kwicząc z przerażenia. W sekundę ostry blask znikł, grzmot potoczył się dalej, a powietrze przeniknął mocny, metaliczny zapach. Źrebak spojrzał w stronę, gdzie stała matka, ale ona już nie stała — leżała na ziemi jak bezkształtna masa. Obok piorun rozdarł na pół ogromny eukaliptus. Korona drzewa leżała z dala od klaczy, a koło niej sterczał poszarpany kikut pnia sczerniały i dymiący. Ziemia naokoło również była czarna i wypalona. Klacz nie żyła, ale Brumby nigdy dotąd nie zetknął się ze śmiercią i nie znał istotnego niebezpieczeństwa, które niesie piorun oprócz samego blasku błyskawicy i huku. Źrebak z wahaniem ruszył w kierunku nieruchomego ciała, potrząsał łbem i parskaniem usiłował pozbyć się z nozdrzy ostrego, gryzącego zapachu. Ostrożnie podszedł do matki i zarżał. Ale ona nie odpowiedziała jak zwykle cichym rżeniem. Zapach podsmalonej trawy, a także zwęglonej sierści i skóry w miejscu, gdzie gniadą ugodził piorun, wzbudził w nim lęk. Brumby stał niepewnie, wyciągając szyję i unosząc górną wargę. Potem podszedł jeszcze bliżej, schylił się i ze zdziwieniem powąchał leżącą klacz. Czyżby to była jego matka? Z jej skóry nie unosił się przyjemny zapach, który zawsze dodawał mu otuchy. Źrebak zarżał żałośnie — poczuł nagle cały ciężar samotności. Błyskawice ciągle drgały na niebie, chociaż burza przechodziła już w dalekie dudnienie i huk grzmotów. Przez całą noc Brumby stał obok matki; czasem do niej rżał, miękkim pyskiem dotykając jej ciała, a potem cofając głowę, spłoszony dziwną, niemiłą wonią, która od niej biła. Czasami delikatnie trącał ją nogą ruchem raczej psim niż końskim. Urodzenie nowego źrebięcia nie stanowiło już dla klaczy żadnego problemu. W ogóle skończyły się dla niej wszelkie problemy. Natomiast dla źrebaka stała się problemem całkowita samotność. Dokuczało mu coraz większe pragnienie. O świcie z wahaniem ruszył do strumienia. Zbliżał już pysk do wody, kiedy cofnął się od niej z przestrachem: na drugim brzegu, nad samą wodą stał chudy pies dingo, szczeniak jeszcze, i skośne, złotawe oczy wlepił w źrebaka. Brumby cofnął się jeszcze bardziej, ale dingo nie okazywał strachu i spokojnie pił dalej. Źrebak stanął i patrzał na psa pełen rozterki. Nigdy przedtem nie widział dzikiego psa i widok ten go zaskoczył; właściwie nie czuł lęku, raczej nieufność, bo nigdy jeszcze nie był osaczony przez psa. Więc skoro tamten zwierzak pił, Brumby również przytknął pysk do wody i pił. Kręgi na powierzchni strumienia w miejscu, gdzie dingo chłeptał wodę językiem, a źrebak wciągał ją przez zęby, rozchodziły się coraz szerzej, zniekształcając odbicie zarówno szerokiego, żółtego pyszczka psa, jak i wąskiej, inteligentnej, białej głowy konia. Gdy dingo napił się do syta, z powrotem wpełzł w zarośla. Brumby odszedł od

wody i powoli, z oporem wrócił tam, gdzie leżała postać, która niegdyś była ciepła i żywa. Krążył ciągle koło ciała klaczy, bo nie wiedział, co mógłby innego robić. Źrebak całe krótkie życie spędził ze swoim plemieniem, w społeczności przewodzonej przez ogiera, a złożonej z około dwudziestu dzikich koni, których sama obecność była podporą; teraz zaś, bez kierunku i bez towarzyszy, czuł się zupełnie zgubiony. Kilkakrotnie w ciągu dnia chodził nad potok, a głód zmuszał go do szukania trawy w pobliżu. Nigdy jednak nie tracił z oczu kępy drzew i tego, co pod nią leżało. Młody dingo przychodził nad potok wtedy, gdy był tam Brumby, co najmniej dwa razy dziennie. Źrebak szybko przywykł do widoku dzikiego psa i nawet obecność innej żywej istoty sprawiała mu przyjemność. Pewnego razu Brumby wracając znad strumienia zastał stado wron na ciele klaczy. Chmara skrzeczących niebieskoczarnych, wielkich ptaków roiła się na niej. Krakały głośno, biły skrzydłami i spacerowały po jej wzdętym boku. Źrebak, jak oszalały, rzucał się raz po raz na ptaki. Kilkanaście odfrunęło ze skrzekiem, lśniąc w słońcu fiołkową czernią piór, jednak pięćdziesiąt innych nie przerwało upiornej uczty. Brumby przez jakiś czas próbował je rozpędzać, ale w końcu odszedł trochę dalej i z lękiem w oczach śledził stopniowy rozpad ciepła, poczucia bezpieczeństwa, towarzystwa i opieki — tego wszystkiego, czym dla niego była matka. Zostawił czarne ptaki i zaczął rozglądać się za trawą, chociaż i teraz daleko nie odszedł. Na trzeci dzień spod skóry o gniadej maści ukazała się biel szkieletu, co wraz z duszącym zapachem i setkami wrzaskliwych, żarłocznych ptaków przekonało źrebaka, że nie ma celu czekać. Ciepło ciała, łagodne rżenie i szturchanie nosem, poczucie bezpieczeństwa i matczynej miłości odeszły na zawsze. Był sam na świecie. Tej nocy przeszedł na drugi brzeg potoku i schronił się tam wśród gęstych zarośli. O świcie wrócił nad wodę. Przed sobą zobaczył zad i spuszczony ogon dinga. Brumby powoli zszedł na sam brzeg i pił obok dzikiego psa. Potem poranny wiatr przyniósł pełną grozy woń śmierci, gnijącego ciała i rozkładu i źrebak, uniósłszy głowę od wody, wykręcił się i wrócił w zarośla zapuszczając się w nie coraz dalej, aż zatruty wiatr przestał go prześladować. Gdy pozostawił za sobą to, co wiązało go z dzieciństwem — życie małego źrebiątka, jakim był do niedawna — ruszył w świat zupełnie obcy, świat pełen kłujących chaszczy, w jałową krainę usłaną spróchniałymi pniami. Pod wpływem głodu próbował znaleźć lepsze pastwiska. Posuwał się niepewnie po nierównej ziemi, ostrożnie stawiając kopyta; każdy trzask złamanego badyla przyprawiał go o drżenie i przy każdym dziwnym odgłosie poruszał chrapami. Czasami stawał, podnosił głowę i rżał, cicho rzucając

jakby zew do swego gatunku. I w ten sposób, z wahaniem i bez pośpiechu, czasem tylko przechodząc w kłus, przemierzył kilka mil. Raz spostrzegł złotorudą postać młodego dinga chyłkiem mknącą niedaleko wśród drzew i zarżał do niego tak, jakby zarżał na widok innego źrebaka. Din go zatrzymał się i podniósł głowę, a wtedy Brumby wyraźnie zobaczył złote oczy patrzące na niego z trójkątnej mordki. Brumby nie wiedział, że psiak był równie samotny jak on. Jego rodzina zginęła od strzałów i w sidłach dwa dni przed spotkaniem ze źrebakiem. Dingo tęsknił do zacisznej, ciemnej nory, gdzie przyszedł na świat, do cichych, ruchomych postaci rodziców i wesołych figlów z rodzeństwem. Wszystkie ich zabawy były bezszelestne i polegały na łapaniu „na niby” żywych stworzeń, które z czasem staną się ich pożywieniem. Według praw natury muskuły ciała przydatne w czasie polowania, wzrok i instynkt samozachowawczy osiągną dostateczny rozwój w momencie, kiedy rodzice skłonią szczenięta do samodzielnego życia. Od tej chwili młode psy dingo chcące wejść do nory spotka warczenie i kłapanie zębów. Będą więc musiały zaniechać zamiaru powrotu i odejść, aby zacząć dorosłe życie. Samotnemu psiakowi niezależność nie została narzucona przez rodziców — dokonał tego człowiek. Tylko ten szczeniak ocalał i do tej pory chromał ugodzony w bok kulką, która jednak nie naruszyła kości. Na szczęście pies był na tyle wyrośnięty, że mógł upolować drobną zwierzynę i nie zdechnąć z głodu, ale przedwczesne rozstanie z rodziną sprawiło, że tęsknił za towarzystwem innej żywej istoty, innego młodego i dzikiego zwierzęcia, nawet nie należącego do jego gatunku. Mijały dnie, a Brumby ciągle wędrował przez zarośla, aż wreszcie dotarł do bezleśnego obszaru pastwisk. Młody dingo posuwał się równolegle do niego; z czasem przywykli do tej wspólnej wędrówki i wzajemna obecność przynosiła im pewną ulgę. Gdy srebrzysty roczniak przesypiał w cieniu gorące godziny południowe, dingo leżał w pobliżu. Instynktownie umieszczał się pod skałą, drzewem lub skarpą ziemną, bo takie solidne zaplecze chroniło od niespodziewanego ataku od tyłu, i także drzemał. Niekiedy odmykał złociste oczy i patrzał na rozedrgane plamki światła i cienie igrające po srebrnej skórze towarzysza lub nasłuchiwał bacznie, gdy koń szurał kopytami, zmieniając pozycję. Te odgłosy najwyraźniej dodawały mu otuchy. A Brumby drzemał dalej, przez sen ruszając głową i machając ogonem. W całym tym olbrzymim pustkowiu, jakie ich otaczało, Brumby nie dostrzegał żadnego krewniaka. Na tej dziewiczej ziemi nie hodowano koni, a dzikie stado rozpierzchło się widać gdzieś bardzo daleko. Czasami inne dzikie psy przybywały z głębi buszu w pobliże roczniaka i jego towarzysza; posrebrzone światłem księżyca, poruszały się w zupełnej ciszy jak duchy. Kiedy indziej, na wskroś nocnego powietrza dochodziło ich wycie, żałobne zawodzenie na podwójnej nucie — głos psa dingo tym właśnie różni się od głosu innych członków psiego rodu. Raz jakiś dziki pies zaczął krążyć koło miejsca, gdzie odpoczywał Brumby

i młody dingo, i czasem wystawiał swój szeroki pysk spośród gęstwiny drzew i zarośli. Młody dingo leżał cicho z szeroko otwartymi oczami i czuwał, drżąc z podniecenia, aż wreszcie nie mógł już dłużej uleżeć, wstał i ruszył w kierunku tamtego psa. Gdyby był suką, wszystko skończyłoby się dobrze, bo starszy pies rozglądał się właśnie za towarzyszką. Ale tak jak się rzeczy miały, warknął na szczeniaka i skoczył na niego w przypływie nagłej wściekłości. Szczeniak zaskomlał, odskoczył, ale włochate ciało napastnika znowu było na nim. Brumby ocknął się na dźwięk tego zgiełku i zaczął nasłuchiwać. Niedorosły psiak bynajmniej nie reagował na atak w milczeniu. Skomlał ze strachu i bólu, tak jak by to robił domowy pies. Na widok warczących, skomlących, skłębionych, złotawych postaci, toczących się w jego stronę, Brumby zdumiał się wielce, chrapnął, zarżał i parę razy stanął dęba, zanim zrobił w tył zwrot i umknął w zarośla. Tak go przeraziło skomlenie szczeniaka, że pogalopował kilkanaście kroków, przez chwilę nasłuchiwał, a potem pomknął dalej. Dużego psa dingo wkrótce znudziło wymierzanie kary szczeniakowi za to, że śmiał być psem, gdy on właśnie szukał suki. Przerwał więc atak, przez parę chwil stał jeszcze na sztywnych nogach nad wijącym się na ziemi szczeniakiem, po czym znikł w buszu. Szczeniak usiadł. Nie odniósł żadnej większej krzywdy, ale piekły go ukąszenia na skórze i popiskiwał sobie cichutko, liżąc rany i rozglądając się za towarzyszem. Gdy skończył wylizywanie, samotność zaczęła mu nieznośnie ciążyć. Zerwał się i skomląc okrążył małą polankę. Szukał Brumby’ego, tęskniąc do obecności drugiej żywej istoty. Brumby stał bez ruchu na szczycie małego pagórka; z głową do góry, z rozdętymi chrapami szukał w tchnieniu wiatru choćby cienia obecności przyjaciela. Czuł się samotny i opuszczony. Zaczął krążyć niespokojnie, ale jego ruchom brakowało zwykłej sprężystości. Dingo był dla niego jedyną żywą istotą w świecie przepojonym pustką, jedynym ogniwem łączącym go z dawnym, źrebięcym życiem. W jakiś instynktowny sposób Brumby kojarzył szczeniaka z matką, której opieki zaznawał przez tak długi okres czasu. Potrzebę przyjaźni, potrzebę jakiejkolwiek formy towarzystwa skupił całkowicie na dzikim psie.

Roczniak znowu stanął, zgnębiony i opuszczony, smutnie zwiesiwszy łeb. A ćwierć mili dalej, na małej polance szczeniak także siedział ze zwieszonym łebkiem i także czuł się samotny. Wreszcie uniósł tępo zakończony pyszczek ku niebu i zawył żałośnie, po dziecięcemu. W cichym powietrzu drżący głos popłynął daleko. Brumby zastrzygł uszami. Kręcił głową, węszył w powiewie wiatru i ruszył w kierunku, skąd dochodziło wycie. Gdy z pewnym wahaniem wynurzył się z buszu na polankę, szczeniak właśnie nabierał oddechu do następnego, żałosnego wezwania. Ale już usłyszał tętent i czujnie nastawił uszy, a na widok konia od razu do niego podbiegł — koń zniżył aksamitny pysk i dmuchnął, a pies go polizał. Brumby na razie cofnął się gwałtownie, ale widać uznał muśnięcie ciepłym jęzorkiem za oznakę przyjacielskich uczuć, bo znowu pochylił głowę, parskając jednak niespokojnie, bo na pogryzionej skórze psa poczuł zapach krwi. Obydwaj zapomnieli o samotności i usadowili się wygodnie na noc, a rankiem ruszyli razem w dalszą drogę. Po paru dniach pobytu Gwiazdki w stajni Jim orzekł, że należy spróbować postawić ją na nogi. Źrebiczka nie odczuwała już lęku na ich widok. Każdy z nich, ale przede wszystkim Joey, spędzał długie godziny pieszcząc klaczkę i przemawiając do niej, obmywając jej oko i w inny sposób wyrażając dbałość o jej samopoczucie. Gwiazdka nie miała przyjacielskich odruchów, nie okazywała jednak i strachu. Jej oko było w opłakanym stanie, a na głowie nie brakło ran i opuchlizny tam, gdzie dosięgła ją twarda rękojeść Duganowego bata. — Nie uda nam się uratować jej wzroku — powiedział Jim kiwając głową przy oględzinach oka srebrzystej klaczki. — Czy oko w ogóle się nie zagoi? — Zagoić się zagoi, tak przynajmniej myślę. Ale zostało mocno uszkodzone, a muchy też swoje zrobiły. — Moja biedna Gwiazdeczka! No trudno, tak samo ją będę kochał, czy z jednym okiem, czy z obydwoma, i choćby nawet wcale nie mogła chodzić — oświadczył bardzo stanowczo Joey. Jim uśmiechnął się. — Naturalnie. Musisz zdać sobie sprawę, że klaczka będzie na nic do jazdy wierzchem, za to może z niej wyrosnąć pierwszorzędna klacz zarodowa. A tobie przecież właśnie o to chodzi, prawda? Joey przytaknął, a ojciec ciągnął dalej: — Gdy oko się podgoi, wpuścimy tutaj trochę słońca i powietrza. W stajni istotnie było mroczno. Naumyślnie trzymali klaczkę w zamknięciu z racji uszkodzonego oka, żeby nie dopuścić do środka roju zjadliwych much z

buszu; większe, domowe muchy nie są tak niebezpiecznymi nosicielkami chorób ocznych. Gwiazdka leżała na suchej ściółce; jej smukły, srebrzysty korpus uwydatniało tło bladego złota słomy. Nie chciała jeść, za to dużo piła. Po trzech dniach Jim i Joey pomogli jej wstać. Nie ulegało wątpliwości, że jedna zadnia noga odmawia posłuszeństwa. Klaczka stała jako tako na trzech nogach, gdy jednak spróbowali poprowadzić ją ostrożnie parę kroków, od razu upadła. Z niepokojem w oczach Joey otarł spocone ręce o podarte szorty i stał bez słowa patrząc, jak ojciec mocuje się z klaczą. Gdy ją wreszcie znowu postawił na nogi, nie próbowali zachęcać jej do chodzenia. — Joey, przynieś trochę tej paszy, którą dostałeś od Geoffa. Joey przyniósł wiaderko. Gwiazdka najpierw trochę prychała, ale wreszcie zaczęła łaskawie jeść. Jim stał obok oparty o pal i skręcał papierosa. Skinął głową z uznaniem, gdy Joey, rozpromieniony ze szczęścia, trzymał wiaderko, dopóki Gwiazdka nie wyjadła do ostatka jego zawartości. — Wygrzebie się — orzekł zwięźle Jim. — A teraz muszę już iść do roboty. Ty zaś bierz Groma i jedź do szkoły. — Ale Gwiazdka może się przewrócić? — A może, ale upadnie na słomę i nic sobie nie zrobi. Więc nie ma się o co martwić. Zresztą, jeśli chcesz, poproś panią Brett, żeby cię puściła pół godziny wcześniej. Joey poweselał. Lubił lekcje, Gwiazdkę jednak lubił więcej niż wszystko na świecie z wyjątkiem może Brumby’ego, no i oczywiście taty. Zastanawiał się, gdzie też jest Brumby, i przez chwilę myślał o nim ze smutkiem, zanim nie pocieszyła go świadomość, że przecież roczniak żyje na swobodzie, do której przywykł od urodzenia. Zabrał bańkę z mlekiem, założył Gromowi uzdę i ruszył rzuciwszy jeszcze jedno spojrzenie na Gwiazdkę: stała nadal w pozycji konia, który odpoczywa, nie zwracając na chłopca najmniejszej uwagi. Joey starał się usilnie uważać w czasie lekcji, ale przecież trudno było zapanować nad troską, że Gwiazdka została bez opieki. Pani Brett nie miała prawie wcale podręczników szkolnych, z których Joey mógłby się uczyć, więc sama przygotowywała dla niego materiał do lekcji i hojnie go przeplatała wszelkiego rodzaju historyjkami i wiadomościami o koniach, jakie mogła wynaleźć w swoich starych encyklopediach. Nigdy nie karciła objawów nieuwagi u swego ucznia; Joey był zdolny i chętny, a jeśli nie uważał, działo się to z powodów, których nie mógł opanować. W takich chwilach raczyła go jakimś specjalnym opowiadaniem czy anegdotą, gdzie konie

odgrywały główną rolę. Mimo wielkich wysiłków Joey w żaden sposób nie mógł przestać myśleć o Gwiazdce. Czy jej się co nie stało? Czy nie upadła? Pani Brett westchnęła. W swoim czasie zaczęła chłopca uczyć historii starożytnej Grecji za pomocą prostych opowiadań i bajek. Tego dnia opowiedziała mu o Sybarytach, którzy uczyli swoje konie tańczyć. Tym przykuła wędrującą uwagę swego ucznia; Joey był zachwycony tą lekcją „historii” i opowieścią, jak to chytrzy Krotończycy, którzy chcieli podbić Sybarytów, zagrali taneczną muzykę na wstępie bitwy, a wtedy konie sybaryckie zaczęły tańczyć za miast szarżować na wrogów. Krotończycy oczywiście zwyciężyli, a Joey nie mógł się nacieszyć obrazkiem przedstawiającym oddział tańczących koni. I znów odbiegł myślą od lekcji, bo zdarzenie z odległej przeszłości zlało się z bliższymi mu wypadkami. Naprawdę próbował uważać, ale w wyobraźni widział Gwiazdkę i siebie na jej grzbiecie — Gwiazdka tańczyła w takt akordeonu Billa Regana. Klaczka miała oba oczy, duże i zdrowe, i wszystkie cztery nogi w najzupełniejszym porządku. Joey westchnął, gdy pani Brett przywołała go z powrotem do rzeczywistości. Brumby i jego przyjaciel dingo wędrowali dalej, Młody koń ciągle poszukiwał paszy, a dingo przeżywią! się jakimś drobiazgiem schwytanym po drodze. W księżycowe noce dziki pies i dziki koń urządzały sobie zabawy na rozległych równinach, które przemierzały razem. Polegały one wyłącznie na gonitwie. Dingo podpełzał do miejsca, gdzie stał Brumby; wtedy koń na przemian spuszczał i podnosił głowę, głośno parskał i uderzał kopytem o ziemię. Potem pies przywarowywał płasko w odległości paru jardów, przyciskając brzuch do ziemi, i w napięciu czekał, aż Brumby zacznie na niego szarżować. Natychmiast odbiegał, a srebrny źrebak rzucał się za nim w cwał, kołował, znowu szarżował z głośnym parskaniem, a światło księżyca wydobywało biały blask z jego skóry. Zwierzęta wielokrotnie powtarzały wszystkie etapy zabawy, aż wreszcie ustawały ze zmęczenia i każde z osobna zabierało się do snu, zawsze jednak w pobliżu. Nie wiedziały oczywiście, że w stanie dzikości powtarzają zabawę pospolitą wśród oswojonych koni i psów, Niejeden koń wyścigowy i wiele koni na pokazach odmawiają biegania czy wprowadzenia na wystawę, jeśli nie towarzyszy im ulubiony kot czy pies, codzienny druh ze stajni. Czasami na farmie pies przywiązuje się do konia niezależnie od tego, czy jego pan jeździ na tym koniu wierzchem, czy nie. Gdy koń idzie na pastwisko na cztery lub pięć miesięcy, pies mu towarzyszy żywiąc się drobną zwierzyną tak jak dzikie psy. Nie odchodzi daleko od swego przyjaciela z wyboru, śpi koło niego, a czasem z nim figluje, tak jak figlowali dingo i Brumby. Przebyli już spory szmat kraju w swojej wędrówce, często klucząc po tym samym szlaku. Obydwaj obficie jedli i rośli. Po sześciu miesiącach Brumby wyrósł na potężnego konia i jego sierść, której nigdy nie dotknęło zgrzebło, lśniła wspaniale, dając świadectwo znakomitej kondycji. Pod skórą zaczęły mu

nabrzmiewać muskuły, a na czoło opadał czub coraz dłuższej, splątanej grzywy. Pomimo dorastania i dingo, i Brumby byli ciągle na tyle młodzi, że potrzebowali wzajemnej przyjacielskiej zależności i obecności drugiej żywej istoty w warunkach, które pozbawiły ich współżycia z własnym gatunkiem. W końcu dotarli do okolic, gdzie kwitła hodowla bydła. Brumby przypatrywał się ze zdumieniem zwierzętom tak podobnym i jednocześnie tak różnym od niego. Ryk byków najpierw go przeraził, a potem zaciekawił. Gdy księżyc wypływał wysoko na niebo, siejąc blask prawie tak jasny, jak światło dzienne, Brumby i dingo kończyli swoje zabawy i ruszali dalej bez określonego celu. Pewnego razu po raz pierwszy natknęli się na płot, zwykłe ogrodzenie z pali i barier. Brumby biegał tam i z powrotem wzdłuż niespodziewanej przeszkody, a dingo przeszedł pod dolną barierą, oczekując, że towarzysz pójdzie za jego przykładem. Brumby sam nie wiedział, co ma myśleć o tym płocie. Stanął i wsadził łeb między bariery. Nie drgnęły, więc potężnym kopytem uderzył w dolną barierę. Przekonał się, że jest bardzo mocna. Tymczasem w oddali zabrzmiał głos byka, głębokie, dudniące, złowrogie ryczenie wymieniane zwykle między dwoma bykami; potężne męskie wyzwanie podobne do grzmotu, które hodowcy przekładają na ludzki język słowami: „Jestem byk! Jestem byk!” Potem następuje wyzywająca odpowiedź na wysoką nutę, byczy odpowiednik słów: „Wiem o tym! Wiem o tym!” Brumby podniósł głowę i nasłuchiwał; ruchliwe uszy przekazywały do mózgu dźwięki zakłócające ciszę nocną. Nieco dalej górna bariera została strącona i leżała po drugiej stronie, tam gdzie padła. Dokonał tego ciężki, niespokojny byk w momencie rosnącej żądzy walki i przedarł się na ogrodzony okólnik, skąd dochodziło dalekie wyzwanie drugiego byka. Brumby przekroczył dolną barierę i także wszedł na koszarę. Szedł w stronę tajemniczych grzmotów, a dingo sunął za nim. Ryk wzrastał na sile i nagle przed roczniakiem pojawił się wielki, czerwony zad byka rasy Hereford. Masywny zwierz orał ziemię rozdwojonymi kopytami i od czasu do czasu ostrym rogiem rył w niej bruzdę. Bryły ziemi wymieszane z kępkami darniny szmyrgały w powietrze i opadały na czerwony grzbiet potwora. Schylony nisko ku ziemi, ruszając łbem na lewo i prawo, byk jak hakiem przeorywał ziemię morderczym ruchem rogów, tak jakby je sobie ostrzył. Dwadzieścia jardów dalej stał drugi byk tej samej rasy, starszy i wobec swej dojrzałości silniejszy; wszystko w nim wrzało i stopniowo dochodził do szczytowego wybuchu wściekłości. On także darł grunt kopytami, trząsł olbrzymią głową, obrzucał własny zad grudkami ziemi i ostrzył rogi. Brumby był zdumiony — nigdy jeszcze takiej sceny nie oglądał. W młodzieńczej nieświadomości stanął w najbardziej niebezpiecznym miejscu, akurat za olbrzymim zwierzem, który rykiem wypowiadał bitwę przeciwnikowi. Brumby też przebierał nogami, depcąc ziemię, trząsł i rzucał głową, bo podniecał go hałas

1 ruch. Z wściekłością grzebał nogą i głośno rżał, ale na szczęście jego rżenie gubiło się w warczących grzmotach, które wypływały z dwóch szerokich, białych piersi; oba kolosy, nawet jeśli słyszały głos źrebaka przebijający przez ich własne charczenie, nie poświęcały mu najmniejszej uwagi. I wreszcie z rykiem, który zdawał się rozdzierać powietrze, bestie ruszyły na siebie. Przy starciu zachrzęściły potężne kości czołowe, a splecione rogi wydały cichszy, ale bardziej złowieszczy szczęk. Wparte kopytami w ziemię, byki pchały się jeden na drugiego, sapiąc i pomrukując. Żaden nie cofał głowy; napięte mięśnie w olbrzymich, pofałdowanych szyjach chroniły przed dźgnięciem w miękki kark czy bok. Czerwone, dyszące potwory ze strugami śliny kapiącej z pysków odeszły w tył, przez chwilę deptały ziemię, a potem z rykiem znowu przystąpiły do ataku. Znowu zwarły się rogami i walczyły. A Brumby z łbem wysoko uniesionym i rozdętymi chrapami drżał z podniecenia. I wreszcie wzięła górę siła starszego byka, cięższego i dojrzałego. Cal po calu, napinając mięśnie i wpierając kopyta w ziemię, stary byk pognębiał rywala. Walczyły bezgłośnie, czasem tylko ciszę mąciły wielkie podmuchy oddechu, powodowane wysiłkiem, i basowe pomruki. Brzuchami prawie dotykały ziemi. Młodszy byk ustępował przed naporem, walcząc jednak o każdy cal; ale wielki kadłub po trochu przybliżał się do miejsca, gdzie stał Brumby. W końcu bykowi zabrakło sił, usunął się z drogi atakującemu i nagle zwycięzca, pozbawiony ciężaru przeciwnika, dotychczas wpartego w jego białe, fryzowane czoło, ruszył w linii prostej poprzez miejsce, opróżnione przez młodszego byka, aż do konia, który ze zdumienia zastygł w bezruchu.

Na razie bez złych zamiarów, po prostu nie mogąc zahamować, zwycięski byk runął prosto na źrebaka, przewrócił go i po nim pchał się dalej. Brumby kwiknął z przerażenia i spróbował wstać. Ciężar byka prawie go wykończył, ale jakoś stanął na nogi, ciągle drżąc ze strachu. Wtedy zobaczył, że gruby olbrzym odwraca się i szarżuje na niego, tym razem pełen wściekłości. Brumby nie zwlekał ani chwili. Przenikał go taki lęk przed tą potężną, żywą,

czerwoną machiną, że pocwałował do płotu. Wcale już nie pamiętał o złamanej barierze, przez którą wszedł na okólnik — nie myślał o niczym innym jak tylko o ucieczce od tej bryły mięsa, sunącej ku niemu. Dziki źrebak nieraz przesadzał zwalone pnie drzew w czasie zabaw z psem dingo, nigdy jednak nie zetknął się z czymś wyższym lub takim, co zniechęcałoby go do skakania. Teraz przed nim wynurzył się płot — światło księżyca uwydatniało jego solidność — a za nim sapał i pomrukiwał byk, mocno teraz rozwścieczony; jego kroki dudniły jak coraz bliższe grzmoty. Brumby ze strachu uniósł się w górę jak ptak na skrzydłach, przesadził płot i już galopował po następnym okólniku. Przebiegł go na ukos i natraf ił na nowy płot. Nie słyszał już pomruków byka, bo zagłuszał je łomot własnego serca — lęk go jeszcze nie opuścił. Lekko, z wdziękiem, silne, srebrzyste ciało znowu uniosło się w górę i pokonało przeszkodę. Za tym drugim płotem Brumby zwolnił kroku; chrapy miał ciągle rozdęte i płuca pracowały jak miechy. Postał przez chwilę i lękliwie obejrzał się w tył. I wtedy spostrzegł tuż obok siebie psa dingo z wywieszonym czerwonym językiem, który robił bokami tak jak on. Widok towarzysza dodał mu otuchy. Schylił się, a dingo podbiegł i polizał go w nos. Brumby wydał krótkie parsknięcie ulgi. Zaczął normalnie oddychać. Był we wspaniałej formie; dopiero po paru godzinach miał poczuć potłuczenia, a i to nie było groźne, zważywszy na lawinę mięsa, muskułów i kości, która się na niego zwaliła. Teraz Brumby i jego towarzysz szybko znikli w dobrze sobie znanych zaroślach; posuwali się mila za milą, nie myśląc o odpoczynku, zanim nie odeszli dostatecznie daleko od terenu przerażającego doświadczenia.

2

Wkrótce potem roczniak przeżył inne groźne doświadczenie, zetknąwszy się po raz pierwszy z szatańskimi, czerwonymi płomieniami pożaru, który szalał w buszu. Było to w okresie największych upałów letnich, trawa wyginęła i sczerniała i wychudzony i głodny Brumby cierpiał od skwarnego, jaskrawego słońca, co spaliło nawet liście, pozbawiając go cienia.

