Toni Hill - Piękni samobójcy

SAVE OFFLINE

O książce Noc Trzech Króli. Na barcelońskiej stacji metra pod kołami pociągu ginie młoda kobieta, Sara Mahler. Wszystko wskazuje na samobójstwo, poza przesłanym na jej komórkę makabrycznym zdjęciem. Cztery miesiące wcześniej Gaspar Ródenas zabija żonę i dziecko, a następnie strzałem z pistoletu pozbawia życia siebie. Nic nie zapowiadało tej tragedii. Sara i Gaspar razem pracowali. Przypadek? Nie można tego wykluczyć, ale kilka dni później inna pracownica tej samej firmy umiera po zażyciu środków nasennych. Trzy samobójstwa? Bez wyraźnego motywu? Bez pozostawiania listów wyjaśniających powody? Inspektor Salgado nie wierzy w taką wersję. By dojść do prawdy, będzie musiał się przedrzeć przez misternie utkaną pajęczynę kłamstw i rozbić mur zmowy milczenia.

TONI HILL Urodzony w Barcelonie pisarz, redaktor i tłumacz literacki, z wykształcenia psycholog. Całe życie zawodowe związany z branżą wydawniczą. Jego dorobek translatorski obejmuje przekłady na język hiszpański powieści takich autorów, jak: David Sedaris, Jonathan Safran Foer i Rabih Alameddine. Jest autorem trzech powieści kryminalnych: Lato martwych zabawek (przełożonej na 17 języków), Pięknych samobójców i Kochanków z Hiroszimy.

Janowi, najmłodszemu członkowi rodziny

Prolog

Zwyczajna rodzina Lola Martínez Rueda, „Głos innych” Czwartek, 9 września 2010 roku „To była taka dobrana para — mówią sąsiedzi. — Jego nieczęsto można było spotkać, ale kiedy się pojawiał, zawsze się grzecznie witał. Widać, że dobrze wychowany. Ona trzymała się trochę na dystans… Ale bardzo dbała o córeczkę, trzeba jej przyznać”. „Mieli śliczną córeczkę” — opowiada właścicielka kawiarni w pobliżu ich mieszkania w dzielnicy Clot w Barcelonie, w której kilka dni wcześniej, około godziny dziesiątej Gaspar Ródenas, jego żona Susana i ich półtoraroczna córeczka Alba jedli śniadanie. „Często przychodzili w weekendy” — dodaje. I nie czekając, aż zapytam, mówi mi, co zamawiali, on espresso, a ona kawę z mlekiem, i że dziewczynka była taka zabawna. Błahostki, naturalnie. Nieważne szczegóły i banalne komentarze, które teraz, w świetle tego, co się wydarzyło, budzą niepokój. A oto, co się wydarzyło. Piątego września o świcie, gdy żona jeszcze spała, ten „nieśmiały, dobry” ojciec wstał z małżeńskiego łoża, poszedł do pokoju córeczki i przyłożywszy poduszkę do jej twarzy, przygniótł ją z całej siły. Nigdy się nie dowiemy, czy matka się obudziła, wiedziona być może owym szóstym zmysłem, który — odkąd świat istnieje — ostrzega i przerywa matczyny sen. W każdym razie Gaspar Ródenas, człowiek w opinii sąsiadów i kolegów „uprzejmy i dobrze wychowany”, nie zamierzał zostawić żony przy życiu. Susana zginęła chwilę później od strzału w serce. Potem, jak nakazuje kanon sprawców przemocy w rodzinie, Gaspar ostateczny cios zadał sobie. Imiona Susany i jej córeczki powiększyły listę kobiet, ofiar tych, którzy, w teorii, mieli je kochać, szanować, a także, jeśli pomyślimy o dziecku, chronić. Od początku tego roku, 2010, czterdzieści cztery kobiety zginęły z rąk swoich życiowych partnerów. Jest ich teraz czterdzieści pięć i, co szczególnie

zatrważa, dziecko tej ostatniej ofiary. Z pewnością ten przypadek odbiega od wzorca, jaki znamy: separacja w toku i doniesienia o znęcaniu się złożone na policji. Gaspar Ródenas, jak na ironię, nie był człowiekiem agresywnym. Przynajmniej raz odpowiedzialne instytucje mogą śmiało twierdzić, iż nic nie wskazywało na to, że Susanie i Albie groziło niebezpieczeństwo. Tak rzeczywiście było… Ale to czyni ich śmierć tym bardziej przerażającą. Zwłaszcza że coraz więcej spośród nas, kobiet, wie, iż istnieją mechanizmy — zapewne jeszcze niewystarczające — którymi możemy się bronić przed brutalną siłą machos, wzrastających w wierze, że dane im jest prawo decydowania o naszym życiu i o naszej śmierci. Przed typami, którzy nie przebierają w słowach, okładają pięściami, gardzą nami. Ale nie wiemy, jak bronić się przed urazami nawarstwiającymi się w ciszy, przez lata, przed głęboko skrywaną nienawiścią, która nagle którejś nocy wybucha i niszczy cały dotychczasowy świat. Zdjęcie zrobione kilka tygodni wcześniej pokazuje całą trójkę na plaży na Majorce. Alba siedzi na piasku, trzymając w rączce czerwoną łopatkę. Biała czapeczka chroni ją przed sierpniowym słońcem. Za nią klęczy Susana. Uśmiecha się do aparatu, jest szczęśliwa. Obok, otaczając ją ramieniem, jej mąż. Kiedy patrzy się na nich zrelaksowanych, z oczami przymrużonymi od słońca, trudno uwierzyć, że miesiąc później ten sam mężczyzna tymi samymi dłońmi, którymi z czułością przygarnia Susanę, zabije ją i córkę. Jak to się stało, że trzydziestosiedmioletni mężczyzna mający stałą, dobrze płatną pracę w znanej firmie kosmetycznej, bez obciążeń finansowych innych niż bieżące wydatki, nienotowany przez policję, dokonał zabójstw, które — głębiej niż inne takie sprawy — wstrząsnęły sumieniem każdego z nas? Kiedy w jego głowie powstała myśl, aby pozbawić życia żonę i córkę? W którym momencie ogarnięty szaleństwem stracił do tego stopnia poczucie rzeczywistości, że za jedyne możliwe rozwiązanie uznał śmierć?

Odpowiedź rodziny, przyjaciół, kolegów z pracy jest taka sama, mimo że nikt z nich nie jest już w stanie uwierzyć we własne słowa: Gaspar, Susana i Alba byli zwyczajną rodziną.

Héctor

1 Po raz drugi w ciągu ostatnich kilku minut inspektor Héctor Salgado odwraca nagle głowę przekonany, że ktoś go obserwuje, lecz widzi jedynie bezimienne, obojętne twarze osób jak on idących tłumną Gran Via, zatrzymujących się od czasu do czasu przed ustawionymi na chodniku stoiskami pełnymi zabawek i prezentów. Jest wieczór Trzech Króli, choć z pewnością nie wskazuje na to wyjątkowo wysoka temperatura. Niektórzy spacerowicze mają na sobie, jak nakazuje pora roku, ciepłe płaszcze, ten i ów nawet rękawiczki i czapkę, i z zadowoleniem biorą udział w tym zimowym spektaklu, w którym brakuje podstawowego elementu — zimna. Królewska kawalkada przeszła już przez miasto i pod girlandy połyskujących świateł wraca normalny ruch uliczny. Ludzie, samochody, zapach wrzącej oliwy i smażonych w niej churros, wszystko to w oprawie na pozór radosnych kolęd, których słowa ocierają się o surrealizm i które bez litości atakują przechodniów z rozwieszonych na drzewach głośników. Najwyraźniej nikomu nie chce się komponować nowych utworów, więc i w tym roku trzeba wysłuchiwać tych samych oklepanych melodii. Może to najbardziej irytuje w świętowaniu Bożego Narodzenia, myśli Héctor; to, że najogólniej rzecz biorąc, zawsze jest takie samo, podczas gdy my zmieniamy się i starzejemy. Wydaje mu się, że tworzenie bożonarodzeniowego nastroju, który bez wyjątku w niezmienionej formie powtarza się rok po roku i tym samym pokazuje rozkład naszych wartości, jest oznaką bezmyślności graniczącej z okrucieństwem. Ileż to razy w ostatnich dniach pragnął uciec od tej powszechnej wesołości do kraju buddystów albo tam, gdzie panuje głęboki ateizm. W przyszłym roku, powtarza jak mantrę. I niech sobie syn mówi, co chce. Jest tak zaabsorbowany własnymi myślami, że nie zauważa, iż ludzie posuwający się przed nim równie powoli jak samochody nagle się zatrzymują. I Héctor też zatrzymuje się przed stoiskiem

z plastikowymi żołnierzykami w plastikowych torebkach: Indianie i kowboje, alianci zamaskowani w okopach w pozycji do strzału. Dawno ich nie widział, ale pamięta, że kiedyś kupił takie zabawki dla małego Guillerma. Sprzedawca, stary mężczyzna o artretycznych palcach, odtworzył na ladzie wspaniałą scenę bitewną tak szczegółowo, że mogłaby się znaleźć w jakimś wojennym filmie z lat pięćdziesiątych. Sprzedaje nie tylko to; po jednej stronie na półkach stoją klasyczne cynowe figurki, te większe w błyszczących czerwonych mundurach, a po drugiej, z zupełnie innej epoki, grupy rzymskich gladiatorów. Mężczyzna daje mu znak, że może dotykać towaru, i Héctor, po to tylko, by nie sprawić mu przykrości, bierze do ręki małego żołnierzyka. Jest bardziej miękki, niż myślał, jakby pokryty ludzką skórą, i dotknięcie go wzbudza w nim odrazę. Nagle zdaje sobie sprawę, że muzyka umilkła. Przechodnie stoją nieruchomo. Reflektory samochodów zgasły i jedynym oświetleniem ulicy są migoczące coraz słabiej bożonarodzeniowe lampki. Héctor zamyka oczy i zaraz je otwiera. Tłum wokół niego rzednie, postacie odchodzą, rozpływają się, nie zostawiając po sobie śladu. Tylko sprzedawca trwa na swoim stoisku. Z uśmiechem na pokrytej zmarszczkami twarzy wyciąga spod lady śnieżną szklaną kulę. „To dla żony” — mówi. Héctor chce powiedzieć, że nie, że Ruth nie znosi takich kul, że boi się ich, tak jak pajaców, odkąd była mała. Płatki śniegu burzą się w kuli, opadają na dno i wtedy widzi siebie, stojącego przed stoiskiem z plastikowymi żołnierzykami, schwytanego między szklane ściany. — Tato. Tato… Cholera. Ekran telewizora pokryty szarą mgłą. Głos syna. Ból w karku — zasnął w najgorszej z możliwych pozycji. W noc Trzech Króli przyśnił mu się tak prawdziwy sen. — Krzyczałeś.

Cholera. Kiedy własny syn budzi cię z koszmaru, nadchodzi moment porzucenia roli ojca, pomyślał Héctor, prostując się na kanapie. Wszystko go bolało i był w złym humorze. — Zasnąłem. A ty co tu robisz o tej porze? — zaatakował, próbując odzyskać ojcowską godność i masując obolały kark. Guillermo tylko wzruszył ramionami. Tak zrobiłaby Ruth. Tak reagowała wiele razy. Héctor machinalnie sięgnął po papierosa i zapalił go. Popielniczka była pełna niedopałków. — Nie martw się, nie zasnę już. Idź spać. I pamiętaj, że jutro z samego rana wyjeżdżamy. Syn kiwnął głową. Patrząc na niego, idącego boso do swojego pokoju, Héctor pomyślał, jak trudno jest mu być ojcem bez Ruth. Guillermo nie miał jeszcze piętnastu lat, ale czasem można było sądzić, że jest starszy. Z rysów twarzy przebijała przedwczesna powaga, a to sprawiało Héctorowi większy ból, niż był gotów przyznać. Zaciągnął się głęboko i automatycznym ruchem dotknął przycisku pilota. Nie pamiętał, jaki film włożył wieczorem do odtwarzacza. Ale już pierwszy kadr, czarno-białe ujęcie JeanaPaula Belmonda i Jean Seberg, przypomniał mu tytuł. Do utraty tchu. Ulubiony film Ruth. Nie był w nastroju, żeby oglądać go jeszcze raz. Mniej więcej dziesięć godzin wcześniej Héctor z odrobiną skrępowania spoglądał na białe ściany gabinetu psychologa, miejsca dobrze mu znanego. Jak zwykle młody terapeuta nie spieszył się z rozpoczęciem sesji, a Héctor nie potrafił powiedzieć, czy te minuty ciszy miały mu posłużyć do określenia, w jakim pacjent jest nastroju, czy po prostu należał do ludzi, którzy się powoli rozkręcają. W każdym razie tego ranka, sześć miesięcy po pierwszej wizycie, inspektor Salgado nie był w nastroju do czekania. Odchrząknął kilka razy, co chwila zakładał nogę na nogę, a w końcu pochylił się i zapytał: — Czy moglibyśmy zacząć? — Oczywiście. — Psycholog podniósł wzrok znad papierów,

ale nic więcej nie powiedział. Milczał, przyglądał się inspektorowi trochę nieprzytomnie; ze swoimi delikatnymi rysami twarzy sprawiał wrażenie cudownego dziecka, które rozwiązuje skomplikowane zadania w wieku sześciu lat, a nie potrafi kopnąć piłki i przy tym nie upaść. Wrażenie fałszywe, Héctor dobrze o tym wiedział. Młody człowiek rzadko strzelał, to prawda, ale mając doskonałe wyczucie czasu, strzelał celnie. Terapia, której inspektor musiał się poddać z polecenia szefa, przekształciła się w rutynowe spotkania; przychodził na nie z własnej woli, początkowo raz w tygodniu, potem co dwa tygodnie. Teraz nabrał głęboko powietrza do płuc i powiedział: — Proszę wybaczyć. Dzień nie zaczął się dobrze. — Wyprostował się na krześle i utkwił wzrok w kącie gabinetu. — I nie sądzę, żeby się lepiej skończył. — Kłopoty w domu? — Pan nie ma nastoletnich dzieci, prawda? — Pytanie absurdalne. Jego terapeuta musiałby zostać ojcem, mając piętnaście lat, żeby dochować się syna w wieku Guillerma. Pomyślał chwilę i zmęczonym głosem dodał: — Ale nie o to chodzi. Mój syn jest dobrym dzieckiem. Problemem jest chyba właśnie to, że nigdy nie sprawiał problemów. Tak było rzeczywiście. I choć wielu rodziców cieszyłoby się z tak ewidentnych objawów posłuszeństwa, Héctor martwił się tym, o czym nic nie wiedział. To, co działo się w głowie syna, było jedną wielką tajemnicą. Nigdy się na nic nie skarżył, stopnie miał nie najgorsze, nigdy doskonałe, ale też nie najniższe, a jego poważny sposób bycia mógłby być wzorem dla bardziej szalonych, bardziej nieodpowiedzialnych chłopców. A jednak Héctor zauważał, raczej wyczuwał, że za tą normalnością kryje się smutek. Guillermo był zawsze spokojnym dzieckiem, a teraz w pełni wieku dojrzewania stał się introwertykiem, którego życie, kiedy nie był w szkole, toczyło się w czterech ścianach jego pokoju. Mówił mało. Nie miał wielu przyjaciół. Krótko mówiąc, pomyślał

Héctor, niewiele się ode mnie różni. — A pan, inspektorze, jak pan się czuje? Nadal nie może pan spać? Héctor zawahał się. Na ten temat ich zdania się różniły. Był czas, że przez kilka miesięcy nie zmrużył oka nawet jednej nocy, i wtedy psycholog zalecił łagodne środki nasenne. Ale Héctor zdecydowanie odmówił. Trochę dlatego, że nie chciał się od nich uzależnić, trochę dlatego, że nad ranem jego mózg funkcjonował najlepiej i nie widział powodu, żeby pozbawiać się tych produktywnych godzin, i wreszcie dlatego, że śpiąc, zagłębiał się w obszary nieokreślone, nie zawsze przyjemne. Psycholog wyczuł przyczynę milczenia. — Pan się niepotrzebnie zamęcza. I przy okazji bezwiednie zamęcza pan ludzi wokół siebie. Inspektor podniósł głowę. Bardzo rzadko patrzyli sobie w oczy. Psycholog wytrzymał badawcze spojrzenie. — Przecież pan wie, że mam rację. Kiedy zaczął pan terapię, zajęliśmy się zupełnie inną sprawą. Odłożyliśmy ją po tym, co się stało z pana byłą żoną. — Mówił głosem zdecydowanym, bez chwili wahania. — Zdaję sobie sprawę, że znajduje się pan w trudnej sytuacji, ale obsesyjne myśli do niczego pana nie doprowadzą. — Sądzi pan, że to obsesja? — A nie jest tak? Héctor gorzko się uśmiechnął. — Więc co pan proponuje? Żebym zapomniał o Ruth? Żebym pogodził się z myślą, że nigdy nie poznamy prawdy? — Nie musi pan się z tym godzić. Wystarczy, żeby potrafił pan żyć z tą myślą i dzień w dzień nie buntował się przeciw wszystkiemu i wszystkim. Proszę posłuchać, zadam pytanie policjantowi: ilu przypadków nie udaje się szybko rozwiązać? Ile wyjaśnia się dopiero po wielu latach?

— Pan nie rozumie — odparł Héctor. Zamilkł i dopiero po chwili ciągnął: — Czasem… czasem udaje mi się zapomnieć… na parę godzin, kiedy pracuję albo kiedy idę pobiegać nad morzem, ale potem wszystko wraca. Pojawia się nagle. Jak duch. I wyczekuje. To nie jest nieprzyjemne uczucie: nie oskarża ani nie pyta, ale tam jest. I nie odchodzi łatwo. — Czym jest to, co tam jest? — Pytanie zadane zostało takim samym chłodnym tonem, jakiego młody terapeuta zawsze używał w ich rozmowach. Tym razem jednak Héctor zauważył jakiś odcień, ślad czegoś, co bałby się usłyszeć. — Niech się pan nie niepokoi. — Uśmiechnął się. — Nie widzę umarłych. Jest to rodzaj odczucia… — Przerwał, szukając właściwych słów. — Kiedy żyjesz z kimś przez wiele lat, zdarza się, że po prostu wiesz, że jest w domu. Budzisz się z drzemki i czujesz obecność tej drugiej osoby. Nie musisz jej widzieć. Rozumie pan? To mi się przedtem nie zdarzało. Chcę powiedzieć, że nie zdarzało się, kiedy już nie byliśmy razem. Dopiero po jej… zaginięciu. Zaległa cisza. Przez chwilę żaden z nich się nie odzywał. Psycholog notował w swoim zeszycie coś, czego Héctor nie mógł dojrzeć. Czasem myślał, że to notowanie jest częścią teatralnego rytuału rozgrywającego się w gabinecie, symbolem służącym wyłącznie do tego, aby pacjent, to znaczy on, czuł, że jest wysłuchany. Już zamierzał dokładniej wyjaśnić, co ma na myśli, kiedy odezwał się terapeuta. Mówił powoli, starannie dobierając słowa. — Czy zdaje pan sobie sprawę z jednej rzeczy, inspektorze? Po raz pierwszy przyznaje pan, nawet jeśli nie wprost, że Ruth może nie żyć. — My, Argentyńczycy, wiemy doskonale, co oznacza słowo „zaginiony” — odparł Héctor. — Niech pan o tym nie zapomina. — Odchrząknął. — Jak dotąd nie mamy żadnego wystarczającego dowodu, że Ruth nie żyje. Ale…

— Ale pan już w to wierzy, prawda? Héctor obejrzał się za siebie, jak gdyby obawiał się, że ktoś go usłyszy. — Prawda jest taka, że nie mamy najmniejszego pojęcia, co się mogło stać z Ruth. To mnie najbardziej wpienia. — Zniżył głos, jakby mówił do siebie. — Nawet nie możesz jej opłakiwać, bo czujesz się jak zatracony zdrajca, który poddał się bez walki. — Westchnął. — Przepraszam, nie czułem się dobrze w święta. Myślałem, że będę miał czas, żeby popchnąć sprawę, ale… Musiałem zrezygnować. Nie mam nic. Nie znalazłem niczego… Niech to szlag trafi! To tak, jakby ktoś jednym ruchem wymazał ją z rysunku, nie zostawił śladu. — Sądziłem, że sprawa nie jest już w pana rękach. Héctor uśmiechnął się. — Mam ją w głowie. — Proszę coś dla mnie zrobić. — Tak zawsze brzmiała zapowiedź końca sesji. — Od tej chwili do naszego następnego spotkania niech pan się skoncentruje, przynajmniej przez kilka minut, byle codziennie, na tym, co pan ma, co pan osiągnął. Dobre strony czy złe, ale to, co stanowi pana życie. A nie na tym, czego panu w życiu brakuje. • • • Dochodziła druga w nocy i Héctor wiedział, że nie zaśnie. Wziął papierosy i komórkę i wyszedł na taras na dachu. Przynajmniej nie obudzi Guillerma. Terapeuta nie mylił się w trzech sprawach. Po pierwsze, powinien zacząć brać te cholerne środki nasenne, nawet wbrew sobie. Po drugie, sprawa Ruth nie była w jego rękach. I po trzecie, w głębi duszy był przekonany, że Ruth nie żyje. Z jego winy. Noc była piękna. W taką noc można pogodzić się ze światem, jeśli tylko da się sobie szansę. Héctor miał przed oczami widok na nadbrzeże, a w połyskujących światłach budynków i w mrocznej,

lecz spokojnej powierzchni morza odnalazł coś, co przepędziło nękające go demony. Stojąc tam pomiędzy donicami z suchymi kikutami roślin, inspektor Salgado zadał sobie pytanie: co przyniosło mu życie? Syna, Guillerma. Pracę inspektora policji, żmudną i jednocześnie frustrującą. Mózg, który chyba funkcjonował jak należy, i płuca na pewno czarne od nikotyny. Carmen, sąsiadkę i właścicielkę domu, w którym mieszkał, swoją barcelońską matkę, jak o sobie mówiła. Ten taras, z którego mógł widzieć morze. Upierdliwego terapeutę, zmuszającego go do myślenia o bzdetach o trzeciej nad ranem. Niewielu przyjaciół, ale za to wypróbowanych. Olbrzymią kolekcję filmów. Ciało zdolne przebiec sześć kilometrów trzy razy w tygodniu mimo zrujnowanych paleniem płuc. Co jeszcze otrzymał od życia? Koszmarne sny. Wspomnienie Ruth. Pustkę bez Ruth. Nie wiedząc, co się z nią stało, sprzeniewierzał się wszystkiemu, co miało dla niego wagę: dawnym obietnicom, synowi, a nawet pracy. Temu wynajmowanemu mieszkaniu, gdzie razem żyli, kochali się i kłócili; mieszkaniu, z którego odeszła, by rozpocząć nowe życie, w którym on odgrywał drugoplanową rolę. Mimo to kochała go. Nadal się kochali, choć w inny sposób. Ich związek był zbyt silny, aby można go było zerwać na zawsze. Uczył się żyć z tym wszystkim, kiedy Ruth zaginęła, zniknęła, zostawiając go z poczuciem winy, przeciwko któremu się burzył. Dosyć, pomyślał. To bez sensu. Zupełnie jakbym był postacią z francuskiego filmu: zadowolony z siebie czterdziestolatek. Miernota. Jeden z tych, którzy przez dziesięć minut taśmy wpatrują się w morze z urwistego szczytu, dręczeni egzystencjalnymi pytaniami, a za chwilę zakochują się jak głupi w kształtnych łydkach jakiejś nastolatki. Jakby idąc tym wątkiem, Héctor przypomniał sobie ostatnią rozmowę, raczej kłótnię z koleżanką w pracy, podinspektor Martiną Andreu, tuż przed świętami. Powód kłótni nie miał znaczenia, ale żadne z nich nie potrafiło jej zakończyć. Do czasu, kiedy Martina, spojrzawszy na

niego z urągliwą szczerością, wypaliła prosto z mostu: „Héctor, kiedy ostatnio przeleciałeś kobietę?”. Zanim mógł przywołać w myślach swoją godną pożałowania odpowiedź, zadzwonił telefon.

2 Niebieskie światła reflektorów wozu patrolowego penetrowały plac Urquinaona ku zadziwieniu czterech podpitych żebraków, którym drewniane ławki od dawna służyły za materace i którym tej nocy nie dano możliwości zaśnięcia. Héctor pokazał swoją plakietkę i zszedł po schodach do metra, nie mogąc opanować uczucia niepokoju. Samobójców, którzy wybierali takie miejsce do wykonania skoku jaskółki, było dużo więcej, niż wskazywały na to doniesienia w prasie czy dane statystyczne, lecz nie tylu, o ilu opowiadały miejskie legendy. Z niektórych można było się nawet dowiedzieć o istnieniu „czarnych stacji” i peronów, gdzie nieproporcjonalnie więcej ludzi niż na innych decydowało się zakończyć życie. W każdym razie, aby uniknąć tego, co określano „efektem przyciągania”, przypadki takie nie były podawane do wiadomości publicznej. Opierając się na intuicji, Héctor skłonny był sądzić, że takie samobójstwa są skutkiem chwili rozpaczy, nie zaś podjętą wcześniej decyzją. Brzeg peronu, możliwość pozbycia się problemów, robiąc tylko jeden krok — przerażający moment, od którego nie ma odwrotu — stawały się silniejsze od strachu przed potwornym bólem, od wizji rozszarpanego własnego ciała. Sposób postępowania policji w takich wypadkach charakteryzowała szybkość: błyskawiczne usunięcie ciała i przywrócenie funkcjonowania metra. Teraz jednak, biorąc pod uwagę bardzo wczesną porę, ekipa miała więcej czasu i wstrzymanie ruchu można było wytłumaczyć drobnym uszkodzeniem wagonu czy awarią sieci. Dlatego zdziwiło go, że pełniący tej nocy służbę agent Roger Fort zadał sobie trud zadzwonienia do niego i poinformowania o tym, co się stało. I właśnie Roger Fort spoglądał wyczekująco, podczas gdy inspektor Salgado schodził ze schodów prowadzących na peron. — Inspektorze. Cieszę się, że pan przyszedł. Mam nadzieję, że pana nie obudziłem.

Héctor cenił sobie pełną szacunku oficjalność agenta, z drugiej jednak strony budziła w nim podejrzenia. W każdym razie Fort był dość nieoczekiwanym zastępstwem na miejsce młodej, zdecydowanej i rezolutnej Leire Castro. Héctor nie miał wątpliwości, że ostatnią rzeczą, jaka wpadłaby jej do głowy w takiej sytuacji, byłoby odwoływanie się do wyższej instancji; z pewnością uznałaby, że sama sobie doskonale poradzi. To było jedyne zastrzeżenie, jakie Héctor miał do jej pracy: Leire nie potrafiła czekać, aż inni wyciągną wnioski, uprzedzała ich i podejmowała działania na własną rękę, bez odwoływania się do kogokolwiek. Taka cecha bardzo rzadko zdobywała uznanie w pracy, gdzie porządek i dyscyplina są synonimami skuteczności. Ale, ku swemu niezadowoleniu, Leire Castro miała zwolnienie lekarskie z powodu ciąży i komisarz Savall dołączył do ekipy agenta niedawno przeniesionego z Lleidy. Ciemnowłosy, z wiecznie widocznym cieniem zarostu mimo codziennego golenia, był średniego wzrostu i miał posturę gracza w rugby; nazwisko pasowało do niego jak ulał. Podobnie jak Leire nie miał jeszcze trzydziestu lat. Obydwoje stanowili nową generację agentów śledczych, którzy zapełniali ostatnio szeregi Policji Katalońskiej, a którzy, zdaniem Héctora, byli zdecydowanie za młodzi. Może dlatego, że sam mając czterdzieści trzy lata, czuł się czasem jak siedemdziesięcioletni starzec. — Nie, nie obudziłeś mnie. Ale nie jestem pewien, czy twój telefon mnie ucieszył. Fort, nieco zakłopotany, zaczerwienił się. — Zwłoki są już przykryte i przystąpiono do ich usuwania, zgodnie z… — Chwileczkę. — Héctor nie znosił oficjalnego żargonu, za którym kryli się ludzie niekompetentni, kiedy nie wiedzieli, co mają powiedzieć. Powtórzył słowa, które sam usłyszał na początku swojej zawodowej drogi. Wówczas to zdanie zabrzmiało absurdalnie, ale teraz, po latach, nabrało znaczenia. — To nie jest

sobotni serial kryminalny. „Zwłoki” są ciągle kimś, ciałem. Fort zaczerwienił się jeszcze bardziej. — Przepraszam. Tak, to jest kobieta. Trzydzieści do czterdziestu lat. Szukamy jej torebki. — Rzuciła się na tory z torebką? Agent nie odpowiedział; trzymał się swojego scenariusza. — Chciałbym, żeby pan obejrzał zdjęcia. Kamery w metrze zapisały część wydarzenia. Z peronu dochodziły hałasy i podniesione głosy. Coś się tam działo. — Kto tam jest? — Dwóch chłopaków. Są z nimi ludzie z patrolu. — Chłopcy? — Salgado uzbroił się w cierpliwość, lecz jego ton świadczył o tym, że jest niezadowolony. — Nie powiedziałeś przez telefon, że samobójstwo miało miejsce przed drugą? Mieliście chyba aż nadto czasu, żeby wziąć od nich zeznania i odesłać do domu. — Tak zrobiliśmy. Ale oni wrócili. Zanim Roger Fort zdołał wyjaśnić sytuację, podszedł do nich ochroniarz, mężczyzna w średnim wieku, z podkrążonymi oczami i zmęczoną twarzą. — Panie agencie, czy chcecie teraz obejrzeć taśmy, czy wolicie je zabrać? W podtekście: „Pozwolicie mi, do cholery, skończyć służbę?” — pomyślał Héctor. Agent Fort już otwierał usta, ale ubiegł go inspektor. — Chodźmy — zdecydował, nie patrząc na podwładnego. — Później mi powiesz o tych chłopcach, Fort. Kabina, w której rejestrowano, co dzieje się na peronach, była mała i unosił się w niej duszący zapach, mieszanina potu i podziemnej ciasnoty.

— Proszę — powiedział ochroniarz. — Ale niech pan niczego nadzwyczajnego nie oczekuje. Héctor przyjrzał mu się. Albo ludzie stworzeni są do wykonywania jakiejś pracy, albo praca tak kształtuje tych, którzy ją wykonują, że powstaje pomiędzy nimi rodzaj symbiozy. Ten człowiek z wymizerowaną twarzą i nieświeżym oddechem, powolnymi ruchami i bezbarwnym głosem wydawał się doskonałym wyborem do spędzania w tym miejscu ośmiu albo więcej godzin dziennie i obserwowania skrawka podziemnego życia na ekranie o słabej rozdzielczości. Kamera obejmowała peron od punktu, w którym pociąg wjeżdżał na stację, i Héctor, Fort oraz ochroniarz obserwowali teraz w milczeniu przybycie metra o pierwszej czterdzieści dziewięć. Inspektorowi przypomniał się sen: może to przez rozmyty szarawy kolor ekranu osoby czekające na peronie sprawiały wrażenie sylwetek z zamazanymi twarzami, poruszających się jak miejskie upiory. W momencie gdy sygnał ogłaszał odjazd metra, kilku chłopaków w szerokich dżinsach, bluzach sportowych i wełnianych czapkach wpadło na peron i widząc, że pociąg im ucieka, waliło pięściami w zamknięte już drzwi. Zachowanie równie głupie, co nieskuteczne. Jeden z nich wykonał wymowny gest przed kamerą, kiedy wagony znikały w tunelu. — Musieli czekać sześć minut, bo… — zaczął ochroniarz, tym razem z satysfakcją w głosie. — O, teraz idzie, inspektorze — przerwał mu agent Fort. Rzeczywiście, z drugiej strony na peron weszła kobieta. Trudno było stwierdzić, czy jest wysoka, czy niska. Brunetka, w czarnym płaszczu, trzymała coś w ręce. Znajdowała się tak daleko od kamery, że nie widać było twarzy. Z powodu odległości, a także dlatego, że kilka razy odwracała głowę w stronę wejścia na peron. — Widzi pan, inspektorze? Ciągle się ogląda za siebie. Jak gdyby ktoś za nią szedł.

Héctor milczał. Wpatrywał się w ekran. W kobietę, której według zegara odliczającego czas do następnego pociągu metra pozostało mniej niż trzy minuty życia. Stała z dala od torów, bokiem do kamery. Na pierwszym planie dwóch z czwórki młodych chłopaków usiadło, raczej rozłożyło się na ławkach. Inspektor zauważył, że jest wśród nich dziewczyna. Wcześniej jej nie widział. Czarne, bardzo krótkie spodenki, bardzo wysokie obcasy, biały anorak. Jeden z chłopaków usiłował objąć ją w pasie, a ona — z jakiegoś powodu wściekła — powiedziała coś, co wywołało śmiech pozostałych. Chłopak odwrócił się do nich, odgrażając się, ale oni nadal się z niego śmiali. Héctor nie spuszczał wzroku z kobiety. Widać było, że czuje się nieswojo. Zrobiła ruch, jak gdyby chciała iść w ich stronę, ale usłyszawszy śmiech, zatrzymała się i mocno zacisnęła rękę na torebce. Nikt inny nie wszedł na peron, lecz ona ciągle oglądała się za siebie. Może po to, żeby nie zwracać uwagi na grupę chłopaków pochodzących, sądząc po zachowaniu i wyglądzie, z Ameryki Łacińskiej. Po chwili spojrzała na przedmiot trzymany w ręce, zrobiła dwa kroki do przodu i stanęła na żółtej linii wyznaczającej strefę bezpieczeństwa, tak jakby chciała zyskać kilka sekund, być bliżej, gdy nadjedzie pociąg. — Patrzyła na swoją komórkę — powiedział Fort. I wtedy wszystko nastąpiło równocześnie. Chłopcy ruszyli w podskokach i zasłonili ekran w momencie, gdy pociąg wjeżdżał na stację. — Musiała akurat wtedy skoczyć — powiedział ochroniarz. Na ekranie wagony zatrzymywały się, drzwi się otwierały i peron wypełnił się ciekawskimi. — Ale nic nie widać przez tych Latynosów. To maszynista podniósł alarm. Biedny facet. Ciekawe, pomyślał Héctor, większy żal wzbudza maszynista niż samobójczyni. Tak jakby tym ostatnim aktem pokazała, że nikt nie będzie się już z nią liczyć. — Czy nie macie tu kamery, która pokazuje peron pod innym

kątem? — spytał. Ochroniarz pokręcił głową, po czym dodał: — Kilka kontroluje obrotowe przejścia, żeby ludzie nie wchodzili bez biletów, ale w tym czasie nie było nikogo. — W porządku. To już obejrzeliśmy — rzucił inspektor. Gdyby Fort znał go lepiej, wiedziałby, że ostry ton zapowiada burzę. — Zabieramy nagranie, a pan może zamknąć wszystko i iść do domu. Ochroniarz nie protestował. — Na litość boską, Fort, chyba nie ściągnąłeś mnie o takiej porze, żebym obejrzał nagranie, na którym nic nie widać — powiedział cicho Héctor, kiedy obaj szli w kierunku peronu. Agent został mu przydzielony zaledwie dwa tygodnie wcześniej, więc inspektor starał się wyrazić niezadowolenie w możliwie uprzejmy sposób. Zaczerpnął powietrza. Nie chciał uchodzić za twardziela, a o takiej godzinie łatwo dać się ponieść. Na dodatek agent miał tak skruszoną minę, że Héctorowi zrobiło się go żal. — Nieważne — dodał — później porozmawiamy spokojnie. A skoro już tu jestem, zajmijmy się tymi chłopcami. Przyspieszył kroku, nie dając Fortowi szansy powiedzenia czegokolwiek. Chłopcy, było ich tylko dwóch, siedzieli na tej samej ławce, na której widział ich na taśmie. Już się nie śmieją, pomyślał, patrząc na ich nieruchome sylwetki. Bal się skończył. Podchodząc do nich, starał się nie widzieć czarnych plastikowych worków rozłożonych na torach. Odwrócił się do agenta. — Sprawdź, czy już skończyli, i niech wyniosą ciało. W słabym świetle stacji chłopcy wyglądali niechlujnie. Przed nimi stało dwóch umundurowanych policjantów. Rozmawiali o czymś, niby-niezainteresowani, ale nie spuszczali z nich wzroku. Gdy inspektor podszedł, zasalutowali i cofnęli się kilka kroków. Teraz stał przed chłopcami, patrząc na nich badawczo. Dominikańczycy, niemal na pewno. Jeden z nich mógł mieć

osiemnaście, dziewiętnaście lat; drugi, uderzająco podobny, musiał być młodszym bratem, młodszym od Guillerma. Trzynaście, góra czternaście lat, uznał Héctor. — No, chłopaki, jest późno i wszyscy chcemy jak najszybciej skończyć. Jestem inspektor Salgado. Podacie mi swoje nazwiska, opowiecie, co widzieliście, i wytłumaczycie, po co wróciliście — dodał, przypomniawszy sobie, co powiedział mu agent Fort. — A potem pójdziemy spać. Zgoda? — Nic nie widzieliśmy — wyrwał się młodszy, patrząc z niechęcią na brata. — Byliśmy na imprezie i wracaliśmy do domu z Portu Olimpijskiego. Mieliśmy się przesiąść z żółtej linii na czerwoną, ale metro nam uciekło. Niewiele brakowało, żebyśmy zdążyli. — Nazwisko? — Jorge Ribera. A to mój brat, Nelson. — Nelsonie, ty też nie zwróciłeś uwagi na tę kobietę? Starszy chłopak miał czarne jak węgiel oczy, twardy, nieufny wyraz twarzy. Wydawał się nieporuszony, obojętny. — Nie, proszę pana. — Patrzył w jakiś punkt przed sobą. Jego głos zabrzmiał gniewnie. — Ale widzieliście ją? Młodszy roześmiał się. — Nelson ma oczy tylko dla swojej dziewczyny. Chociaż ona go zwymyślała… A więc to on zirytował dziewczynę w białym anoraku, pomyślał inspektor. Nelson rzucił bratu mordercze spojrzenie. Nie zrobiło to na nim żadnego wrażenia, widocznie był przyzwyczajony. — No dobrze. Był ktoś jeszcze na peronie? — Héctor wiedział, że nie, ale zawsze istniało prawdopodobieństwo, że spóźniony pasażer wpadł w ostatniej chwili. Lecz obaj chłopcy tylko wzruszyli ramionami. Bardziej interesowała ich sprzeczka Nelsona

z dziewczyną. — Co się stało później? — Wyrzucili nas z metra, więc popędziliśmy złapać nocny autobus. Byliśmy już na przystanku i Nelson kazał mi wrócić. Brat szturchnął go łokciem i Jorge opuścił głowę. Całe poczucie pewności nagle znikło. — No, mów. — Nelson podniósł głos, ale Jorge tylko spojrzał w drugą stronę. — Może chcesz, żebym ja powiedział? Młodszy brat prychnął gniewnie. — Kurczę, zauważyłem to na peronie. Zanim drzwi się otworzyły. Bo metro nagle się zatrzymało, nie wjechały wszystkie wagony. Wtedy zobaczyłem, że coś leży na ziemi. Podniosłem tak, żeby nikt nie widział. — Co to było? — Telefon komórkowy, inspektorze — odparł Roger Fort, który nadszedł, wypełniwszy polecenia przełożonego. — Nowiutki iPhone. Ten. Jorge z mieszaniną złości i pożądania spojrzał na plastikową torebkę w ręku Forta. — Zmusiłeś brata, żeby wrócił oddać telefon? — Zdumionemu Héctorowi pytanie wyrwało się bezwiednie. — Riberowie nie kradną — odparł Nelson poważnym głosem. — Poza tym są rzeczy, o których lepiej nie wiedzieć. Jorge wywrócił oczami, jak ktoś, kto ma po dziurki w nosie wysłuchiwania głupot. Héctor to zauważył i mrugnąwszy do starszego brata, zwrócił się do młodszego bardzo groźnym tonem: — W porządku, młodzieńcze. Ty i ja pójdziemy teraz na komisariat. Agencie Fort, proszę go odprowadzić. — Ale ja nic nie zrobiłem! Nie może pan… — Kradzież, niszczenie śladów na miejscu wypadku. Opór władzy, co dodaję już teraz, bo na pewno będziesz się opierał. I… Ile masz lat? Trzynaście? Jestem przekonany, że sądowi dla

nieletnich nie spodoba się to, że taki mały chłopak włóczy się nocami po „imprezach”, jak je nazywasz. Jorge wyglądał na tak wystraszonego, że Héctor się powstrzymał. — Chyba że… Chyba że twój brat, który wydaje się rozsądnym człowiekiem, zapewni mnie, że się tobą zaopiekuje. A ty obiecasz, że będziesz go słuchał. Jorge kiwał głową z takim zapałem, jak mały pasterz na łące przed cudownym objawieniem. Nelson objął go ramieniem i ponad głową chłopca mrugnął do inspektora. — Już ja się nim na pewno zajmę, proszę pana. • • • Stacja opustoszała. Byli tam tylko inspektor, Fort i dwie sprzątaczki, które przeżegnawszy się, zabrały się do roboty, szybko zapominając, że jest to miejsce tragicznej śmierci. Świat musi się dalej kręcić, pomyślał Héctor, wbrew woli powtarzając wytarty banał. Jednak przerażające wydawało się to, że życie naprawdę potoczy się jak co dzień. Za kilka godzin linia metra otworzy się dla ruchu, perony wypełnią się ludźmi. A po tej kobiecie zostaną porozrzucane części ciała, zebrane do czarnych plastikowych worków. — Znaleźliśmy torebkę, inspektorze — powiedział Fort. — Kobieta nazywała się Sara Mahler. — Cudzoziemka? — Urodzona w Austrii, według paszportu. Ale mieszkała tutaj, nie była turystką. W portfelu jest karta zegarowa, do odbijania w pracy. Pracowała w jakimś laboratorium. „Laboratorium Alemany” — przeczytał. — Trzeba będzie skontaktować się z rodziną, chociaż to może poczekać. Wróć do komisariatu i najpierw wypełnij raport. Potem zacznij lokalizować rodzinę. I nie dzwoń do nich za wcześnie. Zostawmy im jeszcze jedną przespaną noc.

Héctor był wykończony. Powieki ciążyły mu i nawet nie miał już ochoty robić afery o to, że Fort go tu ściągnął. Chciał wrócić do domu, położyć się i spać snem spokojnym, bez koszmarów. Spróbuje jednego z tych środków usypiających, chociaż samo słowo „usypiający” w połączeniu z tym, co tu zobaczył, wywołało obraz śmierci, niebolesnej, lecz mimo wszystko śmierci. — Chciałbym panu coś pokazać. — Proszę bardzo. Daję ci pięć minut. — Przypomniało mu się, że za kilka godzin ma wyjechać w podróż z synem i że tabletki nasenne będzie musiał zostawić na inną okazję. — Ani jednej więcej. — Usiadł na ławce i wyciągnął papierosa. — Jeśli powiesz komuś, że tu paliłem, napiszę w raporcie o twoim poważnym wykroczeniu. Fort chyba nawet nie usłyszał. Podał inspektorowi telefon, mówiąc: — Jest tylko jedna wiadomość. Dziwne jest to, że nie ma żadnych kontaktów ani rozmów. Musiała to czytać na peronie, zanim… Héctor spojrzał na ekranik. Wiadomość składała się z dwóch słów napisanych wielkimi literami, do których dołączone było zdjęcie. NIE ZAPOMNIJ

Kiedy otworzył załącznik ze zdjęciem, zrozumiał, dlaczego Fort go wezwał i dlaczego młody Dominikańczyk przywlókł brata za ucho, żeby oddał telefon. Pierwszą myślą było, że są to latawce zaplątane w koronie drzewa. Potem, kiedy powiększył zdjęcie i przyjrzał się szczegółom, wiedział, że nie. Drzewo tam było, potężne, z grubymi konarami. Lecz tym, co z niego zwisało — trzy kształty na sznurach — były zwierzęta. Trzy sztywne ciała powieszonych na gałęziach psów.

Leire

3 Nowy rok, nowe życie… Jak dotąd podobne do poprzedniego, pomyślała Leire, oglądając się z profilu w lustrze, które było jednym z kilku niespotykanych elementów w jej dawnym życiu. Gdy tylko przyniesiono je ze sklepu, chciała, żeby dekorowało hol w mieszkaniu, do którego się właśnie sprowadziła, ale którego nie potrafiła jeszcze nazwać swoim domem. Wyglądała w tym lustrze jak balon. Ale miała dużo szczęścia. Wszyscy jej to powtarzali, więc w końcu przestała protestować i uznała, że mają rację. Wysokie mieszkanie bez typowego w starych domach korytarza, z dwiema dużymi sypialniami i słońcem od wschodu, było niewątpliwie najatrakcyjniejszym spośród tych, które oglądała, a cena — mimo że w ostatnim czasie podobno znacznie obniżona — z biedą zmieściła się w przeznaczonym na ten cel budżecie. „Widok na Sagrada Familia”, oznajmiało ogłoszenie i w ścisłym znaczeniu tych słów się nie myliło. Rzeczywiście, część katedry była widoczna w oknie wychodzącym na malutki balkon. Ale na pewno nie dałoby się spędzić dnia na podziwianiu strzelistych wież, choćby i najpiękniejszych, utkniętych pomiędzy wieżowcami, które przed nimi wyrosły. Tym, czego ogłoszenie nie podało ani o czym nie wspomniała pani z agencji nieruchomości, było to, że stuletnie rury wodociągowe bez przerwy się zatykały, kafelki w łazience w ostrym pomarańczowym kolorze — „radosna kolorystyka lat siedemdziesiątych”, powiedziała agentka — z powodu wilgoci odpadały od ścian i że kaloryfery przypominały futurystyczną dekorację, a ciepła dawały tyle co waza z chińskiej porcelany. Wyszło więc na to, że Leire musiała nie przejmować się wilgocią, chłodem i zatykającą się umywalką, która czasem wydawała takie dźwięki, jakby chciał się z niej wydostać przybysz z obcej galaktyki, i znajdować pocieszenie w oglądaniu skrawka katedry z małego balkonu. Absolutny luksus. Dla Japonki. Jednak najdziwniejsze uczucie wywoływały w niej nie defekty

tego mieszkania ani naturalnie widoki, lecz to, że po raz pierwszy od lat zdała sobie sprawę, że nie należy ono tylko do niej. W jednej sypialni stało już łóżeczko, szafa z bukowego drewna, a ściany obiegał motyw dekoracyjny w postaci żółtych kaczuszek, oddzielający dwa odcienie zieleni. Kolor, jak uznała jej przyjaciółka María, najwłaściwszy w pokoju dziecinnym. I nie tylko to: w szafie, w której kiedyś trzymała wyłącznie swoje rzeczy, niemal bez uprzedzenia pojawiły się męskie ubrania. Zmęczona Leire Castro wyszła na balkon. Przynajmniej nie musiała przeciskać się pomiędzy pudłami. To rzeczywiście było wielką zmianą. „Pierwszą z tych, które nadejdą, prawda?” — powiedziała do czerpiącego z niej siły maleństwa. Czasem odpowiadało gwałtownymi ruchami, czasem nijak nie reagowało. Leire próbowała wyobrazić sobie rysy Abla, tej drobinki, która się w niej poruszała, ale udało jej się tylko stworzyć obraz pomarszczonej buzi, jak u śpiącego krasnoludka. Czy będzie podobny do niej, czy do Tomasa? Nie byłoby źle, gdyby był do niego podobny; uśmiechnęła się do siebie. „Chociaż lepiej, żeby się to podobieństwo ograniczyło do urody, prawda, mały? Bo jeśli nie, i ty, i ja będziemy mieć kłopoty…” Z Tomasem zaczęło się od jednej nocy, potem jedna przedłużyła się do trzech, a jeszcze później od czasu do czasu wpadał na cały weekend. Seks bez zobowiązań. Seks bez zakazów. I raz, jedyny raz — choć trudno w to uwierzyć — seks bez prezerwatywy. Ale za to w odpowiednim momencie. Reakcją Tomasa, po obiedzie składającym się z odgrzewanych krokietów, było „muszę mieć czas, żeby się z tym oswoić”, co — zdaniem Leire — było wstępem do „nie chcę mieć z tym nic wspólnego”. Niemniej Tomás zaskoczył ją, kiedy wrócił po kilku dniach, żeby porozmawiać „serio”. Rozmawiali długo i szczerze, rozważając wszystkie za i przeciw, jakby to był zwyczajny temat, choć obydwoje wiedzieli, że nie jest. W końcu wspólnie zgodzili się w kilku zasadniczych kwestiach. Po pierwsze, nie są w sobie zakochani, a przynajmniej

nie ową sielankową miłością, która nie dopuszcza życia bez siebie. Po drugie, mieszkają w innych miastach, oddzielonych wprawdzie zaledwie trzema godzinami podróży szybką koleją. Po trzecie, dziecko jest sprawą dwojga. Zatem konkluzją, ładniej brzmiącą w wygłoszonej deklaracji niż w tym, co zawierał drobny druk, było: nie, nie zamieszkają razem — przynajmniej teraz — ale będą rodzicami. „Rodzicami na odległość z prawem do seksu” — mówiła o nich María. Oboje byli zadowoleni z takiego rozwiązania i bardzo się starali, żeby nic nie przeszkodziło im w jego stosowaniu. Tomás miał spędzać niektóre weekendy u Leire, zajął się przeprowadzką i takimi sprawami jak gniazdka i kontakty, mówił o Ablu z pewnym entuzjazmem i zagroził, że natychmiast zapisze go na członka Realu Madryt. O pieniądzach w ogóle nie rozmawiali; María zafundowała im urządzenie pokoju dziecinnego, a jeśli chodzi o czynsz, to Leire nie zamierzała przyjąć od Tomasa nawet jednego centa. Uważała, że póki dziecko się nie urodzi, trudno wymagać od niego więcej. Szczerze mówiąc, chciałaby mieć kogoś przy sobie na zajęciach w szkole rodzenia albo w czasie badania USG, kiedy widok poruszającego się w niej maleństwa wywoływał zupełnie niezrozumiałe łzy. Albo — by nie szukać daleko — w piątkowe wieczory, kiedy była zbyt zmęczona, żeby gdzieś pójść i nie być sama. I w trakcie tego niekończącego się, długiego weekendu na Trzech Króli, pomyślała, kontemplując Sagrada Familia, niemego świadka nieznośnej bezczynności, czasem już nienawistnego prześladowcę. Ale Tomás był w górach Sierra Madrileña — już sama nazwa przywodziła Leire na myśl obrazy partyzantów albo rozbójników — dokąd pojechał z przyjaciółmi na narty. To, że nie miała nic do roboty i że María, najlepsza przyjaciółka, też dokądś pojechała, nie było winą Tomasa, choć również nie dawało jej powodów, by myślała o nim z czułością. Matka Leire, nieprzebierająca w słowach asturianka, wyraziła całą tę sytuację w proroczych, wydawałoby się, słowach. „Sama. Kiedy dziecko się urodzi, zostaniesz sama. Kiedy zapłacze

w nocy, będziesz sama. A w dniu, kiedy pozna słowo »tata«, pokażesz mu zdjęcie. Jeśli w ogóle masz jakieś!” — krzyknęła, po czym z furią zabrała się do ćwiartowania kurczaka. A Leire, nie ośmieliwszy się głośno odezwać, szepnęła do siebie: „Zajmę się tym, kiedy nadejdzie pora”. Jednak prawdą było, że czasem czuła się osamotniona, wskutek wcześniejszego zwolnienia lekarskiego z powodu nieoczekiwanych ostrych skurczów, jakie miała w połowie grudnia. I tak od miesięcy była skazana na pracę w biurze, ale przynajmniej przychodziła do komisariatu, brała udział w śledztwach, była otoczona ludźmi. Do narodzin Abla brakowało jeszcze półtora miesiąca. Sześć tygodni, w czasie których mogła tylko na własnych oczach robić się coraz grubsza, chodzić do lekarza, spotykać się z innymi ciężarnymi kobietami i kupować ubranka dla dziecka. Na pamięć znała artykuły o sposobach kąpania, przewijania i stymulowania rozwoju; rozrywka, na którą składała się kolumna mądrych rad w pismach sięgających połowy wysokości kanapy. • • • Był wieczór następnego dnia, kiedy leżąc na kanapie i oglądając kolejny odcinek serialu policyjnego, po raz trzeci już chyba pokazywanego w telewizji, poczuła się tak bardzo opuszczona, że nawet nie miała siły płakać. Nowy, ciągle obcy dom, brak jakiegokolwiek zajęcia, kontaktu z ludźmi, zwłaszcza w te świąteczne dni, wpędziły Leire w stan melancholii, w którym rozleniwienie i nuda też odegrały rolę. „Abelku, mama zupełnie głupieje” — powiedziała głośno, chcąc usłyszeć inny głos niż ten, który dochodził z telewizora. Miała ochotę krzyczeć, powiedzieć światu, że jest. I nagle pomyślała, że nikt by nie zauważył jej nieobecności do poniedziałku. Jeśli miałaby trochę szczęścia… Matka dzwoniła do niej codziennie, ale znając ją, nie podniosłaby alarmu, dopóki nie zaniepokoiłoby jej nieodebranie kilku kolejnych telefonów. Tomás może przysłałby esemesa. A może nie. María, o tak, ona poruszyłaby niebo i ziemię, gdyby po

powrocie w poniedziałek nie mogła jej zlokalizować. Ale dzisiaj był dopiero piątek. Jak Ruth, byłej żony szefa, nikt nie zacząłby jej szukać, póki nie byłoby, być może, za późno. Chwycił ją jakiś nieokreślony niepokój, co przecież zupełnie nie pasowało do jej charakteru. Skończ już z tym, powiedziała do siebie i zamknęła oczy, chcąc odpędzić ponure myśli z trzeźwej na ogół głowy. Pobożne życzenie. Kiedy otworzyła oczy, wiedziała, w jaki sposób spędzi ostatnie sześć tygodni ciąży. • • • — Leire, jesteś na zwolnieniu. — Podinspektor Martina Andreu akcentowała każdą sylabę. — Spodziewasz się dziecka, a lekarz nakazał ci odpoczynek. Wiesz, co to znaczy „odpoczynek”? Ja ci powiem: przerwa w pracy. Leire zagryzła wargę, przeklinając się w duchu za to, że nie wzięła pod uwagę, iż podinspektor, model zdrowego rozsądku, ostro powstrzyma ją przed wprowadzeniem jej pomysłu w czyn. Przez cały weekend zastanawiała się, w jaki sposób najlepiej go przedstawić, ale w poniedziałek rano wszystkie argumenty zderzyły się z miażdżącą logiką podinspektor Andreu. — Poza tym — mówiła dalej Martina — sprawa do nas nie należy. Komisarz Savall oddał ją Bellverowi, sama dobrze o tym wiesz. — Właśnie dlatego. — Leire starała się znaleźć właściwe słowa, co, biorąc pod uwagę opinię, jaką miała o inspektorze Dídacu Bellverze, nie było łatwe. Nabrała głęboko powietrza do płuc. W końcu i tak nie miała nic do stracenia. — Pani podinspektor, w komisariacie niewiele można zrobić, żeby tę sprawę rozwiązać. Wiadomo, ciągle są jakieś nagłe przypadki, nakładają się na siebie. A jeśli chodzi o zaginionych, sprawy nastolatków, którzy uciekli z domu, i dorosłych wyjeżdżających bez zawiadamiania kogokolwiek, to te przypadki łączy się z ważnymi sprawami kryminalnymi. I pani, i ja wiemy, że ludzie nie są w stanie temu sprostać. No a sprawa Ruth Valldaury to już stara

historia… minęło sześć miesięcy. I to — obie nie miały najmniejszej wątpliwości — było najgorsze. Kiedy w grę wchodzą zaginięcia, najważniejsze są pierwsze godziny. Tu natomiast policję zaalarmowano późno. Brak śladów mógł wskazywać na zabójstwo, i Savall, motywując swoją decyzję nieodnalezieniem ciała ofiary i szczególnymi okolicznościami związanymi z tym wydarzeniem, oddał śledztwo Bellverovi i jego ekipie. Leire odniosła wrażenie, że jej słowa nie padają w próżnię. Surowa twarz Martiny Andreu na chwilę złagodniała. Na tyle, że znająca ją dobrze Leire nabrała otuchy. — Z drugiej strony nie stracimy na tym, że poświęcę tym sprawom część mojego czasu. Ale nie chcę nic robić bez pani zgody — kłamała z zuchwałością osoby przekonanej o swojej racji. Prawdą natomiast było, że potrzebne jej były informacje. Musiała znać konkretne dane, wiedzieć, w jakim punkcie znajduje się śledztwo i czy pojawiły się nowe materiały od czasu, gdy sprawę oficjalnie odebrano z rąk inspektora Salgado. Doszło do tego w trakcie burzliwej dyskusji z komisarzem Savallem, po której wszyscy obawiali się, że Héctor Salgado odejdzie z policji. — Inspektor Salgado zrobił, co mógł, ale, nie oszukujmy się, komisarz miał rację co do jednego: Héctor był i ciągle jest za mocno w to wmieszany, żeby działał obiektywnie. A Bellver… — Poczekaj — przerwała jej Martina Andreu. — Słusznie zauważasz, że Bellver i jego ludzie są przeciążeni pracą. Jak wszyscy. — No to właśnie jest dobry powód — nie dawała za wygraną Leire. Zauważyła zmianę tonu swojej zwierzchniczki i starała się nie stracić tego, co już zyskała. — To tylko sześć tygodni. Krócej, jeśli dziecko urodzi się wcześniej. Ale myślę, że po prostu świeżym okiem spojrzę na sprawę. Nie znałam Ruth Valldaury. Kiedy prowadziliśmy śledztwo, zawsze miałam wrażenie, że

wiedząc, kim jest ofiara, wszyscy traktują niektóre elementy jako pewnik. Nawet inspektor Salgado. — Wiem o tym. Leire uśmiechnęła się. Czuła, że tę partię wygrała. — Posłuchaj — ciągnęła Martina. — Nie bardzo wiem, co chcesz przez to osiągnąć ani dlaczego mnie w to wciągasz. Jednak znam cię na tyle, by wiedzieć, że i tak zrobisz, co chcesz, czy to z moją zgodą, czy bez. Nie, Leire, nie próbuj mnie okłamywać. Przyszłaś do mnie, bo mogę ci niektóre sprawy ułatwić, ale na pewno nie po to, żeby potulnie zgodzić się ze mną, kiedy zabronię ci ruszyć choćby palcem. Jest to w końcu twój wolny czas, możesz z nim robić, co chcesz. — Jeśli pani się nie zgodzi, zrezygnuję. Nie chcę pani sprawiać żadnych kłopotów, ale obiecuję, że gdybym coś znalazła, pani pierwsza się o tym dowie. I wtedy pani zdecyduje, jak postępować z Bellverem. Agentka Castro wiedziała, że porusza się po niebezpiecznym terenie. Niechęć podinspektor do Bellvera była wszystkim znana od czasu, gdy zaletami bardziej osobistymi niż zawodowymi — zdaniem niektórych — wyprzedził ją na stanowisku inspektora. Lecz Leire czuła, że najdrobniejsza aluzja na ten temat sprawi, że Martina Andreu nie będzie chciała o niczym słyszeć. — W porządku. Wpadnij o siódmej, kiedy kończę moją zmianę. Dam ci kopię dokumentów z akt. Aha, i ani słowa o tym inspektorowi Salgado, gdybyś się tu przypadkiem z nim spotkała. Było to mało prawdopodobne i podinspektor o tym wiedziała: Savall wezwał go do siebie razem z kilkoma innymi osobami, aby przedyskutować pewną kwestię z inspektorem z Policji Narodowej, niejakim Calderonem. Pół godziny później wiadomo było, że spotkanie się przeciągnie. — Leire, chcesz pracować, będąc na zwolnieniu, ale trzymamy się tych samych zasad co na służbie. Dlatego, dla twojego własnego dobra, chcę, żebyś mnie o wszystkim informowała.

O każdym kroku, o każdym szczególe. Nie rób nic na własny rachunek, bo zapewniam cię, że nie ułatwię ci życia, kiedy wrócisz do pracy. Jasne? Pełne wdzięczności spojrzenie Leire Castro przez chwilę pozwoliło podinspektor wierzyć, że nie robi niczego niewłaściwego. Rzeczywiście, nic nie stracą, próbując jeszcze raz, ale w głębi duszy Martina była niemal w stu procentach pewna, że sprawa Ruth Valldaury nigdy nie zostanie rozwiązana. Jednocześnie — i nie bez uczucia pewnej zawodowej zazdrości — była też absolutnie pewna, że jeśli ktokolwiek w tym komisariacie byłby zdolny rozwikłać to tajemnicze zaginięcie, to właśnie agentka Castro.

4 Tego samego wieczoru, z aktami sprawy w rękach, Leire zabrała się do tego, czego niemal krzykiem domagały się jej ciało i umysł. Pragnęła działać, zająć czymś głowę, a leżące przed nią akta, w większej części już jej znane, były wyzwaniem, dowodem, że żyje. I że może być do czegoś przydatna. Z samodyscypliną, którą nauczyła się cenić, uważnie i bez pośpiechu czytała każdy dokument, tak jakby miała z nim do czynienia po raz pierwszy, przekonana, że czasem najmniej znaczący szczegół może odegrać kluczową rolę w wyjaśnieniu sprawy. Kiedy w pełni skoncentrowana skończyła czytać, zrobiła to, co odkąd była uczennicą w szkole, służyło jej do przyswajania sobie informacji. Usiadła przy stole w jadalni i na kartce naszkicowała schemat najważniejszych wydarzeń. Dość trudne zadanie, wziąwszy pod uwagę, że od dawna niczego nie pisało się ręcznie, ale Leire wiedziała, że to ją pobudza do myślenia bardziej niż jakakolwiek lektura. Nie trzymała się chronologicznego porządku, zapisywała to, co dla niej stanowiło w przybliżeniu wstępny obraz. Ruth Valldaura Martorell. Trzydzieści dziewięć lat. Ilustratorka i projektantka, która zrobiła karierę jako designerka wyposażenia domu. Rozwiedziona, syn Guillermo, z którym mieszkała. Zniknęła z domu, mieszkania typu loft, służącego też za studio, na ulicy Llull, siódmego lipca dwa tysiące dziesiątego roku, ale zaginięcie zgłoszono dopiero dwa dni później. W mieszkaniu ani nie znaleziono śladów agresji, ani drzwi wejściowe nie były sforsowane siłą. Według jej partnerki, Caroliny Mestre, brakowało jedynie niewielkiej walizki i kilku części garderoby. Zgadzało się to z ostatnimi informacjami samej Ruth, która zamierzała spędzić weekend w letnim apartamencie rodziców w nadmorskim miasteczku Sitges. Jej samochód znaleziono na parkingu w pobliżu mieszkania, co skłaniało do przekonania, że najprawdopodobniej jego właścicielka nie wyjechała nim w piątek rano, siódmego lipca, kiedy esemesami zawiadomiła rodziców, byłego męża i partnerkę, że wróci w niedzielę wieczorem. Wiadomości były lakoniczne. Najwyraźniej Ruth zamierzała w samotności spędzić dwa dni nad morzem. W niedzielę wieczorem jej syn Guillermo, którego miała odebrać z domu kolegi, gdzie spędzał kilka dni wakacji, zadzwonił do ojca, inspektora Héctora Salgado, żeby spytać o matkę. Był to pierwszy sygnał alarmowy. Wstępne śledztwo skupiło się na groźbach wobec rodziny inspektora Salgado ze strony doktora Omara, szarlatana pochodzenia afrykańskiego

mającego powiązania z siecią handlarzy żywym towarem, która została zlikwidowana w połowie poprzedniego roku. Stręczyciele zostali aresztowani i chociaż istniały podejrzenia, że Omar stosował obrzędy voodoo dla zastraszania młodych nigeryjskich prostytutek, tylko jedna z nich zdecydowała się zeznawać przeciwko niemu. Wstrząśnięty okrutną śmiercią tej dziewczyny inspektor Salgado poszedł do gabinetu Omara, znajdującego się na małej uliczce w pobliżu Poczty Głównej, i użył wobec niego przemocy, co stało się przyczyną gróźb wobec Salgada i jego otoczenia. Jakiś czas później doktor Omar został zamordowany przez swoich wspólników. Zgodnie z zeznaniami Damiana Fernándeza, adwokata i zabójcy Omara, przed śmiercią szarlatan rzucił w pogańskim rytuale klątwę na Ruth Valldaurę. Celem bez wątpienia była zemsta na inspektorze Salgado. Ten sam świadek zeznał, iż Omar był pewien, że Ruth zniknie bez śladu. I tak się stało.

Leire przerwała pisanie. Tak wyglądały obiektywne fakty. Co z tego, że nie wierzyła w magiczne sztuczki czarownika? Przerażające było to, że — z czyjejkolwiek winy — Ruth spotkało to, co ta kanalia Omar przepowiedział. Przez jakiś czas zastanawiano się, czy nie zlecił komuś wykonania groźby, lecz Leire zawsze wydawało się to mało prawdopodobne. Analizując tak ciemną postać, jakim był ten szarlatan, co do jednego można było mieć pewność: jego wiary we własną moc. Podczas gdy wszyscy wkładali informacje o jego obrzędach między bajki, Omar niezachwianie wierzył, że odniosą skutek. Po raz pierwszy od wielu miesięcy Leire poczuła chęć zapalenia papierosa, jednak się powstrzymała. Rzuciła palenie z końcem lata i nie miała zamiaru znowu wpaść w nałóg. Żeby opanować łaknienie, poszła do kuchni, wzięła kilka herbatników, których lekarz też jej zabronił, i wróciła do jadalni. Zrobiło się późno, lecz następnego dnia mogła spać do woli. Wzięła do ręki długopis. Ruth Valldaura odnosiła się do ludzi z rezerwą, nie miała ani wielu przyjaciół, ani też jawnych wrogów. Powszechnie uważano, że jest zrównoważona, atrakcyjna, życzliwa, z tendencją do introspekcji. Utrzymywała przyjazne stosunki z byłym mężem, a nawet jeśli w związku z Carol Mestre dochodziło do jakichś konfliktów, nie były poważniejsze niż drobne sprzeczki pomiędzy partnerami. Ruth otwarcie zaakceptowała swoje lesbijstwo, czy raczej biseksualizm. Nie ukrywała tego ani przed rodzicami, ani przed synem. Praca, choć Ruth odniosła sukces, nie przynosiła jej wielkich pieniędzy ani sławy poza branżą. Pracowała sama, jej partnerka i wspólniczka zajmowała się jedynie

sprzedażą wzorów. Nawiasem mówiąc, poznały się na gruncie zawodowym. Śledztwo w sprawie jej zaginięcia natychmiast stanęło w martwym punkcie. Ulica, przy której mieszkała, w handlowej części Poblenou, niedaleko miejsca, gdzie wciąż mieszka jej były mąż, w letnie weekendy pustoszała. Kilku zaledwie świadków, których udało się odnaleźć, nie wniosło nic nowego. Założyć zatem należy, że istnieją dwie opcje, traktowane jedynie jako przypuszczenia, które powinny być wzięte pod uwagę. Za zaginięciem Ruth mogli stać: 1. Doktor Omar i jego otoczenie, łącznie z klątwą, cokolwiek to mogłoby oznaczać. 2. Ktoś blisko związany z Ruth, mimo iż wydawać się to może nieprawdopodobne. Były mąż, partnerka, ktoś ze znajomych.

Leire westchnęła głęboko. Przeczytała ostatnie zdanie i poczuła się jak zdrajca. Bardzo ceniła Héctora Salgado. Szanowała go jako szefa i lubiła jako człowieka. I jest przystojny, pomyślała z uśmiechem. Poczuła, że Abel protestuje, a może przypomina, że jest późno i że powinna się położyć. „Już idę, chłopcze. Ale wiedz, że gdyby nie to, że jest moim szefem, gdyby ciebie tu nie było, gdyby wszystko inaczej wyglądało, mama miałaby co nieco do powiedzenia temu Argentyńczykowi”. Leire pogładziła czule brzuch, czując kolejne kopnięcie. Początkowo dziwne jej się to wydawało, ale teraz cieszył ją każdy ruch maleństwa. Niezbity dowód, że żyje. Szybko dopisała jeszcze jeden akapit. Jak zawsze, istnieje trzecia opcja. Obcy. Ktoś, o kim nic nie wiemy, ktoś, kto miał z Ruth Valldaurą jakieś porachunki i pojawił się u niej owego piątku, zanim wyjechała na weekend. Ktoś, kogo znała i kogo wpuściła do mieszkania, niczego nie podejrzewając. Zabójca lub porywacz X wykorzystałby motywy wskazujące na doktora Omara i miałby czas dobrze się ukryć.

Ukryć się tak dobrze, pomyślała Leire, kładąc się do łóżka, że sześć miesięcy później nikt nie był w stanie go znaleźć.

Sara

5 Sara Mahler. Nazwisko przemykało inspektorowi Salgado przez głowę podczas niekończącego się zebrania w komisariacie. Nie przez cały czas, bo dyskusja była ostra i wymagała koncentracji, ale w nagłych przebłyskach, bezwiednie, wracał myślą do tej kobiety, która w czwartkową noc rzuciła się pod pociąg metra. Kilka godzin wcześniej oglądał jej paszport; sądząc po zdjęciu, Sara Mahler nie była ładna. Miała bardzo jasną cerę, wąski nos i małe niebieskie oczy. Środkowoeuropejskie rysy maskowane kruczoczarnymi włosami, bez wątpienia farbowanymi, co jeszcze bardziej podkreślało bladość twarzy. Dochodziła siódma, kiedy zebranie się skończyło. Inspektor podszedł szybko do Forta, z którym nie widział się od dnia wypadku. Młody agent siedział przy swoim biurku w towarzystwie Martiny Andreu. — Czy mamy coś nowego w sprawie Sary Mahler? Zlokalizowałeś rodzinę? Fort zerwał się i omal nie zasalutował. — Tak jest, inspektorze. Poświęciłem na to cały piątek i część soboty, ale znalazłem. Jej ojciec przyjechał dzisiaj rano z Salzburga. — Chwilę się wahał, po czym dodał trochę tajemniczym tonem: — Dziwny z niego facet. Nie było łatwo się z nim porozumieć, bo mówi tylko po niemiecku, ale widać, że nie jest szczególnie poruszony. Z tego, co wiem, od lat się nie widzieli. Sara przyjechała do Barcelony w dwa tysiące czwartym i wróciła do kraju tylko raz, w następnym roku. A jej ojciec nigdy w Hiszpanii nie był. Agent Fort zamilkł po przekazaniu tego, co usłyszał od tłumacza. Joseph Mahler, korzystając z przyjazdu, zamierzał spędzić kilka dni na Majorce, gdzie miał znajomych. Już sam pomysł, żeby potraktować taką podróż jako okazję do krótkich wakacji, wprawił biednego agenta w stan osłupienia. I wielkiego smutku.