Na razie poczuł tylko dym i gorąco dokuczliwsze niż żar słoneczny i dopiero dingo, z instynktem o dłuższej historii i bardziej czujnym na niebezpieczeństwa rodzinnego kraju niż instynkt dzikiego konia, zaczął kręcić się przed Brumby’m, wybiegać naprzód i wracać, i wreszcie okrążać go, przynaglając do pośpiechu. Przodkowie dinga mieszkali już tutaj, w swojej ojczyźnie, od bardzo dawna, kiedy krewni Brumby’ego, pierwsze konie, pojawiły się dopiero na ziemi australijskiej. Dziki pies wyczuwał więc instynktownie niebezpieczeństwo, jakie niesie ogień. Brumby zżymał się tylko na zapach i smak powietrza, z obrzydzeniem odrzucał głowę, odchylał górną wargę ukazując kwadratowe zęby koloru kości słoniowej i rozdymał chrapy w poszukiwaniu normalnej woni powietrza. Zdumiewała go także wielka rozmaitość stworzeń uciekających tak jak on. Były tu małe kangury, węże i ich drobniejsza brać; olbrzymie stonogi, wielkie pająki i niezliczone chrząszcze, myszy i jaszczurki ciągnęły nieprzerwanym strumieniem przez uschniętą trawę, nie bacząc na towarzyszy. Śmiertelni wrogowie spieszyli obok siebie, wcale na siebie nie patrząc. Po pewnym czasie dziwaczność sytuacji i podniecenie dinga zaczęły roczniaka niepokoić. Zrozumiał, że czegoś od niego oczekiwano, a tym czymś był pośpiech. Ruszył kłusem przez busz i im większy ogarniał go niepokój, tym szybciej kłusował. Uznał psa za przewodnika i w miarę jak gęstniał dym i zwiększało się gorąco, parł naprzód w ślad za dzikim psem. Potem dał się słyszeć groźny trzask w górze — ogień obejmował już drzewa. Palące języki osmalały koniowi skórę, gdy padały na niego iskry i gałęzie niesione wiatrem. Wspólny strach wzmagał jeszcze

zarówno u konia, jak i u psa uczucie braterstwa i samotności w otaczającym ich świecie. Dotarły do niewielkiego wzniesienia, a potem zbiegły w dół. U stóp pagórka mały potok trafił na naturalną tamę i utworzył jeziorko pod poszarpaną, wybrzuszoną skałą. Dingo plusnął w wodę i płynąc obejrzał się, aby sprawdzić, czy koń idzie za jego przykładem. Brumby, z oczyma rozszerzonymi strachem, wszedł w jeziorko i brodząc dotarł pod samą skałę. Dingo przycupnął na skalnej półce ukrytej pod powierzchnią, skąd wystawała mu tylko głowa i mokre kudły unoszone na sztorc przez wodę. Przyjaciele tkwili tutaj, gdy płomienie podpełzły nad sam brzeg strumienia i dopiero woda je zatrzymała. Powietrze wypełniał ognisty żar; Brumby parskał i chrapał wciągając do płuc gorąco, a także ze strachu. Ogień sunął wzdłuż brzegu i wędrując pożerał każdy liść i źdźbło trawy, każdy suchy kij i stary zwalony pień. W miarę jak zagrażały mu trzeszczące i syczące płomienie, Brumby zanurzał się głębiej, ale nie próbował wyjść z wody. Iskry przeskakiwały przez najwęższą część jeziorka i ogień huczał już po drugiej stronie potoku i nad wierzchołkiem skały, która chroniła towarzyszy. Nie byli tam zresztą sami; co tylko żyło, różne drobne i wylęknione stworzenia stłoczyły się w jeziorku. Niektóre pływały zawzięcie w kółko, większość jednak już utonęła i żałosna plątanina martwych ciał unosiła się na powierzchni. I koń, i pies wyszły cało z pożaru; dokuczała im tylko ulewa płonących drobinek niesionych z wiatrem, jak również dym i żar. Ich kryjówkę dzielił także kangur; wskoczył do wody w ostatniej chwili, zanim płomienie zdążyły go ogarnąć. Przycisnął się do skały — leżał już tam dingo, ale kangur nie zwracał na niego najmniejszej uwagi. Brumby miał poglądową lekcję, jak szukać azylu; przyszedł później czas, kiedy ta lekcja wyznaczyła dla niego granicę między życiem a śmiercią. Gdy płomienie wreszcie zgasły i ustał huk i trzask ognia, Brumby wyszedł z wody, gdzie stał zanurzony po szyję, a dingo zsunął się ze skalnej grzędy i popłynął za nim. Za psem podążył wielki, nasiąknięty wodą kangur; zaraz zasiadł na brzegu i małymi rączkami zaczął wyciskać sobie wodę z futra, tuż obok dinga, który strząsał ze swojego luźne krople. Powietrze było cierpkie od dymu, a cały świat zwęglony i sczerniały, niemiły dla nozdrzy zwierząt. Brumby kroczył ostrożnie przez pierwsze parę jardów, wysoko unosząc nogi ponad czarnym żarem ziemi, węsząc i rzucając w tył łbem. Nic tu nie było do jedzenia i dingo ruszył naprzód, żeby minąć strefę pożaru, bardzo zresztą rozległą.. Ziemia ciągle boleśnie parzyła; cierpiały na tym miękkie poduszeczki w łapach psa, bo konia chroniły kopyta. Gdy przyszły deszcze, zwierzęta powróciły do okolic zniszczonych pożarem, przyciągnięte tam jakimś instynktem, może zapowiedzią smacznej zieleni niesioną z wiatrem. Istotnie trawa po pożarze była słodsza i bardziej soczysta. Żar ognia

pełzającego po ziemi pobudził nasiona leżące tu od lat w uśpieniu; kiełkowanie jakby czekało na czas pożogi. Dingo stronił od siedzib ludzkich powodowany instynktem i koń, chociaż pozbawiony takiej czujności, poddał się jego wpływowi. W ciągu swobodnego życia na rozległych przestrzeniach Brumby nie podszedł bliżej do domostwa ludzkiego niż w czasie niefortunnej przygody, która go nauczyła, że lepiej nie pętań się w sąsiedztwie walczących byków. Doświadczenie to nauczyło go wprawdzie szacunku dla byków, ale przekonało również, że płoty zbudowane z palików i barier nie stanowią przeszkody w wędrówce. I w pobliże człowieka zagnał go wreszcie głód trawy wbrew oporom dinga. Dwuletni już teraz Brumby był ogierem o olbrzymiej sile, rączym, wytrzymałym i nieposkromionym. Mimo że nie doznawał instynktownego lęku przed człowiekiem, czas nie zatarł w nim wspomnienia wrzasku i trzaskania z batów, wtedy gdy był rocznym źrebakiem i ludzie, ten dziki gatunek, od dzielili go wraz z matką od stada. Nawet tragiczna śmierć matki w jakiś sposób kojarzyła mu się z ludźmi. Może pamiętał mgliście dziecięce igraszki z Dzikusem i Gwiazdką i utrata towarzyszy łączyła się z tym samym. A więc gdy mus prowadził go coraz bliżej siedzib ludzkich w poszukiwaniu paszy — a to dlatego, że człowiek zawsze wybierał dla siebie najżyźniejszą ziemię, rodzącą plony nawet w okresach posuchy — każdy krzyk, trzaśnięcie z bata, strzał, a nawet dalekie szczekanie psów zawsze skłaniały Brumby’ego do cofnięcia się w busz. W księżycowe noce dingo czasami odchodził w sobie tylko wiadomych sprawach, zwłaszcza jeśli usłyszał dziwny zew istot swojego gatunku. Ale zawsze powracał i dalej wędrował z przyjacielem, spał obok niego w gorące godziny południa i figlował z nim wieczorami. Brumby nie znał do tej pory wyśmienitego smaku sztucznie wyhodowanej paszy i właśnie ponętny, słodki i orzeźwiający zapach pola koniczyny nieomal przyczynił się do jego zagłady. Pewnej nocy trafił na niewielką działkę ziemi dość niedbale ogrodzoną palikami i pięcioma rzędami drutu. Brumby wyszedł z zarośli i stanął obwąchując drut o dziwnej woni, podczas gdy dingo niespokojnie krążył obok w trawie, na co koń nie zwracał uwagi. Brumby niecierpliwie szturchnął druty nosem, cofnął głowę, a potem znowu przełożył ją pod najwyższym drutem i podbił go gwałtownie w górę. Cienki, silnie napięty drut uraził mu nos i koń gniewnie parskając wycofał głowę. Potem spróbował załatwić się z drutem przydeptując go przednim kopytem. Dolny drut trzasnął i zwisł ku ziemi, ale tamte nie popuściły. Wejście na piękny, zielony okólnik wydawało się rów nie niemożliwe, jak z początku i Brumby, zniechęcony, już miał dać za wygraną. W tej chwili, z dalszego końca małego okólnika, gdzie w świetle księżyca rysował się ciemnym konturem jakiś z gruba ciosany budynek, doszło go ciche,

niespokojne rżenie. Trudno odgadnąć, czy Brumby wyczuł, że ze starej drewnianej szopy odzywa się klacz, czy też wiedział jedynie, że to głos istoty z jego plemienia. W każdym razie opuścił druciany płot, uniósł głowę i w odpowiedzi wydał świszczący zew. Krążył teraz niespokojnie koło płotu, na przemian podchodząc bliżej i odchodząc tak, jakby uznał teraz ogrodzenie za rzecz niezwykle niebezpieczną, w czym się zresztą nie mylił. Zew klaczy zabrzmiał znowu. Z błyszczącymi oczami i rozdętymi chrapami Brumby nastąpił na nienawistne druty. Drugi od dołu trzasnął i zanim opadł na ziemię, odrzut owinął nogę konia powyżej pęciny. Brumby niecierpliwie zabierał się do następnego, kopytem przyciskał go do ziemi, a barkiem parł w dwa najwyższe druty. Trzeci, środkowy, stawiał mu mocny opór cisnąć w wewnętrzną część nogi. Koń parł i natężał się, a druty puszczały. Gdy wreszcie spróbował odrzucić zerwany drut, złapał się w jego pętle i zachwiał do tyłu, rozcinając nogę do samej kości. Wiedziony instynktem, powstrzymał się od szamotania, a zatem i ciężkiego okaleczenia rozluźnionymi drutami. Zlany potem z lęku i niecierpliwości, zadziwiony tym, co go spotkało, Brumby szukał sposobu ujścia z pułapki. Inny koń, pozbawiony jego inteligencji, byłby się zmarnował w tej sytuacji i, być może, okaleczył na całe życie. Ale Brumby, zamiast przeć wstecz, parł do przodu. Górne druty ciągle nie puszczały. Noga dotkliwie go bolała, ale zbyt był podniecony, żeby temu poświęcać uwagę. Wreszcie podniósł rozciętą nogę i wyjął ją z sideł drutu. Teraz dziki koń niespokojnie chodził wzdłuż płotu, kilka kroków w jedną stronę i kilka z powrotem, i wrócił do odcinka częściowo obalonego, który nieomal go uwięził. Rozważył sytuację, schylił głowę i wystawił ją pod niższym z dwóch górnych drutów. Drut ustąpił o parę cali, ale nie wisiał na tyle wysoko, żeby koń wzrostu Brumby’ego mógł pod nim przejść. A więc powoli, z rozmysłem, koń położył się i przesunął po dwóch drutach, które leżały luźno na ziemi, a pod dwoma napiętymi drutami u góry. Gdy już je miał poza sobą, wstał, wstrząsnął się i nozdrzami wciągnął zapach obfitej, soczystej zielonej paszy. Nie stanął jednak, aby jej skosztować. Dążył ku starej szopie, do klaczy tam zamkniętej. Szopę dzieliła prawie milowa pochyłość od domu farmera. Szczekanie psów było więc dość dalekie i ledwie słyszalne. Brumby nie poświęcał temu żadnej uwagi, tak samo jak i dzikiemu psu, który cały czas drżał z podniecenia, obserwując jego zwycięską walkę z drutami. Dingo wszakże drżał nie dla innej przyczyny jak zasadnicza podejrzliwość żywiona przez dzikiego psa w stosunku do człowieka i wszystkiego, co jest z nim związane. Teraz podążył za Brumby’m z brzuchem przy ziemi, przypłaszczony, czołgając się poprzez zieleń, w której tonął całkowicie. Zdradzała go tylko gwałtowna chwiejba wierzchołków roślin, gdy roztrącał ich łodygi.

Gdy Brumby dotarł do szopy, zarżał radośnie, a klacz odpowiedziała mu rżeniem. Szopa była stara. Koń okrążył ją podchodząc do frontu, przed którym ciągnął się rozległy okólnik ogrodzony barierami biegnącymi od słupa do słupa. Brumby już spotykał przedtem ten typ płotu. Rżąc i grzebiąc nogą, Brumby uderzył kopytem w drewnianą ścianę — słyszał kroki klaczy na twardym klepisku wewnątrz szopy. Wreszcie stracił cierpliwość, stanął dęba i rąbnął kopytami w zniszczone deski. Zadrżały, zatrzęsły się, ale nie puściły. To już wyczerpało cierpliwość konia. Cofnął się i wierzgnął, tylnymi nogami, grzmocąc zmurszałą ścianę. Walił w nią jak taranem oblężniczym i nadwerężone deski odpadły. Z szopy wyszła smukła kasztanowata klaczka, zdenerwowana piekielnym hałasem. Wszystko skończyłoby się dobrze, gdyby nie to, że Brumby wskutek podniecenia nadal nie poświęcał uwagi coraz głośniejszemu naszczekiwaniu psów. Tom Lugg, gburowaty właściciel działki i klaczy, chował sforę około dwudziestu psów do polowania. W nocy albo je przywiązywał, albo zamykał, żeby nie wyładowywały energii polując na własną rękę, i przywykł do wiecznego szczekania wygłodzonych zwierząt. Nigdy nie najedzona do syta, nie obdarowana dobrym słowem, a okrutnie karana za najmniejsze nieposłuszeństwo, psiarnia używana do długich, męczących polowań była dzika, wygłodniała, nieposkromiona i straszna, równie niebezpieczna jak stado wilków. Po godzinie tego harmideru Lugg uznał jednak, że psy coś niepokoi i należy razem z nimi zbadać przyczynę. Wściekły w tym samym stopniu, co jego psy, wobec konieczności wyjścia z łóżka w głębi nocy, farmer spuścił psy z uwięzi przy akompaniamencie przekleństw i hojnych kopniaków. Pod ich wpływem głośny chór ujadania przechodził w skowyt i wycie, gdy noga trafnie ugodziła cel. Przywołał psy: wiedziały, że nieposłuszeństwo nie wyjdzie im na dobre. Lugg, niechluj i niezdara z twarzą głupią i brutalną, stał przez chwilę i dla pewności przeliczył psy, żeby sprawdzić, czy żaden mu się nie wymknął. Psiarnia składała się z wychudłych kundli. Połowę stanowiły psy z różnych krzyżówek rasy Kelpie, około 1870 roku uznanej za odpowiednią do pilnowania owiec. Rasa ta pochodziła od krzyżówki suki półkrwi dingo z gładkowłosym szkockim owczarkiem. Jej szczenięta, nazwane Kelpie, stały się cenne, gdyż ich matka zdobyła nagrodę w pierwszym konkursie owczarków w Forbes w Nowej. Południowej Walii. Psy Kelpie w sforze Lugga były to właściwie psy myśliwskie, a nie owczarki, ale miały wytrzymałość i inteligencję swojej rasy. Wśród psiarni było również kilka dużych psów, potężnych i chyżych, które przypominały olbrzymie charty. Do tego niedobranego towarzystwa należał jeszcze jeden Bluey, typ psa używanego przez pastuchów bydła, a resztę stanowiły kundle o krwi zbyt mieszanej, aby można było wyśledzić w nich jakąś dominującą rasę. Były to po prostu wielkie psiska, o wilczej naturze, chowane po to, aby zabijać. Krzyżówka z dzikimi psami dingo nie ograniczała się zresztą do Kelpich, Nieraz suka ze sfory wymykała się i parzyła z dingo i krew dzikich psów zwiększała odporność

i dzikość sfory. Lugg nie żywił żadnych uczuć dla swoich psów. Cenił je jedynie jako przedmiot służący do wyładowywania złego humoru, do katowania i do okazywania swojej władzy, co bardzo lubił. Chociaż psiarnia przynosiła mu pewne korzyści, wcale o nią nie dbał. W swoim interesie zachęcał najbardziej zajadłe psy do wodzostwa w stadzie. Mógł wtedy obserwować, jak silniejszy pies rzuca się na słabszego lub okaleczałego i zagryza go na śmierć. Nie próbował ich rozdzielać i nie okazywał najmniejszej litości dla ofiary. Tej nocy psy rwały się do wyjścia; z pustymi brzuchami nie były skłonne do snu. Wszystkie od razu pobiegły w stronę pochyłości i Lugg mógł łatwo odgadnąć, że tam należy szukać przyczyny ich podniecenia. Słyszał zresztą jakieś niewyraźne odgłosy, jakby trzask i odłamywanie wielkich gałęzi, i temu przypisywał niepokój psów. Jeśli mu zmącono sen na próżno, postara się, aby psy za to zapłaciły. Ale coś w tym musiało być; ostatecznie nieraz słyszały trzask łamanych gałęzi i obalanych drzew nie okazując zainteresowania. Lugg kazał psom iść przy nodze i ruszył pod górę do poletka z koniczyną i szopy, gdzie trzymał swoją klacz. Nawet jego brutalny wrzask nie zdołał poskromić ujadania podnieconej sfory. Tymczasem przy szopie Brumby stał przed gniadą klaczą; rżał do niej cicho, suwał głową wzdłuż jej gładkiej szyi i skubał ją lekko zębami. Ona odpowiadała mu rżeniem, ale nagle cofnęła się i zaczęła strzyc uszami i nasłuchiwać. Czyste, nocne powietrze niosło coraz bliższe głosy psów. Na próżno dingo biegał koło przyjaciela i przynaglał go do ucieczki. Brumby zbyt był pochłonięty doskakiwaniem do klaczy, wyginaniem szyi w piękny łuk i rzucaniem głową, prezentując całe swe potężne ciało i sprężyste, wdzięczne ruchy, aby jej się spodobać. W końcu jednak rozległ się dźwięk, którego nie mógł zlekceważyć: krzyk, głos człowieka. Odżyły dawne wspomnienia — znowu był źrebakiem, cwałował w panicznym strachu, a obok brzmiały wrzaski podobne do tego krzyku, świszczały baty i ich razy siekły go po grzbiecie. Brumby odszedł od klaczy i zwrócił głowę w stronę, skąd dochodziły krzyki. Na szczycie pagórka ukazał się pies i biegł z głośnym ujadaniem. Brumby jednak jeszcze zwlekał. Dingo umknął na drugą stronę płotu i ze skraju gęstych zarośli patrzał, jak wynurza się cała sfora wyprzedzając swego pana, który był jeszcze niewidoczny po tamtej stronie garbu. Do uszu zaskoczonego dzikiego konia docierały jedynie jego wrzaski powtarzające się raz po raz. Klacz odeszła ku szopie, na razie niezbyt zaniepokojona; wiedziała, że nic jej nie grozi od czeredy znajomych psów. Ale stopniowo i jej udzielił się niepokój Brumby’ego, który grzebał nogą i chrapał — pies na czele sfory leciał wprost na niego. W chwili gdy już miał skoczyć mu do gardła, koń stanął dęba i trzasnął z góry kopytami o krawędziach twardych jak krzemień. Pies zaskowyczał z bólu, a

Brumby nie spojrzawszy już na niego ruszył długim, rozkołysanym galopem ku barierze. Fakt, że w tym ogrodzeniu nie było drutów, dawał mu dużą szansę. Przesadził barierę i widząc przed sobą złotorudy zad dinga, instynktownie pocwałował za nim.

Lugg wynurzył się zza garbu pochyłości akurat w porę, aby dostrzec wspaniałego, siwego ogiera, który umykając przesadzał barierę. Psy go ścigały i Lugg ich nie odwołał, sam zaś stanąwszy przed szopą zaczął kląć na czym świat stoi. W jednej ścianie drzwi i ciężkie deski odpadły. Farmer rozejrzał się w sytuacji i zrozumiał, co zaszło; przynajmniej nie stracił swojej gniadej klaczy. Gdyby się spóźnił, prawdopodobnie poszłaby za ogierem. — Jakiś dziki koń, i to duży, przychodził do klaczy — mruknął. Gdy obejrzał teren dokładniej, zauważył przerwane i wygięte druty w płocie i nie mógł wyjść z podziwu, że ogier poważnie się nie okaleczył. Farmer stał przez chwilę i nasłuchiwał. Psy odbiegły już zbyt daleko, aby mógł słyszeć ich szczekanie. „Dogonią go — pomyślał z paskudnym uśmiechem — a jeśli nie, ja go sam dopadnę nie dziś, to jutro”. I zawrócił do domu. Brumby początkowo pędził chyżo przez zarośla, ale potem zaczęła mu dokuczać noga rozcięta na drutach. Na otwartej przestrzeni wielkie psiska ze sfory byłyby go dogoniły, ale na tym terenie nie mogły rozwinąć największej szybkości. Pełno tu było zeschłych, ukośnych patyków, zdolnych zadać szybko biegnącym psom śmiertelne ukłucie w samą pierś, a więc te przeszkody bardziej hamowały szybkość sfory niż szybkość ogiera, gdyż ten walił wprost przez krzaki, zakręcając i klucząc. Od czasu do czasu migał mu przed oczami rąbek złotego futra towarzysza, który ciągle biegł pierwszy.

Po pewnym czasie Brumby z galopu przeszedł w kłus, bo sądził, że dostatecznie wyprzedził, sforę. Dingo również zwolnił kroku; z językiem wywieszonym z jednej strony pyska obracał się niekiedy za siebie i patrzał na konia. Jednakże z wiatrem znowu dochodziło wyraźne ujadanie psów. Najwidoczniej były coraz bliżej. Brumby więc z powrotem przeszedł w galop. Czuł już zmęczenie i noga mocno mu krwawiła. Parł wszakże dalej, raz po raz zwalniając kroku, żeby nasłuchiwać. Psy ciągle biegły po śladzie. Gdyby Brumby był dobrze odżywiony i uciekał przez odpowiedni teren, byłby prześcignął sforę, może oprócz olbrzymich, do chartów podobnych psów. Ale od pewnego czasu nie miał dosyć paszy i chociaż zarośla stanowiły większą przeszkodę dla psa niż dla konia, i on nie mógł posuwać się z równomierną szybkością, która oddaliłaby go od pogoni. Poza tym stracił dużo krwi z głębokiego cięcia w nodze i silnie kulał. Ogier, a za nim sfora weszły wiele mil w głąb nieuprawnej, niczyjej ziemi graniczącej z posiadłością Lugga. Dingo również biegł wytrwale. Mógł był wrócić w busz i wymknąć się psom, ale nie chciał widocznie opuścić przyjaciela i ciągle prowadził konia w strony obydwu im znane, chociaż gdyby wpadł w paszcze sfory, spotkałaby go niechybnie śmierć. Koń i pies trafiły w miejsce, gdzie tak niedawno ledwie uniknęły śmierci w płomieniach. Przed nimi płynął potok i leżało głębokie jeziorko pod wypuczoną skałą. I tym razem dingo skierował się nad wodę. Ujadanie psów brzmiało już bardzo blisko, gdy Brumby zorientował się w terenie. Prosto jak strzała pędził za dingiem i tak samo jak w dzień pożaru plusnął w jeziorko i dotarł przez wodę do sikały. Stanął do niej tyłem, przodem zwrócony do brzegu w oczekiwaniu na napastników. Dingo przepłynął strumień, dostał się na drugą stronę i zanim znikł w zaroślach, porządnie strząsnął z siebie wodę. W jaki sposób koń porozumiał się z psem — nie wiadomo, w każdym razie Brumby wiedział, że teraz nie powinien biec za dingiem. Może rozumiał, że w głębokiej wodzie dingo napotka tafcie same trudności jak pogoń. Jednym słowem, Brumby został w jeziorku. Chłód tamował upływ krwi z nogi. Od czasu do czasu siorbał łyk wody i czekał, nerwowo strzygąc uszami. Łomot serca powoli ustawał i wojownik gotów był stawić czoło wrogom. Zjawili się nieomal jednocześnie, dwudziestka zażartych, głodnych rabusiów. Pierwsze przybiegły nad brzeg potoku dwa olbrzymie brytany — z pysków ciekła im ślina, a szerokie piersi falowały szybko po długim biegu. Za nimi pędziła zgraja kundli; parły naprzód z wściekłością w oczach, z wyszczerzonymi zębami, czując już bliskość mięsa. Jeden miały cel: rozdzierać żywe mięso wykorzystując okazję nażarcia się do syta, zanim kopniakami, batem i wrzaskiem nie zostaną odpędzone od łupu. W czasie każdego polowania Lugg konno zawsze deptał im po piętach. Psy nie wiedziały, że tym razem są bez dozoru. Rządził nimi całkowicie

gorączkowy. nakaz, aby zabijać i jeść, jeść smaczne, czerwone końskie mięso, zanim zostanie im. odebrane. Brumby spokojnie czekał na psy; mocno wparty w twarde dno jeziorka, czasem tylko poruszał kopytami. Woda opadła nieco w stosunku do poziomu z okresu pożaru buszu, ale i przy obecnej głębokości największe psy musiałyby puścić się wpław, żeby go dosięgnąć. Bez uchwytu dla łap — niezdatne będą silne muskuły biodrowe i psy nie potrafią skoczyć na łup. Jedyną ich bronią będzie przewaga liczebna. Wszystkie psy bez namysłu wskoczyły do jeziorka i jego powierzchnię pokryła warstwa ruchomych łbów — ujadanie teraz już ustało. Brumby rżał świszczące ze złości i spiął się tak wysoko, że czubkiem grzywy dotknął skały wystającej ponad nim. Potem kopytami grzmotnął w dół, tnąc i miażdżąc czołówkę napastników, a jednocześnie rozpryskując fontanny wody. Gdy z powrotem oparł przednie nogi o dno, żeby uzyskać równowagę do następnego ataku, dwa mocno poturbowane psy ostatkiem sił dopłynęły do brzegu i wywlokły tam zmasakrowane ciała, woda zaś uniosła trzy trupy. Psie łby ciągle wystawały nad powierzchnią jeziorka, a woda kryła ich korpusy. Pływając psy przegrupowały się do nowego ataku. Kątem oka ogier zauważył kilku wrogów opuszczających jeziorko. Musiał jednak walczyć z bezpośrednimi przeciwnikami. Zarżał ze złością i na nowo trzasnął przednimi kopytami. Jeden pies poszedł na dno ze zmiażdżoną czaszką. Dwa inne dosięgły barku konia i wgryzły mu się kłami w ciało. Z kwikiem wściekłości Brumby tak obrócił łeb, że zębami mocno ścisnął skórę jednego z psów, oderwał go od siebie i podrzucił w górę bezwładne ciało. Trupa porwała woda. Brumby był teraz okrążony ze wszystkich stron; skakał i przebierał nogami, żeby odbierać ataki. Udało mu się tak przegiąć szyję, że schwycił za kark zwierzę, które mu już wisiało u gardła. Ze złamanym kręgosłupem pies zwolnił uchwyt szczęk i odpadł jak łachman. Walcząc kopytami i zębami, Brumby szarżował na psy pływające w wodzie, bił kopytami, gryzł i kwiczał. Wzbijał przy tym fontanny wody, która opadając wsiąkała mu w sierść albo z pluskiem uderzała o powierzchnię jeziorka. Na wystającym języku skały, ponad łbem konia, trzy psy, które umknęły z jeziorka, czekały przyczajone, nie zdążyły jednak skoczyć mu na grzbiet, ciemny teraz od wilgoci — nie zdążyły, bo dosięgła je złotoruda kula. Dwa poturlały się do wody i Brumby szybko je wykończył. Jednego przydeptał kopytem, jednocześnie miażdżąc go i topiąc. Dingo zmagał się z trzecim psem przez kilka minut pełnych napięcia, dopóki ciało brytana nie legło bez ruchu. Wtedy dziki pies rozwarł uchwyt potężnych szczęk i spojrzał na pierwszą ofiarę w swojej pierwszej bitwie. Jeziorko przypominało jatki. Z całej sfory pozostało pięć psów, które robiły rozpaczliwe wysiłki, żeby dopłynąć do brzegu. Brumby rzucił się na jednego i chwyciwszy go zębami, huśtał nim w górę i w dół, aż zwierzę zwisło jak łachman.

Wtedy je wypuścił. Pies padł na sam brzeg wody i leżał bez ruchu. Ostatnie cztery psy popełzły w zarośla, a Brumby wynurzył się z jeziorka z wygiętą szyją, wysoko wyrzucając nogi, i strząsnął z siebie wodę. Krwawił z kilkunastu głębokich ukąszeń; srebrną skórę tu i ówdzie poorały i rozdarły psie kły. Brumby stoczył swój pierwszy bój z żywymi istotami o przewadze liczebnej — i wygrał, chociaż zwycięstwo opłacił niejedną bolesną raną. Gdy w trzy dni po porażce w spotkaniu ze srebrnym ogierem cztery niedobitki psiarni Lugga doczołgały się do domu, ich pan bynajmniej nie okazał współczucia. Powitał je brutalnym wrzaskiem i poturbowanym stworzeniom nie szczędził kopniaków. Lugg był wściekły, że przepadła mu sfora, i zaprzysiągł zemstę Brumby’emu. Farmer wiedział, że w swoim czasie dziki ogier wróci do klaczy, i przez dłuższy czas zastanawiał się, jak go wtedy przyjmie. Gdy wreszcie postanowił spać w stajni i na miejscu zastrzelić dzikiego konia, zjawił się Dugan na jednej ze swoich wynędzniałych, źle traktowanych szkap. Ci dwaj mężczyźni byli do siebie podobni, jeśli nie z innych cech, to przynajmniej z jednakowej tępej brutalności. W brudnej izbie brzydkiego drewnianego domku, która mu służyła za kuchnię i pokój mieszkalny, Lugg umieścił mosiężny kociołek na zatłuszczonym i czarnym od sadzy kominie. Obaj z Duganem zasiedli na ordynarnych drewnianych ławach zastępujących krzesła i popijali herbatę z obtłuczonych emaliowanych kubków. Przez jakiś czas Dugan głośno siorbał herbatę nic nie mówiąc, aż wreszcie zapytał: — Jak tam z tą twoją kobyłą? Sprzedasz ją czy nie? — Co ci tak pilno? Sprzedam, ale nie tak zaraz. I Lugg wystąpił z opowieścią o siwym ogierze. Dugan zainteresował się od razu. — Co ty mówisz! Dziki koń? Siwy? Lugg potwierdził, a Dugan szybko zaczął snuć w myśli plany. Już widział szansę dochrapania się wreszcie przyzwoitego konia. Cóż z tego, że to dziki koń? Raz-dwa go oswoi — batem. „Alboż to jest koń na świecie, którego nie da się oswoić porządnym batem użytym jak należy i tak długo jak trzeba?” Dugan nie przystąpił od razu do rzeczy. Nie zamierzał wtajemniczać Lugga, że ma chrapkę na ogiera. A nuż Luggowi to samo przyszło do głowy! — Gdzież to się podziały twoje psy? Nie widzę ich. Lugg zaklął i splunął na podłogę i tak brudną. — Właduję za to ołowiu temu ogierowi. Tylko cztery psy mi zostały i dwa są do niczego. Trzeba będzie dać im pałką w łeb. Szkoda nabojów — dodał brutalnie, a Dugan mu przytaknął. — Ten ogier na pewno był siwy? — A siwy. Zobaczyłem tylko, jak skakał przez płot, piękny koń.