— Dobrze — powiedział Salgado. — A co do Sary? Co jeszcze wiemy? Fort zajrzał do notatek, jakby w obawie, że o czymś zapomni. — Sara Mahler, trzydzieści cztery lata. Jak mówiłem, przyjechała do Barcelony siedem lat temu, w połowie dwa tysiące czwartego. Mieszkała na ulicy Xile, w pobliżu hali targowej Collblanc. Wynajmowała mieszkanie z inną dziewczyną. Kristin, nie wiem, jak dalej… nie zrozumiałem nazwiska. Ona też wyjechała na ten długi świąteczny weekend i dopiero dzisiaj mogłem z nią rozmawiać. Héctor skinął głową, zachęcając Forta do kontynuowania. — Według Kristin, Sara pracowała w sekretariacie dyrekcji Laboratorium Alemany, firmy zajmującej się produkcją i sprzedażą kosmetyków. — Czy powiedziała coś, co mogłoby świadczyć, że Sara popełniła samobójstwo? Jakieś miłosne rozczarowanie, problemy w pracy? Fort pokręcił głową. — Nie. Ale to nie znaczy, że nic takiego nie było. — Widząc zdziwienie na twarzy szefa, dodał szybko: — To znaczy Kristin dzieliła mieszkanie z Sarą dopiero od dwóch miesięcy. Nie przyjaźniły się. Zapytałem, czy w pokoju Sary nie było jakiegoś listu. Wie pan… — Tak, tak, wiem. I co? — Nie miała ochoty tam wchodzić. Wygląda na to, że Sara nie lubiła takich wizyt w swoim pokoju. Powiedziałem, że i tak się nie dowie, i wtedy poszła. Ale nic nie znalazła. Ani listu, ani notki, nic. Martina Andreu, która przysłuchiwała się całej rozmowie, zwróciła się do inspektora: — Czy poza tą makabryczną wiadomością w telefonie jest coś, co by przeczyło wersji samobójstwa?

— Niestety, nie. Najprościej byłoby skonstatować, że ta kobieta, przytłoczona jakimiś problemami, rzuciła się pod pociąg z własnej woli. A jednak nie podoba mi się ani wiadomość, ani zdjęcie. Fort, czy wiadomo, kto to wysłał? — Trudno będzie dojść, inspektorze. Wysłane z bezpłatnej witryny. Czekamy na adres źródłowy IP, ale wątpię, żeby to nam cokolwiek rozjaśniło. — Zajmij się wobec tego bardziej konkretnymi sprawami — poradził Héctor. — Andreu, wiem, że to nas zapewne donikąd nie doprowadzi, ale nie zaszkodzi, żeby Fort zobaczył się z tą Kristin bez nazwiska. I żeby poszedł do pracy Sary… Do nich też dzwoniłeś, prawda? — spytał agenta. — Dziwne, że nikt się jak dotąd nie odezwał. Żaden przyjaciel, partner… — Uśmiechnął się nieznacznie. — Albo przyjaciółka, partnerka. — Może dlatego rzuciła się pod pociąg — powiedziała podinspektor. — Bo wiedziała, że nikt nie będzie za nią tęsknił. — Ojciec na pewno nie — wtrącił Fort. Nie potrafił przejść obojętnie nad brakiem wrażliwości u Josepha Mahlera. Rozległ się dźwięk telefonu. Agent Fort rozmawiał krótko. — O wilku mowa — oznajmił. — Przyjaciel? — Nie, inspektorze. Szef. To znaczy szef Sary. — Nie musiałeś wyjaśniać. — Czeka na zewnątrz i życzy sobie rozmawiać z inspektorem, który prowadzi sprawę. Héctor rzucił okiem na zegarek. Dałby wiele za papierosa, ale zwyciężyła ciekawość. — Niech wejdzie. Mówiłeś, że jak się nazywa? — Nie mówiłem, przepraszam. — Fort nie zareagował na błysk irytacji na twarzy szefa. — Nazywa się Víctor Alemany, dyrektor generalny Laboratorium Alemany.

Zanim Fort mógłby sam wywnioskować, że — biorąc pod uwagę zbieżność nazwisk — chodzi o rodzinną firmę, i zanim usłyszałby to z jego ust, Héctor odwrócił się i ruszył do wyjścia. Przy drzwiach jeszcze się zatrzymał. — Martina, porozmawiamy jutro o zebraniu z Savallem. Z samego rana, dobrze? To bardzo ważne. I, Fort, będziesz musiał sam pójść do współlokatorki Sary. Rozejrzyj się w pokoju tej nieszczęsnej dziewczyny. • • • Víctor Alemany jest wyraźnie poruszony, pomyślał Héctor. A już na pewno czuł się niezręcznie. Od kilku minut siedział przed biurkiem inspektora w wyrazem wielkiego zaskoczenia na twarzy. — Inspektorze Salazar… — Salgado. — Przepraszam. To wszystko jest takie przerażające… — Chyba szukał innego słowa, ale zaniechał i tylko powtórzył: — Przerażające. Héctor obserwował go. Potrafił szybko oceniać ludzi i po kilku minutach uznał, że Víctor Alemany wydaje się przyzwoitym człowiekiem. Czterdziestoparolatek, niewiele starszy od niego, z jasnymi włosami lekko przyprószonymi siwizną, nordycki typ urody. Nosił elegancki garnitur i z pewnością drogie okulary, za którymi kryły się niebieskie oczy. Mimo stroju nie było w nim wiele z rzutkiego menedżera firmy. Prawdę mówiąc, jak tylko przekroczył próg gabinetu, wydał się Héctorowi podobny do Michaela Yorka, młodego bohatera Kabaretu. Naturalnie kilkanaście lat starszego. — Kiedy to się stało? Dowiedzieliśmy się dopiero dzisiaj rano, gdy okazało się, że Sara nie przyszła do pracy… — Czy to się zdarzało? Mam na myśli to, że nie pojawiła się w biurze. — Raczej nigdy. Nie, jestem absolutnie pewny. Sara nie

opuściła ani jednego dnia. Nawet nigdy się nie spóźniła. Wręcz przeciwnie, na ogół przychodziła pierwsza. — Pana firma zajmuje się…? — W naszym laboratorium produkujemy kosmetyki. — Víctor Alemany uśmiechnął się. — Różnego rodzaju kremy do twarzy i ciała, kosmetyki upiększające… Założył ją mój dziadek w latach czterdziestych, a my dalej ją prowadzimy. — Trudne czasy? Alemany wzruszył lekko ramionami. — Nie możemy narzekać. Chociaż obawiam się, że najgorsze jeszcze nadejdzie. — Czym dokładnie zajmowała się Sara? — zapytał Héctor, wracając do tematu. — Przez ostatnich pięć lat była moją sekretarką. — Był pan zadowolony z jej pracy? — Naturalnie — odparł Alemany z absolutną, wydawało się, szczerością. — Nikt się na nią nie skarżył. Nigdy nie popełniała błędów. Nie spóźniała się, nie myliła się, nie opuszczała pracy… Héctor pomyślał, że Sara Mahler wszystko robiła doskonale. Nawet kiedy popełniła samobójstwo. — Czy pan ją dobrze znał? — Już mówiłem. Była moją sekretarką. A jeżeli chodzi panu o to, czy wiem cokolwiek o jej życiu prywatnym, odpowiem, że nie, nie znałem jej. Choćby dlatego, że nigdy mi o sobie nie opowiadała. Doskonale wypełniała swoje obowiązki, ale o własnych sprawach nie mówiła. — A pozostały personel? — spytał inspektor. Poruszał się nieco po omacku, gdyż nie wiedział, jak duża jest firma, o której rozmawiają, a wolał nie pytać. Zdąży się dowiedzieć, kiedy zajdzie taka potrzeba.

— Sara była bardzo skryta. Wątpię, żeby przyjaźniła się z kimś z pracy. I poza pracą też nie, pomyślał Héctor. Víctor Alemany mówił dalej: — Wie pan, myślę, że to kwestia mentalności. Sara była Austriaczką, otrzymała bardzo surowe wychowanie. To są różnice kulturowe. — Tak. W chwili ciszy, która zapadła, Héctor tworzył sobie profil Sary Mahler: zorganizowana, punktualna, mało towarzyska, wymagająca wobec siebie i innych, bez silnych więzów rodzinnych. Víctor Alemany nie przerywał, sam też wydał się zaabsorbowany własnymi myślami. — Nie wie pan, czy miała chłopaka… partnera? — spytał w końcu inspektor. Alemany spojrzał na niego. — Nie mam pojęcia, choć, szczerze mówiąc, nie sądzę, żeby była z kimś związana. Myślę, że w którymś momencie ktoś by o tym napomknął. Héctor przyznał mu rację. — Panie inspektorze — ciągnął Alemany — jeśli jest coś, w czym moglibyśmy pomóc… Cokolwiek. Wiem, że praktycznie nie miała rodziny, więc jeśli potrzebne będą pieniądze na przewiezienie szczątków albo… — Słowo „szczątki” wydało mu się niewłaściwe, biorąc pod uwagę okoliczności wypadku. — Rozumie mnie pan. Ciągle nie mogę uwierzyć, że… Czy to nie mógł być wypadek? Może w głowie jej się zakręciło i wpadła… — Zawsze trudno jest zaakceptować taką sytuację. Ale ma pan rację, nie należy wykluczyć możliwości, że wpadła pod pociąg przypadkiem. — Inspektor przerwał i po chwili dodał: — Albo że ktoś ją popchnął. — Kto mógłby zrobić coś takiego?

Oto właśnie jest pytanie, pomyślał Héctor. Z tego, co już wiedział o Sarze Mahler, można było wierzyć, że potrafiła wzbudzać niechęć, ale z pewnością nie nienawiść. — Jeśli będzie pan czegoś od nas potrzebował, wie pan, gdzie nas znaleźć. Co prawda jutro rano wyjeżdżam i wracam dopiero w piątek, ale we wszelkich sprawach proszę się zwracać do firmy. — Víctor Alemany wyjął wizytówkę i zapisał na niej numer telefonu. — To jest bezpośredni numer do mojej siostry Sílvii. Pracujemy razem. Rządzą razem, pomyślał Héctor. Fascynował go ten rodzaj prowadzenia interesów, gdzie zawiłe stosunki rodzinne wiązały się z kierowaniem przedsiębiorstwem. Víctor Alemany unosił się już z krzesła, kiedy inspektor powstrzymał go lekkim ruchem dłoni. — Chwileczkę. Czy to zdjęcie coś panu mówi? Na widok powieszonych psów twarz Víctora pokryła się trupią bladością. Wrażliwy człowiek, bez wątpienia. — Co to jest? — Ktoś wysłał je na komórkę Sary z wiadomością „Nie zapomnij”. Alemany patrzył na niego w zdumieniu, ale nie odezwał się ani słowem. — Czy jest pan pewien, że nigdy tego zdjęcia nie widział? — Tak. Skłamał. Najwyraźniej Víctor Alemany nie zamierzał powiedzieć nic więcej. Héctor wiedział, kiedy ludzie będą uparcie milczeć, a także w którym momencie można ich zmusić do mówienia.

6 W taksówce, którą zatrzymał po wyjściu z komisariatu i która jechała Paralelo z szybkością, na jaką pozwalały światła — tak zaprogramowane, żeby jeszcze bardziej zwolnić i tak wolny o tej porze ruch — Víctor Alemany opierał się próbom gadatliwego kierowcy wciągnięcia go do rozmowy o kryzysie i o „bandzie złodziei” okupującej rząd. Víctor uważał się, co prawda, za człowieka raczej postępowego, ale naturalnie nie miał zamiaru wdawać się w polityczne spory z taksówkarzem ze starej szkoły. Odpowiadał monosylabami i sprawdzał wiadomości w komórce. Nic nowego nie otrzymał. Taksówkarz, zrozumiawszy aluzję, zemścił się i połączył się przez radio z kolegami, przez co pojazd wypełnił się zduszonymi, chrapliwymi głosami, nawet nieco złowrogimi; dla uszu pasażera brzmiały jak wydawane kodem polecenia podczas napadu na bank w jakimś filmie. Komórka zawibrowała i Víctor, zanim spojrzał na ekran, wiedział, kto telefonuje. Sílvia. Niecierpliwa jak zawsze, niezdolna poczekać na wiadomość od niego. Mało jej było, że to pod jej naciskiem pojechał do komisariatu… Przez moment miał ochotę zignorować siostrę, lecz siłą nawyku nabytego w dzieciństwie odpowiedział. „Cześć. Jestem w taksówce. Zadzwonię, kiedy przyjadę do domu. Tak, tak, wszystko w porządku. Nie, nie było o tym mowy. Nie martw się”. Własne słowa sprawiły, że poczuł wyrzuty sumienia. „Wszystko w porządku”. Jasne, w porządku dla niego. W porządku dla nich. I przede wszystkim, jeśli chodzi o Sílvię, w porządku dla firmy. Omal się nie zaśmiał głośno, myśląc o tym, jak bardzo siostra się zmieniła. Kiedy byli nastolatkami, nikt nie pomyślałby, że zbuntowana Sílvia — ta, która ogoliła sobie pół głowy, wymalowała swój pokój anarchistycznymi napisami i symbolami i wygłaszała opinie wyjęte z radykalnych programów, ta sama, która mając osiemnaście lat, uciekła z domu i dołączyła do grupy squattersów — zamieni legginsy z dziurami na szyte na miarę

kostiumy, graffiti na obrazy znanych malarzy, a lewackie hasła na slogany o zupełnie innych treściach, Takie, które z przymknięciem oka można było uznać za praktyczne, a oceniając realnie — neoliberalne. Kompetentna dyrektorka, surowa matka szesnastoletniej córki i jedenastoletniego syna, Sílvia stanowiła przeciwieństwo swojego dawnego ja. Víctor wspomniał ojca: szczwany lis był zapewne jedynym, który wiedział, że tak się stanie, i dlatego nigdy nie brał serio prowokacyjnych zachowań córki. „Popuśćmy sznurka tak, żeby sobie pobiegała — powiedział, gdy Sílvia drugi raz uciekła z domu. — Jak się zmęczy, mocno nim pociągniemy”. No i pociągnął. Kiedy kilka lat później marnotrawna córka zapukała do drzwi z dwojgiem małych dzieci pod pachą i bez towarzyszącego jej kandydata na życiowego partnera, ojciec postawił warunek jednym krótkim zdaniem: „Albo się podporządkujesz, albo odejdziesz”. Najbardziej zdumiewające było to, że Sílvia nie tylko uległa jego autorytetowi, ale też — zapewne zmęczona włóczęgostwem — odmieniła styl życia o sto osiemdziesiąt stopni. A może, jak podejrzewał Víctor, była to kwestia interpretacji: siostra wolała raczej przekonać samą siebie, że racja jest po stronie ojca, niż uznać, że została zmuszona do poddania się jego woli. Teraz, mając czterdzieści cztery lata, po długim okresie dobrowolnej wstrzemięźliwości seksualnej związała się z jednym z pracowników firmy. Zważywszy, że nowa Sílvia nie postępowała lekkomyślnie, ślub został zaplanowany na wiosnę tego roku. Wystarczający czas, aby Víctor przyzwyczaił się do myśli, że César Calvo, poza funkcją kierownika magazynu i logistyki w Laboratorium Alemany, stanie się jeszcze jednym członkiem rodziny. Członkiem z niezbyt ważnym głosem, wyłącznie doradczym, pomyślał Víctor. Miał nadzieję, że César zdaje sobie z tego sprawę… W każdym razie chłód okazany przez siostrę zdumiewał go. Fakt, że Sara zdecydowała się zakończyć życie w tak przerażający sposób, w ciągu niespełna chwili z tragedii zamienił się w poważny

problem. Świadczyła o tym twarz Sílvii, w której umiał czytać jak we własnej. Ktoś, kto nie znałby jej tak dobrze, mógłby przysiąc, że posmutniałe oczy jego siostry bliźniaczki nie wyrażały nic innego jak tylko żal po śmierci osoby zajmującej mało znaczące miejsce w firmie. Z pewnością nie tak lubianej, żeby ją zaliczyć do przyjaciół, ale na pewno więcej niż znajomej. Wyraziła to sama Sílvia, która jako dyrektorka PR wysłała do wszystkich pracowników taki komunikat: „Sara Mahler była cenionym pracownikiem naszej firmy i wszystkim nam będzie jej brakować”. Oczywiście, komunikat nawet słowem nie wspomniał o przyczynie śmierci, chociaż — co do tego Víctor nie miał najmniejszych wątpliwości — koło południa pogłoski na ten temat już musiały krążyć. Natomiast o wpół do dziewiątej wieczorem tego poniedziałku wszyscy pracownicy Laboratorium Alemany wiedzieli, że Sara Mahler, sekretarka dyrektora, popełniła samobójstwo. I że jej ciało, pokawałkowane, znajdowało się w prosektorium. Na samą myśl o tym dreszcz przebiegł mu po plecach, zrobiło mu się niedobrze. Chciał być już w domu, uściskać Paulę. Droga coraz bardziej się wydłużała; zauważył, że od jakiegoś czasu taksówka stoi w miejscu. Kilka samochodów przed nimi czerwone światło zmieniło się na zielone, ale ani jeden się nie ruszył; jak na złość zaświeciło się pomarańczowe i kiedy wreszcie jeden pojazd zdołał przejechać, znowu zabłysło czerwone. Taksówkarz cisnął przekleństwami, na co Víctor też wolał nie reagować; lepiej nie zajmować się czymś, co do niego nie należy. I pomyślawszy to, zobaczył w pamięci zaniepokojoną twarz Sary Mahler w czasie jednej z ostatnich rozmów z nią. Było to wkrótce po bożonarodzeniowej kolacji dla firmy. • • • Zrobiło się późno. Chociaż wydaje mu się, że jest dopiero osiemnasta, to zegarek na biurku wskazuje dwudziestą czterdzieści. Kiedy podnosi głowę znad raportów kierowników oddziałów, które chce sprawdzić, zanim pójdzie do domu, widzi, że

Sara weszła do gabinetu. Z pewnością stukała do drzwi, ale nawet nie zwrócił uwagi. Uśmiecha się do niej, zmęczony. — Jeszcze tu jesteś? — Wie, że sekretarka nie ma zwyczaju opuszczać biura przed nim. Nigdy jej o to nie prosił, a Sara widocznie uznała, że wchodzi to w zakres jej obowiązków. — Tak… — Sara waha się, to zupełna nowość. I decyduje się, choć nie do końca: — Chciałam porozmawiać, ale zrobiło się późno. Może lepiej zostawię to na jutro. Tak, myśli Víctor. Jutro. Rozmowa może się przeciągnąć, a chciałby zakończyć dzień i pójść do domu. Ale to, co mówi, brzmi inaczej. — Nie. Chodź i siadaj. — Pokazuje leżące na biurku papiery i znowu uśmiecha się niepewnie. — To może poczekać. Dziwna sytuacja, Sara nigdy nie siada u niego w gabinecie. Niepokoi go trochę wyraz jej twarzy i przez chwilę obawia się, że przyszła o tej godzinie z poważną sprawą. Ona czuje się niezręcznie, to widać: sztywno wyprostowana, siedzi na brzegu krzesła. On zmienia okulary i dopiero wtedy, widząc ją wyraźnie, zauważa, że ma zaczerwienione oczy. — Coś się stało? Jest jakiś problem? Sara patrzy na niego, jak gdyby gotowała się do wygłoszenia słów o żywotnym znaczeniu. Milczy i dopiero po chwili się odzywa: — Chodzi o Gaspara — wyrzuca z siebie szybko cichym głosem. Víctor krzywi się z niechęcią. Nie chce rozmawiać o Gasparze Ródenasie. Prawdę mówiąc, wolałby nigdy nie usłyszeć tego nazwiska. Kiedy odzywa się, w głosie słychać nutę dezaprobaty. — Saro. To, co się stało z Ródenasami — nie potrafi zmusić się do wymówienia jego imienia — było tragedią. Nigdy tego nie zrozumiemy. To coś, czego umysł ludzki nie jest w stanie pojąć. Możemy tylko starać się zapomnieć.

Chociaż Sara przytakuje, jakby się z nim zgadzała, Víctor zaczyna żałować, że rozpoczął tę rozmowę. Spogląda w stronę okna: wolałby cieszyć oko przyjemniejszym widokiem, na przykład Diagonalu. W okresie, kiedy firma odnosiła pierwsze sukcesy, a krem przeciwko cellulitowi bił rekordy sprzedaży, myślał o przeniesieniu biur w bardziej eleganckie rejony. Ale i tak, mimo że widzi przez okno tylko ponure i puste ulice w Zona Franca, chce wyjść z biura, a nie dyskutować o sprawach mrocznych, przerażających. — Wiem — mówi Sara. — Próbuję zapomnieć… Wszyscy próbujemy… Ale… — Przerywa, może dlatego, że on wydaje się nieobecny, patrzy gdzieś zagubionym wzrokiem. Ona to zauważa, pochyla głowę. — Nie chcesz o tym mówić, prawda? — pyta. — Nie teraz, Saro. — Víctor odwraca wzrok od okna i patrzy na nią. — Wiem, że dla wszystkich był to potworny wstrząs. Dla mnie też. Był zdolny, wierzyłem w niego, dałem mu wyższe stanowisko. Ton głosu kryje prawdę: głosował na innego kandydata. To Sílvia i Octavi Pujades, bezpośredni szef Gaspara, głosowali na niego. Ale coś w twarzy Sary mówi mu, że ona o tym wie: błysk w oczach zdradza, że nie wierzy jego słowom. Lecz Víctor nie zwraca na to większej uwagi i mówi dalej, chcąc wreszcie skończyć z tą sprawą. — Nie można powiedzieć, co ludziom wpadnie do głowy. Ani wiedzieć, co się dzieje w ich domach za zamkniętymi drzwiami. Ródenas spędzał tutaj tylko godziny pracy. I to, co zrobił, tak potworne, nie ma z nami nic wspólnego. Dla dobra firmy musimy o wszystkim zapomnieć. Więc żeby odpowiedzieć na twoje pytanie, nie, nie chcę o tym mówić. Sara stara się nie okazywać rozczarowania. Obraziłem ją, myśli Víctor. Ale za późno jest na wycofanie się, spytanie, co ona ma do powiedzenia. Zresztą nie daje mu wyboru — przeprasza, wstaje i idzie do drzwi. Zatrzymuje się na moment. Odwraca głowę i wydaje się, że zaraz podejdzie do niego i bez owijania w bawełnę

powie, z czym przyszła. Nie robi tego. Víctor unika oczu Sary, żeby jej nie zachęcić, ale zdaje sobie sprawę, że twarz sekretarki nie wyraża ani rozczarowania, ani zranionej dumy, tylko bezgraniczny smutek. • • • Taksówkarz zahamował ostro przed wskazanym adresem na ulicy Nou de la Rambla. Víctor zapłacił i z suchym „do widzenia” wysiadł z taksówki. Mimo że bardzo chciał być już w domu z Paulą, stanął przed starym — historycznym, jak mówiła — portalem i wyciągnąwszy komórkę, zadzwonił do Sílvii. Były sprawy, o których nie chciał rozmawiać w domu, był też inny temat, którego teraz nie chciał poruszać z siostrą, więc żeby nie przeciągać, pokrótce powiedział jej o spotkaniu z inspektorem.

7 Kristin Herschdorfer uwielbiała Barcelonę. Powtórzyła to kilka razy, zupełnie jak gdyby swoją dobrą opinią o mieście chciała zyskać w oczach agenta policji, który ponownie pojawił się w jej mieszkaniu w sprawie jej współlokatorki. Tyle tylko, że Roger Fort wcale nie czuł się swobodnie w Książęcym Mieście. Wydawało mu się olbrzymie, zatłoczone o każdej porze i wcale nie takie przyjazne. Tego dnia rano, na przykład, długo kręcił się, żeby znaleźć miejsce do zaparkowania w pobliżu hali targowej w Collblanc, a potem równie długo szukał ulicy Xile, gdzie mieszkała Sara Mahler. Rozumiał jednak, że dla dwudziestoczterolatki urodzonej w Amsterdamie fakt, iż w styczniu świeci słońce, był punktem na korzyść Barcelony. Kristin chodziła na kurs hiszpańskiego na pobliskim uniwersytecie z zamiarem rozpoczęcia we wrześniu studiów magisterskich w dziedzinie odnawialnych źródeł energii. Jak większość cudzoziemców, młoda Holenderka była nieco zdezorientowana powszechną wśród mieszkańców dwujęzycznością. — Ale mam katalońskiego kolegę — oświadczyła z uśmiechem, a Fort nie potrafiłby powiedzieć, czy dziewczyna cieszy się tym ze względów sentymentalnych, czy z powodu możliwości nauczenia się języka bez płacenia za jeszcze jeden kurs. Jakkolwiek było, nie miał wątpliwości, że Kristin nie zabraknie kandydatów, jeśli ten wybrany nie okaże się dobrym nauczycielem. — Proszę mi opowiedzieć o Sarze. Wiem, że nie mieszkałyście razem długo… — Od października. Najpierw mieszkam… mieszkałam z dwiema dziewczynami w centrum, ale jedna była zupełnie zwariowana. Absolutna wariatka. I straszny tam był hałas, w nocy nie dało się spać. Więc zaczęłam szukać czegoś innego. Obejrzałam kilka mieszkań i w końcu tu się przeniosłam. Jest bliżej uniwersytetu.

— Tu z pewnością jest spokojniej niż w centrum. A wracając do Sary… Kristin wzruszyła ramionami. — No cóż… — Zakręciła długim kosmykiem włosów i odwróciła wzrok. — Mieszkanie jest okay. Ale nie wiem, czy będę mogła je opłacić. To znaczy sama. — Pytałem o Sarę — powiedział agent przyjaznym tonem. Najwyraźniej Kristin nie miała ochoty rozmawiać o współlokatorce. — Tak. — Uśmiechnęła się, jakby chciała przeprosić, że powie coś niewłaściwego. — Cóż… Sara była trochę dziwna… Jak by to wyjaśnić…? Nie potrafiła, więc Fort postanowił jej pomóc. — Czy wcześniej wynajmowała z kimś mieszkanie? — Nie wiedział, jakie mogą być zarobki sekretarki dyrekcji, ale komorne za to mieszkanie z pewnością nie było wysokie. Poza tym dziwne wydawało się to, że osoba raczej samotna, a przynajmniej niemająca wielu znajomych, jak Sara Mahler, zgodziła się, aby obca dziewczyna z nią zamieszkała. — Nie. Nie wiem, może kiedyś. Kiedy przyjechała do Barcelony. — Kristin bezwiednie kręciła kosmykiem. — Myślę, że w tym był problem. Płaciłam moją część, ale ona zachowywała się, jakby była właścicielką, a ja gościem. Nie wiem, czy pan rozumie. Roger Fort mieszkał z kolegami w czasie studiów i wiedział, że najstarszy lokator cieszył się nabytymi prawami, z których niechętnie rezygnował. Skinął głową, a Kirstin odetchnęła z ulgą. — Czy wie pani, dlaczego podnajęła jeden pokój? — Nie powiedziała. Napomknęła coś, że bała się spać sama… — Zniżyła trochę głos. — Ale potem wyglądało tak, jakby jej przeszkadza… przeszkadzała czyjaś obecność. Myślę, że bardziej jej chyba odpowiadało mieszkać samej.

— To prawda. Wspólne mieszkanie nie jest łatwą sprawą. Kristin pokręciła głową i westchnęła. — Mnie już wystarczy. Znajdę sobie inne, nawet całkiem małe. — Czy Sara była bardzo… pedantyczna? — Słucham? — Wymagająca… Nie wiem. Jeśli chodzi o domowe prace albo hałas. — O, tak! Zupełnie jak nudna matka. Nie, nie nudna. — Nudziara? — podpowiedział Fort. — No właśnie! Jeśli wieczorem zostawiłam naczynia do zmywania, to rano na stole leżała kartka: „Pozmywaj”. A jeśli zostawiłam sweater na fotelu, składała go i przynosiła do mojego pokoju. Też z kartką. — Kristin zaczerwieniła się. — Nie jestem bałaganiarą. Naprawdę. W poprzednim mieszkaniu tylko ja sprzątałam. Ale Sara była… nadmierna…? — Przesadna, myślę — powiedział Fort. Kristin przytaknęła i zapominając o okazanej na początku powściągliwości, zaczęła narzekać na Sarę. — Niech pan popatrzy na tamten wazon na stole. Stłukł się. No, ja go stłukłam… niechcący, kiedy kurz z niego dmuchałam. Nie zauważyła uśmiechu Forta i mówiła dalej, tak jakby sprawa stłuczonego wazonu stanowiła istotę wspólnego życia z Sarą Mahler. — Wcale nie jest ładny, prawda? To znaczy jest tani. Brzydki. Nie warto po nim płakać. — Sara płakała z powodu potłuczonego wazonu? — Prawie… Spojrzała na mnie tak, jakbym okaleczyła jej matkę. Powiedziałam, że kupię inny. A ona na to, że ja nic nie rozumiem. Że nie chodzi o pieniądze, tylko o przywiązanie do przedmiotów. Sklejała go całe popołudnie. Widzi pan? Z bliska można zauważyć.

— Często się złościła? — Nie, nie złościła się, ale robiła taką niezadowoloną minę. I zawsze tu była — dodała, już bez żadnych oporów. — Prawie nigdy nie wychodziła. Poza tym, że chodziła do pracy, naturalnie. Cały dzień mogła spędzić w domu, w swoim pokoju przed komputerem. Myślę, że uzależniła się od Facebooka. Mój kolega mówi, że szukała… wie pan, seksu, ale ja nie wierzę. Myślę, że seks jej w ogóle nie obchodził. Widząc zdziwienie na twarzy agenta Forta, szybko wyjaśniła: — Tak mi powiedziała. Nie tymi słowami, ale powiedziała. Albert, mój kolega, czasem zostaje na noc. I któregoś dnia rano, kiedy już wyszedł, Sara powiedziała, że było nas słychać. No, wie pan… — Kristin znowu się zarumieniła. — I poprosiła, żebyśmy się starali nie hałasować. Ale na twarzy miała wypisane obrzydzenie. Mówię serio — dodała, jakby jej samej wydało się to zupełnie nieprawdopodobne. — Nie miała znajomych? Koleżanek? — Nic o tym nie wiem. Zresztą też się nie dopytywałam. Mam zawsze tyle do zrobienia, że nie zostaje mi dużo wolnego czasu… — Nie zdziwiło pani, że nie wróciła do domu w środę wieczorem? Skoro tak rzadko wychodziła… — Tak, bardzo mnie zdziwiło… Nie — poprawiła się. — Bardzo by mnie zdziwiło. Tak się mówi, prawda? Ale nie było mnie w Barcelonie. Pojechaliśmy z Albertem do domu, który jego rodzice mają w górach, i wróciliśmy dopiero w niedzielę. Dostałam wiadomość z policji i zadzwoniłam. Roger Fort odchrząknął. — To ze mną pani rozmawiała — powiedział i po chwili dodał: — Nie chciałbym sprawić przykrości, ale czy sądzi pani, że Sara byłaby zdolna odebrać sobie życie? Czy była kiedykolwiek smutna, naprawdę smutna? Przygnębiona? Kristin zastanawiała się chwilę.

— Ja bym pewnie myślała o samobójstwie na jej miejscu. No, ale to nie to samo. — Znowu zobaczyła zdziwioną twarz Forta. — Chciałam powiedzieć, że Sara była okay. Nie wyglądała na zadowoloną, ale też nie była smutna. Bardziej czymś przejęta, zmartwiona. Czasem z powodu jakiegoś głupstwa, jak ten wazon, albo kiedy winda nie działała. Ale nie mogę sobie wyobrazić, że skacze… Po raz pierwszy w czasie tej rozmowy zdała sobie sprawę, że jej współlokatorka, dziewczyna, według niej pedantyczna, przesadna, samotna i zimna, rzuciła się pod koła pociągu w metrze. Kristin zaczerwieniła się, a w jej oczach zabłysły łzy. — Przepraszam — szepnęła. — Trochę dziwne tak tu rozmawiać o Sarze, kiedy ona jest… Przepraszam. Podniosła się i pobiegła do łazienki. Zza zamkniętych drzwi dobiegł Forta żałosny płacz, jak płacz dziecka. Czekał cierpliwie, lecz Kristin nie wracała tak długo, że w końcu wstał i rozejrzał się po mieszkaniu. Przestrzeń anonimowa, bezosobowa, pomyślał. Nijakie meble. Obraz, który tam zapewne wisiał od lat. Kanapa wyglądająca na nowy nabytek, przykryta narzutą w kolorze wypłowiałego brązu. Z pewnością przykrywała też poprzednią. Najwyraźniej wystrój wnętrza nie miał dla Sary znaczenia. Fort podszedł do stołu, na którym stał wazon; widać było, w których miejscach był sklejany. Kristin miała rację, nie mógł być drogi. Kwadratowy, z białej ceramiki, niczym się nie odznaczał. W takich być może niektóre kwiaciarnie wysyłały bukiety. Już zamierzał odejść, kiedy coś zwróciło jego uwagę. W wazonie coś było. Zajrzał do środka i wyciągnął z niego wizytówkę z logo Laboratorium Alemany. „Dziękuję za wszystko” — przeczytał. Była podpisana, niewyraźnie i z trudem odcyfrował imiona. Sílvia i… Drugie imię zaczynało się na literę „c”. César. Tak. Sílvia i César. A więc wazon, z pewnością pełen kwiatów, był prezentem od firmy, pomyślał Fort, idąc w kierunku pokoju Sary. Kiedy był już blisko, usłyszał, że otwierają się drzwi do łazienki.

— Chciałbym rzucić okiem na pokój Sary — powiedział, nie odwracając się. Kristin podeszła, ale zawahała się przed wejściem do środka. — Drugi raz wchodzę do tego pokoju, kiedy jej nie ma — odezwała się przepraszająco. — Sara sobie tego nie życzyła. Roger kiwnął głową. Sara musiała umieć narzucić swoją wolę, skoro jej zakazy nie straciły ważności nawet po śmierci. Widział tylko jej zdjęcie w paszporcie i teraz podszedł, żeby się przyjrzeć fotografiom przyczepionym do korkowej płyty na ścianie obok ekranu komputera. Jego siostra miała taką samą, kiedy chodziła do szkoły. On nigdy nie mógł zrozumieć, jaką wartość mogą mieć bilet kolejowy, bilet do kina czy inne małe pamiątki, które siostra zawieszała na czymś w rodzaju dziecinnego ołtarzyka. Może był to obyczaj popularny wśród dziewcząt, bo Sara Mahler w wieku trzydziestu czterech lat robiła to samo. Zdumiał się jednak, widząc ją uśmiechniętą i wcale nieosamotnioną. Zdjęcia pokazywały czarnowłosą dziewczynę, nieco pulchną, rozpromienioną; obok, na kilku innych prezentowała się cała drużyna Barçy, razem z trenerem. — A, tak — powiedziała Kristin — fascynowała ją piłka nożna. Myślę, że dlatego wynajęła to mieszkanie, bo jest blisko Camp Nou. Była jego wielką fanką. — Pokazała na zdjęcie Sary z Pepem Guardiolą. — Często chodziła na mecze? — Na niektóre, ale też nieczęsto. Fort wpatrywał się w twarz Sary. Kiedy robiono zdjęcie, samobójstwo nie mieściło się w jej planach, nawet w najgłębszych myślach. Oczy miała pełne blasku, a twarz rozświetlał szczęśliwy uśmiech. — Rozumiem. Wezmę to zdjęcie, dobrze? Kristin lekko poruszyła ramionami; nie wiedziała, czy może zabronić.

Inne zdjęcie zainteresowało Forta głównie dlatego, że nie przedstawiało Sary w otoczeniu piłkarzy. Grupa mężczyzn i kobiet w swobodnych strojach pozowała przed mikrobusem. Pokazał je Kristin. — Nie mam pojęcia — powiedziała. — Koledzy z pracy, przypuszczam. — Może Sara uprawiała trekking albo jakiś podobny sport? Kristin tylko się roześmiała. Pewno uznała, że to pomysł bez sensu. Fort znowu przyjrzał się Sarze: szeroki uśmiech nadał jej twarzy niemal dziecinny wyraz; beżowe spodnie do pół łydki nie pasowały do jej figury. Nie pytając o pozwolenie, odpiął zdjęcie z tablicy. Rozejrzał się po pokoju. Nie było tam wiele do oglądania. Otworzył szafę, nie oczekując niczego nadzwyczajnego, i znalazł w niej to, co się zwykle w szafach znajduje: porządnie złożone i zawieszone ubrania. Tak, Sara była bez wątpienia przesadnie dokładna: stroje poukładane były według kolorów z niemal milimetrową precyzją. W pobliżu komputera stały półki z kieszonkowymi wydaniami książek, w większości niemieckich i angielskich. Na szafce nocnej zobaczył powieść niejakiej Melody Thomas, sądząc po zakładce przeczytaną do połowy. I nigdy nie dowie się, jak się kończy, pomyślał Fort. Przygnębiony wyszedł z pokoju ze zdjęciami Sary w ręce. — Co mam zrobić z jej rzeczami? — spytała nagle Kristin, jak gdyby dopiero teraz o tym pomyślała. — Powinnam je poskładać do pudeł? Na twarzy dziewczyny zobaczył niepokój. Nie po raz pierwszy od czwartkowej nocy agent Fort, który pochodził z licznej, dość zżytej rodziny, poczuł ogarniający go smutek na myśl, że Sara Mahler nie miała nikogo, kto chciałby zabrać jej rzeczy osobiste. Poza tą dziewczyną, z którą dzieliła mieszkanie od paru miesięcy i która zrobiłaby to wyłącznie z obowiązku. Wątpił też, czy pan Joseph Mahler byłby zainteresowany rzeczami córki.

Kristin czekała i Fort wybrał kompromisowe wyjście. — Myślę, że tak byłoby najlepiej, jeśli nie ma pani żadnych obiekcji. Proszę potem do mnie zadzwonić, a ja po nie przyjadę. — Dobrze. — Jeszcze jedna sprawa. — Nie chciał pokazywać jej zdjęcia psów; bez tego była dostatecznie poruszona. Jednak zapytać musiał. — Czy Sara kiedykolwiek rozmawiała z panią o psach? Że, na przykład, bała się psów czy coś w tym rodzaju? Spojrzała na niego jak na wariata. — O psach? — Pokręciła głową. — Nie. Nigdy. Nie wiem, czy lubiła psy, czy nie, ale co to ma wspólnego z samobójstwem? Po raz pierwszy użyła tego słowa. To dziwne, pomyślał Fort, jak trudno czasem mówić o pewnych sprawach. Ludzie rozmawiają o seksie z absolutną swobodą, ale temat śmierci, zwłaszcza samobójstwa, ciągle stanowił tabu. — Nie wiem. Prawdopodobnie nic — odparł. Chwilę później Roger Fort kierował się do drzwi, nie będąc do końca pewnym, co ta rozmowa mu dała oprócz dwóch zdjęć i poczucia przytłaczającego smutku. — Przepraszam — powiedziała Kristin, gdy stał już na półpiętrze. — Przedtem tak nieładnie mówiłam o Sarze. Nie kłamałam. Ale pamiętam, że kiedy się rozchorowałam, zadzwoniła po lekarza i opiekowała się mną. Gotowała zupę i przynosiła do łóżka. — Opuściła głowę zawstydzona. — Taki drobiazg. Ale chciałam, żeby pan wiedział. Sara była dziwna, ale nie była zła. Roger Fort skinął głową i się uśmiechnął. Drzwi windy otworzyły się i stanął w nich mężczyzna, zapewne kataloński przyjaciel Kristin. Równie młody, ciemnowłosy. W windzie Fort znowu obejrzał zdjęcia. Pomyślał, że ostatnie zdanie młodej Holenderki było stosownym epitafium, jakie można by poświęcić połowie ludzkości. Schował zdjęcia Sary Mahler do kieszeni, zanim drzwi się otworzyły, a uśmiech i dziecinna twarz tej kobiety

skryły się w jakimś zakamarku pamięci. Pozostało poczucie przygnębienia, które sprawiło, że ulice Barcelony pełne samochodów i pieszych wydały się Fortowi przestrzenią nieznaną i wrogą.

8 Są dobre wiadomości, które przyjemnie jest przekazywać, bo wiadomo, że zostaną przyjęte z radością, i inne, tak złe, że komunikuje się je z poważną twarzą, pragnąc mieć to jak najszybciej za sobą. I jest jeszcze trzeci rodzaj — wiadomości niejednoznaczne, które wywołują uczucie zadowolenia i zarazem smutku; przynajmniej we mnie, pomyślał Héctor, kiedy spotkał się z podinspektor Andreu, aby przedstawić jej propozycję nie do odrzucenia. Martina była zaintrygowana. Od poprzedniego wieczoru słowa inspektora Salgado tkwiły w jej głowie jak mała drzazga, której nie mogła się pozbyć. Na dodatek cały ranek znowu spędził z Savallem i miał dla niej czas dopiero po obiedzie. — No, powiedz wreszcie, Héctor! — zawołała, kiedy już usiadł przed nią. — Trzymasz mnie w niepewności, a tego nie znoszę. Dobrze wiesz, jak reaguję na niespodzianki. Wiedział. Czasem solidaryzował się z mężem podinspektor, chociaż go nie znał. Mieć koło siebie na co dzień żywy obraz nieubłaganej logiki może być irytujące. Wciągnął głęboko powietrze. — Wiedziałaś o wczorajszym zebraniu z Savallem? — Jasne. Nie sil się na oryginalność — rzuciła z uśmiechem. — Poczekaj. Musisz się uzbroić w cierpliwość. — Zanim przyszedł, zastanawiał się, w jakich słowach najlepiej byłoby jej o wszystkim powiedzieć, ale teraz, kiedy patrzyła na niego z typową dla niej otwartością, darował je sobie. — Był na nim Calderón. Wiesz, o kim mówię, to ten z Komendy Głównej, przestępczość zorganizowana. Martina znała go z widzenia. Przed rokiem współpracowali w sprawie handlu młodymi Nigeryjkami, ale to Héctor miał z nim bliższy kontakt. — Streszczę to, o czym mówił. Zajmuje się kilkoma sprawami,

ale w jedną jest szczególnie zaangażowany. Mafie ze Wschodu. Ukraińcy, Gruzini, Rumuni i… Rosjanie. — Położył nacisk na ostatnim słowie. — Do niedawna Hiszpania była dla Rosjan celem inwestycji, a nie działalności przestępczej. Martina przytaknęła. Informacje o rzekomych vori v zakone, pojawiały się w gazetach i w biurach policji. Byli odpowiednikami ojców chrzestnych w mafii włoskiej, rezydowali w luksusowych warunkach, głównie na południu Hiszpanii, i prali pieniądze w tej studni bez dna, jaką było niegdyś budownictwo, przede wszystkim w ekskluzywnych nadmorskich osiedlach. — Z pewnością wiesz — ciągnął Héctor — że budownictwo nie jest tym, czym było, i jak twierdzi Calderón, ci, którzy do tej pory w nie inwestowali, zmieniają strategię. Wkładają pieniądze w bardziej dochodowe branże i zaczynają traktować Hiszpanię jako odpowiednie miejsce do tych interesów. Rozumiesz, narkotyki, prostytucja, wszystko… Najwyraźniej się przemieszczają. Kiedyś trzymali się razem w nadmorskich miejscowościach, żeby można ich było brać za cudzoziemców poszukujących łagodniejszych klimatów niż we własnym kraju. Zaczęli się przenosić kilka miesięcy temu, mówi Calderón. Szef został w dawnym miejscu, ale współpracownicy już są w Walencji, Madrycie, Galicji i Tarragonie… — Policja sądzi, że tworzą rodzaj zorganizowanej siatki? — Właśnie tak. Czasy są niedobre, Martino, wszyscy wiemy. A w takich czasach pieniądze są mile widziane, zwłaszcza kiedy nie zadaje się zbyt wiele pytań. — Mówisz o korupcji? — Korupcja, potrzeby… I bieda też. Najlepszy bodziec do popełnienia przestępstwa. Zwłaszcza chude lata nowobogackich, którzy nie mają zamiaru znowu żyć w biedzie. — Héctor wzruszył ramionami. — Nie znam wielu szczegółów. Podobno już zaczęto przeciwdziałać i udało się coś osiągnąć. Przynajmniej śledzimy ich ruchy. A ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jest

zdecydowana wola niedopuszczenia, żeby ten ich biznes rozkwitł. Bez względu na koszty. Martina Andreu nic nie powiedziała, choć widać było, że nie rozumie, co to wszystko może mieć z nią wspólnego. — Ta zdecydowana wola wyraża się w przeznaczeniu środków na stworzenie specjalnej jednostki z Calderonem na czele. Mieliby z nią współpracować przedstawiciele policji w autonomicznych regionach. Zdaje mi się, że Savall nazwał ją „jednostką wielokierunkową”. — Uśmiechnął się. — I? — Martina wolała nie precyzować pytania. — I chcą, żebyś ty się w tej jednostce znalazła. To znaczy chcą, żebyś koordynowała tę część prac, która ma należeć do nas. Będziesz miała pod sobą kilkuosobową grupę agentów i będziesz podlegać bezpośrednio Calderonowi. Martina Andreu oparła się plecami o krzesło, jakby się chciała razem z nim odsunąć od stołu. — Ale… — Nigdy się nie bawiła w dyplomację i teraz też spytała bez ogródek: — Nie byłoby logiczniej, żebyś ty wziął to na siebie? Albo ktoś inny? Salgado uniósł brew i się uśmiechnął. — Nie oszukujmy się, Martino, dobrze wiesz, że jestem w odstawce, na czymś w rodzaju ławki rezerwowych. — Ruchem głowy powstrzymał jej protest. — Tak jest. Sam się o to prosiłem. — Uderzył się lekko w pierś. — Mea culpa. Tym się nie przejmuj. — Muszę się przejmować. To jest niesprawiedliwe i… — Martino, dosyć. Jak śpiewają w tangach, życie nie jest sprawiedliwe. Współczuję każdemu, kto myśli inaczej. Rozwaliłem pysk Omarowi, a to w kartotekach policyjnych nosi nazwę skłonności do agresji, bez miejsca na dodatkowe wyjaśnienia. Ponadto — dodał poważnym głosem — jest sprawa Ruth. Odwróciła wzrok. Doszło do tego, że ogarniała ją niechęć na

sam dźwięk tego imienia i na wszystko, czego dotyczyło. Nigdy by jednak tego nie powiedziała swojemu szefowi. Ceniła Héctora, ale widziała, ile ślepego uporu wkładał w znalezienie jakiegoś rozwiązania, tak że kiedy Savall w końcu się zaparł i odebrał mu sprawę, odetchnęła z ulgą. Nie było to sprawiedliwe, ale jak sam przed chwilą powiedział, czy życie było sprawiedliwe? — Teraz musisz się tylko zastanowić, czy to cię interesuje, czy nie. — Obydwoje wiedzieli, że ta uwaga była bez sensu. Skoro wyszło to od komisarza, nie było się nad czym zastanawiać. — Martino, to jest naprawdę wielka szansa, dobrze wiesz. Héctor zdawał sobie sprawę, a przynajmniej wyczuwał, że za propozycją Savalla kryło się coś więcej: chciał, aby Martina Andreu, którą cenił za walory osobiste i zawodowe, zniknęła z kręgu osób mających zakaz wykonywania jakichś funkcji. Czy to na dobre, czy złe, nazwisko Andreu kojarzono z nazwiskiem Salgado, dlatego dla dalszej kariery podinspektor najlepiej było tę więź zerwać jak najszybciej. Naturalnie nie miał zamiaru o tym z nią rozmawiać. Martina była w stosunku do niego lojalna i nie zawahałaby się wywołać publicznego skandalu, gdyby nabrała jakichkolwiek podejrzeń. — Jestem w trudnej sytuacji — przyznała. — Wiesz, że Rafa jest ciągle na zasiłku, prawda? Kiwnął głową potakująco. Mąż podinspektor był technikiem budowlanym i jednym z pierwszych, którzy odczuli na sobie zapaść na rynku nieruchomości. Przez kilka pierwszych miesięcy nie dostawał pensji, a od końca października poprzedniego roku był bez pracy i bez szans znalezienia innej. — Nie wiem, czy to jest najlepszy moment, żebym… Héctor rozumiał ją, ale musiał koniecznie odpierać jej argumenty. — Martino, nie pokpij sprawy. Nie poświęcaj wyjątkowej okazji dla źle pojmowanej lojalności. Nic dobrego by z tego nie wynikło, ani dla Rafy, ani dla ciebie.

— Nawet sobie nie wyobrażasz, co to dla mnie znaczy, kiedy patrzę na niego w domu. — Martina niechętnie rozmawiała o prywatnych sprawach, nawet z nim. — Jest nerwowy, z byle powodu wścieka się na dzieci. Czasem myślę, że dłużej tego nie wytrzymam. Boli mnie, że jest taki przygnębiony, a jednocześnie złoszczę się, jakby to była trochę jego wina. Jakbym myślała, że mógłby wziąć pierwszą lepszą pracę. I sama siebie wtedy nienawidzę… Cholera. — Dobrze wiesz, że to nie jest jego wina. A jeśli przepuścisz taką okazję, on będzie żył z jeszcze większym obciążeniem. Zmusiła się do uśmiechu. — A więc chcesz się ode mnie uwolnić, inspektorze Salgado. — Naturalnie — odparł z udawaną powagą. Wzniósł oczy, jakby dziękował sile wyższej. — To nic innego jak wymyślona przeze mnie intryga, żeby się uwolnić od tych twoich wiecznych sporów. Patrzyli na siebie z nieczęstym u nich ciepłem w oczach. Żadne nie było szczególnie wylewne w okazywaniu uczuć i może dlatego tak świetnie się zawsze rozumieli. — A jeśli się zgodzę… Od kiedy bym zaczęła? — Savall czeka na ciebie… teraz. Jest u siebie. Pojutrze w Madrycie jest spotkanie w tej sprawie. — Cholera! Czy ktoś już pakuje mi walizkę w domu, a ja nawet o tym nie wiem? — Pomyślałem, żeby wysłać Forta, zrobiłby coś pożytecznego… Żartobliwe słowa zawisły w powietrzu, kiedy drzwi się otworzyły i… O wilku mowa, pomyślał Héctor. — Przepraszam — powiedział Roger Fort. Salgado omal się nie zaczerwienił, a Martina Andreu wykorzystała moment, żeby się pożegnać. — Zostawiam ci szefa. Porozmawiamy później — dodała,

zwracając się do inspektora. Mrugnęła do niego i zanim wyszła, szepnęła: — Postaraj się nie tracić przyjaciół. Héctorowi przemknęło przez myśl, że być może Fort usłyszał jego niefortunną uwagę. Żałował, że to powiedział, ale z drugiej strony ten chłopak miał szczególny talent do pojawiania się nie w porę. Kiedy nagle z jego wyrazu twarzy zorientował się, że agent zadał mu jakieś pytanie, nie wiedział, jak zareagować. Z przesadnym zainteresowaniem spojrzał na zdjęcie, które Fort położył na stole. — A zatem — odezwał się w końcu — jak rozumiem, znalazłeś to zdjęcie w mieszkaniu Sary Mahler i rozmawiałeś z jej współlokatorką. Nie uciekaj, powiedz mi dokładnie, czego się dowiedziałeś. Roger spojrzał na niego, zaczerwienił się i skinął głową. — Przepraszam — rzekł, a Héctor poczuł się jeszcze gorzej. — Myślałem, że pan się spieszy. Opowiedział o wrażeniach, jakie odniósł po krótkim spotkaniu z Kristin Herschdorfer. Według niego wiele wskazywało na to, że Sara nie była osobą łatwą we współżyciu, prowadziła samotne życie i ogólnie mówiąc, nie wyglądała na szczęśliwą. Radosny nastrój świąt mógł tylko pchnąć ją do nieodwracalnego kroku, pomyślał Héctor. Współlokatorka wyjechała, mieszkanie było puste. Jeśli w tych kilku ostatnich dniach Sara czuła się przygnębiona, może postanowiła skończyć ze wszystkim na zawsze. Zadał pytanie, które do tej pory chyba w ogóle nie padło. — Co robiła na stacji metra o takiej porze? Wiesz coś o tym? Agent Fort zakłopotał się. — Chodzi o to, że według tej Kristin Sara rzadko wychodziła… A gdyby miała zwyczaj chodzić późno spać, jej lokatorka na pewno by ci powiedziała. A jednak w czwartek w nocy Sara znalazła się w metrze. Musiała dokądś iść albo skądś wracać, prawda? — Héctor głośno myślał. — Bo przecież gdyby miała zamiar rzucić się pod pociąg, nie musiałaby jechać na tak odległą stację. Wątpię,

żeby wyszła z domu z takim zamiarem. Wątpliwość dość uzasadniona. Statystyki, dziedzina wprawdzie nieprecyzyjna, podają, że kobiety bardzo rzadko wybierają taki sposób odebrania sobie życia. Héctor uważał, że jeśli się już na to decydują, działają pod wpływem nagłego impulsu, kiedy będąc w skrajnej rozpaczy, uznają skok na tory za jedyne wyjście. Fort, mocno strapiony, pokręcił głową. — Nie wiem, panie inspektorze. Bardzo mi przykro, ale w ogóle o tym wcześniej nie pomyślałem. — W porządku, nie przejmuj się. Masz jeszcze coś? Agent zrelacjonował resztę wizyty, opisał mieszkanie, pokój Sary, zdjęcia piłkarzy na korkowej tablicy na ścianie… i w końcu doszedł do leżącej na stole fotografii. Była na niej Sara i siedem osób, dwie kobiety i pięciu mężczyzn w wieku od trzydziestu do pięćdziesięciu kilku lat. Stali w rzędzie przed mikrobusem. Sara na samym końcu i chociaż się uśmiechała, dał się wyczuć ledwo dostrzegalny dystans między nią i pozostałą grupą. — To koledzy z pracy? — Tak. Kiedy spojrzałem pierwszy raz, wydało mi się, że jedna z tych twarzy jest znajoma. Ten mężczyzna na przeciwległym końcu, w okularach. — To znaczy? — Jeśli się nie mylę, a sądzę, że nie, jest to Gaspar Ródenas. Héctor zmarszczył brwi. Niezmiernie przejęty Fort powtórzył zdanie, którego inspektor na początku rozmowy nie usłyszał. — We wrześniu zeszłego roku Gaspar Ródenas zabił żonę i półtoraroczną córkę. I popełnił samobójstwo. Salgado przyglądał się fotografii. Sam nie prowadził spraw dotyczących przemocy w rodzinie, lecz zapamiętał wiek zabitego dziecka.

— Sara i Gaspar Ródenas pracowali w tej samej firmie? I obydwoje popełnili samobójstwo? — Tak, inspektorze. To trochę dziwne, prawda? Rzeczywiście, pomyślał Héctor. Bardzo dziwne. Spojrzał jeszcze raz na zdjęcie: spośród ośmiu osób, stosunkowo młodych, dwie zginęły w tragiczny sposób. W pierwszym przypadku samobójca wcześniej zabija rodzinę, w drugim jest tylko jedna ofiara. Zapewne znaleziono by na to jakieś wyjaśnienie, gdyby się zwrócić do ekspertów. — Pamiętasz, jak rozmawialiśmy o „efekcie przyciągania”? — spytał Forta. — Ja w takie sprawy za bardzo nie wierzę, ale być może coś w tym jest. Jeśli Sara była w depresji, to, co zrobił jej kolega, mogło jej podsunąć pomysł. — Powiedział to bez przekonania. Czyny jakichś ojcobójców czy dzieciobójców z pewnością nie staną się przykładem do naśladowania dla osoby o zdrowych zmysłach. Jak dotąd nic nie wskazywało, że Sara Mahler była obłąkana. Spojrzał na zegarek. Chciał jak najszybciej opuścić biuro. — Fort, zanim wyjdziesz, zrób mi kopię tego zdjęcia. Jutro postaraj się dowiedzieć, co Sara robiła na stacji metra. I popytaj ludzi od przemocy w rodzinie, może coś mają. — Poszukał wizytówki, którą dał mu Víctor Alemany. — Jak tylko zbierzemy trochę więcej informacji, pojedziemy do Laboratorium Alemany z kurtuazyjną wizytą. Agent skinął głową, ale Héctor nie był pewny, czy zrozumiał ironię. — A, Fort… dobra robota. Oby tak dalej. Pochwała w stylu Savalla, wyrzucił sobie. W ostatniej chwili i nie patrząc w oczy chwalonej osobie.

9 Mimo że od miesięcy miał klucze do mieszkania Sílvii — od czasu, gdy z końcem wiosny ogłosili zaręczyny — ilekroć César wchodził tam pod jej nieobecność, czuł się jak intruz. Powoli otworzył drzwi i odczekał chwilę, jak ktoś, kto obawia się ataku psa, którego nie było. Niedługo to będzie mój dom, pomyślał, ale niewiele mu to pomogło; nie mógł pozbyć się przekonania, że zachowuje się jak zaproszony gość. Zdawał sobie z tego sprawę i bardzo to go irytowało. Wolałby poruszać się równie swobodnie, jak u siebie: marynarkę rzucić byle jak na krzesło, zdjąć buty, przebrać się. Zamiast tego powiesił płaszcz na wieszaku w przedpokoju i trochę rozluźnił krawat. Tylko tyle. Nie dochodziły go żadne dźwięki i César poszedł do kuchni wziąć piwo z lodówki. Wiedział, że Sílvia kupuje je specjalnie dla niego. Otworzył butelkę, a kapsel wrzucił do jednego z trzech małych pojemników na śmiecie, upewniwszy się, że wrzuca do właściwego. Pieprzona segregacja. U siebie miał jeden kubeł, od zawsze, ale Sílvia zwracała uwagę na takie drobiazgi. Jej dzieci też. Cholera, kiedyś poczuł się jak wandal niszczący środowisko naturalne tylko dlatego, że karton po mleku wrzucił nie tam, gdzie trzeba. Zegar wskazywał osiemnastą czterdzieści, a to oznaczało, że Sílvia wróci najwcześniej za godzinę. Pol trenował futbol halowy, a Emma, starsza córka, była pewnie u jakiejś koleżanki. Tym lepiej. Czuł się swobodniej, kiedy ich nie było. Wtorek był jedynym dniem, kiedy Sílvia wychodziła z pracy tuż przed szóstą, by zdążyć na cotygodniową sesję jogi. Jedynie niszczycielskie tornado byłoby w stanie zmienić tę rutynę. Po powrocie lekka kolacja, jakiś program w telewizji i szybki numerek w sypialni. Tak więc César już tam był, choć tego wtorku pojawił się wcześniej niż zwykle. Z biura też wyszedł wcześnie, nie dlatego, że nie było nic do roboty, lecz miał już dosyć napiętej atmosfery, domysłów. Poprzedniego dnia wiadomość o śmierci Sary znalazła się na

ustach wszystkich i w cichych — mniej lub bardziej krytycznych — komentarzach za jedyną wersję przyjmowano samobójstwo. „Nikt przypadkiem nie wpada pod pociąg” — powtarzano szeptem, tymi lub podobnymi słowami, a to prowadziło do dopatrywania się przeróżnych przyczyn. Za podstawę brano cztery wzorce z psychologii dla amatorów: smutny nastrój świąt, samotność kobiet, oderwanie od korzeni, brak seksu. Bzdury w gruncie rzeczy, bo bardzo niewielu pracowników znało dobrze Sarę Mahler. Gdyby zorganizowano w firmie konkurs popularności, znalazłaby się na którejś z ostatnich pozycji, nie dlatego, że nie była lubiana, raczej dlatego, że dopiero w ostatniej chwili ktoś by sobie o niej przypomniał. Nie zwracała na siebie uwagi, wolała emailować niż rozmawiać, prawie nie odchodziła od biurka, brała wprawdzie udział w kolacjach dla pracowników i była zawsze uprzejma, życzliwa, ale unikała bliższych kontaktów. Na dodatek kiedyś zaczęła krążyć plotka, że nie można jej ufać: jest za blisko Víctora Alemany’ego, zbyt niedostępna, żeby można było z nią normalnie plotkować, i zbyt „obca”, żeby zrozumieć, że tutaj wychodzi się z biura na papierosa i spędza więcej niż pięć minut przy maszynie z kawą. Ale César wiedział, że się mylą: Sara umiała dotrzymać sekretu. Miał przynajmniej taką nadzieję. Dosyć tego, pomyślał. Wyszedł z pracy, żeby nie rozmawiać o Sarze, a teraz nie przestawał o niej myśleć. A mógł być pewien, że kiedy wróci Sílvia, temat znowu wyskoczy. Już naprawdę dosyć, powtórzył. Skończył piwo i wyrzucił butelkę do pojemnika ze szkłem. Wrócił do salonu, usiadł ostrożnie na kanapie, nadal jakimś cudownym sposobem tak białej jak pierwszego dnia, i włączył telewizor. Leciał właśnie któryś z tych licznych popołudniowych konkursów, a prezenter usiłował wykrzesać trochę entuzjazmu z widowni. Jednym z uczestników był młody Murzyn pojedynkujący się na słowa z kobietą w średnim wieku; jego zasób wiadomości zdecydowanie przewyższał jej wiedzę. Z grymasem zniechęcenia César popatrzył chwilę, po czym zmienił kanał. Film dokumentalny o rybach. To już lepiej,

pomyślał. Zza kamery dochodził spokojny, monotonny głos. Może z powodu piwa, może nieprzespanej nocy, bo przecież ryby zupełnie go nie obchodziły, poczuł, że morzy go sen. Tylko na chwilę, pomyślał, z zamkniętymi oczami lepiej się zrelaksuję, i chwilę potem spał z głową przekrzywioną na ramieniu i pilotem w kroku. • • • Obudził się nagle, wystraszony, czując jakiś dotyk w rozporku. Spał tak głęboko, że w pierwszej chwili nie wiedział, gdzie się znajduje ani czy jest to dzień, czy noc. Trochę trwało, zanim oprzytomniał; zorientował się, że leży na białej kanapie, a telewizja jest włączona. I zobaczył Emmę w szlafroku z uśmiechem na ustach i pilotem w ręce. — Dzień dobry — powiedziała drwiącym tonem. — Chrapałeś jak dziki zwierz w zoo. Biedna mama, będziesz musiał jej kupić zatyczki do uszu. Ziewnął przeciągle. Miał zakłopotaną minę, co najwyraźniej bardzo ją bawiło. Dopiero wtedy zdał sobie sprawę, że ktoś — Emma — wyłącza telewizor. — Chyba nie oglądałeś — rzuciła. Włosy miała wilgotne, a kiedy pochyliła się, żeby odłożyć pilot na stolik, César zobaczył, że córka Silvii pod szlafrokiem nie ma nic. Zwinięta w rogu sofy, wyglądała jak biały kotek, łagodny tylko z wyglądu. — Która godzina? — spytał. — Byłaś w domu, kiedy przyszedłem? — Pewnie pod prysznicem — odparła, rzucając okiem na leżący obok telewizora zegarek. — Jeszcze wcześnie. Mama nieprędko przyjdzie. Ton Emmy przywrócił go natychmiast do rzeczywistości. Spojrzał na nią ukradkiem. Szesnaście lat. „Jak szesnaście słońc” — powiedziała jej matka. César oparł dłonie na kolanach, jakby

chciał wstać, ale ona wyciągnęła gołe nogi i oparła stopy na stoliku. Głupia przeszkoda, łatwa do pokonania. — Emmo… przepuść mnie. Idę do łazienki. Roześmiała się. — Tchórze uciekają. — Spojrzała na podłogę. — No, musisz wyrzucić te buty. Są ohydne. Mamie się na pewno nie podobają. Mnie też. César milczał przez chwilę. Nie umiał szybko reagować na zuchwałość tej dziewczyny. — Emmo, do cholery, dosyć tego! — Gniewny głos zabrzmiał przesadnie, sztucznie. Posłusznie cofnęła nogi. Ale on się nie ruszył. — Posłuchaj jeszcze raz, jeśli nie pamiętasz. Już ci kiedyś powiedziałem, bardzo wyraźnie, że to, co robisz, wcale nie jest zabawne. To prawda. Powiedział jej. Powtarzał to kilka razy ostatniego lata, kiedy razem spędzali trzytygodniowe wakacje w wynajętej willi na Costa Brava. Na początku dziewczyna tylko się o niego ocierała, niby przypadkiem, i zawsze wtedy, kiedy byli sami, bez Sílvii i Pola. W samochodzie, wracając z supermarketu, na plaży, kiedy matka i brat pływali… Albo, już zupełnie bez żadnych hamulców, kiedy zostali sami na basenie, bo Sílvia miała zamówioną wizytę u fryzjera w miasteczku, a Pol pojechał z kolegami na wycieczkę rowerową. Wtedy po raz pierwszy chciał ją utemperować. Zdecydowanym „nie”, które zabrzmiało jak zakaz rzucony szczeniakowi dobierającemu się do kabla elektrycznego. Emma się tylko uśmiechnęła, jak przewrotna Gioconda, i wyszeptała, niemal do ucha: „I co zrobisz, jeśli nie przestanę? Powiesz mamie?”. Powinien był to zrobić, wiedział doskonale. Ale po prostu nie miał odwagi. Emma była dzieckiem idealnym: świadectwa z wyróżnieniem, grzeczna, odpowiedzialna, punktualna. Sílvia była z niej tak dumna, że nie uwierzyłaby mu. I co właściwie miał jej powiedzieć? Że jej nastoletnia córka go napastuje? Jego,

przeciętnego faceta dobiegającego pięćdziesiątki? Sama myśl, by powiedzieć to głośno, była absurdalna. Jednak to, że dla Emmy wydawał się atrakcyjnym mężczyzną, napawało go jakąś głupią dumą i dawało okazję do onanizowania się od środy do soboty. — Już o tym rozmawialiśmy. Poszukaj sobie chłoptasia w swoim wieku. — Chciał zbanalizować sprawę, ale efekt był taki, że Emma z miną rozzłoszczonej dziewczynki zawołała niegrzecznym tonem: — Nie mów mi, co mam robić! Nie jesteś moim ojcem! — Zgadza się — odparł. — Więc rób, co chcesz, tylko mnie zostaw w spokoju. Znowu się roześmiała. Podniecał ją widok rozgniewanego mężczyzny. — Pocałuj mnie tylko — prowokowała go. — Tylko raz… — Nie pleć bzdur. — Chodź… W policzek. Pocałunek tatusia. Siedziała przy nim, bardzo blisko. Przez lekko rozchylony szlafrok widać było zarys młodych piersi. Emma chwyciła jego dłoń i spróbowała położyć ją na swoim ciele. Miękkim, jasnym, pachnącym mydłem. César zacisnął dłoń, ale Emma mocno ją trzymała. Patrzyli na siebie z wyzwaniem. Usta dziewczyny były lekko rozchylone, niewinnie niecierpliwe. Minęło kilka sekund, lecz oboje się zrozumieli. Wyczuli, że któregoś dnia nastąpi to, co nieuniknione. Ale jeszcze nie teraz. Gdy wyrwał dłoń, Emma jęknęła z bólu. — Wykręciłeś mi rękę, potworze. — Idę. Powiedz matce, że musiałem wyjść. A skoro jesteś taka odważna, powiedz jej dlaczego. — Nie zastanawiał się nad słowami. Tym razem zareagowała. — Nie! Césarze, nie idź…

Idąc szybko do wyjścia, nakładał marynarkę. — Césarze, wracaj! — krzyknęła z salonu dziewczyna. — Proszę… nie chcę, żebyś wyszedł. Oczami wyobraźni spojrzał na siebie z dystansu i wcale mu się ten widok nie podobał. On, który niegdyś na pełnym luzie spędzał czas w domach publicznych i wszelkiego rodzaju barach, odgrywał rolę człowieka szlachetnego, niewzruszonego, podczas gdy w rzeczywistości był żałosnym typem, nieumiejącym poradzić sobie z natrętną nastolatką. „Tchórze uciekają” — powiedziała mu. Ogarnęła go złość. Trzymał już dłoń na klamce, kiedy Emma do niego podbiegła. — Jeśli pójdziesz, zrobię to samo, co ta Sara z biura! — krzyknęła. — Zabiję się. Wypiję wybielacz. I zostawię list. Napiszę, że to z twojej winy. César nie wiedział, czy mówi poważnie. Odwrócił się. — Emmo… — Błąd. Powinien był wyjść. Wiedział o tym, ale nie był w stanie tego zrobić. Oczy dziewczyny błyszczały. Mogły to być łzy gniewu albo frustracji. Nie popłynęły jednak, powstrzymane w ciemnym spojrzeniu, groźne. — Z twojej winy i mamy. Was obojga. Zostawię list, który was pogrąży, na zawsze. — Poczuła przypływ odwagi na widok jego twarzy, z której krew zdawała się błyskawicznie odpływać. — I będziecie musieli wyjaśnić, co się stało z Sarą. Dlaczego się zabiła, jeśli się zabiła. — Co ty mówisz? — zapytał niemal szeptem. — Wszystko wiem, Césarze. Mama dzwoni do ciebie i myśli, że ja nic nie słyszę. — Zaśmiała się. Był to śmiech gorzki, zmęczony, nie na miejscu w jej wieku. — Wiem wszystko. Nie zapominaj o tym. — Cofnęła się o krok i opuściła lekko głowę. Łzy, jeśli to były łzy, zniknęły otarte poczuciem zwycięstwa. — Pocałujesz mnie teraz? Tylko raz… Pocałunek tatusia.

Nie wiedział, czy ją pocałować, czy uderzyć w twarz. Kiedy tak stał, nieruchomy i zlany potem, uświadomił sobie z przerażeniem, że nie wiedział też, która z tych dwóch możliwości bardziej go podnieca.