— Może to jeden ze stada dzikich koni, cośmy je przegnali z działki Meehana będzie temu z rok. Niektóre były siwe i nawet pamiętam parę dobrych źrebaków w tym stadzie. Twarz Dugana nabrała jeszcze bardziej nieprzyjemnego wyrazu. Wzruszył swoim krzywym ramieniem. — Nic mi nie przyszło z tego polowania. Bob Johns odebrał swoje klacze, ale minie się nic nie dostało. Przez chwilę znowu rozmyślał w milczeniu i dodał ostrożnie: — Ta moja stara szkapa nadaje się tylko na koński cmentarz. Szkoda dać kulką w łeb takiemu koniowi jak ten dziki ogier. Lepiej go złapać, jeśli rzeczywiście taki fajny. Pomogę ci; wykombinujemy razem jakiś sposób, żeby go schwytać. Dam ci za niego parę groszy. Zza brudnego blaszanego kubka przebiegłe i bezwzględne oczka Dugana spoglądały na Lugga. Luggowi pomysł przypadł do smaku. Pomyślał sobie, że jeden strzał i kropka to za mała zemsta za utratę psów i zerwanie płotu. Tak, Dugan ma rację. Jeśli dobrze zagra tę partyjkę, i jemu coś niecoś kapnie z tego końskiego interesu. Zgodził się więc, że Dugan dostanie ogiera ta pomoc w schwytaniu go, a w dodatku odpali mu jeszcze „parę groszy”. Obaj mężczyźni poszli do szopy, gdzie Lugg trzymał swoją klacz. Cztery psy, obraz nędzy i rozpaczy, wlokły się za nimi. Te., które ucierpiały najbardziej, były w fatalnej kondycji, bo same nie mogły sobie nic upolować, a ich pan nic im oczywiście nie dawał do jedzenia. Koło stajni leżał stos z grubsza obciosanych barier. Pnie drzew ściętych w buszu rozłupano na cztery części; miały być jeszcze przepiłowane na pięciostopowe kawałki i użyte do dalszego grodzenia, co Lugg planował w przyszłości. Dugan oglądał materiał wielce zamyślany. Nie uśmiechała mu się ta ciężka praca, ale ostatecznie, jeśli dziki koń jest rzeczywiście taki dobry, jak to wygląda z opowiadania Lugga, będzie można go sprzedać za większą sumę niż dwa funty i wartość pomocy udzielonej Luggowi. Dugan nie pisnął ani słówka o możliwości odprzedania konia, żeby czasem kumpel się nie wycofał i nie zażądał więcej forsy albo nawet ogiera. Zgodzili się wreszcie, że należy wybrać dziesięciostopowe dłużyny, zakopać je głęboko w pozycji pionowej, przybić do nich poprzeczne bariery tej samej grubości i w ten sposób zbudować mały, wysoko ogrodzony dziedzińczyk za szopą. Następnie, wzmocniwszy tylną ścianę szopy kilkoma balami i umieściwszy z jednej strony ciężką zastawkę, będą mieli do rozporządzenia pułapkę, z której nie umknie nawet najbardziej nieposkromiony dziki koń. Pułapka będzie zbyt ciasna, aby mógł nabrać rozpędu i wyskoczyć, a również i za wysoka; zresztą zbudują ją tak solidnie, że ostanie się nawet słoniowi. Przez szereg upalnych dni Dugan i Lugg w pocie czoła kopali doły na pale

i dźwigali ciężki budulec. Wreszcie zagroda była gotowa. Masywną zastawką manewrowało się z wnętrza szopy za pomocą sznurów; gdy ją spuszczą, ogier znajdzie się w potrzasku. Po oględzinach miejsca, gdzie Brumby rozerwał i rozluźnił druty, postanowili je usunąć zastawiając wolne przejście. Potem parę razy wypróbowali działanie zastawki i w rezultacie poczuli niezmierne zadowolenie ze swego dzieła. Przez cały ten czas Lugg w nocy przywiązywał klacz do ściany domu mieszkalnego. Przypuszczali, że za jakieś trzy tygodnie należy się spodziewać powrotu ogiera. Wtedy odprowadzą klacz do jej dawnej siedziby w szopie, nie podnosząc wszakże ciężkiej zastawki dopóty, dopóki nie będzie dowodów, że dziki koń jest znowu w pobliżu. Gdy zacznie przychodzić co noc, rwąc się do klaczy i próbując wejść do środka, zastawkę podciągną do góry, a potem zamkną za więźniem. Wszystko poszło zgodnie z planem. Dwie noce po umieszczeniu klaczy w szopie Lugg i Dugan zauważyli ślady ciężkich kopyt na zdeptanej ziemi po drugiej stronie ogrodzenia. Odczekali jeszcze dwie noce i przed wschodem księżyca poszli do szopy. Klaczy założyli kantar, podnieśli zastawkę, a sami usadowili się wygodnie i czekali. Psy zamknięto i nic nie mąciło nocnej ciszy oprócz dalekiego pohukiwania sowy i szelestu, jaki wzniecały w trawie drobne zwierzęta. Minęła jedna godzina, a potem druga. I wtedy poznali z niespokojnych ruchów klaczy, grzebania nogą, sposobu, w jaki podnosiła głowę i z podnieceniem cicho rżała, że srebrzysty ogier jest już w pobliżu. Wkrótce w zaroślach rozległo się rżenie w odpowiedzi na zew klaczy. Lugg zachichotał i obaj mężczyźni wyjrzeli przez szpary w dachówce.

Wspaniałe, srebrne zwierzę wynurzyło się z mroku zarośli jak książę światła; ogier ledwie przystanął przy wyrwie w drucianym ogrodzeniu i szedł przez poletko koniczyny pięknym, swobodnym krokiem, trzymając wysoko mądrą głowę. Szedł jak Samson do swojej Dalili. Dugan i Lugg nawet nie drgnęli. Poświata księżyca przestała na chwilę wnikać do szopy przez szczeliny w deskach, gdy je mijał wielki, jasny korpus konia. Dziki ogier doszedł wreszcie do końca szopy. Lugg pociągnął za powróz i zastawka opadła ocierając się nieomal o wielki zad zwierzęcia; Brumby skoczył i spiął się przy wysokiej, mocnej zagrodzie, a potem podniósł łeb i wydał z siebie przeraźliwy, dziki kwik. Dugan zaśmiał się złośliwie. — No i mamy tę bestię. Chodźmy teraz przespać się ociupinę. Nic mu się tu nie stanie do rana. Lugg miał kwaśną minę. — Fajny koń — powiedział zgryźliwie, przypomniawszy sobie, że przehandlował to wspaniałe zwierzę za parę funtów. Gdy obydwaj mężczyźni ukazali się w drzwiach stajni, siwy ogier stanął dęba i całą siłą parł na bariery. To byli ludzie, a on nienawidził ludzi. Znowu stanął dęba, przebierając w powietrzu przednimi nogami i kwicząc z wściekłości. Potem opuścił je na ziemię, potrząsnął ze złością głową, wygiął szyję i zaczął szarżować. Mężczyźni uskoczyli w bok i prawdopodobnie uniknęli śmierci, a także ocalili od niej Brumby’ego i klacz, bo gdyby ogier zabił ich obydwóch, i on, i klacz zginęłyby powolną śmiercią z głodu. Nie było przecież nikogo, kto by je oswobodził z pułapki. Brumby zawahał się. Dwaj ludzie obok siebie wyglądali jak jedna całość; rozdzielani — wprawili go w kłopot: nie wiedział, na którego ma najprzód uderzyć. Dzięki tej chwili wahania uciekający zdążyli Wspiąć się na wysokie ogrodzenie. Ofiarą, którą wybrał Brumby, był Dugan — znajdował się na wierzchu płotu i miał właśnie przeleźć na drugą stronę. Brumby schwycił go mocno zębami za nogawicę u spodni. Gdyby nie to, że kawałek starego i zniszczonego materiału został mu w pysku, niechybnie stratowałby Dugana. Silne szarpnięcie zębów konia nieomal ściągnęło go z płotu, ale jakoś się utrzymał i zleciał na drugą stronę w momencie, gdy koń oddarł mu kawałek spodni. Lugg, który już tam bezpiecznie wylądował, pogorszył sprawę wybuchając śmiechem. Dugan wstał, spojrzał na poszarpane spodnie, mruknął coś na temat, co zrobi koniowi nazajutrz, i ze złością pokuśtykał za kumplem. Gdy Brumby został sam, zaczął krążyć po ciasnej zagrodzie. Dingo wypełzł z zarośli i zasiadł o parę stóp dalej, z wywieszonym językiem, zmartwiony i niespokojny, bo nie rozumiał, co się przytrafiło przyjacielowi.

Rano zza grzbietu pagórka ukazał się Dugan z linką i batem. Za nim szedł Lugg. Brumby krążył po zagrodzie coraz niespokojniej. Chciało mu się pić, ale nienawiść do ludzi kazała mu na razie zapomnieć o pragnieniu. Z tą chwilą zaczęło się trzydniowe zmaganie człowieka z koniem. Pod koniec tych trzech dni, oszołomiony pragnieniem i głodem, wspaniały ogier wychudł, lecz nie dał się ujarzmić. Lugg przygadywał Duganowi, że równie dobrze można go zastrzelić, bo będzie do niczego nawet poskromiony, jeśli to poskramianie potrwa dłużej. A więc Dugan, bynajmniej nie ze współczucia, ale po prostu, żeby tak czy inaczej cośkolwiek otrzymać za swoje dwa funty, dał koniowi pić i jeść. Parokrotnie odskakując od wiaderka, Brumby wreszcie chciwie zaczął pić. Zanurzywszy głęboko pysk, wydmuchiwał wodę i krztusił się, a w końcu przewrócił wiaderko i podeptał je przednimi kopytami. Z paszą był bardziej ostrożny i zabrał się do niej dopiero, gdy postała przez całą noc. Następnego dnia odzyskał wspaniałe siły dzikiego zwierzęcia. W nocy przyszedł do niego dingo i zasiadł w pobliżu, czujny i zatroskany, żeby znowu zniknąć w zaroślach o świcie. Tego dnia Dugan i Lugg zaimprowizowali coś w rodzaju pasażu z wąskim wylotem. Od zewnętrznej strony przesunęli ciężkie kloce poprzez narożnik okólnika aż do spuszczonej zastawki. Wiaderko z piciem zwabiło tam Brumby’ego, bo każda tkanka w jego wielkim ciele ciągle łaknęła wody. Gdy Brumby był już w pasażu, unieruchomili mu głowę i nałożyli uzdę, a potem siodło. W gruncie rzeczy Dugan bał się srebrzystego olbrzyma i tym bardziej brutalnie go traktował, nie zamierzając jednak posunąć się za daleko i obniżyć cenę, na jaką liczył za tego wspaniałego konia. Gdy już Brumby miał na sobie siodło, Dugan postanowił raz go dosiąść. Przejażdżka bynajmniej mu się nie uśmiechała, lecz drwiny Lugga przeważyły. Wskoczył na konia i siedząc w siodle, czuł, jak pod nim napina się i drga olbrzymi korpus zniewolonego zwierzęcia. Lugg podniósł wrota i wyciągnął kłody zagradzające wejście. Brumby stał chwilę bez ruchu, nie zdając sobie sprawy, że jest wolny. Wędzidło boleśnie raniło mu miękki pysk, a rzecz przytwierdzona na grzbiecie niewymownie go drażniła. Człowiek zaś, który go dosiadł, kiedy nie mógł bronić się zębami czy kopytami, dopełnił miary zniewagi. Ogier uświadomił sobie, że nie ma już przeszkód do ucieczki, zakołysał się, wypadł z pasażu i zaczął skakać pionowo do góry z wygiętym łukowato grzbietem i ściągniętymi nogami. Dugan na próżno usiłował wykręcić łeb konia i poprowadzić go na otwartą przestrzeń. Chociaż wędzidło rozdzierało Brumby’emu delikatne kąciki pyska, tak że ściekała ślina i krew, nadal wybraniał odzewu na gwałtowne ściąganie wodzy i ciągle wykonywał klasyczne skoki, jakby był mistrzem na pokazie, bez litości tratując poletko koniczyny Lugga. Dziki ogier nie tracił czasu na byle jakie wierzganie, co by niewątpliwie robił słabszy koń. Zniżał głowę, wyginał grzbiet i unosił się w górę, ściągając nogi i w powietrzu dokonując skrętu w bok, przy

którym rzadko kto zdoła utrzymać się w siodle. Dugan nie zdołał. Przy drugim skoku wystrzelił wysoko na tle jasnego błękitu nieba, wypuścił z rąk wodze i ciężko runął na falujący kobierzec zielonej mieszanki. Lugg popędził na swoje poletko, wrzeszcząc i trzaskając z bata. Ale Brumby, całkowicie wyprowadzony z równowagi i rozjątrzony, nie przestawał spinać się i kręcić w kółko. Instynkt powstrzymywał go od parcia na ogrodzenie z drutu; gdzieś w mrokach pamięci majaczył mu płot z palików i barier, który tak łatwo przesadził. Dalej kołował w miejscu, nękany sykiem bata, oszalały z wściekłości i pragnienia swobody i nagłe, widząc otwór między palikami, przebiegł tamtędy — znowu był w zagrodzie i zapadła za nim ciężka zastawka. Dugan pozbierał się klnąc siarczyście. Lugg zaś powiedział ze złośliwym uśmieszkiem: — A toś sobie zafundował buck-jumpera*, niech cię diabli! * Buck-jumper — koń skaczący pionowo do góry, ściągający w skoku nogi jak kozioł i wyginający grzbiet łukowato.

Dugan spojrzał na niego spode łba. Posiniaczył się i potłukł, ale ziemia była miękka i wysłana roślinami o długich łodygach. Wtedy dopiero Lugga oświeciło, że koń mu stratował uprawną działkę, i zaczął gderać na ten temat. Dugan rzucił mu spojrzenie pełne wściekłości. — Zamknij się! — warknął i ze zgarbionymi plecami, kulejąc silniej niż zwykle, skierował się ku domowi. — Jakże? Nie zdejmiesz z niego siodła i uzdy? — Jeszcze nie czas na to — odwarknął Dugan.

Lugg wzruszył ramionami i poszedł za nim. W swoim więzieniu Brumby miotał się na wszystkie strony. Nienawistne przedmioty na głowie i grzbiecie doprowadzały go do szału. Spuszczał głowę i nogą usiłował ściągnąć uzdę. Ale na próżno — przytwierdzono ją bardzo mocno. Wygiął się w bok, żeby zedrzeć z siebie siodło trąc o bariery. Tarł tak i czochrał się godzina za godziną. Najpierw siodło opadło mu pod brzuch, co go niewymownie przeraziło — tak jakby przywarł do niego od spodu jakiś zły zwierz. Ale w końcu, wskutek ciągłego tarcia i czochrania, pękł popręg, siodło zleciało na ziemię i koń natychmiast je podeptał. Następnie zabrał się do uzdy. Ból pyska rozdrażniał go jeszcze bardziej. Bez ustanku schylał głowę i kopytem zaczepiał o uzdę. Wreszcie jeden rzemyk przesunął się przez ucho i teraz już było łatwo wszystko ściągnąć. Tej nocy Dugan nie wrócił do szopy; nie pomyślał, że koń zamknięty w pułapce może cierpieć i pragnąć wody. Dugan i Lugg zastali koło domu obcego konia uwiązanego przy drzewie. Jego właściciel, handlarz bydła, udawał się w okolicę rzeki Macintyre. Zanocował u Lugga i wieczorem wspomniał mimochodem, że po drodze minął przedsiębiorstwo George’a Rutlanda, który planował urządzić pokaz buckjumpingu* w Conway’s Fiat.

* Buck jumping — zawody i popisy koni buck-jumperów.

— W swoim czasie Rutland dawał niezłe pokazy — powiedział Lugg. — Owszem — przytaknął gość. — Ale teraz całkiem zeszedł na psy. Powiada, że nigdzie nie może zdobyć dobrych koni. Dzisiaj zauważyłem u niego tylko parę nędznych szkap. Mimo to George zbija niezłą forsę i jeśli szczęśliwie trafi na dobrego buck-jumpera, to z powrotem stanie na nogi. Informacja ta zrodziła w głowie Dugana pewien pomysł. Wypytał handlarza, gdzie może się w tej chwili znajdować przedsiębiorstwo Rutlanda, i obliczył sobie, że następnego ranka powinno ono przejeżdżać główną szosą w odległości około pięciu mil. O świcie Dugan zwlókł się z pryczy sztywny i obolały od upadku z grzbietu Brumby’ego. Przyrządził sobie na śniadanie wołowinę konserwową i kociołek herbaty, po czym poszedł do starej szopy. Brumby z daleka go zauważył i w oczach zabłysła mu złość; wygiął szyję i zarżał wyzywająco na widok znienawidzonego człowieka. Dugan, bezpieczny za solidną barierą, nie tracił czasu. Krytycznym okiem obejrzał Brumby’ego i z podłą uciechą stwierdził, że znikł cały błysk srebrnej sierści, oczy konia nabiegły krwią, pysk był poraniony i krwawił, a na piersi zastygły długie smugi śliny. Z wychudłych boków sterczały żebra i wielkie muskuły, zwykle skupione niewidocznie pod jedwabistą skórą, teraz uwydatniały się jak węzły. Pomyślał jednocześnie, że chociaż koń ogromnie podupadł, odkąd został schwytany, każdy prawdziwy znawca spostrzeże od razu, jakie to będzie wspaniałe zwierzę, gdy odzyska kondycję. W każdym razie im lepiej będzie dziki ogier wyglądał, tym więcej pieniędzy mu przyniesie. Usunął podeptane siodło i uzdę i nakarmił konia. Łagodna gniada klacz skubała sobie trawę na okólniku, na zewnątrz ogrodzenia, i po odejściu Dugana podeszła do bariery, zarżała cichutko i wyciągnęła nad płotem swój miękki nos, żeby dotknąć nosa Brumby’ego, podrapanego i broczącego krwią. Dingo również obserwował Dugana. Gdy znikł — dziki pies cicho wychynął z zarośli i chwilkę poleżał blisko przyjaciela. Dugan zastał Lugga i jego gościa na podwórzu. Złapał swego konia, który wyjątkowo był we wcale niezłej formie po paru tygodniach odpoczynku, osiodłał go i przez ramię oznajmił Luggowi: — Dziki koń zniszczył mi siodło i uzdę, więc wziąłem twoje zapasowe. Niedługo wrócę. Bez dalszych wyjaśnień wskoczył na konia, i odjechał. Handlarz bydła popatrzył za nim. — Ciekaw jestem, dokąd on jedzie? Ponury z niego facet, prawda? Dugan wybrał na czekanie płaski odcinek drogi z pustą przestrzenią po obu stronach; woda była o paręset jardów, w potoku, który iskrzył się od słońca.

Rutland będzie tu miał mnóstwo miejsca na postój, a z pewnością wkrótce po południu jego ludzie zechcą coś przekąsić. Usadowił się przy drodze pod drzewem; wiedział doskonale, że Rutland jeszcze tędy nie przejeżdżał, bo nigdzie nie było widać świeżych śladów wozów i koni. Po godzinie usłyszał turkot kół, tętent kopyt i brzęk uprzęży, a także głosy mężczyzn. Pojawił się pierwszy wóz ze sprzętem; ciągnęły go cztery silne konie nieokreślonej rasy. Rutland powoził. Na zakręcie Dugan zobaczył lekki wózek powożony przez jednego z jego pomocników. Potem ukazało się czterech jeźdźców. Wśród nich Dugan poznał dwóch ujeżdżaczy tubylczego pochodzenia, słynnych w całym stanie. Prowadzili grupę pięciu koni tresowanych w przedsiębiorstwie Rutlanda do buck-jumpingu. Stwierdził z radością, że go dobrze poinformowano; rzeczywiście wyglądały dość nędznie. Wstał i zawołał do Rutlanda: — Serwus, George! Odpowiedź Rutlanda nie brzmiała zbyt przyjaźnie; zatrzymał jednak konie i zapytał: — Co cię tu przyniosło, Dugan? — Mam coś dla ciebie — prawdziwego buck-jumpera. Już chyba czas, żebyście coś zjedli, nie? Zrób tutaj postój, miejsca masz dosyć, i obgadamy interes. Rutland wahał się. — Jeśli ten koń jest naprawdę coś wart… — Prawdziwa okazja — szepnął poufnie Dugan. Rutland z powątpiewaniem wzruszył ramionami, ale skręcił swoim zaprzęgiem w bok i krzyknął na ludzi, żeby zatrzymali się na południowy posiłek. Dwaj ujeżdżacze poprowadzili konie do grupy drzew, wśród których przebłyskiwał strumień. Napoili je, a potem spętali i uwiązali z dala od obozu. Zabrali nad strumyk kociołki i teraz, napełniwszy je, wracali kapiąc po drodze zielonawą i zamuloną wodą. Następnie rozpalono ogień, żeby przyrządzić herbatę. Rutland o nic Dugana nie pytał, dopóki nie zjedli zimnego mięsa i placka upieczonego na poczekaniu w popiele ogniska. Po czym Rutland wyciągnął się oparty na łokciu i sięgnął po fajkę. Jego ludzie sprzątnęli resztki posiłku. — No więc co to za buck-jumper? — Schwytałem dzikiego konia — zaczął Dugan. Rutland spojrzał na niego z obrzydzeniem. — Och, dziki koń — powiedział tonem, który sam przez się umniejszał wartość zwierzęcia. — Dzikie konie są do niczego, nie potrafią skakać, oswajają się za prędko i brak im wytrzymałości.

— Ten jest inny. To jeden ze stada, które kiedyś pasło się na działce Meehana. — Słyszałem o tym stadzie — przytaknął Rutland. Ostatnia wzmianka podsyciła jego zainteresowanie. Dugan wdał się w szczegółowy opis Brumby’ego. Gdy skończył, Rutland zapytał obojętnie, żadnym rysem twarzy nie zdradzając rozmiarów swego zainteresowania: — Ile chcesz za tego ogiera? Wybuchnął śmiechem, słysząc sumę wymienioną przez Dugana, i teraz dopiero obaj mężczyźni przystąpili do targów. Rutland oświadczył, że nie ma zamiaru tracić czasu na oględziny konia, jeśli cena nie będzie mu odpowiadała. — Niech ci już będzie — powiedział wreszcie, gdy Dugan odpowiednio ją obniżył. — Ale tylko pod warunkiem, że koń dorównuje twoim pochwałom. W każdym razie muszę go obejrzeć. Rutland kazał swoim ludziom rozłożyć obozowisko i wydał krótkie rozporządzenia dozorcy i dwóm ujeżdżaczom. Osiodłano mu jednego z zapasowych koni, a ujeżdżacze zabrali linki, bicze, uzdę, kantar i pęta i pojechali na parze krzepkich, ciężkich, pociągowych koni. Te stare wygi zawsze od razu wiedziały, czego się od nich żąda. Z tych przygotowań łatwo można było odgadnąć, że Rutland zamierza nabyć buck-jumpera, i Dugan nie wątpił już w powodzenie transakcji. Przybyli na farmę Lugga około czwartej po południu. Handlarz bydła odjechał, a Lugga nie było w domu, więc udali się wprost do starej szopy. Dugan śledził wyraz twarzy Rutlanda, gdy ten zobaczył dzikiego konia, ale Rutland był kuty na cztery nogi i nic po sobie nie dał poznać. W istocie od razu zachwycił go ten wspaniale rozrośnięty koń o srebrzystej maści, jego odsłonięte zęby i biała obwódka wokół nieustraszonych oczu. Ujeżdżacze, Jimmy i Charlie Ellis, byli to mężczyźni niskiego wzrostu i szczupli, w zakurzonych spodniach i koszulach. Jeden był w długich butach, a drugi boso. Spod ronda zniszczonych filcowych kapeluszy patrzyły ich ciemne oczy nie mniej dzikie niż oczy Brumby’ego. Mieli drobne, wąskie ręce, wąskie biodra, a chodzili jak bokserzy kołysząc się na zewnętrznych krawędziach stop. Tych dwóch braci, którzy spieszeni robili wrażenie dopasowanych wzrostem co najwyżej do jazdy na kucyku, uważano za najlepszych ujeżdżaczy w całym stanie. Na koniu roztaczali całą magię swego plemienia, bo jeśli idzie o umiejętność jazdy na nie ujeżdżonym koniu, nie ma innej rasy na świecie, która by przewyższała australijskich tubylców. Nie tracąc czasu na niepotrzebne słowa, obydwaj ciemnoskórzy mężczyźni ułożyli się między sobą, który z nich ma dosiąść dzikiego konia. Brumby kwiczał i stawał dęba, atakował zębami i kopytami. Korzystając z zaimprowizowanego pasażu z wąskim wylotem w samym rogu zagrody, zapędzili tam konia. Następnie

Brumby poczuł na głowie uzdę, a w poranionym pysku wędzidło. Do uzdy Jimmy przymocował mocny rzemień od kantara i wziąwszy w garść jego koniec wsiadł na jednego ze starych roboczych koni. Rutland otworzył zastawkę w momencie, gdy Charlie skoczył na grzbiet wściekłego dzikiego konia. Brumby wypadł cwałem i mimo ‘krępującej go uzdy i kantara, jak również ciężaru jeźdźca, wykonał gwałtowny skok w górę; wszystkie cztery kopyta zawisły w próżni, grzbiet wygiął się wielkim łukiem. Ta pozycja całkowicie rozluźniła każdy mięsień zwierzęcia, pozbawiając jeźdźca najmniejszej wskazówki, jaki ruch będzie potrzebny dla przeciwdziałania obrotowi naprężonego grzbietu, żeby się utrzymać w siodle. Obrót nastąpił i dziki koń podrzucił jeźdźca w powietrze’. Charlie wylądował na ziemi o parę jardów dalej. Gdy zrzucony człowiek gramolił się po wykonaniu swego zadania, Jimmy Ellis, wraz z flegmatycznym koniem roboczym, natychmiast zabrał się do dzieła. Szef zobaczył to, co chciał zobaczyć. I on, i obydwaj ujeżdżacze przekonali się, że mają do czynienia ze wspaniałym championem, prawdziwym buck-jumperem, o doskonałym, giętkim stylu, jaki cechuje niewiele koni. Tylko nieliczna garstka posiada talent, którego nie sposób wyuczyć; są to prawdziwi zawodnicy, konie rzadkie i cenne dla człowieka. Uwolniony od jeźdźca, Brumby ciągle skakał usiłując pozbyć się uzdy i długich rzemieni. Jimmy nadal go trzymał, a jego stary rumak wiedział dokładnie, jak zachować odpowiednie naprężenie linki. Charlie Ellis był tak lekki, że nie doznał większego wstrząsu przy upadku. Szybko dopadł bariery i zabrał linkę, którą tam zostawił. Wskoczył na drugiego konia i krótkim galopem podjechał do wierzgającego i ciągle walczącego siwego ogiera. Po pięciu minutach dwaj tubylcy prowadzili już skrępowanego konia między roboczymi szkapami. Zamiast wędzidła założono Brumby’emu kaganiec, żeby jego potężne zęby nie zagrażały koniom, koło których szedł. Nawet taki mocarz jak on nie zdołał obalić dwóch koni, nieomal równie silnych, a przy tym nieskończenie bardziej doświadczonych. Dingo przestraszył się zgiełku i zamieszania. Cicho podpełzł do brzegu zarośli i przywarowawszy za kłodą drzewa, patrzał, jak przyjaciel odchodzi między dwoma innymi końmi. Przechylił mądry łeb na widok dwóch ludzi, którzy stali przyglądając się tak jak on, i — być może — do jego bystrych uszu doszedł brzęk i szelest pieniędzy, jakie jeden podał drugiemu. Potem Rutland dosiadł konia i odjechał za swymi ludźmi, a po chwili dingo zobaczył, że znienawidzony Dugan pokuśtykał w dół i znikł za zakrętem pagórka. Skomląc cicho, pies przez chwilę biegł równolegle do jeźdźców, śledząc nieustanne, daremne zmagania spętanego przyjaciela — poskromiony koń biegł niezmiennie poddany cudzej woli. Po paru milach dingo dał za wygraną i z powrotem wpełzł w busz. Tej nocy żałosne wycie dzikiego psa dotarło do uszu konia, który spętany

i związany, ociekający potem z wysiłku, odczuwał porażkę każdym nerwem i mięśniem ciała. Czy poznał, że to właśnie głos towarzysza? Nie wiadomo. W każdym razie na moment Brumby przestał walczyć i nastawił uszy — wycie powtórnie wypłynęło z nocnych ciemności. Z dala odpowiedziały inne psie głosy i złagodziły nieco samotność dinga. Stracił przedmiot osobliwej przyjaźni, dzikiego konia, za to przynajmniej pocieszyła go obecność zwierząt z tego samego gatunku. Brumby nie miał tej pociechy. Nie zdawał sobie nawet sprawy, że w pewnym sensie zyskał wyzwalając się spod władzy brutalnego Dugana, bo Rutland, chociaż bezwzględny, nie był brutalem. Jednakże żadna istota ludzka nie mogła zdobyć przyjaźni dzikiego konia; samotność nie do przełamania była na dnie jego nieposkromionej dzikości. Tej pierwszej nocy Brumby również nie doznał ulgi dzięki towarzystwu innych koni — każdym muskułem silnego ciała i całym istnieniem niezależnej natury odczuwał ze wstrętem ich bliskość. Te stworzenia zniewolone przez człowieka przesiąkły jego zapachem; wprzęgnięte do pracy, istniały dzięki ludziom, całkowicie od nich uzależnione. Więzienni strażnicy Brumby’ego, mocne pociągowe szkapy z długoletnim doświadczeniem poskramiania dzikich koni, doskonale umiały sobie z nim poradzić. Tak jak młody dziki słoń idzie spętany między parą starych słoni, tak Brumby tkwił między tym roboczym zaprzęgiem, nie dając dozorcom ani chwili wytchnienia. Nałożono mu kaganiec, więc nie mógł ich gryźć; spętano go i miał za mało miejsca, żeby wierzgać, stawać dęba i grzmocić ich kopytami. Ale za to zadawał im tęgie ciosy głową i pyskiem w kagańcu, mimo że i jego kosztowało to trochę bólu. Krok za krokiem oba konie musiały dźwigać ciężar więźnia. Brumby potrafił jeszcze utrudniać marsz wszystkim swoim ciemiężycielom i nie omieszkał tego robić. Gdy dojeżdżali do obozowiska, George Rutland i jego dwaj ujeżdżacze mieli zupełnie dosyć zmagania się z Brumby’m; szef nawet wyrzucał sobie, że się w niego Ubrał. Ale ile razy popatrzył na wspaniałego srebrzystego ogiera, stwierdzał jego temperament i ognisty wyraz w pełnych blasku oczach, przestawał żałować dokonanej transakcji. Natomiast jego spojrzenie na strażników dzikiego konia wystarczyło, żeby odgadnąć ich pogląd na ten interes. Zmordowane i zgnębione, z poobijanymi bokami i łbami, ociekały potem. Nikt za to nie znał myśli braci Ellis. A to oni mieli przecież dosiadać tego szatana o rozbieganych oczach i w dodatku bez żadnych prób nawiązania z nim przyjaźni. Teraz do głowy Brumby’ego przymocowano z każdej strony specjalnie mocne rzemienie przytwierdzając je do pni dwóch drzew rosnących w odległości ośmiu czy dziesięciu stóp. Brumby został przyciągnięty przez robocze konie do samego środka przestrzeni między drzewami. Założono mu pęta powyżej stawu pęcinowego, a kaganiec rozluźniono tak, żeby koń sam mógł go zrzucić. Wtedy odprzężono i odprowadzono zmordowane konie robocze. Brumby od

razu spróbował ucieczki — nie wiedział jeszcze, co to pęta. Rzucił się do przodu i upadł. Usiłował wstać szarpiąc się gwałtownie i wierzgając w powietrzu przednimi kopytami złączonymi łańcuchem. Ilekroć próbował stanąć, tracił równowagę i w czasie tych prób kaganiec pofrunął w górę. Koń zaniechał szamotania, a bracia Ellis wymienili spojrzenia i roześmieli się. — Mądra sztuka, co? Brumby znieruchomiał na minutę, położył się na brzuchu i ostrożnie ustawiwszy na ziemi przednie kopyta, wstał. Zrobił krok naprzód, z trudem utrzymując się na nogach. Rzemienie zbyt ściśle go krępowały. Mimo że były mocne i wykonane z niegarbowanej, dość rozciągliwej skóry, byłby je rozerwał nagłym szarpnięciem. Ale w tej sytuacji tylko je napinał; mocarne wysiłki konia wstrząsały gałęźmi i liśćmi drzew, do których przywiązano rzemienie, aż stado wrzaskliwych papug zbudzonych z południowej drzemki pofrunęło w blask słoneczny. Skórę konia, pociemniałą od potu, przebiegało drżenie spowodowane ogromnym wysiłkiem. Zrobił parę małych kroczków, na jakie pozwalały mu pęta; stawiał kopyta tuż obok siebie i posuwał się za pomocą krótkich podskoków, pobrzękując łańcuchami. Jimmy Ellis pokiwał głową. — Ot i bestii zaświtało coś we łbie — powiedział. Brumby stał robiąc bokami, z chrapami, które przymykały się i otwierały jak płatki purpurowych kwiatów. Wściekłość w oczach ustąpiła teraz miejsca rozwadze. Stanął wobec nowej sytuacji, nowe obelgi spadały na niego. Doskonale — zastanowi się, jak im sprostać. Serce biło mu teraz regularnie, a zabłąkany powiew wiatru zaczął osuszać zlepioną potem sierść. Gdy Charlie Ellis przyniósł mu wiaderko wody i drugie do połowy napełnione suchą paszą, Brumby rozszalał się na nowo. Z kwikiem wściekłości, napinając mięśnie, parł na rzemienie, aż jeden pękł. Koń poczuł się wolny, przynajmniej z jednej strony, i stanął dęba jak masywna wieża, spętanymi kopytami bijąc powietrze, jakby chciał dosięgnąć obydwóch mężczyzn, którzy usiłowali go nakarmić i napoić. W odległości dwudziestu jardów szef i inni funkcjonariusze stali rzędem, obserwując nowy nabytek. Jeden z ludzi podbiegł z linką i pętla otoczyła szyję konia. Człowiek umknął szybko za drzewo, a Brumby ze wściekłym kwikiem stanął dęba nad Charlie’m, który podleciał, żeby schwycić wywrócone wiaderka. Szybko i zwinnie jak wąż, Charlie umknął spod groźnych ko pyt, ale w chwili gdy Brumby spuszczał je na ziemię, brzegiem kopyta zawadził o znoszoną koszulę ujeżdżacza i zdarł mu ją z grzbietu. Kopyto ledwie dotknęło ciała, lecz zostawiło grubą, czerwoną pręgę. Charlie patrzał, jak koń depcze mu koszulę i szarpie zębami, dopóki nie zostały same strzępy. Teraz odezwał się szef: — Uważajcie, chłopcy, z tym ogierem, bo to zbój. Pilnujcie się i podawajcie mu wiaderka na drągu.

Brumby poczuł, że pętla daje mu trochę swobody, więc ruszył szyją. Pętla zacieśniła się; gdy koń z wściekłością rzucił głową i znowu szarpnął — zacieśniła się jeszcze bardziej. Zaczął się krztusić i rzucać łbem w górę i w dół. Jeśli przestawał — uchwyt słabł. Mężczyźni, którzy przypatrywali się walce konia, nie mieli wątpliwości, że zwierzę stanęło przed nowym problemem i wyciąga nowe wnioski. — Tak jakby się widziało, że ten koń myśli — powiedział ktoś z podziwem. Szef nie wyglądał na zachwyconego. — Mądry to on jest, ale i wściekły. Żałuję teraz, że się w niego ubrałem. Pamiętajcie, chłopcy, co mówię. Nie chcę’ tu mieć wypadku. Dopóki ludzie trzymali się z daleka, Brumby stał spokojnie; jedynie uszy, ciągle w ruchu, świadczyły o nieustannej czujności konia. Natomiast gdy ktokolwiek podszedł bliżej, znowu zaczynał tańczyć i groźnie rżeć. Po wielkich, ociosanych słupach okalających zagrodę, gdzie go początkowo zamknięto, koń wreszcie miał przed sobą wroga, z którym mógł walczyć. Późno w nocy Brumby usłyszał coraz bliższy brzęk łańcuchów innego spętanego konia i odgłos jego kopyt. Mimo więzów i pęt Brumby nie był przeciwnikiem zasługującym na lekceważenie. Z napiętymi mięśniami stał bez ruchu i czekał — ogromny karosz podszedł do niego całkiem blisko, kładąc płasko uszy i posuwając się krótkimi podrygami wskutek pęt na przednich nogach.

Wtedy Brumby rzucił łbem i miażdżącym uchwytem zębów złapał za czarną grzywę; jednocześnie uniósł się trochę w górę i spętanymi kopytami uderzył konia

powyżej pęcin. Koń kwiknął z bólu i złości. Potem czarna i srebrna szyja zaczęły wymieniać szybkie uderzenia, podobne do ciosów miecza, a utarczka skończyła się na wymianie dotkliwych, szarpiących ukąszeń. Bracia Ellis, którzy zawinięci w derki spali w pewnej odległości od obozowego ogniska, zerwali się na dźwięk pierwszego głośnego kwiku, dudnienia bijących kopyt i brzęku łańcuchów; rozłączyli konie i karego przywiązali z dala od ogiera. Z ciemności wyłonił się szef klnąc głośno na widok swego najlepszego konia okulałego i pogryzionego. Co najmniej przez tydzień będzie do niczego. — Same kłopoty będą z tą srebrną bestią — mruknął i wrócił do swego namiotu. W ciągu następnych trzech dni Brumby bez chwili wytchnienia stawiał opór ciemiężycielom. Tak utrudniał podróż, że Rutland dobrnął do Conway’s Fiat o dzień później w stosunku do daty umieszczonej na afiszach. Od czasu do czasu ogier szedł spokojnie parę mil i wszyscy nabierali otuchy. A potem, na pozór bez przyczyny, zaczynał się wściekle opierać i robocze konie, które go prowadziły, ledwie go wlokły. Brumby nie chciał uznać faktu, że krępujące go postronki i pęta są od niego silniejsze.

CZĘŚĆ TRZECIA WÓDZ

Mimo że Joey kochał Gwiazdkę całym sercem, klaczka sprawiła mu pewien zawód. Gwiazdka nie była przywiązana ani do chłopca, ani w ogóle do nikogo, przynajmniej na pozór, chociaż w pewnym sensie Joey zdobył jej zaufanie. Mógł ją swobodnie obrządzać, karmić i czyścić; nie próbował jeszcze na niej jeździć, ale dzięki cierpliwym ćwiczeniom dawała mu się prowadzić. Minął blisko rok, zanim klaczka odzyskała zdrowie w granicach możliwych po krzywdzie doznanej z rąk Dugana. W trzecim roku życia ciągle jeszcze silnie kulała, zwłaszcza w stępie, bo w galopie było to mało widoczne. Uszkodzone oko zagoiło się wprawdzie, ale nie wyglądało pięknie. Białą gałkę oczną otaczały szkaradne blizny, co nadawało groteskowy charakter jednej połowie jej delikatnej główki. Joey wielce nad tym bolał wyobrażając sobie, jakim to ślicznym koniem byłaby jego Gwiazdka, gdyby nie kulała i nie miała zniekształconej głowy. Klaczka nigdy nie pozbyła się powściągliwości swojej dzikiej natury. Brutalność Dugana zbudowała zaporę między zwierzęciem a człowiekiem, której nikt nie był zdolny całkowicie przełamać. Jim orzekł, że nie należy dopuścić, aby Gwiazdka miała źrebię, dopóki nie ukończy trzech lat. Joey nieraz pożądliwie snuł marzenia o źrebiątkach, jakie Gwiazdka kiedyś urodzi. Widział w wyobraźni małe stworzonka tak ładne, jak ładną mogła być Gwiazdka, źrebaki po koniach z rodowodami, które wybierze on, Joey, i ojciec według własnego uznania. Przez ten rok Joey niewiele się zmienił, urósł tylko i przez to wyglądał jeszcze szczupłej. Grom zadomowił się zupełnie w warunkach niezachwianej dobroci, jaką chłopiec go obdarzał, i czasami bywał nawet rozbrykany. Tak daleko, jak sięgnął pamięcią, życie obchodziło się z nim po macoszemu i pozbawiło go nawet igraszek wieku źrebięcego. Dopiero teraz, choć w ograniczonym stopniu, wkroczył w błogi okres dzieciństwa. Niosąc na grzbiecie Joey a do Brettów na lekcje z Roweną i z powrotem, ku uciesze chłopca wykonywał od czasu do czasu coś w rodzaju susa czy nieśmiałego szczupaka. Stare konisko nie żądało wiele od nowego właściciela, za to w zamian otrzymało pełną miarkę miłości, której odmawiano mu przez całe życie. I Grom czuł się szczęśliwy. Przysłuchując się rozmowom ojca z innymi mężczyznami i ich opowiadaniom o buck-jumpingach, Joey zawsze marzył, żeby je zobaczyć. Mało więc nie oszalał z radości, gdy kiedyś wieczorem, po powrocie do domu ojciec powiedział, że właśnie taki pokaz odbędzie się w Conway’s Fiat i że razem tam pójdą. Joey nigdy nie był w kinie ani w teatrze i nie mógł sobie wyobrazić nic bardziej wspaniałego od takiej

imprezy. Następnego dnia rano, gdy Geoff Brett rozmawiał w kuchni z Roweną, Joey wpadł jak bomba, czerwony z podniecenia. — Idę na buck-jumping! — wrzasnął. — Nie może być! Geoff i Rowena patrzyli z uśmiechem na podnieconą twarzyczkę chłopca. — Czy do George’a Rutlanda? — zapytał Geoff. Joey kiwnął głową i przy tym ruchu płowy kosmyk opadł mu na czoło. — Tak. Chyba takie nazwisko tata powiedział. — Podobno Rutland ma kłopoty ze zdobyciem dobrych buck-jumperów, ale i tak pokaz z pewnością ci się spodoba. — Ja myślę! — wrzasnął znowu Joey. Namiot otaczający solidnie ogrodzoną arenę, zbudowaną specjalnie dla tego rodzaju widowisk, ustawiono na płaskiej przestrzeni niedaleko rzeki. Rutland był przedsiębiorcą, który ze wszystkiego stara się wyciągnąć korzyści, wysłał więc naprzód forpocztę z poleceniem przygotowania drugiej areny, tym razem bardzo solidnie ogrodzonej. Rozpięto nad nią zapasowy namiot. Miejsce to miał zajmować Brumby zupełnie sam. Coś jakby umocniony pasaż prowadził stąd do dużego namiotu i wąskiego wylotu przy wejściu na wielką arenę. Rutland żywił poważne wątpliwości, jak Brumby zachowa się na ringu, i postanowił nie zaniedbać żadnych środków ostrożności. Brumby mógł mu przynieść powodzenie, to prawda, ale mógł go również zrujnować w razie jakiegoś niedbalstwa. Dzikiego konia wciągnięto siłą na okrągły okólnik we wnętrzu namiotu; bronił się zaciekle przed wejściem pod tę osobliwą i przerażającą pokrywę. Gdy już go tam umieszczono, ludność z pobliskiego miasteczka i okolicznych osad wpłacała po sześć pensów za okazję obejrzenia „najdzikszego buck-jumpera na całej kuli ziemskiej”. Nie dość, że przyniosło to trochę grosiwa, ale stanowiło także reklamę dla konia i przede wszystkim dowód, że przedsiębiorstwo Rutland a zdobyło nareszcie nowy materiał koński. Nawet w tym ciasnym pomieszczeniu Brumby prezentował w całej okazałości swój imponujący wzrost i ogromną wagę ciała. Wydawał się olbrzymi — dzika, srebrna bestia o morderczym spojrzeniu, z potężnymi muskularni drgającymi pod ściśle naciągniętą, lśniącą skórą. Był we wspaniałej formie, nie tylko dzięki temu, że bezustanny opór i walka z przemocą dostarczały mu niezbędnego ruchu. Nie jest w interesie żadnego przedsiębiorcy, aby konie zostały podporządkowane władzy człowieka w zwykły sposób; cała sztuka polega na utrzymaniu u zwierzęcia szczytowej formy agresywności.

Rutland kręcił się między namiotami, sprawdzając, czy wszystko jest w porządku. Zagadał do braci Ellis, którzy właśnie wychodzili z namiotu dzikiego ogiera z pustymi wiaderkami po obroku. Charlie Ellis zsunął swój sfatygowany filcowy kapelusz na tył głowy i wziął od szefa papierosa. Charlie był tym z braci, co mówił za obydwóch. — Jak tam, chłopcy? Co myślicie o przejażdżce, jaka was czeka? — zapytał Rutland, głową wskazując na namiot. Charlie Ellis zaśmiał się. — Nie pierwszy raz koń nas zrzuci, panie szefie — powiedział beztrosko. — Musicie uważać i zmiatać piorunem, jeśli was zrzuci. Każę Tedowi i innym chłopakom czekać w pogotowiu z postronkami, żeby go skrępować. Nie potrzebuję chyba was ostrzegać, że jeśli się szybko nie pozbieracie z ziemi, zostanie z was mokra plama. — Spokojna głowa, szefie. Nic nam nie będzie — powiedział z niezmąconym spokojem Charlie. Conway’s Fiat i okoliczne farmy mogły dostarczyć zaledwie garstkę widzów, o wiele za mało, żeby impreza przyniosła dochód. Ale w drodze do gęściej zaludnionych okolic Rutland zamierzał dać tutaj pełny program wypróbowując w ten sposób dzikiego konia. Dziś pokaże publiczności, co jest wart Brumby jako buck-jumper i czego można od niego oczekiwać. Wszyscy ludzie Rutlanda zostali odpowiednio zmobilizowani przed tym pierwszym przedstawieniem. Z miasteczka napłynęło powoli trochę widzów, pieszo, wierzchem, w powozikach i dwukółkach lub w sapiących starych samochodach. Niektórzy przybyli z odległości trzydziestu i czterdziestu mil. Wszyscy znali Rutlanda i przeważnie go lubili, z radością więc usłyszeli, że nareszcie mu się powiodło i zdobył naprawdę dobrego buck-jumpera. Konie, dwukółki, wózki i samochody ustawiono nad brzegiem rzeki obok dużego, okrągłego namiotu. Wewnątrz nie przewidziano miejsc siedzących. W tyle stało kilka słupów z wpuszczonymi poręczami; ludzie mogli tam przysiąść i patrzeć ponad głowami tych, którzy tłoczyli się tuż koło areny. Źródłem słabego, przyćmionego światła były pochodnie i lampy acetylenowe. Ilekroć dotarł do nich powiew wiatru, pochodnie migotały i kopciły. Joey i Jim weszli do namiotu i wmieszali się w tłum. Tego dnia Jim późno wrócił do domu z roboty, więc zdążyli przyjść zaledwie na parę minut przed rozpoczęciem imprezy. Znajomi witali Meehana i wypchnęli go do przodu, żeby malec mógł coś zobaczyć. Joey kurczowo uczepił się ręki ojca. Nie przywykł do takiej ciżby i płonął z podniecenia. Po drugiej stronie ringu dostrzegł czerwoną twarz Geoffa Bretta i zaczął na niego wołać i machać ręką. Brett także pomachał ręką i krzyknął: — Jak zobaczysz te konie, to mi zaraz odeślesz Groma!

— Nie! — odwrzasnął Joey. — Nigdy nie oddam Groma! Geoff przepchnął się naokoło areny i stanął przy Jimie. — Podobno Rutland zdobył gdzieś wspaniałego buck-jumpera. — Kto na nim jeździ? — Pewnie któryś z Ellisów. To pierwszorzędni jeźdźcy. Nikt im nie dorówna w naszych stronach. Jim mu przytaknął i zwrócił się do chłopca: — Patrz na tamten wylot, synku. Tamtędy będą wjeżdżać. O, widzisz! Już prowadzą pierwszego konia. Ukazał się drugi z pięciu koni Rutlanda. Pierwszy nie odzyskał jeszcze formy po utarczce z Brumby’m. Było to flegmatyczne zwierzę i publiczność odniosła wrażenie, że skacze jedynie pod wielkim przymusem. Charlie Ellis dokonywał tego wrzaskiem, wbijaniem gołych pięt w jego żebra i klepaniem mu boków swoim starym kapeluszem. Zgromadzeni mężczyźni zaczęli sarkać i nawet Joey, który przyglądał się szeroko otwartymi niebieskimi oczami, podniecony samym otoczeniem, w głębi duszy poczuł rozczarowanie.

Następny koń okazał jeszcze większą ślamazarność, co wywołało już głośny szmer niezadowolenia wśród tłumu. Niektórzy widzowie wydali całe sześć pensów, żeby zobaczyć ogromnego siwka, i teraz pouczali sąsiadów, którzy poskąpili tej sumy. Drugi koń opuścił arenę przy rosnącym gwarze głosów. Joey zauważył, że Jimmy Ellis wspina się na barierę biegnącą ponad wąskim wejściem na arenę, i domyślił się, że ujeżdżacz czeka na konia, o którym koło niego mówiono. Rutland stał przy poręczy po drugiej stronie areny, naprzeciwko Jima i Joeya. Powietrze przepełniał kopeć z pochodni, które kolejno płonęły i przygasały wywołując w namiocie ruchome cienie pełzające po ciemnych, przejętych twarzach niezbyt licznej grupki ludzi. Wszyscy usiłowali podejść jak najbliżej areny. Szorstkie głosy zlewały się w jeden monotonny gwar. Szef imprezy patrzał na publiczność. Przyszłość jego przedsiębiorstwa zależała od tego, jak się dziki koń popisze na dzisiejszym pokazie. Rutland puścił wodze marzeniom: zobaczył morze, a nie garstkę głów wokół mocnego ogrodzenia przy arenie. Noc rozbrzmiewała wrzaskiem i rykiem ludzkim, szalonym entuzjazmem olbrzymiego tłumu mężczyzn z buszu, którzy nigdy w życiu nie widzieli czegoś równie wspaniałego jak jego nowy koń. Ruch w wąskim pasażu między namiotami przywołał Rutlanda z powrotem do rzeczywistości. Usłyszał ciężkie dudnienie kopyt i chrapanie dzikiego ogiera. Gdy Brumby wpadał na ring, zdawało się, że podmuch wiatru poprzedza jego ogromną, srebrną postać. Wkraczał na arenę z czerwonym błyskiem w oczach, z wygiętą szyją i rozwianą grzywą. Niesamowita siła w tym olbrzymim ciele tak jakby rozsadzała klatkę piersiową konia. Kładąc po sobie uszy, z odkrytymi zębami Brumby pokazał się wreszcie mieszkańcom Conway’s Fiat. Ale głośniej niż okrzyki podziwu i klaskanie twardych dłoni rozległ się cienki, świdrujący głos dziecka podobny do dźwięku deszczu przy zderzeniu z blaszanym dachem: — To Brumby! To mój Brumby! Jim Meehan spojrzał w dół na syna. Odciągnął go trochę od poręczy, bo cały tłum cofnął się w chwili, gdy Brumby dokonał efektownego wejścia na arenę. Tak było bezpieczniej. Twarzyczka chłopca ociekała potem i płonęła z podniecenia, a z oczu wyzierała mu radość na równi z niepokojem. Brumby był w niewoli, ale żył! Buchała z niego ogromna żywotność, ładunek energii tak wielki jak ładunek elektryczny w błyskawicy. Świadomość tego znaczyła dla Joeya nieskończenie wiele. Ktoś krzyknął: „Uwaga!” Jim objął rękami dziecko i razem z całym tłumem uszli pośpiesznie w tył. Brumby przerwał właśnie szaleńczy bieg wokół areny, patrząc, którędy można by uciec, i szukając słabszego miejsca w ogrodzeniu. Zakręcił się w kółko, stanął dęba tak wysoko, że potężna pierś wystrzeliła w górę jak śnieżny obłok na niebie, i przebierając nogami w powietrzu, wydał z siebie wściekłe, przeraźliwe rżenie. W chwili gdy groźne kopyta opadły na ziemię —

kopyta ścierane na skałach, nieustępliwej ziemi i kamienistych brzegach potoków, mocne jak krzemień od ciągłego zetknięcia z korą drzewną i gałęźmi, które stwardniały na słońcu i wietrze — zza konia, spomiędzy barier, wysunęła się drobna, obszarpana figurka, w koszuli tylko i spodniach i w starych tenisówkach na nogach. Bardziej podobny do smugi cienia niż do żywej istoty, Jimmy Ellis wykonał szybki, koci ruch i skoczył na olbrzyma. Brumby odczuł obecność tej małej i lekkiej figurki na grzbiecie jak straszną zniewagę i znowu stanął dęba, bijąc powietrze przednimi kopytami. Jimmy tkwił jeszcze na nim, gdy ogier nieomal przechylił się w tył. Potem koń opuścił kopyta na ziemię, runął do przodu i skoczył w górę, odbijając się wszystkimi czterema nogami. Teraz całym ciałem wykonał skręt w bok jak olbrzymi wąż. Takiego ruchu żaden jeździec nie jest w stanie przetrzymać. Podrzucony w powietrze, Jimmy spadł na arenę blisko miejsca, gdzie stał Rutland. Ale zanim jeszcze potężne kopyta zdążyły opaść na ziemię, szybko rzucona linka przeciągnęła jeźdźca za ogrodzenie. Nieomal jednocześnie Charlie Ellis wykonał taki sam szybki ruch jak brat i wskoczył na konia. Rutland, rozdarty między niepokojem o rannego ujeżdżacza i pragnieniem śledzenia wyczynu ogiera, rzucił okiem na ring. Z samego wierzchołka tego, co wyglądało jak skłębiony biały obłok, znowu runęło coś w dół. Rutland wyprostował się i zaklął. Zobaczył również, że Jim Meehan przerzuca swego chłopca na ręce sąsiada i daje błyskawicznego nura pod dolną barierą, chwyta rozpłaszczonego na ziemi Ellisa i uskakuje z powrotem do tyłu. Rutland, obdarzony bardzo mocnymi nerwami, poczuł jednak dreszcz strachu, słysząc rżenie ogiera i widząc, jak jego ogromne cielsko poznaczone smugami potu zbiera się do skoku w przód. Joey nie zdążył sobie zdać sprawy z niebezpieczeństwa, jakie groziło ojcu, bo Jim już był przy nim, zamierzając położyć delikatnie na ziemi nieprzytomnego ujeżdżacza. Wtedy rozległ się krzyk Rutlanda: — Uwaga! Cofać się w tył! — W tył, Joey! — Z nieprzytomnym człowiekiem na rękach Jim pchał do tyłu chłopca wśród tłumu, który usuwał się z drogi. W tej chwili mieli wrażenie, że koń oszalał i nie tylko szał, ale i jakieś potężne złe moce miotają jego olbrzymim ciałem. Rzucał się po arenie, raz po raz stawał dęba i kopytami walił o bariery, bez przerwy wydając z siebie przeraźliwy kwik. Nawet mocne drewno nie mogło wytrzymać gradu uderzeń i poręcz pękła z trzaskiem. Wyprostowany koń śnieżną piersią przełamał górną barierę na dwoje, przeskoczył przez dolną i wpadł w przerzedzony już tłum. Ci, co nie ustąpili w porę, padali na prawo i lewo, a widzowie przy wejściu zobaczyli tylko zad konia znikający w ciemności. Tętent kopyt zginął powoli w martwej ciszy. Pierwszy odezwał się Geoff Brett: — To nie był koń, Rutland, to diabeł!

Szmer potwierdzenia rozległ się wśród ludzi. Joey wiedział, że powinien był okropnie się przestraszyć, ale jednak nie czuł lęku. Powinien był również żałować, że Brumby narobił tyle krzywd i szkód, i rzeczywiście żałował, ale ponad wszystko rozpierała go radość, że Brumby, jego Brumby jest znowu wolny. Na miejscu nie było lekarza i mogło upłynąć parę godzin do jego przybycia, więc kilku mężczyzn zabrało się do udzielenia pierwszej pomocy ofiarom wypadku. Posiadali oni prymitywną wiedzę lekarską, nieraz stosowaną w buszu z dobrym skutkiem; nie mając pewności co do innych uszkodzeń, jakich mogli doznać obaj jeźdźcy, stwierdzili bez wahania, że Jim Ellis ma ranę w głowie, prawdopodobnie złamane żebra i jest poważnie potłuczony, Charlie zaś złamał nogę. Obydwaj stracili przytomność. Na szczęście nikt z tłumu, wśród którego Brumby przegalopował, nie odniósł krzywdy większej niż sińce i sporo strachu. Gdy zrobiono, co się dało, przy rannych, znużony Rutland skierował się do swego namiotu. — Chodźcie na szklankę herbaty — powiedział do Jima i Geoffa, — Dobrze wam to zrobi, jak i mnie. Obydwaj moi ujeżdżacze mocno ucierpieli, ale żeby nie ty, Jim, jeden z nich nie żyłby, stratowany kopytami i rozszarpany zębami tego szatana. Joey dreptał obok ojca. Podniecenie minęło i był bardzo śpiący, dzielnie jednak walczył z sennością. Gdy mężczyźni zasiedli do herbaty i rozmowy, stał oparty o kolano ojca i powoli żuł kawałek ciasta z rodzynkami, którym poczęstował go Rutland. Jim spojrzał na półprzymknięte oczy dziecka i uśmiechnął się. Joey przypominał zwierzęta W buszu, które zasypiają zaraz po zachodzie słońca. Podniósł chłopca i posadził go sobie na kolanach, a Joey przytulił się do niego i zasnął. Geoff rzucił okiem na dziecko i powiedział: — Dasz mi dzieciaka, Jim, to zawiozę go do domu wózkiem. Prześpi się na dnie. Przyjechałem wózkiem, bo Rowena kazała mi przywieźć parę drobiazgów. Podłożę mu je pod głowę zamiast poduszki. Jim zgodził się. — Dziękuję ci, Geoff. Groma mogę poprowadzić. Rutland poczuł się bardzo zmęczony i siadł na krzesełku zrobionym z kawałka dywanu rozpiętego między składanymi nogami. Niosąc do ust kubek gorącej herbaty, powiedział: — No i taki koniec tego wszystkiego. A mnie się zdawało, że mam championa buck-jumperów w Australii. — Bo też miałeś — odparł flegmatycznie Jim. — Wolałbym nie mieć, słowo daję. Rutland pokiwał głową ze smutkiem i ciągnął: — W tym koniu było naprawdę coś diabelskiego. Miałem go u siebie niecały tydzień, a wykończył mi dwa najlepsze konie robocze i załatwił się z najlepszym

skoczkiem — będzie do niczego przez wiele tygodni. O mały włos nie zabił moich obydwóch ujeżdżaczy, a w każdym razie żaden nie będzie zdolny do pracy przez miesiące. Tylko przypadkiem nie zabił nikogo z publiczności! A ja sądziłem, że mnie tanio kosztował. — Ile za niego dałeś? — zapytał Jim. — Ten drab Dugan wziął ode mnie dwadzieścia kawałków. Nigdy nie miałem sympatii do tego człowieka. Niechby sobie konia zatrzymał. — Co? Dugan? — Jim zamyślił się i zapytał: — I co teraz zamierzasz zrobić? Zaczniesz szukać konia od samego rana? — Jeszcze czego! Już ja dobrze wiem, kiedy na czymś postawić krzyżyk. Nie wezmę z powrotem tego diabła ze srebra, nawet gdyby mi go ktoś przywlókł skutego łańcuchami. Nie chcę go więcej widzieć na oczy. — Nie mogę powiedzieć na pewno, czy mój dzieciak ma rację, czy nie — odezwał się Jim Meehan. — On mówi, że ten ogier to roczniak ze stada dzikich koni, które kiedyś pasły się w górach na mojej działce. Joey mówił o nich „moje stado” i mało mu serce nie pękło z żalu, gdy Dugan urządził polowanie na te dzikie konie i stado rozpędził. Ten twój siwy diabeł musiał chyba mieć trzy do sześciu lat, co? Jak myślisz? — Najwyżej trzy lub cztery. Wydawał się starszy wskutek rozmiarów. Przecież nie zaglądałem mu w zęby, żeby sprawdzić! — Jeśli ma trzy lata, toby się zgadzało, że to ten sam. Joey nazwał go „Brumby”, niby „dziki koń”, ale w jego pojęciu miało to oznaczać „król” czy coś w tym rodzaju. Ten sam czy nie ten sam — tego się pewnie nigdy nie dowiemy. — Chyba nie. Ogier schronił się w busz i pozostanie tam, dopóki nie upolują go amatorzy dzikich koni, co zresztą może nigdy nie nastąpić. — Słuchaj, Rutland. Pojutrze są urodziny mojego chłopaka. Wiesz, że dzieci mają takie swoje widzimisię. Jeśli nie chcesz już słyszeć o tym ogierze, niech mu tam będzie „Brumby”, może byś mi go sprzedał za parę groszy dla Joeya? Przynajmniej część kosztów ci się zwróci. — Sprzedać go dla twojego malca? Przecież ci go dam za darmo z pocałowaniem ręki. — Zaraz, zaraz, poczekaj. Joey święcie wierzy, i może ma i rację, że stado kiedyś wróci na naszą górę. Wtedy nie pozwolimy już na żadne polowania. Nikt z nas, ani Bill, ani Geoff, ani ja nie mamy forsy na płoty i nasze działki są dostępne każdemu wędrującemu stadu. Jeśli to właśnie stado wróci, będę miał na pewno nieprzyjemności z Duganem, bo zechce znowu na nie zapolować. Ostatnim razem wściekał się, bo nic nie zdziałał. Tak sobie myślę, że akt sprzedaży, podpisany przez ciebie, może się przydać, gdy Dugan zechce zastrzelić tego Brumby’ego, tak jak zastrzelił dawnego wodza stada, ot tak, bez wyraźnego powodu, po prostu dlatego, że z niego jest paskudny drań i nie cierpi koni.