10 Noc w niczym nie przypominała typowej styczniowej nocy. Łagodna, spokojna, zdradziecko ciepła. Przy odrobinie dobrej woli można było nawet dojrzeć jakąś gwiazdę wymykającą się spod pokrywającego miasto welonu gęstej mgły. Jeśli dalej będziemy tak zanieczyszczać miasto, pomyślał Héctor, chrześcijanie będą musieli znaleźć sobie inny synonim raju, jakąś odległą wyspę czy coś podobnego, bo do takiego nieba nikt nie będzie chciał iść. Może tu będzie czyściec, który w jego wyobrażeniach miał zawsze kolor brudnej ochry, odpowiednie miejsce dla podrzędnych grzeszników. Niepoprawni grzesznicy będę dalej skazywani na piekło. Jak samobójcy. Zawsze wydawało mu się niezrozumiałe, dlaczego Kościół tak nieodwołalnie ich potępiał. Nic nie usprawiedliwia tych, którzy odbierają sobie życie. Nie ma dobrych i złych samobójców. Wszystkich bez wyjątku skazuje na karę piekła, nie biorąc pod uwagę ich wcześniejszych uczynków. Zadecydowanie o zakończeniu własnego życia to najcięższy grzech. Skoro tego nam nie wolno, co pozostaje? — myślał Héctor, zapalając czwartego już papierosa, odkąd wyszedł na taras. Palić i powoli się zabijać, uśmiechnął się. Stanął przy balustradzie i wypuścił kłąb dymu, żeby jeszcze bardziej zamglić nocne niebo; nie miał złudzeń, sen na pewno nie nadejdzie. A zapowiadało się obiecująco. Na święta kupił synowi parę sportowych butów, prezent, na który Guillermo spojrzał z takim samym zainteresowaniem jak na maszynę do robienia swetrów. Ale poprzedniego dnia, przy śniadaniu, zapewne pod wpływem zmiennych nastrojów wieku dojrzewania, chłopak zapytał ojca, kiedy wybiera się biegać. Héctor pospiesznie wykorzystał moment, nie czekając, aż syn zmieni zdanie. Wtorek wieczorem, około ósmej. I tak się stało. Guillermo czekał na niego w domu już przebrany w sportowy strój, gotowy do wyjścia, kiedy Héctor pojawił się

grubo po ósmej. Nie słuchając wymówek z powodu spóźnienia, nałożył krótkie spodenki i adidasy, ale zaczynał mieć poważne obawy, że pomysł „zrobienia czegoś razem” nie był taki doskonały, jak mu się na początku wydawało. Przeklęta współczesna pedagogika, która robi z nas półidiotów, pomyślał, wychodząc. Chmurna twarz Guillerma nie zapowiadała niczego dobrego. Przeczucie go nie myliło. Wina leżała częściowo po jego stronie, częściowo po stronie syna. Jak zwykle. Héctor nie był przyzwyczajony do biegania w towarzystwie i ogromnie go irytowało to, że musi nieustannie zatrzymywać się i czekać. Chłopak natomiast najwyraźniej wstydził się uprawiać sport z ojcem, który, jak się szybko okazało, był w znacznie lepszej formie. To prawda, że w trakcie biegania nie ma wiele okazji do rozmowy, ale milczenie między nimi było naładowane napięciem. Héctor wybrał krótką trasę, w linii prostej wzdłuż morza. Sam biegał szybko i teraz, mimo że zwalniał kroku, co chwilę zostawiał syna w tyle. Lecz kiedy w końcu lekko zirytowanym głosem zawołał: „Synu, przyspiesz trochę!”, chłopak spojrzał wzrokiem kogoś, kogo spotkała największa zniewaga, odwrócił się na pięcie i pobiegł w przeciwnym kierunku, tym razem naprawdę szybko. Héctor zawahał się. Pobiec za nim czy nie? Pomyślał jednak, że lepiej będzie zostawić sobie trochę czasu, pozwolić ochłonąć emocjom, i ruszył przed siebie. Kiedy wrócił do domu, Guille już wziął prysznic i zamknął się w swoim pokoju. Zjadł też kolację, bo Héctor znalazł brudne talerze w zlewie. Wytykanie tego chłopakowi byłoby zbyt małostkowe, więc udał, że niczego nie zauważa. Ale zobaczywszy na stole pudełko z porządnie zapakowanymi butami — co już było ewidentną prowokacją — zapukał do pokoju syna. Cisza. Otworzył cicho drzwi, Guillermo nie słyszał go, siedział przed komputerem ze słuchawkami na uszach. Héctor ogromnym wysiłkiem woli powstrzymał się przed tym, co jego terapeuta niewątpliwie by pochwalił, i nie rozłączył urządzeń, aby zmusić syna do wysłuchania tego, co miał mu do powiedzenia.

Patrząc z perspektywy, rozmowy, którą wówczas przeprowadzili, lepiej było uniknąć. Treść i forma nie były ważne; zakończyła się uprzejmą prośbą Guillerma, aby ojciec wyszedł — „Czy możesz zostawić mnie w spokoju?” — na co Héctor zareagował jak jaskiniowiec, wykrzykując swoje racje z argentyńskim akcentem, który uzewnętrzniał się, gdy był wściekły, i którego miał nadzieję nigdy więcej z własnych ust nie usłyszeć. Na domiar złego, kiedy — każdy w swojej roli — wymieniali się wyświechtanymi frazesami, przyszła Carmen. Chyba nawet nie zauważyła, że znalazła się w samym środku rodzinnej sprzeczki. Była czymś przejęta, podekscytowana. Powód takiego stanu — Héctor był o tym przekonany — mógł być tylko jeden. I rzeczywiście, syn Carmen, Carlos, Charly dla krewnych i znajomych, przez wiele lat niedający znaku życia, zadzwonił do niej tego popołudnia. Zbłąkana kula zawsze znajdzie swoje miejsce, pomyślał Héctor. A Charly był kulą dalekiego zasięgu, która dotarłszy do celu, czyniła poważne szkody. Jednak matka to matka. Carmen nie była naiwna, dobrze wiedziała, jakie syn wydeptuje ścieżki, ale ta wiadomość bardzo ją ucieszyła i chciała się nią z Héctorem podzielić, porozmawiać parę minut. Charly miał przyjechać w piątek i zostać jakiś czas. Najpewniej nie miał pracy ani pieniędzy, ani żadnego planu na zdobycie jednego i drugiego. Kryzys sprzyja powrotom synów marnotrawnych zbliżających się do trzydziestki. Nie miało najmniejszego sensu wracać do rozmowy z Guillermem, więc Héctor zjadł coś naprędce, oglądał przez chwilę telewizję i w końcu, z laptopem pod pachą, poszedł na taras na dachu. Nic nie jest takie, jak powinno, pomyślał, ani dzieci, ani rodzice, ani ta zimowa noc. • • • Przekonany, że nie zaśnie, włączył komputer i zabrał się do szukania informacji. Śmieszny pomysł, bo mógł je dostać następnego dnia od Rogera Forta, musiał jednak czymś się zająć. Chodziła mu po głowie nazwa Laboratorium Alemany i zajrzał na

ich stronę. Historia firmy w tej chwili go nie interesowała, ale obejrzał film prezentujący wizerunek firmy i określające ją kryteria: młodość, wolność i wszechobecne piękno… Najwyraźniej dominowało to ostatnie. W filmie znalazły się krótkie wywiady z pracownikami firmy, których kilkoro rozpoznał na wspólnym zdjęciu. Nie było na nim ani Sary, ani drugiego samobójcy, Gaspara Ródenasa, ale naturalnie Héctor rozpoznał Víctora Alemany’ego i jego siostrę Sílvię. Była jedną z dwóch kobiet na zdjęciu, którego kopię dostał od Forta. Porównując kopię i zdjęcie na ekranie, zidentyfikował Braisa Arjonę, szefa linii Young, oraz młodą i piękną Amandę Bonet, odpowiedzialną, jak wynikało z opisu, za grafikę i prezentację tej samej linii. Zostały mu trzy osoby bez nazwisk: trzej mężczyźni ze zdjęcia, których nie było na filmie, prawdopodobnie pracujący w dziale technicznym. Nie, jednego znalazł: Manel Caballero, zastępca dyrektora technicznego. Niemal nie do rozpoznania, ale to był on. Młody człowiek z dość długimi włosami, który na filmie niezbyt pewnym głosem mówił o „innowacjach i rozwoju”. Dużo mniej pewnym niż Brais Arjona, prezentujący godne pozazdroszczenia opanowanie. Używając filmowego żargonu, kamera go kochała, choć może nie aż tak, jak Amandę Bonet. Bez wątpienia jedna z najpiękniejszych kobiet, jakie Héctor kiedykolwiek widział, mówiła do kamery powoli, wyraźnie, bez egzaltacji. Potem wystukał „Gaspar Ródenas”. Nie znalazł dużo linków, bo ostatnio prasa była bardzo ostrożna z wymienianiem nazwisk. Nieważne, nazajutrz dostanie oficjalny raport. Już zamierzał zamknąć stronę — nie była to w końcu pora, żeby czytać o ojcach, którzy zabijają małe dzieci — kiedy jego uwagę zwrócił pewien artykuł. W tytule Zwykła rodzina wyczytał ironię, co mu się podobało, ale najbardziej zdumiało go nazwisko dziennikarki, jego autorki: Lola Martínez Rueda. Lola. Cholera, Lola… Po tylu latach. Uśmiechnął się. Pewność siebie, zaraźliwy śmiech, dłonie,

w wiecznym ruchu. Lola… Od lat o niej nie myślał. Usunął ją do jakiegoś zakątka pamięci, przykrył ciężarkiem podjętej decyzji. Ale teraz, tego ciepłego, choć zimowego ranka, zobaczył jej twarz, jakby ją miał przed sobą, i to wspomnienie przywróciło mu dobry humor.

11 Miasta, jak psy, nigdy nie śpią głęboko. Zapadają w drzemkę, odpoczywają, zbierają siły, żeby poradzić sobie z porannym ożywionym ruchem pieszym i kołowym. Ulice oddychają swobodniej, bo pojawiają się na nich tylko ci, którym przed świtem niespieszno do łóżka. Wszelkiej maści nocne marki wędrujące opustoszałymi chodnikami i jezdniami, chłodnymi, cichymi. Jak na zwolnionych obrotach. W takich godzinach byle hałas, choćby najdrobniejszy, brzmi jak uderzenie pioruna. Gwałtowne zamknięcie drzwi samochodu przypomina detonację, kroki odbijają się echem, a głosy rozmów zdają się krzykiem. • • • Brais Arjona od lat należał do tego świata cieni. Zwykle wychodził z domu sam i sam wracał, ale to mu nie przeszkadzało. Wypełnić te godziny anonimowymi twarzami, nieznanymi ciałami — tego szukał, tego potrzebował. Niestety, nawet w takim mieście jak Barcelona były to najczęściej te same osoby i kiedy zdarzało mu się zobaczyć kogoś, kogo znał z widzenia, czuł się nieswojo, zniesmaczony widokiem samotnych typów i ciemnych zakamarków. Wymieniał spojrzenia ze starszymi spośród nich i odwracał wzrok, nie dlatego, że nimi gardził, ale dlatego, że nie chciał w nich zobaczyć siebie samego, kiedy już nie będzie taki młody ani taki atrakcyjny. Tak pożądany. A jednak, mimo że tyle razy obiecywał sobie, że zarzuci te eskapady, że będzie wychodzić tylko z przyjaciółmi albo że w domu obejrzy jakiś film, zapach nocy budził w nim pragnienie nie do pohamowania. Gdy mijała północ i większość porządnych ludzi pracy kładła się spać, on wychodził z domu. Jak wilk. W poszukiwaniu swojego stada. W poszukiwaniu zdobyczy. W poszukiwaniu czegoś, co zaspokoi jego głód. Podobnie jak kiedyś w Madrycie, tak i w czasie pierwszego roku w Barcelonie zdarzały się niezapomniane noce i takie, o których lepiej było nie pamiętać. Ale nawet te najgorsze miały

w sobie coś inspirującego. Było to elementem gry, wiedział o tym. Stopniowo jednak wszystkie zaczynały być do siebie podobne; dobre i złe zapisywały się w jednej kategorii — byle jakie, szare. Ci sami mężczyźni, te same mroczne pokoje, te same bary. Te same spojrzenia, które — bez potrzeby słów — uruchamiały skomplikowany, a jednocześnie prosty mechanizm seksu. I właśnie wtedy, gdy zdawało się, że zadręczy go monotonia, a może właśnie dlatego, pojawił się David. David, jego mąż, spał teraz, obejmując poduszkę, jakby to było koło ratunkowe. David, który chodził spać najpóźniej o dwunastej i wstawał o siódmej, kipiąc energią. David, który upolował wilka i zamienił go w łagodne udomowione zwierzątko. Brais nigdy nie miał problemów z zaakceptowaniem swojego homoseksualizmu, nawet dwadzieścia lat wcześniej, w rodzinnej Galicji, krainie wiecznie siąpiącego deszczu, której wtedy nie znosił i za którą teraz coraz bardziej tęsknił. Być może pomogło mu to, że nie miał rodziny; nie było obok niego nikogo na tyle bliskiego, z kim mógłby o tych sprawach rozmawiać, a tym bardziej nikogo, komu chciałby się zwierzyć. Lecz teraz, gdyby dręczył go jakiś problem, gdyby należał do ludzi ukrywających swoje prawdziwe pragnienia, sama obecność Davida rozproszyłaby najmniejszą oznakę strachu czy wstydu. Przecież kochać kogoś z taką mocą nie może być grzechem. I dlatego pobrali się w symbolicznym geście, by pokazać, że są razem, że będą razem i że przy odrobinie szczęścia razem się zestarzeją. Że razem spędzą starość, jeszcze odległą. Brais miał trzydzieści siedem lat, jego mąż skończył niedawno trzydzieści jeden. Życie ukazywało się im jak piękna długa droga. Jednak tej nocy ta droga zdawała się osuwać, kończyć na skraju groźnej stromej przepaści. Przynajmniej dla niego. Noc trwających w nieskończoność minut, świt, który nie chce nadejść. Zbliża się trzecia, kiedy Brais, zmęczony myślami, wstaje i boso idzie do komputera leżącego na stole w jadalni. Wie, że nie powinien patrzeć na zdjęcie, ale jest w nim jakiś akcent perwersji, wciągający jak narkotyk.

Zdjęcie było dołączone do wiadomości, składającej się tylko z dwóch słów: „Nie zapomnij”. Tak jakby można było zapomnieć. Brais zamyka oczy na tyle, ile trwa otwarcie zdjęcia. Chociaż wie, co tam zobaczy, jego ciało zastyga w bezruchu. Lekko pochylony, z dłońmi opartymi o brzeg stołu spogląda na ekran i czuje nieprzeparte pragnienie rozbicia go. Zrobiłby to, ale po co? Widok trzech powieszonych psów tkwiłby w jego głowie: otwarte szczęki, wyciągnięte szyje, sztywne łapy. Jak trzech przestępców, których spotkała bezlitosna kara. Stoi przez chwilę nieporuszony, spięty. Ciało domaga się działania, fizycznej reakcji na ten bodziec wzrokowy. Zamyka okienko ze zdjęciem i wchodzi na pocztę. Wystukuje szybko email i wysyła go na osobiste konta pięciu zainteresowanych osób: Sílvii Alemany, Césara Calvo, Amandy Bonet, Manela Caballero i najstarszego z nich, Octaviego Pujadesa. Do tych, którzy jeszcze pozostali przy życiu, myśli. Do tych, którzy jeszcze mogą się uratować. Potem wraca do łóżka i obejmuje Davida. Chciałby, aby i jego ogarnął taki sam spokój, który daje mu głęboki, ożywczy sen, sen niewinnych. Tylko to jest ważne, myśli Brais, móc spać obok Davida przez resztę życia. • • • Od wielu miesięcy dni i noce dla Octaviego Pujadesa stały się jednym długim, nieustającym półsnem. Przeczytał gdzieś, że wykorzystywano to jako środek przymusu u więźniów wojennych: kiedy znikają współrzędne czasoprzestrzeni, mózg traci równowagę i popada w stan rozkojarzenia. Octavi chce wierzyć, że to nie jest jego przypadek, że jego mózg funkcjonuje z taką samą precyzją, że analizuje sprawy i podejmuje decyzje, kierując się żelazną logiką. Dla niego, od ponad dwudziestu lat dyrektora finansowego Laboratorium Alemany, dwa plus dwa zawsze daje cztery, w bilansach i w życiu. Dlatego irytuje go, że ludzie w innych zawodach, w innych środowiskach potrafią być tak niedokładni, popełniać tak matematycznie bezładne pomyłki.

Kiedy u jego żony zdiagnozowano raka, lekarze powiedzieli mu, że, niestety, Eugènia nie dożyje nadejścia nowego roku. Sukcesem będzie, dodali, jeśli spędzi z nim Boże Narodzenie. W następstwie takiego rokowania Octavi Pujades podjął jedyną dla niego możliwą decyzję. Rozmawiał z Sílvią i Víctorem, wyznaczył zastępcę — co prawda, nie takiego, jakiego sam by wybrał, ale jedynego, na którego w tych okolicznościach mógł się zgodzić — i wziął kilkumiesięczne zwolnienie, aby opiekować się żoną. Eugènia prosiła tylko o jedno: umrzeć w domu. Tam, gdzie mieszkają od dziewiętnastu lat, odkąd zamienili mieszkanie w mieście na wolno stojący domek w Torrelles de Llobregat, na osiedlu, gdzie jeszcze słychać było ptaki. Podjął się tego zadania i wykonywał je z takim samym zdyscyplinowaniem, z jakim wypełniał obowiązki służbowe. Będzie miał pięć miesięcy, od sierpnia do końca roku, nie za dużo czasu. Był raczej pewny, że Gaspar Ródenas, jego zastępca, będzie dobrze pracować i informować go na bieżąco. Nigdy, w momentach największego zwątpienia, nie przypuszczał, że Gaspar umrze przed Eugènią i że on będzie musiał wyznaczyć na swoje miejsce tę osobę, która powinna być wybrana od samego początku. W życiu sprawiedliwość dokonuje się w tajemniczy sposób, pomyślał. Kiedyś mówiono, że niezbadane są wyroki boskie, co właściwie oznacza to samo. • • • Tego dnia, jeszcze przed świtem, Octavi wchodzi do pokoju, który kiedyś był sypialnią małżeńską, zamienionego w kostnicę z ciałem, które opiera się śmierci. Podziwia siłę, z jaką Eugènia trzyma się tego świata w rzadkich chwilach świadomości — gdy ból jest uśmierzony — stanowiących jej życie, a jednocześnie ta siła go zdumiewa. Nie może uwierzyć, że w tym drobnym, wyniszczonym ciele mieści się tyle zaciętego oporu, tyle pragnienia odpędzenia czającej się już w którymś kącie kostuchy, jak sępa gotowego do wbicia szponów w ofiarę. Eugènia śpi. Przez większość dnia i nocy jest pod wpływem

środków uspokajających; Octavi siada na brzegu łóżka. Wie, że robi wszystko, co tylko jest możliwe. Jednak, chociaż usiłował się zmusić, nie jest w stanie dzielić z nią łóżka, i to go boli. Zajmuje pokój najstarszego syna, który ożenił się i wyprowadził. Właściwie kiedy Eugènia umrze, sprzeda dom. Nie ma sensu utrzymywać tak wielkiego domostwa, zaprojektowanego dla rodziny co najmniej pięcioosobowej. Octavi opowiada to żonie, mimo że ona go nie słyszy. Robi to, czego nie zdarzyło mu się robić przez lata ich małżeństwa: mówić o swoich planach, usłyszeć jej zdanie, gdyby mogła je wyrazić. Dobrą stroną spędzania życia u boku tej samej osoby jest to, że w osiemdziesięciu procentach przypadków wiesz, co ci powie. Albo co by ci powiedziała, gdyby była w pełni władz umysłowych. Mówi jej o synu, który przyjechał do niej tego popołudnia, kiedy spała; o córce, która niechętnie ją odwiedza, bo za każdym razem wychodzi od niej zapłakana, zdruzgotana, i o drugiej córce, najmłodszej, impulsywnej, targanej emocjami, która pojawia się bez zapowiedzi i wyjeżdża bez słowa. Octavi wierzy, że żona miała rację w ocenie tej dziewczyny. Nie martw się, powtarzała, niektórzy od razu odnajdują właściwą drogę, inni szukają, skręcają gdzieś, cofają się, a potem, już zdobywszy pewność, wiedzą, którędy mają podążać. I kiedy nadejdzie ta chwila, Mireia zrobi wielki skok do przodu, zostawi nas daleko za sobą. Octavi nie przerywa, opowiada. Spogląda w górę, potem wokół siebie, jak gdyby obawiał się, że drapieżna zabójczyni, słuchając jego wyznań, postanowi i jego zabrać ze sobą. Tak jak wcześniej zabrała Gaspara, a teraz Sarę, i zostawiła po sobie notkę w postaci tego odrażającego zdjęcia. Wracają słowa Gaspara, kiedy przyszedł go odwiedzić, zdanie wyryte ogniem w pamięci: „Nie zasługujemy na nic innego. Wszyscy tak skończymy, Octavi. Jak martwe psy”. • • • Budzik nastawiony na za piętnaście szóstą ogłasza początek dnia dla Manela Caballero. Zawsze miał kłopot ze wstawaniem,

jeszcze w dzieciństwie wiele by oddał za możliwość odsunięcia chwili powrotu do rzeczywistości. Nienawidził szkoły równie głęboko, jak teraz nie znosi laboratorium, w którym pracuje; nie z powodu samej pracy, ale dlatego, że musi mieć do czynienia z ludźmi. Gdyby mógł, najchętniej wykonywałby swoje obowiązki w domu albo, w najlepszym razie, w otoczeniu kilku wybranych osób. Inteligentnych, schludnych, spokojnych. Takich, które się nie wtrącają w życie innych. To znaczy właściwie nikogo. Jak codziennie wyciera się czystym ręcznikiem i od razu wrzuca go do kosza z bielizną do prania. Wkłada przygotowane poprzedniego wieczoru ubranie. Następnie idzie do kuchni zrobić śniadanie. Wyłącznie kawa; o tej porze jego żołądek nie przyjmie żadnego stałego pokarmu. Zanim wyjdzie z kuchni, myje filiżankę i łyżeczkę, ostrożnie wyciera i odstawia na miejsce. Wraca do łazienki, myje zęby przez dokładnie trzy minuty. Spogląda wokół i chociaż kiedy brał prysznic, nawet kropla wody nie spadła na podłogę, dokładnie ją wyciera. Lubi wychodzić z przekonaniem, że zostawia mieszkanie nieskazitelnie czyste, łóżko zasłane, kuchnię sprzątniętą. Daje mu to siłę, aby znieść najgorszą część dnia: jazdę do Laboratorium Alemany publicznym transportem. Ścierpieć rozgadany tłum, z którym musi dzielić przestrzeń autobusu przez prawie czterdzieści minut. Z tego choćby powodu zmieniłby pracę. Poważnie brał pod uwagę taką możliwość, ale to nie są czasy na dogadzanie własnym kaprysom. Poza tym ostatnio w pracy pojawiły się obiecujące perspektywy poprawy jego sytuacji zawodowej i materialnej, uznał więc, że warto przywyknąć do drobniejszych niewygód. I tak każdego dnia wytrzymuje tę jazdę z poczuciem męczeństwa. Słuchawki w uszach albo książka izolują go od reszty pasażerów, stoi, bo brzydzą go plastikowe siedzenia, a także dlatego, że może się odsunąć, jeśli ktoś za bardzo się zbliży. Z tego też powodu wychodzi wcześniej z domu, bo sprawdził, że następny autobus jest przepełniony. Kiedy parę razy musiał nim jechać, omal nie zemdlał z braku powietrza. Tego dnia z niewiadomych przyczyn autobus jest w połowie

pusty, więc Manel Caballero nie musi udawać, że czyta. Gdyby ktoś go teraz obserwował, nigdy by nie odgadł, że ten mężczyzna, zadbany, świetnie ostrzyżony, w skromnym, ale dokładnie wyprasowanym ubraniu, myśli o swoich dwojgu kolegach z pracy, którzy zmarli na przestrzeni kilku zaledwie miesięcy. Na twarzy nie widać ani żalu, ani zdziwienia. Raczej wyraz maksymalnej koncentracji, jakby starał się w pamięci rozwiązać równanie zbyt dla niego skomplikowane. Manel Caballero nie zna treści e-maila z załączonym zdjęciem ani tego wysłanego poprzedniej nocy przez Braisa. Przeczyta je dopiero w pracy, kiedy włączy komputer. To, że zjawia się tam pierwszy, daje mu czas na ocenę sytuacji i podjęcie decyzji. Nie zastanawia się długo: szybkim kliknięciem usuwa oba e-maile z poczty, a potem z kosza. Jego skrzynka odbiorcza jest czysta jak mieszkanie. Nie pozostawia w niej najmniejszego śladu zanieczyszczenia. • • • Amanda Bonet natomiast czyta pocztę w domu, zarówno tę prywatną, jak i firmową. To pierwsza rzecz, jaką robi codziennie rano, i ostatnia przed pójściem spać. I zawsze w nadziei, że dostanie tę szczególną wiadomość, tę, która pobudza wyobraźnię, sprawia, że z radością wita i żegna dzień. Robi to od miesięcy, owładnięta hamowaną emocją, uzależniona od tych wiadomości, od cotygodniowych spotkań. Szczęśliwsza niż kiedykolwiek, chociaż „szczęście” jest zbyt prostym słowem na określenie jej uczuć. Tej środy Amanda otwiera skrzynkę e-mailową i jej oczy nabierają szczególnego blasku, kiedy w prywatnej poczcie widzi cztery nowe wiadomości. Nie liczba ją cieszy, tylko ta jedna, na którą czeka. Sprawdza nadawców pozostałych trzech: jedna jest od koleżanki, druga od Braisa Arjony; odpisze na nią później, myśli. Trzecią, z nieznanego źródła i bez tematu, kasuje, nie otwierając jej w obawie przed wirusami. Całą uwagę skupia na tej jednej. Tylko ta ją interesuje. Po koszmarnej nocy pełnej przerażających

snów, umykających z pamięci, musi się z nim porozumieć, a może to zrobić tylko w ten sposób — poprzez e-mail. Środek komunikacji zapewne chłodny, oficjalny, ale lepszy niż żaden. Otwiera wiadomość i uśmiecha się, czytając pierwszą linijkę, czułe, serdeczne, pełne troski pozdrowienie. Wyobraża go sobie, jak leżąc w łóżku w nocy, pisze do niej, myśli o niej, układa ten list, mając jej obraz w pamięci. Czyta dalej i, jak zwykle, ulega władzy, jaką mają nad nią jego listy. Ciągle jeszcze zdumiewa ją, że tylko słowami wywołuje w jej ciele takie reakcje. Czasem — niezbyt często — wydaje się jej, że takie chwile zaspokajają ją niemal tak, jak niedzielne wieczorne spotkania. W każdym razie wie, że ich związek nie miałby sensu bez tego elementu gry, a e-maile i esemesy byłyby zupełnie pozbawione emocji, gdyby zabrakło intymnego kontaktu, dotyku, objętych ciał. Rekompensaty albo kary. Czyta do końca, upaja się każdym słowem, każdą pochwałą, każdą naganą i, przede wszystkim, każdym nakazem. On daje jej dokładne wskazówki, jak ma się ubrać, uczesać, jakich użyć perfum. I jaką bieliznę ma włożyć. Czasem mu nie ulega — to niepisana reguła — ale nigdy się to nie rzuca w oczy. W zasadzie dokładnie wykonuje jego polecenia, podnieca ją chwila, kiedy wciąga spódniczkę, którą dla niej wybrał na dany dzień, skrapia szyję perfumami wedle jego życzenia, a nawet wtedy, gdy wie, że bielizna, której on raczej w pracy nie zobaczy, jest innego koloru, niż chciał. To, że pracują w tej samej firmie, dodaje sytuacji posmaku tajemniczości, zakazanego romansu, co on pozwala sobie czasem podkreślić aroganckim, lecz w pełni kontrolowanym gestem. Ale nikt nie zauważył ich gry… Nikt o nich nie wie, zwłaszcza teraz, po śmierci Sary. Nie, nie chce myśleć o Sarze. Przypomina sobie nagle sen, który ją tak przeraził. Widzi Sarę biegnącą długim tunelem w metrze i pędzącą za nią sforę psów. Ona, Amanda, przygląda się temu jak scenie z horroru, przeżywa strach Sary, chce jej powiedzieć, że najgorsze, co ją może spotkać, jest nie za nią, ale

na końcu tego przeklętego tunelu. Na darmo: kobieta, która nie oglądając się za siebie, ucieka, nie słyszy jej krzyku. „Saro, zatrzymaj się! Nikt ci nie zrobi krzywdy! To nie psy, to my!”. A potem widzi siebie i kolegów w tym samym tunelu, biegnących za Sarą, żeby ją dogonić. Ale nie jest pewna, czy po to, aby ją uratować przed strasznym losem, czy żeby zobaczyć, jak ginie pod kołami pociągu.

Leire

12 Czekała już piętnaście minut i zaczynała się niecierpliwić, nie dlatego, że miała coś do zrobienia, ale dlatego, że w głębi duszy obawiała się, iż Carolina Mestre nie przyjdzie na umówione spotkanie. Sprawdziła, czy w komórce nie ma wiadomości informującej o spóźnieniu. Nic. Spojrzała z niechęcią na filiżankę z owocową herbatką, żeby nie siedzieć bezczynnie, wypiła trochę i skrzywiła się ze wstrętem. Mdła ciecz, równie mdła jak ten lokal. Rozejrzała się, coraz bardziej przekonana, że Carolina nie przyjdzie. Zadzwoniła do niej we wtorek rano i po wygłoszeniu czegoś w rodzaju monologu — przećwiczonego wcześniej, żeby wywołać odpowiednie wrażenie — doczekała się tylko tego, że jej rozmówczyni po lakonicznym „Nie mam nic do powiedzenia” odwiesiła słuchawkę. Leire uzbroiła się w cierpliwość i spróbowała jeszcze raz. Nikt nie odebrał telefonu, więc pozostawiła wiadomość w skrzynce głosowej. Niemal cały dzień minął bez odpowiedzi, ale kiedy już straciła nadzieję, dostała zwięzłą wiadomość tekstową, wyznaczającą spotkanie o szóstej po południu w środę w tej właśnie kawiarni. I oto czekała teraz w tym lokalu z białymi ścianami i czarnymi tablicami, które ogłaszały, że można tu zjeść brunch i blackberry muffins, za jedyne towarzystwo mając posągową kelnerkę, niewątpliwie traktującą swoją pracę jako konieczny etap przed osiągnięciem sławy, oraz młodego turystę, który za cenę małego espresso korzystał z WiFi. Przeglądała kolorowy tygodnik ze zdjęciami i wywiadami z piosenkarkami, o których istnieniu nawet nie wiedziała i które, z nielicznymi wyjątkami, wyglądały, jakby od dawna cierpiały głód. Herbatka dawno wystygła; Leire nie mogła się zmusić do wypicia jej. Od trzeciego miesiąca ciąży nie miała już mdłości, ale jedzenie wywoływało w niej dziwne, zupełnie nieoczekiwane reakcje. Teraz na przykład niewypowiedziany wstręt budziła w niej ta herbatka z czerwonych owoców. Powiedziała sobie, że kiedy

dojdzie do ostatniej strony tygodnika, wstanie i wyjdzie, i tak by się zapewne stało, gdyby w tym momencie nie usłyszała sygnału komórki. Nowa wiadomość nie była tą, na którą czekała. Tomás. Łajdak, mruknęła, widząc jego imię na ekranie. Nie dał znaku życia od sylwestra, czyli od dwunastu dni. Jak sie masz? Przyjade w ten weekend. T.

Zła na siebie, bo w gruncie rzeczy miała ochotę się z nim zobaczyć, zabierała się do wystukania odpowiedzi, gdy usłyszała czyjeś odchrząknięcie. Podniosła wzrok i postarała się grymas irytacji zamienić w uśmiech. Chociaż spóźniona dwadzieścia pięć minut, Carol nie zawiodła. Leire widziała ją tylko raz, w komisariacie, krótko po zaginięciu Ruth, i już wtedy olśniła ją nieprzeciętna uroda Carol. Mocno opalona, nawet w zimie, samą postawą demonstrowała świetną fizyczną formę. Ale szczupła twarz i krótko, choć stylowo ostrzyżone włosy nadawały mimice pewną ostrość, nawet napastliwość, tak jakby musiała stale mieć się przed czymś na baczności. W oczach ocienionych długimi rzęsami czaiła się nieufność, a głos nie był już tak zdecydowany jak w rozmowie telefonicznej, kiedy po zamówieniu coca-coli zero u apatycznej kelnerki powiedziała: — No więc słucham. Nie był to obiecujący początek. Leire zamierzała powtórzyć to samo, co już dwa razy powiedziała przez telefon, kiedy nagle straciła cierpliwość. Herbatka, której nie mogła przełknąć, snująca się po kawiarni kelnerka, wiadomość od Tomasa i niedbała poza Carol, wszystko razem sprawiło, że wypaliła bez ogródek: — Słuchaj, nie musisz ze mną rozmawiać, jeśli nie chcesz. Wierz mi. To nie jest żadne przesłuchanie, więc nikt cię do niczego nie zmusza. Carol uniosła jedną brew i spojrzała uważnie na Leire. W końcu wzruszyła ramionami i niemal się uśmiechnęła.

— Nie denerwuj się. To chyba niedobrze dla… — Nie denerwuję się — skłamała Leire. — W każdym razie nie bardziej niż ktoś czekający pół godziny na osobę, która kiedy się wreszcie pojawia, nawet nie ma tyle przyzwoitości, żeby przeprosić. Carol westchnęła i odwróciła wzrok. Młody turysta z komputerem obserwował je spod oka. Leire złapała torbę i podniosła się z krzesła. — Nie. Zostań. I przepraszam za spóźnienie. — powiedziała Carol cichym głosem. — Prawdę mówiąc, byłam tu wcześniej, widziałam, jak wchodziłaś. Przeszłam się trochę, żeby pomyśleć… No i zrobiło się późno. Tak już lepiej, uznała Leire. Rozchmurzyła się i głos jej złagodniał. — To może zaczniemy od początku? — No więc słucham — powtórzyła Carol, ale teraz słowom towarzyszył lekki uśmiech. I zaraz dodała: — Mówiłaś przez telefon, że chcesz rozmawiać o Ruth. — Tak. Wiem, że to się może wydawać co najmniej dziwne. Sama nie jestem pewna, czy wszystko rozumiem, ale… Mam wrażenie, że do tej sprawy nie zabrano się w najlepszy sposób. To znaczy — pospieszyła wyjaśnić, zanim Carol wyciągnie niewłaściwe wnioski — wszyscy byliśmy zanadto emocjonalnie zaangażowani, najbardziej inspektor Salgado. I zbyt wiele zdarzyło się w tym samym czasie. Przerwała na chwilę. — Chciałabym spojrzeć na tę sprawę chłodniejszym okiem. Dlatego muszę się dowiedzieć o Ruth jak najwięcej, jaka była, czym się zajmowała… Co ją martwiło. Carol skinęła głową. Wprawdzie we wzroku czaił się jeszcze ślad niepokoju, ale gotowa była zaufać Leire. — Gdybym tak umiała powiedzieć, jaka była… jaka jest. Nie

chcę mówić o niej w czasie przeszłym, poza tym nie byłabym bezstronna. — Nieważne, czy będziesz stronnicza, czy nie. — Z formy, w jakiej Carol zdecydowała się na tę rozmowę, widać było, że nie będzie miała ochoty na intymne wyznania. — Jak długo byłyście razem? — Nie wiem, czy akurat tobie powinnam o tym mówić… — Wzrok utkwiła w okładkę tygodnika. — Słuchaj, to jest tylko między tobą i mną. Już mówiłam, że inspektor nie wie, co teraz robię. Chcę, żeby tak zostało — powiedziała Leire. Carol westchnęła. — Héctor… Boże, jak ja nienawidzę tego imienia! Coś w nim jest takiego, prawda? Są tacy mężczyźni, że cały świat musi się wokół nich kręcić. Wiem, wiem, o nic nie proszą, sprawiają wrażenie, że są samowystarczalni, a jednocześnie niemal słyszysz wołanie o pomoc. Wy to tak odbieracie… Leire pominęła aluzję, ale wykorzystała ten moment, żeby popchnąć rozmowę na interesujące ją tory. — Ruth tak sądziła? — Ruth zawsze rozumiała Héctora. Nie tak jak matka, ale czasem reagowała tak, jakby była… Nie wiem, jak to określić. Starszą siostrą. Starała się wychodzić z tej roli, ale bardzo wiele ją to kosztowało. — Kiedy zaczął się wasz związek? — Oficjalnie sześć miesięcy przed tym, nim zostawiła męża. Tak naprawdę wyczułyśmy wzajemny pociąg do siebie, kiedy się poznałyśmy. Przynajmniej ja, ale biorąc pod uwagę, jak się sprawy potoczyły, myślę, że i ona. — Pracowałyście razem, prawda? — Tak. To znaczy… niezupełnie. Ruth od lat zajmowała się

grafiką. Może nie wiesz, ale pieniędzy na tym nie zrobisz. Miała też jedną czy dwie wystawy, ale wielkiego sukcesu nie odniosła. Kiedy po raz pierwszy zobaczyłam jej prace, podsunęłam myśl, żeby zainteresowała się dekoracją wnętrz. Myślałam, że się obrazi, bo niektórzy artyści dostają drgawek na dźwięk słowa „marketing”. — Carol uśmiechnęła się. — Ale potraktowała to z entuzjazmem, jakby to była wielka przygoda, jakby żałowała, że jej samej nie wpadło to do głowy. I rezultat był wspaniały. Leire wiedziała o tym. Kilka poprzednich dni poświęciła między innymi na obejrzenie projektów Ruth Valldaury. Pierwszym była linia tekstylna dla domu i wkrótce — w niecałe dwa lata — umieściła w swojej kolekcji wiele innych przedmiotów, świadczących o wielkiej kreatywności. Jeśli wpisać nazwisko Ruth Valldaury do Google, w sekundę pojawia się spora liczba sklepów, głównie w Hiszpanii, Francji i we Włoszech, mających wyłączność na sprzedaż jej produktów. Sklepy nieszczególnie drogie, ale za to z charakterem, wyszukane przez kobietę, która teraz siedziała naprzeciwko niej. Kiedy rozmawiały, młody człowiek przy sąsiednim stoliku porzucił wirtualny świat, wrócił do realu i swojej roli turysty, a kelnerka siedziała nieruchomo za barem, już nie tak piękna, jak się wcześniej wydawała. Leire chciało się pić, ale trochę bała się burzyć spokój tego sfinksa, przypominając sobie, że znalazła się w tym miejscu, żeby wykonać coś pożytecznego, a nie medytować. Na szczęście Carol powiedziała, że musi wypić coś mocniejszego niż niskokaloryczna coca-colę, więc Leire poprosiła, żeby wzięła dla niej małą butelkę wody. Carol podeszła do baru i wróciła dopiero po pięciu minutach z wodą, kieliszkiem czerwonego wina i miną rozbawionego zdumienia. — Chryste, myślałam, że ręce sobie powykręca, kiedy otwierała butelkę — powiedziała. Leire roześmiała się i wypiła pół butelki wody za jednym zamachem. Carol zaczynała się jej podobać.

— Nie wiem, co powinnam teraz zrobić. — Carol pociągnęła łyk wina. — Mam na myśli mieszkanie i pieniądze. Ciągle przychodzą. Pewnie powinnam porozmawiać z Héctorem… — To nie jest zły człowiek — powiedziała Leire. — Naprawdę. — Ruth też tak mówiła. Kiedy ja się wkurwiałam, za przeproszeniem, ona go zawsze broniła. Trudno nie być zazdrosnym o kogoś, kto tak długo żył z twoim partnerem… — Wpatrzona w zawartość kieliszka, dodała szybko, zanim Leire mogła coś wtrącić: — Nie, to nie o to chodzi. To była ona. Wiesz? Ruth czasem, kiedy miałam jakiś problem, kiedy rozmawiałam z nią nocą w łóżku, potrafiła sprawić, że czułam się jak pępek świata… Ale zdarzało się, że myślami była gdzieś daleko, i wtedy uświadomiłam sobie, że nigdy nie będę najważniejsza w jej życiu. Była bardziej niezależna, niż zdawała sobie z tego sprawę. Ktoś, kto z nią jest, musi zaakceptować taką sytuację i nie żądać więcej. Naturalnie dopiero teraz tak na to patrzę; wtedy doprowadzała mnie do szału. Żyłam w ciągłym strachu, że ją stracę, i robiłam wszystko, żeby ją zatrzymać. — Napiła się wina. — Myślę, że w końcu by mnie zostawiła. Ale nigdy bym nie pomyślała, że stracę ją w ten sposób. Głos jej zadrżał przy ostatnich słowach. Carol z pewnością nie należała do osób, które płaczą w miejscach publicznych, ale widać było, ile bólu sprawia jej ta rozmowa. — Jak myślisz, co się mogło stać? — spytała Leire. — Nie wiem. Ale jedno jest pewne: nie zostawiłaby wszystkiego z własnej woli. Była zbyt poważna, odpowiedzialna. A poza tym jest przecież Guillermo. Najpierw myślałam, że stoi za tym jej mąż.... Wiem, wiem, to dobry człowiek. — Carol westchnęła. — Nie mówię, że zrobiłby jej krzywdę, ale przyznaję, że go podejrzewałam. Ale kiedy go zobaczyłam, wiedziałam, że nie, że choćbym go nie wiem jak nienawidziła, ten człowiek nie byłby zdolny do czegoś takiego. Kiedy sama cierpisz, łatwiej przychodzi ci odczuwać cierpienie innych.

Wypiła wino do końca. Na dnie została tylko ciemnoczerwona plamka, jak ślad krwi. — Ale to musiało być w jakiś sposób związane z nim — ciągnęła. — Z jego pracą, z tym człowiekiem, którego pobił… — Spojrzała na Leire zagubionym wzrokiem. — Nic innego nie przychodzi mi do głowy. Kto inny chciałby skrzywdzić Ruth? — Wybacz, że o to pytam, ale czy ona nie miała kogoś na boku? — A czy tego w ogóle można być pewnym? — Uśmiechnęły się obie. — Ja nie miałam, mogę przysiąc. Nawet teraz, pół roku po tym, co się stało. Nikt nie może równać się z Ruth. Carol zamyśliła się na chwilę, a Leire niemal czuła, jak smutek ogarnia kawiarnię, puste stoły, nawet tę kelnerkę, która, zastygła w bezruchu, zdała się uosabiać utraconą miłość. — Jestem pewna, że Ruth była mi wierna. Myślę, że powiedziałaby mi, gdyby było inaczej. Ten czas, kiedy jej mąż o niczym nie wiedział, był dla niej torturą. Wiem, że brzmi jak banał, ale to prawda. — I przed tobą nie było żadnej kobiety? Pytam, bo wydaje mi się dziwne, że ktoś dopiero w wieku trzydziestu ośmiu lat odkrywa pociąg do osób tej samej płci. Carol wzruszyła ramionami. — Jestem przekonana, że byłam pierwsza. Jeśli ma to jakieś znaczenie. — Nigdy nie pytałaś? — Widać, że jej nie znałaś. Ruth mówiła to, co chciała. I potrafiła jednym spojrzeniem zamknąć ci usta. Czasem śmiałam się z niej, mówiłam, że jest jak żywcem wzięta z jakiegoś angielskiego serialu. Wiesz, państwo na górze, służba na dole. Leire przytaknęła. Na zdjęciach Ruth zwracała uwagę arystokratycznym wyglądem. Nawet w dżinsach i w T-shircie wyglądała elegancko. Miała własny, oryginalny styl. W kawiarni rozbrzmiewała spokojna muzyka, jazz w rytmie bossa novy. Ckliwa

szemrząca melodia wypełniała całą przestrzeń. — Nie wiem, jak jeszcze mogłabym ci pomóc. I prawdę mówiąc, wcale nie jestem pewna, czy chcę — przyznała szczerze Carol. — Rozumiem. Jeszcze tylko o jedno zapytam. Czy Ruth pracowała nad jakimś nowym projektem? — Zawsze chodził jej po głowie jakiś pomysł. Jest kilka teczek ze szkicami i rysunkami. W domu, oczywiście. — Czy pozwoliłabyś mi na nie rzucić okiem? — Leire nie miała wielkiej nadziei; zresztą i tak najbardziej zależało jej na obejrzeniu domu, miejsca, w którym zaginął ślad Ruth. — Mam klucz. Myślę, że nic się nie stanie, jeśli je zobaczysz, chociaż nie wiem, na co by się mogły przydać. — Carol westchnęła. — Naprawdę muszę o tym wszystkim porozmawiać z Héctorem. Nie, nie o tobie — dodała szybko. — Mam na myśli czynsz, rzeczy Ruth, pieniądze… Pieniądze. Już drugi raz Carol o tym napomknęła, a Leire, zawsze czujna, nie mogła tego nie zauważyć. W ciągu kilku lat pracy w policji nauczyła się, że chciwość jest uczuciem towarzyszącym człowiekowi od najdawniejszych czasów. I często niosącym śmierć… W tym przypadku jednak, pomijając już osobiste wrażenia — nie była w stanie uwierzyć, że siedząca naprzeciwko niej kobieta zabiłaby dla pieniędzy — jedno nie podlegało dyskusji: Ruth żywa była warta dużo więcej niż martwa. Była młoda, miała przed sobą lata zawodowych osiągnięć, świetnych zarobków, na czym Carol też by skorzystała. Bez jej twórczego umysłu założona przez nie spółka nie miała nic do zaoferowania. Mimo to Leire zanotowała w pamięci: muszę zobaczyć sprawozdanie finansowe. Zdawała sobie sprawę, jakim niebezpieczeństwem w każdym śledztwie jest pozostawienie jakiegoś szczegółu bez wyjaśnienia, dlatego że opierano się na osobistych odczuciach albo na z góry przyjętym osądzie. Teraz skoncentrowała się na jednym: obejrzy miejsce, gdzie Ruth

mieszkała i pracowała. Nie była do końca pewna, czy Carol nie wycofa propozycji, więc szybko zapytała: — Spieszy ci się? Nie jest bardzo późno i pomyślałam, że jeśli nie masz nic przeciwko temu, mogłybyśmy pójść do mieszkania Ruth. — Teraz? — Carol się zawahała. — Ja mam czas. — Leire nie chciała za bardzo nalegać. Czuła, że w tej rozmowie udało jej się stworzyć nastrój zaufania, współdziałania, który mógłby się zmienić, kiedy się rozstaną. Nie myliła się. Carol przez chwilę milczała. — Dobrze — zgodziła się w końcu. — Samochód zostawiłam na parkingu i mam ze sobą klucze. Jakoś nie mogę jeszcze zostawiać ich w domu. Leire nic nie powiedziała. Nie słuchając protestów Carol, zapłaciła rachunek i ruszyła do wyjścia. Im szybciej wyjdą, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że Carol zmieni zdanie. Przy drzwiach, kiedy zapinała płaszcz, w którym zdaniem jej przyjaciółki Maríi wyglądała jak rosyjska wykonawczyni piosenek autorskich, spojrzała jeszcze raz na kelnerkę. W tej wielkiej pustej przestrzeni wyglądała jak mała, nic nieznacząca figura. Siedziała za barem, z łokciami opartymi o biały marmur, mając za plecami ścianę pełną butelek. Ciemnozielone i brązowe tło dla tej bladej dziewczyny z mocno karminowymi ustami i wyregulowanymi brwiami.

13 Puste mieszkania są jak aktorki u schyłku kariery. Doprowadzone do ładu czekają, aż nadejdzie ktoś, kto przywróci im sens, na nowo uczyni z nich przestrzeń przytulną, ciepłą, żywą. A mimo to panuje w nich atmosfera lekko przykurzonego zaduchu, jakiegoś wymuszonego luzu, który zamiast przyciągać, odpycha. Mieszkanie Ruth, bardzo duże i wysokie, tym bardziej sprawiało wrażenie opustoszałego, porzuconego. Nie był to w zasadzie loft, raczej połączenie studia z tradycyjnym mieszkaniem. Po jednej stronie salon z barem dzielącym go od kuchni; dalej ścianka z prefabrykatu, a za nią pokój Guillerma. Dalej długi i dość ponury korytarz otwierał się na kwadratową przestrzeń, która służyła za studio. Kilka umieszczonych w nim ścianek z płyt gipsowych stworzyło sypialnię Ruth. W sumie dwa symetryczne pomieszczenia połączone korytarzem. Czując, że mieszkanie sprawia nieciekawe wrażenie, Carol zapaliła wszystkie światła i ożywiła zimną atmosferę. Stojąc na środku salonu, Leire wyobraziła sobie Ruth siedzącą z synem na brązowej kanapie pod ścianą z cegieł. Pozostałe ściany były pomalowane na biało. Obejrzała całe pomieszczenie, zwróciła uwagę na jego wysokość i brązowe belki na suficie. Kilka dużych abstrakcyjnych obrazów kontrastowało z prostotą kanapy, a olbrzymi dywan — projektu Ruth — dodawał kolorytu trochę zniszczonej podłodze z drewnianych klepek. Książki, poukładane w stosy w rogach pokoju, nie świadczyły o nieporządku, raczej o pozornym nieładzie panującym tam, gdzie ludzie prowadzą życie spokojne, szczęśliwe. — Studio jest na końcu korytarza — powiedziała Carol. — Wolałabym poczekać na ciebie tutaj. Leire rozumiała ją. Domyślała się, że ona i Carol spędzały tam więcej czasu — tam było miejsce pracy, sypialnia, łazienka — niż w salonie. Z tego, co wiedziała o Ruth, a nie było tego dużo, Leire

nie miała wątpliwości, że ceniła sobie prywatność; z pewnością nie baraszkowała z kochanką na kanapie, tuż obok pokoju syna. Studio wyglądało tak, jak zapewne wygląda studio każdego rysownika. Dwa stoły, jeden z komputerem, drugi, większy, przypominał stół z lekcji rysunku w szkole Leire. Na nim leżało kilkanaście teczek oznaczonych naklejkami. Ruth Valldaura była osobą zorganizowaną, choć bez przesady. Po prostu rozsądna, pomyślała Leire, nie tolerowała chaosu ani zbytniej drobiazgowości. Rzuciła okiem na rysunki na stole, w większości ilustracje do wierszy haiku. W kresce prostej, ale pełnej ekspresji była taka sama elegancja, jaką w postaci Ruth uchwycił aparat na kilku znanych Leire zdjęciach. Ruth mówiła swoimi rysunkami, każda z tych ilustracji opowiadała krótką historię. — Przepraszam — usłyszała głos Carol. — Długo jeszcze chcesz zostać? Była to uprzejma wersja „Proszę, chodźmy już” i Leire udała, że nie słyszy, chcąc zyskać jeszcze kilka minut. Wiedziała, że jeśli chce dokładnie wszystko przejrzeć, będzie potrzebowała więcej czasu. To dlatego, że działam na własną rękę, pomyślała. Podeszła do dużych teczek leżących na podłodze, nie wiedząc, czego szuka ani co mogą przed nią odkryć. Nic, najprawdopodobniej… A jednak jakaś cecha charakteru Ruth musiała się ukazywać w jej pracach, co do tego nie było najmniejszej wątpliwości. Leire przekładała teczki, czytała napisy na naklejkach. Projekty jej nie interesowały; miała nadzieję znaleźć coś innego, coś bardziej osobistego… Rysunki, które artysta robi dla siebie, nie na zamówienie. Carol znowu podeszła do drzwi, prosząc o pośpiech, i tym razem Leire mruknęła tylko „Sekundę, już kończę”. Zaczynała się trochę denerwować; zastanawiała się, czy nie poprosić Carol, żeby zostawiła jej klucze, wróciłaby innego dnia, ale akurat wtedy wewnątrz dużej teczki zauważyła małą, zwykle używaną do

przechowywania dokumentów. Nie było na niej żadnej naklejki, więc Leire otworzyła ją i szybko przejrzała. Rzadko odczuwała jakieś skrupuły; wrzuciła teczkę do swojej wielkiej torby i wróciła do salonu. Carol tak bardzo chciała stamtąd wyjść, że nawet na nią nie spojrzała. Zgasiły światła i wyszły na półpiętro. Drzwi zamknęły się za nimi z cichym jękiem, w którym dałoby się odczytać smutek kogoś, kto wiedział, że najlepsze chwile ma za sobą. Carol uparła się, że odwiezie ją do domu. Leire nie protestowała, chociaż wiedząc, co wywozi w torbie, czuła się podle. Po drodze nie rozmawiały, nie było o czym, a kiedy dotarły na miejsce, Carol chciała jak najszybciej odjechać. — Jeszcze jedno — powiedziała, włączając silnik — nie wiem, co akurat wyczytałaś w telefonie, kiedy przyszłam do kawiarni, ale od morderczych myśli nie poczujesz się lepiej. Zdezorientowana Leire nie od razu zareagowała. Zupełnie zapomniała o wiadomości od Tomasa. — No tak — rzuciła, patrząc na brzuch. — Nie byłoby dobrze tak szybko pozbawiać tego małego jego tatusia. Carol uśmiechnęła się. Stojąc na chodniku, Leire patrzyła, jak odjeżdża, a potem weszła do budynku, w którym mieszkała. Wjechała na górę windą, sama, myśląc, że miło byłoby, gdyby ktoś czekał na nią w domu. Może był to efekt rozmowy z Carol: miłość innych wywołuje zazdrość. Nie miała najmniejszej wątpliwości, że historia tej kobiety była historią prawdziwej miłości. Z Ruth. Odwzajemnionej czy nie, nieważne. Carol kochała Ruth i Héctor ją kochał. Szczerze mówiąc, zastanawiała się, czy ją ktoś mógłby tak kochać, i zapragnęła poznać obiekt takich uczuć, zapytać, w czym tkwi jej sekret, jaki napój miłosny, jakie zaklęcie sprawiało, że potrafiła oczarować mężczyzn i kobiety. I nagle, nie mając na to żadnego dowodu, doszła do przekonania, że osoby tak przez los obdarzone żyją nieświadome zagrożenia, jakie na nie czyha, gdyż zawsze znajdzie się ktoś, kto je kocha z ukrycia albo kocha zbyt

gorąco. Albo po prostu nie jest w stanie zgodzić się na taką formę miłości. • • • Siedząc na kanapie w domu, Leire otworzyła teczkę z uczuciem, że popełnia czyn naganny i w dodatku nie uzyska niczego z wyjątkiem zaspokojenia ciekawości na temat Ruth, a paliła ją coraz bardziej. Z drugiej strony inni byliby zapewne tak samo interesujący, gdyby ich życie oglądać pod mikroskopem; wszelkiego rodzaju szczegóły urozmaicają najbardziej nijaką egzystencję. Do teczki włożone były dość bezładnie rysunki, rachunki, katalogi wystaw, wycinki gazet na różne tematy i stare zdjęcia. Leire przeglądała wszystko po kolei z cierpliwością kolekcjonera. Mimo że powszechnie uważano ją za człowieka akcji, tym, co odznaczało ją w pracy, było niemal obsesyjne sprawdzanie każdej informacji i każdego szczegółu. Była zmęczona — wieczorem nogi miała tak spuchnięte, że wydawały się należeć do kogoś innego — ale spać jej się jeszcze nie chciało, więc skrupulatnie oddzielała zdjęcia od rysunków, rachunki od kawałków papieru z numerem telefonu albo adresem. Po chwili leżało przed nią kilka stosików. Zaczęła od rachunków i katalogów, bo można się było spodziewać, że nie wniosą niczego nowego. O tym, że Ruth pasjonuje się sztuką i lubi chodzić na wystawy grafiki i fotografii, już wiedziała. Potem obejrzała zdjęcia, gdyż nie było ich dużo. Komputery zastąpiły albumy fotograficzne, pomyślała, przypominając sobie te, które jej matka trzymała w domu. I zaraz też pomyślała, że matka na pewno dzwoniła do niej po południu i że ona, Leire, będzie musiała odezwać się jutro rano. Jeśli tego nie zrobi, usłyszy sporo przykrych słów. Niektóre zdjęcia były dość dziwaczne; zrobiła je pewnie sama Ruth. Jakiś cień na podłodze, studzienka ściekowa, niebo pokryte chmurami. Kilka z Carol, trzy, może cztery, i parę wcześniejszych, Ruth z Guillermem, Ruth z Héctorem. Leire wzięła do ręki jedno i przyjrzała się szefowi, młodszemu, ale z tym samym spojrzeniem

smutnego psa. Nawet kiedy się uśmiechał. Obok niego piękna Ruth. Héctor spogląda na nią spod oka, jak gdyby nie wierzył, że ta kobieta znalazła się tam z innego powodu niż czysty przypadek. Ona natomiast patrzy prosto w obiektyw z przejęciem w oczach, szczęśliwa. Parę innych zdjęć zrobionych było tego samego dnia, przed mniej więcej pięcioma laty, bo Guillermo wyglądał na nich na osiem, może dziewięć. Poważny chłopiec ze wzrokiem ojca i rysami matki. Leire przeglądała rodzinne zdjęcia, odkładała je na bok i na koniec zostało jej jedno, dużo wcześniejsze. Dwie dziewczynki w koszulkach gimnastycznych; w takim samym stroju i podobnie uczesane były do złudzenia podobne, ale przyjrzawszy się dobrze, Leire rozpoznała Ruth, obok której stała może przyjaciółka, a może szkolna koleżanka. Z tyłu zobaczyła ręcznie napisaną datę: „Barcelona, 1984”. Ruth miała wtedy trzynaście lat. Na następnym stosie były rysunki, kilka prostych szkiców ołówkiem, kilka gotowych rysunków. Jeden zwrócił uwagę Leire. Dziewczyna, którą przedstawiał, i dziewczynka ze zdjęcia z Ruth musiały być tą samą osobą. Po raz kolejny Leire zadziwił talent Ruth Valldaury; kilkoma lekkimi kreskami potrafiła oddać twarz skupioną, bez trudu rozpoznawalną. Dziewczyna z rysunku jest już starsza, ma na sobie coś w rodzaju poncho. Stoi na brzegu skały, spoglądając w dół. Ze swej perspektywy Ruth ma ją przed sobą, jak gdyby sama była zawieszona w powietrzu albo na dnie przepaści i stamtąd ją obserwowała. Było w tym rysunku coś niepokojącego, jakaś tragiczna aura otaczała tę postać. Poniżej odczytać można było zdanie, z pewnością napisane ręką Ruth, którego znaczenie Leire zrozumiała dużo później. Miłość zobowiązuje na wieki.

Zdanie to tkwiło w jej pamięci, kiedy przeglądała ostatni stos: adresy, numery telefonów, wycinki prasowe. Straciła nadzieję, że znajdzie coś jeszcze, i dlatego, zobaczywszy na skrawku papieru nazwę ulicy, nie zwróciła na nią szczególnej uwagi. Dopiero po

chwili serce zabiło jej mocniej, gdy rozpoznała adres i numer telefonu gabinetu doktora Omara.

14 Następnego rana po zjedzeniu zdrowego, racjonalnego śniadania — dawno zapomniała o połykanym niegdyś w pośpiechu pączku — Leire wyszła z domu. Powietrze było mroźne, jak zapowiadali synoptycy w dramatycznie brzmiących informacjach o zbliżaniu się prawdziwej zimy. Czasu miała dużo, ale stojąc na chodniku, zdecydowała się zafundować sobie taksówkę do miejsca przeznaczenia. Nie miała wielkiej ochoty składać tej wizyty, uznała jednak, że jest konieczna, tym bardziej że wbrew oczekiwaniom Leire nie spotkała się z odmową. O godzinie dwunastej miała odwiedzić Montserrat Martorell, matkę Ruth. Pani Martorell poprosiła ją — tonem brzmiącym bardziej jak ostrzeżenie niż prośba — tylko o to, aby przyszła punktualnie. Jej mąż miał zwyczaj o tej porze wychodzić i „byłoby lepiej, żeby nie uczestniczył w naszej rozmowie, bo łatwo się denerwuje”. Nic dziwnego, jak się później okazało. Leire wysiadła na placu Sarrià, w pobliżu ulicy zamkniętej dla pojazdów, gdzie wychowywała się Ruth Valldaura, w dzielnicy diametralnie różniącej się od tej, do której się przeprowadziła. Sam plac nie miał w sobie nic ciekawego, ale dzielnica była bardzo ładna; zwłaszcza ta ulica, która w pewnym stopniu zachowała nieco wiejską atmosferę, zdawała się drogą prowadzącą do innego miasteczka, mniejszego, bardziej ekskluzywnego, mającego niewiele wspólnego z resztą Barcelony. Montserrat Martorell, po mężu Valldaura, robiła wrażenie. Godna swego imienia, pomyślała Leire, kiedy została przyjęta w saloniku wielkości jej wynajętego mieszkania. — Jest za zimno, żeby usiąść na patio — oznajmiła, jakby to była uniwersalna prawda. Stojąca przed Leire kobieta, już nie młoda, ale wcale nie staruszka, przebiegła ją wzrokiem od góry do dołu. W dziesięć sekund — Leire była pewna — dama ta była w stanie podsumować sytuację. Cień dezaprobaty, gdy oczy zatrzymały się na jej bardzo

już wydatnym brzuchu, jak gdyby nie na miejscu było składanie wizyt w obcych domach w takim stanie. Ale zaraz potem uśmiech i wejście w rolę doskonałej pani domu. Zaproponowała kawę, herbatę, chłodny napój, ale Leire uprzejmie podziękowała. — A więc słucham panią. Tymi samymi słowami rozpoczęła się rozmowa z Carol, tym razem jednak Leire przedstawiła dość drobiazgowe i misterne wyjaśnienie. Podobny wysiłek włożyłaby zapewne, gdyby jeszcze w szkole musiała tłumaczyć dyrektorce, dlaczego nie odrobiła lekcji. Pani Martorell słuchała uważnie, nie przerywając ani też w żaden sposób nie ułatwiając jej zadania. Nie dało się odgadnąć, co kryje się w szarych oczach, uważnych, analizujących, zbyt zimnych, żeby można je było nazwać pięknymi. Leire skończyła swój wywód i czekała na uwagi, lecz usłyszała pytanie. — Mój zięć nic o tym nie wie? Nazywała inspektora Salgado zięciem. — Być może zdziwi się pani, ale nie, nic nie wie. Uznaliśmy, że tak będzie najlepiej. — Użyła liczby mnogiej, doskonałej przykrywki dla kontrowersyjnych decyzji. — Proszę mi wybaczyć — odparła pani Martorell po chwili milczenia. Najwyraźniej miała pewne wątpliwości. — Muszę powiedzieć, że niepokoją mnie formy, w jakich obecnie sprawy są załatwiane. Mąż mojej córki pracuje w policji i mimo to śledztwo dotyczące jej zaginięcia prowadzi pani. Leire pomyślała, że jest na świecie cała masa spraw, które mogłyby ją dużo bardziej niepokoić. — Były mąż — sprostowała. Pani Martorell nie należała do ludzi, których można poprawiać. — Nie przeprowadzili postępowania rozwodowego. Nie wiedziała pani? — Nie.

— Otóż tak właśnie jest. — Pani wiedziała, że córka związała się z… — Naturalnie — odparła starsza pani, nie pozwalając dokończyć zdania. — Ruth mi o wszystkim powiedziała. — Czy uważała pani, że postąpiła źle? — spytała Leire. Nie zamierzała być tak bezpośrednia, jednak było w tej kobiecie coś, co nakazywało nazywać rzeczy po imieniu. Montserrat Martorell należała być może do starej szkoły, ale Leire czuła, że przedkłada szczerość nad kluczenie wokół prawdy. — Jakie znaczenie może mieć moje zdanie? Pani jeszcze tego nie wie, ale nadchodzi moment, kiedy dzieci układają sobie własne życie. Lepiej czy gorzej, ale robią to same. I pani rolą, tak jak i moją, nie jest komentowanie, tylko akceptowanie. Czasem to ciężko przychodzi, trzeba ugryźć się w język niejeden raz. Ale, jak ze wszystkim, w końcu można się nauczyć. — Przerwała, chcąc zaczerpnąć powietrza. — Wracając do pani pytania, powiedziałam, że nie, że nie postąpiła źle. Dziwi to panią? Na twarzy Leire widać chyba było konsternację, bo pani Martorell się uśmiechnęła. — Wam, młodym, wydaje się, że wymyśliliście wszystko. Tak było zawsze; są kobiety i mężczyźni, którzy kochają partnerów tej samej płci i z nimi żyją. To żadna nowość, proszę mi wierzyć. Nowe jest tylko to, że w dzisiejszych czasach robią to otwarcie. Ale fakt pozostaje faktem, prawda? — Tak. Jednak musieli państwo być zaskoczeni. Tak nagle… Moją matkę by zaskoczyło — przyznała szczerze Leire. — To nie znaczy, że byłaby przeciwna, ale zdziwiona na pewno. — Kiedy urodzi się pani dziecko, zobaczy pani, jak niewiele z tego, co zrobi, panią zaskoczy. — Pani Martorell powiedziała to z tak zadowoloną miną, że Leire się nachmurzyła. — No, ale nie przyszła pani tutaj, żeby się dowiedzieć, co sądzę o tym, że moja córka sypia z inną kobietą.

Leire zaczerwieniła się, zła na siebie za taką reakcję. — Nie. Przyszłam, bo mam wrażenie, że jeśli chcę odkryć, co się stało, muszę poznać Ruth. Relacje w rodzinie bardzo wiele mówią o ludziach. — Przypuszczam, że to prawda — przyznała Montserrat Martorell. — Mogę powiedzieć, że moje stosunki z córką były bardzo dobre. Nie miała nas na każde zawołanie, bo nauczyłam ją, że musi być niezależna, odnosić sukcesy, wybrać drogę dla siebie. I zrobiłam to dobrze. — A pani mąż? Nieokreślony ruch ręką. Jakby to był szczegół bez znaczenia. — Mężowie na wiele się nie przydają, kiedy trzeba się zająć wychowywaniem córek. Przynajmniej tak było dawniej. Umieli je tylko rozpieszczać. Leire obserwowała siedzącą naprzeciwko niej kobietę. Zdumiewał ją jej niewzruszony spokój, miała wrażenie, że kryje się za nim jakiś zły duch. — Co się wydarzyło pani zdaniem? — Moim zdaniem wydarzyło się to, że policja nie zrobiła tego, co do niej należy. Gdyby przeprowadzono dogłębne śledztwo, nie rozmawiałybyśmy teraz o tym. Moim zdaniem mój zięć, czy były zięć, jeśli pani woli, okazał się równie nieudolny, kiedy nie zdołał zatrzymać przy sobie żony, jak i wtedy, kiedy miał badać jej zniknięcie. I moim zdaniem pani powinna się wstydzić, nachodząc mnie w domu pół roku później i zadając pytania, z których wynika, że nie macie pojęcia o tym, co się stało z Ruth. Chce pani więcej usłyszeć? Moim zdaniem Ruth nigdy nie powinna była mieszkać sama w tamtej dzielnicy, pełnej przestępców, którzy się tam czują jak u siebie. Nie, to, że sypiała z inną kobietą, nie miało dla mnie najmniejszego znaczenia. Ani że zostawiła męża, zasłużył sobie na to. To, co ma znaczenie, co mnie doprowadza do furii… to to, że dzisiaj nie mogę powiedzieć, czy moja córka żyje, czy nie żyje. Nie wiem, czy mam ją opłakiwać, czy jeszcze mieć nadzieję. Nie

wiem, czy… — Głęboko poruszona przerwała, ale widać było, że stara się odzyskać spokój. — Jeśli nie ma pani nic więcej do powiedzenia, prosiłabym, aby pani wyszła. Mój mąż zaraz wróci. Kategoryczny ton tych słów sprawił, że Leire skuliła się w fotelu. I po chwili podniosła się na tyle szybko, na ile pozwalał jej duży brzuch. Od lat nie dostała tak ostrej reprymendy. Może z powodu zranionej dumy, a może po prostu chciała z godnością zakończyć tę wizytę, więc już stojąc przy drzwiach, powiedziała: — Wspomniała pani wcześniej, że żadnej matki nie zdziwi, co robi jej dziecko. Z tego wnoszę, że dobrze znała pani Ruth. Czy w jej życiu była jakaś dziewczyna? Mam na myśli dawniej, kiedy mieszkała tutaj. — Zadała to pytanie z myślą o dziewczynce ze zdjęcia, tej na skale. Pani Martorell spojrzała na nią uważnie, jak gdyby uznała, że ta młoda policjantka w ciąży nareszcie powiedziała coś sensownego. — Oczywiście. Nazywała się Patricia. Patricia Alzina. Chodziła z Ruth na zajęcia z rytmiki. Była jej przyjaciółką. — I co się stało? Montserrat Martorell odwróciła wzrok, przymknęła oczy i odpowiedziała głosem mniej obojętnym, niż zapewne chciała. — Patricia zginęła w wypadku samochodowym, kiedy miała osiemnaście lat. Wracała z domu w Sitges. Była niedoświadczonym kierowcą, straciła panowanie nad samochodem i spadła z górskiej drogi w Garraf.