— Jeśli nie chcesz zadzierać z Duganem, pozwól mu lepiej zrobić z tym koniem, co mu się podoba — powiedział sucho Rutland. Jim uśmiechnął się. — Joey byłby innego zdania. Gdy ojciec z synem opuszczali namiot Rutlanda, Jim niósł nie tylko śpiącego malca, ale również akt kupna-sprzedaży, w którym Brumby był wymieniony jako koń nabyty przez Rutlanda od Dugana. Dokument stwierdzał dalej, że nowym nabywcą tegoż konia za cenę dwóch funtów jest Joey Meehan. Chłodny, nocny powiew osuszył mu już całkiem ciemny pot na skórze, kiedy Brumby z szaleńczego galopu przeszedł w równy, spokojny kłus. Pędząc przez piękne płaszczyzny o brunatnych gruntach, dziki koń kopytami wybijał rytmiczną fanfarę, która brzmiała mu w uszach nutą wolności. Galopował bez wysiłku, instynktownie kierując się ku północy. Miękka, bezkształtna ciemność nie stanowiła przeszkody dla jego swobodnych, lekkich ruchów. Wysoko na niebie snuła się Mleczna Droga. Wolność pulsowała w żyłach konia, wolność wypełniała powietrze wnikające do jego potężnych płuc. Brumby zwolnił bieg, przeszedł w stępa, a potem tak jakby przechadzał się bez pośpiechu, schylając raz po raz głowę, aby powąchać trawę i uszczknąć parę ździebeł, jeśli miał na to ochotę. Smak rosnącej trawy zamiast pożywnego obroku w wiaderku, który jednak skaziło dotknięcie rąk ludzkich, był dla niego tym samym, czym dla psa dingo byłaby świeżo złowiona zwierzyna po wyziębionym mięsie o obojętnym smaku, spożywanym w niewoli, pozbawionym pulsującego życia i podniecającego zapachu cieknącej krwi. O świcie Brumby oddalił się o blisko trzydzieści mil od Convay’s Fiat. W bladym świetle brzasku zszedł na piaszczysty grunt nad wodą. Zatrzymał się tu i wytarzał, trąc szerokim grzbietem o piach, wierzgając nogami w powietrzu i parskając z przyjemności. Potem wstał, strząsnął z siebie luźne ziarenka piasku i napił się z potoku, głęboko wciągając wodę przez zęby. Zaspokoił już pragnienie i teraz grzmocił kopytami o powierzchnię wody, w przystępie gigantycznej wesołości wzniecając fontanny kropel, które opadały mu na piersi i barki. Gdy słońce, gorące od poranka, słało swój żar na ziemię, Brumby stał już przy drzewie i drzemał spokojnie, jak by to zrobił każdy domowy koń; tylko nieustannie strzygł uszami. Nie myślał oczywiście o krzywdach, jakie zadał tym, z którymi zetknął się w czasie krótkiego spotkania z cywilizacją. Swobodę, na razie niezmiernie podniecającą samą w sobie, wkrótce przestał uważać za coś niezwykłego. Chociaż obecnie, wiedząc niejedno o obyczajach ludzi, Brumby wiedział również, co oznacza jej utrata, i był już ostrożniejszy i mądrzejszy. Po paru dniach odezwał się w nim przemożny instynkt wszystkich dzikich ogierów, instynkt założenia własnego stada. Pierwsze klacze zdobył w sposób

względnie mało władczy. Wychynął z ciemności jak olbrzymi biały upiór i dopadł do miejsca, gdzie konie pasły się nie opodal przygaszonego ogniska; zarysy ich uśpionych właścicieli widniały obok. Obie klacze były spętane, ale szybkie uderzenie zębami po zadzie, naglące szturchanie, gdy pchał jedną z nich ku zaroślom, pomogły jej rozerwać pęta i po chwili oba konie znikły w mroku. W ten sam piracki sposób Brumby zdobył jeszcze dwie klacze. Później natknął się na stadko matek ze źrebiętami. Była to część stada Yarramana, która oderwała się po jego śmierci. Brumby nie wiedział, że to jego macierzyste stado, że przebywał z nim jako roczniak. Zresztą gdyby nawet wiedział, nie miałoby to żadnego znaczenia. Wyzwał wodza stada, ciemnego kasztana, który wprawdzie nie odznaczał się rasą tak jak Brumby, ale był dwa razy starszy, wielki i silny, a także posiadał o wiele więcej doświadczenia w walce. Koń ten miał na sobie piętno zadzierżystej krwi i plebejskich cech zdradzających pochodzenie od Yarramana. Ostry, o wysokiej nucie świst ogiera nawołującego swe klacze dotarł do uszu Brumby’ego w chwili, gdy posuwał się przez busz na tyłach małej grupki świeżo zdobytych klaczy. Skręcił w kierunku dźwięku i zobaczył obce stado. Klacze wracały od wodopoju, a ogier, który je tam poprowadził, teraz, gdy zaspokoiły pragnienie, zajął strategiczną pozycję za nimi i czuwał nad haremem powracającym na pastwisko. Od rzadkich drzew nad brzegiem potoku rozciągał się suchy szmat ziemi aż do zarośli tonących w mroku o kilkaset jardów dalej. W pobliżu brzegu, na środku tej równi, klacze na przedzie stada spostrzegły nieruchomą postać ogromnego ogiera. Brumby stał z głową wzniesioną, z wygiętym łukiem grzywy na tle nieba. Jego klacze krążyły na skraju lasu i klacze z obcego stada zwróciły głowy w ich stronę i zarżały. Usłyszał to kasztan znad potoku, wbiegł nad skarpę i na widok obcego konia, który stał bez ruchu i czekał, zagonił swoje stado na lewo. Według etykiety obowiązującej w takich wypadkach popędził je wzdłuż brzegu o pięćdziesiąt jardów dalej, ciągle zajmując pozycję między nimi a agresorem. Gdy już uznał, że klacze są bezpieczne, zostawił je i ruszył do siwego ogiera. Zatrzymał się dopiero o jakieś dwadzieścia jardów od miejsca, gdzie stał Brumby. Teraz każdy zapaśnik doprowadził się do wymaganego stopnia wściekłości. Spod kopyt bijących w ziemię frunął w górę słup kurzu; lekki, złotawy tuman zawirował w słońcu, zamazując kontury obu koni. Z tej mglistej osłony wypadł nagle srebrzysty koń jak biały płomień rozdmuchany powiewem wiatru. Kasztan przyjął go ciosami zębów i kopyt twardych jak krzemień i czerwonym błyskiem nienawiści w oczach. Rozwiały się kudłate grzywy i zwarły zęby, gdy oba konie stanęły dęba pierś w pierś, odrzucając głowy, walcząc przednimi kopytami. Ich ruchy przypominały jakiś straszliwy, zapamiętały taniec. W aureoli wzniecanego przez siebie pyłu wirowały, splatały się i mocowały, waląc nawzajem kopytami w muskularne ciało

przeciwnika i rozdzierając mu skórę, aż tryskała krew. W walce byków najważniejszym czynnikiem jest ciężar i bestialska odwaga; cechuje ją prymitywna brutalność i ryk. Walka ogierów stanowi stokroć groźniejsze spotkanie, bo chęci zgładzenia przeciwnika towarzyszy hardość, mądrość i zapamiętanie. Koń nie chce uznać porażki i walczy do końca, aż do śmierci. Brumby broczył krwią z boków i szyi, postrzępione kawałki ciała zwisały mu jak czerwone wstążki. Pojedynek mógł się dla niego źle skończyć, gdyby nie jeden przypadkowy cios, który wymierzył przeciwnikowi wśród ciągłych obrotów i wyginań. Ostrym kantem kopyta uderzył go w udo, rozgniatając kość na miazgę. Z bólu kasztan stracił na chwilę czujność. Brumby wykorzystał okazję i natarł całą siłą swej wielkiej wagi, kwicząc, gryząc i kopiąc. Tamten ogier zachwiał się na trzech nogach i upadł. W sekundę Brumby był na nim, zadając mu śmiertelne ciosy kopytami. Zęby rwące krtań dokonały reszty. Wściekłość natychmiast opuściła zwycięzcę. Stał nad powalonym wrogiem, z głową wzniesioną, z szyją wygiętą w łuk i krew ściekająca mu z ran mieszała się z krwią kasztana. Powoli cichł jego ciężki oddech, a z oczu znikał dziki ogień. Brumby odrzucił wysoko głowę i zarżał głosem zwycięstwa tak innym, jak inne jest warczenie psa, który walczy, od mruczenia zadowolonego kota. Zaczął kołować i okrążać klacze z obcego stada, aż ustawił je w szereg i dołączył do swoich. W świecie zwierząt, gdzie siła jest prawem, klacze prawdopodobnie nie poświęciły jednej myśli pokonanemu wodzowi. Poddańczą wierność dla niego, dla jego dzielności i bojowego ducha, którym zawdzięczały życie na swobodzie, jak również dla jego przemyślności zapewniającej im paszę i wodę, przekazały teraz jego następcy. Kiedyś on z kolei je utraci na rzecz innego ogiera, młodszego i w pełni potęgi i urody. Lato było upalne i suche i utrzymanie stada przy życiu wymagało całej zaradności, jaką Brumby nabył w buszu. Straszliwy żar tak jakby wpływał nawet na trąby powietrzne, ten postrach równin australijskich. Tu i ówdzie na otwartych przestrzeniach zaczynały gromadzić się niewielkie stożki powoli wirującego pyłu, suchych gałązek i liści, aby zaraz opaść bez ruchu na ziemię, gdy podmuchy wiatru bezsilnie przycichały i zamierały. Gnuśnie też płynęły strumienie. W odstępach między skurczonymi jeziorkami muł i kamienie zawierały coraz mniej wilgoci i w końcu bieg wody w ogóle ustawał. Brumby zdobył swoje stado w okresie, kiedy trzeba było wielkiej przemyślności i wrodzonego poczucia władzy, aby je utrzymać wobec obecnych rozmiarów, które przekraczały zasób jego doświadczenia. Rządził swoim stadem nieomal ze strachem. Musiał prowadzić konie na paszę czy do wodopoju w krainie wyssanej do szczętu palącym słońcem, na terenach, gdzie w naj pomyślniejszej porze woda rzadko bywa w obfitości, a źdźbła trawy na skąpych obszarach, gdzie w ogóle

można je znaleźć, są przywiędłe i zeschnięte. Soczyste korzonki wszędzie straciły wilgoć i były równie nieapetyczne jak supełkowaty sznurek. Tak jakby świat zamarł i skurczył się pod suchą, brunatną skorupą. Konie w stadzie były chude i niespokojne. Brumby krążył wśród nich wynędzniały, cień ongiś wspaniałego ogiera. Ale ani na moment nie przestawał czuwać, zachowywać ostrożności w obawie przed człowiekiem, przed ogierami i nawet przed własnymi klaczami. Nie zapominał o tysiącu niebezpieczeństw, jakie grożą w jego rodzinnym kraju. Zależnie od potrzeby biegł na czele stada lub za nim, wiodąc je tam, gdzie jak mu mówił instynkt, znajdzie pożywienie. Wszelkie próby odłączenia się tłumił w zarodku; klacze i źrebięta musiały wędrować w takim ordynku, aby Brumby mógł nimi swobodnie manewrować. Wobec nieposłuszeństwa kładł ze złością uszy i błyskał wściekłym okiem, groźnie kręcił wygiętą szyją, a potem nagle śmigał w górę i walił kopytami o żebra winowajcy czy winowajczyni. Jeśli dało się gdzieś wynaleźć suchą paszę, bardziej potrzebną koniom wędrującym w ciężkich warunkach niż zielona i soczysta trawa, Brumby ją wynajdywał. Tak jakby posiadał jakiś dodatkowy zmysł, który mu podszeptywał, gdzie szukać wody, w wyschniętym łożysku potoku czy między skałami lub w zagłębieniu mieszczącym ongiś jeziorko, gdzie muł stwardniał w białą powłokę, popękaną i porysowaną żarem, wystając z Wilgotnej czerni środkowej części jamy jak spodeczek chropowatego cementu. Ślepa odnoga rzeczna, dawniej sto jardów długa, a pięćdziesiąt szeroka, podłużna czara o sześcio czy siedmiostopowej zawartości wody, odświeżana deszczami w wilgotne lata, w suszę przypominała korytko najwyżej dwie stopy głębokie, a służące wszystkim żywym istotom w okolicy. Zbiorniki takie rzeczywiście zasługiwały na nazwę „martwej wody” nadawaną im przez tubylców, bo zaprzeczeniem życia było kurczenie się ich powierzchni i obfitość nieżywych mieszkańców buszu w resztkach wilgoci. Do takiej odnogi Brumby prowadził swoje stado. O zachodzie słońca brunatne króliki parły naprzód pod kopytami koni i obok nich w poszukiwaniu wody, której łaknęły. Zanim konie doszły na szczyt niewielkiego wzniesienia o spadku w kierunku brzegów odnogi, ożywiała je wyłącznie nadzieja trafienia na wodę. Nie zwracały więc uwagi na niebo usiane olbrzymimi orłami o rozpiętości skrzydeł sięgającej siedmiu lub ośmiu stóp. Ptaki tkwiły nieruchomo w powietrzu lub krążyły rysując na niebie geometryczne figury. Co parę sekund orzeł nurkował w dół i gdy znalazł się przy ziemi, rozbrzmiewał ostry krzyk bólu. Pragnienie zbyt silnie dręczyło króliki, aby mogły zauważyć świst powietrza towarzyszący upierzonym pociskom w czasie nurkowania i zadawania ciosu. W każdym razie zwierzątka ginęły w ten sposób szybciej niż od zarazy, która miała wkrótce zniszczyć ich olbrzymie stada. Czasem spragniony wody królik odczuł nagle wiszącą nad nim śmierć i odskoczył w bok; rzucał się w prawo i w lewo, przysiadał, uciekał, ale zawsze

nadaremnie. Napastnik zmieniał kąt ostatecznej fazy nurkowania i unosił łup w górę — ofiara przeżywała strach i grozę przez kilka sekund dłużej. Ptaki rzadko kiedy lądowały; co najwyżej dreptały białymi nogami na odcinku długości paru jardów i znowu wzbijały się w powietrze. Kopyta dzikich koni w stadzie Brumby’ego niosły śmierć tak samo jak orły, zarówno królikom jak i innym drobnym stworzeniom śpieszącym do wody. Zostawał za nimi szeroki pas stratowanych królików, ale mimo to całe zastępy innych skakały i biegły po ginących braciach, niezmordowanie prąc naprzód w stronę, skąd duszne powietrze niosło zapach wody. Zapach ten przeważał, o dziwo, w świecie, gdzie woń padliny i cuchnącego mułu zmieszanego z butwiejącą sierścią i mięsem zwierząt powinna być nieskończenie silniejsza. Warstwa miękkich futerek podwajała się i potrajała pod nogami koni na brzegu miejsca, które ongiś było odnogą rzeczną. Teraz, oprócz samego środka, wypełniał je muł, a naokoło piętrzył się wał walczących zwierząt. Silniejsze króliki, które przybyły ostatnie, lisy, emu i dingo stanowiły jedyną żyjącą warstwę depczącą po grubym dywanie martwych gryzoni. Najwcześniejsi przybysze, którzy w normalnych warunkach byliby odeszli napiwszy się do syta, teraz leżeli wdeptani w ziemię, stratowani i zmiażdżeni przez towarzyszy. Większe zwierzęta usiłowały dotrzeć do wody za pomocą pazurów i kopyt, grzebiąc w środku odnogi wśród nasiąkniętych wodą martwych ciał. Koniom udało się wypić parę łyków rzadkiego, śmierdzącego błota. Klacze, stłoczone za Brumby’m, dotarły do samego oka wody, grzebały nogą, parskały i chrapały i wreszcie odwracały się z obrzydzeniem, śpiesząc z powrotem na brzeg. Cuchnący wiatr przywiał wreszcie odgłosy dalekich grzmotów; w odpowiedzi udręczone klacze uniosły głowy i cichutko zarżały. Brumby poprowadził je na kawałek spękanej ziemi pod drzewami o ciemnych i pozbawionych soków liściach. Stał przez chwilę, wchłaniając w rozdęte nozdrza zapach burzy płynący z wiatrem. Potem zarżał i szybkim truchtem zaczął okrążać swoje konie i zganiać je razem, dodając im odwagi i zapału i na swój sposób polecając nie tracić otuchy, bo niedługo spadnie deszcz. Deszcz istotnie przyszedł, gwałtowna ulewa, która przemoczyła konie na wskroś. W miarę jak na ziemi rosły kałuże, wszystkie końskie łby zniżały się i chciwie piły. Deszcz lał smugami lśniącymi jak stalowe pręty; wśród nich prześwitywała srebrna sierść wodza. Brumby ciągle okrążał stado, tylko czasem stawał, aby pogrzebać ziemię kopytem i zarżeć. Klacze nabrały humoru, szczypały się zębami i kwiczały z radości. A źrebaki, które w ogóle nie zaznały dotąd dotknięcia kropel deszczu na zmierzwionej skórze, zaczęły brykać z uciechy i mocować się, naśladując ruchy i głosy dorosłych koni. Gwałtowność burzy przycichła i padał teraz równy deszcz. Stado znieruchomiało obracając się zadami w stronę siekących strug wody według zwyczaju wszystkich koni od niepamiętnych czasów.

Przez noc trawa tak jakby wytrysła z ziemi, kora drzew nabrzmiała słodyczą, świeża woda wypełniła ślepą odnogę rzeki przelewając się poza jej brzegi. Małe strumyczki popłynęły szybko i spiętrzyły poziom dużych rzek i — przynajmniej na pewien czas — ustała męczarnia zwierząt gnębionych przez suszę. Joey poczuł się o wiele szczęśliwszy i spokojniejszy, gdy Brumby uciekł z przedsiębiorstwa Rutlanda, i w takim nastroju wrócił do codziennych lekcji i zajęć. W dziesiątą rocznicę urodzin otrzymał dokument kupna-sprzedaży, na mocy którego stał się właścicielem dzikiego konia. Talk jak to ojciec przewidział, chłopiec przyjął podarek z entuzjazmem. Teraz wszystkie rozmowy o Brumby’m, jakie Joey prowadził, przeniknął duch posiadania. Rozmowy te toczyły się przeważnie z Gromem lub Gwiazdką i Joey nie miał żalu do ulubieńców, że nie zabierają głosu. Rozmawiał także o swoim koniu z Roweną, drepcząc za nią, gdy krzątała się po drewnianej chacie z szelestem obfitych, staroświeckich spódnic, które trzepotały nad jej kościstymi stopami. Nic nigdy nie zachwiało przekonania chłopca, że stado dzikich koni wróci kiedyś na sąsiednią górę. W głębi duszy Joey był zupełnie pewny, kto je przyprowadzi — oczywiście Brumby. Widział siebie zdejmującego Gwiazdce uzdę; klaczka szła do stada — ale potem wracała do niego. W swoim czasie urodzi źrebaka, zaczątek wielkiej stadniny, której on, Joey, i tata będą właścicielami. Po ojcu, po Brumby’m, źrebak odziedziczy niezmącenie czystą rasę, a nosić będzie imię „Florian”. Prawie codziennie Joey jechał konno do stóp góry. Zostawiał Groma na łące i wspinał się do swego obserwatorium, aby sprawdzić, czy stado jeszcze nie wróciło. Codziennie gramolił się na stołek przystawiony do ściany baraku i uchylał wieczka malowanego blaszanego pudełka, prezentu od Roweny — w pudełku były kiedyś herbatniki. Otwierał wieczko i wyjmował akt kupna-sprzedaży, który opiewał, że Brumby jest jego własnością. Dokładnie odczytawszy dokument, składał go z powrotem i chował do pudełka. Obrazek na pokrywce zawsze przyciągał jego wzrok: przedstawiał dziewczynkę z policzkami jak jabłuszka, opartą o bramę; w ręce trzymała garść trawy i podsuwała ją otyłemu kucykowi o śmietankowej maści. Joey nie zachwycał się pękatym kucykiem, ale przepadał za dziewczynką i oplecionym różami domkiem tuż za nią. Domek był prześliczny, zupełnie inny niż świat, w którym żył Joey. Chętnie snuł marzenia, jak taki domek wygląda w środku. W czasie suszy chłopca trapiła myśl, jak też stado dzikich koni radzi sobie z paszą i wodą. Jednocześnie miał nadzieję, że jeśli susza potrwa dłużej, stado powróci na halę górską, gdzie w cieniu skał zachowały się jeszcze kępki soczystej trawy. Codziennie, gdy mijał wąwóz i spoglądał w górę na zbocze, widział pożółkłą trawę falującą jak bladozłote morze; każdy powiew wiatru wprawiał w drżenie sztywne, lśniące łodygi i szumiały wtedy cichutką melodię. Bosymi, twardymi stopami chłopiec brodził wśród traw idąc pod górę, codziennie z tą samą nadzieją w sercu, że za chwilę, właśnie dzisiaj, zobaczy swoje stado. Ale stada nie było

i Joey spoglądał wyczekująco na suchą równinę pokrajaną wyrwami w spękanej ziemi. Wtedy spadł deszcz. Joey był cierpliwy i płomyczek nadziei nie gasł w jego sercu. Stał i patrzał na zmieniającą się w oczach powierzchnię równiny, na wodę szorującą przez głębokie rozpadliny, które wyschną od razu, bo następnego dnia słońce znowu przywróci płaszczyźnie jej ceglasto-szarą barwę. Ulewa siekła go w gołą głowę, a stopy grzęzły w mokrej ziemi. Pojechał powoli do domu, ciesząc się wilgocią, która go całego przesycała. Gdy dotarł do baraku, woda spaczyła już drzewo przy oknie i drzwiach, a dach z falistej blachy, trzeszczący i skrzypiący w upał, teraz dudnił w strugach deszczu. Jim nie dorównywał cierpliwością synowi w oczekiwaniu na powrót dzikich koni, a może po prostu miał bardziej rozwinięty zmysł praktyczny. Pewnego wieczoru wrócił wcześnie z roboty i zastał chłopca w stajni zajętego czyszczeniem jasnej, lśniącej sierści Gwiazdki. Joey radośnie przywitał ojca. Wskazując z dumą na Gwiazdkę, powiedział: — Prawda, jaka jest śliczna? Taka gładka i świecąca jak srebrny pieniążek w świetle księżyca. Jim przytaknął mu. — Owszem, ładna z niej kobyłka i czas już, żeby miała źrebaka. — Jakże? — powiedział z powagą Joey zaskoczony słowami ojca. — Przecież Brumby jeszcze nie wrócił. — No to nie będziemy na niego dłużej czekać — odparł stanowczo Jim. — W każdym razie, jeśli puściłbyś ją do stada, nigdy by do ciebie nie wróciła. Posłuchaj mnie teraz uważnie, Joey. Ja już postanowiłem, co zrobimy. Jechałem teraz obok domu Billa. Bill powiada, żeby przyprowadzić do niego Gwiazdkę, póki będzie miał u siebie ogiera z Larrakii, tego kasztana. Geoff zaprowadzi tam swoje trzy klacze, więc trafia się doskonała okazja. Joey powiesił zgrzebło na ścianie i odwrócił się tyłem do ojca. Jim spojrzał na pochylone chude ramionka i poczuł nagły gniew. Był bardzo zmęczony — miał za sobą dzień ciężkiej pracy. Joey powinien ucieszyć się z jego planów. Powinien przestać tak się cackać z tą Gwiazdką. Doprowadzenie jej do ogiera kosztowałoby normalnie dwadzieścia pięć gwinei — nie mógłby sobie na to pozwolić. Ponieważ jednak ma przyprowadzić Billowi tego ogiera, nic go to nie będzie kosztowało. Ale w gniewie nie powiedział chłopcu tych szczegółów. Tym razem Joey musi posłuchać bez wdawania się w dysputy. A będzie na pewno zadowolony, gdy urodzi się źrebak. Jim niecierpliwie wzruszył ramionami i bez słowa odszedł w stronę domu. Joey patrzał, jak ojciec odchodzi, a potem spojrzał na Gwiazdkę oczami pełnymi smutku i rozterki. Grom pasł się na podwórku i chłopiec skoczył na niego i ruszył w kierunku góry. Jadąc modlił się cały czas, bo . Rowena mu powiedziała, że jeśli

się o coś naprawdę szczerze prosi — prośba będzie wysłuchana. Niech Pan Bóg ma okazję wysłuchania jego prośby: powinien więc zobaczyć dzikie konie teraz, zaraz. Podpędził Groma, cały czas powtarzając w myśli swoją modlitwę z wielką determinacją w niebieskich oczach. Zjechał w dół wąwozem i wspiął się na zbocze, a potem zeskoczył z konia i pobiegł w górę, drapiąc się po stromiźnie i ześlizgując w tył, aż wreszcie dotarł do swego obserwatorium. Nie spojrzał od razu na drugą stronę, bo postanowił ponowić próbę po raz ostatni, ponowić w sposób bardzo stanowczy, dając Panu Bogu ostatnią szansę. W końcu otworzył oczy i spojrzał. W świetle wieczornym, w którym stapiała się szarość i złoto, góra była zupełnie opustoszała. Wiara w skuteczność modlitwy zachwiała się nieco, ale Joey jeszcze kurczowo do niej lgnął. Spojrzał na równinę i na ciemną linię drzew na jej dalszym końcu i nagle oczy wypełniła mu nadzieja. Był pewien, absolutnie pewien, że wśród drzew rusza się coś białego. Był także pewien, że każdy biały kontur to musi być Brumby. Oczywiście! Oto była odpowiedź na jego modlitwę. Po prostu stado nie dotarło jeszcze na halę. Półmrok płatał figle jego oczom, ale chłopiec raz po raz odnosił wrażenie, że widzi jasną plamę. Dodając sobie otuchy i budując nadzieję na tym, co widział, Joey zaczął schodzić z góry. Długo się jednak nie cieszył. Biała plamka widziana o zachodzie słońca w najdalszym zakątku równiny nie wystarczała, aby przekonać ojca, że stado wróciło. Jim nawet nie chciał o tym mówić; stwierdził spokojnie i stanowczo, że Gwiazdkę zaprowadzi się do ogiera z Larrakii. Następnego ranka, gdy wyjeżdżał, żeby go zabrać i przyprowadzić do Billa, Jim spojrzał w niespokojne oczy syna i postanowił nie zmięknąć. Mówił wolno, siląc się na łagodny ton: — Nie martw się na zapas. Na Gwiazdkę jeszcze nie przyszła pora, ale ogier ma być u Billa cały miesiąc, więc wtedy będzie w sam raz. Zajmij się nauką, a po tygodniu czy dwóch przywykniesz do tej myśli. I wskoczył na siodło. Joey stał bez słowa — chudy, opalony, poważny chłopczyna o bardzo niebieskich oczach. Jego twarzyczka jakby skurczyła się i postarzała z tej powagi. Jim odwrócił się w siodle i jeszcze powiedział: — Wrócę dopiero jutro wieczorem. To za długa trasa dla Trixie na jeden dzień, a McMaster chce, żeby w największy skwar ogier odpoczywał. Wolałbym, żebyś został na noc z panią Brett, ona cię z chęcią zaprosi. A że Goeff ma być w domu, będzie ci u nich bardzo przyjemnie. Zdobył się na uśmiech i dodał: — No, do widzenia, synku. Joey spuścił głowę i zdziwione, niewidzące oczy utkwił w piasku, dużym palcem u nogi kreśląc na nim bezmyślnie jakieś wzory. Żar bił z góry wprost na

jego płowe włosy. Potem powlókł się do stajni, do Gwiazdki. W półmroku uwydatniała się na razie tylko jej jasna, lśniąca sierść, chociaż Joey miał dosyć światła, aby — tak jak zwykle — opłakiwać jej okaleczałą głowę i oślepłe oko. Gwiazdka również kulała, nie tak bardzo, ale jednak kulała i ojciec mówił, że to się już nigdy nie poprawi. Co prawda kulenie jej nie przeszkadzało, bo potrafiła galopować po okólniku i wierzgać równie energicznie jak każda najzdrowsza klacz. Gwiazdkę całkowicie już obłaskawił. Pozwalała mu czyścić się i karmić, zakładać sobie kantar. Mógł także jeździć na niej na oklep, tak jak często jeździł na Gromie, gdy jechali szukać smacznej trawy na zboczu górskim. Nigdy jej nie siodłano i nie znała uzdy, a Joey kierował nią przeciwwagą ciała, naciskiem kolan, a także pociąganiem za rzemień na jej nosie, co wystarczało, aby ją zatrzymać. Chłopiec przywiązał oba końce wodzów do tego rzemienia i w ten sposób mógł klaczą kierować, tak jakby miała wędzidło. Jazda wierzchem na Gwiazdce nie sprawiała jednakże istotnej przyjemności i Joey dosiadał jej wyłącznie dla wygody; klacz nie miała chodów — szła, jak jej się podobało, i w dodatku kulała. Chociaż Gwiazdka nie wzbraniała się przed czyszczeniem i noszeniem go na grzbiecie na krótkich dystansach — obdarzona nagrodą po każdej takiej przejażdżce — nigdy nie zdradzała przywiązania do chłopca i to było dla niego najsmutniejsze. Klaczka nigdy nie przychodziła na jego głos, chyba że jednocześnie potrząsnął wiaderkiem z obrokiem, i wyglądało na to, że jej wszystko jedno, czy ją obrządza Joey, czy Jim. Joey spędzał długie godziny drapiąc ją za uszami i biadając nad jej śliczną, a tak tragicznie okaleczałą główką, ale Gwiazdkę w końcu to nudziło i wtedy łapała go porządnie zębami, jak gdyby chciała powiedzieć: „Zostawże mnie wreszcie w spokoju!” Ale nic, co by Gwiazdka zrobiła, nawet brak oddźwięku na jego przywiązanie, nie mogło wpłynąć na przywiązanie chłopca do niej. Nie zwracał uwagi na brzydkie szramy na jej ciele i okaleczałą głowę, gdy kuśtykała po pastwisku. Widział w niej natomiast pełną wdzięku klaczkę, której ruchy go zachwycały — widział ją taką, jaką byłaby, gdyby nie Dugan. Teraz Joey schronił się w chłód stajni, patrzał na Gwiazdkę i dumał nad spiskiem uknutym przeciwko Brumby’emu. I stopniowo nasunął mu się pewien pomysł. Skoro ojciec nie wróci aż o zmroku następnego dnia, może on, Joey, zabierze Gwiazdkę, odnajdzie Brumby’ego, od razu skojarzy tę parę, a potem złapie swoją klaczkę i przyprowadzi ją do domu przed powrotem ojca. Wmawiał w siebie, że ojciec będzie naprawdę zachwycony, gdy się dowie o tym wyczynie. Tata po prostu nie uwierzył, że Joey widział Brumby’ego, a przecież Joey nie miał wątpliwości, że go widział. Powziąwszy tę decyzję, Joey przystąpił do dzieła. Z gwoździa na ścianie zdjął kantar z podwójnymi wodzami, założył go na Gwiazdkę i wyprowadził ją na dwór. Jeśli się pośpieszą, jeszcze przed godzinami największego upału dojadą do rzędu drzew, gdzie mignął mu się Brumby. Po deszczu nie zabraknie paszy. Gromowi nic

się nie stanie na podwórku, a on, Joey, wykonał już przecież wszystkie swoje obowiązki. Ojciec może będzie zły, że opuści lekcje, ale trzeba ten gniew zaryzykować. Jedna rzecz była pewna: pani Brett zrozumie, dlaczego tak właśnie postąpił, gdy jej to w swoim czasie wytłumaczy. Jazda w skwarny dzień przez równinę, na którą Joey tak często spoglądał ze swego obserwatorium na górze, była długa i uciążliwa. Chłopiec zauważył, że po deszczu wielkie wyrwy w czerwonej ziemi ziały jeszcze szerzej, a ich brzegi obsypywały się bardziej zdradziecko niż zwykle. Z niezmierną ostrożnością manewrował wśród nich koniem. Gdy dotarli do drzew, zeskoczył z grzbietu Gwiazdki i pozwolił jej się popaść, sam zaś szukał na ziemi śladów. Z całą pewnością były tu ślady kopyt pozostawione nie dawniej jak poprzedniej nocy. Serce Joeya mocniej zabiło z radości.

Gdy uznał, że klacz dostatecznie odpoczęła, wskoczył na nią z powrotem i ruszył w ślad za pasem stratowanej ziemi i połamanych zarośli, fetory wskazywał, dokąd podążył tabun koni. Joey ani przez chwilę nie wątpił, że ślady zostawiło stado Brumby’ego. Dzień mijał, ślad stawał się coraz mniej widoczny i Joey zaczął odczuwać wielkie zmęczenie. Utykanie Gwiazdki męczyło go dwa razy więcej niż jazda na koniu przywykłym do siodła, za to klaczka wyglądała zupełnie świeżo. Nie zmieniał jednak zamiaru: z każdym krokiem naprzód przybliżał się do celu, a cel ten był

wart największego zmęczenia. Chłopiec poczuł głód, ale wobec obfitości wody — we wszystkich strumieniach i jeziorkach mógł pić do syta i to go ratowało. Niemniej żałował, że nie zabrał z sobą wałówki. O zmroku, gdy przestał dostrzegać ślady, Joey zatrzymał się i przywiązał Gwiazdkę do pnia. Nie chciał jej spuszczać z oka aż do wielkiego momentu, który świetnie widział w wyobraźni: zdejmował kantar i obserwował Gwiazdkę, jak odchodzi do stada Brumby’ego. Joey nawet przez chwilę nie zastanowił się, jakie go mogą czekać trudności przy chwytaniu Gwiazdki z powrotem. Nie wiedział o instynkcie posiadania w stosunku do własnych klaczy, niezmiernie mocno rozwiniętym u dzikiego ogiera. Nie pomyślał także, że Gwiazdka może nie zechce do niego wrócić. Rówieśnik Joey’a urodzony w buszu byłby to wszystko wiedział, ale Joey nie urodził się w buszu. Przywiązawszy Gwiazdkę, Joey poszukał dla siebie miejsca do spania. Grunt był tu podmokły i liście, które poruszył odłamanym kijem, nasiąkły wilgocią. Na to jednak nie miał rady. Kij natomiast służył do wypłoszenia węży i innych jadowitych stworów, jeśli znajdowały się w jego przyszłym posłaniu. Joey zadrżał z obrzydzenia, gdy odwrócił kijem na drugą stronę kawałek kory i wypełzła stamtąd sześciocalowa stonoga o białej, trupiej barwie istoty żyjącej w ciemnościach. Wreszcie chłopiec usypał kopczyk z liści i zwinął się w kłębek u stóp drzewa, czujny na każdy ruch w pobliżu, na szelest liści, najsłabsze drapanie o korę i delikatne trzepotanie nocnych owadów. Było mu zimno; chłodny wiatr przewiewał na wskroś jego podartą koszulinę i w końcu tej nocy więcej się trząsł, niż spał. Rano wstał z niewygodnej pościeli ze ściągniętą twarzą i zmęczonymi oczami, ale zadowolony, że noc już przeszła. Odwiązał Gwiazdkę, wlazł na nią i ruszył dalej. Teraz do jego kłopotów doszła nowa troska: martwił się, że ojciec wróci do domu wcześniej niż on. Poza tym sama myśl o zimnej, niesmacznej wodzie ze strumienia przyprawiała go o mdłości, ale zmuszał się do picia, ponieważ nic nie miał do jedzenia. Od świtu minęło parę godzin, gdy przez zarośla przebrnął na porębę nad brzegiem potoku i trafił na ruiny starego baraku drwali, za którym rosło parę zdziczałych drzew owocowych. Z gałązek zwisały nędzne szczątki owoców nad jedzonych przez owady. Joey zerwał wszystkie. Zasiadł na ziemi i przebrał je, ze wstrętem kręcąc nosem, gdy ostrożnie wbijał w nie zęby, i wykrzywiając się, gdy o mały włos nie zjadł robaka. Kilka sztuk włożył za koszulę i mocniej zacisnął pasek wokół chudego brzucha, usiłując w siebie wmówić, że mu lepiej po tym skąpym posiłku. Im dłużej jechał, tym bardziej się martwił. Ojciec już wkrótce wróci i co powie? Może pomyśli, że Joey jest jeszcze u Brettów. Ale gdy Joey nie pojawi się, może tam po niego pojedzie. Ojciec zdziwi się, dlaczego krowy nie zostały zagnane do

obory i dlaczego nie ma Gwiazdki. A może zgadnie od razu i będzie bardzo zły? Ach! Gdyby tylko zdołał dogonić stado Brumby’ego razem z Gwiazdką, i to prędko! Nadzieja, tak do niedawna żywa w sercu chłopca, teraz zaczęła przygasać. A może nigdy nie dogonią stada? Nie, z tym nie mógł się pogodzić. Może raczej Brumby poprowadzi konie z powrotem na górę i wtedy je spotka. Nawet mu nie przyszło do głowy niebezpieczeństwo, jakie mogłoby mu grozić ze strony wielkiego, siwego ogiera. Tej nocy znowu ułożył się do snu na ziemi, ale było mu jeszcze zimniej i spał jeszcze krócej. Rano miał ciężką głowę, źle widział, a ręce i nogi drżały mu tak, że z trudem wlazł na grzbiet Gwiazdki. Z tej wysokości nie mógł już dojrzeć śladów kopyt, bo w oczach migały mu czarne płatki, więc pozwolił prowadzić się Gwiazdce — klacz dość chętnie szła po śladzie kopyt dzikich koni. Gwiazdka prawdopodobnie nie utykała więcej niż zwykle, ale Joey z trudem trzymał się teraz na jej grzbiecie. W głowie mu kołowało i ciągle go okropnie mdliło. Tłumaczył sobie, że to z głodu, chociaż wcale nie czuł apetytu. Za to męczyło go pragnienie, bał się jednak zejść z konia, nie wiedząc, czy potrafi wleźć z powrotem. Łzy coraz napływały mu do spuchniętych oczu, ale dzielnie z nimi walczył. Musiał jechać dalej; nie ma mowy o odwrocie. Joey jakoś przebrnął przez ten okropny dzień. Drzewa zdawały się kołysać i chwiać koło niego i myślał sobie, czy to naprawdę nadszedł wieczór i mrok zgęstniał, czy też wszystko drga i ciemnieje, bo jemu kręci się w głowie. W końcu już w ogóle nic nie widział i zsunął się z grzbietu Gwiazdki. Odgadł, że są niedaleko wody. Trzymając rzemień kantara, położył się na brzuchu i pił chciwie, kaszląc, gdy nos wsadził za głęboko w wodę w rozpaczliwym wysiłku, aby pociekła przez spieczone gardło. Obok niego Gwiazdka wciągała wodę przez zęby. Gdy częściowo zaspokoiła pragnienie, przechylała głowę w tył i w przód, chlupocząc wodą w pysku, a wreszcie grzebała kopytem w jeziorku i oblewała fontanną kropel rozpalone ciało chłopca. Joey z trudem odpełzł od brzegu, ciągle dzierżąc wodze. Nie mógł wstać i szedł na czworakach jak ranne zwierzę. Coś żywego uskoczyło mu spod ręki, był jednak za słaby, żeby uczuć strach. Inne żyjące stworzenia dreptały i pełzały wśród spadłych liści i chłopiec pełzł dalej między nimi, dopóki nie rąbnął głową w coś, co było nieruchome. Po omacku, bo wzrok nie mógł mu się już na nic przydać, poznał, że to pniak; odłamany kikut drzewa sterczał na parę stóp z ziemi i Joey drżącymi palcami przywiązał do niego wodze. Wysiłek klęknięcia i wyciągnięcia rąk okazał się zbyt wyczerpujący. Ogarnęła go mdła, rosnąca fala ciemności i objąwszy pniak obydwoma chudymi rękami, czuł, że ześlizgują się po chropowatej korze, a on sam zapada gdzieś coraz głębiej. Aż w końcu stracił przytomność.

Jim Meehan późno dojechał do swojej chaty na grzbiecie zmęczonej starej Trixie. O tej porze Joey zwykle już siedział przy lampie i z rozgrzaną twarzą wybiegał powitać ojca. Tego wieczoru jednak na twardą, czerwoną ziemię nie padał spod progu pas bladego światła; nie rozbrzmiały powitalne okrzyki i mała figurka w podartym ubranku nie pobiegła do stajni z głośnym dudnieniem stóp stwardniałych od chodzenia boso. Joey chyba nie dąsa się nadal z powodu projektu doprowadzenia Gwiazdki do ogiera z Larrakii? Wszelkie dąsy tak nie pasowały do chłopca, że Jim nie po święcił więcej uwagi temu przypuszczeniu i poszedł obrządzić Trixie. Gdy nacierał jej spienione boki, spostrzegł ciemny kontur Groma, który do niego podszedł. To go zdziwiło — w nocy Grom zwykle pasł się przy potoku. Dopiero kończąc wycieranie Trixie Jim zauważył, że Gwiazdka zachowuje się bardzo cicho: najmniejszy szelest nie dochodził z jej boksu. Zajrzał tam — w stajni panował mrok, ale jasna sierść Gwiazdki zawsze przezeń przeświecała. Tej nocy nic nie przeświecało — boks Gwiazdki był pusty. Jim zapalił zapałkę i rozejrzał się dokładnie. Kantar znikł ze zwykłego miejsca na gwoździu w ścianie. Z twarzą ściągniętą niepokojem Meehan ruszył do domu. Wewnątrz wszystko wyglądało tak jak przed jego wyjazdem, ale malca ani śladu. Brak też było jakiejkolwiek wskazówki, gdzie się podział. Meehan stał przez pewien czas bez ruchu i patrzał. Był zmęczony, miał za sobą dwa mozolne dni, ale cokolwiek by Joey miał zmalować — a ojciec prawie że odgadł co — pójdzie go szukać, i to zaraz. Trzeba najprzód zajrzeć do farmy Euro Downs. Ponieważ odstawił ogiera do Billa Regana, wiedział, że tam chłopca nie ma. Wrócił do stajni po uzdę i po chwili wahania zdecydował, że Trixie jest chyba jeszcze bardziej zmęczona niż on sam i okrucieństwem byłoby znowu ją zabierać. Wziął więc Groma, który był wypoczęty, lecz bynajmniej nie zachwycony czując na grzbiecie ciężar dużego mężczyzny; przywykł przecież do wagi chłopca lekkiego jak piórko. Jim jechał powoli i zanim ujechał pół drogi do Brettów, zapadła już czarna noc. Zobaczył Geoffa i Rowenę leżących na leżakach na werandzie, dokąd światło sączyło się przez okna pokoju mieszkalnego. Podjechał od strony potoku i zawołał: — Hej! To ja, Jim! Czy nie widzieliście Joeya? Z szelestem płótna leżaków obie ciemne postacie zaraz wstały i Geoff zawołał w odpowiedzi: — Nie! Rowena mówiła, że nie przyszedł dzisiaj na lekcję. Myśleliśmy, że coś mu kazałeś zrobić w domu. Jim przerzucił długą nogę przez zad Groma i stanął na ziemi, nic jeszcze nie mówiąc. Cisnął wodze na słupek i podszedł pod samą werandę. — Joey znikł, Gwiazdka również. — Gzy sądzi pan, że Joey zabrał ze sobą Gwiazdkę? — zapytała Rowena

zdziwionym tonem. — Nie mam zupełnej pewności, ale myślę, że musi w tym być jakiś związek z ogierem, którego przyprowadziłem dzisiaj z Larrakii na farmę Billa. Powiedziałem chłopcu, że doprowadzę Gwiazdkę do tego ogiera, gdy przyjdzie na to czas, i powiadam wam — malec spojrzał na mnie takim wzrokiem, jakby i ona, i ten jego cały Brumby mieli doznać ode mnie nie wiem jakiej krzywdy. Geoff parsknął śmiechem, ale Rowena zatroskała się jeszcze bardziej. — To przecież jeszcze mały chłopczyna — powiedziała cicho — chłopczyna, który do szóstego roku życia nie miał nikogo i nic. Cóż w tym dziwnego, że teraz tak lgnie do pana, Jim, i do tych koni, a także i do ludzi, z którymi się styka, bo to cały jego świat, a on przy tym nie jest zupełnie pewny, czy ten świat naprawdę do niego należy. — Ale gdzież on mógł pójść? Nic z tego nie rozumiem — teraz Geoffa głos zdradzał zdziwienie. — Ja myślę, że wziął Gwiazdkę i poszedł szukać Brumby’ego. Geoff gwizdnął. — Boże wielki! Mam nadzieję, że go nie spotka, przynajmniej w trakcie jazdy na Gwiazdce. Ten siwek to przecież istny zbój! — Czy nie pożyczyłbyś mi konia, Geoff? — zapytał Jim. — Moja stara Traxie wysiadła ze zmęczenia, a Grom jest na nic przy mojej wadze. Gdy się rozwidni, pojadę szukać śladów naszej kobyłki. — Naturalnie, wybierz sobie, którego chcesz, zresztą ja pojadę z tobą. Szkoda, że nic nie możemy zrobić po nocy, ale rzeczywiście jest za ciemno na szukanie śladów. Teraz przygotujemy konie, a ruszymy przed brzaskiem. Przenocuj u nas, Jim, dobrze? Będzie ci nieswojo samemu w takich okolicznościach. — A jeśli Joey wróci do domu? — To mało prawdopodobne. Zostań tutaj, a do twego baraku zajrzymy wyjeżdżając rano. Na godzinę przed świtem Rowena krzątała się już, przyrządzając śniadanie dla mężczyzn. Przygotowała im także kanapki na drogę i dała Geoffowi bandaże i parę najprostszych środków pierwszej pomocy, polecając mu schować je do torby. Pierwsze srebrzyste smugi pojawiły się dopiero we wschodniej części horyzontu, gdy Geoff i Jim ruszyli w ciemność. Na drugim krańcu pustynnej równiny, w zaroślach rozwidniło się na tyle, że mogli wyśledzić nieco już zatarty pas stratowany przez stado dzikich koni. Tu i ówdzie, na wierzchu niezliczonych śladów kopyt końskich, odcisnęły się małe, ostre kopytka Gwiazdki skierowane w tę samą stronę, co stado.

Mężczyźni pośpieszyli w miarę możności. Każdy myślał o strasznym losie chłopca, jeśli zetknie się z dzikimi końmi, zanim go odnajdą. Późnym popołudniem trafili na rozrzucony stos liści, gdzie Joey przespał pierwszą noc. W jakiś czas potem minęli stary sad i zauważyli na ziemi resztki owoców nad jedzonych przez robaki. — Wygląda na to, że dzieciak nie miał dość rozumu w głowie, żeby wziąć z sobą wałówkę — powiedział Jim. Dopiero w południe następnego dnia zobaczyli z daleka srebrzysty kontur Gwiazdki pasącej się spokojnie między drzewami. Potem ukazał im się pniak, a pod nim nieruchoma postać chłopca. Jim zeskoczył z konia i podniósł dziecko. Joey oddychał płytko — był już nieprzytomny od kilku godzin. Ojciec i Geoff patrzyli na niego z niepokojem, aż wreszcie Geoff powiedział: — Czy zdołasz trzymać dziecko sam przez całą drogę, Jim? W takim razie pojechałbym naprzód i zabrał Rowenę do twojej chaty, żeby przygotowała wszystko, co trzeba dla chłopca. Zmienię konia u siebie i od razu pojadę po lekarza. Jim zgodził się bez słowa — gardło miał tak ściśnięte, że nie mógł mówić. Trzymając jedną ręką dziecko, wszedł na konia, a Gwiazdkę przywiązał do sprzączki przy siodle. Wiedział, że trzeba będzie jechać wolno, ale w ten sposób Gwiazdka dotrzyma mu kroku. Gwiazdka, czuł to podświadomie, musi dojść bezpiecznie do domu i być na miejscu, gdy Joey odzyska przytomność. „Jeśli w ogóle odzyska przytomność” — pomyślał z rozpaczą, z sercem przepełnionym obawą o chłopca. Geoff znikł w zaroślach i w ciszy, jaka zapanowała, Jim słyszał tylko trzask gałęzi pod nogami koni, gdy przemykali się wśród zwalonych pni i splątanych krzewów. I te dźwięki ginęły potem w ciszy. Przeżył koszmarne chwile, z trudem posuwając się naprzód. Od zgorączkowanego ciała synka żar trudny do zniesienia przenikał w jego ramię. Joey coś mamrotał nieprzytomnie. Wolną rękę, bo wodze zarzucił na szyję konia, Jim trzymał przed sobą, aby chronić dziecko przed gałęźmi pobliskich krzaków, które mogły je uderzyć. Gwiazdka szła względnie spokojnie. Spod kopyt obu koni łamiących drobne gałązki i depcących zeschłe liście unosił się w powietrze ostry, korzenny zapach krzaków różanych nabrzmiałych sokami. Pod wieczór Joey ucichł zupełnie i leżał bezwładnie na ramieniu ojca. Strach, jak nóż, znowu zaczął wnikać w serce Jima. Był u kresu sił, gdy dojechał wreszcie do siebie i w milczeniu oddał syna w ramiona Roweny. Machinalnie obrządził konie i poszedł do chaty. Tam dodał mu trochę otuchy porządek zaprowadzony w izbie przez Rowenę, posiłek gotujący się na kominie i postać sąsiadki pochylona nad chłopczykiem, który leżał na swojej pryczy. Ale Joey ciągle był kredowo biały i nieruchomy. Rowena próbowała wlać

mu trochę wódki między silnie zaciśnięte zęby. Jim spojrzał na dziecko z twarzą poszarzałą ze zmęczenia. Rowena wyprostowała się, mówiąc: — To wszystko, co możemy zrobić, zanim przyjedzie doktor. Jim nie ruszył się. — Taki mały chłopczyna, a ile trzeba było odwagi, żeby zdobyć się na coś podobnego — szepnął. Rowena właśnie myła ręce w cynowej misce. Sięgając po dziurawy ręcznik, odwróciła się do Jima i powiedziała: — Joey ma nie tylko odwagę — ma również marzenia. To nie jest zwykły chłopiec z buszu, tak jak inne dzieci. Ma marzenia i gotów zapłacić wysoką cenę, żeby się spełniły. Czasem można pomyśleć, że Joey jest miękki i słaby, i taki jest rzeczywiście w porównaniu z większością tutejszych chłopców, ale na pana miejscu, Jim, byłabym z tego rada. Bo gdy potrzeba odwagi, Joey dosyć jej w sobie znajduje. Wysoka postać Roweny oddaliła się do komina. Pochylona nad przyrządzanym posiłkiem, pani Brett dodała jeszcze: — Mam nadzieję, że Geoff niedługo wróci i doktor pomoże małemu.

CZĘŚĆ CZWARTA POWRÓT

Kiedy Joey gonił dzikie ikonie na ukochanej Gwiazdce, Brumby, całkowicie już zespolony ze swoim nowym stadem i dumny z niego, prowadził je na północ. Chłopiec więc ciągle zostawał w tyle. Tydzień po tygodniu, pasąc się po drodze, konie odchodziły coraz dalej od ogromnego, przez naturę stworzonego okólnika, gdzie przyszedł na świat ich wódz i dokąd nieprzeparcie go czasem ciągnęło. Stopniowo konie wnikały w gęściej zaludnione okolice. Ludziom dozorującym bydła w tych stronach nieraz mignęło się stado. Pewien człowiek wyszedł kiedyś z mrocznych zarośli u samych stóp prostopadłej skały i spojrzawszy w górę, ujrzał wspaniałą sylwetkę Brumby’ego. Słońce rzucało srebrzysty połysk na sierść ogiera. Z odrzuconą wysoko piękną głową stał na wietrze, który targał mu grzywę i ogon i na tle nasyconego błękitu nieba układał je w kształt zbałwanionych fal. Gdy po powrocie na farmę dozorca opowiedział, co zobaczył, inni mężczyźni postanowili zapolować na dzikie konie. Każdy liczył, że to jemu właśnie się poszczęści i schwyci na lasso siwego ogiera — kolega chyba nie przesadził w opisie pięknego zwierzęcia. Wędrówce koni towarzyszyły pierwsze deszcze. Burze bez ustanku wisiały nad tym pustkowiem i w końcu gwałtownie wybuchały. Może odwieczny instynkt odziedziczony po arabskich przodkach kazał Brumby’emu prowadzić klacze z nizin o miękkich gruntach w skaliste pasma górskie. Konie arabskie zachowują zarówno wzrost, jak i swoje charakterystyczne cechy w dużo większym stopniu niż inne rasy koni. Zmiany w paszy czy wodzie prawie nie mają ujemnego wpływu na araby, natomiast są one skłonne do chorób kopyt. Araby wychowane na pustyni, na nierównym, suchym podłożu mają kopyta zdrowe. Zmiana środowiska na miękkie, gąbczaste grunta odbija się ujemnie właśnie na ich kopytach. Niedomaganie kopyt u kilku klaczy w stadzie Brumby’ego wkrótce minęło, gdy ogier poprowadził je na skaliste, pozbawione wilgoci wzgórza. Polowanie na dzikie konie zaplanowano w okresie, kiedy okolicę nawiedzały silne burze i zarówno rzeki jak i potoki wezbrały mętną wodą. Niektóre konie w stadzie cierpiały na oczy wskutek infekcji przenoszonej przez muchy; roiło się od nich w słonecznym, upalnym żarze, który spływał z nieba w parodniowych przerwach między deszczami. Niedziela wyznaczona na polowanie wypadła właśnie w taki skwar. Kręta rzeka u stóp gór niosła muł koloru ochry i ciągle wzbierając od deszczów na wyżynach, wyglądała z wysoka jak wzdęty, żółty wąż.

Dzikie konie krążyły po górach skubiąc kępki trawy, bardziej słodkiej i soczystej na tych suchych stokach niż na wilgotnych nizinach, gdzie przebywały dotychczas w czasie swojej wędrówki. Brumby nie znał jeszcze tych nowych pasm górskich i dopiero szukając odpowiednich pastwisk zbadał teren. Jak do tej pory nikt ani nic nie spłoszyło stada, ogier więc spokojnie krążył wśród swoich klaczy i źrebaków i najadał się do syta smaczną trawą. Nie zaniedbywał wszakże swoich obowiązków wodza; chwytał zębami konie, które odchodziły za daleko, a jeśli to nie poskutkowało — zaprowadzał porządek wypróbowanym systemem, sprawując władzę za pomocą twardych jak żelazo kopyt. Stado, złożone z około trzydziestu klaczy i kilkunastu źrebaków, było tak liczne, że tutaj musiało z konieczności rozpraszać się bardziej niż na równinie i paść jednocześnie w kilku miejscach. Czujność ogiera obudziło dalekie szczekanie psów. Podniósł głowę i nozdrzami badał powiew wiatru, nie wyczuł jednak nic groźnego. Wiele miesięcy minęło już od starcia z zajadłą psiarnią Lugga i od tamtej pory Brumby tak często słyszał ujadanie psów, że nie kojarzył go z niemiłymi następstwami. Niemniej ruszył kłusem, zaganiając stado. Grzywa i ogon fruwały z wiatrem, a gdy odwrócił się tyłem do wiatru — opływały mu srebrną falą głowę i boki. Po chwili ogier znowu zaczął skubać trawę. Ale szczekanie rozległo się bliżej. Niecierpliwie odrzucając głowę, Brumby pokłusował do miejsca, skąd mógł spojrzeć na równinę w dole. Jechało tam konno kilku mężczyzn, a przed końmi biegło pół tuzina psów. Jeźdźcy od razu spostrzegli głowę dzikiego ogiera ponad szczytem skały, jeden z nich wskazał na nią z krzykiem i teraz wszyscy spięli konie ostrogami i pocwałowali do stóp wzgórza, Ten szybki marsz naprzód bynajmniej nie przypadł Brumby’emu do smaku. Odwrócił się do stada i zarżał dziko, dając sygnał ostrzegawczy. Potem, jak czółenko tkackie, biegał tam i nazad, spędzając klacze i źrebięta w jedną grupę, żeby łatwiej pognać je przed sobą na dół, w przeciwną stronę niż pościg psów i ludzi. Tym razem jednak ludzie lepiej znali teren niż Brumby. Pogalopowali do miejsca, gdzie jak obliczyli, stado powinno zejść, i zmusili dzikie konie do powrotu na górę. — Zastąpić im drogę! Zapędzić je na skałę nad rzeką! — ktoś wrzasnął. Psy z ujadaniem pomknęły pod górę. Sytuacja nie sprzyjała Brumby’emu, bo nie tylko teren był mu obcy, ale w dodatku liczne iglice skalne, głazy i małe łączki między nimi nie pozwalały na zwarty szyk i utrudniały wodzowi sformowanie jednej grupy. W końcu pognał przed sobą klacze i źrebięta. Dla tych muskularnych zwierząt o niezawodnych nogach szybkość nie stanowiła problemu nawet w niekorzystnych warunkach. Wąska krawędź, wzdłuż której konie mogły biec razem, prowadziła nierównym szlakiem ze stoku góry. Brumby wszakże nie wiedział, że niebawem krawędź urwie się raptownie przed

niedostępną ścianą. Z drugiej strony skała opadała stromo w rzekę, która ostatnio o parę stóp przybrała. Amatorzy dzikich koni zablokowali im odwrót: nieraz już używali tego manewru. Przy jednym z poprzednich polowań konie nie odważyły się na skok w przepaść, do rzeki płynącej dwadzieścia stóp w dole; gdy zawróciły — linki czekały już w pogotowiu. Stado w tym momencie nie miało zwykle wodza, bo ogier, biegnący na czele, teraz, gdy stado zawróciło, znajdował się z tyłu. Myśliwi i psy mogli wszystkie konie zapędzić w załom skalny i trzymać je tam tak długo, jak chcieli. Brumby więc prowadził swoje klacze w dół wąskiej krawędzi — tak jakby płynął za nim potok ruchomych końskich grzbietów. Czołówka klaczy dotarła do przepaści i w panice zawróciła, a jedna zarżała przeraźliwie ze zgrozy, stanęła dęba na skalnym występie i spadła wraz z rocznym źrebakiem. Tocząc je i obracając, wezbrana rzeka szybko poniosła w dal oba pociemniałe od wody ciała. Ogier wykręcił się, stanął dęba i rżąc wściekle, parł wstecz, aby odprowadzić klacze znad przepaści, ale tu natknął się na ludzi i psy. Znowu wykręcił i przepchnął swój wielki korpus między klaczami zbitymi tak ciasno, że parę z nich zajęło ryzykowną pozycję na samej krawędzi. W jednym miejscu skała oberwała się i dwie dalsze klacze runęły do rzeki. Brumby świszczącym sygnałem nakazał koniom iść za sobą i znowu zaczął odwrót szukając jakiegoś wyjścia z pułapki. Mężczyźni zatrzymali wierzchowce i zawołali psy do nogi. Teraz, pewni zwycięstwa, już tylko czekali w swojej niezawodnej zasadzce. Ale psy zbyt były podniecone, aby ich słuchać, i wypadły z ujadaniem w stronę stada. Brumby odwrócił się znowu, spojrzał na oczekujących ludzi, na rozbestwione psy i przysiadając na olbrzymich, muskularnych udach, wykonał wspaniały skok, cudownym łukiem uniósłszy się nad spienioną rzeką. Kilka klaczy spróbowało pójść za jego przykładem, inne zaś zawróciły, mniej się bojąc psów niż szaleńczego skoku ze sikały. Wśród grupki mężczyzn rozległy się wrzaski. Jeden podjechał do krawędzi i zajrzał w dół, inni zagnali klacze do pieczary skalnej. Brumby wpadł w wartką wodę, która go zalała z głową; to samo stało się z trzema klaczami i konie porwał prąd. Po chwili ogier wynurzył szyję i grzywę i płynął już swobodnie, tylko nasiąknięta wodą sierść zmieniła barwę ze srebrzystej na ołowianą. Na wirach grzywa i ogon kładły się płasko, a pogrążały w głąb lub sunęły spokojnie z falą zależnie od kierunku, jaki im nadawała rzeka. Brumby widział, że jego klacze jakoś sobie dają radę, ale nawet on nie mógł popłynąć w poprzek rzeki, pod prąd fali powodziowej, żeby dotrzeć do brzegu. Prąd więc niósł go dalej w dół rzeki i koń mu się poddał unosząc tylko głowę ponad powierzchnię; energicznie wyparskiwał wodę z nozdrzy, gdy w nie wniknęła, a oddychał swobodnie na powietrzu.

Rzeka niosła go tak przez trzy mile i bezwładnie jej uległ usiłując tylko nie zanurzyć głowy. A potem wyrosła przed nim wysepka, która dzieliła grzmiący wał wody. Dawniej była większa i rzeka otaczała ją dwoma rozgałęzieniami. Teraz pozostał jedynie wzgóreczek mułu, a i jemu lada chwila groziło zalanie. Ale Brumby mógł tu nabrać oddechu. Wprawdzie nogi ugrzęzły mu w bagnie, zdołał jednak wynurzyć się z wody i potężnie ją z siebie strząsnąć. Wielkie krople zleciały z konia, jakby były cząstką jego srebrzystego korpusu, i rozprysły się fontanną pyłu wodnego. Zobaczył głowy swoich trzech klaczy — tańczyły niesione prądem — i zarżał do nich. Dwie dotarły do wyspy i wylazły z wody, ale trzecią, zbyt wyczerpaną, porwał wir i poniósł dalej.

Konie niespokojnie przestępowały z nogi na nogę na bagnistym gruncie. Nerwowo wąchały muł i jedna z klaczy zarżała niepewnie, czując niebezpieczeństwo. Obie klacze przerażał mały kopczyk grząskiej ziemi, tak mało wart jako punkt oparcia, a jednocześnie obecność ogiera, któremu przywykły ufać, dodawała im otuchy. Potrzebowały koniecznie wytchnienia od chwiejby i szarpaniny w wodzie, jak również od wysiłku unoszenia głowy ponad jej powierzchnię. Stopniowo zaczęły oddychać miarowo i spokojnie. Woda ciągle rosła i w miarę przyboru konie musiały mocniej trzymać się kopytami rozmiękłej ziemi. Wysepka malała. Brumby z rozdętymi chrapami, niespokojny, przebierał nogami i patrzał na rzekę, która nieprzerwanie gnała w dół. Wysokie, żółte fale sunęły jedna za drugą, zatraciwszy zwykłą przejrzystość wody, i przypominały teraz ciężki, lepki, żółty olej, mętny i niezmiernie gęsty. Ruchy ogiera zdradzały coraz większą obawę; woda dochodziła mu przed kolana i szybko przybierała, kopyta zaś zapadały w Zdradzieckie grzęzawisko. Brumby powziął, zda się, jakąś decyzję. Obrócił się nagle w kierunku prądu i stanął za jedną z przestraszonych klaczy. Zaczął ją raz po raz popychać pyskiem, niezbyt mocno, bo sam stał niepewnie, a woda także łagodziła poszturchiwania, i cichym rżeniem zachęcał do wejścia w wodę. Klacz cofnęła się ze strachu. Dopiero gdy Brumby grzmotnął ją w zad, z desperackim rżeniem weszła w wodę i prąd porwał ją w dół rzeki. Ogier zabrał się do drugiej klaczy i znowu napotykając opór popchnął ją barkiem. I ona wpadła w szybko płynący warkocz wody. A potem, z głośnym chrapnięciem, Brumby sam wskoczył w rzekę. Dogonił klacze przed zakrętem — ongiś na dziesięć stóp w górę sterczał tu skalny występ, obecnie zrównany z poziomem wód. Brumby popędzał klacze i zmusił je do przepłynięcia rzeki w poprzek prądu, aż wreszcie konie dotarły do brzegu i wygramoliły się z wody, drżąc i parskając, strząsając z siebie wilgoć i przebierając nogami, jakby sprawdzały, czy naprawdę stoją znowu na stałym gruncie. Po zakończeniu tych czynności Brumby zaprowadził swoje klacze w zarośla obrzeżające rzekę. Nie pozwalał im stanąć dopóty, dopóki nie doszły do wyższego terenu. Dopiero tutaj, na dzikim pustkowiu, konie zaczęły się spokojnie paść — od pościgu odgradzała je rzeka nie do przebycia. Ze stada liczącego ponad czterdzieści klaczy i źrebiąt pozostała tylko trójka: ogier i dwie klacze. I tak Brumby powrócił do stanu posiadania sprzed roku — był władcą skromnego stada. Wkrótce jednak zaczął się dorabiać. Zuchwały i zaradny dziki ogier przyprowadził trzy nowe klacze — jedną z rocznym źrebakiem — i teraz przedzierał się z nimi przez busz coraz bliżej swej rodzinnej góry. Może minione polowanie na stado, tak dla niego katastrofalne, przypominało mu miejsce urodzenia, halę pod szczytami, gdzie chował się bezpiecznie przy matce w ciągu pierwszego roku życia.

Przewaliły się burze i powodzie, wyschła żyzna ziemia na równinach, grunta okrzepły i bujniej wyrosła trawa. Brumby, ciągle nękany niepokojem, baczył, aby klacze nie odchodziły od stada. Czasami, pozornie bez żadnego innego powodu jak jakiś podejrzany dźwięk przyniesiony z wiatrem, dziki ogier podnosił głowę, przestawał skubać trawę i puszczał się w swój charakterystyczny długi kłus krążąc między klaczami i zaganiając je ruchem łyżwiarza mknącego po lodzie w jeździe figurowej. Usłyszawszy kiedyś daleki tętent kilku koni w niespiesznym galopie, ogier wygiął szyję i spędził razem swoje klacze, które pasły się poza linią zarośli. Umieścił je tak, aby stanąć między nimi a nieznajomymi przybyszami z lasu. Słychać już było trzask gałęzi i badyli pod kopytami i wkrótce z zarośli wypadły cztery klacze najwyraźniej spłoszone. Na widok Brumby’ego rozbiły szereg i zamierzały przebiec obok niego. Wtedy ogier odrzucił głowę i zarżał świszczące, dając szczupaki w prawo i w lewo, aby je zatrzymać, tak że wreszcie klacze zwolniły biegu, zakręciły i stanęły w miejscu. Teraz Brumby okrążał je rżąc i kwicząc — były to resztki stada, które uszło pogoni farmerów, kiedy Brumby wraz z dwiema klaczami wskoczył w odmęty rzeki. Błądziły w buszu, szukając wodza, i oto go znalazły. Gdy minęło pierwsze podniecenie, parskanie, chrapanie i rżenie, wszystkie klacze połączyły się w jedną grupę i poszły za Brumby’m. Jego stado znowu rosło. Czasami jednak następował w nim ubytek, chociaż Brumby zbyt był czujny, aby stracić więcej niż jedną klacz naraz. Ale nawet przy jego nieustającej trosce zdarzały się wypadki. Pewnego razu konie, spragnione wody po upalnym dniu, skupiły się nad małym potokiem o piaszczystym dnie. Jedna klacz odeszła trochę w bok i tam napiwszy się do syta, poczuła, że nogi jej grzęzną. Im bardziej szamotała się z rozpaczliwym rżeniem, tym głębiej zapadała. Brumby przybiegł na pierwsze wezwanie o pomoc. Czy to wiedziony instynktem, czy też może na podstawie dawniejszego doświadczenia, które dobrze się skończyło, koń okrążył niebezpieczne miejsce. Chwilami przystawał, grzebał nogą i wyciągnąwszy szyję dotykał nosem nieszczęsnej klaczy, jakby chciał ją pocieszyć. Jedną nogą sam ugrzązł w piasku, ale wyciągnął ją z łatwością, trzema oparty na twardym gruncie. Ogier kolejno okrążał i skupiał stado i powracał do klaczy skazanej na śmierć w grząskim piasku. Zupełnie już wyczerpana, zapadała coraz głębiej w powolnych męczarniach. Jedynie drgawki grzbietu i boków zdradzały, że ciągle usiłuje wyciągnąć nogi z morderczego uchwytu. Potem zrezygnowała z walki, opuściła głowę i już nie zdołała jej więcej unieść. Zginęła dusząc się piaskiem, który zatykał jej nozdrza. Długo w noc Brumby krążył koło podłużnej, ciemnej plamy, co przez pewien czas jeszcze oznaczała miejsce śmierci klaczy. Przed świtem odprowadził stado dalej, na nowe pastwiska.