Gaspar

15 Gwałtownym ruchem César wyłączył radio w samochodzie. W tej części krętej drogi zakłócenia były ogromne i denerwowały go co chwilę przerywane zdania. Poza tym nie był w nastroju do słuchania dyskusji o sporcie, w której komentatorzy rozprawiali o drużynach piłkarskich i zjadliwym tonem uczestników plotkarskich programów analizowali każde zagranie. Czuł potrzebę ciszy. Ciszy absolutnej, aby mógł myśleć o tym, co się wydarzyło. O Sarze, o Gasparze, o powieszonych psach, a także o Emmie i o ryzyku, jakie ta dziewczyna stanowiła dla jego związku z Sílvią. Za dużo tych problemów, pomyślał, redukując bieg do dwójki, zanim wziął kolejny zakręt na drugorzędnej drodze prowadzącej do małego miasteczka Torrelles de Llobregat, gdzie mieszkał Octavi Pujades. Nigdy nie rozumiał ludzi, którzy komplikują sobie życie i wyprowadzają się z miasta po to tylko, żeby mieć dom bez sąsiadów i zupełnie irracjonalny spokój. Spokój, który i tak w końcu zszarpie im nerwy. Jeszcze nie dojechał na miejsce, a już z niechęcią myślał o drodze przez las, na razie skryty w ciemności, ale — przeczuwał to — gęsty i groźny. Reflektory samochodu nadjeżdżającego z naprzeciwka zamigotały, dając mu znać, że ma włączone długie światła. Zapomniał o nich i natychmiast je zmienił. Jechał teraz wolniej; niepokoiło go to, że widzi drogę tylko na kilka metrów. Był człowiekiem ostrożnym, rozważnym i nauczył się, że aby iść przez życie bez napotykania nieprzyjemnych niespodzianek, należy podchodzić do spraw ze spokojem i nie dopuszczać do powstawania problemów. Przewidywać je z daleka. Dlatego jechał do Octaviego, nie zawiadomiwszy o tym Sílvii. César miał zaufanie do zaledwie kilku osób i jedną z nich był dyrektor finansowy. Uważał, że wiek, wiedza, doświadczenie życiowe przemawiają za tym, by mieć na uwadze jego zdanie. Dużo bardziej ufał jemu niż, na przykład, temu szpanerskiemu Arjonie, między

innymi dlatego, że w głębi duszy nigdy nie wierzył w dobre intencje tych, którzy odbiegają od norm współżycia i w dodatku robią to w sposób manifestacyjny. Specjalnie mu to nie przeszkadzało — w łóżku każdy robi, co chce — ale sam fakt był kroczeniem po cienkiej linii, co w połączeniu z arogancką niezależnością Braisa Arjony budziło w nim poczucie niepewności. Tak jakby on był jakimś prostakiem, nijakim, ograniczonym czterdziestolatkiem. O innych lepiej nawet nie mówić: Amanda była bardzo młoda, a facet z działu technicznego był trochę dziwakiem. Z Sílvią, naturalnie, rozmawiał długo i często, ale miał wrażenie, że aby wyjaśnić pewne sprawy, musi porozmawiać ze starszym, rozsądnym mężczyzną. Godnym zaufania. Jakiś mały zwierzak przebiegł drogę i César gwałtownie skręcił. Przeklęty las, pomyślał. Przeklęta ciemność. Przeklęte martwe psy. • • • Jest bardzo zmęczony. Przeszedł najbardziej stromy odcinek drogi i nagle niebo ciemnieje. W mgnieniu oka pokrywają je chmury tak gęste, że światło dnia znika; wydaje się, że to zaćmienie słońca albo jakaś biblijna plaga. Lecz po chwili, powoli, słońce zwycięża w tej walce i ukazuje swoją siłę. I dopiero wtedy, stojąc na środku wielkiego, ciągnącego się po horyzont pola, zauważa drewnianą szopę — może domek — w odległości około pięciuset metrów. Ją właśnie ma zaznaczoną na tej idiotycznej mapce, którą wszyscy dostali przed wyjściem z domu. Obok samotne drzewo z grubym pniem i rozłożystymi mocnymi gałęziami. César oddycha ciężko, czuje w ustach gorzki smak, jakby to była niedziela po przepitej nocy, a nie sobotni ranek na wsi. Pieprzona wieś, mruczy. Pieprzone dni pracy w grupie. Team building. Zupełnie jakby zapomnieli, że od lat organizuje grupy współpracy w magazynach. Zupełnie jakby ci nowi mentorzy mogli nauczyć go czegoś, czego już nie wiedział. Spogląda za siebie; koledzy pojawią się najwcześniej za

dziesięć minut. Przez wzgląd na nich poczeka tutaj, a przy okazji odpocznie. Za szybko szedłem, myśli, zadowolony, że dotarł pierwszy. Przynajmniej raz, w ten weekend, okazał się lepszy od Braisa Arjony. Jak widać, rywalizacja to jedna z cech, które nie tracą na sile po skończeniu czterdziestu lat. Podział na dwie grupy po cztery osoby to była pierwsza informacja, jaką tego ranka otrzymali od instruktora. Szybkie losowanie. Osiem ponumerowanych karteczek w torbie: on, Gaspar, Manel i Sara wyciągnęli parzyste numery, Brais, Amanda, Sílvia i Octavi — nieparzyste. Każda grupa otrzymała koperty z instrukcjami wyznaczającymi dwie różne trasy i wspólny cel. Przykłady wybujałej wyobraźni ze strony organizatorów tych spotkań, zespołu odpowiedzialnego za dobór i szkolenie ekipy pracowników. Traktują te koperty, jakby kryła się w nich tajemna formuła coca-coli. I oto, co widzi przed sobą: płaski teren, w tle jakieś pagórki, pozbawione roślinności, a trochę bliżej ten cholerny domek. Szopa chyba, a może wiata, właściwie nie wiadomo, jak nazwać cztery byle jak postawione pale, gdzie według wskazówki numer siedem — jak Sílvia odczytała głośno — ma się znajdować „łup”. Łup, który zdobędzie jego grupa przed grupą Braisa, jeśli nic się nie pokręci. Nie wie, dlaczego tak go wkurza to, że dyrektor do spraw rynku nalega na organizowanie tych spotkań, które przecież nie mają żadnego znaczenia. Ale, owszem, wkurza go, i to bardzo, fakt, że poprzedniego dnia Brais Arjona pokazał się jako najszybszy, najzręczniejszy, najbardziej lotny uczestnik… W sumie najzdolniejszy. Lepszy nawet od Octaviego i Sílvii w rozwiązywaniu problemów logicznych, diabelskiej rozrywki wymyślonej przez tych odrażających organizatorów. A potem wycieczka kajakami, która w normalnych okolicznościach byłaby spokojną, przyjemną przejażdżką, tutaj zamieniła się w wyścig, bo Brais wiosłujący z Amandą postanowił ścigać się z nim i Sílvią. Sílvia zgodziła się bez dyskusji i, jak było do przewidzenia, ponieśli sromotną klęskę. W połowie drogi ich kajak zaczął

zataczać koła, a kiedy udało im się w prostej linii dopłynąć do celu, César musiał znieść złośliwy uśmiech Braisa i komentarz Sílvii: „Wiem, z kim mam zrobić następną próbę”. No i dobrze. Los zdecydował, że jest teraz w grupie z Braisem, co niekoniecznie będzie synonimem zwycięstwa. Słyszy kroki, odwraca się i spogląda w górę ścieżki. To Gaspar z działu finansowego, który, jak on wcześniej, wspina się powoli. César nie zna go dobrze, to jedno z kryteriów, jakie firma stosuje przy wyborze pracowników na te spotkania, ale ostatnie dwa dni spędzone razem były przyjemne i nawet go polubił. Najgorsze, co można o nim powiedzieć, to to, że jest trochę nijaki. César podaje mu rękę, żeby pomóc przejść ostatni kawałek drogi. — Trochę stroma, co? — mówi, uśmiechając się. — Mam nadzieję, że będzie na nas czekać dobry obiad. Gaspar łapie oddech i przytakuje. Przysłania oczy oślepione słońcem. Chmura przesunęła się i teraz wisi nad wiatą, przykrywa pejzaż burzowym szaroniebieskim kolorem. To ładny widok: rozszalałe niebo gotowe cisnąć powściąganą furię na niewielki domek, za słaby, żeby ją utrzymać. Po prawej, nadając scenie wiejski charakter, drzewo. Olbrzymie, niezniszczalne, wytrzymałe na atak żywiołów. Gaspar Ródenas ma zawieszoną na szyi lornetkę. Przykłada ją do oczu, chce przybliżyć obraz, lepiej mu się przyjrzeć. — Ale chmura! — woła César. — Widziałeś? Tak nagle zrobiło się ciemno. Trochę się przesuwa. Powinniśmy pójść w stronę tej wiaty, zobaczyć, co tam jest, zanim… Przerywa, bo Gaspar nie tylko go nie słucha — wydaje okrzyk zdumienia, odsuwa lornetkę. Potem, ciągle nic nie mówiąc, znowu przez nią patrzy, poprawia ostrość, wydaje się, że to, co widzi, niepokoi go. Chce zapytać, co to jest, kiedy z lewej strony dobiegają głosy i, bliski furii, widzi Arjonę prowadzącego swoją grupę w kierunku wiaty. Sílvia odwraca się do Césara, pozdrawia go, a on, nie

wiedząc dlaczego, reaguje jak uczniak i rusza biegiem w tamtą stronę. Zauważywszy to, Brais rzuca się do przodu, a Amanda tuż za nim. César chce się zatrzymać. Wie, że nie zdąży — tamci są bliżej i są szybsi — i wie, że próbując, choć nie miał szans, tym bardziej narazi się na śmieszność. Nie jest jednak w stanie się powstrzymać. Teraz jeszcze tylko brakowałoby, żeby się potknął i przewrócił. I rzeczywiście, stopa zaczepia o coś, co wystaje z ziemi, jakiś korzeń, który się tam nagle pojawił po to tylko, żeby go wystawić na pośmiewisko; César leci do przodu. Przewidziawszy, że tak się stanie, amortyzuje upadek obiema rękami — niewielka pociecha dla własnego ego, bardziej poturbowanego niż biedne kolana. Leży chwilę na ziemi i słyszy głos Gaspara, zmieniony, zaniepokojony. — César… César, nic ci się nie stało? Nie odpowiada. Wstyd mu podnieść głowę. Boi się, że napotka uśmiechniętą albo, co gorsza, współczującą twarz Sílvii. Ale kiedy w końcu się unosi, widzi, że nikt nie zwraca na niego uwagi. Nikt na niego nie patrzy. Cała czwórka i Gaspar stoją jak zahipnotyzowani czymś, co znajduje się na drzewie. Odwraca głowę i już wie dlaczego. Z gałęzi zwisają psy. Trzy. Z szyjami owiązanymi sznurem, poruszające się lekko, wyglądają jak świąteczne dekoracje na bluźnierczym drzewku. • • • — Bez trudu znalazłeś dom? Nocą, jeśli nie znasz drogi, można się pogubić pośród tych osiedli. Octavi Pujades powitał go w granatowym dresie; wyglądał w nim równie szykownie jak w garniturach, które nosił w biurze. — Ech, drobiazg — odparł César. Przez dwadzieścia minut kręcił się pomiędzy podobnymi do siebie wolno stojącymi

domami, póki nie trafił na miejsce. Czując, że powinien się usprawiedliwić, dodał: — Octavi, wybacz, że przyjeżdżam… — Nonsens. Przecież uprzedziłeś, a poza tym sprawiłeś mi przyjemność. Ostatnio jestem bardzo odizolowany od świata. César skinął głową. — Jak żona? — zapytał, zdejmując kurtkę w przedpokoju. — Nie wiem, co ci powiedzieć. W czerwcu lekarz dawał jej sześć miesięcy życia, mamy połowę stycznia i żadnej zmiany. Myślę, że to lada moment nastąpi… Ale proszę, wejdź i siadaj. Salon był duży, przytulny, bez żadnych luksusów, z meblami w stylu kolonialnym. Césara ucieszył widok płonącego w kominku ognia; temperatura na zewnątrz zaczynała przypominać o zimie, a tutaj, zaledwie kilkanaście kilometrów od Barcelony, chłód był przenikliwy. — Napijesz się czegoś? Zaproponowałbym ci whisky, ale będziesz wracał samochodem… César przypomniał sobie pełną zakrętów drogę i podziękował. — Mam piwo bezalkoholowe, dla gości — powiedział Octavi z uśmiechem. — Siadaj, zaraz przyniosę. Patrząc, jak idzie do kuchni, César pomyślał, że lepiej byłoby, żeby śmierć zabrała żonę Octaviego, zanim zniszczy go opieka nad nią. Wyglądał na zmęczonego, miał podkrążone oczy, postarzał się. Pujades nie skończył jeszcze sześćdziesięciu lat, ale ostatnie pół roku dodało mu dziesięć. W porównaniu z Octavim, z którym César spędzał ów przeklęty weekend w marcu poprzedniego roku, ten wyglądał jak cień poprzedniego. Schudł, zwłaszcza na twarzy, czarne oczy zapadły się, straciły blask. — Proszę. Chcesz szklankę? — Nie, nie trzeba. Dziękuję. — Na zdrowie. Pili piwo, wpatrując się chwilę w tlące się drewno. Octavi

odstawił szklankę na mały stolik i sięgnął po papierosy. — Przestałeś palić, prawda? César zamierzał potwierdzić, ale się powstrzymał. Rzucił palenie, kiedy związał się z Sílvią. Nie znosiła zapachu dymu. Wówczas przekonywał sam siebie, że bez względu na to, jak się sprawy między nimi potoczą, zerwanie z nałogiem wyjdzie mu tylko na dobre. Ale czasem tęsknił za papierosem. — Palę od czasu do czasu — powiedział. — To, co mówią o zdrowiu i paleniu, to bzdury — oświadczył Octavi. — Eugènia w życiu nie wypaliła nawet jednego papierosa. No, ale na coś trzeba umrzeć. Ostatnie zdanie nie brzmiało pocieszająco. César, zaciągnąwszy się po raz pierwszy od prawie jedenastu miesięcy, poczuł, że robi mu się niedobrze. Jak takie ohydztwo mogło mi kiedyś smakować? — pomyślał. A jednocześnie ten smak był jak spotkanie ze starym przyjacielem, kimś, kogo znasz od lat i gotów jesteś wszystko mu wybaczyć. Po drugim sztachnięciu poczuł się lepiej. Napił się piwa, zanim zdecydował się zacząć rozmowę. — Wiesz, dlaczego przyjechałem. Sílvia bardzo się niepokoi. Cóż, myślę, że wszyscy jesteśmy zaniepokojeni… — Papieros nagle zaczął mu przeszkadzać, więc położył go na popielniczce. Ciągnęła się z niego delikatna smużka dymu. — Nic dziwnego. To, co się stało z Sarą, to potworny szok. Odebrać sobie życie w tak… krwawy sposób. — Octavi pokręcił głową. — Tak, ale nie tylko o to chodzi. — César szukał właściwych słów. Nie chciał brzmieć alarmistycznie. — Ta sprawa z Gasparem… Myślałem, że na tym się skończy. Ale teraz jest ich dwoje, dwa śmiertelne wypadki w ciągu czterech miesięcy, dwie osoby, które wtedy tam były. Dwoje spośród nas. No i te zdjęcia. Octavi palił powoli. Na zmęczoną twarz padały błyski ognia z kominka.

— Naprawdę myślałeś, że na Gasparze się skończy? César odwrócił głowę. — Był u mnie. Wiedziałeś? — zapytał Octavi. — W sierpniu, parę dni przed końcem wakacji. — Czego chciał? — Myślałem, że będzie chciał rozmawiać o pracy. Miał być moim zastępcą, dopóki… dopóki Eugènia… No i wiadomo, że zbliżam się do emerytury, więc w ciągu kilku lat Gaspar zostałby dyrektorem finansowym Laboratorium Alemany. To wymagałoby od niego… — Jasne, musiałby stoczyć walkę z Martí Clavé — podsunął César. Octavi wzruszył ramionami. Martí Clavé spodziewał się, że to jego wybiorą. Jest starszy, dłużej pracuje w firmie… Był naturalnym zastępcą. Żaden nie dodał nic więcej. Nie było potrzeby. Octavi pochylił się, by zgasić papierosa, i César zauważył, że drży mu ręka. — Ale to nie była jedyna sprawa… — ciągnął Octavi. — To znaczy przyszedł nie tylko po to, żeby rozmawiać o pracy. Był… Jak by to powiedzieć? Roztrzęsiony. — I miał wyrzuty sumienia? Octavi westchnął powoli. — Tak. Uspokajałem go, jak mogłem. Mówiłem mu, że jest dobrze przygotowany do tego stanowiska. Że mu się należało… Nie wiem, czy go przekonałem, ale miałem wrażenie, że odjeżdża dużo spokojniejszy. I tydzień później dowiedziałem się, co zrobił. Przypuszczam, że był psychicznie słabszy, niż myśleliśmy. — Przerwał na chwilę i powtórzył pytanie: — Naprawdę wierzyłeś, że na tamtej tragedii się skończy? — Może się łudziłem? — César pokręcił głową. — Na pewno nigdy nie wyobrażałem sobie, że to tak wpłynie na resztę. Na Sarę,

na przykład. — Zgadzam się z tobą. Ale może… Zauważ, że mówię „może”. Może już nic więcej się nie stanie. — Octavi Pujades pochylił się i zniżył głos. — Césarze, najgorsze, co możemy zrobić, to stracić spokój. Jak dotąd zdarzyły się dwa samobójstwa. Młody człowiek postradał rozum i wystrzelał całą rodzinę, a niezamężna nieszczęśliwa sekretarka nie mogła znieść samotności. W to wierzę ja i w to wszyscy uwierzą. To, że obydwoje pracowali w tej samej firmie, jest czystym przypadkiem. W każdym razie żadne z tych dwojga nikomu nie opowiedziało, co się wtedy stało. — To samo mówi Sílvia. A to zdjęcie? — To inny temat. Tylko jedno z nas mogło je zrobić. To znaczy ty, Sílvia, Amanda, Brais, Manel i ja, oczywiście. Pamiętasz, kto tego dnia miał aparat? — Ja nie. Myślę, że Sílvia. I Sara. Chyba wszyscy. Poza tym zdjęcia możesz robić komórką. Octavi przytaknął. — Rzeczywiście. Nie wziąłem tego pod uwagę. W tych sprawach zauważam, że się starzeję… Zdjęcie. I to zdanie: „Nie zapomnij”. — Ty zapomniałeś? — spytał César. — Bo ja nie. Może po kilku miesiącach. Nie to, że zapomniałem, ale obraz jakby się… rozmył. To tak, jak kiedy się upijesz albo wpadasz w furię i mówisz rzeczy, o których następnego dnia wolałbyś nie pamiętać, bo czujesz się jak szmata. Z czasem tracą znaczenie, a jeśli nie wynikły z tego żadne konsekwencje, zupełnie znikają z pamięci. Octavi uśmiechnął się i zapalił następnego papierosa. — To chyba nie jest najlepszy przykład, Césarze. — Może i nie… Co za różnica. Nie o tym chciałem z tobą rozmawiać. Musimy opracować wspólny plan. — Sílvia powiedziała mi przez telefon, że macie się jutro spotkać, jak proponował Arjona w e-mailu. Ja nie będę mógł

przyjechać, ale zgodzę się ze wszystkim, co zadecyduje większość. — Właśnie dlatego tu jestem. Sílvia uważa, że mamy nic nie robić, a ja do innych propozycji podchodzę ostrożnie. Nawet do pomysłu Arjony. Nie dlatego, że jest bez sensu, ale dlatego, że za grosz mu nie ufam. Chciałbym wiedzieć, co ty o tym sądzisz. Liczymy się z twoją opinią. — W głosie Césara zabrzmiała prośba. Octavi Pujades wypuścił powoli dym. Césarovi wydało się, że słyszy cichy jęk, dochodzący z głębi domu. — Jest wpół do dziewiątej. Za chwilę będę musiał podać jej morfinę. Tylko tyle mogę dla niej zrobić: nie pozwolić, żeby cierpiała. — Spojrzał na Césara i innym tonem dodał: — Nie wiem, czy mam jakieś zdanie na temat tego, co powinno się zrobić. Natomiast wiem, że nie wolno nam wpadać w panikę. O tym trzeba pamiętać. I jeszcze jedno, Césarze… Na twoim miejscu nie ufałbym nikomu. Nikomu — powtórzył.

16 „Niech pan porozmawia z jego matką” — powiedziała Carmen, właścicielka domu, kiedy rano jedli razem śniadanie. Héctor Salgado bardziej ufał instynktowi tej kobiety niż raportom policyjnym opracowanym przez najbardziej skrupulatnych rzeczoznawców. „Była jego matką, ale była i babką. Musiała wiedzieć, czy jej syn potrafiłby zrobić coś tak potwornego”. Héctor nie do końca się z nią zgadzał. Uważał, że miłość macierzyńska może wywołać rodzaj zaślepienia na wady charakteru dzieci. To, że nie był to przypadek Carmen, która zdawała sobie sprawę, że jej syn nie ładuje się w grube afery wyłącznie z lenistwa, nie oznaczało, iż wiele matek myśli podobnie. Ale w jednym miała rację: matka Gaspara Ródenasa była babcią Alby, zaduszonej przez niego we śnie tej samej nocy, kiedy jednym strzałem zabił żonę. A potem siebie. Raporty policyjne nie pozostawiały wątpliwości co do tego, w jaki sposób potoczyły się wydarzenia, ale nie podawały żadnego motywu. Jeśli dla takiego rodzaju zbrodni można w ogóle znaleźć racjonalne powody, w co inspektor Salgado nie był skłonny uwierzyć. Co do sposobu, fakty mówiły za siebie. W połowie lipca Gaspar Ródenas kupił pistolet. Koledzy z sekcji przemocy w rodzinie bez trudu prześledzili ten wątek, nawet znaleźli sprzedawcę, drobnego złodziejaszka, który od czasu do czasu zajmował się sprzedażą broni. Nie wiadomo, czy Gaspar powiedział o tym żonie. Rodzina Susany Cuevas mieszkała w Walencji i chociaż tego lata spędziła u nich kilka dni wakacji, nic na ten temat nie powiedziała. A to przecież nie są Stany Zjednoczone, pomyślał Héctor. Tutaj ludzie nie mają w zwyczaju trzymania pistoletów w domu dla obrony własnej, zwłaszcza młode małżeństwo z małą córeczką, które mieszkało w dzielnicy Clot, gdzie prawdopodobieństwo, iż zajdzie konieczność ich użycia, było znikome. Logicznym wnioskiem byłoby, że Gaspar ukrył przed żoną

zakup pistoletu. Według raportu, jej rodzina nie rzuciła na sprawę wiele światła. Wstrząśnięci tragedią nie byli w stanie wydobyć z siebie głosu. Powiedzieli tylko, że Susana bardzo dbała o dziecko, że Gaspar niedawno awansował i że, przynajmniej na pozór, byli szczęśliwym małżeństwem. Wyraźnie rodzina całą uwagę kierowała na córeczkę, bo rzadko ją widywali. „Musiał wpaść w szał — powiedział starszy brat Susany, który tego lata też przyjechał do Walencji. — Su powiedziała mi, że był trochę zestresowany tym nowym stanowiskiem. Tylko taką uwagę rzuciła i sama dodała, że »to kwestia czasu« i że »się przyzwyczai«”. Nie zabija się rodziny z powodu stresującej sytuacji w pracy, pomyślał Héctor. To pewne. W każdym razie czwartego września Gaspar Ródenas wrócił do domu kwadrans przed ósmą. Sąsiad spotkał go na schodach i, jak zwykle, powiedzieli sobie „dzień dobry”. W budynku było tylko sześć mieszkań, po dwa na każdym piętrze, a Ródenasowie mieszkali na pierwszym. Najbliższą sąsiadką była osiemdziesięcioletnia pani, trochę przygłucha, a mieszkanie wyżej, do niedawna zajmowane przez rodzinę „kolorowych”, według tejże sąsiadki, stało puste, odkąd rodzina wróciła do swojego kraju. Inni lokatorzy byli na wakacjach. Sąsiad, którego Gaspar spotkał wtedy na schodach, ten z trzeciego piętra, usłyszał jakiś hałas nad ranem, ale nigdy by nie przypuszczał, że to mogły być strzały. Osobą, która ich znalazła, która pierwsza odkryła tę przerażającą scenę, była siostra Gaspara, María del Mar Ródenas. Przyszła w sobotę, w południe, żeby spędzić trochę czasu z bratanicą, jak wcześniej było umówione. „Gaspar nie odbierał telefonu, ale ponieważ powiedziałam im, że przyjdę, to poszłam. Myślałam, że są zajęci małą… Zresztą Susana nigdy nie odbierała telefonu. Czułam jednak, że coś jest nie w porządku, kiedy nikt nie zareagował na dzwonek do drzwi ani nie odebrał komórki. Prawdę mówiąc, byłam zła. Pracuję prawie w każdą sobotę w Hipercorze w Cornellà i Gaspar wiedział, że bardzo chciałam zobaczyć Albę w jedyną sobotę, którą mam wolną”. María del Mar

prawdopodobnie wróciła do domu naprawdę wściekła, gdyż jazda metrem z L’Hospitalet, gdzie mieszkała z rodzicami, do Clot zajmuje prawie czterdzieści pięć minut. Dzwoniła całe popołudnie bez skutku, a w końcu wzięła zapasowe klucze, które Gaspar u nich zostawił, i jeszcze raz pojechała do jego mieszkania. „Nigdy przedtem tego nie robiłam, nigdy nie weszłam tam pod ich nieobecność. Nie miałam wątpliwości, że Susanie to się nie spodoba, ale było mi wszystko jedno. To przecież nie było normalne… Chciałam się tylko upewnić, że nic się nie stało”. Biedna dziewczyna długo nie zapomni tego, co zobaczyła, pomyślał Héctor. Sprawi jej ból, wracając do tej sprawy, ale nic nie mógł na to poradzić. Jeśli chciał dotrzeć do Gaspara Ródenasa, dowiedzieć się, jaki był, odkryć, co doprowadziło go do popełnienia tak potwornej zbrodni, musiał rozmawiać z rodziną. Planował, że zrobi to poprzedniego dnia, ale Savall zażądał jego obecności na kolejnym zebraniu z Andreu i Calderonem, które trwało do późnego wieczoru. Umówił się więc z Maríą del Mar na piątą w kawiarni w pobliżu urzędu dzielnicowego w L’Hospitalet. Na spotkanie z matką Gaspara będzie musiał poczekać. • • • W dużej kawiarni panował hałas. O tej porze pełna była w większości lokalnych sklepikarzy okupujących bar. Niektórzy, w związku z wprowadzonym ostatnio zakazem palenia w miejscach publicznych, stali na ulicy z papierosami, czując jeszcze w ustach smak dopiero co wypitej kawy. Przed wyjściem z komisariatu Héctor zostawił Fortowi dwa zadania: dowiedzieć się, co Sara Mahler robiła po północy na stacji Urquinaona, i przy okazji zebrać informacje o Laboratorium Alemany. Zamierzał nazajutrz, w piątek, pojechać do firmy i porozmawiać z Sílvią Alemany oraz jeśli okaże się to możliwe, tymi pracownikami, którzy wystąpili na wspólnej fotografii. W jakimś sensie obraz tych ośmiu osób w sportowych strojach pasował do przygnębiającego zdjęcia, które Sara otrzymała na swoją komórkę. Dwa elementy być może pasujące do tej samej

układanki, przemknęło Héctorowi przez głowę, a może i nie. Na myśl przyszedł mu komisarz Savall, wielki miłośnik psów, z którym wcześniej czy później będzie musiał o tej sprawie porozmawiać. Jutro, pomyślał. Przed wizytą w Laboratorium albo po. María del Mar czekała na niego w drzwiach. Weszli do środka i poszukali wolnego stolika w głębi lokalu. Dużo ich było na szczęście, więc wybrali stolik w rogu, gwarantujący większy spokój. Héctor odczekał, aż kelnerka poda im napoje, i żeby przełamać lody, skierował rozmowę na neutralny temat. María del Mar — „Proszę mówić do mnie Mar” — studiowała pedagogikę, przez kilka miesięcy miała pracę kasjerki w lokalnym domu towarowym, ale od listopada była na zasiłku dla bezrobotnych. Tak jak jej chłopak, Iván. Do poprzedniego roku pracował w budownictwie i od tamtej pory jedyna robota, jaka mu się trafiła, to jakaś „chałtura u kuzyna” od czasu do czasu. Drobne prace, zarobki przy dużym szczęściu sięgające tysiąca euro… W dwudziestym siódmym roku życia obydwoje mieszkają z rodzicami, bo akurat w czasie, kiedy zdecydowali się wynająć mieszkanie, Iván stracił pracę. — Nie wiem, czy się kiedyś pobierzemy — powiedziała Mar ze smutnym uśmiechem. — Ale pan nie umówił się ze mną, żebym wylewała swoje żale. Czy jest coś nowego w sprawie brata? — W jej głosie można było wyczuć obawę, jak gdyby podejrzewała, że usłyszy o innych grzechach Gaspara Ródenasa. Na tyle, na ile mógł, Héctor chciał być wobec niej szczery; nie wolno mu było budzić fałszywych nadziei w sprawie oficjalnie umorzonej. — Nie. — Postanowił nie mówić o śmierci Sary. — Próbuję jedynie dowiedzieć się więcej o twoim bracie. Zanim zamkniemy sprawę, chciałbym znaleźć dla niej lepsze wytłumaczenie niż „przejściowy napad szału”.

Brzmiało to dość nieprawdopodobnie, ale Mar wydawała się z natury ufna, więc nic nie powiedziała. Czekała. — Gaspar i ty mieszkaliście razem przez kilka lat… — Dziesięć. — Pewnie nie znałaś jego kolegów… — Znałam tych z dzielnicy, ale przestał się z nimi spotykać, kiedy poznał Susanę. — Uśmiechnęła się. — Za bardzo nas nie lubiła. Héctor wyczuł, że to jest trop do prześledzenia. Lepiej pozna osobowość Gaspara, jeśli wybada siostrę, dowie się, co ich różniło, co wiedziała o jego małżeństwie. — Od jak dawna byli razem? — Nie wiem dokładnie… pięć albo sześć lat. Zaraz. — Pomyślała chwilę. — Tak, pięć lat. Pobrali się w roku, w którym ja skończyłam studia. Po kilku miesiącach znajomości. — Uśmiechnęła się. — Szybko się zdecydowali. — I byli dobrym małżeństwem? — Tak. Ona wszystko organizowała, a on się zgadzał. Można to nazwać zgodnym współżyciem, tak myślę. — Susana była… apodyktyczna? — Jeszcze gorzej, obrażała się, kiedy coś nie działo się po jej myśli. Więc Gaspar nigdy się jej nie sprzeciwiał. Doszedł do wniosku, że trzeba jej we wszystkim słuchać, bo wie najlepiej. — A ty jej nie lubiłaś? Spojrzała w bok, krótko, przelotnie, niemal niezauważalnie. — To straszne mówić źle o umarłych. W dodatku teraz… Ale będę szczera: nie, nie lubiłam Susany. Moim bratem mogła rządzić, to była jego sprawa, ale do szału doprowadzało mnie to, jak traktowała naszych rodziców. Zwłaszcza po tym, jak urodziła się Alba. — Często odwiedzaliście dziecko?

— Często? — Mar pokręciła głową. — Mama prawie o audiencję musiała prosić, żeby zobaczyć wnuczkę. Moment nigdy nie był odpowiedni. Naprawdę podle się czuję, mówiąc o Susanie w ten sposób… Héctor doskonale to rozumiał. Była to normalna reakcja, ale kiedy bada się jakąś sprawę, nie ma miejsca na okazywanie delikatności wobec zmarłych. Wręcz przeciwnie, trzeba zgłębić tajemnice, wywlec wady, przypatrzyć się popełnionym błędom. Ofiary straciły życie, a to oznacza utratę prawa do prywatności. — Jak sądzisz, co się tam stało? — Nie wiem… Kiedy weszłam… — Zadrżała i opuściła wzrok, jakby znowu zobaczyła tamtą scenę. — Kiedy weszłam, pomyślałam, że to byli złodzieje. Wie pan, te bandy Rumunów, które się włamują do mieszkań. Wydawało się, że zaraz się rozpłacze, więc Héctor zapytał, czy nie chciałaby na chwilę przerwać. Pokręciła głową. W otoczeniu ciemnych ładnych włosów napięty wyraz twarzy nadawał pewnego uroku raczej nijakim rysom, zbyt regularnym, żeby je nazwać pięknymi. Zarówno Mar Ródenas, jak i jej brat, należeli do tej wielkiej grupy ludzi, którzy nie są ani brzydcy, ani piękni. Brakuje im intensywności, mówiła zawsze Ruth o takich osobach. Jednak w niecodziennych okolicznościach, jak ta, tłumione emocje nadawały im siłę i swojego rodzaju piękno. — Wiedziałam, że będzie pan chciał o tym mówić — powiedziała, patrząc na inspektora. — Wie pan? Dom stał się grobem, a rodzice umarli za życia. Oni… Mój Boże! Tydzień temu ktoś wymalował napis na drzwiach warsztatu ojca. „Morderca. Skurwysyn”. Tak jakby to ojciec zabił! Mój biedny ojciec, który nigdy nawet głosu na nikogo nie podniósł… Wzrok Héctora pociemniał. Tak, to jedna z konsekwencji takich spraw: brak zrozumienia, ordynarne wyzwiska. — Nie rozumieją, że straciliśmy syna, brata? Wnuczkę? — Mar rozpłakała się. Płacz, który nie przynosi ulgi. Płacz gwałtowny, łzy

gorzkie. Sytuacja stała się przykra. Héctor nie znosił tej strony swojej pracy, kiedy musiał posuwać się do prowokowania takich emocji. — Zostawmy to już — powiedział cicho. — Nie, nie, wszystko w porządku. — Mar otarła twarz papierową serwetką. — O czym mówiliśmy? A, tak. Co zobaczyłam. — Odkaszlnęła. — Mój brat był w jadalni, z głową opartą o stół. Pistolet leżał na podłodze, obok. Myślałam, że jest sam, bo nie było słychać dziecka. To dziwne, ale najpierw o tym pomyślałam. Biegłam do pokoju Alby i po drodze zobaczyłam, że drzwi łazienki są otwarte. Susana leżała na podłodze, na plecach, i na koszuli była wielka plama krwi. Wiedziałam, że Alba jest w domu. Mówiła szybko, jak w transie. — Leżała w łóżeczku w swoim pokoju obok łazienki. Dopiero od niedawna spała sama. Odetchnęłam z ulgą, bo nie widziałam krwi. Śpi, pomyślałam. Cokolwiek się stało, ona śpi i o niczym nie wie. Podchodząc bliżej, potknęłam się o coś. Poduszka. Wtedy zrozumiałam, że Alba nie śpi. Zdałam sobie sprawę, że nic nie słyszę, żadnego dźwięku. Że ona też… Nie mogła dokończyć. Zamknęła oczy, dłonie jej drżały. Héctor pomyślał, że wygląda jak mała dziewczynka. — Jeszcze tylko jedno — powiedział cicho. — Czy mówią ci coś te zdjęcia? Wyjął z kieszeni dwie fotografie i położył na stole tę, na której był Gaspar z kolegami z pracy. Mar przyjrzała się, postać brata wywołała lekki skurcz mięśni, ale María pokręciła głową. — Tego widziałam na pogrzebie. — Pokazała na starszego mężczyznę, którego Héctor jeszcze nie zidentyfikował. — Był szefem brata, ale nie wiem, jak się nazywa. Przyszedł z jakąś kobietą, nie pamiętam, jak wyglądała. Zanim pokazał jej drugie zdjęcie, zapytał:

— Czy w domu brata nie znaleziono żadnego listu? Jakiejś notatki? — Nie, nic… Policja mnie już o to pytała. Zabrali jego komputer i papiery… Potem oddali, a ojciec wszystko wyrzucił. — Spojrzała na zdjęcie i ledwie opanowała grymas obrzydzenia. — Co to jest? Jaki to ma związek z moim bratem? To potworne. — To prawda. Ale nie powinnaś się obawiać. Z pewnością nie ma z nim nic wspólnego. To jest… szczegół, dla którego nie potrafię znaleźć wyjaśnienia — odparł Héctor. Może powinienem powiedzieć jej więcej, pomyślał z poczuciem winy. Zdecydował jednak na tym zakończyć spotkanie. Gdy wyszli z kawiarni, odetchnął głęboko, zupełnie jakby wynurzył się ze studni, w której brakowało powietrza. Stał na ulicy, paląc papierosa, i spoglądał za odchodzącą dziewczynę. Na rogu czekał na nią chłopak. Objął ją opiekuńczym gestem, jakby chciał ją pocieszyć. Przynajmniej nie jest zupełnie sama, pomyślał. Héctor rzucił peta na chodnik, czego nie znosił, ale cóż innego można zrobić, kiedy jest się zmuszanym do palenia na ulicy. • • • Jeśli dobrze zapamiętał adres, warsztat mechaniczny ojca Gaspara Ródenasa powinien znajdować się na jednej z uliczek w centrum dzielnicy. Héctor znalazł go bez trudu i zatrzymał się chwilę przy wejściu, zaglądając do środka. Zastanawiał się, czy warto rozmawiać z właścicielem, i już zamierzał zrezygnować, kiedy z głębi warsztatu wyszedł starszy mężczyzna i stanąwszy obok, zapalił papierosa. Miał około sześćdziesięciu lat i sądząc z wyglądu, z pewnością pracował fizycznie ponad czterdzieści. Héctor nie miał żadnego planu, ale podszedł do niego i poprosił o ogień. Papieros to dość idiotyczna forma nawiązywania kontaktu, pomyślał, zwłaszcza że poprzedniego wypalił ledwie dziesięć minut wcześniej. — Czy pan Ródenas? — zapytał, zwracając zapalniczkę. Mężczyzna pokazał palcem szyld, przypatrując się nieufnie

Héctorowi. — Przepraszam, że pana niepokoję… Jestem inspektor Salgado i… — Czego pan chce? — Głos nie brzmiał przyjaźnie. — Być może to nie jest dobra chwila, ale chciałbym porozmawiać o pana synu. Ródenas palił w milczeniu. Héctor zamierzał dodać parę słów, ale mężczyzna odezwał się, nie patrząc na niego. — Ma pan dzieci, inspektorze? — Jedno. — Więc pan mnie zrozumie. Wychowywałem moje tak, żeby znały różnicę między dobrem i złem. Dlatego nie uwierzę, że Gaspar mógł popełnić taki czyn. Nie, nigdy w to nie uwierzę. Nie wiem, co tam się wydarzyło, ale jestem przekonany, że na pewno nie było tak, jak mówią. Rzucił niedopałek na ziemię i wrócił do warsztatu. Od środka opuścił metalowe żaluzje. Widać było na nich ślady farby, czerwonawe plamy, oskarżające, niezasłużone.

17 Sílvia Alemany spojrzała na siebie w lusterku wstecznym, zanim włączyła silnik. Boże, jeśli twarz ma być zwierciadłem duszy, obu potrzebny był zawodowy wizażysta. W gruncie rzeczy tym się zajmujemy, pomyślała, wyjeżdżając z podziemnego parkingu firmy. Fałszowaniem dusz. Mogła wymienić całą listę ich produktów: kremy odmładzające, kremy odżywcze, przeciwutleniacze… Bez znaczenia — efekt ich działania na skórę twarzy był i tak w najlepszym razie marginalny, a oblicze duchowe, to ważniejsze, starzało się nieodwracalnie. Pękało, kurczyło się i nie było balsamu ani maści, które by temu mogły zapobiec. Zmarszczki i rysy pojawiały się jednak na nowo i dlatego takie firmy jak ich były ciągle potrzebne. Były jak portret Doriana Graya: przenosiły starość, niegodziwość, zgniliznę na to ukryte oblicze, by świat mógł podziwiać czystość, młodość i piękno. Ale to oblicze tam było, przyczajone, gotowe zdradzić cię, kiedy najmniej się tego spodziewasz. Włączyła się do ruchu na zatłoczonych o tej porze barcelońskich ulicach. Krążyła po nich armia cierpliwych, zdyscyplinowanych obywateli, opuszczających swoje miejsca pracy w późne popołudnia i następnego dnia pokonujących tę samą trasę w przeciwnym kierunku. Tak samo zmęczonych rano, jak i wieczorem: Ypsilonowie roku 2011, którzy odnaleźli szczęście w sprzedaży ratalnej. Uśmiechnęła się ironicznie na myśl, że ona przynajmniej z przyjemnością przez parę godzin odgrywa rolę niemal kobiety alfa. Jest jak księżna małżonka, potrzebna, doceniana, budząca nieznaczny lęk. Samochody stanęły i Sílvia zamierzała włączyć radio, kiedy zadzwonił telefon. — Słucham? System wolnych rąk dezorientował ją; zawsze się jej wydawało, że druga strona jej nie słyszy. — Mama?

— Tak, kochanie. Jadę samochodem. — A, jedno pytanie, przyjeżdżasz na kolację? — Nie wiem. Macie jedzenie? — Jasne. Ale Pol mówi, że umiera z głodu i ma ochotę na pizzę. Jeśli nie wracasz, moglibyśmy zamówić. Zniecierpliwiony kierowca z tyłu nacisnął klakson. Sílvia zauważyła, że samochody posunęły się nieco do przodu. — Jadę, jadę… — Co mówisz? — Nic, nic, to nie do ciebie, Emmo. Utknęłam w korku. — Okay. To jak? Sílvia zawahała się. — Nie. — Ale, mamo… — Powiedziałam: nie. Emmo, w lodówce jest kurczak. I sałatka makaronowa, którą wczoraj zrobiłam. Kochanie, jeśli za godzinę nie wrócę, przygotuj kolację dla siebie i brata. Przez chwilę trwała cisza. A Emma odezwała się potulnym głosem: — Dobrze. Mówiłam mu, że się nie zgodzisz. Nie martw się, zajmę się wszystkim. — Dziękuję, aniołku. Zobaczymy się w domu, wiesz, że nie lubię rozmawiać, kiedy prowadzę. Buziaki… I powiedz Polowi, żeby się nie buntował. — Pa, mamo. Do wieczora. Sílvia wysłała córce całusa. Żeby tak wszystkie nastolatki były podobne do Emmy, pomyślała z poczuciem dumy, włączając radio. Kiedy wróci do domu, kolacja będzie przygotowana, a kuchnia sprzątnięta. Dobrze ją wychowała, co biorąc pod uwagę czasy, nie było łatwe. Niewiele szesnastolatek jest tak odpowiedzialnych, tak

godnych zaufania. Kiedy Emma wyjedzie za granicę — miała przed sobą ostatni rok szkoły średniej — Sílvia będzie za nią bardzo tęsknić. Co prawda jeszcze się wahała, ale był już najwyższy czas podjąć decyzję. A to niejedyna sprawa, która zaprzątała jej głowę. Ślub, żeby daleko nie szukać. Ceremonia ma być skromna, ale też wymaga przygotowania… Westchnęła. Wcale nie była w nastroju do świętowania. Myślała nawet, żeby odłożyć ślub, ale nie wiedziała, jak César na to zareaguje. Poza tym, choć często się do tego nie przyznawała, chciała za niego wyjść. Mieć kogoś, kto zajmie od lat puste miejsce obok niej w samochodzie. W końcu nie była to miłość jej życia. Dzięki Bogu, to już miała za sobą, jak odrę; uodporniła się na zawsze. Od Césara chciała szacunku i towarzystwa teraz, kiedy dzieci zaczynały wyfruwać z gniazda… To dobry człowiek, ktoś, komu może ufać i kto przynajmniej kocha ją tak, jak ona jego. Stałaś się cynikiem, pomyślała. Postawa z pewnością będąca ujmą dla duszy, ale niezbędna dla przeżycia. Sílvia musiała zdusić w sobie wiele emocji, kiedy wróciła do domu rodzinnego. Ojciec, owszem, pomógł jej — utrzymywał ją, kiedy kończyła przerwane ucieczką studia. Dał pracę w firmie, chociaż zagwarantował, że to jej brat bliźniak zostanie spadkobiercą. Stary hipokryta: dawał umoralniające lekcje, a sam umarł na zawał w łóżku kubańskiej prostytutki. Na szczęście Víctorem można było sterować, a Sílvia — z całym cynizmem, na jaki było ją stać — zachowała dla siebie przekonanie, że gdyby nie ona, pozbawiony talentu brat dawno doprowadziłby firmę do ruiny. Trzymając się w cieniu, decydowała o niepotrzebnych wydatkach i szalonych pomysłach, zwłaszcza w czasach dobrej koniunktury. Dobrze, że Víctor, po uszy zakochany w tej idiotce Pauli, stopniowo coraz więcej spraw zostawiał w rękach siostry. On traci niewiele, natomiast ona, Sílvia, zyskała dużo więcej niż pieniądze: miała władzę. Narkotyk, z którego nie zamierzała rezygnować. Dzisiaj, na przykład. Wychodziła już, kiedy Saúl, jej zastępca,

powiedział, że chce się z nią widzieć Alfred Santos. Dyrektor techniczny firmy był sympatycznym człowiekiem, z którym nigdy nie było żadnych problemów. Dlatego nie odmówiła; wiedziała, że nie przychodzi do niej z głupstwem. I rzeczywiście, nie było to głupstwo. Wyraźnie poirytowany Santos w ciągu pół godziny opowiedział jej o problemach i konfliktach, których źródłem był Manel Caballero. Tak licznych i tak poważnych, że Santos zdecydowany był go zwolnić. W gruncie rzeczy zrobiłby to już wcześniej, gdyby jego zastępca swoim zachowaniem i w luźno rzucanych komentarzach nie dawał do zrozumienia, że jeśli zajdzie taka potrzeba, odwoła się do wyższej instancji, przez co narazi go na pośmiewisko. Sílvia musiała wtedy wykazać niezwykłą zręczność, żeby tego bałwana Caballero utrzymać na stanowisku. Wygłosiła cały szereg wymówek i usprawiedliwień rodem z podręcznika tchórzliwego menadżera, a Santos, spojrzawszy jej w oczy, powiedział: „Nie wyrzucisz go, prawda? On ma rację, ja nic tu nie znaczę”. Po raz pierwszy w życiu Sílvia Alemany nie miała pojęcia, jak zareagować. „Nie wiem, co tu się, do cholery, ostatnio dzieje, ale wcale mi się to nie podoba. Samobójstwa, jakiś palant jeden z drugim, który myśli, że jest pępkiem świata, dyrektorzy, którzy nie mają pojęcia, jak rządzić”. Cholera, pomyślała, przejeżdżając żółte światło po to tylko, żeby się zatrzymać dziesięć metrów dalej. Musi porozmawiać z Manelem Caballero i zrobi to zaraz po zebraniu w domu Césara. Wszyscy mają przyjść: Amanda, Brais i ten palant, jak go Alfred Santos nazywa. Octaviego nie będzie, jak przypuszczała. Niepokoiła się, bo dyrektor finansowy był otwarty na różne argumenty i, generalnie rzecz biorąc, stawał po jej stronie. No i zabraknie Sary i Gaspara. Gaspar… Nigdy nie przypuszczała, że to właśnie on popadnie w konflikt z własnym sumieniem. Spodziewałaby się tego raczej po Amandzie. Młoda, niewinna, należała do pokolenia ludzi o twórczej wyobraźni, ale — tak się Sílvii wydawało — w mało

praktyczny sposób podchodzących do kwestii życiowych. Ktoś, kto stosuje się do codziennych zaleceń mędrców z kalendarzy ze zdjęciami wschodów słońca i rozgwieżdżonego nieba, powinien mieć inklinacje do wyrzutów sumienia. Ale nie, Amanda nie okazała najmniejszego niepokoju. Czy dlatego, że tylko wyglądała młodo i niewinnie? Jaśniała urodą niemal dziewiczą, czystą… Jak Doriana Graya, Amandy zdawały się nie dotykać niegodziwości świata. Nie, to Gaspar pojawił się u niej w biurze tamtego lata gnębiony poczuciem winy, od którego nie potrafił się uwolnić. Gaspar, księgowy, pragmatyk, uczciwy i szlachetny; ojciec rodziny, który tak wiele miał do stracenia. Sílvia użyła całej swojej siły perswazji, umiejętności przekonywania. W swoim cynizmie posunęła się nawet do zawoalowanej groźby, a po chwili, bez mrugnięcia okiem, obsypała go pochwałami: „Jesteś dla nas bardzo ważny, polegamy na tobie, nie możesz nas zawieść, mam do ciebie bezgraniczne zaufanie…”. „Gaspar, tworzymy zespół. Nie myśl, że cię nie rozumiem, ale dałeś słowo, zawarliśmy pakt. Wiem, że dane słowo znaczy dla ciebie bardzo wiele, prawda? Jak dotąd wszyscy dotrzymaliśmy obietnicy. Trudno mi uwierzyć, nie, boli mnie, że ktoś tak szlachetny jak ty chce się wycofać, złamać obietnicę daną kolegom i w konsekwencji stracić wszystko, co uzyskaliśmy. W imię czego…? Czego, Gaspar? Naprawdę uważasz, że to jest warte ryzyka?” Błyskotliwa mowa, równie pokrętna i sztuczna jak łańcuch na choince. Apelowała do solidarności z pozycji władzy, wypaczyła pojęcia takie jak uczciwość i odpowiedzialność, postawiła człowieka w sytuacji, w której, nieprzymuszany, z własnej woli zrobi to, o co jest proszony, nie dlatego, że mógł odnieść z tego jakąś korzyść, lecz dlatego, że tak powinno być. W firmie, jak w życiu, życzliwość budzi większe pragnienie spłacenia długu wdzięczności niż nałożony obowiązek. Sílvia wiedziała o tym i bezwzględnie to wykorzystywała, zwłaszcza wobec osób słabych

psychicznie, niepewnych siebie. Nie mogło to dotyczyć Braisa Arjony, zresztą nie było potrzeby. Ten był świadomy, że jadą na jednym wózku i albo będzie się mocno trzymał, albo z niego spadnie. W przypadku Gaspara jednak metoda pochwał i pochlebstw zdała się na nic, a o rezultacie — rodzinnej tragedii — wolała nie myśleć. Zobaczyła miejsce, raczej wąskie, i zgodnie z zasadami ruchu włączyła migacz, dając jadącym za nią znak, że chce zaparkować. Gdy wysiadała z samochodu, zadzwoniła komórka. Nieznany numer. Machinalnie odebrała telefon, chociaż była pewna, że to promocyjna oferta jakiejś firmy telekomunikacyjnej.

18 Żeby wrócić do komisariatu na placu Hiszpańskim, Héctor wsiadł do metra na jednej ze stacji w L’Hospitalet, linia 1, czerwona, ta sama, którą jechała Sara Mahler owej feralnej nocy. Stojąc, przyglądał się współpasażerom. O tej porze byli to w większości robotnicy lub studenci wracający do domów po skończonej pracy i zajęciach, zatopieni w lekturze bezpłatnych gazet, wpatrzeni w ekrany komórek. Panowała atmosfera znużenia, otępienia, zobojętnienia. Tylko jedna dziewczyna krzyczała do telefonu, kłóciła się z kimś niczym nieskrępowana, co zresztą najwyraźniej nikomu nie przeszkadzało. Coraz bardziej zamykamy się w sobie, przemknęło Héctorowi przez głowę. Z rozmyślań wyrwało go wejście starszej kobiety z wózkiem tak ciężkim, że ledwo go za sobą ciągnęła. Nie było wolnego miejsca, więc, chwiejąc się na nogach, stała oparta o wózek. Po chwili młody człowiek siedzący nieco dalej zauważył ją i dał znak ręką, by zajęła jego miejsce. Inni pasażerowie, tuż przy niej, ostentacyjnie odwrócili wzrok. Uprzejmy młody człowiek stanął przy Héctorze i nieśmiało powiedział „dzień dobry”. Nagły błysk w pamięci: to Nelson albo Jorge — mylił ich imiona — starszy z braci, którzy w noc Trzech Króli wrócili na peron, żeby oddać komórkę Sary Mahler. Héctorowi podobała się ta prowincjonalna cecha Barcelony, miasta w gruncie rzeczy mniejszego niż to, za jakie się uważała. — Co słychać? — spytał Héctor. Chłopak wzruszył ramionami. — Ciężko się żyje — odparł. Był chyba zdziwiony, że spotyka inspektora w metrze. — Coś wiadomo o tamtej kobiecie? O tej, co się rzuciła pod pociąg? — Niewiele. — No tak. Wysiadam na następnej stacji. I niech pan się nie martwi, mój brat już się w nic nie wpakuje.

— Jasne. — Héctor się uśmiechnął. — Ale na wszelki wypadek miej na niego oko. Drzwi się otworzyły i Nelson, albo Jorge, kiwnąwszy głową, wyszedł na peron. • • • Ledwo Héctor zdążył wejść do komisariatu, wiedział, że czekający na niego w swoim biurze agent Fort ma ważne wiadomości. Poker raczej nie należał do rozrywek jego podwładnego, ponieważ nie potrafił ukryć, co trzyma w kartach. — Sprawdzałem konto bankowe Sary Mahler — powiedział, postępując zgodnie ze swoją zasadą wyjaśniania sprawy od początku do końca. — Ogólnie rzecz biorąc, nic nadzwyczajnego, rachunki, niewiele więcej. Ale zwróciłem uwagę na stałe zlecenie dla stowarzyszenia kobiet o nazwie Hera. Będę musiał to sprawdzić. Poza tym od października do grudnia wyjęła z banku znaczne sumy. Proszę, tu jest wydruk. Rzeczywiście: jednego dnia dwieście euro, innego sto, dwieście pięćdziesiąt tuż przed świętami. Zasadniczo nic w tym nie było dziwnego, ale sądząc po wcześniejszych wyciągach, Sara nie lubiła mieć przy sobie dużo pieniędzy i zwykle podejmowała dwadzieścia lub trzydzieści euro parę razy w tygodniu. — I jeszcze jedno. Dwudziestego drugiego grudnia wydała pięćset euro w sklepie jubilerskim i sto euro na komplet bielizny. Bez wnikliwego zagłębiania się w wyciąg widać było, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy wydała niemal trzykrotnie więcej niż zwykle. Bielizna, biżuteria… — Co o tym sądzisz? — spytał Héctor. — Powiedziałbym, że kryje się tu jakiś chłopak, kolega… To by wyjaśniało, dlaczego Sara znalazła się na Urquinaona o takiej porze. Może poszła do niego… I może on ją wystawił do wiatru, pomyślał Héctor. — Gdzie jeszcze mogła pójść tamtej nocy? — spytał. — Masz

jakiś pomysł? — Nie, i wątpię, czy się tego dowiemy. Pytaliśmy we wszystkich restauracjach i barach w okolicy, nikt nie przypomina sobie, żeby ją widział. I nie zarejestrował jej żaden monitoring w dzielnicy. Chyba że ten jej chłopak przyjdzie do nas i nam powie… — To dziwne, że współlokatorka o niczym nie wiedziała. Fort uśmiechnął się na myśl o Kristin. Ta dziewczyna miała za dużo własnych spraw, żeby interesować się tym, co robi Sara. Zamierzał poinformować o tym inspektora, kiedy zadzwonił telefon. Odebrał go i spojrzał na Héctora. — Sam może pan ją o to zapytać. Otworzył drzwi. Korytarzem szła Kristin Herschdorfer, trzymając w rękach dość ciężkie kartonowe pudło. Towarzyszył jej umundurowany policjant z większym i jeszcze cięższym pudłem. — Dzień dobry — powiedziała nieco nerwowym tonem. Nigdy jeszcze nie była w komisariacie. — Przyniosłam rzeczy Sary. Fort się zarumienił. — Nie musiała pani przyjeżdżać. Zaoferowałem się sam po nie pojechać. Kristin uniosła brwi, zapewne nie tak go zrozumiała. — Nic się nie stało. Kolega przywiózł mnie samochodem. — To wszystko? — spytał Héctor. Dobytek Sary Mahler w dwóch kartonach? — Nie. Przywiozłam tylko drobne rzeczy, które znalazłam w jej pokoju. Ubrania zostały w szafach. Nie wiem, co z tym zrobić. I niektóre meble też są na pewno jej. Chyba będziecie musieli porozmawiać z właścicielką mieszkania. Ja tam zostaję tylko do końca miesiąca. Héctor skinął głową. — Mam pytanie, czy Sara mówiła pani kiedykolwiek o swoim

chłopaku? Nie wspomniała o tym, że ostatnio kogoś poznała? Dziewczyna pokręciła głową. — Nie, nic mi nie mówiła. — Jej oczy zabłysły ciekawością. — Miała chłopaka? — To możliwe — odparł Héctor. W gruncie rzeczy niczego nie był pewien. — Bo jeśli miała, to musiała go poznać przez internet. I nigdy do niej nie przychodził, przynajmniej kiedy ja byłam. — Dużo czasu spędzała pani w domu? — Nie. Mój kolega nie lubił specjalnie Sary. Mówił, że nas… szpieguje? — Jeszcze jedno, czy wspomniała kiedyś o stowarzyszeniu Hera? — Co? Widać było, że nic jej to nie mówi. — No tak — powiedział Héctor. — Dziękuję, panno… — Herschdorfer. — Uśmiechnęła się. — Wiem, że to trudne nazwisko. A, i jeszcze coś. Nie wiem, czy to ważne, ale wczoraj, kiedy pan już wyszedł, przypomniało mi się, że ktoś raz Sarę odwiedził. Koleżanka z pracy. — Z pracy? — Héctor wyjął zdjęcie grupy pracowników Laboratorium. — Czy któraś z tych osób? Kristin przyjrzała się dokładnie. — Tak, to ona. Naprawdę piękna. Amanda Bonet. — Skoro razem pracowały, nic dziwnego, że się przyjaźniły… — zauważył Fort. Dziewczyna spojrzała na niego. — Nie wiem. Widziałam ją tylko raz. Na samym początku, kiedy się wprowadziłam. Dlatego mi wypadło z głowy. —

Westchnęła lekko, chciała chyba zapomnieć już o Sarze i wszystkim, co się z nią wiązało. — Kolega czeka na mnie. — Odprowadzę panią — powiedział Fort. Obdarzyła go promiennym uśmiechem. — Dziękuję, bardzo jest pan miły. Przy okazji, pan też zna kataloński? Héctor ze zdziwieniem zobaczył, że Roger Fort zaczerwienił się po cebulki włosów. Uśmiechnął się, patrząc, jak odchodzą korytarzem, ale zaraz uśmiech zniknął mu z twarzy. Dídac Bellver sunął ku niemu zdecydowanym krokiem i z wściekłą miną. • • • Weszli do biura Héctora. Dziesięć minut później inspektor Salgado w dalszym ciągu nie wiedział, o co Bellverowi chodzi. — Nie masz prawa wtrącać się do mojej roboty — powtórzył po raz kolejny, wymachując wyciągniętym palcem zdecydowanie za blisko twarzy kolegi. — Posłuchaj. — Héctor przysiadł na brzegu biurka i zniecierpliwionym głosem powiedział: — Przysięgam, że nie mam pojęcia, o czym mówisz. Może wyjaśnisz. — Nie masz pojęcia? No, Salgado, nie do mnie z takimi wykrętami. Innych możesz wyprowadzać w pole tą miną niewiniątka, ale nie mnie. Héctor zaczął liczyć w myśli od dziesięciu do zera, podstawowa technika przywracająca spokój, ale kiedy doszedł do pięciu, stracił cierpliwość. — Ani niewiniątko, ani inne pierdoły, Bellver. Bądź uprzejmy powiedzieć jasno, o co chodzi, albo wynoś się stąd. Nie będę powtarzał. — Jak to nie wiesz, o co chodzi? Nie oszukasz mnie! — Bellver nabrał powietrza i wygarnął prosto w oczy: — Czy to nie

ty przypadkiem prosiłeś podinspektor Andreu o wyjęcie teczki twojej byłej żony z moich akt? Héctor był tak zaskoczony, że nie znalazł na to odpowiedzi. — Nie będziesz mnie chyba przekonywał, że Andreu zrobiła to z własnej woli? Salgado, nie urodziłem się wczoraj! — Przysięgam, że nic o tym nie wiem — odparł Héctor, powoli wymawiając każde słowo. Bellver wykrzywił usta w szyderczym uśmiechu. — Czego, do cholery, szukasz, Salgado? Chcesz się czegoś dowiedzieć, to przyjdź i zapytaj. Nie wysyłaj swoich kumpli, żeby wykonywali za ciebie brudną robotę. — Nikogo nie wysłałem. Gówno mnie obchodzi, czy mi wierzysz, czy nie, ale powtarzam po raz trzeci i ostatni: nie mam z tym nic wspólnego. — Powinno cię obchodzić. — Bellverowi zaczynało brakować tchu. — Powinno cię obchodzić, Salgado, bo nie zawsze będziesz miał tyle szczęście, rozumiesz? Jednego już wypieprzyli, a ciebie jeszcze tu trzymają. Właściwie nie wiem dlaczego. — Może dlatego, że rozwiązuję sprawy? Inspektor Bellver przez chwilę nie wiedział, jak zareagować. — Co to ma niby znaczyć? Héctor zdawał sobie sprawę, że to, co powie, przysporzy mu tylko problemów, ale już od dawna miał ochotę mu to wytknąć. — To ma znaczyć, że gdyby oceniać ludzi po rezultatach ich pracy, twój wydział nie dostałby nawet jednego punktu. To ma znaczyć, że nie mam najmniejszej potrzeby cichcem wycyganiać teczki Ruth, żeby zobaczyć, jakie zrobiliście postępy, bo dam głowę, że żadnych. I ma to też znaczyć, że lepiej się ode mnie odpieprz, jeśli nie chcesz, żebym przestał wyliczać i… — I co? Rozwalisz mi twarz, jak temu czarnemu? Stali tak blisko siebie, że czuli swoje oddechy; Héctor, bojąc

się, że straci panowanie nad sobą, znowu zaczął liczyć, a Dídac Bellver widocznie też uznał, że może nie utrzymać nerwów na wodzy, i cofnął się w stronę drzwi. Z ręką na klamce i wzrokiem utkwionym w swojego przeciwnika rzucił wściekłym głosem: — Na tym się nie skończy, Salgado. Przysięgam. Zaczynam podejrzewać, że w tej sprawie masz więcej do ukrycia, niż myślałem. — Bądź uprzejmy wyjść. Ale Bellver jeszcze nie skończył. — Początkowo przypuszczałem, że chodzi o zaginięcie dorosłej kobiety, psychicznie niezrównoważonej, która… Héctor skoczył, jakby go jakaś siła pchnęła w górę. — Ruth nie była psychicznie niezrównoważona. Nie waż się mówić takich rzeczy. Bellver roześmiał się. Łajdak, pomyślał Héctor. — Nazwij to, jak chcesz. Ale wkurwia, nie? Że żona cię zostawia dla jakiejś cipy. Uderzyłby go. I to nie raz, biłby tak długo, aż na zawsze wymazałby z jego twarzy ten szyderczy uśmiech. Uderzyłby go, gdyby w tym momencie drzwi się nie otworzyły. Stał w nich Roger Fort i z poważną twarzą patrzył na obu inspektorów. To wejście, być może rozmyślne, wywołało piorunujący efekt. Było jak potężny podmuch zimnego powietrza, który jest w stanie stłamsić ogień. Bellver wymamrotał coś niezrozumiałego pod nosem, a Salgado tylko skinął głową. Fort usunął się, aby inspektor Dídac Bellver mógł wyjść z pokoju. — Dziękuję — powiedział Salgado do agenta. Tym razem spojrzał mu w oczy.

19 — Co teraz zrobimy? — zapytał César. W czasie zebrania miał uczucie, że Sílvia chce mu o czymś powiedzieć na osobności, ale nigdy nie przypuszczał, że będzie to tak poważna sprawa. Nie odpowiedziała i nic nie wskazywało na to, że ma zamiar to zrobić. Siedziała wpatrzona w dywan, tani, z Ikei, z plamą po kawie w jednym rogu. — Sílvio! — zawołał, podchodząc do niej; przecież zawsze miała na wszystko odpowiedź. — Słyszysz, co mówię? Nie rozumiem, dlaczego czekałaś, aż wyjdą, żeby mi to powiedzieć. Ich to też dotyczy. Wszystkich nas dotyczy. Odwróciła się nagle ku niemu i przez chwilę César nie wiedział, co wywołało wyraz niechęci, jaki się malował na jej twarzy — brudny dywan, pokój, w którym siedzieli, czy może on. Słysząc jej słowa, wyzbył się wątpliwości. — Przestań mówić bzdury. Czy nie widzisz, że jedno z nich jest winne temu, co się dzieje? • • • Oni, to znaczy Brais, Amanda i Manel, przyszli dwie i pół godziny wcześniej, jak było uzgodnione. Brais pierwszy zadzwonił do drzwi i, na szczęście dla Césara, wkrótce zjawiła się Amanda, a zaraz po niej Manel. W niezręcznej ciszy czekali na Sílvię kilkanaście długich jak wieczność minut. Gdybym choć miał papierosa, pomyślał. Z tego, co wiedział, nikt z obecnych nie palił, więc zdusił pokusę kilkoma łykami piwa. Przynajmniej Brais mu towarzyszył; Manel i Amanda chłodnym, lecz uprzejmym tonem odmówili poczęstunku, a on w zawsze pustej lodówce nie miał nic innego do picia. Kiedy w końcu przyszła Sílvia, spojrzał na nią z głębokim westchnieniem ulgi. — Przepraszam was — powiedziała tonem, jakiego César dawno u niej nie słyszał. — Ta dzielnica jest koszmarna. Nie

mogłam znaleźć miejsca do zaparkowania. Wszyscy pięcioro usiedli wokół niskiego stolika: troje na sofie — Brais w środku — Sílvia w fotelu obok, a César na krześle, które przyniósł z pokoju jadalnego. Nikt nic nie mówił, nie wiadomo, czy ze znużenia, czy może każde z nich starało się ukryć niepokój. Pierwszy odezwał się Brais, zadał to samo pytanie, które już po spotkaniu, kiedy zostali sami w salonie, zadał César. — Co teraz zrobimy? César spojrzał na Sílvię, szukając wsparcia. Przez dwa dni roztrząsali ostatnie wydarzenia pod każdym możliwym kątem i w końcu zajęli takie samo stanowisko. Ale Sílvia milczała. — Jesteśmy tutaj po to, żeby wspólnie podjąć decyzję, prawda? — powiedział, po czym dodał: — Wczoraj widziałem się z Octavim. Nie może przyjechać, ale zgodzi się ze zdaniem większości. — Jak się czuje jego żona? — spytała Amanda. Pytanie bezsensowne, niepotrzebne, bo wszyscy wiedzieli, w jakim stanie jest żona Octaviego Pujadesa. Poza tym nie spotkali się przecież, żeby wymieniać uprzejme gesty i słowa. César zamierzał odpowiedzieć, ale uprzedził go Manel Caballero. — Przepraszam, czy pani dobrze się czuje? — zwrócił się do Sílvii. Tylko on używał wobec niej formy „pani”, zapewne dlatego, że był dużo młodszy, a może dlatego, że nie miał z nią żadnego kontaktu w codziennej pracy w Laboratorium. Zwrócił uwagę na wyjątkową bladość jej twarzy. — Nic mi nie jest, dziękuję — odparła. — I czułabym się jeszcze lepiej, gdym nie musiała nieustannie bronić ciebie przed szefem. Nie, nie, nie rób takiej miny, Manel, dobrze wiesz, o czym mówię. A w sytuacji, w jakiej jesteśmy, najlepiej byłoby się nie wychylać, nie sądzisz?

César uśmiechnął się. Oto Sílvia, jaką znał, kobieta, która trzyma sprawy w swoich rękach, która zmusza do milczenia. Która przemawia zdecydowanym głosem. — Brais zadał pytanie, a ja chcę odpowiedzieć innym pytaniem. — Skierowała rozmowę na cel spotkania. — Jakie mamy możliwości? — Dała pozostałym czas na zastanowienie się, po czym mówiła dalej: — Tamtego wieczoru podjęliśmy zobowiązanie, które, przynajmniej przez niektórych, ja się do nich zaliczam, zostało ściśle dotrzymane. Chcę wam przypomnieć, że jak dotąd nikt nie wie, co się wtedy w górach stało. O ile mi wiadomo, policja umorzyła sprawę Gaspara i jestem pewna, że tak samo postąpią ze sprawą Sary. Jeśli nie poczynimy jakiegoś nierozważnego kroku. — Ale… — wtrąciła Amanda — co się właściwie stało? Dlaczego oni nie żyją? Naiwnością tego pytania wprawiła zebranych w osłupienie. Powiedziała to cichym jak zwykle głosem, lecz widać było, że nie jest to pytanie retoryczne. César uznał, że należy się jej odpowiedź. — Wiem, że Gaspar był ostatnio przygnębiony, ale nigdy nie przypuszczałem, że posunie się tak daleko. Co do Sary… Może to był wypadek, może zemdlała w takim fatalnym momencie. — Na litość boską, Césarze, przestań owijać w bawełnę! — zawołał Brais. — Chyba nie zainstalowałeś tutaj podsłuchu? Wobec tego porozmawiajmy szczerze. — Przerwał na chwilę. — Wtedy, w górach, jak Sílvia słusznie zauważyła, zawarliśmy układ. Gaspar od razu zmienił zdanie. Widzieliśmy to i staraliśmy się go przekonać, żeby dotrzymał słowa. Tak było? — Tak — przyznała Sílvia. — Natomiast co do Sary, myślę, że tu chodzi o coś innego. Ja przynajmniej nie zauważyłem u niej nawet śladu depresji czy wyrzutów sumienia, ale przyznaję, że trudno ją było rozgryźć. — Też tak uważam — powiedziała nagle Amanda. Wszyscy

zwrócili się w jej stronę. — To znaczy była zamknięta w sobie… Nie wiadomo było, co jej chodzi po głowie. Najwyraźniej oczekiwano dalszego ciągu, ale Amanda zamilkła. Nerwowym ruchem podwinęła rękawy czarnego żakietu i natychmiast je odwinęła. Brais, siedzący obok niej, wolał nie nalegać. — No dobrze. Skoro tak uważamy, istnieje prawdopodobieństwo, że Sara, tak jak Gaspar, nie wytrzymała presji. Albo że to było kroplą, która przepełniła czarę. Nigdy nie sprawiała wrażenia szczęśliwej. César spojrzał na Sílvię; zaplanowali, że to oni poprowadzą dyskusję, ale wyglądało na to, że Brais gra pierwsze skrzypce. Jak dotąd sprawy szły po ich myśli, więc Sílvia tylko niemal niezauważalnie skinęła głową. — Nie chcę, żebyście pomyśleli, że jestem pozbawiony uczuć — powiedział Brais — ale dużo ważniejszą sprawą i powodem, dla którego zaproponowałem, żebyśmy się dzisiaj spotkali, nie są Gaspar i Sara, tylko te cholerne zdjęcia. Kto je wysyła? I co chce tym osiągnąć? Bo, żeby nie było wątpliwości, to musi być jedno z nas. Brais spojrzał na Manela, nie wiadomo, czy miał w tym jakiś cel, czy może dlatego, że siedział obok niego. Bez względu na powód analityk zareagował ostro. — Słuchaj no, jeśli insynuujesz, że zajmuję się wysyłaniem tych zdjęć, to się mylisz. — Poczerwieniał ze złości. — Ja też je dostałem. Amanda jest chyba jedyną osobą, która nic o nich nie wiedziała, póki jej nie powiedziałem. — Usuwam połowę poczty bez otwierania — odparła gniewnym głosem. — I zapewniam cię, że gdyby to była moja sprawka, zadbałabym o to, żeby do siebie też wysłać. Nie jestem idiotką. — Spokojnie, spokojnie, nie denerwujmy się — powiedział

César. — Zanim zaczniemy się oskarżać, jest pewna kwestia, o której nie pomyślałeś, Braisie. — Sprawiło mu wielką przyjemność wytknięcie koledze, że pominął coś ważnego. — Tylko jedno z nas mogło zrobić to zdjęcie, Bóg wie w jakim celu. Może ten ktoś pokazał je albo wysłał do kolegi, znajomego, partnera… Nie byłoby to takie dziwne, w końcu ten widok był szokujący. Wszyscy zaprzeczyli. — Ani by mi do głowy nie przyszło zrobić zdjęcie czy wysyłać je komukolwiek! — krzyknęła Amanda. — Może to Sara… Widzieliście, jaka była wzburzona. Brais odezwał się typowym dla niego, kategorycznym tonem. — Komuś zależy, żebyśmy pamiętali o tym, co się stało. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że psy są tylko symbolem. Ja się pytam: po co to robi? Co, u diabła, chce osiągnąć? Nikt nie umiał na to odpowiedzieć. Sílvia zamierzała przerwać ciszę i ostatecznie przejąć prowadzenie tego spotkania, ale w tej chwili zadzwoniła komórka Amandy. Natychmiast ją wyłączyła. — Pomyślmy logicznie, Braisie — zaproponowała Sílvia. — Nie możemy wiedzieć tego, o co pytasz, więc na razie odłóżmy tę sprawę i zadecydujmy, jak powinniśmy postępować. Jestem pewna, że policja nie będzie zwlekać z pojawieniem się w firmie, nawet jeśli to będzie rutynowa czynność. W ciągu ostatnich pięciu miesięcy dwie osoby związane z Laboratorium zginęły tragicznie. Nie mają powodu, żeby cokolwiek podejrzewać, ale byli u nas po śmierci Gaspara i na pewno przyjdą teraz, po śmierci Sary… — Sílvia ma na myśli to — wtrącił César — że musimy zachowywać się normalnie. Przyjąć założenie, że śmierć Sary nie ma z nami nic wspólnego. — A jeśli zapytają o zdjęcie? — spytał Manel. — Nie wiemy, czy ona je dostała. Do mnie przyszło kilka dni po jej śmierci. Może ten, kto je wysyła, jej nie pominął. Ani Gaspara. Wysłał je do nich, zanim zginęli.

— Coś w rodzaju wyroku śmierci? — César silił się na ironię, ale niezupełnie mu to wyszło. — Ja na pewno nie wyskoczę przez okno ani nie strzelę sobie w łeb — oznajmił Brais. — Więc mogą mi przysyłać zdjęcia, póki im się nie znudzi. — Jeśli zapytają o zdjęcie, powiemy prawdę — powiedziała Sílvia. — Nie mamy nic do ukrycia. Znaleźliśmy te biedne charty czy posokowce powieszone na drzewie i zrobiliśmy więcej, niż zrobiłaby większość ludzi. A jeśli, jak mówisz, znalazł się jakiś idiota, który zrobił to zdjęcie, a teraz pozwala sobie na taki kiepski żart… no cóż, też uważam, że to nie ma wielkiego znaczenia. Przejrzysta aluzja, pomyślał César, ale nikt nie uważa siebie za idiotę. — No a Octavi? — przypomniała Amanda. — Jego nie bierzemy pod uwagę? Może w tej sytuacji, kiedy jego żona… — Octavi nigdy by nas nie zdradził, Amando! — krzyknęła Sílvia. — Chciałabym wszystkich was być tak pewna jak jego. Amanda mimowolnie poczerwieniała, co tylko podkreśliło jej urodę. Nawet Brais, zupełnie nieczuły na kobiece wdzięki, miał ochotę wystąpić w jej obronie. — Czy oskarżasz mnie o coś? — powiedział cicho. — Mnie? — Mówię tylko, że niektórzy z nas znajdą się w gorszej sytuacji od innych, jeśli to wyjdzie na światło dzienne. Ale przypominam, odpowiedzialność jest wspólna, pakt zawarliśmy jednomyślnie. César omal nie wybuchnął śmiechem. Pakt, odpowiedzialność, jednomyślność. — Trzymajmy się tematu — rzucił, poczuwszy na sobie rozgniewany wzrok Sílvii. — Zgadzamy się wszyscy co do dalszego postępowania? Przytaknęli. Również na nowo zawarli „pakt”, chociaż Césarowi takie określenie wcale się nie podobało.

• • • „Przestań mówić bzdury. Czy nie widzisz, że jedno z nich jest za to odpowiedzialne?” Pytanie Sílvii jeszcze wisiało w powietrzu, raniące jak obelga. — Wcale tak nie musi być — odparł César, chociaż była to całkiem uzasadniona ewentualność. — Nie? Przecież wiedzą, co zrobiliśmy. — Nie była na niego zła, ale musiała jakoś rozładować napięcie. — Jesteś pewna, że to był mężczyzna? — Nie, nie jestem pewna. — Jej głos brzmiał dziwnie, jakby przeżuwała słowa. — O czym myślisz? — Manel przyszedł późno. Tuż przed tobą. Sílvia westchnęła ciężko. Znalazła się w trudnej sytuacji. — Wszystko mi jedno, kto to jest. Nie mam zamiaru ustępować. — To pójdzie na policję. Ma dowody, przecież ci powiedział! Przysłał nam zdjęcie! Przez chwilę milczała. — Nie sądzę, żeby to zrobił — odezwała się w końcu. — Przynajmniej nie teraz. Jeśli zawiadomi policję, nie stanie się to, co sobie zaplanował… — I wtedy? Co wtedy? — Powiedział, że jeśli nie damy pieniędzy, między dzisiejszym dniem i poniedziałkiem zginie następna osoba. César patrzył na nią jak na kogoś obcego, jak gdyby ta siedząca przed nim kobieta była kimś zupełnie innym, niepodobnym do tej, z którą za kilka miesięcy miał się ożenić. — Sílvio, przecież to zmienia wszystko, nie rozumiesz? Na Boga, trzeba iść na policję i… Chwyciła go za rękę.

— Nawet o tym nie myśl. — Z każdą powoli wymawianą sylabą mocniej zaciskała dłoń. — Nie zrobimy absolutnie nic. Rozumiesz? Nic.

20 Pociąg ekspresowy AVE wyruszył ze stacji Atocha w Madrycie punktualnie o dziewiątej dziesięć. Pasażerami byli w większości ludzie interesu, mężczyźni i kobiety z laptopami w dłoniach, którzy wykorzystywali trzygodzinną podróż na pracę i wpatrywali się w ekrany z wyrazem pełnej koncentracji na twarzach. W wojennym rynsztunku strzelali bombami zapalającymi w formie e-maili albo przygotowywali najlepszy plan natarcia. Tak przynajmniej widział ich Víctor Alemany w ten piątkowy ranek. Był w doskonałym humorze, wręcz nie posiadał się z radości. Wyglądem niewiele różnił się od innych wojowników, a w głębi ducha już się cieszył, że jego wojna zostanie wkrótce zakończona, zwieńczona zwycięstwem równie wspaniałym, co intratnym. Pracowity tydzień spędzony w Madrycie był kulminacją spotkań prowadzonych od kilku miesięcy. Octavi wprawdzie doradzał mu cierpliwość, ale negocjacje przeciągały się w nieskończoność, trwały już tak długo, że z początkiem jesieni Víctor gotów był przyjąć ofertę i załatwić sprawę bez dalszej zwłoki. Tym, czego pragnął najbardziej, było rozpoczęcie życia na nowo, z Paulą, bez żadnych obciążeń. Bez rodzinnej firmy, tego pasożyta, który odkąd pamiętał, był z nim, tkwił w nim. Przez długie lata wierzył, że to sens jego egzystencji: kierowanie firmą, budowanie jej, rozwijanie. To, co wbrew powszechnej opinii osiągnął. Tylko pytanie brzmi: po co? Żeby zmieniły się jedynie zewnętrzne oznaki sukcesu: większy i lepszy samochód, droższe ubrania, jakaś absurdalna podróż do tylko z pozoru egzotycznego kraju. Tak, otaczająca go rzeczywistość była nieciekawa. Dopóki nie poznał Pauli. Uśmiechnął się na wspomnienie, że właśnie dzięki Laboratorium i nowym kampaniom w mediach poznał Paulę de la Fe. Nawet nie kojarzył jej twarzy, gdyż rzadko oglądał telewizję, a jeszcze rzadziej seriale rodzimej produkcji. Być może dlatego zachowywał się przy niej naturalnie, być może dlatego ona się nim zainteresowała. A może nie. To nie miało żadnego znaczenia. I nie warto było zastanawiać się nad powodami.

Efektem było to, że zamieszkali razem, nuda zniknęła w zamierzchłej przeszłości i powoli, stopniowo Víctor zaczął żyć: nie tylko oddychać, jeść, spać czy przelatywać jakieś kobiety, dość rzadko i raczej machinalnie. W wieku czterdziestu kilku lat Víctor Alemany zakochał się tak, jak tylko potrafi się zakochać sfrustrowany czterdziestolatek albo nastoletnia brzydula: bez pamięci. Chciał z nią podróżować, spędzać z nią każdy dzień, a gdyby był feudalnym monarchą, złożyłby królestwo u jej stóp. Czasem ogarniał go strach, że posuwa się za daleko, podejrzewał, iż chęć pozostawienia za sobą wszystkiego, co było do tej pory jego życiem, i euforia, z jaką witał każdy dzień, są zapowiedzią spektakularnego upadku. W takich chwilach myślał o swoim ojcu, którego w łóżku młodziutkiej prostytutki zabiły nie tyle seksualne ekscesy, jak twierdziła Sílvia, ile to, że odzwyczaił się od sprawiania ciału radości. Serce też rdzewieje, pomyślał Víctor, ale on zareagował na czas. A kiedy się ożywiło, żaden nieprzyjacielski ogień go nie powstrzymał. Decyzja o sprzedaży Laboratorium Alemany dojrzewała od czasu rozmowy z Paulą, kiedy po raz pierwszy w życiu wyznał komuś, jak bardzo go ta praca nudzi. A ona, młodsza, odparła na to argumentem klarownym, jakże oczywistym. „Jest twoja, Víctorze. To jest twoja firma. Nie jesteś zatrudnionym w niej pracownikiem. Masz wybór”. „Wybór”, słowo, którego w domu rodziny Alemany używano rzadko, a jeśli już, to w negatywnym znaczeniu. Jego siostra, na przykład, „źle wybrała” wiele lat wcześniej i drogo za to zapłaciła. Natomiast on, którego ojciec beształ za brak zdecydowania, otrzymał nagrodę. Nadszedł zatem moment dokonania wyboru, a w każdym razie rozważenia takiej możliwości… Naturalnie rady szukał u Octaviego Pujadesa, który usiłował poskromić to pragnienie zmiany, mogące w czasach, kiedy sytuacja ekonomiczna nie sprzyjała ani pozyskiwaniu ciekawych ofert, ani nagle podejmowanym decyzjom, doprowadzić do zniszczenia firmy. Ale

rozwaga, umiar, rzeczowe argumenty straciły podstawy, kiedy u żony Octaviego zdiagnozowano raka, równającego się wyrokowi śmierci. To zadecydowało, że przyznał Víctorowi rację, lecz zobowiązał go do zachowania negocjacji w największej tajemnicy i ostrzegał przed inwestorami, którzy spadali nagle z nieba z workami gotówki. Wykorzystując urlop Octaviego, spotkali się kilka razy z potencjalnymi kupcami w tajemnicy przed resztą kierownictwa, zwłaszcza przed Sílvią. Nie chodziło nawet o to, że mogłaby nie dopuścić do sprzedaży; o wiele bardziej obawiał się, że jakakolwiek presja z jej strony byłaby dodatkowym obciążeniem. Jedynie nieszczęsna Sara podejrzewała zapewne, że jej szef i dyrektor finansowy nad czymś pracują, ale Víctor wiedział, że sekretarka była wobec niego lojalna. A więc, pomyślał, nie mogę odkładać rozmowy z Sílvią. Miał zamiar spotkać się z nią w czasie świąt, ale tego nie zrobił, z lenistwa raczej niż ze strachu; sprzedaż była praktycznie sfinalizowana. Octavi poradził mu, żeby zaczekał do stycznia, do czasu zebrania, które właśnie się skończyło. Víctor zgodził się; może jeszcze przez parę dni udawać, że nic się nie dzieje, chociaż w głębi duszy czuł, że to nie w porządku. Tak samo czuł się w czasie kolacji przedświątecznej dla pracowników firmy, ostatniego oficjalnego przyjęcia, niedorzecznej farsy, w której wystąpił z zaangażowaniem wytrawnego aktora. Zaczął wspominać ten wieczór i wtedy pamięć — kapryśna i zdradziecka — wychwyciła myśl krążącą mu w głowie od czasu, kiedy inspektor z argentyńskim akcentem pokazał mu to straszne zdjęcie. Powiązane z innym wspomnieniem było jak cios pięścią. • • • — Każda kobieta pragnie czuć się piękna. Głos Víctora Alemany’ego, dyrektora generalnego Laboratorium nazwanego od jego nazwiska, bez trudu dociera do wszystkich zebranych. Dla niektórych zdanie brzmi bombastycznie i jest zupełnie nie na miejscu w obecnych trudnych czasach.

Gdzieniegdzie słuchający ograniczają się do wyrażenia dezaprobaty ironicznymi półuśmieszkami, które znikają zaraz pod maską uprzejmego zainteresowania. Słychać kaszlnięcie, tu i tam chrobot łyżeczki na talerzyku z deserem. Blisko sto osób przybyłych do jednego z pomieszczeń w Laboratorium, przekształconego w wielki pokój jadalny, gotuje się do wysłuchania okolicznościowej przemowy, a może tylko do udawania, że zamierza jej wysłuchać. To element wieloletniej tradycji: co roku organizowana jest świąteczna kolacja dla pracowników, co roku dyrektor wygłasza kilka słów, co roku na zakończenie rozlegają się pełne szacunku oklaski. A potem fiesta, o ile można to tak nazwać, potoczy się bez żadnych przerw. Dlatego na większości obserwujących go twarzy maluje się powściągliwe zainteresowanie, z jakim zapewne słuchano by ojca panny młodej proponującego toast za szczęście nowożeńców. Nikt nie oczekuje niczego oryginalnego, ale trzeba się skupić i uśmiechać. Tego wieczoru jednak po wstępnej zapowiedzi światła powoli przygasają i na ścianie za plecami Víctora Alemany’ego pojawia się reprodukcja obrazu. Naga długowłosa kobieta stoi w ogromnej muszli kołyszącej się na łagodnych falach. Po lewej stronie unosi się w powietrzu spleciona w uścisku, uskrzydlona para, łagodnym podmuchem rozwiewa rude włosy kobiety i kieruje muszlę ku brzegowi. Po prawej stronie ubrana na biało dama w wyciągniętych dłoniach trzyma czerwony płaszcz, jak gdyby chciała przykryć nieziemską urodę niecodziennego zjawiska, zbyt olśniewającą dla zwykłego śmiertelnika. Wszyscy znają ten obraz, ale niejeden miałby problem z przypomnieniem sobie imienia postaci czy nazwiska malarza. Nie chodzi teraz jednak o test z historii sztuki i po chwili na ten obraz nakłada się inny. Jest to fragment poprzedniego, twarz Wenus okolona płomiennorudymi włosami, oczy koloru miodu wpatrzone w zamyśleniu w jakiś punkt, blada nieskazitelna skóra, tylko policzki lekko zaróżowione, usta drobne, zamknięte. Młodość, czystość, ponadczasowe piękno.

— Kanony kobiecej urody zmieniały się przez wieki. Víctor Alemany wygłasza kolejne zdanie. Oklepany zwrot, przynajmniej politycznie poprawny, poprzedza całą kolekcję pięknych kobiecych twarzy ukazujących się na ścianie w takt nastrojowej muzyki. Nie następują po sobie w chronologicznym porządku; i tak za urokliwie spokojnym popiersiem Nefertiti pojawia się zmysłowa, niemal dzika twarz młodziutkiej Brigitte Bardot, a łagodna renesansowa madonna ustępuje miejsca makiawelicznie atrakcyjnej twarzy macochy Królewny Śnieżki. Nie wiadomo, kto dokonał tego wyboru, ale już na pierwszy rzut oka widać, że była to osoba ze szczególnym upodobaniem do kobiet o jasnych włosach. Zimne czy zmysłowe, łagodne czy zniewalające, pojawiają się na ponad połowie przedstawionych wizerunków. Zebrani niemal z ulgą odbierają zdjęcie hebanowej Grace Jones i dopiero wtedy rozpoznają muzyczny podkład i jej głęboki głos w I’ve Seen That Face Before, elektronicznym tangu na akordeonie. Jej ostre androgyniczne rysy są jak gdyby wstępem do całej serii zdjęć kobiet nieznanych, różnej urody, w różnym wieku. Pokaz dobiega końca i przez chwilę nie wiadomo, czy rozlegną się oklaski, czy nie. Ktoś zaczyna nieśmiało, kilka innych osób idzie w jego ślady. Tych parę ognisk aplauzu przygasa, kiedy Víctor, dziękując skinieniem głowy, unosi prawą rękę jak polityczny przywódca, który wie, że najlepsza część dopiero nadejdzie. — Poświęciliśmy wiele lat na to, aby kobiety mogły czuć się piękne, aby dać im nadzieję na odzyskanie utraconej młodości. I, co bardzo ważne, za naprawdę rozsądną cenę. Nasze produkty stały się synonimem jakości i przystępnej ceny i dzięki tym dwóm podstawowym zasadom od ponad sześciu dekad odnosimy sukcesy. Tak zaczyna się przemówienie, jakiego oczekiwano od samego początku. Takie, które obejmuje okres od powstania firmy po ostatni, kończący się rok. Rok burzliwy, rok restrukturalizacji, rok

zmian. Mimo że nie ma powodu do uskarżania się na wyniki, nadchodzą trudne czasy. Przy stoliku najbliżej Víctora dwie osoby spoglądają na siebie. Amanda Bonet i Brais Arjona są elementem tych zmian: nowe twarze w firmie liczącej ponad pół wieku. Dyrektor generalny kontynuuje: nadchodzą trudne lata, wszystkich to dotknie, ale on jest przekonany, że firma została przygotowana do nowych wyzwań. Podjęto ryzykowną decyzję, to prawda, lecz przyświecał temu jeden cel, jedno marzenie. Nowa linia produktów już znalazła się na rynku. LA/Young. Nazwa nieco pretensjonalna, początkowo długo dyskutowana, w końcu zaakceptowana na podstawie wymaganych w handlu przepisów. Logo, litera Y, która pojawia się teraz na ścianie, zapowiada drugą część pokazu. Najściślej zaangażowani w prace nad linią Y wiedzą, co ukaże się oczom zebranych. Program informacyjno-reklamowy nakręcono z początkiem lata, stąd lekka opalenizna wszystkich uczestników. Pierwszy pojawia się na ekranie Alfred Santos i przedstawia nową linię produktów: łagodne kremy do pielęgnacji bardzo młodej cery, która potrzebuje jedynie środków nadających jej świetlistości i blasku. Ten krok oznacza również wejście do sektora przemysłu kosmetycznego, w którym Laboratorium Alemany do tej pory nie miało udziału. Co więcej, i Víctor Alemany dobrze o tym wie, cele kampanii sięgają dalej, gdyż coraz więcej kobiet po trzydziestce czuje się równie młodo jak dwudziestolatki. Dlatego Brais Arjona wybrał jako modelkę do zdjęć Paulę de la Fe, która zyskała sobie popularność rolą nauczycielki romansującej ze swoim uczniem w serialu telewizyjnym. Paula ma dwadzieścia dziewięć lat, ale w serialu jest świeżo po studiach i wygląda bardzo młodo. Ani Brais, ani nikt z ekipy nie pomyśleliby wówczas, że ich szef zwiąże się z Paulą, co przyda nowej linii dość nieoczekiwanego rozgłosu. Zdaniem Sílvii, niepoważny krok. Víctor chciałby, żeby Paula towarzyszyła mu tego wieczoru, jednak usłyszawszy kategoryczne „To jest kolacja dla pracowników firmy”, uznał, że lepiej nie sprzeciwiać

się siostrze. Nie było już warto. W reportażu pojawia się Amanda, która sama mogłaby być modelką kampanii. Mówi o wzorze słoiczków, zupełnie niepodobnych do klasycznych opakowań kojarzących się z kremami mamusi. Następnie Brais Arjona, odpowiedzialny za wprowadzenie linii Y na rynek, ze swadą przedstawia główne koncepcje projektu: młodość, innowacja, wolność. Ilustruje je Paula de la Fe. Po nocy z przyjaciółmi w jakimś lokalu wstaje ledwo żywa, żeby pójść do pracy. Spustoszenie na twarzy w mgnieniu oka usuwa delikatna warstwa After Hours, kremu najwyższej klasy tej linii. Nakładając go na policzki, Paula, z podkrążonymi jeszcze oczami, ale radosna, nuci refren piosenki. Kiedy w lustrze ukazuje się idealna twarz, dźwięk rośnie i można rozpoznać, jeśli nie tytuł albo grupę (Alright zespołu Supergrass), to właśnie refren: We are young, we are free — „Jesteśmy młodzi, jesteśmy wolni” — slogan reklamowy kampanii. Skierowany jest do tych, którzy znają ten utwór, zatem ani nie są tacy młodzi, ani tacy wolni, jak by chcieli. Po zakończeniu prezentacji słychać brawa, może nawet szczere. Víctor opuszcza podium, ale zanim usiądzie przy stole z siostrą i twórcami prezentacji, chce zostawić papiery w swoim gabinecie. Idzie nerwowym krokiem, szybko, publiczny występ zawsze go stresuje. Zauważa światło w gabinecie Sílvii, zbliża się do uchylonych drzwi, otwiera je i ogarnia go zdumienie na widok Sary. — Co ty tu robisz? — woła. Sara Mahler, zwykle stojąca na wysokości zadania, jest zażenowana. Mówi, że nagle przypomniało jej się, iż Sílvia prosiła ją o jakieś dokumenty. Z rąk wypada jej teczka, a kiedy szef chce się schylić, by ją podnieść, ona ubiega go i zbiera wszystko, co z niej wypadło. Coś zwraca uwagę Víctora, lecz wtedy nie nadaje temu żadnego znaczenia. Zdjęcie wiejskiej okolicy, pagórkowaty pejzaż. Nie może

rozróżnić szczegółów, tylko drzewo w tle, gałęzie, coś z nich chyba zwisa. Sara podnosi zdjęcie, szybko wkłada do teczki i na nowo sprawna i kompetentna wychodzi z gabinetu, mówiąc: — Chodźmy, Víctorze. Gospodarz nie powinien opuszczać gości.

21 Następnego dnia rano plotki na temat awantury pomiędzy inspektorem Salgado i Bellverem kursowały już po pokojach i korytarzach całego komisariatu i wiadomo było, że za mniej więcej godzinę dotrą wyżej. Héctor pojawił się w pracy o ósmej; po drodze do swojego biura zauważył niejedno ukradkowe spojrzenie, na jego widok przerywano rozmowy. Wiedział, że wcześniej czy później będzie musiał porozmawiać o tym z komisarzem, ale zanim to nastąpi, on będzie miał chwilę spokoju. Wystarczająco dużo czasu, żeby jeszcze raz przejrzeć akta Ródenasa i Sary Mahler przed wyjazdem do Laboratorium Alemany. Prawdę mówiąc, niewiele się spodziewał po tej wizycie. Sekcja zwłok Sary Mahler, czynność rutynowa w takich okolicznościach, nie przyniosła nic, co mogłoby wskazywać, że nie rzuciła się pod pociąg z własnej woli. Wyniki sekcji Ródenasa, jego żony i córki były też jednoznaczne. A jednak samobójstwa dwóch osób z tej samej firmy, prowadzących — przynajmniej pozornie — życie tak samo normalne jak większość ludzi, budziły czujność Héctora; instynkt, któremu nauczył się ufać przez wszystkie lata pracy. Wziął do ręki zdjęcie całej grupy; chciał spróbować czytać w obojętnych twarzach, przyjrzeć się jeszcze raz postaciom uwiecznionym dla potomności w raczej wymuszonych pozach. Gaspar i Sara. Sara uśmiecha się, z pewnością posłuszna prośbie osoby, która trzyma aparat. Gaspar, przeciwnie, jest poważny, wpatruje się w obiektyw, skoncentrowany, zupełnie jak gdyby bilans mu się nie zgadzał: zmarszczone czoło, ciało spięte. Podobnie wygląda na fotografii na plaży, która ukazała się w artykule Loli. Może to była twarz przeznaczona dla obiektywu, pomyślał Héctor. Ufał swojemu instynktowi, ale wiedział też, że czasem można ulec fałszywym wrażeniom. Gdyby dłużej pomyślał, nie zatelefonowałby do niej. Przede wszystkim dlatego, że ósma trzydzieści rano nie jest dobrą porą na

dzwonienie do kogokolwiek. Tym bardziej do kogoś, kogo nie widziało się od ponad siedmiu lat. Ale prawdę mówiąc, miał dwa powody: chciał sprawdzić, czy Lola zachowała ten sam numer telefonu, a także miał na to wielką ochotę, odkąd zobaczył jej nazwisko pod artykułem. Kiedy jednak usłyszał w słuchawce zaspany głos, nie bardzo wiedział, co ma powiedzieć. — Słucham? — Lola? — Zależy dla kogo… — Lola. Obudziłem cię? W ciszy, która nastąpiła, wyobraził ją sobie w łóżku, z mętnym wzrokiem, wyrwaną ze snu. — Héctor? — Już oprzytomniała. — Ten sam. — Cholera. Chyba zaskarżę horoskop. Miałam mieć spokojny tydzień, bez niespodzianek. Roześmiał się. — Mamy już piątek. Prawie się zgadza. — Milczenie w telefonie, jak w radiu, pomyślał Héctor. Statyczna nerwowość. — Co słychać? W śmiechu Loli było więcej ironii niż humoru. — Nie wierzę! — zawołała. — Tyle lat się nie odzywasz i teraz dzwonisz o świcie, w piątek, w styczniu, żeby mnie zapytać, co słychać? Zupełnie jak w Seksie w Nowym Jorku, tylko bez seksu. No i w Madrycie. Chciał coś powiedzieć, ale mu przerwała. — Héctor, przepraszam cię, muszę wziąć prysznic i napić się kawy, zanim porozmawiamy. — I zapalić? — Już nie palę.

— W porządku, zjedz śniadanie, a ja zadzwonię później. Mam tu sprawę, o której kilka miesięcy temu napisałaś artykuł. Chciałbym o tym pogadać. — Myślał, że Lola zapyta, o jaką sprawę chodzi. — Gaspar Ródenas. Facet, który… — Zabił żonę i córkę, a potem siebie. To nie było tak dawno. Dobrze pamiętam. — Mogłabyś rzucić okiem na materiał, który zebrałaś? — Skoro mnie prosisz, to pewnie jest ważne. — Dziękuję. Dobudź się spokojnie. Lolu… — dodał jeszcze. — Cieszę się, że cię słyszę. Nie wiedział, czy usłyszała go, czy nie, bo połączenie zostało przerwane, ale na twarzy pozostał niemądry uśmiech, na tyle długo, że zobaczył go komisarz Savall, kiedy chwilę później wezwał Héctora do siebie. — Akurat dzisiaj jesteś w świetnym humorze, prawda? — powiedział na powitanie. — Mówią, że trupie czaszki też się śmieją. Chociaż nie mają szczególnych powodów do radości. Lluís Savall patrzył na niego, nie mając pojęcia, o czym inspektor mówi. — Zostaw trupie czaszki i siadaj, Héctorze. Mów, o co poszło wczoraj z Bellverem. — Jego ton głosu nie zapowiadał niczego dobrego. • • • Był w tej kobiecie jakiś niesympatyczny rys, chociaż nie potrafił określić, co to jest. Od początku rozmowy Sílvia Alemany starała się pokazać od najlepszej strony, uprzejmie i bez wahania odpowiadając na wszystkie pytania. Mimo to Héctor Salgado nie potrafił pozbyć się irytującego wrażenia, że jest świadkiem wystudiowanej sceny. Wynikało to zapewne z jego przekonania, popartego wieloletnim doświadczeniem, że nie ma osoby, która w mniejszym czy większym stopniu nie posługiwałaby się

kłamstwem. Chęć oszukania — samego siebie albo innych — jest rzeczą równie naturalną jak oddychanie; niewiele osób potrafi znieść szczerą, brutalną prawdę czy to o sobie, czy o swoich bliskich. Ale nawet pomijając ten punkt widzenia, z zachowania Sílvii Alemany przebijała pretensjonalność, a ton głosu przechodził od napuszoności do poufałości. Zaczynało go to drażnić. Znajdował się w Laboratorium Alemany od pół godziny. Towarzyszył mu agent Fort, któremu polecił zrobić rundę po pomieszczeniach firmy bez szczegółowych instrukcji, ale w niebudzącym wątpliwości celu: przyjrzeć się otoczeniu, wyczuć rytm funkcjonowania przedsiębiorstwa, które — jak wynikało z informacji wcześniej zebranych przez Forta — zostało założone w latach czterdziestych i bez nadzwyczajnych osiągnięć, ale też bez poważnych problemów, nadal zajmowało dość istotne miejsce na rynku produktów kosmetycznych. Dopiero w ostatnim dziesięcioleciu udało im się wyprzedzić konkurencję: krem LA/Slim zrobił furorę wśród pań i panów walczących z nadwagą. Ten sukces rozbudził aspiracje firmy, która wkrótce przestała być kojarzona z tanimi kosmetykami sprzedawanymi w centrach handlowych i znalazła dla siebie miejsce w panteonie syntetycznej urody. W ostatnich miesiącach poprzedniego roku Laboratorium Alemany wprowadziło na rynek linię Young przeznaczoną dla bardzo młodych kobiet, o której Héctor nigdy do tej pory nie słyszał, ale która, sądząc po odzewie w mediach, była strzałem w dziesiątkę. Sílvia Alemany nie była ani bardzo młoda, ani piękna. Z natury szczupłej budowy, nie musiała korzystać z dodatkowych środków dla zachowania figury. Podobna jest do brata, myślał Héctor, ale za mało w niej wdzięku albo za dużo pewności siebie. Gdyby chciał robić jakieś porównania, to tak jak w Víctorze widziałby Michaela Yorka, tak jego siostra przypominała mu trochę Tildę Swinton, aktorkę, którą podziwiał, mimo że kobiety, w które wcielała się w filmach, działały mu na nerwy. Zdawał sobie sprawę, że jego

kiepski humor był częściowo efektem porannej rozmowy z Savallem, ale w dużej mierze powodem była ta niezmiernie uprzejma, siedząca naprzeciwko niego kobieta. Zdziwił go brak jakiejkolwiek ostentacji w wystroju gabinetu. Raczej oszczędny w szczegółach, odznaczał się prostotą niewiele mającą wspólnego z wyobrażeniami Héctora o tym, jak powinna wyglądać firma poświęcona estetyce. Swoją zwykłością zwodził: Sílvia Alemany z pewnością nie była zwykłą postacią. — Doprawdy nie wiem, w czym moglibyśmy panu pomóc, inspektorze. Ciągle nie możemy przyjść do siebie po śmierci Sary. W gruncie rzeczy bardzo niewiele wiemy o życiu prywatnym naszych pracowników. Nigdy nie podejrzewałabym, że Sara była taka… nieszczęśliwa. — Nie miała wielu przyjaciół, prawda? Sílvia wzruszyła lekko ramionami, jak gdyby chciała dać do zrozumienia, że to nie była jej sprawa. — Nie mam pojęcia, czy poza pracą miała jakichś przyjaciół. Uważam, że Sara nie należała do tych, którzy zawierają przyjaźnie w pracy, ale to nie znaczy, że w innych środowiskach nie miała bliskich sobie osób. Naturalnie. Nie można było odmówić temu logiki. — A Gaspar Ródenas? Westchnęła głęboko. — Inspektorze Salgado, na temat Gaspara już rozmawiałam z pana kolegami — powiedziała tonem uprzejmym, w którym mogło się kryć zniecierpliwienie. — Nie widzę związku między nim a śmiercią Sary. — Ja też nie mam sprecyzowanego zdania. — Héctor wyjął z teczki grupowe zdjęcie. — Przyzna pani jednak, że co najmniej dziwne może się wydać to, że nie żyją dwie osoby, które są na tej fotografii. Nawet na nią nie spojrzała.

— Nie nazwałabym tego dziwnym, inspektorze. To raczej smutne. — Kiedy zrobiono to zdjęcie? — W zeszłym roku, w marcu albo kwietniu, nie pamiętam dobrze. I nie wiem, co… Héctor przerwał jej. — To był wyjazd firmowy? — Zorganizowaliśmy warsztaty team building. Nie wiem, jak to panu przetłumaczyć… — Znowu ten protekcjonalny ton. — Wiem, co to znaczy, dziękuję. Widzę, że pani też brała w tym udział. Uśmiechnęła się. — Stanowisko dyrektora nie wyklucza mnie z zespołu, inspektorze. Wręcz przeciwnie. W ciągu roku organizujemy kilka podobnych wyjazdów, w różnych grupach. — Proszę podać mi nazwiska pozostałych osób. Przyjrzała się zdjęciu, tak jakby go nigdy dotąd nie widziała. — Mężczyzna z krótkimi ciemnymi włosami to Brais Arjona, prowadzi nasz ostatni produkt, linię Young. Obok niego stoi Amanda Bonet, jest odpowiedzialna za wzory opakowań… — Tego samego produktu? — Tak, ale nie tylko to. Być może pan nie wie, ale Laboratorium Alemany bardzo się rozwinęło w ostatnich latach. Wzornictwo naszych opakowań było dość tradycyjne i Brais Arjona, kiedy go zatrudniliśmy, zadecydował, że należy wprowadzić bardziej nowoczesne wzory. To on polecił nam Amandę. Automatycznie wzięła na siebie prezentację nowej linii. — Rozumiem. A pozostali? — Obok mnie jest César Calvo, kierownik działu logistyki i dystrybucji. — Na zdjęciu César obejmuje ją ramieniem, więc chłodnym głosem dodała: — I mój przyszły mąż. Bierzemy ślub za

kilka miesięcy. — Nie dając inspektorowi czasu na żadną uwagę, mówiła dalej: — Manel Caballero, najmłodszy w tej grupie, pracuje w R and D, dziale badawczo-rozwojowym. Héctor nie mógł odgadnąć, czy Sílvia Alemany tłumaczy znane pojęcia z czystej uprzejmości, czy dlatego, że chciała go zirytować. Jakkolwiek było, irytowała go. Jeśli zauważyła jego zmarszczone czoło, nie zareagowała. — Ten starszy pan, Octavi Pujades, jest od wielu lat naszym dyrektorem finansowym. Pracował w firmie jeszcze za czasów mojego ojca. A te dwie osoby, jak pan już wie, to Gaspar Ródenas i Sara Mahler. — Jeśli dobrze pamiętam, Gaspar pracował w tym samym dziale co pan Pujades, prawda? Czy zazwyczaj w takich warsztatach biorą udział osoby z jednego działu? Uśmiechnęła się. — To zależy. Czasem organizują je działy w celu zintegrowania grupy. W przypadkach takich jak ten chodzi o wzmocnienie więzi pomiędzy pracownikami różnych działów. Zatem odpowiedzią na pana pytanie jest: nie, tak się na ogół nie dzieje. — W jaki sposób dobiera się uczestników? Z twarzy Sílvii nie znikał uprzejmy uśmiech. — Nie wyciągamy losów, zapewniam pana. Przypadkowość i prowadzenie firmy nie idą w parze. Brais i Amanda od miesięcy wspólnie i na pełnych obrotach pracowali nad nową kampanią, uznałam więc, że dobrze im zrobi chwilowa zmiana środowiska. Miałam też inny powód, zależało mi na tym, aby zostały nawiązane bliższe kontakty pomiędzy kierownikami różnych działów, Césarem, Octavim i mną. Umysły twórcze często zapominają, że są tylko częścią dużo szerszej rzeczywistości, że wokół nich są pracownicy zajmujący się bardziej konkretnymi sprawami. Również wiek ma znaczenie w przywracaniu równowagi w grupie i dlatego wybrałam Manela Caballero z działu R and D i jeszcze jedną osobę z działu sprzedaży, która jednak nie mogła wziąć

udziału w tym spotkaniu. Gaspar Ródenas miał podobne stanowisko i dlatego został włączony. — A Sara Mahler? — Cóż, obawiam się, że personel administracyjny czasem może się czuć wykluczony. Potrzebna nam była jeszcze jedna kobieta, dlatego Saúl i ja pomyśleliśmy o Sarze. — Saúl…? — Saúl Duque. Odpowiada za organizację tych warsztatów. Drugi po szefie. Nie znoszę określenia „zastępca”, jest w nim coś służalczego, nie sądzi pan? Musiał pan go widzieć, jego biurko jest naprzeciwko wejścia do mojego gabinetu. Sílvia Alemany odprężyła się. Najwyraźniej lubiła rozmawiać o firmie. — I jak przebiegały? Mam na myśli te wyjazdy? — Ani dobrze, ani źle. Mówiąc między nami, inspektorze, stopniowo dochodzę do wniosku, że tego rodzaju praktyki są bardzo motywujące. Pracownicy czują się docenieni, co samo w sobie jest pozytywne. Héctor przytaknął. — Ale w tym ostatnim przypadku służyły chyba jeszcze innemu celowi, prawda? Przynajmniej dla Gaspara Ródenasa. Spojrzała czujnym wzrokiem. — Dlatego że później mianowano go zastępcą Octaviego na czas jego nieobecności? Nie powiedziałabym, że to było efektem warsztatów. Poza Gasparem brano pod uwagę jeszcze jedną osobę. Kłamała. Kiedy kłamała, w jej głosie brzmiało lekceważenie. — A dlaczego szala przechyliła się na korzyść Gaspara? — Octavi Pujades wolał jego kandydaturę, a brat i ja naturalnie się zgodziliśmy. W końcu nie był to awans na stałe. W gruncie rzeczy zmiana bez wielkiego znaczenia, inspektorze. Gaspar został obarczony większą odpowiedzialnością na zaledwie kilka

miesięcy. Héctor miał co do tego wątpliwości. Z pewnością ta druga osoba z krótkiej listy kandydatów widziała to w innym świetle. — Czy to zdjęcie zrobiono w czasie warsztatów? — spytał, kładąc na biurku fotografię przedstawiającą powieszone psy. Sílvia wzięła ją do ręki bez szczególnego zainteresowania. — Skąd pan je ma, inspektorze? Nie zamierzał kłamać. — Sara Mahler dostała je w wiadomości tekstowej krótko przed tym, jak… popełniła samobójstwo. — Celowo zrobił tę nieznaczną pauzę. — Czy pani je widziała? — Nie rozumiem, dlaczego ktoś wysłał jej coś takiego. To w wyjątkowo złym guście. — Rzeczywiście, nie jest to bardzo piękny widok — zgodził się Héctor. — Ale jest pani znany, prawda? — Inspektorze, nie wiem, co pan insynuuje, ale zapewniam, że nigdy tego zdjęcia nie widziałam. A nie jest to widok, który łatwo zapomnieć. Nie mówiąc już o tym, że sam fakt sfotografowania czegoś takiego to chęć epatowania makabrą. Zamierzał zadać kolejne pytanie, kiedy Sílvia powiedziała: — Zdjęcia nie widziałam, ale tak, wszyscy widzieliśmy drzewo z tymi nieszczęsnymi psami. Pan wie, że tak robią niektórzy myśliwi? Kiedy psy już straciły węch albo są chore czy stare, tak się ich pozbywają. Tak postępują barbarzyńcy. — To musiało wywołać wstrząsające wrażenie. Sílvia skinęła głową. Otrząsnęła się na wspomnienie tej sceny. — Jednym z zadań podczas warsztatów było odnalezienie pewnego miejsca na podstawie wcześniej określonych wskazówek. Podzieliliśmy się na dwie grupy i wyruszyliśmy na poszukiwanie. Celem było dotarcie do drewnianej wiaty w dość dużej odległości od domu, w którym się zatrzymaliśmy. Obok wiaty rosło to

drzewo. — Rozumiem. — Doszliśmy tam niemal jednocześnie, to znaczy obie grupy. Nawet na ostatnim odcinku César i Brais ścigali się, który pierwszy dobiegnie. — Powiedziała to obojętnym tonem, jakby relacjonowała bieg dwóch małych chłopaków za piłką. — Kiedy zobaczyliśmy drzewo, straciliśmy ochotę na wszystko. — Nie pamięta pani, czy ktoś zrobił zdjęcie? Pokręciła głową, jakby sama myśl wydała jej się absurdalna. — Po co ktoś chciałby to zrobić? To potworne. — Nie wiem. Ale ktoś je zrobił. I z jakiegoś powodu wysłał Sarze. Ze słów i postawy Sílvii biło tak silne przekonanie, że Héctor zaczął powątpiewać w słuszność swojej oceny sytuacji i winę za nękający go sceptycyzm zrzucać na wcześniejszą rozmowę w komisariacie. — W tej sprawie nie mogę panu pomóc, inspektorze. Proszę mi jednak wierzyć, że wszyscy byliśmy tym widokiem wstrząśnięci. To potworne. — Jakby po namyśle dodała: — Być może uzna pan, że postąpiliśmy nierozsądnie, ale tak nas to poruszyło, że zakopaliśmy je. — Zakopaliście? Uśmiechnęła się. — Z perspektywy wydaje się to co najmniej dziwne. Ale wtedy czuliśmy, że nie można ich tak zostawić. Powieszonych za szyje, wystawionych na słońce, deszcz. Dom, w którym się zatrzymaliśmy, był oddalony od miasteczka. Nie jestem pewna, czy ktoś stamtąd by przyjechał tylko z powodu psów. — Przemoc wobec zwierząt jest przestępstwem — powiedział Héctor. — Na pewno ktoś by zareagował. — Zapewne ma pan rację. Nie pomyśleliśmy o tym. To się

wydarzyło przed południem i kiedy skończyliśmy zajęcia po południu, postanowiliśmy wrócić i je pogrzebać. Być może wstąpił w nas duch wspólnoty, chcieliśmy zrobić coś razem — powiedziała z cieniem ironii. — A więc wróciliście, zdjęliście je i tam na miejscu pogrzebaliście. — Tak. — Wzruszyła ramionami. — Naprawdę nie mogę uwierzyć po tym wszystkim, że któreś z nas wykazało tyle złego gustu, żeby zrobić zdjęcie i wysłać je Sarze. — Czy organizacje ekologiczne wywierają na Laboratorium Alemany jakąś presję? — zapytał Héctor. — W związku z doświadczeniami na zwierzętach. — Nasze produkty są w stu procentach ekologiczne, inspektorze. Nie prowadzimy eksperymentów na zwierzętach. Zawsze znajdzie się jakaś grupa, która wrzuci nas do jednego worka z innymi laboratoriami, ale, prawdę mówiąc, od dawna nic takiego się nie zdarzyło. Héctor zamyślił się. Informacje Sílvii były w miarę obszerne, rzeczowe, ale nie dawały odpowiedzi na najważniejsze pytanie. Kto zrobił zdjęcie? A przede wszystkim, dlaczego dostała je Sara krótko przed rzuceniem się pod pociąg na stacji metra? — Wejdźmy na teren hipotez, pani Alemany. Gdyby miała pani wskazać kogoś z wtedy obecnych, kto by to był? Znowu wzruszyła ramionami. — To nie jest fair, inspektorze. — Widząc, że obserwuje ją uważnie, mówiła dalej: — To, co powiem, uzna pan pewnie za próbę zepchnięcia sprawy na inne tory, ale, prawdę mówiąc, jedyną osobą, która byłaby zdolna zrobić coś takiego, był Gaspar Ródenas. Nie, nie w takim sensie, jak pan myśli. Gaspar był członkiem kilku organizacji walczących o prawa zwierząt i może chciał mieć to zdjęcie jako dowód dla władz. Héctor przytaknął. Bardzo prawdopodobne, chociaż w aktach

Gaspara nie było żadnej wzmianki o ekologii czy prawach zwierząt. — Zdziwi pana, że znam jakieś szczegóły z życia Gaspara Ródenasa, ale kiedy wydarzyła się ta tragedia, zajrzałam do jego teczki. Proszę zrozumieć, to był naprawdę potworny szok, że osoba, którą spotykaliśmy codziennie w biurze, nagle stała się mordercą i samobójcą. Dlatego przejrzałam jego testy psychotechniczne i raporty, jakie okresowo sporządzamy na temat naszych pracowników. W jednym z nich znalazłam tę informację i dlatego pamiętam. — Czy było w tych testach coś, co mogłoby mieć związek z późniejszymi wydarzeniami? Sílvia Alemany pokręciła głową. — Gdyby dało się przewidzieć coś takiego na podstawie jednego prostego testu, dla policji zabrakłoby pracy, nie sądzi pan? Na tym skończyli rozmowę. Héctor przyjął zaproszenie Sílvii do zwiedzenia Laboratorium Alemany w towarzystwie Saula Duque’a. — Chętnie sama bym pana oprowadziła, ale mam zebranie za dziesięć minut. — Pani brat jeszcze nie wrócił? Mówił mi, że wybiera się w podróż. — Która to godzina? — Spojrzała na zegarek. — Za piętnaście dwunasta. Pewnie zaraz tu będzie, jeśli nie wstąpił do domu zostawić walizkę. Chciał się pan z nim zobaczyć? — Nie, nie. To niekonieczne. Dziękuję pani za wszystko. — Jeśli będziemy panu do czegoś jeszcze potrzebni, wie pan, gdzie można nas znaleźć. — Podniosła się zza biurka, jednoznaczny sygnał zakończenia wizyty. — Inspektorze, ufam pańskiej dyskrecji. Wśród pracowników krążyło już wystarczająco dużo nieprzyjemnych komentarzy po śmierci Gaspara i Sary. — Niech pani będzie spokojna, nie wywołam paniki — odparł

Héctor. — Jestem tego pewna. Nieszczery komplement; satysfakcja w głosie Sílvii Alemany była zbyt widoczna, aby Héctor jej nie zauważył. Nie bardzo rozumiejąc dlaczego, jeszcze bardziej go to rozdrażniło. Lecz ani on, ani Sílvia nie wiedzieli, że ten wyraz wyniosłości na jej twarzy — jak i wszelkie ślady samozadowolenia — znikną kilka godzin później, kiedy Víctor przyjedzie do biura i za zamkniętymi drzwiami przeprowadzi z siostrą prywatną rozmowę.

22 Biegnąc nadmorską promenadą, ciemną i opustoszałą, Héctor miał nadzieję, że pot i zmęczenie rozładują nagromadzone napięcie. Jednak ani rześkie wieczorne powietrze, ani bliskość morza, o tej godzinie wyczuwalna jedynie w niespokojnym szumie fal, nie przynosiły oczekiwanego odprężenia. Przyspieszył kroku, chcąc zmęczyć ciało, nie myśleć o problemach, skoncentrować się tylko na pokonaniu całej trasy. Nic mu to nie dało, gdyż wizje wydarzeń z całego dnia, w większości nieprzyjemne, wyłaniały się w pamięci nieoczekiwanie i bezładnie jak głodne piranie. Rozmowa z Savallem, którą postanowił przetrzymać z właściwym sobie dystansem, w treści nie była niespodzianką; Héctora zdziwiła natomiast jej forma. Komisarz oczywiście wysłuchał go, przyznał, że Bellver potrafi być, mówiąc mało oględnie, pierwszej wody skurwysynem, ale nie uwierzył, że Héctor nic nie wiedział o zabraniu teczki Ruth z akt osób zaginionych. Przybrał ton między poważnym i obrażonym, żeby nie zostawić wątpliwości, że „czuje się głęboko zawiedziony”. Po wszystkim, co dla niego zrobił, po wspieraniu go, kiedy zawalił sprawę i nadużył siły, Savall oczekiwał, jeśli nie wdzięczności, to przynajmniej lojalności. I szczerości. Nie ma nic gorszego niż prawda, która brzmi jak kłamstwo, myślał Héctor. Przedstawił masę argumentów, ale komisarz pozostał niewzruszony, co więcej, oskarżył go o wykorzystywanie podinspektor Andreu do wykonania roboty za niego. „Odwagi ci zabrakło, co?” Héctor, który już dwukrotnie i bez skutku dzwonił do Martiny Andreu, powtórzył, że nic o tym nie wie, i było mu bardzo przykro, że Savall nie wierzył. Ale wkrótce wszystko się wyjaśni, pomyślał. Martina wraca z Madrytu w poniedziałek i będziemy mieć okazję do rozmowy. Prawdę mówiąc, jemu też wydało się dziwne, że zrobiła coś, co w innych warunkach nie miałoby większego znaczenia. W tych jednak okolicznościach, mając na uwadze to, że z jednej strony chodziło o Ruth, a z drugiej

o Bellvera, mogła przypuszczać, że skończy się to katastrofą. Ostatnie słowa komisarza, wypowiedziane tonem ojcowskiego wyrzutu, którego Héctor nie trawił, nie pozostawiały najmniejszych wątpliwości: „Zyskujesz sobie wrogów, Héctorze. I wiesz, że nie możesz sobie na taki luksus pozwolić, już nie. Wkrótce może nadejść moment, kiedy nawet ja cię nie obronię”. Jeśli to ostrzeżenie miało odnosić się do prawdopodobieństwa roztrzaskania twarzy Bellverowi, komisarz mógł mieć powody do niepokoju. Dawno już Héctora nie ogarnęła taka furia, nie czuł takiej potrzeby rzucenia się na niego z pięściami, i zapobiegło temu tylko pojawienie się agenta Forta. Twarz Bellvera snującego domysły co do emocjonalnej chwiejności Ruth i urażonej ambicji męża porzuconego dla kobiety sama prosiła się o potężny cios w szczękę. Héctor wyczuwał, że o to właśnie Bellverovi chodziło — o sprowokowanie go, rozwścieczenie, udowodnienie, że Salgado jest niebezpiecznym argentyńskim szaleńcem, który zaatakuje nie tylko podejrzanego kryminalistę, ale nawet kolegę z policji. Zapanowałem nad sobą, myślał Héctor, choć zdawał sobie sprawę, że nie była to tylko jego zasługa. W poniedziałek wszystkie wątpliwości się rozwieją, powtarzał sobie, i ta myśl dodała mu sił. Jeszcze przyspieszył kroku na promenadzie, już zupełnie pustej, przy szumie fal, tym bardziej wzburzonych — wydawało się — im bardziej on się uspokajał. Zanosiło się na deszcz, niebo było pokryte ciemnymi chmurami, gdzieś w oddali błysnął piorun. Najsensowniej byłoby wracać, ale Héctor, wychodząc z domu, wyznaczył sobie cel — kominy starej elektrowni w Sant Adrià — i nie miał zamiaru rezygnować z czegoś, co mógł osiągnąć własnym wysiłkiem. Jedyny cel w tym dniu, którego zdobycie nie było uzależnione od woli innych, woli mówienia prawdy przez, na przykład, Sílvię Alemany. W rezultacie wizyta w Laboratorium okazała się tak bezowocna, jak się spodziewał, a informacje zdobyte przez agenta Forta, o których rozmawiali w drodze powrotnej, też nie zawierały

żadnych rewelacji. Owszem, pracownicy byli poruszeni tymi dwoma tragicznymi wydarzeniami, które nastąpiły w tak krótkim czasie, ale nie widzieli między nimi żadnego związku. W komentarzach, według Forta, zwracali uwagę, że Sara była dziwna — „bez mężczyzny u boku” — co Héctor uznał za oznakę najpodlejszego męskiego szowinizmu. I dodawali, że Boże Narodzenie jest bardzo przykrym czasem dla osób samotnych. Z tym się zgodzę, pomyślał i poczuł pierwsze krople deszczu, tak nieliczne, że początkowo sądził, że dobiegły go od morza. Jeśli chodzi o Gaspara Ródenasa, dla większości pracowników jego śmierć należała już do przeszłości; wtedy o tym rozmawiali, teraz nie mieli wiele do dodania. Pewna wiadomość miała jednak znaczenie. Potwierdziły się podejrzenia Héctora co do awansu Ródenasa. Rozmówcy Forta, z którymi spędził chwilę przy maszynie z napojami, powiedzieli mu, że Martí Clavé, drugi kandydat, przeżył to dużo głębiej, niż Sílvia Alemany sądziła. „Niewiele brakowało, a by się pobili”, powiedział Fort, nie patrząc na szefa; widocznie poczuł się niezręcznie, pamiętając, co się mogło stać poprzedniego popołudnia. „Ale ten Clavé nie popuścił i zaraz na początku dał Ródenasowi do zrozumienia, że uważa się za pokrzywdzonego”. Powiedzieli, że Gaspar nie zareagował na prowokację, po prostu zmilczał. Mówili też, że kiedy dowiedzieli się o jego śmierci, o zabójstwie żony i córki, Martí Clavé zamknął się w sobie i przez kilka dni z nikim nie rozmawiał. To wszystko mieściło się jeszcze w granicach zwykłej w takich sytuacjach logiki zachowania — awanse, zasłużone lub nie, pracownicy z poczuciem niedocenienia. Takie rzeczy zdarzają się wszędzie i nie wywołują szczególnych emocji. Być może w innych czasach Martí Clavé obraziłby się i odszedł z firmy, ale w istniejącej sytuacji wyraził protest słowem, nie czynem. Jakkolwiek było, nie miało to wszystko żadnego związku z Sarą Mahler, z powieszonymi psami ani z wrażeniem, że Sílvia Alemany i pozostali uczestnicy warsztatów kłamali jak z nut.

Deszcz już się rozpadał, ale Héctor, nawet mając w perspektywie przemoczony dres, biegł dalej. Za dużo się w nim zebrało frustracji, żeby teraz rezygnować. Rozczarowanie rosło w nim w czasie wędrówki po firmie w towarzystwie Saula Duque’a, który okazał się miłym młodym człowiekiem i na tyle gadatliwym, że Héctor mógł go trochę pociągnąć za język. Dużo się jednak nie dowiedział: Saúl był zadowolony z pracy w firmie, zarządzanej przez Sílvię Alemany, szefową surową, ale sprawiedliwą; firma nie ucierpiała zanadto z powodu kryzysu, chociaż obawiano się, że sytuacja się pogorszy, ponieważ zielone wyspy zapowiadane przez rząd jakoś nigdzie nie powstawały; mimo ostatnich tragicznych wydarzeń atmosfera w firmie była bardzo przyjemna. Saúl miał jasno sprecyzowane zdanie: „Gaspar był bardzo rozdrażniony, nerwowy, ale nigdy bym nie pomyślał, że tak totalnie straci głowę. Jestem pewny, że za tym kryło się coś więcej, jakiś konflikt między nim a żoną, o czym nic nie wiemy”. Mówiąc o Sarze, nie potrafił ukryć pewnej niechęci — najwyraźniej wśród większości wywoływała taką reakcję. „Ale to o niczym nie świadczy, inspektorze. Nie powiedziałbym, że była w depresji, po prostu jakoś nie umiała się dopasować”. Zwiedzanie z przewodnikiem okazało się tak nieciekawe, jak można się było spodziewać. Saúl Duque przedstawił go Braisowi Arjonie i Amandzie Bonet, którzy potwierdzili wersję Sílvii Alemany. Z pozostałymi osobami nie miał zamiaru rozmawiać; był przekonany, że Manel Caballero i César Calvo innymi słowami powiedzą mu to samo. Jedynym barwniejszym momentem był ten, kiedy mimochodem zapytał Amandę, czy przyjaźniła się z Sarą Mahler. Dziewczyna zarumieniła się, co można było wziąć za wyraz onieśmielenia wobec policjanta — ale Héctora takie wytłumaczenie nie przekonywało — i powiedziała, że tylko wpadła do niej na kawę któregoś popołudnia. Logiczne, beznadziejnie normalne. Wrócili z Fortem do komisariatu bardziej zniechęceni, niż kiedy z niego wychodzili. Został im jeden szczegół do prześledzenia: chłopak Sary, jeśli istniał, w co nawet Héctor

zaczynał wątpić… Zrobił obrót w chwili, kiedy w blasku błyskawicy zobaczył, że jest u celu. Teraz najgorsza część: pobiec z powrotem. Myśl o drodze powrotnej przypomniała mu Lolę; ciągle jeszcze do niej nie zadzwonił. Zrobi to później, a na razie skoncentruje się na biegu. Musi zebrać wszystkie siły, żeby uciec przed deszczem, uciec przed wspomnieniami. Uciec przed wspomnieniem zranionych oczu Ruth, kiedy powiedział jej o związku z Lolą. A także przed gorzkim wspomnieniem chwili, kiedy zdecydował się na zawsze Lolę porzucić.

23 Było już po piątej nad ranem, kiedy César wsunął się do chłodnej pościeli obok śpiącej głęboko, niczego nieświadomej Sílvii. Poprzedni dzień, sobota, był deszczowy, szary jak berlińska zima i ponury jak nastrój Sílvii, która zamieniła z nim może dwa słowa. César niechętnie widział wokół siebie ludzi chorych, należał też do tych, którzy wolą, żeby ich zostawić w spokoju, kiedy im coś dolega. Dlatego kiedy Sílvia odmówiła rozmowy na jakikolwiek temat, twierdząc, że chyba łapie ją grypa, pocałował ją w czoło — wyjątkowo zimne — i poradził, żeby się położyła. Nic dziwnego, że źle się czuje, pomyślał César, odzywa się napięcie ostatnich kilku dni. Trzymając się wyznaczonej mu roli, spędził u niej cały dzień, nie mając nic do roboty, przysypiając przed telewizorem, starając się powoli przyzwyczajać do tego miejsca, które za kilka miesięcy miało stać się jego domem. Byli sami. Pol poszedł do kolegi z klasy, a Emma podobno uczyła się u koleżanki. César nigdy nie pytał o nich i ucieszył się, że cały salon ma dla siebie. Po południu Sílvia wstała, ale widać było, że nie czuje się lepiej. Przeciwnie, po długiej sjeście była jak otumaniona, głowa pękała jej z bólu. Nawet przez chwilę César nie podejrzewał, że za tymi symptomami kryje się niepokój wywołany rozmową z Víctorem. Sílvia położyła się, bo czuła, że traci kontrolę nad sprawami, i musiała ukryć się we własnej, intymnej przestrzeni, jaką była jej sypialnia, jej łóżko. Przygarnąć poduszkę, zamknąć oczy i zapomnieć, przynajmniej na kilka godzin, że jej życie się zmieni. Czuła się zdradzona, sprzedana przez Víctora, ale przede wszystkim przez Octaviego. Pomagał w planach jej brata i ukrywał je przed nią jak Judasz w garniturze i krawacie. Powinna powiedzieć o tym Césarowi, ale było jej wstyd: nie chciała, by zobaczył w niej kobietę oszukaną, przegraną, której pozbywano się bez cienia przyzwoitości. Oczywiście zachowa swoje stanowisko,

jeśli będzie chciała. Víctor bardzo starał się pokazać, że jest dla niego niezwykle ważna, ale oboje wiedzieli, jaka jest prawda: funkcja Sílvii w firmie wybiegała daleko poza zakres obowiązków dyrektora, a władzę dawały jej w równym stopniu operatywność i nazwisko. Żadne pieniądze tego nie zrekompensują. W innym czasie pokłóciłaby się z bratem, walczyłaby o swoje interesy, cisnęłaby w twarz obelgami. Ale w piątek po wizycie inspektora była z siebie tak zadowolona, że usłyszawszy wiadomość Víctora, nie była w stanie wydusić z siebie słowa. Niema, jałowa, martwa. Dwadzieścia cztery godziny później, leżąc w łóżku, jedynie czuła w ustach smak goryczy. Nawet groźba, którą dwa dni wcześniej usłyszała w telefonie, straciła wagę. Tamtego popołudnia nic nie było ważne. Nic nie miało żadnej wartości. Kolację zjedli razem, ona i César, chociaż nie byli głodni ani nie mieli ochoty na rozmowy, i dopiero powrót Emmy ożywił atmosferę. Sílvia pozwoliła dogadzać sobie; nie oponowała, kiedy córka pobiegła do kuchni przygotować ziołową herbatkę specjalnie dla niej. Przyniosła ją matce do łóżka, usiadła przy niej i po raz pierwszy role się odwróciły. Córka dotknęła czoła matki, stwierdziła, że ma gorączkę, i pocałowała ją na dobranoc. Sílvia bała się, że nie zaśnie — pół dnia już przespała — ale wkrótce po tym, jak Emma, zgasiwszy światło, wyszła, ogarnęło Sílvię uczucie błogości i zapadła w spokojny i krzepiący sen. César siedział na kanapie przed włączonym telewizorem, nawet nie patrząc na ekran. Wróciłby już do siebie, gdyby nie to, że znowu zaczęło padać i poczuł się senny. Albo gdyby Emma zeszła, żeby mu dotrzymywać towarzystwa. Dochodziła dwunasta, kiedy postanowił się położyć. Sílvia spała już od dwóch godzin, przytulił się do niej, delikatnie, ale się nawet nie poruszyła. Pocałował ją czule w szyję; spała nadal głęboko, więc odwrócił się i odsunął. Był zbyt podniecony, żeby spać, a masturbować mu się nie chciało. Zamknął oczy w nadziei, że sen nadejdzie i rozwiąże sprawę. Ale nie nadszedł, a dudniące za oknem strugi deszczu tym bardziej nie pomagały. César nie odznaczał się szczególną wyobraźnią —

żywioły go nie poruszały — za wiele spraw jednak chodziło mu po głowie, nie potrafił się wyciszyć ani odpocząć. Tak, pogróżki go przerażały i, owszem, zaczynał podejrzewać, że za śmiercią Gaspara i Sary kryło się coś więcej, jakaś niewidzialna ręka. Czy zasługiwali na śmierć? Może. Ale nie bardziej niż on albo Sílvia, albo ktokolwiek z pozostałych uczestników tamtego wyjazdu. Być może okoliczności były absurdalne, lecz jedno nie budziło wątpliwości: tamtej wiosennej nocy wszyscy, w mniejszym czy większym stopniu, działali wspólnie. Nieważne było, kto uderzył pierwszy, kto zasugerował następny krok, kto był bardziej przerażony, a kto bardziej pewny siebie. Jeśli to, co stało się z Gasparem i Sarą, było wyrokiem losu, jego sprawiedliwa dłoń mogła dosięgnąć też ich. Silny grzmot jakby potwierdzał słuszność jego rozumowania. Leżał w łóżku może czterdzieści minut, ale miał wrażenie, że minęły godziny. Musiał zapalić; tym razem w kieszeni marynarki miał papierosy, kupione ukradkiem, jak jakiś uczniak. Będzie palił przy oknie w kuchni, żeby ukryć zapach tytoniu. Zszedł na dół, w piżamie i boso, bo jakoś nigdy nie pamiętał, żeby kupić domowe pantofle do swojego drugiego domu. Po omacku, nie chcąc nikogo obudzić, znalazł marynarkę, wyjął papierosy i zapalniczkę. Potem poszedł do kuchni i uchylił okno. Deszcz ciągle padał. Kroplami, które w świetle pobliskiej latarni tworzyły gęsty welon, wodną zasłonę. Zapalił papierosa i zaciągnął się powoli. Nie zauważył, kiedy weszła. Usłyszał tylko otwieranie drzwi lodówki i odwrócił się. Stała w mroku, lecz lampka w lodówce dawała wystarczająco dużo światła, żeby rozpoznać Emmę. Palił bez słowa; gorąco pragnął, żeby sobie poszła. I żeby została. Ona też nic nie mówiła. Podeszła do niego, wyjęła papierosa z ręki, zaciągnęła się mocno i wyrzuciła go za okno. Powoli wypuściła dym i przylgnęła do niego jak dziewczynka ze strachu przed burzą. — Nie lubię małych dziewczynek — powiedział César schrypniętym głosem. — Jeśli chcesz, żeby cię traktować jak kobietę, zachowuj się jak kobieta.

Nie widział jej twarzy, ale też nie musiał jej widzieć, wystarczył mu jej pocałunek. Wiedział, czego pragnie. Czego pragną obydwoje. Wiedział też, że nieśmiały, niewprawny pocałunek nie powstrzyma go przed nieuniknionym. Emma powiedziała szeptem tylko jedno zdanie: — Proszę, nie zrób mi krzywdy. Pocałował ją jednocześnie namiętnie i czule, wziął za rękę i poprowadził do jej łóżka. Pragnął posiąść ciało, które mu ofiarowywała. I nie tylko to: pragnął, choćby to miało być tylko raz, być najlepszym kochankiem na świecie. Gdy wrócił do sypialni, dochodziła piąta. Sílvia spała. Burza ucichła, w kuchni drzwi lodówki były otwarte. César położył się zmęczony, zamknął oczy. Ogarnął go lęk po tym, co się stało, i powróciła męcząca wizja groźby, którą Sílvia zignorowała.