Pościg trzech pastuchów za dzikimi końmi spowodował utratę innej klaczy. Wypatrzyli oni stado i puścili się za nim z wrzaskiem i strzelaniem z batów. Konie gnały przed siebie, a ludzie za minii. Ale ich wierzchowce, zmęczone całodzienną pracą, wkrótce ustały i jeźdźcy zawrócili. Klacze dalej galopowały z Brumby’m na tyłach — wódz stada zawsze tak biegnie, gdy niebezpieczeństwo grozi od tyłu. Nagle czołówka klaczy natrafiła na płot z drutu i wszystkie, oprócz jednej, okrążyły go. Ta właśnie spróbowała przeskoczyć i zaplątawszy nogi w drut kolczasty, runęła na ziemię. Szamocząc się i wierzgając, kolcami rozdzierała sobie skórę na nogach i barkach, gdzie tworzyły się brzydkie rany. Brumby wydał świszczący sygnał i stado zwolniło. Wrócił kawałek i stąd mógł już słyszeć strwożone rżenie ofiary. Nastąpił potężnymi kopytami na druty, napinając przy tym jeden tak silnie, że kolce znowu weszły w ciało klaczy. Zaczęła się szarpać, oswobodziła przednią nogę i stanęła. Brumby, rżąc ze złości na rzecz, która jeszcze ciągle mu się opierała, stanął dęba i grzmotnął kopytem o cały drut. Ten trząsł i odrzut zranił na cal głęboko nogę konia, który kwiknął z bólu. Wreszcie klacz odrzuciła druty; ociekając krwią i potem i dysząc ciężko, stała po przeciwnej stronie niż reszta stada. Brumby gniewnie wzywał ją rżeniem do powrotu, ale ona nie miała odwagi powtórnie zmagać się z przeszkodą, a brakło jej sprytu, żeby stawiać nogi pomiędzy zdradzieckimi drutami. Tymczasem od strony stada doszło naglące rżenie i Brumby odszedł. Przez dwa dni stado z Brumby’m na czele biegało po jednej stronie drutów kolczastych, a pokaleczona klacz po drugiej. Wreszcie w rany wdała się infekcja i w miarę wzrostu gorączki klacz coraz bardziej słabła. Ostatkiem sił odeszła od płotu pod drzewo i tam padła. Śmierć, część codziennego życia każdego dzikiego stworzenia, nie była nowością dla Brumby’ego. Istoty, które pozostają przy życiu, nie mają czasu opłakiwać tych, co odeszły. Następnego dnia dzikie konie ruszyły dalej, zostawiając za sobą druty, i zagłębiły się w busz. Kryzys w chorobie Joeya już prawie minął, gdy wreszcie nadjechał lekarz. Chłopczyk, wychudzony i strasznie osłabiony, poznał wreszcie ojca, a jednocześnie od razu stanęła mu w oczach Gwiazdka w nieznanej części buszu, ostatnia rzecz, którą pamiętał przed utratą przytomności. Jim czuwał przy synu i wyczekiwał na jakiś znak, że Joey jest przytomny. Dojrzał inny wyraz w spojrzeniu niebieskich oczu i ze spostrzegawczością, którą nabył w ciągu długich dni i nocy czuwania nad chorym, zauważył, że w tym spojrzeniu maluje się strach. Położył ogorzałą rękę na kościstym ramionku chłopca i popatrzył mu w oczy. — Wszystko już dobrze, synku. Byłeś chory, ale teraz zaczniesz przychodzić do

siebie. — Gwiazdka? — Joey raczej ułożył wargi w kształt tego słowa, niż je wymówił. — Gwiazdce nic się nie stało — powiedział Jim z uśmiechem. — Czeka, aż wyzdrowiejesz i przyjdziesz do niej do stajni. A może także czeka na Brumby’ego. A teraz śpij. Będę tu przy tobie przez cały czas. Joey słabiutko ruszył ręką, podobną do łapki małego ptaszka. Jim przykrył ją swoją dłonią i trzymał ją tak, dopóki Joey nie zamknął oczu i głęboko nie zasnął. Powrót do zdrowia stał się dla chłopca rozkosznym okresem. Dziecko, które nie pamiętało prawdziwej matczynej opieki, teraz rozkwitało w cieple połączonej miłości ojca, Roweny i Geoffa, a także Billa Regana, który ciągle go odwiedzał. Zawsze ktoś dotrzymywał mu towarzystwa. Ojciec z nim gwarzył i opowiadał różne historyjki z życia buszu, Rowena mu czytała, Geoff rozśmieszał żarcikami, a Bill Regan przyniósł kiedyś pudło z obfitością skrawków skóry i uplótł mu uzdę. Joey patrzał, jak z luźnych rzemyczków rośnie jego własna uzda, prawdziwa uzda z niklowymi skuwkami i lekkim wędzidłem — w sam raz dla Groma, żeby go nie uwierało. — Cała bieda z takimi eleganckimi uzdami — powiedział Bill — to to, że nie nadają się do ściągania konia. — Pokazał palcem na wodze i dodał: — Jeśli ten koniec przejdzie ci po dłoni, możesz stracić niekiedy kawałek skóry. — Grom nigdy zanadto nie ciągnie — powiedział Joey. Bill pokiwał głową. — Co tu można wiedzieć z koniem! Zanim znowu zaczniesz na nim jeździć, Grom nabierze fajeru. Joey błogo się uśmiechnął. Lubił sobie wyobrażać, że Grom jest ognistym wierzchowcem. Joey powoli wyzdrowiał i wrócił do normalnego życia, Jak dawniej, wykonywał wszystkie swoje obowiązki, obrządzał Gwiazdkę i Groma i jeździł na lekcje do Roweny. Prawie codziennie wjeżdżał też na swoją górę, wspinał się do obserwatorium i chciwie wpatrywał w równinę po drugiej stronie. Nadal wierzył niezachwianie, że pewnego dnia z zarośli wynurzy się stado dzikich koni pod przewodnictwem wspaniałego ogiera, przebiegnie przez równinę i osiądzie na górskiej hali, gdzie ich wódz przyszedł na świat. Któregoś wieczoru, gdy leżąc na brzuchu wpatrywał się w równinę przeciętą ciemnymi wyrwami, czerwonawą w świetle zachodzącego słońca, na skraju lasu zauważył coś ruchomego. To coś wyglądało co najwyżej nabiały cień, ale Joey dałby głowę, że to Brumby! Teraz już wiedział, że nie wolno mu iść samemu zabrawszy Gwiazdkę — przyrzekł ojcu, że więcej tego nie zrobi. Zbiegł z wartowni i bosymi piętami wygrywając fanfarę na żebrach zdumionego Groma, wrócił do domu, gdzie

oznajmił nowinę tacie. Jim przyjął ją do wiadomości bez specjalnego podniecenia. — Jeśli stado jest tak blisko — powiedział — konie trafią na naszą górę nie dziś, to jutro. Joey spędzał teraz długie godziny w swoim orlim gnieździe, chociaż większość zajęć w domu spadła na niego, odkąd ojciec miał pełne ręce roboty w okolicy i co dzień rano wyjeżdżał. — Jeśli to potrwa dłużej, Joey, uzbieramy sobie pieniędzy na płoty i gdy twoje stado wróci, może naprawdę uda się nam je zatrzymać i zacząć hodowlę. Joey promieniał. Uważał, że teraz tata go rozumie, i może istotnie tak było. Jim nieraz myślą wracał do tego, co powiedziała Rowena, gdy Joey był chory. Starał się znaleźć w sobie zrozumienie dla jedynego pragnienia, jakie przyświecało synowi. Choroba dziecka, jego długa walka ze śmiercią, zrodziła w ojcu nowy rodzaj tkliwości i zrozumienia. Joey obserwował zarośla i równinę tak wytrwale, że ojciec także nabrał przekonania, iż stado rzeczywiście powraca. Wreszcie pewnej nocy Joey, zbudziwszy się nagle, odniósł wrażenie, że na dworze jakiś cień przyćmił oświetloną księżycem ziemię i coś się tam ostrożnie rusza. Zeskoczył z pryczy, pobiegł do okna i wtedy usłyszał ciche rżenie. Z początku nic nie widział. A potem, tuż przy narożniku stajni, zobaczył coś, co mu dech zaparło. Z bujną grzywą wieńczącą wygiętą w łuk szyję, z korpusem posrebrzonym poświatą księżyca, stał Brumby, pełen napięcia, niespokojny. Na tle zniszczonych desek w ścianie poruszał się jak świetlisty cień, czujny, wytrącony z równowagi bliskością człowieka, ale jednocześnie przyciągany obecnością klaczy. Rżał cichutko, a Gwiazdka odpowiadała mu rżeniem ze środka stajni. Joey raczej odczuł, niż spostrzegł obecność ojca koło siebie; obydwaj wyglądali przez okno w widmową noc. — Dobrze, że Grom jest nad potokiem — szepnął Joey. — I Trixie — odszepnął Jim. — Ten srebrny szatan jak nic porwałby Trixie. — A gdybyśmy wypuścili Gwiazdkę? Jim spojrzał na syna. — Joey, nawet tego nie próbuj. Gdyby Brumby zobaczył kogokolwiek na podwórzu, na pewno by go stratował i wtedy musiałbym go zastrzelić. W milczeniu obserwowali konia, który poruszał się jak duch, ale niemniej wyglądał potężnie. — Jaki on śliczny! To mój koń! — powiedział z dumą Joey i rzucił okiem na półkę, gdzie stało blaszane pudełko z bezcennym kwitem sprzedaży, kwitem, który uczynił go właścicielem tego olbrzyma. — A czy jutro nie moglibyśmy wypuścić Gwiazdki?

— Raczej nie. Gwiazdka, oczywiście, należy do ciebie i ty decydujesz. Ale według mnie, należy jeszcze poczekać. Konie bez wątpienia wracają na naszą górę i wtedy będziesz miał szansę zabrania Gwiazdki z powrotem. Jeśli zaś teraz pozwolisz jej odejść z Brumby tam pójdzie ze stadem może na zawsze, gdyby coś stado spłoszyło, no i nigdy nie będziesz miał tego źrebaczka po Gwiazdce i Brumby’m. Tak długo już czekałeś, synku, że warto poczekać jeszcze trochę. Dziki koń rżał, niecierpliwił się i grzebał nogą przez godzinę, a Gwiazdka odpowiadała mu ze stajni. Przed świtem zawrócił i pokłusował tam, skąd przyszedł. Jim wiedział, że dziki koń będzie wracał, ale zawsze nocą, i to tylko przez pewien czas. Wymógł więc na chłopcu przyrzeczenie, żeby o zmroku zamykał się w chacie i nie wychodził. A Groma i Trixie przez ostrożność pętano po drugiej stronie potoku, na działce Geoffa. Joey chodził do wartowni po południu i nieraz w nagrodę widział stado krążące naprzeciwko na skraju lasu — czasem też biały cień mignął mu wśród innych koni. Marzył, żeby dziki tabun powrócił na ich górę. Leżąc na brzuchu, zamykał oczy i powolutku liczył do pięćdziesięciu. Gdy otworzy oczy — obiecywał sobie — zobaczy, jak Brumby wynurza się z zarośli na czele stada, gotowego już na powrót w góry. Ale konie uparcie tkwiły na równinie i czasem Joey zaczynał wątpić, czy w ogóle nie odejdą na północ, tak jak kiedyś. A jednak nigdy całkowicie nie tracił nadziei. — Co cię gryzie, Joey? — zapytała kiedyś Rowena. Siedzieli przy stole w zacisznym kącie werandy, oplecionej dzikim winem. Joey ogromnie się rozwinął przez ostatnie miesiące od swojej choroby. Wyjął z ust koniec ołówka i usiłował opanować smutek. — Martwię się Brumby’m. Tata mówi, że on wróci na naszą górę. Ale dlaczego tak długo się namyśla? Niedługo potem znowu zobaczono Dugana w okolicy. Nie znać było na nim powodzenia. Twarz miał postarzałą i wychudłą. W istocie cierpiał na stałe bóle głowy od chwili, kiedy Brumby go zrzucił, i z miesiąca na miesiąc rosła w nim nienawiść do dzikiego konia. Dugan zapragnął go pojmać, zagłodzić na śmierć, batem wymóc na nim posłuszeństwo — a jednocześnie marzył mu się celny strzał wymierzony w ogiera, którym położyłby go trupem, tak jak Yarramana. Ale taka śmierć byłaby zbyt łaskawa w rozumieniu Dugana i gdy usłyszał, że dzikie konie powróciły na stare leże, zaczął knuć długoterminowe plany. Przed wieczorem Joey siedział jak zwykle na progu baraku i bawił się ze swoją jaszczurką. Ostatni nabytek z tej serii była to jaszczurka o różowym, prawie przezroczystym ciele i o dużych, grubo wiązanych łapkach, które także świadczyły o jej młodym wieku. Joey po prostu przepadał za jaszczurkami — zastępowały mu psa, którego nie posiadał. Nigdy nie poprosił ojca o pieska, bo wiedział, że w ich warunkach pies będzie musiał sam zdobywać sobie pożywienie, i że przyjdzie mu

patrzeć, jak dusi króliki i inne gryzonie, a tego Joey by nie zniósł. Gdy tata i on wzbogacą się, kupią kilka psów, bo starczy pieniędzy na jedzenie dla nich. Psy najedzone do syta nie będą polować i zabijać innych stworzeń. Joey oderwał oczy od swojej jaszczurki i zobaczył zgarbioną postać wyłaniającą się zza narożnika stajni. Ten ktoś przypominał Dugana, ale to przecież niemożliwe, żeby Dugan wrócił po tym, co tata mu powiedział wtedy, kiedy się z nim rozprawił. Joey żałował, że ojca nie ma w domu. Wstał i ostrożnie schował jaszczurkę. Bo jednak to był Dugan. Joey nie bardzo wiedział, co należy powiedzieć w takiej sytuacji. I gdy Dugan zawołał: „Dobry wieczór, mały!”, odparł mu niezbyt przyjaznym: „Dobry wieczór”. Dugan spojrzał na pudełko z jaszczurką i powiedział: — Myślałem, że niańczysz lalkę. Ogorzałą twarz Joeya oblał rumieniec, ale nie ode zwał się. Dugan zasiadł na progu i urwał sobie źdźbło trawy z kępki, która rosła koło domu. A potem zapytał jak gdyby nigdy nic: — Gdzie twój tata? — Na robocie. Niedługo wróci. Joey pocierał podeszwą jednej bosej stopy o podbicie drugiej. Dugan zachichotał. — Nie szkodzi. Z tobą tak samo dobrze załatwię ten interes. Jak się miewa ta klacz, coście ją zabrali po polowaniu na dzikie konie? — Dobrze — odpowiedział sztywno Joey. Twarz poczerwieniała mu od tajonej złości, że Dugan, który tak strasznie okaleczył klaczkę, śmie pytać o jej zdrowie. — Ja teraz poluję na tego wielkiego siwego ogiera — ciągnął Dugan. — Podobno kręci się koło tej klaczy? Joey zaczął szybko myśleć. Ojciec powiedział Duganowi, że nigdy już nie pozwoli polować na dzikie konie w obrębie swojej działki. Ale w tej chwili stado Brumby’ego nie jest na działce taty, jest na równinie na skraju lasu. Joey milczał nie wiedząc, co powiedzieć. I wreszcie postanowił zagrać w to, co uważał za swój atut. — Pan nie ma prawa polować na Brumby’ego, bo pan Rutland sprzedał Brumby’ego tacie, a tata mi go dał na urodziny — zaczął szybko. Dugan oparł się na łokciu, żuł dalej źdźbło trawy i utkwił w chłopcu twarde, cyniczne oczy. — Czyżby? — powiedział ironicznie. — To nieważne, bo ten ogier to dziki koń i należy do tego, kto go schwyta. Joey, do głębi wstrząśnięty, przebiegł obok Dugana, dopadł do półki i drżącymi rękami wyjął z pudełka cenny akt kupna-sprzedaży. Następnie pokazał papierek

Duganowi. — Niech pan zobaczy, tu jest napisane, że Brumby jest mój! To jest akt sprzedaży, który pan Rutland dał tacie! Dugan gnuśnym ruchem wyrwał papier z ręki chłopca, mówiąc: — Taki bzdurny papierek to za mało, żebym nie zrobił tego, co zechcę. Koń nie jest twój, szczeniaku! Dygocąc z Oburzenia i ze strachu, Joey schylił się, żeby odebrać dokument Duganowi, który pogardliwie rzucił papier na ziemię. Ale w tym momencie Dugan złapał go za nogę i chłopiec upadł. — Nie zadzieraj ze mną, szczeniaku. Przyszedłem tutaj powiedzieć twemu tacie, że chętnie mu zapłacę za polowanie na dzikie konie, a on może mieć swój udział. Oprócz tego ogiera. Ogier będzie mój. Joey oszalał z wściekłości. — Tata panu powiedział, że nie pozwoli polować u siebie na dzikie konie! Dugan zaśmiał się i splunął. — Będę na nie polować, gdzie zechcę — konie nie trzymają się waszej góry dniem i nocą. Mimo wściekłości i podniecenia Joey zauważył, iż Dugan nie orientuje się, że konie w ogóle nie wróciły na górę, że ciągle jeszcze przebywają na równinie, gdzie każdy ma prawo je ścigać. Przypomniał sobie śmierć Yarramana i okaleczenie ślicznej główki Gwiazdki. I spojrzawszy na tępą i złą twarz człowieka, który siedział na progu ich chaty, na złowieszczo wykręcone i zgarbione ramię, wrzasnął przenikliwie, powodowany zarówno złością jak strachem: — Niech się pan stąd wynosi! Pan jest paskudny i niedobry! To jest dom mojego taty i mój i nie chce my, żeby pan tu przychodził! Niech , pan sobie idzie, tata zaraz wróci i da panu lanie talk jak wtedy! — Bez awantur, mały! Już idę. Nie potrzebuję widzieć się z twoim tatą, bo już wiem, co chciałem wiedzieć. Gdyby teraz przyszedł, pokazałoby się, kto mnie oszukuje za moimi plecami. — To nieprawda! To nieprawda! Niech się pan wynosi! Joey popędził do miejsca, skąd mógł widzieć stok wzgórza, wrzeszcząc na całe gardło: — Tato! Tato! Z dołu, od potoku, odpowiedział mu głos Jima. Joey poczuł niezmierną ulgę. Pobiegł z powrotem do baraku, ale Dugan znikł. Joey domyślił się, że widocznie wszedł w busz po drugiej stronie domu; wszystko jednio zresztą dokąd —

najważniejsze, że sobie poszedł. Jim, usłyszawszy krzyk syna, podpędził zmęczoną Trixie i zobaczył małą figurkę w podartym ubranku biegnącą ku niemu z góry. Wściekłość i strach opuściły chłopca, ale jako reakcja po napięciu chciało mu się teraz płakać. Joey nie mógł sobie pozwolić na belki, bo tata płacz uważał za babską rzecz, chyba że łez absolutnie nie dało się powstrzymać. Więc dzielnie je połykał i gdy stanął przy ojcu z twarzą na wysokości jego strzemion, mógł się już zdobyć na spokój. — Był tu… był tu Dugan. Przyszedł zobaczyć się z tatą. A ja… ja się bałem, że on zrobi jakąś krzywdę Gwiazdce. Joey chciał powiedzieć ojcu, że Dugan uprzedził go o zamiarze urządzenia nowego polowania na dzikie konie, ale jakoś mu to nie przeszło przez gardło. Ojciec może by zechciał dogonić Dugana i wdać się z nim w bójkę i chociaż oczywiście Dugan dostałby lanie, a nie tata, myśl o bójce przerażała Joeya. Gdy księżyc był w pełni, Joey zawsze sypiał bardziej czujnie. Rankiem znajdował czasami przy stajni ślady wielkich kopyt Brumby’ego, lecz nigdy już nie zobaczył ogiera tak jak tamtej nocy. Pewnego razu obudził się i zdawało mu się, że słyszy jakiś ruch na dworze — może to Brumby? Cichutko wyszedł z łóżka i dopadł do okna. Nie chciał zbudzić ojca, który poprzedniego wieczoru wrócił do domu śmiertelnie zmęczony po wielu godzinach ciężkiej pracy. Joey wyjrzał na dwór. Księżyc rzucał pas jasnego światła, w którym każda rzecz uwydatniała się tak wyraźnie jak w biały dzień, chociaż światło było zimne i niesamowite. Koło stajni panował zupełny spokój i cisza. A jednak Joey miał pewne podejrzenia. Coś mu mówiło, że nie wszystko jest w porządku. Czekał dalej przy oknie; minęło pięć minut i nic nie zmąciło ciszy. Nie Wiedział, co robić. Nękał go niepokój i chciał sprawdzić, czy Gwiazdce nic się nie stało, ale przeczuwał gniew ojca, gdyby w nocy poszedł do stajni. Ciągle Więc czekał w rozterce, aż wreszcie niepokój zwyciężył. Jak cień wysunął się na dwór i bacząc po drodze, czy nie widać gdzieś Brumby’ego, pobiegł cichutko do stajni, żeby zajrzeć do Gwiazdki i przestać się martwić. Ostrożnie otworzył ze skobla ciężkie wrota. Skrzypnęły lekko i ustąpiły do wewnątrz. Blada poświata księżyca wnikała przez szerokie szpary w ścianach, napełniając stajnię mglistym światłem. Gwiazdki nie było. Joey poczuł, że serce bije mu jak młotem, i rozglądał się w osłupieniu, niezdolny wyjaśnić tajemnicy, w jaki sposób Gwiazdka znikła, skoro wieczorem sam zamknął wrota, a i teraz zastał je zamknięte. Mógł je wprawdzie zatrzasnąć wiatr, ale wiatr nie zamknął zasuwy. Co się stało z Gwiazdką? Joey zawahał się. Mógłby obudzić ojca, ale wolał go nie niepokoić — tata był taki zmęczony poprzedniego wieczoru. Noc była gorąca i jasna; chłopiec pobiegł kawałeczek pod górę, za grzbiet wzgórza, stamtąd może coś zobaczy. Grom i Trixie

pasły się spokojnie — ale Gwiazdki ani śladu. Może uciekła, zanim ojciec poszedł sprawdzić, czy wszystko jest w porządku, jak to zawsze robił Wieczorem? Może dzisiaj zamknął wrota nie zaglądając do stajni? Tak, najwidoczniej to właśnie musiało się zdarzyć. W takim razie Gwiazdka może już jest w drodze do stada? Joey poczuł, że musi wiedzieć, musi wykryć, co się stało z Gwiazdką. Jeśli Gwiazdka poszła szukać stada, musiała zejść Zboczem i potem przemierzyć czerwoną równinę pooraną rozpadlinami aż do lasu, gdzie obecnie przebywały dzikie konie. Nie, Joey naprawdę nie był w stanie wrócić do łóżka i zasnąć, dopóki nie dowie się o losach Gwiazdki! Z determinacją ruszył biegiem do Groma. Może zdąży do swego obserwatorium, żeby zobaczyć Gwiazdkę na równinie — jeśli klaczka rzeczywiście biegnie do stada. Niecierpliwie bijąc piętami o boki Groma spęczniałe od obfitego jadła, Joey minął potok i podjechał ćwierć mili pod strome zbocze góry. Botem zostawi Groma, żeby się popasł, a sam pobiegnie pieszo — zrogowaciałe stopy nie poczują kamienistego podłoża i chłodu. Wreszcie dotarł do punktu dogodnego do obserwacji i stanął — mała figurka w obszarpanej koszulinie, posrebrzona światłem księżyca, chciwie zaczęła przepatrywać równinę w dole. Nagle serce skoczyło mu do gardła. Mniej więcej na połowie drogi między górą a pasem zarośli Joey zobaczył człowieka na koniu. Blask księżyca złowieszczą smugą uwydatniał lufę strzelby i srebrzysty korpus konia, którego jeździec usiłował prowadzić przy swoim wierzchowcu. „Gwiazdka! A to chyba Dugan — pomyślał Joey. — Co ten łotr chce od mojej Gwiazdki? Już ją dosyć skrzywdził. A strzelba — po co mu strzelba?” Joey wolał nie myśleć, co znaczy strzelba i kierunek obrany przez Dugana jak również wykradzenie Gwiazdki. To nie było przecież polowanie na dzikie konie — w takim polowaniu brała zwykle udział cała ekipa jeźdźców. Joey stał w rozterce, wykręcając gorące, spocone dłonie, a głowa pękała mu od przypuszczeń. Spojrzał w dal, poza jeźdźca, który ciągle szamotał się z Gwiazdką. Klacz odskakiwała w bok ze strachu przed obcym człowiekiem i koniem. Za nimi, hen daleko, Joey dostrzegł ruchome cienie na skraju lasu, tak jak je nieraz widywał poprzednio. Gwiazdka gwałtownie skoczyła w , bok, strzelba śmignęła w powietrzu, a jeździec nieomal spadł z siodła. Joey nie miał już teraz najmniejszej wątpliwości, że to Dugan. Nawet gdyby nie poznał jego sylwetki, nabrał już pewności, że Dugan wykradł Gwiazdkę na wabia dla Brumby’ego, żeby go potem zgładzić. Dugan szarpał wodzami, Gwiazdka stawała dęba; jej kwik poniosło donośnie rozrzedzone nocne powietrze. Teraz Dugan zeskoczył z siodła, zarzucił wodze na ramię i wyciągnął bicz. Chłopcu zrobiło się słabo, ale ciągle patrzał i każdy dreszcz strachu, każdy gwałtowny odruch buntu u klaczki znajdowały odbicie w jego szczupłym ciele.

Dugan położył strzelbę na krawędzi najgłębszej z wielkich wyrw przecinających równinę i cofnął się o parę kroków. Szarpnął gwałtownie za wodze i wtedy Gwiazdkę przeniknął duch iście bojowy. Kwiknęła znowu, cienko i żałośnie, ale spięła się do tyłu, przebierając w powietrzu przednimi nogami. Dugan zdzielił ją batem po żebrach; klacz stawała dęba i odskakiwała coraz gwałtowniej, ale nie mogła uciec od człowieka i konia, do którego ja przywiązano.

Przy całej grozie i bólu, jakie odczuwał patrząc na tę scenę, Joey Zdał sobie sprawę, że w cętkowanym cieniu lasu coś się zaczyna dziać. Gwiazdka znowu kwiknęła, a wtedy z zarośli wypłynął potok koni pod wodzą ogiera. Dugan, zajęty karą, jaką wymierzał klaczy, za późno usłyszał tętent kopyt i odczuł drżenie ziemi dudniącej pod ciężarem przeszło trzydziestu koni, które cwałowały wprost na niego.

Z niewiarygodną szybkością dzikie konie potoczyły się w jego stronę jak długa, brunatna fala uwieńczona z przodu srebrzystym grzebieniem. Gdy Dugan schylił się po strzelbę, Brumby już dobiegł do przeciwległej krawędzi rozpadliny. Przesadził ją jednym skokiem, zakręcił się, przysiadł i śmiertelnym ciosem przednich kopyt ugodził Dugana, który daremnie czynił rozpaczliwe wysiłki ucieczki, daremnie usiłował uskoczyć od srebrzystego diabła. Bezwładne ciało wpadło w wyrwę w momencie, gdy długi ciąg klaczy i źrebiąt doganiał wodza. Pod naporem kopyt rozkruszone krawędzie runęły w głąb, a konie nie próbując wziąć przeszkody wchodziły jeden za drugim w rozpadlinę i wgniatały ciało Dugana coraz głębiej; chrapały przy tym trwożliwie, czując pod kopytami nie ziemię, ale miękką substancję, wzdragały się, choć w sekundę biegły już dalej, wznosząc obłok czerwonego pyłu ze zdeptanego szlaku. Joey zasłonił oczy dłońmi; nie mógł już dłużej znieść tego widoku. Schował głowę w ramiona, przyciskając powieki palcami. Nie widział, jak koń Dugana sadzi szczupakami i mocuje się z Gwiazdką, gdy brunatny potok końskich grzbietów omijał je dwoma rozwidleniami. Ogier zakręcił, a za nim całe stado. Na czele gromady klaczy i źrebiąt pogalopował do rozpadliny i znowu wszystkie konie przewaliły się przez nią, osypując do środka coraz więcej suchej, czerwonej ziemi i zacierając wszelki ślad po człowieku i jego strzelbie. Ktokolwiek spojrzy następnego dnia na równinę, nie spostrzeże nic prócz śladów stada dzikich koni, które przegalopowały przez szeroką wyrwę w gruncie i obrywając jej krawędzie, napełniły ją ziemią rozkruszoną w drobny pył. A na tym pustkowiu mogły minąć miesiące, zanim ktoś będzie z bliska tamtędy przejeżdżał. Po rozprawie z człowiekiem ogier nie przejawił już zainteresowania ani Gwiazdką, ani koniem, do którego ją przywiązano. Gwiazdka ciągle chciała uciec, a osiodłana szkapa szamotała się z nią nadal. Przerażony grzmiącym galopem licznego stada, koń Dugana również chętnie by uciekł, ale próbował utrzymać klacz tak, jak mu przedtem kazano, i nie poddawał się jej woli. Gdy Joey odsłonił oczy, dygotał jeszcze z grozy i lęku i cały był zlany zimnym potem. Ostatnie klacze znikły w lesie i z daleka doszedł do niego trzask gałęzi pod ich kopytami. Chłopiec odgadł, że stado ucieka, znowu oddala się od ich góry. Na równinie tamte dwa konie szamotały się dalej. Wielka szczelina w gruncie, w jednym miejscu zrównana, ciemna i tajemnicza, przecinała nadal płaszczyznę, lśniąc krawędziami posrebrzonymi blaskiem księżyca. Po Duganie nie zostało ani śladu. Nawet złowieszcza, świecąca lufa jego strzelby przepadła wdeptana w ziemię przez liczne kopyta. Joey wiedział, że obok strzelby leży zmasakrowany trup Dugana. Co ma teraz zrobić? Tata… naturalnie, trzeba wszystko powiedzieć tacie. Ale jeśli powie, tata będzie może musiał dać znać policji, że Brumby zabił Dugana? A wtedy policja zacznie ścigać Brumby’ego i zastrzeli go.

Joey siedział w rozterce na skale i usiłował myśleć jasno. Ale nad jego myślami górowała świadomość straszliwego niebezpieczeństwa, na jakie jest narażony Brumby, jego koń. I w końcu ocalenie konia stało się jedynym wyraźnym pragnieniem w chaosie innych myśli chłopca. Brumby przecież nie rozumował, myślał Joey, widział tylko, że człowiek znęca się nad Gwiazdką. A strzelba — Brumby z pewnością miał prawo bronić swego życia, a przecież strzelba stanowiła dowód, że Dugan chce go zastrzelić. Z głową opartą na dłoni Joey myślał i myślał. Nie bolał nad losem Dugana, mając ciągle w oczach okaleczałą głowę Gwiazdki. Dugan był brutalem, a Brumby miał do wyboru albo zabić, albo być zabitym. Ale co on, Joey, powinien teraz zrobić? Wzdragał się przed koniecznością powzięcia decyzji. Raz czuł, że musi powiedzieć ojcu, co zrobił Brumby, a natychmiast potem stwierdzał, że nie powie, że nie może skazać Brumby’ego na śmierć od strzału. Spojrzał na równinę. Gwiazdka ciągle próbowała zrzucić kantar i wśród tych zmagań ciągnęła za sobą konia Dugana nie więcej niż parę kroków naraz. W rezultacie jednak oba konie były już na połowie drogi do stóp wielkiej góry, na której siedział zrozpaczony Joey. Zdecydował się wreszcie: poważniejsze zagadnienie musi poczekać, na razie trzeba odzyskać Gwiazdkę. Chłopiec czuł potrzebę działania. Puścił się w dół ze skalistego zbocza, stając co pewien czas, żeby nie stracić z oczu dwóch szamoczących się koni. Przebiegł szybko ostatnie dwadzieścia jardów i stanął na płaskim terenie. Pośpieszał teraz jak mógł, ale dopiero po kwadransie, zdyszany i czując ostry ból w piersiach, zwolnił kroku w pobliżu koni, żeby ich jeszcze bardziej nie płoszyć. Zaczął czule przemawiać do Gwiazdki. Z początku nie zwróciła na to uwagi i dalej szarpała i ciągnęła linką, stawała dęba i wierciła się, cała zlana potem, kręcąc wściekle głową przy próbach zrzucenia kantara. Gniadosz Dugana bez ustanku jej przeszkadzał. Czasami szarpanina mocnej, choć smukłej klaczki nieomal podcinała mu nogi, ale wparty w ziemię, zaciekle jej się opierał. Stopniowo jednak głos Joeya zaczął docierać do klaczy i zaniechała walki. Chłopiec podszedł do niej i spokojnie stanął przy jej boku, klepiąc ją i pieszcząc. Gwiazdkę ciągle oblewał pot, ale pod dotknięciem znajomej ręki i na dźwięk znajomego głosu lęk powoli zanikał. Gwiazdka nigdy nie doznała najmniejszej krzywdy od Joeya i ufała mu, chociaż nie zdradzała szczególnych objawów przywiązania. Po pewnym czasie Joey ją zostawił — Gwiazdka była już spokojniejsza, tylko jeszcze dyszała z rozdętymi chrapami. Podszedł teraz do konia Dugana i poklepał go po szyi. Koń odrzucił głowę, a Joey odgadł, co znaczy ten nagły odruch trwogi. — On cię już nigdy nie uderzy, ty stara szkapo — powiedział cicho i dalej klepiąc konia, ciągnął swoją przemowę: — Bardzo mi przykro, że nie mogę zdjąć ci

siodła i uzdy, ale przecież ktoś cię kiedyś znajdzie. Pójdziemy razem i dopiero przy naszym baraku puszczę cię luzem. Stąd wcale byś się nie ruszył — tyle się tu strachu najadłeś. No chodź, stary, odczepię linkę od siodła i wezmę wodze. Wsiądę na Gwiazdkę, a ciebie poprowadzę. Ona w żaden sposób nie pozwoliłaby się poprowadzić po tej całej hecy, a ty może oszczędzisz mi awantur. No, jazda! Joey nadal był zgnębiony i pełen wahania, jak ma postąpić. Właściwie czuł doskonale, co powinien zrobić — wszystko powiedzieć ojcu. Ale co wtedy stanie się z Brumby’m? Ogarnęło go tak straszliwe zmęczenie i wyczerpanie, zarówno nerwowe jak fizyczne, że z radością wsiadł na Gwiazdkę i zawrócił ją w stronę domu. Gniadosza prowadził na lince. Objechał górę aż do miejsca, którędy zwykle na nią wchodził, i tam przywiązał oba konie, a sam pobiegł zabrać Groma. Z trzema już końmi przeprawił się przez potok i tu zostawił Groma, a do stajni podjechał z dalszego krańca ich działki, modląc się w duchu, aby ojciec nie usłyszał hałasu. Wprowadził Gwiazdkę do jej boksu i zamknął wrota. Teraz wgramolił się na siodło Dugana i na niechętnym koniu podjechał pół mili ku Conway’s Gap. Tam zsiadł, złapał jakiś kijek i popędzał nim gniadosza, dopóki ten nie pokłusował w busz. Wyczerpany do ostatka, wrócił wreszcie do domu; musiał jeszcze dokładnie wytrzeć Gwiazdkę — co by ojciec powiedział widząc sierść klaczki zlepioną potem! Joey miał nadzieję, że tata może nie zauważy brzydkiej pręgi, którą bat Dugana wycisnął na jej boku. Już tylko parę godzin pozostawało do świtu, gdy Joey chyłkiem wkradł się z powrotem do baraku. Zegar tykał miarowo i z tarczy oświetlonej ukośnym promieniem księżyca chłopiec wyczytał, że cała wyprawa trwała zaledwie trzy godziny. Trudno było uwierzyć, żeby tyle strasznych rzeczy mogło się zdarzyć przez tak krótki czas. Drżąc ze zmęczenia, Joey wpełzł na swoją pryczę. Spoglądał ukradkiem w stronę ojca, ale na szczęście Jim ciągle twardo spał. A potem i on zapadł w ciężki sen i nie myślał już o kłopotach i zmartwieniach. Następnego ranka Jim bacznie obserwował zmęczoną twarz syna. Od czasu choroby przywykł go obserwować i tego dnia przeraził się wyglądem malca. — Ozy ci coś jest, Joey? — zapytał. — Nie — odparł chłopiec, ale Jim odjechał niespokojny. Joey zaś zabrał się do roboty zadowolony, że ojciec późno wstał i nie zdążył wykonać wszystkich swoich obowiązków. Bał się bystrych oczu ojca, które mogły były wykryć jakieś namacalne dowody zdarzeń minionej nocy. Przy śniadaniu Joey poczuł przemożną ochotę wyznania tacie, co się stało, jednak skoro ta chęć raz minęła, myśl o zwierzeniach wydała się chłopcu podwójnie trudna. Joey spełniał po kolei wszystkie codzienne czynności, świadomy przez cały czas, że powinien coś postanowić, a bynajmniej nie czując się jeszcze do tego zdolny.

Potem poszedł po Groma i pojechał do Brettów na lekcję. Był zmęczony i nieszczęśliwy, gdyby jednak nie zjawił się na lekcji, mogłoby to wywołać kłopotliwe pytania. Nie mógł zdradzić swego koszmarnego sekretu przynajmniej dopóty, dopóki Brumby i jego stado nie odejdą gdzieś bardzo daleko. Joey liczył, że dzikie konie będą wędrować przez te odległe tereny w ciągu następnych kilku miesięcy. Ale nagle przeraziła go myśl, że przecież stado wróci, tak jak już raz wróciło, jeśli nie na górę, to przynajmniej do lasu, gdzie widocznie było koniom dobrze. Założył Gromowi uzdę i objąwszy go za szyję, przytulił policzek do starego przyjaciela. Pocieszyło go trochę jego ciepło i miły zapach końskiego potu. Wreszcie z ciężkim sercem i ciężkimi ze zmęczenia powiekami pojechał powoli stoikiem pagórka w dół. Jima zmartwiła zmiana, jaką zauważył w chłopcu, i poruszył ten temat z Roweną. Rowena powiedziała, co o tym myśli, ale w gruncie rzeczy nic nie mogła mu pomóc, a zgnębienie i przepracowanie Jima zaczęło się objawiać irytacją w stosunku do syna. W rezultacie Joey odczuwał coraz Większą samotność; tak jakby ojciec odsuwał się od niego i oddalał. Joey nie miał wątpliwości, jak powinien postąpić, wszakże nadal nie był zdolny wymóc na sobie tego postępowania. Sądził, że wyznanie o tym, co widział, jest jednoznaczne z wyrokiem śmierci na ukochanego konia. Sumienie tak mu dokuczało, że budził się czasem w nocy zlany potem, nękany strasznymi majakami. Sam sobie zadawał tortury dręcząc się tym, że skoro świadomie postępuje źle, czeka go kara — kara w postaci czegoś strasznego, co spotka kogoś, kogo kocha. Może padnie Grom albo Gwiazdka, a może coś się stanie z ojcem? Tę ostatnią myśl, najokropniejszą, odpychał od siebie gdzieś w najgłębsze zakamarki głowy. Czasem jednak, gdy ciemna noc dłużyła się w nieskończoność i z dala dochodził bezgranicznie żałosny chór psów dingo, Joey nabierał absolutnej pewności, że zostanie ukarany i tą karą będzie utrata miłości ojca albo jakiś straszny wypadek, który mu go odbierze. Coraz trudniej było mu znieść te czarne myśli. Siadał na pryczy z oczami szeroko otwartymi, z biciem serca, które rozsadzało mu wątłe ciało, i nasłuchiwał, czy ojciec oddycha — w trwodze i rozterce sądził, że ta najstraszniejsza rzecz już się mogła zdarzyć. Rowena siedziała na werandzie; wyraz jej pociągłej, opalonej twarzy zdradzał wielki smutek. Tego ranka Joey nic nie skorzystał na lekcji — po prostu był nieobecny myślą, tak jakby nasłuchiwał czegoś, co wzbudzało w nim lęk. Joey był widmem dziecka z twarzą ściągniętą rozpaczą i rozterką. Rowena siedziała w starym fotelu na biegunach i bujała się lekko; w tym nastroju nie odpowiadał jej długi leżak, nasuwający myśl o beztroskich godzinach spokoju i odpoczynku. Świat ogarniało smętne przedwieczorne światło. Na werandzie panował półmrok i względny chłód dzięki cieniowi, jaki rzucało gęste dzikie wino. Rowena wstała postanawiając przynieść sobie cerowanie, żeby czymś zająć ręce. Lepiej

robić cokolwiek niż siedzieć bezczynnie i rozmyślać o cierpiącej twarzyczce Joeya. Wyjrzała na dwór przez otwór między pędami wina, które oplatało werandę i cztery niskie schodki. Daleko na wzgórzu zobaczyła kontur małej figurki na dużym koniu i usilnie zapragnęła, aby nadeszła wreszcie chwila, kiedy Joey wyzna jej, co go gnębi. Z determinacją weszła do pokoju, zabrała koszyczek z robotą i wróciła na werandę. Siedziała na fotelu, schylona nad szyciem, gdy Joey wszedł po schodkach, przywlókł się raczej. Z oczu wyzierała mu troska i lęk. Rowena powitała go ciepłym spojrzeniem i uśmiechem, tym uśmiechem, który chowała wyłącznie dla niego, a który rozjaśniał każdy rys jej surowej, ogorzałej twarzy. — Joey! Co za niespodzianka! Jakże się cieszę, że przyjechałeś — talk mi było smutno samej. Siadajże tu, koło mnie. Joey nie odpowiedział. Przysiadł na brzegu drewnianej ramy dużego, płótnem obitego krzesła — czubkami palców ledwie dostawał do podłogi — i spojrzał na Rowenę oczami pełnymi rozpaczy. Ona udała, że tego nie widzi, odgryzła nitkę i odstawiając koszyczek z szyciem na podłogę, powiedziała: — Może zjemy podwieczorek? W jednej chwili Joey, zalany łzami, znalazł się u niej cna kolanach i mocno ją objął za szyję. Rowena milczała — tuliła go tylko i dała mu się wypłakać. Potem Joey usiadł prosto, z resztkami łez w niebieskich oczach, pociągając mocno nosem, i wyczuła, że nadszedł wreszcie czas zwierzeń. Słuchała poważnie i ani razu mu nie przerwała. Gdy Joey skończył — zdała sobie sprawę, jak wiele go kosztowało wyznanie, które w jego mniemaniu oznaczało wyrok śmierci na Brumby’ego. Dopiero teraz w całej pełni Rowena oceniła uczucie i zaufanie dziecka i serce jej wypełniła miłość i wdzięczność. Odgarnęła mu płowe włosy z gorącego i spoconego czoła i powiedziała: — Oczywiście, Joey, źle zrobiłeś nie mówiąc ojcu całej prawdy od razu, ale kiedy mu powiesz, na pewno tata cię zrozumie. Gryzłeś się myślą, że zatajasz prawdę, i w ten sposób sam siebie ukarałeś. W każdym razie teraz po męsku poddasz się karze, którą ojciec uzna za stosowną. Joey przyznał jej rację, zaraz jednak dodał: — Nie chodzi o to, jak tata mnie ukarze, chodzi o… o Brumby’ego. Znowu głos mu zadrżał. Joey przywarł do ramienia Roweny, a ona bujała się lekko w fotelu i mocno go do siebie tuliła. — Przede wszystkim przestań sobie wyobrażać takie rzeczy. Nie wiem, co postanowi twój ojciec, ale ręczę za jedno: nigdy nie ukarze zwierzęcia, które nie zna różnicy między złem a dobrem. Jakąkolwiek decyzję ojciec poweźmie, będzie ona z pewnością łaskawa dla twojego konia. Naprawdę, Joey, przestań się zamartwiać — jesteśmy tu wszyscy przy tobie, gotowi dzielić twoje kłopoty. Pamiętaj, dziecko, że w istocie nic nie jest tak straszne, jak wydaje ci się w nocy,

kiedy leżysz po ciemku i nie śpisz albo kiedy przestajesz już jasno myśleć, bo za długo myślałeś w kółko ciągle o tym samym. Rowena mówiła jeszcze przez pewien czas, aż wreszcie spuchnięte powieki opadły na niebieskie oczy i spokój ogarnął ściągniętą, wymizerowaną twarz chłopca. Rowena uśmiechnęła się — Joey zasnął. Trzymała go dalej mocno i rozważała jego wyznanie. Przypomniała sobie, co mówiono: odnalazł się koń Dugana, osiodłany, z uzdą, ale po Duganie wszelki ślad zaginął. Nikt nie poświęcił temu najmniejszej uwagi. Uważano, że Dugan pewnie ukradł lepszego konia, i to z siodłem i z uzdą, i wobec tego nie zadał sobie trudu, aby rozkulbaczyć starego konia, gdy go porzucał w buszu. Joey, oczywiście, musi wyznać ojcu swoją rolę w dramacie, po prostu ze względu na przyszłe stosunki między nimi. Jim zaś zadecyduje, jak wiele należy powiedzieć policji, dając znać, gdzie jest ciało Dugana. Rowena wierzyła, że zeznając na policji, Jim uwzględni troskę chłopca i nie podkreśli roli, jaką Brumby spełnił w zagładzie Dugana. Policja może wysnuć wniosek, że Dugan znęcał się nad swoim koniem, który go zrzucił, a stado dzikich koni dopiero potem przegalopowało przez równinę, kopytami obrywając krawędzie rozpadliny i w ten sposób grzebiąc jego ciało. Na tym pustkowiu grób mógł pozostać na zawsze nieznany. Rowenie ścierpła ręka i dopiero teraz zauważyła z pewnym zdziwieniem, że nie tylko na werandzie, lecz i na dworze zapadł już mrok. Geoff wróci lada chwila. Miała zamiar poprosić męża, aby zajechał do Jima i zawiadomił go, że Joey jest u nich, a także zabrał Jima ze sobą. Nie chciała narażać chłopca na jeszcze jedną złą noc przed wyznaniem ojcu prawdy. Joey obudził się ze snu. Po raz pierwszy od tygodni obudził się z lekkim sercem, nie przygnieciony czarną chmurą poczucia winy i wiszącej nad nim kary. Umył twarz i ręce i pomógł Hawanie przyrządzić kolację, a potem z pewną obawą oczekiwał na powrót Geoff a i ojca. Jim wreszcie przyjechał, a Joey wybiegł na dwór i stanął w mroku przy Trixie. Przyjacielski, niefrasobliwy sposób bycia ojca dodawał mu otuchy i chłopiec zrobił to, co niezmiernie rzadko zdarzało się między nimi, mianowicie włożył swoją łapkę w jego dużą dłoń. Zawsze się bał, że Jim ocenia takie rzeczy jako babską czułostkowość. Trzymając się tak za ręce, ojciec i syn weszli do domu Brettów. Po kolacji Joeya znowu ogarnęła straszliwa senność. Zwalczył ją, jak przystało mężczyźnie, i Rowena wysłała go z Jimem na werandę, żeby tam odbyli rozmowę. Sama zaś wtedy wszystko opowiedziała Geoffowi. — Biedny malec — powiedział krótko Geoff. W tej chwili w progu ukazał się Jim — niósł na rękach syna, który spał jak suseł. Minęło kilka nocnych godzin, zanim dwaj mężczyźni i Rowena postanowili, że w zeznaniach dla policji można i należy zataić, skąd wiadomo o śmierci Dugana. Bystre oczy człowieka urodzonego w buszu z pewnością wypatrzą niejeden znak

nasuwający podejrzenia, co leży w rozpadlinie pod czerwoną ziemią nawet bez żadnej wskazówki o dramacie, jaki się tam rozegrał. Wystarczy tylko spojrzeć z bliska i w odpowiednim miejscu. Stwierdzenie tożsamości osoby tam po grzebanej Jim pozostawi już policji. Nikt nie odniesie żadnej korzyści z tego, że Joey czy Brumby będzie wmieszany w tę sprawę. Decyzję Jima powtórzyła chłopcu Rowena. — Nigdy i nikomu nie mów, co widziałeś, Joey — powiedziała mu bardzo poważnie. — Twój ojciec i Geoff robią to, co według nich jest słuszne, ale nikt z nas nie wie, jak ta rzecz wygląda w oczach prawa. Postaraj się więc zupełnie o tym wszystkim zapomnieć — tak będzie najlepiej. Stało się tak, jak przewidywał Jim. Odnalezienie ciała zabitego człowieka i oświadczenie złożone policji, jak również stwierdzenie, że jest to ciało Dugana, wzbudziło ogromną sensację, ale nikomu nie przyszło nawet do głowy pytać o cokolwiek Joeya. Przypuszczano ogólnie, że koń zrzucił Dugana w rozpadlinę, że osypała się na niego ziemia, a potem zdeptało ją stado bydła czy koni. Po paru miesiącach nikt już nie pamiętał o wypadku. W oczach Jima Joey nie był już małym chłopczykiem sprzed tego wstrząsającego przeżycia. Wydoroślał, był poważniejszy i bardziej myślący. W głębi duszy Joey nadal sądził, że czeka go kara za spóźnione wyznanie, kara polegająca być może na tym, że stado dzikich koni nigdy nie powróci na ich górę. Joey nie chodził już teraz do swego obserwatorium — nie mógł się na to zdobyć. Straszna scena na jałowej równinie, jaką widział z wysoka, zbyt żywo tkwiła mu w pamięci i nie śmiałby spojrzeć znowu w tę samą stronę. Z czasem Jim zrozumiał, czemu chłopiec nigdy nie wypatruje więcej swego ukochanego stada. Martwiło go, że Joey stroni od kawałka ich ziemi, i zwierzył się Rowenie, ale posłuchał jej rady i nie poruszał tej sprawy. Aż w pewną jasną noc księżycową, kilka miesięcy po wypadku z Duganem, Jim ocknął się ze snu i zobaczył małą figurkę zaznaczoną czarnym konturem na tle jaśniejszego otworu okna. Pod wpływem wewnętrznego nakazu wstał z łóżka i podszedł do syna. Joey ani się nie poruszył, ani nie spojrzał na ojca. Razem z nim Jim patrzył przez okno na świat jasny w księżycowej poświacie. W rozedrganym blasku, który zdawał się osiadać na jego srebrzystej sierści, Brumby krążył bezszelestnie z rozdętymi chrapami, z uniesioną wysoko głową, od czasu do czasu wpadając w swobodny, miarowy kłus naokoło stajni, gdzie była zamknięta Gwiazdka. Jim uśmiechnął się do siebie. To był może koniec jego planów co do Gwiazdki. Namawiał właśnie Joeya, żeby pozwolił zaprowadzić klacz do ogiera z Larrakii. Gwiazdka należała do chłopca i on decydował o jej losach. Przez dłuższy czas ojciec i syn wspólnie przysłuchiwali się cichym krokom i rżeniu i obserwowali niespokojne ruchy ogiera.

— Jaki on śliczny, prawda? — szepnął Joey. I ku zdumieniu Jima odszedł od okna i wrócił do łóżka. Jim także wrócił na swoją pryczę, lecz nie zasnął od razu i dość długo czuł, że Joey również nie śpi rozważając widocznie jakiś nowy problem. Wreszcie obydwaj zasnęli, najpierw Jim, a potem Joey. Joey już się namyślił — zrobi coś, poniesie ofiarę, aby odpokutować tamtą rzecz, aby wreszcie móc o niej zapomnieć. Gdy następnego wieczoru Jim wrócił z pracy, Joey nie wybiegł jak zwykle na jego spotkanie. Siedział na progu, powiedział: „Dobry wieczór” na: „Dobry wieczór ” Jima, nie ruszył się jednak z miejsca. Jim wziął Trixie na podwórko i tam ją wytarł, a potem puścił na pastwisko. Po drodze zajrzał do stajni — zawsze to robił. Popatrzył przez chwilę w mrok budynku i wrócił nie kładąc zasuwy w skobel. Potem przyszedł na próg baraku i siadł bez słowa koło Joeya. — Dlaczego to zrobiłeś, synku? — powiedział po chwili milczenia. — Bo Brumby chyba już nigdy nie przyprowadzi stada na naszą górę. Jim niecierpliwie machnął ręką, a Joey mówił dalej, bardzo poważnie: — Wypuściłem Gwiazdkę ze stajni, żeby poszła do stada. Dla Jima nadal to wszystko było zagadką i powtórnie zapytał: — Dlaczego to zrobiłeś? Zawsze myślałem, że chcesz hodować konie i że źrebięta po Gwiazdce zapoczątkują twoją hodowlę? Joey patrzał na swoje bose, opalone nogi i dużymi palcami rozgarniał kurz. Zanim się odezwał, spojrzał z ukosa na ojca: — Nigdy teraz nie mówimy o mamie, ale kiedyś tata mi o niej opowiadał. Zapytałem wtedy, dlaczego tata pozwolił jej mnie zabrać ze sobą, chociaż tata wiedział, że właściwie wcale jej nie jestem potrzebny. Pamięta tata? Jim pamiętał. — Tak. Sądziłem, że ona ciebie jednak potrzebuje, chociaż mogła nie zdawać sobie z tego sprawy. I to ci wtedy powiedziałem. — Tata mi jeszcze coś powiedział. — Owszem. Powiedziałem, że ja byłem silniejszy niż ona i że człowiek, który jest silniejszy, musi ponosić ofiary dla słabszego. Joey przytaknął. — No właśnie. Ja jestem ten silniejszy. Ode mnie zależało, czy trzymać stajnię zamkniętą, czy otworzyć wrota. Bo jestem silniejszy i jestem mężczyzną… Jim uśmiechnął się smutno, a Joey mówił dalej: — No i oddałem Gwiazdkę Brumby’emu, bo lubię ich oboje, a także za karę, tata rozumie, za tamto…

— Chyba rozumiem. A jednak… — Tato, niech tata tylko pomyśli: za parę lat w stadzie będą same wspaniałe konie, mocne, szybkie, wytrzymałe, po prostu pierwszorzędne! A my ogrodzimy już naszą działkę i będziemy mogli je złapać, to znaczy tata, Bill, Geoff i ja, no i zaczniemy je po jednemu oswajać! Czy tata już teraz rozumie? Ja już teraz jestem hodowcą! Jim roześmiał się. — Jesteś, syneczku, jesteś! Ciekaw jestem tylko, skąd ci te wszystkie myśli przychodzą do głowy? — A przychodzą. To od taty, tylko tata wszystkie swoje myśli chowa dla siebie. Czasem wygląda na to, że coś się wcale nie zdarzy, bo tak długo trzeba czekać, i tata nie wierzy, że się zdarzy, ale ja wierzę. Tak więc Gwiazdka przystała do stada dzikich koni. Przez pewien czas przebywały w lesie. Wielbi ogier wychodził niekiedy z cienia zarośli i stawał nieruchomo o kilkanaście kroków przed czarną ścianą lasu — biała plama na tle ciemnych drzew i czerwonej ziemi. Patrzał w stronę wielkiej góry, gdzie przyszedł na świat. Czasem kołował po równinie miarowym kłusem, odrzucał głowę, rozdymał chrapy, oczy płonęły mu dzikim ogniem i znowu stawał, i znowu patrzał na ostry szczyt, który przebijał usiany gwiazdami błękit nieba. Od gór wiał wiatr niosąc zapach trawy i ogier unosił głowę i rżał. Ale nigdy nie próbował przejść przez czerwoną równię. Od czasu do czasu Brumby prowadził z powrotem na pustkowie swoje stado liczące szesnaście klaczy i źrebięta. Zmieniały się pory roku i znowu jakiś nakaz instynktu sprowadzał wodza dzikich koni na równinę. Przypadkowe, zabłąkane wspomnienie stanowiło ogniwo między źrebakiem, który uciekł z góry przy boku matki, a dojrzałym ogierem. Coś nakazywało Brumby’emu nie opuszczać na dłużej równiny, a powstrzymywało go od przekroczenia jej i pójścia na soczyste pastwiska wśród rodzinnych grzbietów. Tego instynktu nie miał w sobie Dzikus, przyrodni brat Brumby’ego. Nic go nie ciągnęło z powrotem do miejsca urodzenia. Od strasznego dnia, kiedy strzelanie z batów i ludzie na koniach przegnali go wraz z innymi źrebiętami i klaczami — tylko Brumby odłączył się wtedy z matką, która właśnie miała się oźrebić — Dzikus ze stadem posuwał się ciągle na północ coraz dalej od ojczystej hali. Potem odpędził go ogier, który objął przewodnictwo po Yarramanie. Siwy ogier, ogromnie podobny do Brumby’ego, błąkał się sam przez blisko rok. Ale w końcu wywalczył sobie z powrotem miejsce w stadzie i z kolei wypędził tamtego ogiera, zdetronizowanego władcę, który nie pożył długo po bitwie stoczonej o panowanie. Dzikus przebywał ze swoim stadem na bezludnych pustkowiach północnego zachodu, bardzo daleko od okolic, których nie opuszczał Brumby. Była zima i biały, twardy szron pokrywał ziemię, kiedy ni stąd, ni zowąd Joey

poczuł przemożną chęć zajrzenia do swego obserwatorium, aby robić to, co tyle razy robił w ciągu nocy, które teraz wydawały mu się tak odległe w czasie. Odczekał parę dni, do pełni księżyca, a potem ściągnął z kołka starą kurtkę i cicho wykradł się w mroźny świat, nie budząc ojca. Przymarznięta trawa trzeszczała pod nogami i drobne sztylety mrozu kłuły go w stopy, ale nie zniechęcony zimnem Joey biegł do wzgórka, gdzie Grom ciemnym konturem odcinał się od bieli. Założył mu uzdę i wsiadł na ciepły grzbiet konia, kierując nim do potoku, za którym wyrastała wielka góra. Jak ktoś dążący na pielgrzymkę, Joey wiedział, że wiara, która go teraz ożywiała, ma inny charakter niż przedtem. Już dawno przeczuwał, że spełni się jego marzenie. Zostawił Groma i poszedł na swoją skalną grzędę. Usadowił się wygodnie i spojrzał na równinę, z którą wiązały go zarówno straszne jak miłe wspomnienia. Od razu zauważył tam ruch. Tak jak Feniks wyrósł z płomienistych, czerwonozłotych języków ognia jakby z łoża nagich kling od mieczy, tak srebrzyste konie cwałujące po równinie zdawały się być dziećmi zimnego blasku księżyca. Chłopiec zaledwie odróżniał dwa blade cienie, które gnały w cwał, zakręcały, stawały i znowu przechodziły w galop. Uwydatniła je dopiero czarna ściana lasu na krańcu równiny. A potem nagle, w nierzeczywistym świetle księżyca, zobaczył wyraźnie parę baśniowych stworzeń, które jakby zatraciły gorącą krew świata zwierzęcego i stały się widmami srebrzystej nocy, wdzięcznymi, tańczącymi duchami — jeden był większy, a drugi mniejszy. Większy duch stanął zwrócony w stronę wielkiej góry i kryjówki chłopca. Odrzucił głowę i ku górom popłynął jego głośny zew — jednocześnie pokłon, wyzwanie i okrzyk tryumfu. Mała, srebrzysta klacz stała u jego boku, a po chwili, w odpowiedzi na zew, z mroków lasu wynurzył się tabun przeszło trzydziestu dzikich koni. Pod wodzą dwóch chyżych, siwych koni stado pocwałowało przez równinę aż do stóp góry i stromym zboczem pomknęło w ślad za ogierem, który prowadził je z niezachwianą pewnością, jakby każda skała i każdy kamień były mu tutaj znajome. A Joey, leżąc na brzuchu, patrzał na halę, zamkniętą naturalnym ogrodzeniem górskich ścian i nareszcie wypełnioną wspaniałym, żywotnym stadem dzikich koni — jego marzenie stało się w końcu rzeczywistością. Siwy, olbrzymi ogier znowu zarżał głośno, jakby tym razem rzucał wyzwanie nocy. Nie było odpowiedzi i dziki koń wmieszał się w stado. Brumby nareszcie powrócił do rodzinnego domu.

3

Codziennie po południu lub w nocy Joey przeprawiał się przez potok i biegł popatrzeć na swoje konie. Przez pięć miesięcy przebywały na hali, gdzie nikt im nie mącił spokoju, a nocą gnały po równinie. Pewnego dnia, a minęło już jedenaście miesięcy od chwili, kiedy chłopiec uwolnił z zamknięcia Gwiazdkę, żeby mogła odnaleźć Brumby’ego i stado, Joey wędrował właśnie zwykłym szlakiem przez potok do stóp góry. Bezszelestnie stawiał na ziemi bose stopy i w ciszy usłyszał łagodne, delikatne rżenie dochodzące z kępy pobliskich drzew; jednocześnie zauważył, że coś się tam rusza. Między drzewami stała srebrzysta klaczka, Gwiazdka. Serce Joeya zabiło radośnie: Gwiazdka wróciła do niego, gdy wybiła wielka godzina jej życia. Bo tkliwe, drżące rżenie, które Joey usłyszał, było zachętą dla nowo narodzonego, myszatego źrebaczka, aby stanął na słabych nóżkach. I stanął — trochę niepewnie rozstawiwszy szeroko wszystkie cztery kopytka, cały jeszcze wilgotny, wznosząc duże, łagodne oczy i miękki pyszczek ku matce, a jednocześnie rzucając pierwsze spojrzenie na świat.

Joey wpatrywał się w tę scenę i widział nie tylko nowo urodzone źrebiątko: widział także długonogiego roczniaka, który z niego wyrośnie, i tuzin innych

źrebaków — krzepkich, wytrzymałych, pięknych — w obrębie rozległego, ogrodzonego okólnika przy ich baraku. Widział siebie i ojca, jak ujeżdżają źrebce; pod dotknięciem dłoni czuł ciepło ich ciała i jedwabistość ich sierści. A potem powrócił do rzeczywistości i oczy zabłysły mu szczęściem i tryumfem na widok tej żywej oznaki swoich marzeń, tego stworzonka z popielatego aksamitu. — Florian! — szepnął Joey tak samo łagodnie i czule, jak poprzednio do źrebiątka zarżała matka. — Mój Florian! Stał tak przez chwilę w błogim zapamiętaniu, a potem zawrócił i popędził do domu oznajmić nowinę tacie.