24 Niedziela budzi się pod niebem zaciągniętym chmurami, szarym, jeszcze bardziej mglistym niż poprzedniego dnia. Amanda leży w łóżku, myśli o tym, jak cudownie jest móc poleniuchować w świąteczny dzień, kiedy nic, albo prawie nic, nie zmusza do wstawania. W przeciwieństwie do wielu osób burze uwielbia od dzieciństwa. Widok batalii na niebie działa na nią stymulująco, świadomość, że grzmoty i błyskawice jej nie grożą, wprawia ją w stan niemal dziecięcej euforii. Ponadto deszcz stał się świetną wymówką, żeby sobotniego wieczoru nie spędzić — jak zwykle — z przyjaciółmi. To zamieniło się w rodzaj monotonnego kursu po tych samych miejscach: kolacja w restauracji La Flauta, pierwszy drink w pobliskim barze, następny w barze Universal, zanim utknie się na dłużej w klubie Luz de Gas. Różnice są tak niewielkie, chodzą do miejsc tak do siebie podobnych, że czasem nie pamięta, w którym barze była poprzedniej soboty. Przy tym Amanda nie pije — nie znosi smaku alkoholu — i odrazą ją napawają dupki, które chcą jej postawić drinka, spodziewając się zapewne, że pozwoli się obściskiwać. Wciąż spotyka się z dawnymi znajomymi, ale coraz mniejszą ma na to ochotę. W sobotnie wieczory jest najczęściej nieobecna duchem, myśli o niedzieli, o tym, co on zaproponuje, o odczuciach, jakie obudzi w jej ciele. Znajomi dziwią się, że nie ma chłopaka — nawet z doskoku — ale którejś przyjaciółce od serca wyznała, że jest ktoś taki, z kim ma bliski związek, ktoś z pracy, ale nie chce mówić o szczegółach. Naturalnie wszyscy się dowiedzieli i ta informacja ich uspokoiła, bo uważali, że tak piękna dziewczyna nie może nie prowadzić regularnego życia seksualnego. Jest już jedenasta, kiedy Amanda wstaje i włącza komputer. Jak automat. Czekając, aż się uruchomi, zawsze odczuwa nieokreślony niepokój, że jego nie będzie. Że którejś niedzieli nie dostanie wiadomości z instrukcjami. Prawdę mówiąc, tak się kiedyś

zdarzyło — nieoczekiwana kara, najgorsza ze wszystkich, jakie byłby w stanie wymyślić i wykonać. Amanda jednak wie, że tej niedzieli tak nie będzie; powiedział jej o tym w piątek przez telefon, jak zwykle o dziewiątej wieczorem. Dzwoni w każdy piątek, bez względu na to, gdzie jest. Ona musi odebrać telefon, to jest element układu. Dlatego tamtego koszmarnego weekendu, z Braisem i innymi kolegami, musiała wyjść z domu, żeby to zrobić. „Dotykaj się, pieść piersi pod bluzką. Rób sobie dobrze, wyobrażaj sobie, że tam jestem, patrzę na ciebie, gotów uderzyć cię, jeśli mnie nie zadowolisz. Muszę słyszeć, jak jęczysz z rozkoszy”. Nie chce o tym myśleć. Nie dzisiaj. Ale nie może przestać o tym myśleć i nikomu nie może powiedzieć. I tak miała dużo szczęścia z Sarą… To było groźne niedopatrzenie, niewybaczalny błąd. Po powrocie z tamtego weekendu cała ósemka wymieniała między sobą prywatne e-maile, jak gdyby czuli potrzebę kontaktu. Nie zdarzało się to bardzo często i Amanda za każdym razem postępowała według instrukcji: usunąć wszelki ślad po przeczytaniu. Ale śmierć Gaspara głęboko ich poruszyła, zwłaszcza Sarę, która zaczęła od czasu do czasu do niej pisać. Sara była taka samotna, potrzebowała kogoś, z kim mogłaby porozmawiać, znaleźć pocieszenie choćby tylko przez środek tak pozbawiony emocji jak poczta elektroniczna. Kiedy pewnego dnia Amanda napisała wiadomość — pełną zniewalających intymnych szczegółów — do Saula Duque’a, swojego władcy, adres odbiorcy wskoczył automatycznie, gdy wpisała pierwszą literę. Nie zauważyła tego i przeklęty e-mail wylądował w skrzynce odbiorczej Sary. Kiedy się zorientowała, była gotowa samą siebie wychłostać. Potworna pomyłka, na którą nic nie mogła poradzić, jedynie liczyć na dyskrecję Sary. A Sara rzeczywiście okazała się dyskretna, ale też niezmiernie zaciekawiona, ciekawością, o jaką nikt by jej nigdy

nie podejrzewał. Spotkały się w mieszkaniu Sary i Amanda usiłowała powiedzieć jej o swoich uczuciach. Ale jak? Mogła tylko wyjawić parę szczegółów, gier, które opisane głośno brzmiały idiotycznie i, sądząc po reakcji Sary, niepokojąco. Jak mogła jej wytłumaczyć, że po latach nieuświadomionych do końca poszukiwań znalazła mężczyznę, który urzeczywistnia jej najskrytsze fantazje. Mężczyznę atrakcyjnego, z którym mogła prowadzić te gry bez strachu, tego była pewna. Saúl potrafi być okrutny, na pewno jest, ale nigdy nie przekracza granicy, wie, kiedy przestać zadawać ból i pocieszać czułością. Poza tym nie chodzi o sam seks; Amanda czuje, że ktoś nad nią czuwa, chroni ją. Nie potrafiłaby wytłumaczyć, dlaczego to poczucie przynależenia do kogoś, bycia mu posłusznym daje jej taką pełnię życia. Czasem boi się, że to wszystko straci, nie dlatego, że go pokocha — w konwencjonalnym sensie tego słowa — ale dlatego, że w innej sytuacji nie doświadczy podobnych podniet. Obydwoje jednak są świadomi, że tak się kiedyś stanie. Na razie lepiej o tym nie myśleć. Robi sobie kawę, czyta pocztę, marszczy brwi. Niektóre gry podobają jej się bardziej niż inne, ale ta, którą Saúl nakazuje na dzisiejsze popołudnie, z pewnością nie należy do jej ulubionych. Amanda nie protestuje. Odpowiada w tonie oczekiwanej uległości i przygotowuje wszystko, co będzie jej później potrzebne. • • • Brais wychodzi o piątej po południu, bo myśli, że jeśli zostanie w domu dłużej, rozwali pięściami ściany. Półtora dnia siedział zamknięty w czterech ścianach, wystarczająco dużo bezczynności jak dla niego. Musi się odblokować, sądzi, że siłownia jest równie dobrym sposobem, jak każdy inny. Poza tym musi uciec przed zaniepokojonym wzrokiem Davida, który w południe spytał go — tym razem poważnie — co, do cholery, się z nim dzieje. Na szczęście Brais mógł zwalić winę na pracę, nie mijając się szczególnie z prawdą, ale David nie jest idiotą i chociaż udał, że to wyjaśnienie mu wystarcza, do końca mu nie uwierzył. Brais bardzo

starał się niczego po sobie nie pokazywać, w czasie obiadu był rozmowny, nawet próbował oglądać parę odcinków Mad Men, ściągniętych przez Davida z internetu — to ich najczęstsza rozrywka w zimowe niedzielne popołudnia — ale nerwy miał zupełnie rozstrojone i nie był w stanie usiedzieć spokojnie. W końcu David powiedział mu, żeby poszedł do siłowni — „Może się trochę uspokoisz”. Jest już późno, chociaż w tak ponurym dniu trudno zauważyć, kiedy zbliża się noc. Brais zostawia za sobą światła teatrów na Paralelo, zapowiadające początek spektakli, i kieruje się w stronę centrum. Idzie szybko, ze sportową torbą zawieszoną na ramieniu, lecz kiedy jest już blisko rynku Sant Antoni, zmienia zdanie. Nie chce iść do siłowni. Musi zrobić coś, żeby odzyskać spokój, i nie jest to akurat pół godziny na ruchomej bieżni. Żeby rozwiązać problemy, trzeba im stawić czoła, a nie przed nimi uciekać. Teraz jego problem ma imię i nazwisko: Manel Caballero. • • • Zapadał zmierzch, kiedy Octavi Pujades odprowadzał wzrokiem samochód syna, znikający między drzewami. Wszyscy odjeżdżają, myśli bez goryczy. Ciemności nocy i choroba, połączone razem, przejmują lękiem. Niedaleko wyje pies, jak gdyby ten zawodzący dźwięk mógł odstraszyć złe duchy. Octavi wchodzi do domu i zamyka drzwi. Uderza go niczym niezmącona cisza, włącza telewizor tylko po to, żeby słyszeć czyjś głos. Eugènia śpi na górze, jeśli można to nazwać snem. Raczej umiera powoli, wyniszczona, coraz słabsza, aż nadejdzie chwila, kiedy nie będzie mogła otworzyć oczu. W ostatnich dniach jej stan się pogorszył, a Octavi coraz gorzej znosi ten widok. Ból i zmęczenie są inną niebezpieczną mieszanką. Czasem udaje mu się je pokonać, wykrzesać siły do dalszej walki, ale są momenty, takie jak ten, kiedy znużenie zwycięża i jedyne, czego pragnie z całego serca, to żeby już nastąpił koniec. Życzyć śmierci komuś, kogo się kocha, jest rzeczą straszną, Octavi o tym wie. Ale takie są realia. Dom, który był ich

przystanią, kiedy się kochali, powoli staje się grobem. Jego grobem. Siedzi na kanapie przed kominkiem, starając się przepędzić złe myśli. Spodziewał się, że zadzwoni Sílvia, ale przez cały dzień się nie odezwała. Kiedyś to zrobi, na pewno. Wczoraj rozmawiał z Víctorem. Víctor… taki podekscytowany, taki dziecinny w niektórych sprawach… A może nie. A może to ludzie — tacy jak on i Eugènia — żyli źle, przywiązani do pracy, do rutyny, do obowiązków. W sumie po co? Żeby umrzeć, kiedy można by już zacząć się cieszyć wolnością zdobytą po latach wysiłków. Nie, nie może wyrzucać Víctorowi Alemany’emu, że chce sobie kupić wolność, jeśli ma na to pieniądze. Ujadanie psa zdaje się dochodzić z bliższej odległości, głośniejsze, zajadłe. Octavi podchodzi do okna, odsuwa firankę. Nic nie widzi. Stoi tam, wsłuchuje się w coraz bardziej histeryczne szczekanie. Ktoś się pewnie kręci po okolicy, myśli, a potem idzie na górę do pokoju Eugènii. Sprawdzić, czy jeszcze żyje, czy w końcu zwyciężyła śmierć. • • • „Chcę, żebyś czekała na mnie, śpiąc. Żebyś była moją Śpiącą Królewną. Tylko ja mam czerpać rozkosz tej nocy. To będzie dla ciebie karą”. Amanda posłusznie wykonuje polecenia, zna zasady gry, wie, czego się po niej oczekuje. Zaścieła łóżko czystą białą pościelą. Wkłada białą koszulkę. I białe są pastylki, które połknie po to, żeby kiedy on przyjdzie, ujrzał ją pogrążoną w głębokim śnie i rozkoszował się jej niczego nieświadomym ciałem. Siedząc na łóżku, połyka pastylki, popija wodą. Nie jest to pierwszy raz, więc wie, ile ich musi wziąć. On się rozgniewa, jeśli obudzi się w czasie gry. Kiedyś tak się zdarzyło; był tak wściekły, że Amanda wolała, żeby się to nigdy więcej nie powtórzyło. Kładzie się, pozwala, by sen ją z wolna morzył, wyobraża sobie, co zrobi… Widzi go nagiego, kiedy zakłada kajdanki na jej bezwładne

dłonie, obchodzi się z jej ciałem jak z pięknym żywym mięsem. Już prawie zasypia, kiedy słyszy, że drzwi do sypialni się otwierają. To nie jej wina, że pastylki jeszcze nie zadziałały, oczy ma zamknięte, ciało ołowiane i choć wydaje jej się, że to już sen, czuje, jak silne dłonie chwytają ją za ramiona i gwałtownie unoszą do pozycji siedzącej. Amanda wie, że musi trzymać się swojej roli. Dlatego się nie opiera, kiedy te same ręce wkładają jej do ust więcej pastylek, wlewają wodę i znowu wkładają pastylki. Resztką sił udaje jej się przełknąć, a ostatnią myślą jest, że Saúl będzie zadowolony i zostanie na całą noc. I zobaczy go, kiedy gra się skończy, kiedy odzyska świadomość. Kiedy się obudzi…

Leire

25

Spałaś i nie chciałem cię budzić. Muszę jechać. Do zobaczenia wkrótce. Całuję. T. I pilnuj Gremlina.

Leire znalazła karteczkę na nocnym stoliku, kiedy obudziła się po wyjątkowo długiej niedzielnej sjeście. Położyła się na chwilę tuż po trzeciej, przekonana, że wystarczy jej pół godziny, ale kiedy przeczytała wiadomość i spojrzała na zegarek, z przerażeniem stwierdziła, że dochodzi szósta. O tej porze odjeżdża ekspres do Madrytu, więc Tomás musiał wyjść już dość dawno. Ciągle mało przytomna usiadła na brzegu łóżka i zastanawiała się, czy jeszcze pospać, czy zacząć coś robić. W końcu zdecydowała się wstać, głównie dlatego, że zachciało się jej jeść. Gremlin, jak go nazwał Tomás, sprawiał, że w najbardziej nieoczekiwanych momentach miała wilczy apetyt. A właściwie zawsze. Jedynie, idąc za radą taty tego maleństwa, nigdy nie dokarmiała go po północy. Połknęła dwie kanapki z serem, jakiś owoc i poczuła się równie rześka, jakby niedawno zjadła śniadanie i miała przed sobą cały dzień. Nie przejęła się zbytnio tym, że teraz zostało jej tylko pięć godzin; przyzwyczaiła się już do swobody i pewnego rodzaju chaosu: nie ma stałych godzin pracy i może robić to, na co jej przyjdzie ochota. „Wykorzystaj ten czas, bo kiedy dziecko się urodzi, będziesz się organizować według niego” — powiedziała jaj matka. Leire wydało się dziwne, że nikt nie nazywa go Abel, a przecież już dawno wybrali imię. Dla jej matki był „dzieckiem”, dla Tomasa „Gremlinem”, a dla jej przyjaciółki Maríi „niemowlaczkiem”. Dla niej natomiast zawsze był Ablem; może dlatego, że chciała przyzwyczaić się do tego, iż niebawem pojawi się ktoś, kto zajmie miejsce poza jej ciałem, kto będzie śpiochem albo płaczkiem, kimś z własnym charakterem. Tego weekendu Leire i Tomás znowu rozmawiali o tym, jak

potoczy się ich życie, kiedy Abel pojawi się na świecie. Prawdę mówiąc, to Tomás poruszył ten temat — nagle i tonem lekkim, jak gdyby to była najzwyklejsza rzecz pod słońcem. — Będę musiał zacząć szukać tu mieszkania — powiedział poprzedniej nocy, zanim położyli się spać. — Nie mogę być ciągle dochodzącym ojcem. — Chcesz się przenieść do Barcelony? — zapytała niepewna, czy dobrze zrozumiała jego słowa. — Miałoby to sens, nie sądzisz? Dalej będę dużo jeździł, wiesz, jaką mam pracę, ale skoro mam żyć w wynajmowanym mieszkaniu, to lepiej, żeby było w tym samym mieście, gdzie jest mój syn. Po raz pierwszy mówił o tym w taki sposób i Leire zalała absurdalna fala wdzięczności, którą co prawda usiłowała w sobie stłamsić. Podobnie czuła się w piątek, kiedy przyjechał z Madrytu. Ciągle nie umiała nazwać swoich uczuć do Tomasa. Zanim otworzyła mu drzwi, stała przed lustrem w przedpokoju, patrzyła na siebie, wielką, rozdętą jak na obrazach Fernanda Botera. Opinia, że kobiety w ciąży pięknieją, jakoś nigdy nie trafiała jej do przekonania, i dlatego omal się nie rozpłakała, kiedy Tomás zaraz po przekroczeniu progu cisnął walizkę na podłogę, niemal rzucił się na nią i kładąc dłonie na jej piersiach, wymruczał: — Pozwolisz mi? Przez całą drogę o niczym nie myślałem. Są piękne. Potem pieścił je ustami, językiem, jakby była królową porno, a on jej roznamiętnionym adoratorem. — Co na to powiesz? Nie zniechęcisz się, kiedy zamieszkam w pobliżu? — zapytał. Oczy mu się śmiały. — Obiecuję, że nie będę podkradał z lodówki. Leire kiwnęła głowa. Logicznie rzecz biorąc, byłoby lepiej, żeby zamieszkał z nią i Ablem, zamiast szukać własnego mieszkania. Ale jeśli oczekiwał, że mu to zaproponuje, roztropnie nic na to nie powiedziała. Ten brak reakcji z jej strony wisiał nad nimi przez cały niedzielny ranek jak obiekt latający, a po obiedzie

tak zagęścił atmosferę, że Leire, nie chcąc więcej o tym myśleć, wolała się położyć. • • • Ubrała się z zamiarem wyjścia, ale kiedy wyjrzała przez drzwi balkonowe, ogarnęły ją wątpliwości. Pogoda była okropna przez cały weekend, a teraz, chociaż deszcz nie padał, poczuła na policzkach zimne powietrze. Zła była na siebie za ten brak decyzji, stan zupełnie jej dotąd nieznany; najwyraźniej zaczynało to dotyczyć nawet drobnych spraw. I pomyślała, że Ruth Valldaura z pewnością wiedziałaby, co ma zrobić. Myśl absurdalna, zupełnie niestosowna, ale Leire była o tym absolutnie przekonana. Ruth, która mając niewiele ponad dwadzieścia lat, zdecydowała się zamieszkać z Héctorem Salgado, w wieku dwudziestu pięciu urodziła syna, a mając trzydzieści osiem, po rozstaniu z mężem, zabrała dziecko i rozpoczęła zupełnie inne życie, nie mogła sprawiać wrażenia osoby niezdecydowanej. Być może na tym polegał jej urok, pomyślała Leire, oglądając na nowo zdjęcia: pod pozorną łagodnością kryła się żelazna wola, umiejętność zejścia z wybranej drogi, zdecydowania się na inną, mniej pewną, i nieignorowania przy tym ludzi, których zostawiała za sobą. Z tego, co Leire wiedziała, Ruth była nadal w dobrych stosunkach z rodzicami, z mężem, z synem. Osoby niezbyt skłonne do wyrażania uczuć, jak Martina Andreu czy komisarz Savall, były poruszone wiadomością o jej zaginięciu przed sześcioma miesiącami. Nie tylko dlatego, że wysoko cenili Héctora, ale z szacunku dla niej samej. Dla Ruth. Nawet kiedy Carol napomknęła, że pewno kiedyś Ruth by ją porzuciła, w jej słowach pobrzmiewał smutek, a nie wrogość. „Miłość zobowiązuje na wieki”. Nie bałaś się życia, Ruth Valldaura, pomyślała Leire, patrząc na jej zdjęcie. Co jeszcze zrobiłaś, nikogo nie pytając? Dlaczego zanotowałaś adres doktora Omara? Tego przynajmniej będzie mogła się szybko dowiedzieć. Dobrą stroną jej obecnej sytuacji, policjantki na zwolnieniu lekarskim, było to, że ciągle miała wielu

znajomych w różnych miejscach i mnóstwo wolnego czasu. Dlatego kiedy wśród rzeczy Ruth znalazła kartkę z adresem Omara, pociągnęła za właściwe sznurki. Nie musiała się bardzo starać, żeby kolega pracujący w więzieniu Brians 2 zdobył dla niej przepustkę i pozwolenie na rozmowę w cztery oczy z Damianem Fernándezem, adwokatem, który zabił Omara, a teraz od paru miesięcy czekał w pudle na rozpoczęcie procesu. Jutro, w poniedziałek, o czwartej po południu będzie mogła z nim rozmawiać. Niewiele natomiast dowiedziała się o dziewczynce ze zdjęcia, która, jak twierdziła matka Ruth, była kimś więcej niż tylko przyjaciółką jej córki. Patricia Alzina zginęła w wypadku samochodowym w sierpniu 1991 roku. Miała dziewiętnaście lat. Samochód, który prowadziła, stoczył się z krętej drogi na wysokości Garrafu i za przyczynę wypadku uznano niedoświadczenie kierowcy oraz stosunkowo trudne warunki: nadmorska droga z Sitges do Barcelony, ciągnąca się zboczem góry, jest wyjątkowo kręta. Leire nie mogła tylko zrozumieć, dlaczego Patricia, początkujący kierowca, wybrała tę drogę, zamiast pojechać autostradą i wydrążonym w górze tunelem. Na jej miejscu każdy by to zrobił, mimo wysokości opłaty. Matka Ruth nic więcej nie chciała powiedzieć, a Leire też nie miała szczególnej ochoty odnalezienia rodziny zmarłej dziewczyny. W końcu wypadek zdarzył się dwadzieścia lat wcześniej… Trudno też było wierzyć w duchy przyjaciółek z dzieciństwa czające się za zakrętami górskich dróg. Nawet w wieczory takie jak ten, pomyślała Leire, spoglądając na ulicę, gdzie wiatr mógłby pewnie ożywić umarłych. „Co ci chodzi po głowie, Leire”, powiedziała do siebie. Abel, który wydaje się czytać w jej myślach, dwoma mocnymi kopnięciami dał jej do zrozumienia, że miałby ochotę na trochę ruchu. Nie bardzo wiedząc, dokąd idzie, Leire owinęła się wielką peleryną i zamknęła za sobą drzwi. Był to pierwszy weekend przecen w sklepach, co trochę ożywiło mieszkańców pomimo dojmującego zimna, które nagle

opanowało miasto. Jakby chłód już od dawna je otaczał, zbierał siły i w końcu zaatakował wracających do domów mieszkańców, skulonych w sobie, z twarzami osłoniętymi i rękami w kieszeniach. Wiatr, kołysząc gałęziami, pędząc suche liście, gnał ulicami i bezlitośnie smagał przechodniów, którzy odważyli się zastępować mu drogę. Leire, ledwie zrobiła dwa kroki, pomyślała, że lepiej będzie wrócić, ale kiedy zobaczyła wolną taksówkę, która zatrzymała się na światłach, zmieniła zdanie. Wieczór wprawdzie nie był najlepszą porą do podejmowania jakiejś akcji, jednak chęć sfinalizowania planu wbrew wszelkiej logice odniosła zwycięstwo nad siłami przyrody. Podając kierowcy adres Ruth, Leire zastanawiała się jeszcze, po co, u diabła, chce jechać do domu tak samo pozbawionego teraz wyrazu jak zbliżające się dni. Do pustego domu. Być może szum lodowatego wiatru popychał ją do tego tymczasowo opuszczonego mieszkania. A może czuła potrzebę zobaczenia jeszcze raz miejsca związanego ze sprawą, której od dwóch dni nie mogła w żaden sposób ruszyć do przodu. Jak ktoś, kto odwiedza tajemny grób, na którym nie można zostawiać kwiatów. „Masz mamę wariatkę — powiedziała cicho do Abla. — Ale obiecuję, że zaraz wrócimy do domu. To tylko chwila”. Taksówka zatrzymała się przed budynkiem. Ulica była pusta, zapewne tak samo pusta była w ten letni weekend, kiedy zaginęła Ruth. Leire przeszła się do rogu i zobaczyła tylko jedną parę na spacerze z psem. W lipcu, w na pół opustoszałym mieście, ktoś silny mógł zabić Ruth, ciało włożyć do bagażnika i nikt by go nie zobaczył. Ale o tym już wiedziałaś, napomniała się. Więc co tu robisz poza tym, że marnujesz pieniądze na taksówkę? Spojrzała w okna mieszkania Ruth. Zdziwiła się, widząc, że pali się w nich światło. Wiele się nie namyślając, nacisnęła dzwonek. Była przekonana, że to Carol wróciła na chwilę, ale nagle z przerażeniem zdała sobie sprawę, że to przecież mógł być Héctor. Jeśli on się odezwie, ucieknę, pomyślała, chociaż bieganie na razie nie mieściło się

w granicach jej możliwości. Głosu nie rozpoznała, mógł to być jednak tylko Guillermo. — Cześć! — zawołała. — Jestem… jestem znajomą… Nie dokończyła. Drzwi otworzyły się z metalicznym dźwiękiem. Chłopak czekał na górze przy półotwartych drzwiach. — Przyszłaś do mamy? — spytał, nie ruszając się od progu. W jego oczach były ciekawość i podejrzliwość, tym większe, kiedy zobaczył, że Leire jest w ciąży. — Jesteś Guillermo, prawda? Ja nazywam się Leire, Leire Castro. Być może twój ojciec kiedyś wspomniał moje nazwisko. Skinął głową i nadal bronił wejścia. — Mogę… wejść? — Nie wiedziała, co ma mu powiedzieć. Była jednak świadoma, że oto trafia jej się jedna okazja na tysiąc, żeby porozmawiać o Ruth z jedyną osobą z jej otoczenia, do której Leire nie miała łatwego dostępu. Nie zamierzała jej zaprzepaścić. Chłopiec zastanawiał się chwilę, po czym wzruszył ramionami, odwrócił się i zostawił jej wolną drogę. Leire po raz drugi w tym tygodniu weszła do tego olbrzymiego wysokiego pomieszczenia. Grobowiec Ruth, pomyślała i po jej plecach przebiegł dreszcz. Telewizor był włączony. Kątem oka zobaczyła na ekranie młodą blondynkę w łóżku, lecz szybko się zorientowała, że pochopnie wyciąga wnioski. Nie słyszała o czarno-białych pornosach. Guillermo opadł na kanapę, a Leire wzrokiem poszukała krzesła; wolała usiąść na czymś twardym. — Pracujesz z moim ojcem? — zapytał. Uśmiechnęła się. — Prawdę mówiąc, jest moim szefem. Ale teraz mam zwolnienie lekarskie. Z powodu… — Pokazała brzuch. Ponieważ obawiała się, że na logiczne kolejne pytanie „To co tu robisz?” nie znalazłaby sensownej odpowiedzi, zadała je sama, najłagodniej, jak

tylko potrafiła. — A ty co tu robisz? Przez chwilę myślała, że chłopak odpowie pytaniem: „A ty?”. — To był mój dom. Teraz czasem tu przychodzę. — Jasne. — Guillermo nie okazywał ani ciekawości, ani wrogości, więc Lerie postanowiła mówić otwarcie. Nastolatki nie znoszą być okłamywane, pomyślała. — Pewnie wyda ci się dziwne, że tak tu się zjawiłam. Wiesz… wiesz, że nadal szukamy twojej mamy. Chłopiec zamarł w bezruchu. Nie patrzył już na nią. Skupił wzrok na ekranie. — Oglądałeś film? — Musiała się odwrócić w stronę telewizora. — Tak. Do utraty tchu. — Dobry jest? Nie widziałam go. Znowu wzruszył ramionami. — To był ulubiony film mamy — dodał matowym głosem. Być może dlatego, że była w ciąży, albo dlatego, że weekend z Tomasem skończył się dość nieoczekiwanie, a niedzielny wieczór też przyniósł niespodziankę, Leire odczuła rodzaj współczucia dla tego chłopca szukającego schronienia w dawnym mieszkaniu matki. W wielkim milczącym mieszkaniu, w którym zewsząd dochodziły echa jej obecności. Guillermo musiał mieć jakieś czternaście lat, ale nie był zbyt wysoki i ciągle bardziej przypominał dziecko niż nastolatka. Obserwowała go, szukając podobieństwa, i doszła do wniosku, że więcej w nim było Ruth niż Héctora, przynajmniej z wyglądu. Wzrok miał poważny. Tak, to właściwe słowo. Nie smutny ani gniewny, ale właśnie poważny. Wzrok osoby dużo starszej. Słabe światło lampy stojącej rzucało na ścianę nieruchomy cień. — Posłuchaj, zjawiłam się tu nagle i nie masz ochoty ze mną rozmawiać. W ogóle mnie nie znasz. — Starała się mówić

przekonująco. — Ale chciałabym, byś wiedział, że robimy wszystko, aby dowiedzieć się, co się stało z twoją matką. — Wiem, że ojcu odebrano tę sprawę. — Lakoniczny, zwięzły. I poważny. — Wbrew jego woli, zapewniam cię — odparła Leire. — Dlatego wykorzystuję zwolnienie, żeby znaleźć coś na własną rękę. On o tym nie wie, dlatego jeśli nie masz nic przeciwko temu, nic mu nie mów… Chybaby mnie zabił. Uśmiechnął się po raz pierwszy, ale nic nie powiedział. — O czym jest? Ten film. Dobry? Pokręcił głową, jakby było mu przykro, że mu się nie podoba. — Nudny. On jest złodziejem, którego szuka policja, i namawia swoją dziewczynę, żeby razem uciekli. Ona go kocha, ale na końcu zdradza. Donosi na niego i go zabijają. Mówił w taki sposób, jakby ta sytuacja była dla niego zupełnie niezrozumiała. Pewnie musiała być niezrozumiała dla czternastolatka. — Nie wiem, dlaczego to robi — opowiadał dalej Guillermo. — Mama mi powiedziała, że to dlatego, że go za bardzo kocha i że to czasem przeraża. Ale tego też nie rozumiem. Nie, pomyślała Leire, nie możesz tego rozumieć. Otrząsnęła się, zdając sobie sprawę, że w domu jest lodownia. Zapragnęła nagle zabrać stamtąd tego chłopca. — Nie jest ci zimno? — zapytała. — Trochę. — Chcesz… może, byśmy poszli coś zjeść? Spojrzał na nią, trochę zdziwiony. — Zapraszam — powiedziała Leire. — Na pewno znasz jakąś pizzerię w okolicy. Jeśli masz ochotę, oczywiście… Guillermo kiwnął głową. Wyłączył telewizor pilotem i podniósł się z kanapy.

— Nie mogę wrócić za późno — powiedział, uśmiechając się. — Tata by mnie zabił. • • • Pobliska pizzeria była tak samo pusta jak mieszkanie, z którego wyszli. Leire wchodziła w przekonaniu, że nie zje dużo, a skończyło się na tym, ze obydwoje zamówili po dwie duże porcje. Rozmawiali o wszystkim, o Carol, o szkole, a nawet o Héctorze w roli ojca i na koniec, kiedy czekali na rachunek, rozmowa wróciła do punktu wyjścia. — Dowiemy się, co się stało, Guillermo. Opuścił głowę i szepnął: — Na początku wszyscy mówili: „Znajdziemy twoją mamę”. Wszyscy… tata, pani Carmen, nawet mój nauczyciel w szkole. Teraz już nie. — Jeśli dowiemy się, co się stało, być może… — Myślisz, że nie żyje. — Powiedział to tak cicho, że gdyby nie wyraz twarzy, Leire byłaby pewna, że go nie zrozumiała. — Wszyscy tak myślą. Przede wszystkim tata. Szukała właściwych słów i żadne nie było dobre. — Dlatego czasem przychodzę do tego mieszkania. Żeby myśleć o niej i żeby tata o tym nie wiedział. Kiedyś je zamkną, zabierzemy jej rysunki, wszystkie rzeczy… ale póki tam są, mogę wierzyć, że któregoś dnia wróci. — Spojrzał na nią wzrokiem, jakiego nigdy nie widziała u tak młodego chłopca. — Nie, nie jestem głupi. Ja też myślę, że nie żyje. Tylko co szkodzi trochę się łudzić? — Masz rację. Wszyscy to robimy — powiedziała cicho Leire. — Najgorsze jest to, co przychodzi później. Wracam do domu, widzę, że tata nie sypia, prawie nic nie je. Tylko pali, bez przerwy. Boję się, że jemu też może się coś stać. — Twój ojciec jest dużo silniejszy, niż myślisz. Nic mu się nie

stanie. Pokręcił głową. — Mama zawsze mówiła, że tata jest silny na zewnątrz. A ona go dobrze znała. Kelner przyniósł rachunek, a kiedy odszedł, Leire omal nie dotknęła dłoni Guillerma. Gest spontaniczny, który bardziej chyba zdumiałby ją niż chłopca. Powstrzymała się jednak. Instynkt macierzyński budził się w niej, choć nie zdawała sobie z tego sprawy. — Posłuchaj, nie mogę ci obiecać, że znajdę twoją matkę żywą. Ale zrobię wszystko, co w mojej mocy, żeby dowiedzieć się, co się z nią stało. Kiedy poznamy prawdę, twój ojciec będzie mógł odetchnąć. Obiecuję ci to. — Odniosła wrażenie, że Guillermo patrzy na nią sceptycznym wzrokiem. — Jeszcze jedno — dodała — dam ci mój numer telefonu i adres. Jeśli będziesz miał kiedyś ochotę porozmawiać o Ruth, o twojej matce, zadzwoń albo przyjdź. Dobrze? Wpisał numer do swojej komórki i wyszli z restauracji. Jeszcze nie było dziesiątej, chłód narastał. Leire zatrzymała taksówkę i zaproponowała, że podwiezie Guillerma. — I pamiętaj, twój ojciec ma nic o tym nie wiedzieć — powtórzyła. Uśmiechnął się i skinął głową. Żadne z nich nie zauważyło samochodu, który za nimi jechał.

26 W więzieniach, jak w szpitalach, panuje charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny zapach. Mimo że wiele robiono, aby pozbyć się więziennych konotacji przez nadawanie tym przybytkom wyglądu przypominającego budynki szkolne, kiedy przekraczało się ich progi, to wszystko — kraty, podwórza, nawet biura, w których więźniowe rzadko się pojawiali — mówiło o marginalizacji, o zamknięciu. O surowych karach. A Brians 2 było nowym więzieniem, w którym filozofia resocjalizacji, przywrócenia do życia w społeczeństwie, stanowiła podstawę funkcjonowania. Pomyślane jako sposób na poprawienie warunków w ponad stuletnich więzieniach, jak Modelo w Barcelonie, zostało wybudowane na przedmieściach Martorell i otwarte z wielką pompą w końcu pierwszej dekady dwudziestego pierwszego wieku. W styczniu roku 2011, ledwie rok później, ani w Modelo się szczególnie nie rozluźniło, ani w Brians 2 już nie ukrywano realiów więziennego życia, chociaż pobieżny obraz wywołałby zdumienie pracowników więzień z innych czasów. Nawet sama konstrukcja budynków wydawała się przesiąknięta i winą, i karą. Po co się oszukiwać, pomyślała Leire. Jej zdanie na ten temat nie było politycznie poprawne: więźniowie popełnili przestępstwa, za co zostali na lata lub miesiące wyjęci poza nawias społeczeństwa. Jeśli wykorzystają ten czas na resocjalizację, będzie to efektem powiązania osobowości każdego z nich i okoliczności zewnętrznych. Jednym się udawało, inni wychodzili jako jeszcze gorsze bandziory, niż weszli. Samo życie. Czekając, aż jej kontakt wśród personelu przyprowadzi więźnia do pokoju wizyt, Leire czuła przyjemne mrowienie, jakiego doświadcza każdy oficer śledczy, kiedy jest przekonany, że za chwilę dowie się czegoś naprawdę ważnego. Uczucie znane i nie zawsze bezpodstawne. Inspektor Salgado dokładnie przesłuchał Damiana Fernándeza, który był świadkiem rzekomego rzucania na Ruth „złego uroku” przez Omara, ale zawsze istniało

prawdopodobieństwo odkrycia nowego tropu. Dla Leire było to jak zastrzyk adrenaliny. Usłyszała, że drzwi się otwierają, i odwróciła głowę. Czas spędzony w zamknięciu zostawił wyraźny ślad na twarzy Damiana Fernándeza. Patrząc na niego, Leire zastanawiała się, jak ten człowiek mógł zabić doktora Omara, szczwanego lisa, który z pewnością natknął się w życiu na groźniejszych przeciwników. Może w tym tkwił jego sekret: pozbawiona wyrazu twarz, wygląd zwykłego śmiertelnika. Fernández miał tylko tę jedną zaletę, jeśli umiejętność nierzucania się w oczy mogła być powodem do dumy. Uwagę zwracał jedynie siniak na prawym policzku. — Przypuszczam, że pan mnie nie pamięta — powiedziała. — Nazywam się Leire Castro. — Tak, pamiętam panią. Pracuje pani z inspektorem Salgado, prawda? Widzieli się może dwa razy, w komisariacie. Leire podejrzewała, że za nijakością tego człowieka kryje się raczej sprawny umysł, więc zdecydowała postępować ostrożnie. — Sądzę, że przyszła pani w sprawie zaginięcia byłej żony pani szefa. — Trafne spostrzeżenie. — Z jakiego innego powodu mogłaby pani chcieć ze mną rozmawiać? — zapytał, wzruszając ramionami. — Wszystkie wizyty dotyczą tego samego. Sam inspektor był tu kilka razy, a nawet jego zwierzchnik… Początkowo częściej się zdarzały. Od dłuższego czasu nikogo nie było. Myślę, że policja wreszcie przekonała się, że nie mam nic do powiedzenia. Tylko to, co powiedział mi Omar. — A co powiedział? Damián zrobił znudzoną minę, jakby miał już dosyć powtarzania tego samego po raz kolejny. — Nie pamiętam dokładnie jego słów. Najogólniej chodziło

o to, że chce wymierzyć inspektorowi Salgado silny cios. „Będzie cierpiał najgorsze męki” czy coś w tym rodzaju. Omar nigdy nie mówił wprost. Wolał dwuznaczność. — A pan nie był ciekawy? Nie zainteresował pana plan zemsty. — Omar nie należał do tych, którym można było zadawać pytania, agentko Castro. Lubił być enigmatyczny. Powiedział tylko, że dokładnie wszystko opracował a potem powtarzał te swoje sądy o źródłach zła, przeznaczeniu, przypadku… Ta jego zwykła litania. — Nie mówił, czy Ruth u niego była? Zdziwił się. — Nie. Miał jej zdjęcie, ale nigdy o niczym takim nie wspomniał. Nie sądzę, żeby do niego przyszła. Po co? To jest pytanie. Po co? — pomyślała Leire. Jedyną sensowną odpowiedzią mogło być to, że Ruth czuła się odpowiedzialna za to, co zrobił Héctor, i chciała pomóc mężowi, ale to oznaczało dobrowolne wchodzenie w paszczę lwa. — Może chciała go prosić, żeby porzucił zamiar zniszczenia jej męża. Damián się roześmiał. — Jeśli to zrobiła, to znaczy, że była głupia. Omar podjął decyzję, chciał zniszczyć inspektora. Właściwie Salgado powinien się cieszyć, że stary zszedł z tego świata. — Wątpię, żeby inspektor Salgado był tego samego zdania — odparła Leire. Zastanawiała się nad następnym krokiem. Jeśli Damián nie mógł potwierdzić, że Ruth była u Omara, musiała się tego dowiedzieć w inny sposób. Był tylko jeden. — Damianie, co się stało z nagraniami? — zapytała — Wie pan, o co mi chodzi. Taśmy, na których Omar nagrywał wszystkie wizyty. — Nie mam nic do powiedzenia na temat taśm — oświadczył Damián.

— Nawet w zamian za… moją pomoc? — Pani pomoc? — Nie oszukujmy się, Damianie — Leire pokazała siniak na jego policzku — w więzieniu nie czuje się pan chyba najlepiej. A ja mam znajomych wśród tutejszych funkcjonariuszy. Dobrych znajomych. Jest pan pewien, że nie chciałby pan być traktowany… preferencyjnie? Za kratkami spędzi pan jeszcze wiele lat. — Wiem coś o takich obietnicach. Szybko się o nich zapomina. Leire postanowiła wyciągnąć ostatnią kartę. — Niech pan posłucha, Damianie, będę z panem szczera. Nie sądzę, żeby uwolnienie świata od Omara było aż tak ciężkim przestępstwem. Natomiast utrudnianie śledztwa w sprawie zaginięcia Ruth Valldaury jest, moim zdaniem, poważnym wykroczeniem. Dlatego chcę panu zaproponować układ. — Jest pani sprytniejsza niż tamci. Przynajmniej mi pani nie grozi. — Ja nie zajmuję się sprawą doktora Omara. Jedyne, co mnie interesuje, to dowiedzieć się, czy Ruth była u niego, czy nie. Jeśli pan mi powie, gdzie schował te taśmy, a obydwoje wiemy, że pan je gdzieś ukrył, pana życie tutaj będzie wyglądać inaczej. Poprawi się. I jestem przekonana, że jeśli dzięki pana pomocy uda mi się odnaleźć Ruth, zarówno inspektor Salgado, jak i komisarz wstawią się za panem. Wyrok pana nie ominie, to jasne, ale może być niższy… i łagodniejszy. Jeśli nie powie pan, będzie tu panu tak samo ciężko. — Mogłaby się postarać, żeby było mu dużo ciężej, ale powstrzymała się i przemilczała to. — I co miałbym zrobić? — Powiedzieć mi, gdzie są taśmy. Zniżył głos. — Mam tylko parę, z ostatnich miesięcy. Od dnia, kiedy inspektor Salgado pobił Omara.

— Gdzie? — W wynajętej klitce w mieście, razem z innymi rzeczami. Nie chciałem tego trzymać w domu. Leire była zaskoczona. Jak mogli pominąć taki trop? — Wynajął pan ją na swoje nazwisko? Uśmiechnął się. — Taki głupi nie jestem. Jest wynajęta na nazwisko Héctora Salgado. — Da mi pan adres i klucz? — A pani obieca, że o mnie nie zapomni? Leire dotrzymywała słowa. — Zrobię, co tylko będę mogła, żeby poprawić pana warunki, Damianie. Obiecuję. Uwierzył jej.

27 W innych okolicznościach Leire pojechałaby do wynajętego przez Fernándeza maleńkiego mieszkania tego samego dnia, ale zniechęciła ją perspektywa jazdy na drugi koniec miasta. Była już zmęczona, kiedy wysiadała z pociągu na placu Hiszpańskim, niedaleko budynku komisariatu. Pomyślała, że może wejdzie na chwilę porozmawiać z podinspektor Andreu, ale w końcu postanowiła poczekać. Lepiej najpierw zobaczyć, co znajdzie w tym mieszkaniu, niż cieszyć się przed czasem. Na placu dawną arenę, na której odbywały się walki byków, przebudowywano na centrum handlowe. Roboty trwały wiele lat, otwarcie planowano za kilka miesięcy, a teraz odbywały się próby oświetlenia. Zmieniające się światła na ścianach areny przypomniały jej oryginalne klocki, z których jej starszy brat budował zamki. Mimo że Leire nie znosiła walk byków, atrakcji zwanej „narodową fiestą”, przekształcenie tego miejsca w skupisko sklepów wydało jej się zniewagą dla nieszczęsnych zwierząt, które tam zginęły. Ale słowo „sklep” podsunęło jej pomysł: wstąpi do klubu wideo w pobliżu swojego domu i wypożyczy film, który Guillermo oglądał w mieszkaniu matki. • • • Zupełnie wykończona wróciła do domu po siódmej. Do następnego dnia na pewno nigdzie się nie ruszy. Na dziesiątą rano miała zamówioną wizytę u lekarza, musiała być w dobrej formie, wyspana i wypoczęta. Abel też był chyba zmęczony; przez chwilę przysłuchiwała się, czekając, żeby się poruszył. Uśmiechnęła się, kiedy go poczuła. „Jesteś tam, co? Dzisiaj mama trochę przesadziła, ale obiecuję, że teraz sobie spokojniutko posiedzimy w domu i obejrzymy coś w telewizji”. Zadzwoniła do Maríi, która, ilekroć mogła, towarzyszyła jej podczas wizyt u lekarza, i umówiła się na następny dzień. Nie widziałyśmy się prawie dziesięć dni, pomyślała, pewnie ma nowego chłopaka. Po afrykańskiej przygodzie María wróciła bez przyjaciela z pozarządowej

organizacji, rozczarowana nim, ale zadowolona, że spędziła lato inaczej niż zwykle. To dziwne, pomyślała Leire. Ciąża zmieniła jej spojrzenie na życie i liczne podróże przyjaciółki, kiedyś interesujące i zabawne, teraz zaczynały ją nudzić. Starzejesz się, a przecież będziesz matką, nie babcią. Musiała zgodzić się z opinią Guillerma na temat Do utraty tchu. Poza udziałem Jeana-Paula Belmonda, z którym sama uciekłaby bez chwili wahania, film wlókł się tak niemiłosiernie, że Leire zasnęła na kanapie pół godziny po rozpoczęciu i obudziła się na końcu, kiedy zrozpaczona Jean Seberg, irytująco szczupła, doniosła na swojego kochanka i była świadkiem jego śmierci od kul policji. „Za mocno go kochała — powiedziała Ruth. — To czasem przeraża”. Leire była tak zmęczona, że nawet nie chciało jej się myśleć. Poszła spać z uczuciem, że gdyby uważnie śledziła akcję, zrozumiałaby może, dlaczego Ruth tak podobał się film o tragicznej miłości. • • • Następnego dnia María pojawiła się punktualnie i obie pojechały do szpitala Sant Joan de Déu, gdzie za kilka tygodni, zakładając, że nie będzie żadnych komplikacji, miał się urodzić Abel. Lekarz stwierdził, że wszystko jest w porządku, ale surowym tonem przypomniał, że powinna dużo odpoczywać. Ostrzegł tylko przed ryzykiem przyspieszonego porodu, być może Abel zdecyduje się wcześniej pojawić na świecie. Ale pochwalił ją za to, że nie przybrała za dużo na wadze — czego Leire wysłuchała w zdumieniu i co uznała za efekt spacerów i ograniczania posiłków — i powiedział, że ma przyjść ponownie za tydzień. — Już niedługo — dodał. — I niech pani odpoczywa. Wiem, że to nudne, ale już niewiele brakuje. • • • Po wyjściu od lekarza udały się do garażu, gdzie zaparkowały samochód. — Mam cię odwieźć do domu? — spytała María.

Leire się zawahała: wiedziała, że przyjaciółka ją zbeszta, jeśli zamiast słuchać lekarza, poprosi ją o zawiezienie do mieszkania wynajętego przez Fernándeza w okolicy Poblenou, dzielnicy Héctora. Z drugiej strony transport tam, a potem do domu był pokusą, której nie można było nie ulec. — Mogłabyś mnie zawieźć w jedno miejsce? — Nie mów, że chcesz iść na zakupy? — Nie. Muszę coś odebrać. — Nie miała ochoty wdawać się w szczegóły. — Proszę cię. Nazwij to… zachcianką. María zgodziła się, choć niezbyt chętnie. Chciała jednak sprawić przyjemność przyjaciółce, a poza tym była ciekawa. W zamian Leire opowiedziała jej o planach Tomasa. — Coś takiego?! Chce się tutaj przenieść?! — zawołała María. — Jeszcze się okaże, że jest wzorowym tatusiem. A co ty o tym sądzisz? — Cóż, myślę, że lepiej byłoby mieć go bliżej, kiedy Abel się urodzi. Dla dziecka. María się uśmiechnęła. — Dlaczego tak ci trudno przyznać, że sama byś chciała? — Ale spojrzawszy na surową twarz Leire, szybko dodała: — Okay, już nic nie mówię, Miss Daisy. Pilnuję drogi i nie zadaję pytań. Nie milczała jednak, kiedy zajechały pod wskazany adres i stanęły przed nowym budynkiem, wynalazkiem władz miejskich dla ulżenia tym, którzy jeszcze mogli sobie na jakieś mieszkanie pozwolić: ich powierzchnię zredukowano do absurdu. — To ma być zachcianka? Truskawki ze śmietaną to zachcianka! — krzyknęła María. — Zaczekaj chwilę. Zaraz wrócę. I rzeczywiście nie trwało to długo. Leire otworzyła drzwi do mieszkania numer dwanaście. Było praktycznie puste, więc szybko znalazła sportową torbę z taśmami wideo i wróciła do samochodu.

— Widzisz, zrzędo? Już jestem! — zawołała. — Co tam masz? Leire rozpięła suwak i wyjęła jedną kasetę. Do połowy. — Porno — rzuciła. — Czymś się muszę zająć w domu, nie sądzisz? — To chyba porno starej daty, moja droga — odparła Maria. — Trzymasz jeszcze odtwarzacz wideo? • • • Rzeczywiście, od dawna już nie miała w domu takiego sprzętu, ale wpadło jej do głowy, żeby zapytać tam, gdzie poprzedniego dnia wypożyczyła film. Zapłaciwszy niewielką sumę, wyszła z odtwarzaczem w torbie. Trochę trwało, zanim go zainstalowała, po czym zabrała się do taśm. Nie było ich dużo, ale Leire pomyślała, że spędzi długie chwile, oglądając ciemne, nieme ujęcia zrobione statyczną kamerą. Zanim włożyła jedną na chybił trafił, przyjrzała się im dokładnie. Odróżniały się jedynie numerami, lecz Leire pomyślała, że jeśli Ruth poszła zobaczyć się z Omarem, on z pewnością zaznaczyłby taśmę z nagraniem tej wizyty w jakiś specjalny sposób. Podpowiadała to logika, choć dowodu żadnego nie miała, i kiedy zobaczyła gwiazdkę przy którymś numerze, postanowiła zacząć od tej taśmy. Jeśli się myli, niewiele straci. Kamera musiała być ustawiona w rogu pokoju, gdyż Leire widziała biurko doktora Omara, jego samego z profilu oraz osoby, które wchodziły i siadały na krześle naprzeciwko niego. Przez dwadzieścia minut patrzyła na to, zastanawiając się, co powodowało, że ci wszyscy przychodzący tam ludzie okazywali zaufanie tak strasznemu człowiekowi. Taśmy nagrywane były bez dźwięku, więc, pomijając przykry widok tego starca, cała zawartość była dość nużąca. Lecz oto nagle, kiedy już myślała, że gwiazdka nic nie oznacza, wyprostowała się na krześle i ze zdumienia aż otworzyła usta. Po raz pierwszy zobaczyła Ruth Valldaurę w ruchu.

Serce zabiło jej mocniej. A więc poszła do niego… „Miłość zobowiązuje na wieki”. Ruth kochała Héctora Salgado, dlatego najprawdopodobniej poszła do Omara, chcąc pomóc byłemu mężowi oskarżonemu o brutalne pobicie czarnego uzdrowiciela. Leire przeklęła po cichu brak dźwięku, podeszła do ekranu i skoncentrowała wzrok na twarzach. Z twarzy Ruth odczytała mieszaninę niepokoju i zdziwienia, a w jakimś momencie lekceważenie, może pogardę. Omar miał twarz obojętną, na końcu rozmowy surową. Ruth podniosła się i wyszła szybko, chcąc uciec z miejsca, w którym pojawiła się z własnej woli. Leire obejrzała nagranie kilka razy, ale niewiele więcej jej to dało, poza tym, że od wzroku utkwionego w ekran rozbolały ją oczy. Kiedy poirytowana tym, że nie może zrozumieć, o czym mówią, postanowiła dać sobie spokój, zadzwonił domofon. Nacisnęła pauzę na pilocie i podeszła do drzwi. — Słucham? — Leire Castro? — Tak. Kim pan jest? Zauważyła, że w lustrze w przedpokoju odbija się ekran telewizora z zatrzymaną twarzą doktora Omara. Zmarszczki zła, nie tylko starości, pomyślała. Profil czarnego sępa. — Pani mnie nie zna, lecz myślę, że powinniśmy porozmawiać. Głos mężczyzny w średnim wieku. — Kim pan jest? — zapytała jeszcze raz. — Nazywam się Andrés Moreno, chociaż to i tak nic pani nie powie. Mam powody, by wierzyć, że interesujemy się tą samą osobą. — Proszę pana, nie wiem, co… — Mogę dać pani informacje o Ruth Valldaurze. — Co? Wydało jej się, że starzec na ekranie telewizora się śmieje;

miał uniesioną dłoń z palcami cienkimi jak metal, którymi zapewne jednym dotknięciem pociąłby jej twarz. — To, co pani słyszy. Jest coś, o czym pani powinna wiedzieć. Niech pani otworzy drzwi. Leire wystraszyła się. Nie zamierzała wpuszczać nieznajomego do mieszkania i powiedziała mu to. — Jak pani chce — odparł. — Zróbmy tak. Dam pani mój numer telefonu. Proszę zadzwonić jutro rano, umówimy się w jakimś publicznym miejscu. Tak będzie lepiej? Głos zdawał się odbiciem twarzy na ekranie. Absurd. Mężczyzna nie mówił z akcentem starego Nigeryjczyka ani nie był to głos z zaświatów. Leire czuła, że kolana się pod nią uginają. — Dobrze — powiedziała, po czym zapisała podyktowany numer. — Niech pani zadzwoni. Koniecznie. W lustrze doktor Omar był statycznym obrazem. Uwiecznionym na taśmie. Groźnym jak żmija gotowa wypuścić jad.

Amanda

28 Héctor siedział w wielkiej sali terminalu 1 na lotnisku El Prat, naprzeciw tablicy przylotów. Samolot z Madrytu miał czterdzieści minut opóźnienia. Siedem lat i czterdzieści minut, powiedział sobie. Po raz pierwszy w życiu cieszyło go takie opóźnienie; przyglądając się, jak kolejno zamykane są sklepy, pomyślał, że potrzeba mu ciszy, choćby nawet w takim publicznym miejscu, wyłożonym czarnymi, krzykliwie lśniącymi płytami ceramicznymi. Nie spał od czterdziestu godzin i teraz przymknął oczy przed rażącym światłem. Nie ruszył się z terminalu, żeby już więcej nie palić; sen stłumił nikotyną i czuł jej ciężar połączony z brakiem posiłków i zmęczeniem. Spojrzał na zegarek: dwudziesta druga trzydzieści pięć. Poprzedniego wieczoru o tej samej porze zamierzał zakończyć dzień, zimną ponurą niedzielę, deszczową i chmurną. Guillermo wrócił i od razu zamknął się u siebie, powiedziawszy, że już jadł kolację. Nic więcej nie dodał. A on się nie dopytywał. Oglądał Skłóconych z życiem, ów dramat, którego troje odtwórców głównych ról zmarło wkrótce po zakończeniu kręcenia filmu. I wtedy zadzwonił z komisariatu agent Fort. Podekscytowanym głosem nowicjusza poinformował go, że Saúl Duque, asystent Sílvii Alemany, zgłosił się na policję i przyznał się, że zabił Amandę Bonet. • • • Biała śmierć. To była pierwsza myśl, kiedy wszedł do sypialni, gdzie leżała Amanda i gdzie wcześniej pojawił się Fort z ludźmi z prokuratury i medycyny sądowej. Ściany w kolorze białego marmuru, łóżko zasłane pościelą w nieskazitelnej bieli i młoda dziewczyna o jasnych włosach, której blade policzki nigdy nie odzyskają koloru. Widok martwego ciała zawsze wywiera głębokie wrażenie. Na wszystkich, choćby temu zaprzeczali. Od ciała Amandy bił spokój, jakiego nie spotyka się często w przypadkach nagłej śmierci. Usta zdawały się uśmiechać, tak jakby przed

odejściem z tego świata miała bajkową wizję i zniknęła w zaświatach — albo w niebycie — z czystym sumieniem i pełna nadziei. Tak powinni umierać męczennicy, pomyślał Héctor, chociaż miał wątpliwości, czy Amanda Bonet mogłaby być uznana za męczennicę. — Połknęła całe pudełko środków nasennych — powiedział Fort. — Sama połknęła? — spytał Héctor. Głos Forta przywrócił go do rzeczywistości. — Zdawało mi się, że Saúl Duque przyznał się do zabójstwa. Tak powiedziałeś przez telefon. Wchodząc wcześniej do mieszkania, Héctor zobaczył, że Saúl Duque w stanie silnego napięcia siedzi na kanapie. Obok stał pilnujący go policjant. Fort nabrał głęboko powietrza i wypuścił je powoli, zanim odpowiedział. — To dosyć skomplikowana sprawa. Myślę, że lepiej będzie, jeśli on sam panu o tym powie. Héctor skinął głową. Przyglądał się dokładnie otoczeniu, starał się znaleźć w sypialni jakiś szczegół, który pomógłby mu pozbyć się myśli, że oto mają do czynienia z trzecim samobójstwem, kontynuacją makabrycznej serii rozpoczętej przez Gaspara Ródenasa we wrześniu poprzedniego roku. Wydawało się, że wszystko jest w porządku: żelazne łóżko w stylu retro z prętami pomalowanymi na biało, tak jak dwie nocne szafki. Dwa czarne sznury zwinięte jak węże na jednej szafce zakłócały harmonię. — Co to jest? — spytał Forta. — Sznury — powiedział agent, nieco skrępowany. — Używali ich do swoich gier. Saúl Duque i ona… — To by wyjaśniało ślady na nadgarstkach — powiedział lekarz sądowy, który do tej pory w milczeniu badał ciało. — Proszę spojrzeć. Héctor podszedł bliżej. Rzeczywiście, na obu dłoniach

widoczne były zaczerwienione ślady. — Zmarła niedawno, prawda? — zapytał lekarza. — Tak, nie więcej niż cztery godziny temu. — Była jedenasta piętnaście. — Już prawie skończyłem. Zabierzemy ją, jak tylko prokurator wyda zgodę. — Lekarz spojrzał na martwe ciało z pewnym zakłopotaniem, raczej nie na miejscu u kogoś, kto od lat ma z nimi do czynienia. — Wygląda na szczęśliwą, zupełnie jakby śniła jakiś piękny sen. — A środki nasenne? — Proszę. — Pudełko włożone było do zaklejonej plastikowej torebki. — Amobarbital. Należy do często stosowanych. Musiała wziąć naprawdę dużo. I nie zrobiła nic, żeby je wypluć. To się czasem zdarza, kiedy słabną, krztuszą się własnymi wymiotami. Ona po prostu zasnęła, mózg nie otrzymał tlenu i umarła. Dlatego jest taka… spokojna. — Chodźmy porozmawiać z Dukiem — zdecydował Héctor. — Myślę, że będzie miał nam dużo do powiedzenia. Pozwólmy lekarzowi dokończyć pracę. Saúl Duque nadal siedział w tym samym miejscu. Nieporuszony, lekko pochylony, z dłońmi sztywno opartymi o brzeg kanapy, jak gdyby znajdował się nad przepaścią i bał się, że za chwilę spadnie. Ubrany był na czarno od stóp do głów, a Héctorowi przemknęła myśl, że może wybrał taki strój, wiedząc, iż czeka go obecność na pogrzebie. A może po to, aby skontrastować czerń z dominującą w mieszkaniu bielą. — Czy może pan nas zostawić samych? — Héctor zwrócił się do pilnującego go oficera policji. A potem spojrzał na Duque’a i zapytał: — Saúl… Saúl, czy pan się dobrze czuje? Położył delikatnie dłoń na jego ramieniu i w tym momencie, czując dotyk i słysząc przyjazny głos, Duque się załamał. Napięcie trzymające go w sztywnej wyprostowanej pozycji zniknęło i wyczerpane ciało osunęło się na kanapę. Zasłonił twarz dłońmi, a Héctor nie byłby w stanie powiedzieć, czy szlochał ze smutku, ze

strachu, czy z wyrzutów sumienia. Być może ze wszystkich trzech powodów. Dopiero po paru minutach Duque uspokoił się na tyle, by móc mówić. — Prze… przepraszam — wyszeptał. — Już mi lepiej. Nie spodziewałem się zobaczyć pana znowu, inspektorze — powiedział, próbując przywrócić normalność w tak nienormalnych okolicznościach. — Ja też nie, Saúl. Z tego, co wiem, rozmawiał pan już z agentem Fortem, jednak chciałbym, żeby powiedział pan mnie, co tu się wydarzyło. Duque rzucił Fortowi zagadkowe spojrzenie, lecz ten nie wziął tego do siebie. — Czy powiedziano panu cokolwiek o związku, jaki łączył Amandę i mnie? Héctorowi wydawało się, że w głosie młodego człowieka wyczuł zażenowanie. Zamierzał zapewnić go, że nikt z wyjątkiem zainteresowanych osób nie powinien mieszać się do erotycznych gier pomiędzy dorosłymi, kiedy wtrącił się Fort: — Lepiej, żeby pan to sam wyjaśnił inspektorowi. Duque nabrał głęboko powietrza i spojrzał Héctorowi prosto w oczy. Zniknął jakikolwiek ślad zażenowania czy wstydu. — Amanda i ja mieliśmy związek oparty na dominacji i uległości. — Chce pan powiedzieć, że był to związek sadomasochistyczny? — No, tak… niech pan to nazwie, jak chce. Nie interesują mnie formalne określenia. — Proszę wyjaśnić, na czym polegał. Saúl machnął lekceważąco ręką i zrobił minę, która w innej sytuacji mogłaby być ironicznym uśmiechem. Teraz, pomyślał

Héctor, była bardziej wyrazem nerwowości niż czegokolwiek innego. — To była taka gra… To… To bardzo trudno wyjaśnić komuś, kto nie jest w jakiś sposób zaangażowany. Jeśli powiem panu, że ja byłem władcą, który miał nad nią kontrolę, nakazywał jej, jak ma się ubrać, co powinna jeść, uzna pan, że byliśmy parą wariatów. — Wcale nie. — Héctor powiedział to tonem, który musiał zabrzmieć przekonująco, bo Duque mówił dalej. — Nie wiem, dlaczego to lubię, i Amanda też nie wiedziała. Po prostu dobrze się z tym czuliśmy. Z tymi telefonami i e-mailami. Ze sznurami. Z biciem. — Kiedy to się zaczęło? — Wkrótce po tym, jak zaczęła pracować w Laboratorium Alemany. Pewnie się pan zastanawia, w jaki sposób odkryliśmy, że tak do siebie pasujemy. — Duque się uśmiechnął. — Myślę, że obydwoje tego szukaliśmy, i kilka razy, mimochodem, wybadaliśmy się na ten temat. Przy drugim spotkaniu zasugerowałem coś takiego, półżartem, i zobaczyłem, że pomysł podobał jej się tak samo jak mnie. — Jak często się spotykaliście? — W każdą niedzielę, a czasem, przez zaskoczenie, w inne dni. Ale bardzo rzadko. Nie można nadużywać takich sytuacja, bo wtedy czar pryska. Héctor skinął głową. — Czy miał pan klucze do jej mieszkania? — Nie, tylko do drzwi wejściowych do budynku. Klucz do mieszkania zostawiała pod wycieraczką, tuż przed moim przyjściem. To było częścią scenerii. Przychodziłem, jak gdyby to było moje mieszkanie, a ona na mnie czekała… To znaczy czekała w swojej roli. — Rozumiem. A dzisiaj?

Duque znowu wziął głęboki oddech. W tym momencie z jego postaci biła raczej słabość niż zdolność dominowania. — Dzisiejsza gra była inna, szczególna — wyznał w końcu, czerwieniąc się. — Miała na mnie czekać, śpiąc. Pogrążona w głębokim śnie. — Podkreślił ostatnie słowa. — A pan miałby z nią stosunek bez jej wiedzy. Na tym polegała gra? — zapytał Héctor z sarkazmem. — Wiedziałem, że pan nie zrozumie. Kiedy pan tak mówi, brzmi to tak, jakbym był chory, a ona… — Duque splótł dłonie i spojrzał na inspektora w desperackiej próbie odwołania się do jego empatii. — W naszym związku było więcej całej oprawy niż samego seksu. Ofiarowywała mi swoje ciało w zamian za to tylko, żebym mógł czerpać z niego przyjemność. Ostateczny dowód uległości, posłuszeństwa… Dopiero po chwili Héctor zareagował. — Zatem — odezwał się obojętnym tonem — oczekując pana, miała już spać, co oznacza, że pigułki nasenne wzięła jakiś czas przed tym, zanim pan przyszedł. Czy mam rację? — Tak. Myślę, że… że wzięła więcej, niż powinna… — Chwileczkę. Zaraz dojdziemy do dawki. — Zmarszczone czoło inspektora świadczyło o pełnej koncentracji. — Chodziło mi o to, że klucze musiała zostawić dużo wcześniej przed pana przyjściem. — Tak… Nie pomyślałem o tym. Oczywiście. Zanim pigułki zaczęły działać. — O której pan przyszedł? — Później, niż się umawialiśmy. Byli u mnie znajomi i uwolniłem się od nich dopiero około wpół do dziewiątej, więc tutaj dotarłem ponad godzinę później. Nie patrzyłem na zegarek. Klucz był tam gdzie zawsze. Otworzyłem drzwi i poszedłem prosto do sypialni. Przez chwilę i Héctor, i Fort obawiali się, że nie będą w stanie

słuchać tych wyznań, nie tracąc poczucia profesjonalizmu. — Do tego, o czym myślicie, nie doszło — powiedział Saúl Duque. — Była prześliczna. Taka, jak chciałem. W białej pościeli, białej koszulce. Spała dla mnie. Patrzyłam na nią, czułem, jak mnie pobudza. Taka piękna i taka bezbronna, kiedy leżała na łóżku. Wyjąłem sznury z szuflady szafki nocnej i kiedy wiązałem dłonie Amandy, zdałem sobie sprawę, że są zupełnie bezwładne. Próbowałem ją ocucić, potrząsałem nią, całowałem… Jak szaleniec. Nie wiem, ile czasu upłynęło, zanim zadzwoniłem na policję. — Zadzwonił pan do komisariatu o dwudziestej drugiej trzydzieści cztery — wtrącił Fort. Héctor milczał. — Saúl… — odezwał się po chwili. — To, o co zapytam, może pana zdziwić, ale czy zdaje pan sobie sprawę, że trzy osoby z waszej firmy zginęły w ciągu kilku miesięcy w dziwnych okolicznościach? Trzy osoby — mówił cichym, lecz stanowczym głosem — spośród ośmiu, które znajdowały się w tej samej grupie.. Saúl patrzył na niego nierozumiejącym wzrokiem. Po chwili, stopniowo twarz zaczęła mu się zmieniać. — Gaspar. Sara. I teraz… Amanda. Co pan chce przez to powiedzieć? — Nie wiem. To właśnie staramy się odkryć. Saúl, czy Amanda opowiedziała panu, co zdarzyło się tamtego weekendu? Coś dziwnego, nietypowego? Coś, co mogło mieć związek z powieszonymi psami, które tam znaleźli? Pokręcił głową, a Héctor czuł, że opanowuje go irytacja. Przez chwilę miał nadzieję, że ten człowiek będzie coś wiedział, że — nawet podświadomie — będzie znał odpowiedź. — Jedyne, co się stało… to znaczy jedyne, co zauważyłem, to to, że Amanda była wystraszona, kiedy dzwoniłem do niej w ten

piątek w lecie. Ale to nie miało nic wspólnego z psami… — Wydawał się zdezorientowany. — Niech pan opowie. — Dzwoniłem do Amandy w każdy piątek, około dziewiątej. Musiała być wtedy wolna, żeby odebrać telefon. Oczywiście wiedziałem, że będzie ze wszystkimi w tym ośrodku, ale mimo to zadzwoniłem i kazałem jej wyjść. Podporządkowała się, jak zawsze. — I co dalej? — Zaczęliśmy naszą grę. Kazałem jej odejść od domu, zganiłem ją, powiedziałem, żeby… — Zamilkł, znowu zażenowany. — Proszę, dalej — powiedział Héctor ostrym tonem. — Pan nie wie, jak ten dom wygląda, prawda? To stary wiejski dom w Empordà, przekształcony w ośrodek. Korzystano z niego jako z luksusowego domu wypoczynkowego. Jest oddalony od miasta, otoczony lasem, ale samochodem można dojechać bez problemu… Amanda wzięła latarkę i żeby jej nikt nie zaskoczył, poszła ścieżką w stronę lasu i między drzewa. Powiedziała, że jej się to nie podoba, że jest bardzo ciemno. Ja nalegałem, więc zrobiła, jak kazałem. To znaczy weszła do lasu i pieściła swoje ciało. Chciałem, żeby się pobudziła, żeby dotykała piersi wśród natury, na świeżym powietrzu… Chciałem słyszeć, jak jęczy, i tak zrobiła. I wtedy usłyszałem krzyk i rozmowa się urwała. — Krzyk Amandy? — Tak. Zadzwoniła kilka minut później. Była bardzo zdenerwowana. Najwyraźniej wydało jej się, że widzi jakiegoś mężczyznę obserwującego ją w ciemności. Obserwującego, jak robiła sobie dobrze. Ten człowiek w żaden sposób nie zareagował, nie poszedł za nią, nic takiego się nie stało. Ale Amanda się wystraszyła i wybiegła na ścieżkę. — To wszystko? — Tak. Ale to było w piątek. Te biedne zwierzęta znaleźli

następnego dnia. — I zakopali je. To usłyszeliśmy od wszystkich po kolei — powiedział Héctor z irytacją. — Jest pan pewien, że nic więcej się nie stało? — Wtedy nie. Dopiero później, ale miało to związek z tamtym weekendem. Kiedy lato się skończyło, Amanda powiedziała mi, że powinniśmy uważać, bo wydaje jej się, że Sara Mahler dowiedziała się o nas. Sara wydawała się trochę dziwna, wie pan? Nigdy nie było wiadomo, co myśli. Héctor przytaknął. Holenderska współlokatorka Sary była podobnego zdania. Obraz Sary, kobiety nieatrakcyjnej i samotnej słuchającej sekretów tych, którzy prowadzili bujne życie seksualne, wywołał w nim na moment zażenowanie. — Nie wie pan, czy podejrzenia Amandy się potwierdziły, czy był to tylko jej domysł? Saúl Duque pokręcił głową, lecz zanim mógł powiedzieć coś więcej, sekretarz sądu, który pojawił się w połowie rozmowy i udał się do pokoju, gdzie Amanda zmarła, zarządził zabranie ciała. Saúl wstał, jak gdyby pragnął pożegnać to ciało na noszach, przykryte białym prześcieradłem, niesione w kierunku drzwi przez orszak obcych ludzi. Héctor Salgado obserwował jego twarz i zdumiał go wyraz głębokiego smutku, który się na niej pojawił. Smutek wielki i trudny do sfingowania. Pomyślał, że być może Saúl Duque miał raczej niecodzienne preferencje seksualne, może lubił mieć pozorowaną czasem władzę nad ofiarą, która oddawała się grze z taką samą ochotą, może podniecało go bicie jej i upokarzanie… Jednak nie miał wątpliwości, że ten młody człowiek żywił wobec Amandy uczucie, którego wielu nie nazwałoby miłością, ale które było czymś więcej niż czerpaniem rozkoszy. — Przykro mi, panie Duque, ale będzie pan musiał towarzyszyć mi w drodze do komisariatu — powiedział Héctor, po części dlatego, że przez chwilę miał wrażenie, iż Saúl mógłby zrobić coś

strasznego, gdyby go zostawić samego. Dosyć samobójstw, pomyślał. Sfingowanych czy autentycznych. Dosyć śmierci. — Fort, przeszukaj dokładnie całe mieszkanie. Przede wszystkim sypialnię. Odciski, rozumiesz… — Po czym dodał ciszej, tak by Duque go nie usłyszał: — Traktuj tę śmierć jak zabójstwo. Trzy samobójstwa to za wiele. Możesz to nazwać instynktem albo uporem, ale ja się na to nie dam nabrać. • • • Z zamkniętymi sklepami i barami, które nadawały mu charakter ruchliwych skrzyżowań, terminal zamieniał się w spokojną cichą przestrzeń. Gdyby siedzenie było wygodniejsze, Héctor mógłby ją nawet nazwać przytulnym miejscem. Jacyś podróżni na ruchomych chodnikach oddalali się bez wysiłku w kierunku bramek do swoich odlotów, jak automaty w niemym filmie. Widok ten dawał mu uczucie odprężenia po długim, pełnym napięcia dniu. Dniu, który chyba nigdy się nie skończy. • • • — Trzy samobójstwa to za wiele — powtórzył Héctor. Znajdował się w gabinecie Sílvii Alemany, która, stojąc przy biurku, miała na tyle przyzwoitości, żeby okazać, iż jest głęboko poruszona. O ósmej rano, po spędzeniu nocy w komisariacie na pilnowaniu Saula Duque’a, udało mu się zlokalizować jego przyjaciela, adwokata, a ten poczynił wszystkie konieczne kroki, aby można go było odesłać do domu. Héctor wypił szybko kawę; jeść mu się nie chciało, a mdłości uśmierzył dwoma papierosami. Krótka rozmowa z Fortem, który wrócił już z mieszkania rzekomej samobójczyni, rzuciła trochę światła, lecz także i cieni na tę sprawę. Jeśli istniały jakieś wątpliwości co do stosunków łączących Amandę i Saula, to akcesoria znalezione w mieszkaniu rozwiały je całkowicie. Zawartość jednej z szaf wystarczyłaby na otwarcie sex shopu: bat, szpicruty, cienka laseczka bambusowa, kilka skórzanych pacek różnej wielkości i grubości, sznury,

kajdanki, wszelkich rozmiarów wibratory, chińskie kulki rozkoszy, bielizna, przebrania… Do wyboru, do koloru — Amanda i Saúl z pewnością się nie nudzili. Pytania dotyczyły spojrzenia na to pod innym kątem. Śmierć Amandy mogła być samobójstwem młodej kobiety, której życie erotyczne wskazywałoby na jakiś wewnętrzny konflikt. Mogła też być uznana za zabójstwo, gdyż z trudem dałoby się uwierzyć, iż ktoś taki jak ona nie wie, że cała buteleczka środków nasennych uśpi ją na wieki. Ta hipoteza prowadziła, przynajmniej na razie, wprost do Saula Duque’a. Héctor zdecydował, że sam przyniesie wiadomość o śmierci Amandy Bonet do firmy, w której pracowała. Chciał zobaczyć twarz Sílvii Alemany, kiedy się o tym dowie, i wykorzystując moment zaskoczenia, raz na zawsze wydobyć od niej wszystko, co wie. Jednak Sílvia była twardym orzechem do zgryzienia, co od razu dała po sobie poznać. — Nie mogę w to uwierzyć, inspektorze. — Zasłoniła dłonią twarz i lekko się zachwiała. — Pozwoli pan, że usiądę. Amanda… Ale kiedy to się stało? Gdzie? — Wczoraj, u niej w mieszkaniu. Lekarz sądowy podaje w przybliżeniu czas śmierci między dwudziestą a dwudziestą pierwszą. Obok znaleziono buteleczkę ze środkami nasennymi. Pustą. Mówił głosem oschłym, oziębłym. Jeśli chciał złamać siłę woli tej kobiety, nie mógł stosować półśrodków. I prawdę mówiąc, nie miał ochoty bawić się w uprzejmości. — Gdzie pani była o tej godzinie? — W domu. Źle się czułam przez cały weekend. Ale, inspektorze… Pan chyba nie myśli, że ja…? Przecież to absurd. Zaczerwieniła się, bardziej ze strachu niż dlatego, że mogłaby się czuć obrażona, Héctor był tego pewny. — W tej chwili nic nie myślę, pani Alemany. Staram się jedynie powiązać luźne wątki. A te wątki prowadzą mnie do Gaspara Ródenasa, Sary Mahler i Amandy Bonet. Trzy osoby,

zdrowe, młode, bez ewidentnych problemów. Ich wspólnym mianownikiem jest praca tutaj i jedno zdjęcie. Może pani mówić, co chce, ale nie przekona mnie pani, że czegoś przede mną nie ukrywa. Nie tym razem. — Karty wyłożone na stół, deklaracja wojny ogłoszona. — Sądzi pan, że my coś ukrywamy? — Miałem na myśli tylko panią, ale widzę, że przechodzi pani szybko od liczby pojedynczej do mnogiej. — Odczuł satysfakcję, widząc, że zbladła. — Czy to „my” miałoby się odnosić do pozostałych? Do Césara Calvo, Braisa Arjony, Octaviego Pujadesa i Manela Caballero? Czy tylko do niektórych? — Inspektorze, jest pan w moim biurze. Proszę, żeby pan nie podnosił głosu. — Pani jest w obecności oficera policji. Proszę, żeby pani przestała kłamać. — Żeby udowodnić kłamstwo, należy odkryć prawdę, inspektorze Salgado. Do tego momentu nie może mi pan zarzucić kłamstwa. Uśmiechnął się. Lubił mieć do czynienia z godnym przeciwnikiem. — Macie tutaj salę konferencyjną? Proszę zadzwonić do pozostałych panów i powiedzieć, żeby tam przyszli. Natychmiast. — Powtarzam, że nie zamierzam wykonywać pana rozkazów. Jestem prawnikiem, inspektorze, i chociaż nie wykonuję zawodu, nie pozwolę, aby pan traktował mnie i moich pracowników jak zwykłych przestępców. — „Zwykłych” może pani pominąć. Co do przestępców, to się jeszcze okaże. — Zamilkł na chwilę, po czym ciągnął łagodniejszym tonem: — Proszę posłuchać, postąpi pani mądrzej, współpracując. Ze sposobu, w jaki się pani zachowuje, łatwo wyciągnąć wniosek, że wszyscy macie coś wspólnego ze śmiercią swoich kolegów.

Była trupio blada. Może rzeczywiście była chora przez cały weekend. Chyba nie czuła się najlepiej. — Powtórzę więc: czy zechce pani zaprosić kolegów do sali konferencyjnej? Myślę, że lepiej będzie spotkać się z nimi tam niż przesłuchiwać ich oddzielnie na terenie firmy, prawda? Nie odpowiedziała. Podniosła słuchawkę telefonu. Sala konferencyjna mieściła się pomiędzy gabinetami rodzeństwa Alemany. Przechodząc tam, Héctor zauważył, że pokój Víctora jest pusty. Szefowie nigdy nie pojawiają się przed dziesiątą; pomyślał o Savallu. Poprosił, aby usiedli, jednak Sílvia stanęła obok niego, podczas gdy punkt po punkcie przedstawiał swój tok rozumowania. Octavi Pujades oczywiście nie był obecny i Héctor zdecydował wysłać do niego Forta, skoro sam nie mógł pojechać. Na twarzach trzech mężczyzn odbijały się różne emocje, choć przeważała jedna: zdumienie. Zdumienie w oczach Braisa Arjony i zdumienie, graniczące z paniką, w oczach Manela Caballero. César Calvo, natomiast, przyjął wiadomość o śmierci Amandy z większym spokojem. — A więc sprawy tak się przedstawiają, panowie. Spośród ośmiu osób, które owego weekendu brały udział w warsztatach integracyjnych — spojrzał ukradkiem na Sílvię — troje zmarło w podejrzanych okolicznościach. Piątego września Gaspar Ródenas zabił żonę i córkę, a następnie strzałem z pistoletu pozbawił życia siebie. Dokładnie cztery miesiące później, szóstego stycznia, Sara Mahler rzuciła się pod koła pociągu na stacji metra. A wczoraj, zaledwie dziesięć dni później, Amanda Bonet rzekomo połknęła zawartość całej buteleczki środków nasennych. Trzy samobójstwa. Bez wyraźnego motywu. Bez pozostawienia listów, które by wyjaśniały ich powody. Bez ostrzeżeń ani wcześniejszych prób. Teraz pytam was: czy jesteście pewni, że nie macie nic do powiedzenia? Oparte na stole ręce Manela Caballero drżały. Był jedyną

osobą, która okazywała coś więcej niż zaniepokojenie. Ale to nie on zareagował. Odezwał się Brais Arjona. — Rozumiem, że to może policji wydawać się dziwne, inspektorze. Przyznam, że i mnie zaczyna niepokoić. Ale nie wiem, w jaki sposób możemy panu pomóc. Przynajmniej ja. — Gdzie pan był wczoraj wieczorem pomiędzy ósmą a dziewiątą trzydzieści? — W domu, z Davidem. Nie wiem dokładnie, o której przyszedłem. — Zwrócił się do Manela Caballero, który spojrzał na niego z takim samym strachem w oczach, z jakim patrzył na inspektora. — O której się pożegnaliśmy? Koło ósmej, co? Héctor omal się nie roześmiał. A więc o to chodzi: wspólne alibi. Nie czekając na odpowiedź Caballera, ironicznym tonem zapytał Césara Calvo: — I przypuszczam, że pan był o tej porze ze swoją narzeczoną, prawda? Bardzo zręczne. — Może się to panu wydać kłamstwem, ale rzeczywiście tak było. — Ja się położyłam — wtrąciła Sílvia. — Już panu mówiłam, że źle się czułam. Nie wiem, o której godzinie César poszedł do domu, ale córka będzie wiedziała. I niech pan sobie zaoszczędzi sarkazmu, inspektorze. Robimy wszystko, żeby z panem współpracować. W tym momencie Héctor szczerze jej nienawidził. Głęboki oddech przywrócił mu spokój. Z rozmowy z Saulem Dukiem dowiedział się jedynie o przelotnym natknięciu się Amandy na kogoś w lesie. Lepiej o tym nie wspominać, pomyślał. Jeszcze nie. Zachowaj tę kartę do czasu, kiedy będziesz wiedział, gdzie ją umieścić, Salgado. — Jeśli chce pan rozmawiać z Octavim Pujadesem, mój zastępca da panu numer jego telefonu. Wiadomo panu, że pan Pujades wziął długie zwolnienie z pracy z powodu choroby żony.

Héctor uśmiechnął się. Przynajmniej teraz mógł zdobyć punkt. — Mówiąc o swoim zastępcy, ma pani na myśli Saula Duque’a? — Tak. — Zdawało mi się, że nie podoba się pani takie określenie jego stanowiska. — Uśmiech zniknął, twarz Héctora spoważniała. — Obawiam się, że pan Duque nie będzie przychodził do pracy przez kilka dni. Jest bardzo poruszony, szczerze mówiąc, wstrząśnięty po tym, kiedy znalazł swoją partnerkę nieżywą w łóżku. Nawet gdyby dach zawalił się im na głowy, nikt nie wydobyłby z siebie ani jednego słowa. Héctor z przyjemnością zobaczył na twarzach mieszaninę szoku i przerażenia. Sadyzm jest zaraźliwy, pomyślał. — Czy państwo nie wiedzieli, że Saúl i Amanda byli w związku? — Nie zamierzał wchodzić w szczegóły, nie było potrzeby. — No cóż, życie jest pełne niespodzianek, nie sądzą państwo? Niespodzianki i sekrety. Ale to kwestia czasu: powoli prawda się ujawnia… Na tym polega moja praca. Na odkryciu prawdy, rzuceniu na nią światła, zdemaskowaniu kłamstw. I zapewniam państwa, że sprawia mi to wielką przyjemność. • • • Z czterdziestu minut zrobiło się sześćdziesiąt, a ciążyły, jakby minęło dwieście. Héctor nie był już w stanie myśleć, mózg pracował wolniej, wyłączał się. I w chwili gdy senność omal go nie pokonała, przez drzwi zaczęli wychodzić pasażerowie. Zestresowani, z podkrążonymi ze zmęczenia oczami, spoglądający na zegarki, pragnący wreszcie zakończyć dłużący się dzień. I oto ona. Zobaczył ją idącą w jego stronę i uśmiechnął się, chociaż oczy niemal same mu się zamykały. Lola. Siedem lat i wiele minut później.

29 Bez wątpienia najlepszym lekarstwem na bezsenność nie są pigułki zalecone przez terapeutę, lecz przeskoczenie nocy, zmęczenie ciała aż do całkowitego wykończenia, wyłączenia się jak komórka z martwą baterią. Mimo że nie przespał nawet sześciu godzin, Héctor był tak wypoczęty, jak dawno już się nie czuł. Wystarczająco wypoczęty, aby zająć się najświeższą sprawą: tajemniczymi samobójstwami i powieszonymi psami. Więc tego wtorkowego ranka przy śniadaniu z Guillermem — w takich momentach milczenie syna było błogosławieństwem — Héctor z satysfakcją przyglądał się stronie w gazecie, po którą poszedł do kiosku, zanim włączył ekspres do kawy. Był tam. Artykuł uzgodniony z Lolą przez telefon, napisany na podstawie lakonicznych informacji, które przesłał jej e-mailem poprzedniego popołudnia. Uśmiechnął się, czytając tytuł: Młodzi, wolni i… martwi. Zagadkowa fala samobójstw wśród pracowników tej samej firmy. Lola postępowała ostrożnie: ani razu nie wspomniała nazwy firmy, ale dobór słów nie pozostawiał wątpliwości. Zdjęcia Gaspara, Sary i Amandy uzupełniały tekst, który sugerował więcej, niż wyjaśniał. Taką zawarli umowę lub raczej, jeśli miał być wobec siebie szczery, była to przynęta, żeby ściągnąć ją do Barcelony — on przekazuje jej informacje o sprawie, która może zainteresować ogromne rzesze czytelników, ona pisze artykuł do gazety o ogólnokrajowym zasięgu. I razem, pomyślał Héctor, umieszczamy Labratorium Alemany w oku huraganu, żeby zobaczyć, czy wiry powietrza rozjaśnią im myśli i rozwiążą języki. Był przekonany, że koncepcja ich nowej kampanii nie harmonizowałaby z tekstem o trzech zmarłych pracownikach. Pewnie uśmiechnął się na samą myśl o tym, bo syn spojrzał na niego z zaciekawieniem. Nie był to budujący przykład dla nastolatka, więc żeby się nie wdawać w wyjaśnienia, Héctor powiedział:

— Guille, w tych dniach będę biegał trochę jak szalony wokół jednej sprawy. Widziałeś, co się stało w niedzielę, wezwali mnie o północy i wróciłem dopiero wczoraj późnym wieczorem. — Nagle wyrwało mu się pytanie: — Z tobą wszystko w porządku, prawda? Bo… Wiem, że mieszkać tutaj to nie jest to samo co z mamą… Guillermo wzruszył ramionami. — Nie wiem, co to ma znaczyć. — Héctor dolał sobie kawy. Miał ochotę na tym zakończyć rozmowę, ale coś go powstrzymało. — Tak, wiem. Wiem, że ta sytuacja nie jest idealna dla chłopca w twoim wieku, i wiem, że powinienem bardziej o ciebie zadbać, ale szczerze mówiąc, ty mi specjalnie nie pomagasz. Nie, to wcale nie jest wyrzut. Chodzi o to, że jesteśmy do siebie podobni, a to komplikuje sprawy. Kiedyś… — Przedtem była mama. Teraz jej nie ma. — No tak. Teraz jej nie ma. Ale ja jestem… chociaż może jest mnie za mało i wiele rzeczy robię źle. Ale jestem i możesz na mnie liczyć. Zawsze. — Było to jedno z tych zdań jakby żywcem wyjętych z amerykańskiego kina familijnego, w których rodzice i dzieci bez końca powtarzają sobie, jak bardzo się kochają, ale Héctorowi nic lepszego nie wpadło do głowy. Może dlatego, że niektórzy muszą w kinie nauczyć się, jak być rodzicami, pomyślał z goryczą. Guillermo skinął głową i dołożył sobie trochę więcej płatków kukurydzianych do miseczki. Héctor napił się kawy. Łyżeczki stukały. Woda kapała z kranu w kuchni. Gdybyśmy mieli zegar, tykanie brzmiałoby jak cholerne wystrzały, pomyślał Héctor. Odkaszlnął i wstał, aby poszukać papierosa. Jego syn włożył miseczkę do zlewu i poszedł po plecak. Przed wyjściem wsunął głowę do kuchni. — Tato — powiedział, patrząc na podłogę. — Słucham?

— Chciałbym, żebyś wiedział, że ja też tu jestem. I że możesz na mnie liczyć. — Uśmiechnął się. — Prawie zawsze. Ale biegać będziesz sam. Héctor się roześmiał. Rzucił w niego kuchenną ściereczką, a Guillermo odrzucił ją dwa razy silniej. — Idź, bo się spóźnisz. Guille! — krzyknął, kiedy syn już znikał za drzwiami. — Jeśli nie wrócę w porze kolacji, wstąp do Carmen, dobrze? Później z nią porozmawiam. Nie chcę, żebyś się codziennie żywił kanapkami. — Dobrze. Zobaczę się z Charlym. Héctor zupełnie zapomniał. To dlatego nie spotkał Carmen przez cały weekend: syn marnotrawny wrócił do domu. Chciał jeszcze coś powiedzieć, ale Guillermo już poszedł. Héctor wypił drugą kawę, wypalił drugiego papierosa, nie mogąc pozbyć się dręczącego uczucia. Nie wiedział, czemu je przypisać, i dopiero po chwili przypomniał sobie obraz Loli i krótkiej jazdy do hotelu. Prowadząc samochód, Héctor uświadomił sobie, że minione lata zabrały im coś bardzo ważnego, co zawsze miało dla nich olbrzymie znaczenie: poczucie wspólnoty. To prawda, że obydwoje byli zmęczeni, a także niezbyt pewni, jak się do siebie odnosić. W drodze do hotelu wymieniali zdawkowe uwagi o lotach i opóźnieniach, ale w końcu, kiedy już byli u celu, zapytał: „Jak ci się wiedzie?”. Lola spojrzała na niego, uśmiechnęła się tym swoim charakterystycznym uśmiechem i powiedziała: „Żeby ci opisać siedem lat, potrzebuję więcej niż siedem minut, Héctorze. Jestem bardzo zmęczona. Jeszcze porozmawiamy”. • • • Biura OKKK, Ośrodka Kształcenia Kadr Kierowniczych, znajdowały się na Diagonalu w pobliżu placu Francesca Maciá i sprawiały jeszcze bardziej amerykańskie wrażenie niż rodzinne rozmowy w kuchni. Pogodnego letniego dnia z pewnością roztaczał się z ich okien wspaniały widok, ale w ten wtorek w połowie stycznia krople brudnego deszczu uderzały w szyby

i rozmazywały tło. Uzyskawszy informacje od Saula Duque’a, Héctor zatelefonował poprzedniego dnia, żeby zaaranżować wizytę z organizatorami warsztatów integracyjnych w Laboratorium Alemany. I oto miał przed sobą starszego, mocno zbudowanego siwego mężczyznę nazwiskiem Ricart oraz młodego, lecz zupełnie łysego pracownika ośrodka. Kiedy umawiano termin wizyty, artykuł Loli jeszcze się nie ukazał, niemniej obydwaj już byli poinformowani o całej sytuacji. Niewątpliwie Sílvia Alemany zadzwoniła do nich rano, pomyślał Héctor. Żeby ich ostrzec. — Z tego, co pan powiedział przez telefon, nie bardzo zrozumiałem, w jaki sposób moglibyśmy panu pomóc, inspektorze — odezwał się młodszy mężczyzna. Starszy, z pewnością jego szef, przyglądał się w milczeniu. — Jeśli mam być szczery, ja też nie wiem — przyznał Héctor. — Według moich danych, panowie od dłuższego czasu zajmują się organizacją warsztatów w Laboratorium Alemany. W marcu ubiegłego roku zorganizowaliście taki weekend dla grupy składającej się z ośmiu osób. Byli to Sílvia Alemany, César Calvo, Brais Arjona, Octavi Pujades, Manel Caballero, Gaspar Ródenas, Sara Mahler i Amanda Bonet. Jak panowie wiedzą — odczekał chwilę, spodziewając się, że potwierdzą, lecz żaden nie zareagował — trzy spośród tych osób zmarły w okolicznościach, powiedzmy… dziwnych. Zbyt wiele jest tu zbiegów okoliczności, nie sądzą panowie? Dlatego będę zobowiązany, jeśli zechcecie powiedzieć mi wszystko, co wiecie o tamtym wyjeździe. Obaj wymienili szybkie spojrzenia i starszy odezwał się po raz pierwszy. — Naturalnie, inspektorze. Chociaż, prawdę mówiąc, nie mamy wiele do powiedzenia. Nałożył okulary do czytania i przejrzał jakieś papiery leżące na biurku. — Tak, już pamiętam. — Zdjął okulary i ciągnął: — Z naszego punktu widzenia była to bardzo interesująca grupa.

— Doprawdy? — Tak. — Ricart zamilkł na chwilę, szukając właściwej formy przedstawienia sprawy. — Czy wie pan cokolwiek o psychologii społecznej, o dynamice grupy? — Znam nieco podstawy. Ale jestem przekonany, że pan rozszerzy moją wiedzę — odparł Héctor z uśmiechem. — Spróbuję, inspektorze. Joan — Ricart zwrócił się do asystenta — myślę, że nie musisz być przy tym obecny. Jeśli inspektor Salgado ma do ciebie jakieś pytania, będzie mógł je zadać później. Joan wyglądał na zdziwionego, ale chwycił najbardziej przejrzystą aluzję, jaką Héctor słyszał od lat, i wyszedł. — Będziemy czuć się swobodniej. Wobec moich pracowników muszę przestrzegać poprawności politycznej. — Ricart uśmiechnął się. — Przede wszystkim muszę powiedzieć, że nie wydaje mi się, aby to, co powiem, dało panu użyteczne informacje… — Pozwoli pan, że ja to osądzę. — Postaram się jasno przedstawić sprawę. Otóż, jak już powiedziałem, była to z naszego punktu widzenia interesująca grupa i wytłumaczę dlaczego. Wśród ośmiu osób zwykle ujawnia się jeden lider, najwyżej dwóch. Jednak tutaj doliczyliśmy się trzech, a to na ogół się nie zdarza. Oczywiście był lider oficjalny, Sílvia Alemany, oraz osoba, którą nazywamy liderem z doświadczeniem, w tym przypadku Octavi Pujades. Ale natychmiast pojawił się inny, bardzo silny przywódca, który dwoje poprzednich usunął na drugi plan. — Brais Arjona? — zaryzykował Héctor. — Strzał w dziesiątkę, inspektorze. Tak, naturalny przywódca, dzięki wrodzonym zdolnościom, a nie stanowisku, doświadczeniu czy swojemu wiekowi. Pan Arjona spełniał wszystkie warunki na objęcie takiej funkcji: młody, twardy, inteligentny. Bardzo

zaangażowany i stanowczy. — Co to oznacza? — To, że budził zaufanie, kiedy trzeba było pracować, ale towarzysko nie usiłował zdobywać sobie pozostałych osób. — Pozostałych? — Amandy, Gaspara, Césara… Oni tylko podążali za jednym albo drugim liderem. Zauważyłem napięcie pomiędzy naturalnym przywódcą, Braisem Arjoną, i jednym z bezwarunkowych sojuszników Sílvii Alemany: Césarem Calvo. To pobudziło ciekawość Héctora. — Była jakaś awantura? — Nie, nie w takim sensie, jaki pan ma na myśli. Po prostu różnica zdań, kiedy mieli do wykonania wspólne prace. Proszę zauważyć, że kiedy mówię o napięciach, mam na myśli konkretne sytuacje, zamknięte w wąskich granicach, na przykład okazywanie chęci do współzawodnictwa, do przyłączenia się do innej grupy albo przedstawianie innych punktów widzenia przy rozwiązywaniu problemów. Tak było w ciągu dwóch pierwszych dni. Trzeciego dnia, w niedzielę, sytuacja się zmieniła. — W jakim sensie? Ricart się uśmiechnął. — Widzę, że odnosi się pan z zainteresowaniem do moich słów. Na ogół ludzie z nieufnością przyjmują nasze wyjaśnienia, ale zapewniam pana, że teoria dynamiki grup jest fascynującym przedmiotem… W większości przypadków nasze warsztaty organizowane są według takiego samego wzorca, są to testy, zaplanowane zadania… Można to różnie nazwać. Niemniej czasem zdarza się, że zewnętrzny element dla obu stron, dla nich i dla nas, zmienia dynamikę w stopniu większym, niż można było oczekiwać. — W czasie tego wyjazdu wystąpił taki element? — O tak! — Na twarzy instruktora pojawił się wyraz takiej

satysfakcji jak na twarzy kibica piłki nożnej, którego drużyna zwyciężyła w lidze. — Wykonując jedno z zadań, grupa natknęła się na element zewnętrzny… budzący niepokój. — Powieszone psy? — podsunął Héctor. — Brawo. Tak. Wyjątkowo nieprzyjemne doświadczenie i na tyle szokujące, że grupa podjęła własną decyzję, o czym dowiedziałem się później. Znaleźli psy w sobotę w południe, wrócili do domu po wykonaniu zaplanowanego zadania, lecz potem zdecydowali wrócić i pogrzebać zwierzęta. Ani mnie, ani Joana już wtedy nie było. Z założenia zostawia się członkom grupy wolne sobotnie popołudnie, żeby współdziałali bez pośredników. To jest częścią programu. Tak więc grupa spotkała się, jednogłośnie podjęli decyzję i zgodnie z nią postąpili. Wielkie osiągnięcie, jeśli wziąć pod uwagę, że poprzedniego dnia nie potrafili się porozumieć w sprawie podziału pokoi. — Kłócili się z takiego powodu? — Zawsze są jakieś nieporozumienia, inspektorze. W tym przypadku, dobrze to pamiętam, jeden z członków grupy nie chciał z nikim dzielić pokoju. Chwileczkę… — Zajrzał do notatek. — Tak. Manel Caballero. Spytał, czy może mieć pokój dla siebie, co nie ma wiele sensu, skoro warsztaty polegają na pracy w grupie, na współdziałaniu. W każdym razie, i mimo że są to obserwacje z tylko jednego weekendu, mogę powiedzieć, że Manel był klasycznym destrukcyjnym uczestnikiem. Nigdy nie protestował otwarcie, ale wykorzystywał każdą okazję, żeby podawać w wątpliwość sens zadania całej grupy. Bardzo odpychający młodzieniec, nie owijając w bawełnę, nieprzyjemny i niechętny do współpracy. Jeden z tych, którzy uważają, że cały świat jest przeciwko nim. — Z kim w końcu dzielił pokój? — Tego nie pamiętam — odparł Ricart. — Najprawdopodobniej z kimś z młodszych uczestników. Dom jest duży, były puste pokoje, ale jak już wspomniałem, żądanie

pojedynczego pokoju nie jest przykładem ducha współpracy. Takie warsztaty to czas pracy w grupie, a nie odpoczynek. Héctor przetwarzał te informacje z dokuczliwym uczuciem, że w całej tej układance brakuje podstawowego elementu. — Mówiłem, że nie sądzę, aby to się na wiele panu przydało — przypomniał mu Ricart. Umiał czytać w ludzkich twarzach. — W śledztwie wszystko się przydaje — odparł Héctor. — Pan się na tym zna. Ja nie. Mogę jedynie dodać, że kiedy wyjeżdżali, byli o wiele bardziej zwartą grupą, niż kiedy przyjechali. Co nie oznacza, że tak samo będą się zachowywać w miejscu pracy. — Nie? — Oczywiście, że nie. Chociaż coś w nich na pewno zostanie. W niektórych grupach tworzy się pozytywna energia, chęć dążenia do wspólnego celu, ale nie jest to stałe podejście. Kiedy pojawia się konflikt, poczucie wspólnoty jest tłumione. — Wobec tego jaki jest cel takich wyjazdów? — Zaprzeczę, że kiedykolwiek to powiedziałem, inspektorze — odparł Ricart. — Mogą nie dać nic i mogą dać wiele. Już to panu wytłumaczę. Dyrektorzy przekonali się, że konflikty, na każdym szczeblu, są kosztowne. Jednym ze sposobów uniknięcia ich jest spowodowanie, aby pracownicy czuli, że są dobrze traktowani, doceniani, zadowoleni. Dawniej podziały były klarowne i ci, którzy zajmowali wyższe stanowiska, walczyli z tymi znajdującymi się niżej w hierarchii i odwrotnie. Teraz istnieje pewien rodzaj harmonii, która jednych tylko interesuje, innych uszczęśliwia. Ale taka harmonia trwa tak długo, jak długo wynikają z niej jakieś korzyści… Możemy to teraz zauważyć. Héctor zaczynał się gubić, a musiał pamiętać o celu swojej wizyty. — Jeszcze jedna sprawa. Czy pamięta pan, żeby Amanda Bonet skarżyła się, że widziała kogoś w piątek wieczorem? Kogoś

obcego, kto się kręcił w okolicy domu? — Nie… Nie przypominam sobie, żeby mi o czymś takim mówiła, co wcale nie jest dziwne. Dom jest rzeczywiście oddalony i ludzie z miast, nieprzyzwyczajeni do takich samotni, trochę się boją, zwłaszcza po zmroku. — Gdzie to jest dokładnie? Ricart wyjął zdjęcie z pudełka. Przedstawiało, jak powiedział Duque, typowy wiejski dom w Empordà. — Administracyjnie należy do miasta Garrigàs, ale jest położony w dość dużej odległości. — Czy instruktorzy przyjeżdżają tam każdego dnia? — Nie, to by było zbyt uciążliwe. Dom znajduje się około dziesięciu kilometrów od Figueres i w te weekendy, kiedy mamy grupy, tam się zatrzymujemy. — Tak. Czy ktoś zajmuje się utrzymaniem, posiłkami…? — Tak i nie. Uczestnicy są odpowiedzialni za dom, kiedy w nim przebywają. To znaczy gotują dla siebie albo jadą do jakiejś restauracji, z wyjątkiem sytuacji, kiedy potrzebny jest catering. Zatrudniamy małżeństwo, które mieszka stosunkowo blisko, około półtora kilometra od domu. Oni zajmują się domem po wyjeździe uczestników. Héctor przytaknął. Wyczerpał wszystkie sprawy, ale nie mógł powstrzymać się od zadania ostatniego pytania. — Czy przebywając wśród członków tej grupy, nie zauważył pan niczego szczególnego? Nic takiego, o czym by pan musiał świadczyć przed sądem. Chodzi mi o subiektywne odczucie. Nie wyjdzie poza te cztery ściany — zapewnił. — Nie. Naprawdę. Myślę o tej sprawie, odkąd pan wczoraj zadzwonił, i tym bardziej po artykule w gazecie. — Ricart pokręcił głową z żalem. — W niedzielę, ostatniego dnia, byli już zmęczeni, ale to zwykła reakcja. Współdziałali dużo lepiej, co też nie dziwi. Czasem zdarza się, że uczestnicy odjeżdżają skłonni raczej do

konfrontacji. Grupy są nieprzewidywalne, inspektorze. Przede wszystkim dlatego, że to są ludzie, a więc indywidualności. Różne osobowości zmuszone do współpracy. Nie wybraliby siebie na przyjaciół, nie ma między nimi powiązań rodzinnych. Jedynie dzielą tę samą przestrzeń, obowiązki i cele. — Tak jak w pracy. — Właśnie tak. Pozwoli pan, że zrobię porównanie ze światem zwierząt. Czy wie pan, która zaleta sfory psów jest najwyżej ceniona przez myśliwych? — Węch? — zapytał Héctor. — Więcej niż węch. — Ricart zrobił nieco teatralną pauzę, po czym oświadczył: — Zwartość sfory. W czasie polowania psy muszą umieć współpracować, po to by zdobyć wspólny cel… Jednakże… — Co takiego? — Niech pan im po skończonym polowaniu da jedzenie i obserwuje, jak się biją o najlepszy kawałek.

30 Chociaż tym razem nie jechał sam, jazda do domu Octaviego Pujadesa ani trochę nie wydała mu się krótsza. Ze wzrokiem utkwionym w kolejne zakręty na drodze, mokrej od porannego deszczu, César prowadził samochód, ani słowem nie odzywając się do swego towarzysza. Brais najwyraźniej też nie miał ochoty na rozmowę. W samochodzie zdawały się unosić wątpliwości, pytania zawieszone w zamkniętej przestrzeni, pożerające tlen. Brais musiał to zauważyć, bo uchylił okna. — Przeszkadza ci? César pokręcił głową. Wcisnął gaz, ale zaraz musiał hamować przed następnym zakrętem. — Przepraszam — rzucił tonem, w którym nie było słychać żalu. Brais wzruszył ramionami. — Nie byłoby najgorzej, gdybyśmy mieli wypadek — powiedział. — Ktoś nazwałby to aktem sprawiedliwości. Taki komentarz, według Césara, nie zasługiwał na odpowiedź. — Nie sądzisz? — zapytał Brais. — Nie uważasz, że byłaby to właściwa forma zakończenia całej sprawy? — Odpieprz się, Brais. — César nie był w nastroju do filozoficznych rozważań na temat życia, śmierci i sprawiedliwości. — Nie wyskakuj mi z takimi pomysłami! Arjona uśmiechnął się. — Ciekawe, czy tak mnie nie znosisz, bo jestem gejem, czy dlatego, że cię pokonałem w wyścigu kajaków. César prychnął gniewnie. — Nie lubię cię za takie uwagi. — Przyznaję, że możesz mieć rację. Brais zaśmiał się i ten śmiech, krótki i trochę gorzki,

rozładował napięcie. — Poważnie, Césarze, nie masz żadnych wyrzutów sumienia? Po tym, co zrobiliśmy. Pytam z ciekawości i nikt nas nie słyszy. — Co to ma za znaczenie? Po co żałować przeszłości? — Pokręcił głową. — Nauczyłem się, że najlepiej jest przełknąć gorzką pigułkę. Jeszcze lepiej wypluć. Wszystko, tylko nie pozwolić żyć wyrzutom sumienia. — Co się stało, to się stało, tak? — Coś w tym rodzaju. — Dojeżdżali już i César nie chciał przepuścić okazji, żeby zapytać o to samo. — A ty? Brais nie odpowiadał, a kiedy to zrobił, César usłyszał słowa, których nie oczekiwał. — Boję się, że David się o tym dowie. Boję się, że go stracę. — Spojrzał z wyrazem takiej szczerości, która mogła przełamać wszystkie bariery. — Ty masz przynajmniej kogoś, z kim możesz o tym rozmawiać. Inni nie, na przykład ja. I nie wiem, czy mam większe wyrzuty z powodu tego, co zrobiliśmy, czy dlatego, że to przed nim ukrywam. — Uśmiechnął się ironicznie. — A jednocześnie wiem, że muszę kłamać, bo znam go dobrze i jestem pewien, że prawda oznaczałaby definitywne rozstanie. Tego bym nie zniósł. Już nie. Za wzgórzem pojawił się dom. Tym razem César bez trudu go znalazł. Zaparkował samochód i po raz pierwszy od początku podróży zwrócił się do Braisa ze zmartwioną twarzą. — Nie wiem, co my tu robimy… — przyznał szczerze. — Sílvia nalegała. — No tak. Rzeczywiście tak było. César zupełnie nie mógł zrozumieć, dlaczego nagle zmieniła zdanie co do Octaviego Pujadesa. Kilka dni wcześniej zareagowała z trudem hamowanym gniewem, kiedy Amanda napomknęła, że ma wobec niego podejrzenia. To prawda, nie wiedzieli, gdzie Octavi był w niedzielę wieczorem. Jednak

jeśli César skłamał, podając godzinę wyjścia z domu Sílvii, bo po południu już nie mógł tam dłużej wytrzymać, równie dobrze Brais mógł sfałszować alibi. — Po co spotkałeś się z Manelem? — Chcesz znać prawdę? — Brais zniżył głos. — Chciałem się z nim zobaczyć z tego samego powodu, dla którego przyjechaliśmy tutaj. Żeby dowiedzieć się, czy nas zdradził i czy to on wysyłał to cholerne zdjęcie. — Nie czekał na reakcję Césara. — A jeśli to on, chciałem upewnić się, że przestanie. Wysiedli w milczeniu z samochodu. César szedł szybko, przeklinając zimno, kiedy Brais powiedział: — Mówiłem wcześniej o wyrzutach sumienia. Wiesz, co odkryłem? Otóż wyrzuty sumienia rzadko się pojawiają i z czasem tracą na sile. Ale jeśli ścierają się ze strachem, to lepiej, żeby w tej walce przegrały. To się nazywa przetrwanie. • • • W głowie Sílvii kłębiły się podobne myśli — strach i przetrwanie — kiedy patrzyła na stronę w gazecie, w której, mówiąc najogólniej, niszczono wizerunek firmy. W artykule nie podano nazwisk, ale tytuł Młodzi, wolni i… martwi był śmiertelną strzałą wymierzoną w serce Laboratorium Kosmetycznego Alemany. Ranek spędziła, załatwiając pocztę, na niektóre e-maile odpowiadała, inne ignorowała, starając się zminimalizować rozmiary katastrofy. Firma, która nawet pośrednio była przyczyną samobójstw jej pracowników — a dokładnie trojga, w ciągu zaledwie czterech miesięcy — nabierała cech aktywów toksycznych. A jeśli, na dodatek, nazwa tej firmy wiązana była z takimi pojęciami jak uroda, dobre samopoczucie i zdrowie, ironia sięgała surrealistycznych proporcji. O piątej po południu, na krótko zanim César i Brais wyjechali do Octaviego, Sílvia zdecydowała się wylogować z poczty, wyłączyć komputer i zebrać myśli. Najwyraźniej nie było jej to sądzone, gdyż zaledwie

dziesięć minut później do gabinetu wszedł jej brat. Była to jego druga wizyta. Rano wpadł wściekły, wymachując tą samą gazetą, jak gdyby Sílvia i reszta pracowników byli gromadą rozhasanych szczeniaków, a on słusznie zdenerwowanym panem. — Jak sprawy? — spytał spokojnym głosem. — Pewnie mogłoby być gorzej… Przynajmniej nikt nie mówi o produktach, tylko o firmie, jak gdyby w oderwaniu od nich. Przytaknął. — Tak. Klienci, kupując nasze kremy, kierują się ich nazwą, a nie nazwą firmy. — Powiedziałeś to swojemu nabywcy? — Nie potrafiła powstrzymać się od sarkazmu. Víctor westchnął. — Mniej więcej. Sílvio… to musi się jak najszybciej skończyć. — A co ja mam zrobić? Zaoferować bonus tym, którzy obiecają, że się nie rzucą z balkonu? Usiadł przed jej biurkiem. — Nie zmieniaj tematu, Sílvio. Czy jest coś, co powinienem wiedzieć o tamtym weekendzie? — Co ty powinieneś wiedzieć? — Pokręciła głową, może ze zmęczenia, a może była w tym geście po prostu pogarda. — Jest tylko jedno, o czym trzeba wiedzieć, i dla ciebie to powinno być jasne jak słońce bez zadawania mi takich pytań. Nigdy nie zrobiłabym niczego, co postawiłoby firmę w trudnej sytuacji. Nigdy. Dla ciebie ta firma nie ma żadnego znaczenia i gotów jesteś ją sprzedać temu, kto więcej zapłaci. — Taka jesteś podobna do taty — powiedział. W jego głosie zabrzmiało echo blizn po gorzkich prawdach. — Firma jest przedmiotem, Sílvio. Ty ją będziesz kochać, ale ona nigdy ci się nie odwdzięczy uczuciem. Zadowalanie się tym jest po prostu godne współczucia.

— Tak. Paula na pewno odpłaca ci za uczucie z odsetkami. — Paulę zostaw w spokoju, nie ma z tym nic wspólnego. — Nie? — Miała zamiar zrobić jakąś złośliwą uwagę, ale ugryzła się w język. — Powiem ci coś, Víctorze: firma nie jest przedmiotem. To żywy twór, tam są pracownicy, projekty, marzenia, pomysły… I zwraca ci to, co w nią wkładasz. Dużo więcej niż ludzie. Patrzył na nią takim wzrokiem, jakby starał się ją zrozumieć, jakby na chwilę mógł przeniknąć jej ciało i umysł, czuć i myśleć jak ona. Tak jak w dzieciństwie: istniała między nimi więź tak silna, wówczas, zdawało się, nierozerwalna. Teraz jednak dzielił ich zbyt wielki dystans i Víctor nie umiał znaleźć w sobie tyle siły, aby go zmniejszyć. — Nie wiem, kiedy przestałaś odróżniać pracę od życia… To jest biznes, nic więcej. Czasy są niepewne, wszyscy o tym wiemy. Lepiej jest sprzedać teraz za dobrą cenę niż czekać, aż nadejdzie tornado. A nadejdzie, możesz być pewna. — Tak, z pewnością nadejdzie. Ale nie oszukasz mnie, Víctorze. Nie sprzedajesz firmy dlatego, że jest to rozważny krok, ani dlatego, że przeraża cię przyszłość. Robisz to z nudów, to jest taki spóźniony atak niedojrzałości… Masz ochotę teraz zrobić coś, na co zabrakło ci odwagi, kiedy miałeś osiemnaście lat. Ale zapewniam cię, młodością nie można się zarazić. Choćbyś nie wiem jak blisko niej był. Nie jest zaraźliwa i nie da się jej dwa razy przeżyć. Rozmowa dotarła do skraju przepaści. Znalazła się w miejscu, w którym postawy były tak nieprzejednane, że dalsze jej prowadzenie byłoby zadawaniem sobie ran. Mając tego świadomość, Víctor wstał i poszedł w kierunku drzwi. Zanim je otworzył, odwrócił się i spojrzał na siostrę. — Ja przynajmniej zadbałem o to, żebyś zachowała swoje stanowisko i władzę. Kiedy ty odchodziłaś, nawet się za siebie nie obejrzałaś. Przez chwilę nie myślałaś, co się stanie ze mną…

Już miała się odezwać, dać argumenty na swoją obronę, powiedzieć, że wtedy miała siedemnaście lat, że on też mógł odejść, że nie było jej winą, iż wybrał posłuszeństwo, i że żałowała — tak, zawsze tego żałowała — że zostawiła go w nieprzyjaznym domu, na łasce zimnego i wymagającego ojca. Po raz kolejny jednak zwyciężyła duma. — Zostałeś wynagrodzony, czyż nie? Tata zostawił ci praktycznie wszystko. — Tak. Dlatego dzisiaj ja decyduję, a nie ty. Zamknął za sobą drzwi. Sílvia została sama, z otwartą gazetą na biurku, i pomyślała, że może nic już nie jest warte zachodu. Skoro głośno wypowiedziane słowa zaprzeczały temu, co czuła w głębi serca, lepiej już nic nigdy nie mówić. Wyjść z gry. Zasnąć. • • • — No, no, no, jeszcze jedna wizyta. — Octavi Pujades przywitał ich zjadliwym tonem. — Biedna Eugènia pomyśli, że już nie żyje, bo tylu ludzi kręci się po domu. Nie poprosił, aby weszli do salonu i usiedli przy kominku, nie zaoferował piwa bezalkoholowego. Mimo przejmującego zimna wyszedł na werandę. I to on rozpoczął rozmowę. — Dzisiaj był u mnie niejaki agent Fort. Bardzo uprzejmy młody człowiek, który wypytywał mnie o Amandę. Naturalnie wiedziałem, co się stało, bo Víctor zatelefonował do mnie wczoraj wieczorem. Dziwi mnie jedynie to, że nikt z was nie pofatygował się mnie o tym poinformować. Brais i César poczuli się nagle jak dwaj uczniacy karceni przez surowego nauczyciela. — Ale to nie ma znaczenia. Po prostu myślałem, że o mnie zapomnieliście. Widzę jednak, że nie. — Przepraszam, Octavi — odezwał się się César. — Byłem przekonany, że Sílvia cię zawiadomiła. Octavi się uśmiechnął. Twarz mu się ściągnęła, wyostrzyła, jak

gdyby skóra na policzkach miała się za chwilę rozerwać. — Césarze, Césarze… Obawiam się, że już nie jestem dla Sílvii przedmiotem uwielbienia. Myślę nawet, że to ona was wysłała. Już mi nie ufa, prawda? Brais postąpił krok do przodu. Nie za bardzo się zbliżył, na tyle tylko, żeby skrócić dystans dzielący rozmowę od groźby. — Dosyć tego sarkazmu, Octavi. Nie przyjechałem tutaj marnować czas. — A po co przyjechałeś? Rozwalić mi głowę? Zabić mnie? Byli już tak blisko siebie, gotowi z zacietrzewieniem bronić swoich racji, że César stanął między nimi. — Dosyć już, Octavi. Nikt nie stracił do ciebie zaufania… — Powiedz to temu zbirowi. Lubisz zastraszać ludzi, co, Brais? Wtedy czujesz, że jesteś mężczyzną? — Octavi, proszę! Latarnia z kutego żelaza na pobliskim rogu — jedyne światło na zewnątrz domu — oświetlała ich twarze. Trzy twarze, jak maski ukazujące konsternację i hamowany gniew, strach i obojętność. W oddali kilka psów zawyło przeciągle, jakby nocne powietrze przewiało do nich te emocje. — Wynoście się stąd! — zawołał w końcu Octavi. — Powiedzcie Sílvii, żeby była spokojna, na razie nie mam zamiaru rozmawiać z policją i powiedzieć im, jaka jest prawda. Gdybym chciał to zrobić, rano miałem do tego okazję. — Spojrzał wyzywająco na Braisa, a César cofnął się o krok, widząc, że wyciągnął mały pistolet z kieszeni kurtki. — Spokojnie, nie będę strzelać. To tylko po to, żebyście wiedzieli, że potrafię się bronić. Brais się nie poruszył. Wytrzymał wzrok Octaviego, po czym szybkim ruchem wykręcił mu dłoń. Pistolet upadł na ziemię, a César odsunął go kopnięciem. — Nie wystarczy mieć pistolet, Octavi. Trzeba jeszcze mieć

jaja, żeby go użyć — powiedział Brais. Psy przestały szczekać.

31 Héctor wychodził z łazienki w komisariacie w momencie, kiedy inspektor Bellver do niej wchodził. Przypadki przecinają nasze drogi jak w złym westernie, pomyślał, chociaż jeśli chodzi o nas, to już stoczyliśmy pojedynek w samo południe na placu w miasteczku. Ale Barcelona to nie Dziki Zachód i pojedynki toczone były za zamkniętymi drzwiami, przy użyciu bardziej wyrafinowanej broni. Mimo to lepiej przestrzegać niektórych z westernowych zasad. Do typów takich jak Bellver lepiej nie odwracać się plecami. Idąc do swojego pokoju, spotkał inną, dużo przyjemniejszą osobę — Martinę… Z podinspektor Andreu nie widział się od poprzedniego tygodnia. Miał zamiar porozmawiać z nią w poniedziałek, jednak śmierć Amandy Bonet pokrzyżowała plany. Uśmiechnęła się na powitanie i natychmiast spoważniała. — Chodź ze mną. W niezły pasztet się wpakowałeś. Musimy to wyjaśnić. Nie zostawiła Héctorowi czasu na pytanie, skąd ona wie, chociaż nietrudno było się domyślić: w poniedziałek po południu albo dziś rano, we wtorek, ktoś — prawdopodobnie Fort — mógł jej powiedzieć. Jednak nie wiedząc, co Martina zamierza zrobić, poszedł za nią. Zdecydowanym ruchem zapukała do drzwi gabinetu komisarza i nie czekając na zaproszenie, weszła z Héctorem. — Andreu… Już wróciłaś? — Savall nigdy nie ukrywał sympatii do podinspektor Andreu. — Wszystko w porządku u Calderona i jego ludzi? Mruknęła coś niewyraźnie. Akurat w tym momencie Calderón, jego ludzie i cała rosyjska mafia niewiele ją obchodzili. — Jak dotąd w porządku. — Martina Andreu przybrała poważny ton, jakiego nigdy nie używała, kiedy przez tyle lat we trójkę

rozmawiali za zamkniętymi drzwiami. — Komisarzu, chcę oświadczyć teraz i w obecności inspektora Salgado, że to ja wyjęłam teczkę Ruth Valldaury z archiwum Bellvera. Ani Héctor, ani nikt inny o tym nie wiedział. Savall spojrzał na nią uważnie. Nikt nie mógłby powiedzieć, że wątpi w jej słowa, a gwałtowność, z jaką je wypowiedziała, zamykała drogę dyskusji. — Czy można wiedzieć, dlaczego to zrobiłaś? Martina wahała się przez chwilę, wystarczająco długo, aby i Salgado, i Savall wyczuli, że to, co usłyszą, nie będzie samą prawdą. Zdała sobie z tego sprawę i zamiast wymówki, którą wcześniej przygotowała, powiedziała tylko: — Nie. W ustach któregokolwiek z jego podwładnych tego rodzaju odpowiedź wywołałaby u komisarza atak furii. Usłyszawszy ją z ust Martiny Andreu, po prostu zaniemówił. — Przeproszę Bellvera, jeśli uważa pan, że to konieczne. Savall machnął obojętnie ręką, jak gdyby łączenie słów „przepraszać” i „Bellver” w jednym zdaniu było absurdem. — Zostaw to. Tylko pogorszyłoby sprawę. Ja z nim pomówię — powiedział, a następnie zwrócił się do Héctora, który w milczeniu przyglądał się tej scenie. — Najlepiej będzie, żebyście w ciągu najbliższych dni nie mieli zbyt bliskich kontaktów z Bellverem i jego ekipą. Unikajcie ich, dobrze? Użył liczby mnogiej, ale z pewnością słowa były skierowane do inspektora Salgado. — To nie zależy tylko od jednej strony, komisarzu. — Wiem. — Savall westchnął. — Zostawmy to na razie. Héctorze, jak postępują sprawy z Laboratorium Alemany? — Skoro będziecie o tym rozmawiać, ja już pójdę — powiedziała podinspektor.

— Powiedz Fortowi, żeby tu przyszedł — poprosił ją Héctor. — Rano pojechał przesłuchać Pujadesa i jeszcze nie miałem okazji z nim rozmawiać. Chociaż jestem przekonany, że nic z niego nie wyciągnął. — Zaraz go wam przyślę. Ale traktujcie go łagodnie, dobrze? Zemszczę się, jeśli go wystraszycie! — Uśmiechnęła się. Na chwilę wróciło tak dobrze im znane poczucie koleżeństwa. — Porozmawiamy później, Andreu — powiedział Savall. — Musisz mi opowiedzieć, jak ci poszło w Madrycie. • • • Jakiś czas później Savall i Salgado dalej omawiali sprawę samobójców pod uważnym wzrokiem agenta Forta, zbyt nieśmiałego, aby wtrącić swoje zdanie, chyba że zadano mu pytanie wprost. — A więc — Savall chciał zreasumować informacje — na dzisiaj, gdyby te trzy ofiary nie były pracownikami tej samej firmy, mielibyśmy trzy przypadki samobójstw, a właściwie tylko dwa, bo śmierć Amandy Bonet można by potraktować jak wypadek. Salgado zaprzeczył ruchem głowy. — Wzięła dużo środków nasennych, komisarzu. A według tego, co mówi jej partner, nie po raz pierwszy zabawiali się w tego rodzaju „gry”, jak to nazwał. — W porządku. A zatem trzy samobójstwa. — Trzy samobójstwa i pięć ofiar — zauważył Salgado. — Żona Ródenasa i jego córka, proszę o nich nie zapominać. — A czy o tym można zapomnieć? — Savall zamilkł na chwilę, porządkując myśli. — Zacznijmy od początku. Gaspar Ródenas. Niedawno awansowany, martwiący się tym awansem, ale niemający innych problemów, o których by cokolwiek wiedziano. — Tak. Jego sprawa została włączona do przemocy w rodzinie, mimo że żona nigdy nie składała na niego doniesień na policję ani nie istniało najmniejsze nawet podejrzenie brutalnego traktowania.

— A jednak Ródenas kupił pistolet, czyż nie? — Rzeczywiście. Ale ta broń mogła mu posłużyć zarówno do zabicia rodziny, jak i do ochrony jej i siebie — powiedział Héctor. Savall przytaknął. — To jedna możliwość — ciągnął Héctor. — Niemniej w tym wypadku mamy do czynienia z bezwzględnym zabójcą. Zabójcą, który nie zawahał się zabić kilkunastomiesięcznego dziecka po to, aby miejsce zbrodni wyglądało jak skrajny przypadek przemocy w rodzinie. Naprawdę sądzisz, że wśród podejrzanych jest ktoś taki? — Przypomniał sobie twarze pracowników Laboratorium Alemany: Sílvia, César Calvo, Brais Arjona, Manel Caballero… — Nie wiem. Naprawdę nie umiałbym powiedzieć — odparł Salgado. — Co myślisz o Octavim Pujadesie, Fort? Wiem, że tylko potwierdził wersje swoich kolegów, ale jakie wrażenie na tobie wywarł? Agent zaczerwienił się i zastanowił chwilę nad tym, co ma powiedzieć. — Myślę, że sytuacja w domu wpływa na niego bardziej, niż mu się wydaje. — Pokręcił głową. — Jest sam, opiekuje się umierającą żoną. Wydaje mi się, że jest w olbrzymim stresie, ale trudno by mi było powiedzieć więcej. — Dobrze — rzucił Savall. — Zostawmy na chwilę sprawę Ródenasa. Sara Mahler rzuciła się pod pociąg na stacji metra w noc Trzech Króli. Héctor skrzywił się. — Ciągle nie wiemy, skąd o tej porze jechała ani dokąd. Wieczorami nigdy nie wychodziła. Fort uznał, że powinien dodać jeszcze jedną informację. — Prześledziliśmy ruchy na jej koncie bankowym. Sara Mahler wyjęła pieniądze z bankomatu o dwudziestej pierwszej trzydzieści pięć w pobliżu domu. Była sama. Pokazują to kamery w bankomacie.

Biedna Sara, pomyślał Héctor. Ostatnie chwile jej życia nagrane przez dwie kamery, w banku i na stacji metra… — Śmierć Sary Mahler nastąpiła cztery miesiące po śmierci Gaspara Ródenasa i jego rodziny — powiedział. — A więc jeśli Ródenas został zamordowany, to zabójca tak długo miał poczucie pełnego bezpieczeństwa. — To prawda. Z drugiej strony Amanda Bonet… — Zmarła kilka dni po Sarze Mahler. Na twarzy komisarza Savalla pojawiła się mieszanina irytacji i zmęczenia. — Czy pozostali nic nie mówią? — To jest właśnie najgorsze. Sprawiają wrażenie poruszonych — rzekł Héctor. — Nawet wystraszonych. Bez względu na to, co ukrywają, strach przed ujawnieniem jest silniejszy od tego, co czują wobec śmierci kolegów. — Jesteś przekonany, że coś ukrywają? — Absolutnie. — Głos Héctora zabrzmiał stanowczo. — Intuicja mi to mówi: coś wydarzyło się tamtego weekendu, coś na tyle poważnego, że musieli to ukryć, milczeć… a niektórzy z nich musieli z tego powodu umrzeć. — Jest jeszcze jedna sprawa w związku z Amandą Bonet — powiedział Savall. — Czy ktoś wiedział, że klucz do mieszkania był pod wycieraczką? Poza jej partnerem, tym Saulem… — Saulem Dukiem. Według niego Amanda podejrzewała, że Sara wie coś o ich związku. Jeśli to prawda, Sara mogła o tym komuś opowiedzieć. — Komu? — Víctorowi Alemany, na przykład. Była jego sekretarką, a w biurze mówi się, że była wobec niego bardzo lojalna. — Byli kochankami? — Savall skrzywił usta w półuśmiechu. — Nie sądzę — odparł Héctor zdecydowanym tonem. — Poza

tym Víctora nie było z nimi na tym wyjeździe. — To prawda — wtrącił Fort. — Ale jeśli Sara wszystko mu mówiła, być może opowiedziała też, co zdarzyło się w tym wiejskim domu. — Słuszna uwaga — przyznał Héctor. — Jesteśmy jednak w tym samym punkcie i będziemy w nim tkwić dopóty, dopóki nie znajdziemy przyczyny. — To prawda. — Savall już okazywał oznaki zniecierpliwienia; inspektor bez trudu to rozpoznawał. — Jakie masz plany, Héctorze? — Jutro jadę do Garrigàs, do tego domu, gdzie odbywały się warsztaty. Zobaczę, czy uda mi się coś odkryć — odparł inspektor. Zwrócił się do Forta i dodał: — Ponieważ na razie nie mamy możliwości zidentyfikowania osoby odpowiedzialnej za przesyłanie tej wiadomości w e-mailach, musimy dalej szukać, dowiedzieć się, co robiła Sara Mahler w noc swojej śmierci. — Mnie wydaje się dziwne, że w jej komórce nie ma absolutnie żadnych danych. Są ustawienia fabryczne, ale przecież nie kupiła komórki tego dnia. — Zajmij się tymi dwoma sprawami. W przypadku śmierci Sary jest za dużo niewyjaśnionych szczegółów. Roger Fort skinął głową i czując, że te słowa są równoznaczne z poleceniem opuszczenia gabinetu komisarza, szybko wyszedł. — Héctorze — odezwał się Savall, kiedy zostali sami — nie jestem przeciwko wykorzystaniu prasy w tej sprawie. Ale uważaj. Możemy mieć problemy. — Zdaję sobie z tego sprawę. Myślę jednak, że w tym przypadku możemy być spokojni. — Doskonale. Mam do ciebie zaufanie. — Savall uznał spotkanie za zakończone, lecz kiedy inspektor zabierał się do wyjścia, dodał: — Cieszę się, że jesteś znowu w formie, Salgado. Héctor już przy drzwiach się zatrzymał. Komisarz mówił dalej

tonem poważnym, lecz lekko zabarwionym sympatią. — Wiem, że miałeś do mnie żal o to, że odebrałem ci sprawę Ruth. Wierz mi, że jest mi z tego powodu przykro, ale nie było innego wyjścia. Nie mogłem pozwolić, aby jeden z moich najlepszych ludzi działał pod wpływem emocji, obsesji. — Przerwał, spodziewając się, że Salgado jakoś zareaguje; ten jednak milczał, komisarz ciągnął: — Czasem trzeba puścić coś w niepamięć, bez względu na to, z jakim trudem to przychodzi. Ta decyzja kosztowała mnie bardzo wiele. Wiesz, że zawsze cię wspierałem, nawet w najgorszych chwilach, i że moja żona i ja bardzo was cenimy… Ciebie… i Ruth. Słysząc jej imię, Héctor nagle uświadomił sobie, że od wielu godzin, dni nawet, nie myślał o niej. Wiedział, że to absurd, ale nie był w stanie powstrzymać przedziwnego uczucia: obiecał sobie przecież, że jej nie zapomni. Nie miał nic do powiedzenia komisarzowi, więc wyszedł bez słowa i udał się w kierunku biurka Rogera Forta. Rozmawiała z nim kobieta, która z odległości wydała mu się Lolą. Lecz gdy się odwróciła, okazało się, że to nie ona. Była to Mar Ródenas.

32 Mar czuła się tak skrępowana w komisariacie, że Héctor zaprosił ją na kawę do pobliskiego baru, aby tam porozmawiać. Poza tym musiał zapalić, a niedopałek wyrzucić gdzieś po drodze. Gdy siedzieli już przy stoliku i kelner podał kawę, dla niej bezkofeinową, Mar wyjęła z torby gazetę z artykułem na temat jej brata. Powinienem był to przewidzieć, pomyślał Héctor. Była tam mowa o samobójstwach, lecz fakt, że opisano trzy, które nastąpiły krótko jedno po drugim, musiał wzbudzić zaniepokojenie bliskich i wyraz twarzy Mar Ródenas był tego najlepszym dowodem. — Co to ma znaczyć, inspektorze? — zapytała bez ogródek cichym głosem. — Chciałbym móc ci powiedzieć, ale w tej chwili nie wiemy więcej niż to, o czym mówi artykuł. — Ale… Ale tu dają do zrozumienia, że… Nadzieja, pomyślał Héctor. To było widać w jej oczach. Wiarę, że to, co przyjęła za pewnik, może okazać się złudzeniem. Wiarę, że jej brat nie był zabójcą, lecz ofiarą. Nie chciał rozbudzać jej nadziei ani zaprzeczyć temu, co chodziło jej po głowie. — Dochodzenie zostało wznowione. Tylko tyle mogę powiedzieć. Uznał, że dla Mar była to wystarczająca informacja. Zostawiała otwarte drzwi, drogę do znalezienia się w świecie wolnym od bólu, z jakim przyszło jej żyć. — Czy ma pan rodzeństwo, inspektorze? — Tak. — Nie dodał nic więcej. Był pewien, że starszy brat, który woli odwracać głowę, kiedy twój ojciec bije cię kijem, nie był przykładem, o jakim Mar chciałaby usłyszeć. — Gaspar był ode mnie o kilka lat starszy. — Uśmiechnęła się. — Czasem był gorszy od rodziców. Z oka mnie nie spuszczał. Héctor słuchał. Widać było, że ta dziewczyna czuje wielką

potrzebę mówienia o bracie. Chłopaku, który bronił jej w szkole i kłócił się z nią w domu; chłopaku w jej umyśle niemającym wiele wspólnego z człowiekiem, który — w rodzinnej tragedii — zabił się strzałem w głowę. Mar opowiadała coraz bardziej ożywiona, jak gdyby po raz pierwszy od miesięcy mogła cieszyć się wspomnieniami zmąconymi smutnym końcem Gaspara. Mimowolnie Héctor też opowiedział jej parę historii ze swojego dzieciństwa w Buenos Aires. — Przepraszam, tak się rozgadałam — powiedziała. — Z pewnością ma pan ważniejsze sprawy niż wymienianie rodzinnych opowieści. — Nie szkodzi. — Spojrzał na zegarek. — Chociaż powinienem już wrócić do biura. — Oczywiście. Zaprotestowała nieśmiało, kiedy płacił za kawy. Poszli w tym samym kierunku, on do komisariatu, ona do stacji metra. — Inspektorze — odezwała się Mar. — Wiem, że moja opinia nie jest obiektywna, ale proszę mi wierzyć, Gaspar był naprawdę dobrym człowiekiem. Nie byłby zdolny zrobić czegoś tak potwornego. — Kiedy mówimy o ludziach, żadna opinia nie jest obiektywna — odparł serdecznym tonem. — Mar, pozwól, że zadam jedno pytanie. — Przypomniał mu się właśnie pewien szczegół, być może nieważny, ale nie szkodziło się upewnić. — Czy Gaspar należał do stowarzyszenia opieki nad zwierzętami albo jakiejś podobnej organizacji? Rozumiesz, jakieś grupy ekologiczne… Zdziwiła się. — Nic o tym nie wiem. Ale mogło tak być… Ma pan jakiś powód, żeby o to pytać? Héctor pokręcił głową. — Ktoś nam o tym wspomniał, ale to nie ma znaczenia. Nie przejmuj się.

• • • Kiedy Héctor wrócił do komisariatu, Forta już nie było i Martiny Andreu też nie zobaczył za jej biurkiem. Pomyślał, żeby zadzwonić do Loli i zaproponować wspólny wyjazd do Garrigàs następnego dnia. Nie było to co prawda zgodne z procedurą, ale sądził, że chętnie się zgodzi. No i miał do niej zaufanie. Wiadomość z propozycją zostawił na poczcie głosowej, bo Lola nie odebrała telefonu. Wkrótce potem dostał krótką wiadomość: „Okay. Do jutra”. Zwięzła odpowiedź wywołała w nim krótkotrwałe uczucie smutku. Utkwił wzrok w ekraniku komórki, zły na siebie i na ten osad melancholii szukającej jakiegokolwiek powodu, żeby się uzewnętrznić. Nie, pomyślał, to nie był byle jaki powód. Odłożył telefon na biurko, jak ktoś, kto odsuwa od siebie zwiastuna niemiłych wiadomości, i w tym momencie przypomniało mu się, że następnego dnia ma kolejną wizytę u terapeuty. Chwycił więc komórkę, odszukał numer, chcąc odwołać spotkanie, ale nagle pomyślał, że być może młody psycholog będzie mógł pomóc, jeśli nie jemu, to sprawie. Zadzwonił w nadziei, że zastanie go w gabinecie i terapeuta poświęci mu kilka minut. Tym razem, zgodnie z kapryśnym prawem kompensacji, uzyskał to, co chciał. Dziwnie się czuł, nie widząc go. Co było logiczne, bo po raz pierwszy rozmawiał z nim przez telefon. Nie miał pojęcia, czy prowadzi się terapie telefoniczne albo przez Skype’a, w wieku, w którym to, co wirtualne, odnosiło zwycięstwo nad coraz mniej uchwytnym realem. Nie należąc do tych, którzy bawią się we wstępne uwagi, Héctor od razu przeszedł do rzeczy. — Chce pan rozmawiać o samobójstwach, inspektorze? — Tak, nie o mnie chodzi, proszę się nie obawiać. I to nie jest wybieg, aby odsłonić moje ukryte pragnienia. Z drugiej strony dobiegł go powstrzymywany śmiech. — Nigdy bym nie pomyślał, że ma pan profil samobójcy.

— Sądzę, że moja agresja kieruje się na zewnątrz, a nie do wewnątrz. Ale poważnie, jest coś takiego jak profil samobójcy? — Profil to może za wiele powiedziane. Istnieją pewne cechy osobowości, które w sprzyjających okolicznościach mogą zwiększyć ryzyko poczynienia takiego kroku. — Będę z panem szczery. — Héctor zaraz pożałował tych słów, bo sugerowały, że przy innych okazjach szczery nie był. — Prowadzę dochodzenie w sprawie śmierci, być może samobójczych, trzech osób, w których wspólnym mianownikiem jest to, że pracowały w tej samej firmie. Jeśli psycholog słyszał o tym przypadku, niczym nie dał tego po sobie poznać. — I chciałby mnie pan zapytać, czy jest taka możliwość, że środowisko pracy może mieć wpływ na podejmowanie prób samobójczych? Nie takie pytanie Héctor chciał zadać. Ale pomyślał, że później wyjaśni, o co mu chodzi. — To bardzo złożony temat, inspektorze. I trudno go wyjaśnić bez cytowania teorii czy opisywania eksperymentów, stosując przy tym terminologię niezrozumiałą dla większości ludzi. — Niech pan spróbuje. Po sześciu miesiącach terapii stałem się ekspertem. Moment ciszy. — Cóż, przede wszystkim powiem, że w naszej kulturze samobójstwo jest uważane za grzech, za akt przeciwny naturze, chociaż w innych kulturach nie jest tak pojmowane. W niektórych jest nawet traktowane jak godne odejście. Niech pan przypomni sobie filozofów w antycznej Grecji, a w późniejszych czasach Japończyków i ich harakiri. To w chrześcijaństwie panuje wiara, że nasze życie nie należy do nas, lecz do Boga i tylko on może je dać lub odebrać. Odpowiadając na pana pytanie, ta organizacja, firma czy grupa, która w jakiś sposób przyczynia się do podjęcia decyzji

o samobójstwie, musiałaby napotkać opór poszczególnych członków wywołany przez instynkt przetrwania, a także pewne zasady społeczno-kulturowe, zgodnie z którymi samobójstwo jest potępiane. Zdarzały się przypadki masowych samobójstw w sektach, gdzie wpływ przywódcy na członków był olbrzymi. W nowoczesnej firmie byłoby to nie do pomyślenia, pracownicy mają rodziny, życie towarzyskie… — Ale jednak zdarzało się… — Tak, oczywiście. W atmosferze silnego stresu, w zmieniających się warunkach, tam gdzie występuje nadmierne ryzyko utraty pracy, wzrasta niepokój pracowników. Samobójstwa pracowników, o których czytałem, wyraźnie wskazywały na firmę jako przyczynę takich kroków. — Rodzaj pośmiertnego oskarżenia? — Tak. Uproszczę to, żeby nie rozwlekać opisu. Niech pan pomyśli, że samobójca popełnia ten akt dlatego, że jest absolutnie przekonany, iż dłużej nie może żyć, albo dlatego, że chce swoją śmiercią obarczyć sumienie innej osoby. W pierwszym przypadku jest to decyzja podjęta na zimno, uzasadniona z punktu widzenia podmiotu: nieuleczalnie chory, który nie chce być ciężarem dla swoich bliskich, na przykład. W drugim przypadku w intencji można dopatrzyć się pewnej perwersji. Nastolatek, którego zostawiła dziewczyna; on się zabija, ale chce, żeby wszyscy wiedzieli, że ona jest temu winna, i zostawia list oskarżający ją o to w mniej lub bardziej zawoalowanej formie. Rozumie mnie pan? — Owszem. A jeśli nie ma listu? Żadnego. — To jest raczej niespotykane. Ludzie mają tendencję do wyjaśniania, do usprawiedliwienia tego, co mają zamiar zrobić… Oczyścić kogoś z winy albo kogoś oskarżyć. Chyba że jest to moment skrajnej desperacji, decyzja podejmowana na gorąco, tak żarliwie gwałtowna, że jeśli próba się nie uda, niedoszły samobójca nigdy jej nie powtórzy.

— Czy brak listu wskazywałby na nagłą decyzję? — W zasadzie tak. Ale w naszym świecie, inspektorze, generalizowanie równa się kłamstwu. Héctor zgodził się z tym milcząco. Ani Gaspar, ani Sara, ani Amanda nie zostawili listu. Może dlatego, że chcieli ukryć przed światem przyczynę, a może dlatego, że ktoś tak za nich zdecydował. — Jeszcze jedna sprawa, doktorze. — Czasem tak się do niego zwracał, choć wiedział, że nie jest lekarzem. — Może samobójca nie chce oskarżać żadnej konkretnej osoby. — Jeśli nie zostawia listu, wina jeszcze bardziej się rozmywa. Wszyscy w jego otoczeniu mogą brać ją do siebie, czy to za to, że nie przewidzieli takiego aktu, czy może z obawy, że pośrednio mogli się do tego przyczynić. — To jeszcze gorzej. Bardziej… powiedziałbym… nietaktowne. Psycholog się roześmiał. — W przeciwieństwie do pana świata, tutaj nie ma bohaterów pozytywnych i czarnych charakterów — odparł i poważnym tonem dodał: — Ci, których nazwałby pan taktownymi samobójcami, minimalizowaliby winę otoczenia i obarczaliby nią siebie w jakiś bardzo oczywisty sposób. Ten chory człowiek decyduje położyć kres swojemu życiu i zostawia tę decyzję na piśmie, na przykład. Albo… — Albo? — Ten, który maskuje samobójstwo wypadkiem. Umiera z własnej woli, ale nie chce, żeby ludzie, których kocha, czuli się z tego powodu winni. Rozbija się w samochodzie. Samobójstwa nie można udowodnić, bliscy będą go opłakiwać ze spokojnym sumieniem. To byłby dobry samobójca, używając pana terminologii. Taktowny. Rozmowa zaczynała go przygnębiać, Héctor miał już ochotę ją

zakończyć, iść do domu, pobiegać wzdłuż morza, znaleźć się w miejscu, gdzie oddycha się życiem, a nie śmiercią. — Jest jeszcze coś. — Przypomniał sobie o stowarzyszeniu kobiet, którego ślad pojawił się w bankowych wyciągach Sary Mahler. — Czy pan słyszał kiedykolwiek o stowarzyszeniu Hera? — Tak, kilku kolegów miało tam pogadanki. Dlaczego pan pyta? — Nazwa wyskoczyła w pewnym śledztwie. Wie pan coś więcej o tej organizacji? — To jest stowarzyszenie założone przez kobiety dla kobiet. Zajmują się kobietami maltretowanymi i wykorzystywanymi seksualnie. I nagle wszystkie niemające ze sobą związku dane dotyczące osobistego życia Sary Mahler zaczęły nabierać sensu. — Dziękuję bardzo. Nie będę panu dłużej zabierał czasu. — Drobiazg. Mam nadzieję, że spotkamy się w przyszłym tygodniu, Héctorze. Będę chciał wiedzieć, czy odrobił pan pracę domową, którą panu zadałem. Héctor zapewnił go, że nawet do głowy by mu nie przyszło nie wykonać jego poleceń, i się pożegnał. Jakiś czas później, chcąc zapewne przepędzić mroczne myśli z głowy, spoglądał wstecz na swoje życie i zastanawiał się, czy może liczyć na Lolę.

33 Droga ciągnęła się przed nimi. Prosta, z dobrą nawierzchnią, wygodna, stanowiła bezpieczną scenerię w podróży trudnej, naładowanej wątpliwościami i niepewnością co do rezultatów. Nawet niebo zdawało się wzmagać poczucie niepewności nawisłymi ciężkimi chmurami, powolnymi jak żałobny kondukt, choć gdzieniegdzie rozpraszały się i przepuszczały słaby promień słońca. W samochodzie Héctor i Lola rozmawiali o artykule i jego konsekwencjach, wyrazili cały szereg wątpliwości na temat tego, czego dowiedzą się na miejscu, a w końcu zamilkli, uprzejmi, z pewnym dystansem, milczeniem ludzi jadących windą. Milczeniem, które jest do zniesienia na krótko, w stabilnym, nienarażonym na wstrząsy otoczeniu. Héctor poruszył ręką, jakby chciał wyciągnąć papierosa, ale się powstrzymał. — Zapal, jeśli chcesz — powiedziała Lola. — Jestem na etapie, kiedy jeszcze lubię zapach dymu. — Na pewno? — Przypalił papierosa samochodową zapalniczką i opuścił szybę do połowy. Dym wydmuchiwał na zewnątrz. — Kiedy przestałaś? — Dwadzieścia dni temu. — Roześmiała się. — Wiem, wiem. Noworoczne postanowienie. — Też powinienem rzucić. — Trochę niedorzecznie to zabrzmiało po porządnym zaciągnięciu się dymem. — Prawdę mówiąc, kilka razy już próbowałam, bez efektu, ale teraz traktuję to serio. Na początku robiłam skręty, mówią, że to relaksuje, a mnie tylko denerwowało. I wreszcie pomyślałam, że zamiast bawić się namiastkami, w ogóle przestanę palić. Promień słońca zniknął za gęstą chmurą. Już niedaleko, pomyślał Héctor. Kwadrans później skręcili w polną drogę prowadzącą do domu. Z wygodnej autostrady zjechali w wąski zdradliwy szlak, pełen

kamieni i wybojów. Lola trzymała się uchwytu nad drzwiami, kiedy samochód, trzęsąc się, sunął do przodu szybciej, niż na to pozwalała nawierzchnia. • • • W drzwiach domu, mniejszego niż wydawał się na zdjęciach, czekała na nich mniej więcej czterdziestoletnia kobieta. Najwyraźniej została o tej wizycie uprzedzona. Héctor zaparkował na poboczu drogi, w pobliżu wejścia, chociaż był przekonany, że mógłby zostawić samochód na samym środku nawet na parę godzin, nie przysparzając problemów ewentualnym kierowcom. Trakt nie kończył się na domu, ale od tego punktu stawał się jeszcze bardziej trudny do przebycia. Podeszli z Lolą do kobiety, która wyciągnęła dłoń na powitanie. Było zimno; słońce już się poddało w nierównej walce. Po raz któryś z rzędu tego dnia Héctor zadał sobie pytanie, co właściwie mają znaleźć w tym domu, dziesięć miesięcy po pobycie w nim grupy pracowników z Laboratorium Alemany. Lola zaś była w dobrym humorze, głównie dlatego, że mogła wreszcie wyjść z samochodu i wyprostować nogi. Kobieta patrzyła na nich z uśmiechem, choć w jej wzroku krył się cień nieufności. — Dzień dobry. — Mówiła z wyraźnym katalońskim akcentem, jak większość mieszkańców tych okolic. — Proszę wejść. Powiedziano mi, że państwo przyjadą, ale spodziewałam się was później. Nazywam się Dolors Vinyals. Ja i mój mąż Joan mamy mały domek niedaleko, a tym się opiekujemy, kiedy nas o to proszą, o czym państwo wiedzą. Héctor przedstawił siebie i Lolę, nie wyjaśniając, czy pracuje w policji. Pani Vinyals też nie pytała i wszyscy weszli do środka. Wnętrze wyglądało dokładnie tak, jak na zdjęciach: typowa katalońska masía ze zbieraniną różnych mebli, które mimo to tworzyły dość harmonijną całość. Kominek, teraz wygaszony, był nieodzownym elementem wiejskiego stylu w przestrzeni na co

dzień ogrzewanej kaloryferami. Tego dnia nie były włączone, co oznaczało, że w najbliższy weekend nie oczekiwano przyjazdu żadnej grupy. W środku było tak samo zimno jak na zewnątrz i nikt z całej trójki nie zdjął ciepłej kurtki. — Jeśliby państwo chcieli obejrzeć pokoje… — powiedziała kobieta z powątpiewaniem w głosie. — Nie, nie teraz — odparł Héctor. — Chcielibyśmy z panią porozmawiać. Dolors Vinyals nie zaproponowała, by usiedli, najpewniej dlatego, że nie była gospodynią tego domu. Zresztą ani Héctor, ani Lola nie mieli na to ochoty; spędzili kilka godzin w samochodzie, czuli, że dobrze im zrobi rozprostować trochę kości, stali więc na środku długiej, wąskiej jadalni. — Nie wiem, co pani powiedział pan Ricart… — zaczął Héctor. — Powiedział, że mam panu dać wszystkie informacje, jakich pan potrzebuje — odparła. — Czy pani pamięta tę grupę? Przyjechali w marcu ubiegłego roku na trzy dni. — Pokazał jej zdjęcie. Przyjrzała się z zainteresowaniem i przez chwilę wydawało się, że ich nie rozpoznała. — Może pomogę pani. W czasie ich pobytu zdarzył się nieprzyjemny incydent, znaleźli powieszone psy. Pani Vinyals przypomniała sobie. — Ach, tak! Nie pamiętałam twarzy, ale tamto tak. Nie rozumiem, jak można było w ten sposób postąpić. To na pewno ktoś obcy. Héctor westchnął w duchu. Czarne charaktery zawsze pojawiają się z zewnątrz: z innego kraju, innego regionu albo z sąsiedniego miasteczka. — Nieczęsto się zdarza coś takiego, jak przypuszczam.

— Och, nie! — Kobieta oburzyła się. — Nigdy przedtem czegoś takiego nie widziałam, jeśli mam być szczera. Wtedy też nie widziałam, ale mi o tym powiedzieli w tamtą sobotę po południu. Historię znalezienia psów Héctor słyszał już zbyt wiele razy. — Czy powiedzieli pani, że zamierzają wrócić i je pogrzebać? — zapytał szybko, chcąc ten szczegół rozstrzygnąć. — Nie. Zaproponowałam, że zawiadomię policję, naszych mossos, i się zgodzili. Pewnie później zmienili zdanie, bo zadzwonili do mnie, żeby o tym powiedzieć. Nas nie było, pojechaliśmy do Figueres z chłopcami. Jesteśmy tu trochę na odludziu i od czasu do czasu jeździmy do miasta. Sílvia Alemany tę historię też mu opowiedziała. Grupa miała wolne popołudnie i zdecydowała pogrzebać biedne zwierzęta. Odpowiadając na pytanie jeszcze niezadane, kobieta podeszła do okna i wskazała na rodzaj przybudówki przy domu. — Stąd wzięli motyki i łopaty… Przy okazji, chyba jedną łopatę zabrali ze sobą na pamiątkę! Albo ją zgubili. — Jest pani pewna, że jednej brakowało? — Tak powiedział Joan. Zły był, bo do pracy w ogrodzie została mu jedna, mniejsza. Powiedziałam mu, że pewnie zapomnieli ją przynieść, kiedy poszli pogrzebać psy… W każdym razie, jak sobie to wszystko przypominam, to była dziwna grupa. Dolors odwróciła się od okna. — Proszę mnie źle nie zrozumieć. Każdy ma jakieś dziwactwa. W końcu ci ludzie przyjeżdżają tutaj w swoim wolnym czasie i myślą, że to jest hotel. — Państwo nie zajmują się posiłkami ani sprzątaniem? — Kiedy są tutaj, nie. Joan albo ja zaglądamy czasem, żeby sprawdzić, czy czegoś nie potrzebują. Poza tym nic nie robimy. Sprzątamy dom dopiero po ich wyjeździe.

— Dlaczego mówi pani, że byli dziwni? — spytała Lola. Kobieta westchnęła. — Jeden chciał mieć pojedynczy pokój. Już mówiłam, że dla niektórych to jakby hotel… — I to wszystko? — Nooo… Nie sądzę, żeby to miało znaczenie. Ale zdaje się, że jedna z kobiet wystraszyła się którejś nocy. Wyszła się przejść sama i podobno kogoś zobaczyła. Jakiegoś… imigranta. Dolors miała chyba zamiar użyć innego słowa, ale w końcu wybrała oficjalną wersję. — Araba? Kolorowego? — Tak, moja droga, Araba. Kiedyś było ich więcej, pracowali na polach. Teraz już ich tak często nie widać. — Ale on jej nie zaatakował… Pani Vinyals machnęła lekceważąco ręką. — Pewnie jakiś cień zobaczyła czy coś takiego! Można by zapytać, po co wychodziła na spacer w środku nocy. Następnego dnia pytała mnie, czy tu w okolicy zdarzają się kradzieże. — Roześmiała się. — Zupełnie jakby w Barcelonie nikt nikogo nie okradł. Héctor się uśmiechnął. — Wystraszyła się? — Trochę… Ale mnie się wydało, że uważała, że to nasza wina. Była bardziej zła niż wystraszona. Héctor starał się uporządkować fakty. Saúl Duque telefonuje do Amandy w piątek wieczorem. W sobotę w południe znajdują psy. Po południu idą je pogrzebać, a w niedzielę wracają do domu. Jeśli cokolwiek się jeszcze wydarzyło, musiało to być w sobotę wieczorem. — Jak pani myśli, ile czasu mogło im zająć pogrzebanie psów?

Kobieta nie odpowiedziała od razu. — Było tam kilku mężczyzn, chociaż nie wyglądali na takich, którzy potrafią łopatą ruszać. Chyba przez cały wieczór ich nie było. Héctor skinął głową. — Gdzie je pogrzebali? Dolors znowu podeszła do okna. — Widzicie, droga, którą przyjechaliście, ciągnie się dalej i łączy z autostradą. Alzina surera… Jak to jest po kastylijsku? — Dąb korkowy. — No właśnie, dąb korkowy, na którym wisiały te biedne zwierzęta, jest jakieś dwa kilometry stąd, obok starej wiaty. Rano poszli tam na piechotę, to była część tych ich gier. — Kobieta powiedziała to takim tonem, jakby opisywała zamki na piasku. — Ale wieczorem pojechali furgonetką. Tym samochodem na zdjęciu. Był to raczej mikrobus mogący pomieścić osiem osób. Skoro wspólnie podjęli decyzję o pogrzebaniu psów i wspólnie za to odpowiadali, logicznym wnioskiem było, że pojechali wszyscy razem, chociaż ani Amanda Bonet, ani Sílvia, ani Manel nie trzymali żadnego narzędzia w dłoniach. Dolors Vinuals wydawała się czytać w myślach, bo zaraz dodała: — Wszyscy pojechali. One też. Ale mężczyźni byli bardziej zmęczeni. Następnego dnia się skarżyli. I marnie wyglądali. Musieli być z siebie bardzo dumni, pomyślał Héctor, w końcu poświęcili wolny czas na wykonanie wyjątkowo nieprzyjemnej pracy tylko dlatego, że uważali, iż tak powinni postąpić. Na pewno wrócili zmęczeni, ale zadowoleni. Lola rzadko wtrącała się do rozmowy, ale teraz zwróciła się do pani Vinyals: — Dolors, pozwoli pani, że będę mówić po imieniu?

Właściwie nosimy takie samo! — Oczywiście, kochana. Lola, Dolors, Lolita… Nie jest teraz bardzo popularne. Nie znam żadnej dwudziestolatki z takim imieniem, przynajmniej w tej okolicy. — To prawda. — Lola uśmiechnęła się. — Coraz mniej Lolit. Przedtem, kiedy powiedziałaś, że to była dziwna grupa, miałaś na myśli to, że skarżyli się częściej niż inni. — Nie, nie tylko dlatego. Zupełnie mi z głowy wyleciało. To z powodu rowerów. — Rowerów? Héctor słuchał w milczeniu. — Chłopcy, nasi synowie, obudzili nas w niedzielę rano, mówiąc, że ktoś im ukradł rowery. Okropnie krzyczeli… To dobre rowery i drogie. Wykosztowaliśmy się na nie, no i długo się nimi nie nacieszyli. Myśleliśmy z Joanem, że będziemy musieli kupić nowe, ale kiedy przyszłam w południe pożegnać się z grupą, zobaczyłam je tutaj. — To oni je wzięli? Nie pytając? — Lola była zdumiona. — Tak, nie pytając o pozwolenie. Kiedy grupy przyjeżdżają, pokazujemy im, gdzie mieszkamy, na wypadek gdyby czegoś potrzebowali. Mówimy, że jeśliby chcieli wybrać się na przejażdżkę, rowery są do ich dyspozycji. Niektórzy tak robią, ale zawsze nam o tym mówią. — Wyjaśnili to jakoś? — Ten młody brunet, taki przystojny, powiedział, że wcześnie rano w niedzielę zachciało im się przejechać po górskich drogach, ale nie chcieli nas budzić. Bardzo przepraszał i prawdę mówiąc, nie było to takie ważne. Powiedziałam mu jednak, że wystraszył chłopców. Mógł przecież zostawić kartkę. Ja uważam, daj diabłu palec, a on rękę chwyta. Tak to się dzieje, prawda? — Czy rowery wróciły w dobrym stanie? — spytał Héctor, nie chcąc, żeby rozmowa zeszła na przysłowia i porzekadła.

— W takim jak zawsze. Synowie też ich nie pucują po każdej jeździe, może mi pan wierzyć. Niewiele więcej miała do powiedzenia. Héctor i Lola obejrzeli szybko dom i pożegnawszy się z panią Vinyals, wsiedli do samochodu. Przed odjazdem Héctor chciał jeszcze zobaczyć drzewo. Nawet bez psów. A przede wszystkim chciał uporządkować myśli i szukać logicznego rozwiązania całej tej sprawy.

34 Po raz pierwszy w życiu César wpadł do mieszkania Sílvii zadowolony, że nie ma jej w domu. Nie był to dzień, który z nią zwykle spędzał, lecz poprzedniego wieczoru wrócił zmęczony po wizycie u Octaviego i pojechał prosto do siebie. Potrzebował czasu, aby pomyśleć, wszystko przeanalizować. Wszedł i zatrzasnął za sobą drzwi. Podświadomie wyczuł, że Emma jest w domu, więc zdecydowanym krokiem poszedł prosto do jej pokoju. Nie widział jej od poprzedniej niedzieli, przykrego dnia, wypełnionego ciszą i wspomnieniem tego, co wydarzyło się o świcie. César nie kłamał, kiedy powiedział Braisowi, że wolałby pozbyć się wyrzutów sumienia, zanim zapuściłyby w nim korzenie, jak jakieś zielsko. A jednak zdawał sobie sprawę, że sytuacja stała się bardzo delikatna. Nie był szczególnie zręczny, jeśli chodzi o relacje międzyludzkie, lecz musiał w jakiś sposób zapewnić sobie milczenie Emmy. Drzwi do jej pokoju były otwarte. Siedziała przed komputerem zaabsorbowana tym, co znajdowało się na ekranie — być może rozmową z przyjaciółką. Zobaczywszy odbicie Césara w ekranie, odwróciła się powoli z wyrazem lekkiej niechęci na twarzy. — Jesteś tu? Dzisiaj nie jest wtorek… César nie rozumiał. Ton głosu dziewczyny zirytował go. Zachowała się, jak gdyby nic się nie stało. — Emmo, czy możemy porozmawiać? Nie dała po sobie poznać zadowolenia. Bawiło ją demonstrowanie obojętności, chciała być dorosłą w świecie dużych dzieci. Zamknęła okienko czatu i obróciła się na krześle z lekko rozchylonymi nogami. — Jasne. Co tylko chcesz. — Uśmiechnęła się. — W końcu za kilka miesięcy będziesz dla mnie jak ojciec. Nie mógł ścierpieć tej pozy zdeprawowanego dziecka. Przyszedł, chcąc rozmawiać jak z kobietą, a zobaczył bezwstydną

wersję Lolity. — Emmo, przestań się zgrywać. Sprawa jest poważna. — A co ja takiego zrobiłam? Złączyła nogi i skrzyżowała ramiona na piersi. — No dobrze. To o co chodzi? Wiesz, że jestem zajęta. A ty powinieneś być teraz w pracy. Będziesz miał krechę u mamy, jeśli będziesz tak wcześnie wychodził z magazynu. Nie był w stanie zorientować się, czy rozmyślnie dobierała te słowa, żeby go upokorzyć, czy po prostu, ot tak, wpadały jej do głowy. Jakkolwiek było, udało jej się go obrazić, zwłaszcza słowami „krecha” i „magazyn”. Jednocześnie widział, że go prowokuje go gry, w której nie chciał brać udziału. Już nie. Ani dzisiaj, ani kiedykolwiek. — Nie będę ci długo przeszkadzał. Nie chcę, żebyś się skarżyła, że przeze mnie nie odrobiłaś lekcji. Siląc się na ironię, zapomniał, że szesnastoletnia dziewczyna może rzeczywiście mieć lekcje do odrobienia. Emma okazała się na tyle wspaniałomyślna, żeby nic na to nie powiedzieć, ale wyrazem twarzy przebiła nawet najbardziej pogardliwe słowa. — Chcę rozmawiać o tym, o czym wspomniałaś tamtego dnia. O Sarze Mahler. Zauważył z satysfakcją, że ją zaskoczył. Oczywiście nie chciał mówić tylko o tym, ale od czasu rozmowy z Braisem w samochodzie ciągle błąkały mu się po głowie jego słowa: „Ty przynajmniej możesz rozmawiać o tym z Sílvią”. Emma podniosła się z krzesła, jak gdyby znudzona tematem. — Naprawdę chcesz mówić o tej Sarze? — zapytała. Uśmiechnęła się, podniosła rękę, chcąc dotknąć jego policzka. — Tak. — Ruchem, którego natychmiast pożałował, chwycił jej nadgarstek. Niezbyt mocno, chciał tylko, żeby dłoń dziewczyny zawisła w powietrzu. — Emmo, musisz mi powiedzieć, co,

u diabła, słyszałaś. I nie kłam. To bardzo ważne. — Puść mnie. Nie posłuchał. Przeciwnie, ścisnął mocniej. — Emmo, mów! — „Emmo, mów”. „Emmo, cicho bądź”. Jesteś taki sam jak mama. Dlaczego nie powiesz „Emmo, siad”? Myślicie wszyscy, że jestem waszym pieskiem? César chwycił ją obiema rękami i popchnął do ściany. — Mów, do cholery! Odwróciła głowę i powiedziała: — Sara. Lojalna Sara. Możemy jej ufać. Sara jest godna zaufania… Zmartwiał, rozpoznawszy słowa, jakie wypowiadali z Sílvią w zaciszu sypialni. — Wszystko słychać, Césarze. Z pokoju Pola wszystko słychać. Chętnie się ze mną zamienia. — Roześmiała się. — Nawet słychać wasze nieudolne pieprzenie. Popchnął ją mocniej. Jej głowa uderzyła o białą ścianę. — Potwór! — krzyknęła. César zdał sobie sprawę, że sprawił jej ból. Uderzenie odbiło się echem w pustym mieszkaniu i zmieszany zobaczył, że z oczu Emmy potoczyły się łzy. — Przepraszam — powiedział cicho. — Emmo, to wszystko jest dużo poważniejsze, niż myślisz… Proszę, powiedz mi wszystko, co słyszałaś. — Sprawiłeś mi ból. — Nie miałem takiego zamiaru. — Jaki miałeś zamiar? Stali niebezpiecznie blisko siebie, perfumy Emmy roztaczały silny zapach. Jeden pocałunek. Tylko jeden. Ostatni, powiedział

sobie. Języki pieściły się, dotykały, lizały, usta odnajdywały się, dłonie Césara zaciskały się na piersiach Emmy. Rozchyliła na moment usta, żeby nabrać powietrza. I jęczeć, bo wiedziała, jak bardzo jęki go podniecają. Stłumił jęk kolejnym gwałtownym, nienasyconym pocałunkiem i obydwoje zamknęli oczy. Języki szukały się, dłonie płonęły. Zapomnieli, o czym wcześniej rozmawiali, gdzie byli, gdzie są. Tylko oddychali, całowali się, dotykali, wdychali swoje zapachy. Nie zdając sobie sprawy, że nie są sami. Sílvia wróciła do domu wcześniej, zaniepokojona telefonem z pogróżkami, który otrzymała po obiedzie. Ten sam głos, te same żądania. Słuchając rozmówcy, przez cały czas miała przed oczami obraz zmarłej Amandy w białym łóżku. Kiedy przerwano połączenie, poczuła silne mdłości, poszła do łazienki i zwymiotowała wszystko, co zjadła od rana. Nie miała siły zostać w pracy. Czuła się tak źle, że scena, jaką zastała po powrocie do domu, wydała jej się efektem gorączki. Halucynacją. Koszmarnym widziadłem. Ale to nie było koszmarne widziało. Żaden sen nie byłby równie realny. César i Emma. Z krwi i kości. Całujący się tak, jak od lat nikt jej nie całował, gotowi się za chwilę pieprzyć. Tak zajęci sobą, że ani jej nie widzieli, ani nie słyszeli, póki Sílvia, niezdolna do innej reakcji, nie zaczęła się śmiać. Śmiech gorzki i nienaturalny sprawił, że dwoje kochanków znieruchomiało. Dalej objęci, trwali w tym uścisku, nie mając odwagi otworzyć oczu, nie chcąc widzieć. Wystarczyło słyszeć ten śmiech, ten deszcz sypiących się na nich krwawych gwoździ, przybijających ich do ściany, jakby byli przedmiotem erotycznego zdjęcia, plakatu w złym guście, który szybko będzie zdjęty, porwany na pół i wyrzucony na śmietnik.

35 Wracali do Barcelony w dużo bardziej swobodnej atmosferze. Pewnie dlatego, że po drodze wstąpili do przydrożnej restauracji na późny lunch, a także dlatego, że relacja pani Vinyals, choć nie zawierała dowodów, otwierała cały szereg możliwości. Kiedy wrócili do samochodu, było już dobrze po piątej, więc Héctor zwiększył szybkość, chcąc jeszcze złapać Forta w komisariacie i mieć ewentualne nowe informacje z pierwszej ręki. Co ciekawe, po ożywionej rozmowie w restauracji nie pozostał nawet ślad, gdy usiadł za kierownicą. Lola oglądała widoki za oknem, a on od czasu do czasu ukradkiem na nią spoglądał; miała teraz krótkie włosy, lecz poza tym niewiele się zmieniła w ciągu tych siedmiu lat. Zawsze była atrakcyjna, chociaż w stylu tak inna niż Ruth, że można by w głowę zachodzić, jak ten sam mężczyzna mógł zakochać się w dwóch zupełnie różnych kobietach. — Wyglądasz tak samo. — Usłyszał swoje własne myśli. — Mylisz się — odparła, nie odwracając głowy. — To tylko takie wrażenie. — Jak ci się wiedzie? Teraz mamy więcej niż siedem minut… Powiedz… — Pewnie mogłoby być gorzej. Lepiej też. W sumie nie narzekam. A ty? Zanim odpowiedział, zapalił papierosa; tym razem nie zapytał, czy może. — Powiedzmy, że też miałem lepsze i gorsze momenty — odparł. — Słyszałam o Ruth. Przykro mi, naprawdę. — Wiem. Głośno wypowiedziane imię. Moment ciszy. Przerwała ją Lola. — Przyjechałam do Barcelony zrobić z nią wywiad. Niedługo

po tym, jak się rozstaliście. Héctor zdziwił się. — Nie wiedziałem, że zajmujesz się takim rodzajem reportaży. — Poznaj profil nowego dziennikarza — powiedziała z ironią. — Albo inaczej: „Dostawcy treści”, jak głosi moja wizytówka. Lepiej uważaj, któregoś dnia nie będziesz już inspektorem, lecz „dostawcą porządku publicznego” albo czymś takim. — Nie starała się nawet ukryć goryczy. — Wszystko się tak zmieniło. I boję się, że będziemy świadkami jeszcze gorszych rzeczy. Nie zauważasz tego? — Odwróciła się ku niemu. — Żyjemy w jakimś stanie zawieszenia, jakimś limbo, Héctorze, ale ten czyściec nie będzie przedsionkiem nieba. — Zrobiłaś się wierząca? — zażartował. — Skąd! Myślę, że moje DNA by do tego nie dopuściło. Chyba jestem odporna na stany duchowości. Niedobrze mi się robi od zapachu kadzidełek w sklepach ze świeczkami i figurkami Buddy. Nie, nie, ja mówię o prawdziwym piekle: o nędzy, różnych radykalizmach, o strachu… Może z wiekiem patrzę pesymistycznie na świat, ale widzę, że w tym kraju nic nie ma sensu. Ani lewica, bo jest lewicą tylko z nazwy, ani prawica, która określa się jako umiarkowana partia, ani banki z zyskami wyższymi od zysków producentów. — Uśmiechnęła się. — Ani biznesmeni, którzy pozwalają swoim pracownikom spędzać kilka dni na wsi, jakby to były ich dzieci, jakby rzeczywiście im na nich zależało. Za dużo w tym wszystkim zabawy, Héctorze, za dużo kłamstw, w które wierzymy, bo ładnie brzmią. Bo słyszymy to, co chcemy usłyszeć. Lola zamilkła i po chwili wróciła do poprzedniego tematu. — Już ci mówiłam, że poznałam Ruth. Urocza kobieta. Rozmawiając z nią, cały czas zastanawiałam się, czy o nas wie, i do końca nie mogłam się zorientować. — Wiedziała — odparł Héctor. — Sam jej powiedziałem. Kiedy…

— Kiedy mnie zostawiłeś. Powiedz to. Minęło siedem lat. Nie rozpłaczę ci się tutaj. Zbliżali się do Barcelony. Ruch gęstniał, znikało poczucie bliskości. — Nie mogliśmy być razem. To, co było między nami, stawało się zbyt… emocjonalne. Jeśliby to miało być dla ciebie pociechą, skończyło się tym, że Ruth mnie zostawiła. — Nie, to żadna pociecha. — Głos miała teraz tak poważny, że Héctor na nią spojrzał. — Wiesz dlaczego? Nie dlatego, że jestem jakaś święta. Kiedy przygotowywałam wywiad z Ruth, dowiedziałam się, że się rozstaliście, że ona jest z kimś innym. Ale zdałam sobie sprawę, że my, ty i ja, nigdy nie będziemy znowu razem, bo czułabym się wtedy jak przymusowy zamiennik. Zmiana wymuszona okolicznościami. Héctor zdjął rękę z kierownicy i poszukał jej dłoni. Nagły odruch. A Lola nie odsunęła swojej. — Posłuchaj… Wyjechałam z Barcelony i powoli dochodziłam do siebie. Zmusiłam się, żeby przestać nienawidzić Ruth, żeby o tobie zapomnieć. Zapragnął ją pocałować. Zatrzymać samochód na pierwszym rogu i przytulić ją do siebie. Wrócić z nią do jej hotelu i powoli zdjąć z niej ubranie, bieliznę. Tulić ją tak długo, póki się nie zatrą lata rozłąki. Spojrzała mu w oczy i zrozumiała. — Nie — powiedziała tonem łagodnym, ale zdecydowanym. — Żadnego nostalgicznego seksu, Héctorze. Jest obrzydliwie deprymujący. Był czas, kiedy nie umiałabym ci odmówić. Teraz już potrafię. Wiesz dlaczego? Dlatego, że prawda jest tylko jedna, a ja nie chcę się oszukiwać. Miałeś wybór i go dokonałeś: ja przegrałam, wygrała Ruth. To był koniec rozgrywki. • • • Gdyby to były Martina albo Leire, to na sam widok szefa zauważyłyby, że jest w podłym humorze. Ale Rogerowi Fortowi,

co logiczne, brakowało kobiecej intuicji, nie miał nawet nadmiernej dozy męskiej, więc zwrócił się do niego, kiedy Héctor przechodził koło jego biurka. — Inspektorze, czy możemy porozmawiać? Héctor spojrzał na agenta wzrokiem, który zaniepokoiłby każdego, kto nie byłby tak rozemocjonowany. — Naturalnie. Słucham. — Nareszcie udało się zlokalizować kelnerkę, która widziała Sarę Mahler w wieczór Trzech Króli. Jadła z kimś kolację w restauracji niedaleko stacji metra, gdzie zginęła. Wcześniej z nią nie rozmawialiśmy, bo była na urlopie. Pamięta i Sarę, i osobę, która jej towarzyszyła, dlatego że wydały jej się niespotykaną parą: jedna blondynka, druga brunetka. — Blondynka? Kobieta? — Tak. Kelnerka dużo więcej nie pamięta, to był świąteczny wieczór, w restauracji panował duży ruch. Zapamiętała tylko, że Sarze towarzyszyła blondynka, młoda. — Fort odważył się zasugerować: — To mogła być Amanda Bonet. Cholera, pomyślał Héctor. Miał nadzieję, że tajemniczy towarzysz Sary pomoże choć trochę wyjaśnić tajemnicę. — I jeszcze jedna sprawa — dodał Fort. — Kilka razy dzwonił Víctor Alemany, pytając o pana. Był wściekły. Nawet chciał rozmawiać z komisarzem… — Niech idzie do diabła! — zawołał Héctor. Fort z trudem opanował odruch cofnięcia się o krok. — Niech ich wszystkich diabli porwą. Wydaje im się, że mogą kręcić nami, jak chcą, a potem straszyć telefonami. Skończyło się. — Co się skończyło? — Moja cierpliwość, Fort. — Z oczu inspektora sypały się błyskawice. Był wściekły. — Zniszczę tę bandę. Jutro pojedziemy do Laboratorium Alemany i dokonamy paru zatrzymań. Tylko po to, żeby ich przesłuchać. Ale zrobimy to przy wszystkich

pracownikach, niech się dowiedzą. Fort przypomniał sobie opowieści, jakie krążyły o inspektorze Salgado w komisariacie, ale uznał, że ma prawo zapytać. — Kogo zatrzymamy, panie inspektorze? — Najsilniejszego i najsłabszego członka tej grupy. Tę damę z manierami królowej i Manela Caballero. I daję ci słowo, że wydobędę z nich prawdę, nawet jeśli będę ich musiał przesłuchiwać przez dwadzieścia cztery godziny bez przerwy.

Leire

36 Nie powinnam się była umawiać na to spotkanie, pomyślała Leire, kiedy taksówka dowiozła ją do wejścia do ogrodów Maternidad w dzielnicy Les Corts. Noc miała złą, budziła się co chwila z niepokojących snów, w których Ruth i doktor Omar rozmawiali o czymś tak cicho, że nie mogła zrozumieć ani słowa. W końcu umęczona koszmarami wstała o siódmej z uczuciem lekkiego wirowania w głowie. Śniadanie zjadła bez apetytu i po chwili, chociaż obiecała sobie, że tego nie zrobi, zadzwoniła pod numer telefonu, który dał jej poprzedniego wieczoru nieznajomy mężczyzna. I oto znalazła się w ogrodach, które latem na pewno były piękne, ale w styczniu wyglądały ponuro, a budynki przypominały stary rozsypujący się pałac. Była jedenasta, choć sądząc po zachmurzonym niebie, mogła już być szósta po południu. Nie było wiatru ani deszcz nie padał, ale przenikliwe zimno pustoszyło miasto, nieprzyzwyczajone do ekstremalnych temperatur. Niespokojna czekała przy bramie, choć nie wiedziała, czym właściwie się niepokoi. Przypuszczała, że mężczyzna ją rozpozna, bo ona nie miała pojęcia, jak wygląda. Zastanawiała się, dlaczego wybrał to miejsce. „Lepiej spotkajmy się gdzieś na świeżym powietrzu — powiedział. — Będziemy mogli spokojnie porozmawiać”. Zgodziła się. Na ogół nie przeszkadzały jej otwarte przestrzenie, ale akurat tego dnia, zziębnięta mimo ciepłego płaszcza, o wiele chętniej umówiłaby się w kawiarni, gdzie mogłaby przynajmniej czekać, siedząc przy stoliku. Ale długo nie czekała. Pięć po jedenastej około trzydziestoletni mężczyzna wyszedł zza rogu i bez wahania skierował się wprost do niej. — Agentko Castro — powiedział, wyciągając rękę na powitanie. — Jestem Andrés Moreno. Uścisnęła ją i poczuła ulgę. Nie wyglądał groźnie, wręcz

przeciwnie. Średniego wzrostu, z życzliwą twarzą, może trochę zbyt życzliwą, nie mógł wzbudzać podejrzeń. Miał zawieszony na ramieniu plecak, który co chwila zsuwał się po rękawie brązowej skórzanej kurtki. — Przepraszam, że wczoraj chciałem rozmawiać o tym u ciebie — powiedział. — Wyjeżdżam dzisiaj i zależało mi, żeby tego nie odkładać. Przejdziemy się? Leire skinęła głową, lecz kiedy tylko przeszli przez bramę, poszukała wzrokiem ławki. Zobaczywszy jedną, skierowała kroki w tamtą stronę. Pogoda nie zachęcała do spacerów, ludzi było mało, stare budynki skąpane w zimowym świetle tworzyły widmowe tło. — Nie masz nic przeciwko temu, żebyśmy usiedli? — Też zwróciła się do niego per ty. — Za dużo ważę, trudno mi chodzić. Uśmiechnął się. Naprzeciw ławki, na niewielkim skwerze, stał posąg z białego kamienia: postać młodej matki z małym dzieckiem na kolanach. Chociaż obecnie budynki na terenie parku spełniają inne cele, lata temu w kilku pawilonach znajdował się szpital dla rodzących matek. Siadając, Leire pogładziła brzuch. Abel chyba śpi, leniuszek, pomyślała. Podobny do ojca. — No dobrze — powiedziała. — Zaintrygowałeś mnie. Andrés Moreno znowu się uśmiechnął. — Wyobrażam sobie. Ale teraz, kiedy widzę cię tu obok mnie, nie bardzo wiem, od czego zacząć. — Powiedziałeś, że masz jakieś informacje dotyczące Ruth Valldaury. Myślę, że to byłby dobry początek. Postawił plecak na ławce między nimi, otworzył go i już zamierzał coś z niego wyjąć, lecz zmienił zdanie. I zadał pytanie, które kompletnie Leire zaskoczyło. — Czy słyszałaś o kradzionych niemowlętach? — Co? — Natychmiast zapanowała nad zdumieniem. — Oczywiście. Kto nie słyszał?

Rzeczywiście. Od pewnego czasu wiadomości o tym skandalu pojawiały się w gazetach i programach telewizyjnych. Dotyczyły niemowląt odebranych matkom po porodzie, uważanych za zmarłe przez biologicznych rodziców i oddanych w podejrzanych adopcjach rodzinom, które pragnęły wziąć niechciane dzieci. Początkowo było to konsekwencją powojennych czasów, kiedy zgodnie z wyznawanymi wówczas poglądami hierarchów państwowych i kościelnych matki, które stały po stronie przegranych, nie były godne tego miana. Z czasem przekształciło się to w spisek, w korzystny interes i trwało przez wiele kolejnych lat. Ujawniano przypadki dzieci urodzonych w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, rozpaczliwie szukających biologicznych rodziców; a także biologicznych rodziców, dotąd przekonanych, że ich dziecko nie żyje, dowiadujących się, że rzekomy grób jest pusty; rodziców adopcyjnych odkrywających z przerażeniem, że nieświadomie byli częścią niemoralnego i przestępczego spisku. Temat mrożący krew w żyłach, a jego konsekwencje sięgały położnych, sióstr zakonnych i lekarzy, choć w większości wypadków prawo niewiele miało do powiedzenia. Do kwestii trudności z przedstawieniem niezbitych dowodów dołożyły się przepisy o przedawnieniu. Podczas gdy Leire przypominała sobie strzępy informacji zasłyszanych i dyskutowanych, Andrés Moreno wyjmował z plecaka dokumenty i zdjęcia. — Jestem dziennikarzem. Od miesięcy zajmuję się tą sprawą, a ponieważ ty też ją znasz, nie będę wchodził w szczegóły. Powiem tylko, że jest jeszcze bardzo dużo przypadków do ujawnienia, wyciągnięcia na światło dzienne. Ale powtarzają się nazwiska zamieszanych w to lekarzy, a także nazwisko raczej niedobroczynnej zakonnicy, jeśli można ją tak nazwać. Leire przytakiwała, ciągle nie wiedząc, jaki to może mieć związek z Ruth Valldaurą. — Jak się można spodziewać, jest bardzo mało śladów tych nielegalnych adopcji. Zmieniały się ich formy. Niektóre matki

rodziły w szpitalach, po czym mówiono im, że dziecko przyszło na świat martwe. Nawet mieli takie ciałko do pokazania… Przepraszam. — Przerwał, widząc, że Leire blednie w oczach. — Nie, nie, w porządku — skłamała. — Cholera, teraz dopiero zdaję sobie sprawę, że nie powinienem z tobą o tym rozmawiać. Przepraszam cię. — Nie przejmuj się. Powinieneś czy nie powinieneś, ale już zacząłeś. Więc mów dalej. Nabrał głęboko w płuca powietrze. — Były inne przypadki. Samotne matki szukały pomocy w instytucjach religijnych, gdzie stosowano podobne albo jeszcze gorsze metody. Po prostu mówiono im, że nie są warte być matkami i że ich dzieci będą miały lepiej w ramionach prawdziwej, jak Bóg przykazał, rodziny. Jeśli protestowały, grożono im na przykład tym, że odbierze im się dzieci, które już miały… W każdym razie dzieci odbierano zaraz po porodzie, a rodzice adopcyjni rejestrowali je jako własne. Pieniądze przechodziły z rąk do rąk. — Tak — powiedziała Leire. — Z tego, co wiem, to w postaci datków. — Na pewno, jeśli miały w tym udział ośrodki kościelne. I o tym chcę mówić. Andrés Moreno otworzył plecak i wyjął z niego zniszczoną tekturową teczkę. Wyglądała, jakby miała mu się rozsypać w palcach. — Tak wyglądał jeden z ośrodków dla samotnych matek z tamtych czasów. Podał Leire czarno-białe zdjęcie. Kilka zakonnic stało przed domem w dużym ogrodzie. Wszystkie uśmiechały się do obiektywu. — Był to Dom Niepokalanek w Tarragonie prowadzony przez zakonnicę, której imię pojawiło się w kilku sprawach. Siostra

Amparo. O ta. Niewiele odróżniało ją od innych: jednakowe uniformy spełniały swoją funkcję, wszystkie zakonnice wyglądały tak samo, jak łagodne szare gołąbki. — Mówię „był”, bo ten dom już nie istnieje. Tak jak nie ma już siostry Amparo, przynajmniej na tym świecie. Zmarła cztery lata temu. Dom został zamknięty z końcem lat osiemdziesiątych, a archiwa albo przeniesiono do innej instytucji, albo zostały zniszczone. Zostało tam tylko kilka sióstr, ale jednej z nich udało się zabrać ze sobą niektóre dokumenty. — Po co? — Powiedzmy, że była świadkiem pewnych sytuacji i chciała przechować dowody. Moreno pochylił głowę i dodał: — Nie mogę ci nic więcej o niej powiedzieć. Taki warunek postawiła, zanim przekazała mi te informacje. Tę szczególnie. Wyjął z teczki inne dokumenty, fotokopie starych oryginałów, też trudnych do odczytania. Leire wzięła je do ręki i uważnie przeglądała. — To są ofiary pieniężne. Zauważ, że sumy się różnią, ale wszystkie są bardzo wysokie. Mówimy o milionach peset w latach sześćdziesiątych, kiedy dla większości sześćset to było dużo. Przyjrzyj się temu zwłaszcza. Według dokumentu trzynastego października 1971 roku niejaki Ernesto Valldaura Recasens ofiarował dziesięć milionów peset dla Domu Niepokalanek. — Co chcesz mi powiedzieć? — spytała Leire, chociaż zmarszczone brwi świadczyły, że już wie. — To oczywiście niczego nie udowadnia. Każdy może ofiarowywać pieniądze, komu chce. Jednak zacząłem sprawdzać, nie tylko jego, lecz także wszystkie nazwiska, które się tu ukazują. Nie ma ich dużo, ale trudno je było zlokalizować. W przypadku

Ernesta Valldaury miałem szczęście. To jest świadectwo urodzenia jego córki. — Podał jej. — Ruth Valldaura Martorell, urodzona trzynastego października tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego pierwszego roku. Leire patrzyła na dokumenty z uczuciem wirowania w głowie. — To znaczy…? Moreno wzruszył ramionami. — To nie jest dowodem. A już na pewno nie w świetle prawa. Już mówiłem, że pan Valldaura miał prawo szczodrze obdarowywać jakikolwiek ośrodek, jego wybór. Ale zbieżność jest zdumiewająca, nie sądzisz? — Co jeszcze powiedziała zakonnica? Ta, która dała ci to… — Niewiele. Że były matki, które wracały, chcąc odebrać swoje dzieci, że było dużo „ciężkich” porodów, że siostra Amparo prowadziła ośrodek żelazną ręką i że szkatuła była zawsze pełna. — Kiedy… kiedy dostałeś te dokumenty? — Pod koniec ubiegłego roku. Ruth już wtedy zaginęła, pomyślała Leire. — Kiedy w końcu zlokalizowałem rodzinę Valldaura i świadectwo urodzenia, poszukałem nazwiska ich córki. Wtedy dowiedziałem się, co się z nią stało kilka miesięcy wcześniej. — Poszedłeś do nich? — Nie chcieli ze mną rozmawiać. Przypuszczam, że wzięli mnie za dziennikarza zainteresowanego sprawą córki, a ja się szczególnie nie upierałem. Co by mi powiedzieli? Rozmowa o ofiarach pieniężnych i o podejrzeniach, jakie mogły wzbudzić, wydała mi się nie na miejscu, kiedy znajdowali się w tak dramatycznej sytuacji, kiedy musieli starać się zrozumieć i zaakceptować zaginięcie córki. Dlatego zająłem się sprawą Ruth, chociaż przyznam, że dużo się nie dowiedziałem. Od paru dni moim jedynym tropem byłaś ty — powiedział ze śmiechem. —

Przyznaję się, że cię śledziłem, kiedy zorientowałem się, że też się nią interesujesz. — Ale… — Ja już nie mam ani pieniędzy, ani czasu. Myślałem, że uda mi się coś nowego odkryć… Nawet brałem pod uwagę możliwość, że przyjście Ruth na świat i to, co się z nią stało, są w jakiś sposób ze sobą powiązane, chociaż to się musi wydawać zupełnie nieprawdopodobne. Myślałem też, żeby zwrócić się do jej byłego męża, ale zrezygnowałem, kiedy dowiedziałem się o jego skłonnościach do „gwałtownych zachowań”. Leire się uśmiechnęła. Biedny Héctor; zdarza się czasem, że wyrok ściga oskarżonego do końca życia. Takie są najgorsze — plotki i pogłoski, które nie chcą ucichnąć i z którymi oskarżony nie może walczyć. — Nie jestem z Barcelony — mówił Andrés Moreno — i nie mogę już tu dłużej zostać. Trzeba płacić czynsz, a nie mam nic do opublikowania. Poza tym… — To znaczy? — Jeśli mam być szczery, wcale nie jestem pewien, czy chcę się tym dalej zajmować. To jest brudna sprawa, tyle w niej okrucieństwa, czasem naprawdę nie do zniesienia. Żenię się na wiosnę, chcę mieć rodzinę… Zarumienił się. Nie dokończył zdania, ale Leire odgadła, co chce powiedzieć. — Zrób coś dla mnie — powiedziała. — Chcesz ten dokument? Zrobiłem kopię. Użyj jej, jak uznasz za stosowne, ale… bądź ostrożna. To jest sprawa, która być może z czasem trafi do sądu, chociaż na razie tonie pod masą biurokratycznych przepisów. Wielu ludzi chciałoby, żeby tak już zostało. Wiele zamieszanych osób nie żyje lub jest na emeryturze, wiele tamtych niemowląt to dojrzali ludzie nieznający prawdy. Oczywiście są ci, też liczni, którzy żądają sprawiedliwości, walczą

z zapomnieniem, ale obawiam się, że czas ich zniechęci, uciszy i znikną… Jak Ruth, pomyślała Leire. Oburzenie i sprzeciw były silniejsze od zmęczenia i zawrotów głowy. • • • Montserrat Martorell otworzyła przed nią drzwi swojego domu krótko przed drugą. Kierowana impulsem Leire poszła do niej, lecz tym razem wyniosłe spojrzenie matki Ruth nie wywarło na niej żadnego wrażenia. — Znowu, panno Castro? — Tak. — Leire nie zamierzała bawić się w uprzejmości i podsunęła jej pod same oczy fotokopię dokumentu z darowizną. — Myślę, że mamy o czym porozmawiać. Pani Martorell poprowadziła ją do tego samego saloniku, w którym przyjęła ją poprzednio, lecz nie usiłowała nawet udawać, że jest mile widziana. Zauważyła jednak, że Leire jest zmęczona albo zdenerwowana, i poprosiła, aby usiadła. — Niech pani to wyjaśni — powiedziała Leire. I dodała: — Proszę. Matka Ruth nałożyła małe okulary zawieszone na szyi na delikatnym łańcuszku i spojrzała na kartkę. Potem, zdjąwszy okulary, skupiła uwagę na niespodziewanym gościu. Leire wpatrywała się w szare, lśniące mimo wieku oczy pani Martorell. — Nie wiem, co mam tu wyjaśniać. Mąż przekazał darowiznę dla tego ośrodka niemal czterdzieści lat temu. Wówczas był głęboko wierzący. Czas i życie mogą nawet z tego wyleczyć. Leire obserwowała ją, zastanawiając się, czy ta kobieta zdaje sobie sprawę, co ten dokument może oznaczać. Postanowiła przejść do sedna. — Czy państwo adoptowali Ruth? — zapytała. Pani Martorell złożyła kartkę i odezwała się powoli głosem,

który miał brzmieć ozięble. — Panno Castro… — Agentko Castro, jeśli nie ma pani nic przeciwko temu. — Niech pani nie podnosi głosu. Okazałam pani dużo cierpliwości, ale teraz przekracza pani granice. Przypominam, że bada pani sprawę zaginięcia mojej córki, nie jej urodzenia. I wątpię, czy trzydzieści dziewięć lat później znajdzie pani między tymi dwoma wydarzeniami jakiś związek. Leire zamierzała odpowiedzieć, lecz w tym momencie Abel włączył się do rozmowy w dość bolesny sposób. — Dobrze się pani czuje? — Tak. — Leire odetchnęła głęboko. — Myślę, że tak. Tym razem pokazał, jaki jest silny. — Dlaczego nie zrobi pani czegoś dla siebie? Niech pani wróci do domu, urodzi dziecko. Mówię to jako matka: naprawdę nie ma nic ważniejszego. Kiedy się urodzi, wszystkie inne sprawy, które teraz wydają się ważne, po prostu znikną. Będzie pani myśleć tylko o tym, żeby się nim opiekować, karmić go. Chronić. — Wiem o tym. — Głos Leire drżał. — Będę się nim opiekować, karmić go, chronić… Ale nie będę okłamywać. Nie wymyślę romantycznej historii o jego ojcu ani o tym, co mnie z nim łączy. Może nie jesteśmy doskonałą rodziną, ale niczego nie udajemy. Mój syn będzie znał prawdę. — Prawdę! — Montserrat Martorell gniewnie machnęła ręką. — Młodzi mają jakąś obsesję na jej punkcie, graniczącą z naiwnością. Czy pani myśli, że świat funkcjonowałby, opierając się na prawdzie? Zdradzę pani coś, agentko Castro: uczciwość jest w naszych czasach przecenianą wartością. Istnieją za to inne, niestety zapomniane, wartości, takie jak lojalność czy posłuszeństwo. Szacunek dla zasad, które w lepszy czy gorszy sposób sprawdzają się od lat. Nie, agentko Castro, to nie prawda jest podporą świata. Niech pani pomyśli.

— Myślę, że świat w pani rozumieniu już nie istnieje — odparła Leire, niemal ze smutkiem. — Nie? — spytała Montserrat Martorell z ironicznym uśmiechem. — Niech pani się rozejrzy. Czy sądzi pani, że ci ludzie idący teraz ulicą, ci zwykli ludzie znają całą prawdę? Nie. Są sprawy, do których zwykli ludzie, jak pani, jak ja, nie mają dostępu. Tak jest, tak było zawsze, bez względu na to, jak bardzo ludzie chcą mieć prawo ją poznać. Jeśliby to przenieść na inną płaszczyznę, zauważy pani, że to się odnosi do rodzin, do ognisk domowych… Gdy urodzi się pani dziecko, uświadomi pani sobie, że prawda nie ma znaczenia, kiedy zderzy się z takimi wartościami jak bezpieczeństwo czy chronienie bliskich. I będzie pani musiała zadecydować za nie. Po to jest pani matką, żeby nakreślać dla niego bezpieczną drogę i nie dopuścić, aby cierpiało. Leire znowu zaczęło się kręcić w głowie, ale ostatnie słowa pani Martorell nasunęły jej pewną myśl. — Czy tak pani postąpiła z Patricią? Usunęła ją z drogi, którą zaplanowała pani dla Ruth? Starsza pani wytrzymała jej spojrzenie bez mrugnięcia okiem. — Powiedziałam jej tylko, żeby zostawiła moją córkę w spokoju. Patricia ją przytłaczała. Matki zawsze zauważają takie rzeczy. Rozmawiałam z Ruth, wywarłam lekką presję i w końcu mi powiedziała. Była wystraszona, zdezorientowana… Nie umiała rozpoznać własnych odczuć, inklinacji. Moim obowiązkiem było ją chronić. — Chronić przed Patricią? — zapytała Leire z sarkazmem w głosie. — Chronić przed czymś, na co jeszcze nie była przygotowana. I z czego jeszcze nie zdawała sobie w pełni sprawy. — Montserrat Martorell przerwała na chwilę. — Trzeba mieć odwagę być innym w życiu, panno Castro. Moim jedynym celem było zaoszczędzenie Ruth cierpienia. Dlatego przed odjazdem Patricii miałam z nią krótką rozmowę. Bez świadków.

Leire patrzyła na tę niemłodą już kobietę, tak wyniosłą. Jako młoda, dotknięta w swoich odczuciach matka w najlepszym razie onieśmielała, jeśli nie budziła grozy. A Patricia musiała czuć się zdradzona, nawet upokorzona. Nietrudno było wyobrazić ją sobie po spotkaniu z matką Ruth, w samochodzie, w drodze do domu… — Jak pani się później czuła? — Gdy Leire patrzyła na siedzącą przed nią kobietę, wydawało jej się niemożliwe, że mogła mieć choćby najmniejsze wyrzuty sumienia. — Kiedy się pani dowiedziała o wypadku? Montserrat Martorell wyprostowała się i odparła lodowatym tonem: — Moje odczucia nie są pani sprawą, agentko Castro. Nie, nie są, pomyślała Leire. Wolałaby nawet ich nie znać. — Ma pani rację. Nie mam prawa pytać pani o to, ale mam prawo coś pani powiedzieć. Może pani już o tym wie, może nie, lecz od tej chwili nie będzie pani mogła kryć się za niewiedzą. I Leire powiedziała jej o kradzieży niemowląt, o domu dla samotnych matek, o siostrze Amparo. Powiedziała o tym, że istniało prawdopodobieństwo, iż matka Ruth nie oddała dziecka z własnej woli, że być może oszukano ją, mówiąc, że urodziło się martwe, a może zabrali je z jej ramion. I że ofiara jej męża była opłatą w zamian za nowo narodzone dziecko. Pani Martorell słuchała spokojnie, nie przerywając. Kiedy Leire skończyła mówić, poczuła zmęczenie i chciała już wyjść. Własne mieszkanie z koszmarnymi kafelkami i zatkanymi rurami wydało jej się najcudowniejszym miejscem na świecie. — Jest pani bardzo blada — powiedziała pani Martorell. — Zadzwonię po taksówkę, żeby panią zawiozła do domu. I… proszę mi wierzyć, agentko Castro, mówię to dla pani dobra i dla dobra pani dziecka: niech pani zapomni o przeszłości. Nawet jeśli to wszystko jest prawdą, nie pomoże nam odnaleźć Ruth. Niech pani się skupi na przyszłości. Tak będzie lepiej i dla pani, i dla innych.

Leire miała ochotę powiedzieć, że na tym polega sprawiedliwość, ale nie umiała znaleźć w sobie siły. Spojrzała tylko na nią i tym spojrzeniem chciała pokazać, że nie potrafi zrozumieć takiego postrzegania spraw. Lecz pani Martorell nie wzięła tego do siebie. Leire podniosła się z trudem, zabrała fotokopię darowizny ojca Ruth i nic już nie mówiąc, wyszła. Na taksówkę zaczeka na ulicy. Marzyła, aby wrócić do domu, zamknąć się i zapomnieć o świecie. Nie był może celowo okrutny, ale głęboko nieludzki.

37 Zegarek na nocnej szafce wskazywał dopiero szóstą rano i Leire tylko zmieniła pozycję. Nie musiała tak wcześnie wstawać. Zamknęła oczy i próbowała zasnąć, tak jakby do tego wystarczyła silna wola. Kiedy wreszcie się poddała, minęło piętnaście minut. Wystarczająco dużo czasu, żeby wreszcie uświadomić sobie, że lepiej będzie, jeśli wstanie, choć była prawie noc. Przeniosła się na kanapę; nie miała ochoty na zjedzenie czegokolwiek i tylko czekała na jakiś ruch Abla. Odetchnęła z ulgą, kiedy go poczuła. Przyzwyczaiła się do jego „akcji” i jeśli tylko nawet przez chwilę nic się nie działo, ogarniał ją potworny strach. Na niskim stoliku przed kanapą leżały zdjęcia Ruth, teczka z aktami i taśma z nagraniem w gabinecie doktora Omara. Leire nie miała ochoty jeszcze raz jej oglądać i pomyślała, że przestaje znajdować w sobie siły, żeby dalej zajmować się tą sprawą. Burzyła jej równowagę, poruszała sumienie, odbierała spokój. Tak dalej być nie może, powiedziała sobie. Uświadamiając sobie, że po raz pierwszy rezygnuje ze sprawy, zanim wykorzystała wszystkie możliwości, zaczęła powoli wkładać dokumenty do koperty, którą dostała od Martiny Andreu. Po krótkim namyśle zachowała fotokopię darowizny. Da ją inspektorowi Salgado, niech zrobi z nią, co uzna za stosowne. Już postanowiła. Odda kopertę podinspektor Andreu, tłumacząc, że jest zbyt zmęczona, żeby to ciągnąć. Spotka się z Héctorem Salgado i przekaże mu szczegóły rzucające cień na narodziny Ruth. A potem będzie spokojnie oczekiwać narodzin Abla, bez niespodzianek, bez przygnębiających rozmów, jak ta z matką Ruth. Ale pamięć kieruje się własnymi zasadami i twarz Ruth, ta ze zdjęcia, wracała. Ruth. Być może adoptowana, ale tego nieświadoma. Manipulowana przez matkę, dopóki nie odważyła się decydować za siebie. Jak się czuła, kiedy dowiedziała się

o wypadku Patricii? Podobnie jak bohaterkę Do utraty tchu, ją też przerażały własne uczucia i w pewnym sensie zdradziła przyjaciółkę. Dla pani Martorell problem został rozstrzygnięty. Ale nie dla Ruth. Ruth zachowała zdjęcie Patricii, napisała, że miłość zobowiązuje na wieki. Nawet wobec tych, których już nie kochasz; nawet wobec tych, którzy ciebie kiedyś kochali. Ze źle zrozumianego poczucia odpowiedzialności poszła do doktora Omara, żeby wstawić się za byłym mężem. I co ten zdeprawowany starzec jej powiedział? Z pewnością nic poważnego, bo Ruth wcale się nie zmieniła po tej rozmowie, o której zresztą nikomu nie wspominała. Leire słyszała od Héctora, jak wyglądało jego ostatnie spotkanie z Ruth, kiedy zawiozła go na lotnisko, żeby odebrał zgubioną walizkę. Była normalna, jak zawsze… A potem zaginęła. Już dłużej nie dam rady, pomyślała Leire. Była przekonana, że gdyby Ruth mogła w jakiś sposób wiedzieć, co się wokół jej sprawy dzieje, nie czułaby się zdradzona przez tę agentkę policji w ciąży. Wręcz przeciwnie, doskonale by ją rozumiała. • • • Z komisariatu wyszła po południu, z torbą już pustą, z poczuciem ulgi i jednocześnie winy. Inspektor Salgado przesłuchiwał kilku świadków w jakiejś nowej sprawie i nie mógł się z nią zobaczyć. Nieważne, pomyślała, to, co ma mu do powiedzenia, może poczekać. Martina Andreu doskonale ją rozumiała. „Tak będzie lepiej — powiedziała. — Nawet nie wiesz, jaka tu była afera z powodu tej teczki”. Leire musiała źle wyglądać, bo Martina powiedziała to samo, co pani Martorell: „Odpocznij, Leire”. Tak, tym razem zamierzała posłuchać, wrócić do domu, położyć się na kanapie i nic nie robić do końca ciąży. Starała się za wszelką cenę wyrzucić z myśli obraz Ruth. Dlatego kiedy pod drzwiami domu, gdzie mieszkała, zobaczyła

Guillerma, miała ochotę powiedzieć mu, żeby nie wchodził na górę, że niezbyt dobrze się czuje. Ale chłopak wyglądał na zdenerwowanego, a ona była tak zmęczona, że nie mając siły mu odmówić, zaprosiła go do domu.

38 — Przepraszam, że przychodzę bez zapowiedzi — powiedział już w mieszkaniu. — Dzwoniłem, ale nie odbierałaś telefonu… Wyjął komórkę na dowód i położył na stoliku. — Nie przejmuj się, nic się nie stało. — Leire opadła na kanapę, pokój zdawał się wirować. — Dobrze się czujesz? Jesteś bardzo blada. — Trochę mi się w głowie kręci, to wszystko. Przejdzie, jak odpocznę. Jeśli masz ochotę napić się czegoś, poszukaj w lodówce. Guillermo podziękował i zaproponował, że przyniesie coś dla niej. — O, tak. Szklankę wody, proszę. — Jasne. — Popędził do kuchni i zaraz wrócił. Podał jej szklankę, siadając obok. — Powiedziałaś, że mogę rozmawiać z tobą o mamie. Tak, tak mu powiedziałam, pomyślała Leire, ale w tej chwili nie miała na to najmniejszej ochoty. Wypiła dwa łyki wody i czekała. Widziała, że Guillermo jest zmartwiony. — Pewnie powinienem opowiedzieć o tym tacie — zaczął — ale od kilku dni jest strasznie zajęty, więc pomyślałem, że przyjdę najpierw do ciebie. — Oczywiście. — Woda dobrze jej zrobiła. — Powiedz, coś się stało. Kiwnął głową. — Znasz Carmen? Właścicielkę domu, w którym mieszkamy? Leire słyszała o niej i wiedziała, że utrzymywała bliskie stosunki z Héctorem i jego rodziną, na pewno bliższe niż stosunki zazwyczaj łączące właściciela i lokatorów. — Carmen ma syna — mówił Guillermo. — Nazywa się

Charly. Ale nie mieszkają razem. Od lat się nie widzieli. Przypomniała sobie, że coś słyszała o tym Charlym z ust inspektora Salgado i że z pewnością nie były to pochwały. — No więc Charly wrócił do matki. — Powiedziałabym, że nie jest to najlepsze towarzystwo dla ciebie… — odważyła się Leire. — Dobrze go znasz? Guillermo pokręcił głową. — Nie pamiętam go z czasów, kiedy wyjechał, ale… — Ale co? — Ciekawość zwyciężała zawroty głowy. Zamilkł, jak gdyby miał zdradzić czyjeś zaufanie. — Ale wiem, że mama pozwoliła mu kilka razy u nas spać, w lofcie. Leire usiadła. — Co? — Tak. Tacie to by się nie podobało i mama prosiła, żeby mu nie mówić. Ona uważała, że Charly nie jest taki zły, a poza tym, że robi to dla Carmen. Że to sprawy matek. To było tylko trzy albo cztery razy. I nigdy długo nie zostawał. Zupełnie o tym zapomniałem, ale kiedy go teraz zobaczyłem, pomyślałem, że to może jest ważne. Nie sądzisz? — Być może. Dobrze zrobiłeś, mówiąc mi o tym. — Myślisz, że on mógł jej coś zrobić? Mnie wtedy nie było w domu przez cały tydzień. Pojechałem do Calafell, do kolegi… Wyglądał na tak zaniepokojonego, że Leire chciała go pocieszyć. — Nie wiem, Guillermo, ale nie wydaje mi się, że to możliwe. — Tak złożonej sprawy na pewno nie mogłoby rozwiązać nagłe pojawienie się drobnego oszusta. — Na pewno znaleźliby jego odciski, założę się, że jest notowany. Poza tym twoja mama nieczęsto się myliła, prawda? Może ten Charly nie jest złym człowiekiem.

Guillermo uśmiechnął się z wdzięcznością. — Ale musisz o tym powiedzieć ojcu. — Pamiętając, że ona też ma to i owo do powiedzenia inspektorowi Salgado, dodała: — Ja też mu opowiem o paru rzeczach. — Naprawdę? Leire postawiła szklankę na stoliku. Jemu wolała nic nie mówić. Skoro nie mogę odnaleźć Ruth, pomyślała, jedyne, co mogę dla niej zrobić, to dać jej synowi coś do zjedzenia. • • • Guillermo nie tylko przyjął zaproszenie, ale też zaproponował, że sam przygotuje kolację, która, ku zdziwieniu Leire, była całkiem dobra. Z nieco wymuszoną wesołą miną zjadła trochę makaronu z sosem pomidorowym, przyprawionym pieprzem i z mielonym mięsem, którego niewielką ilość znalazł w lodówce. Nie mogła dużo jeść, co chwila wracały zawroty głowy. Chłopiec zbierał talerze, kiedy nagły, przeszywający ból odjął jej mowę. Zbladła jak ściana. Trwało to sekundę, może dwie, i przykre uczucie przeszło, ale była zlana zimnym potem i wróciły zawroty głowy. — Dobrze się czujesz? Już miała odpowiedzieć, kiedy chwycił ją nowy paroksyzm bólu. Nie, nie, nie możesz się jeszcze urodzić, myślała. — Chyba… — Ból był tak silny, że ledwo mogła mówić. — Chyba trzeba zadzwonić po karetkę…

Héctor

39 Zatrzymanie Manela Caballero nastąpiło o dziewiątej trzydzieści rano, w czwartek, dwudziestego stycznia. Wystraszony i obrażony Manel protestował zawzięcie, kiedy podeszło do jego biurka dwóch funkcjonariuszy policji i agent Fort w obecności zdumionych kolegów Manela założył mu kajdanki. Miał udać się z nimi do komisariatu w celu przesłuchania. W tym samym czasie Héctor Salgado zatrzymał Sílvię Alemany, która ku jego zdziwieniu wyszła z gabinetu w milczeniu, z podniesioną głową. Każde z nich zostało umieszczone w innym policyjnym samochodzie i przewiezione do komisariatu. Spotkali się przy drzwiach, ale nie mieli okazji zamienić nawet słowa. Manel, w kajdankach, został niemal wepchnięty do środka, Sílvia weszła wyprostowana z inspektorem u boku. Czekały na nich dwa pokoje przesłuchań. • • • „Wystraszony” to mało powiedziane, pomyślał Héctor, wchodząc do jednego z nich, gotów wyciągnąć wszystko, co tylko mógł, z tego podejrzanego typka. Odkąd wrócił z Garrigàs, porządkował sobie w głowie elementy tej układanki: psy, rowery, łopata, zmiana w zachowaniu uczestników warsztatów, Amanda wystraszona czymś w piątkowy wieczór. I chociaż nie miał pewności, jak rzeczywiście potoczyły się wydarzenia, mógł stworzyć sobie dosyć klarowny obraz. Obraz, który wcale mu się nie podobał. Bez słowa usiadł przed zatrzymanym i położył na stole teczkę z dokumentami. Otwierał ją, kiedy Manel wojowniczym tonem zawołał: — Można wiedzieć, o co tu w ogóle chodzi?! Po co mnie tu, do cholery, przyprowadziliście? — Zaraz ci wytłumaczę, nie denerwuj się. — Nie wolno wam tak traktować ludzi! Mnie pan nie oszuka,

znam swoje prawa… — Chyba za dużo seriali oglądałeś w telewizji, Manel — odparł Héctor z protekcjonalnym uśmiechem. — Ale skoro już wiesz tyle o swoich prawach, pozwól, że powiem ci, jakie są moje. Jesteś podejrzany w sprawie o wielokrotne zabójstwo i znalazłeś się tu w celu przesłuchania. Manel nawet nie mrugnął okiem. — Nie mogę cię zmusić do mówienia, chociaż zapewniam, że chętnie bym to zrobił. Ale mogę zatrzymać cię na siedemdziesiąt dwie godziny, żebyś pomyślał i zastanowił się, czy chcesz współpracować. — Kajdanki i przywleczenie mnie tutaj to nie jest najlepsza zachęta do współpracy, panie inspektorze! Niech pan przynajmniej powie, o co w ogóle chodzi, bo jeśli pan myśli, że mnie obciąży śmiercią Amandy i Sary, to znaczy, że pan zwariował. Héctor znowu się uśmiechnął. — Wariaci potrafią często wyczuć prawdę. Jest taka opinia, nie słyszałeś? — powiedział i poważnym tonem dodał: — Nie chcę mówić o Sarze ani o Amandzie, ani nawet o Gasparze. Chcę, żebyśmy sobie porozmawiali o tym, co się zdarzyło w Garrigàs. Udało mu się go zaniepokoić, choć tylko na moment. — Nie mam nic do powiedzenia na ten temat. — Na pewno? Nic o ukradzionych rowerach? O zagubionej łopacie? Manel zaczerwienił się, ale zachował spokój. Nawet udało mu się dość przekonująco udać zdziwienie. — Myślę, że pan o niczym nie wie. Tylko pan przypuszcza. Może pan mnie tutaj trzymać, jak długo chce. Zaczekam na swojego adwokata. — Oczywiście. Nie ma sprawy. — Héctor oparł obie dłonie o stół, podniósł się i pochylił ku Manelowi. Po czym powiedział

cichym, ale zdecydowanym głosem: — Nie tutaj będziesz czekał. — Co to znaczy? — wymamrotał Manel. Inspektor nie odpowiedział. Wyszedł z pokoju i po chwili wrócił w towarzystwie dwóch policjantów, którzy bez słowa unieśli Manela Caballero z krzesła. — Co to znaczy? Gdzie mnie zabierają? — Jak ci już mówiłem, mam siedemdziesiąt dwie godziny, żeby zmusić cię do współpracy. — Spojrzał na zegarek — Ale nie spędzisz ich tutaj, lecz w jednej z cel. To pomieszczenie jest mi potrzebne do przesłuchania osoby ważniejszej od ciebie. Nie byłby to rozsądny krok z mojej strony, gdybym wysłał do celi panią Alemany, nie sądzisz? Mógłbym mieć kłopoty. Wściekłość w oczach Manela była pierwszym zwycięstwem Héctora. Głusi na krzyki protestu policjanci zaprowadzili zatrzymanego Manela do celi, w której już siedziało kilku ćpunów. — Nie! Nie! Nie! Nie możecie mi tego zrobić… • • • Héctor odetchnął głęboko. Wrzaski Manela oddalały się. Kwestia czasu, pomyślał. Ktoś, kto żądał dla siebie pojedynczego pokoju, nie wytrzyma długo w takiej celi. — Jak idzie? — Roger Fort wsunął głowę do pokoju. — Pójdzie lepiej — odparł Héctor. — Masz coś nowego? — Dzwonił Víctor Alemany. Nie do mnie, do komisarza Savalla. Z tego, co wiem, wybiera się tutaj z adwokatem. Nawet nie tyle z adwokatem, co z panem Pujadesem. Inspektorze, wiem, że pan nie ma czasu, ale chciałbym panu coś pokazać. Zajmie chwilkę. Proszę pójść ze mną. Fort poprowadził go do pomieszczenia, w którym znajdował się duży ekran. Widniał na nim zatrzymany obraz peronu. — Zastanawiałem się, w jaki sposób ktoś mógł wejść za Sarą do metra tak, aby nie złapała go kamera przy obrotowym przejściu.

I doszedłem do wniosku, że była jedyna taka możliwość: wszedł na ten peron, z którego pociągi jadą w przeciwnym kierunku, a potem przeszedł na drugą stronę jak ktoś, kto się pomylił. Héctor przytaknął. — Jasne. Bardzo proste. — Oczywiście nie zszedł na peron, zatrzymał się na schodach. Sara Mahler też się specjalnie nie ruszała, więc jeśli założymy, że miałby ją ktoś popchnąć, mógł siedzieć na schodach i wyskoczyć dopiero wtedy, kiedy pociąg miał wjechać na stację. Tak, pomyślał Héctor. Bardzo ryzykowny krok, ale tak mogło się zdarzyć. Kamera nie uchwyciłaby tego momentu. — Ale Sara musiała zobaczyć go, kiedy schodził. Była blisko. — Też tak myślę. Wyglądała na zaniepokojoną. Gdyby zobaczyła faceta, siedzącego na schodach, nie zwróciłaby na niego specjalnej uwagi. Pomyślałaby, że to pijak. Tak mogło się zdarzyć… — Dobra robota, Fort. Naprawdę. Prosiłeś o taśmy z drugiego peronu? — Już po nie poszli. Zawiadomię pana, kiedy je przyniosą. — Zostawiam to tobie. — Héctor uśmiechnął się. — Idę rozmawiać z Sílvią Alemany, zanim nadejdą jej posiłki. Przypilnuj, żeby nikt nam nie przeszkadzał. Ani komisarz, ani Alemany, ani sam papież z Rzymu, jasne? Aha, i jeszcze jedna sprawa. Jeśli Manel zdecyduje się współpracować, zamknij go w którymś pokoju przesłuchań i ściągnij dwóch pozostałych. Césara Calvo i Braisa Arjonę. Chcę mieć ich wszystkich w pobliżu. • • • Tym razem gramy na moim polu, pomyślał, siadając przed Sílvią Alemany, której godne zachowanie i opanowanie wynikały z połączenia inteligencji i pewnej klasy. Z obojętną twarzą siedziała w pokoju przesłuchań, dokąd ją zaprowadzono po

przyjeździe do komisariatu. Nie powstrzymała się przed szybkim spojrzeniem na inspektora. — Chce pan znowu rozmawiać o tych psach? — spytała z sarkazmem. — Gdybym wiedziała, że trzeba się będzie z tego tłumaczyć, nigdy nie pozwoliłabym, żebyśmy je uprzątnęli. — Wie pani, myślę, że po raz pierwszy, odkąd się znamy, mówi pani prawdę. — Mnie również zaczynają irytować pańskie zawoalowane insynuacje. Jeśli chce pan mnie o coś oskarżyć, niech pan to zrobi. Jeśli nie, proszę pozwolić mi odejść. Mam dużo pracy. — Chce się pani upewnić, że inni nie zaczną mówić? Obawiam się, że jest za późno. Manel nie ma pani siły charakteru. Kiedy czuje się bezpieczny, nic go nie obchodzi. Lecz kiedy się znalazł między młotem a kowadłem… — Niech pan mnie nie oszukuje, inspektorze Salgado. Kiedy Manel znajduje się między młotem a kowadłem, zawsze wybiera młot. Nigdy kowadło. Héctor się roześmiał. — Ma pani rację. Przysłowia mają tę dobrą stronę, że operują symbolami, więc nigdy do końca nie wiadomo, co jest co. Zapewniam panią, że biedny Manel Caballero zetknął się z młotem wagi ciężkiej. Zbladła. — Dlaczego nie opowie mi pani swojej wersji wydarzeń? Jest pani zmęczona, musi pani być już tym zmęczona… Naprawdę warto znosić taki ciężar? Sílvia wahała się. W oczach widać było i wątpliwości, i rosnącą pokusę. Ale zwyciężyło poczucie dumy. — Jestem przekonana, że mój brat jest już w drodze do komisariatu. I w dobrym towarzystwie. Myślę więc, że wkrótce będę mogła opuścić ten pokój i odpocząć.

— Doprawdy? A kiedy się pani położy, żeby odpocząć, wyrzuci pani z pamięci twarz Gaspara? I Sary? I Amandy? Trzy osoby nie żyją, Sílvio, nie licząc nieszczęsnej żony Gaspara i jego dziecka… Pani jest matką. — To wyjątkowo irytujący wszechobecny temat: powszechne mniemanie, że będąc matką, stajesz się lepszym człowiekiem. Są dobre i złe matki. Dobre i złe córki. — Héctor nie wiedział, co wywołało taką reakcję, ale najwyraźniej swoją uwagą dotknął czułego punktu. — I niech pan nie próbuje mnie obwiniać o to, co Gaspar zrobił swojej rodzinie. Mam dosyć problemów ze zrozumieniem mojej. W końcu udało mu się zaznaczyć rysę w pancerzu Sílvii Alemany: nie można było nie zauważyć goryczy w jej głosie. Héctor zorientował się, że to jest moment, żeby zagrać o wysoką stawkę, na tyle jednak ostrożnie, aby nie zauważyła, jak słabe są jego karty. — Błędem było oddanie rowerów, Sílvio. Głupi błąd, zwłaszcza pani nie powinna była go popełnić. Zdawało się, że Sílvia Alemany błądzi myślami wokół spraw niewiele mających wspólnego z tym, o czym rozmawiali. — Rowerom nic się nie stało. Nie było śl… — Zamilkła, ale już było za późno. Héctor dokończył za nią zdanie: — Nie było śladów wypadku, prawda? — Jakiego wypadku? — zapytała, dużo bardziej niepewnym głosem. — Wypadku, który zdarzył się, kiedy wracaliście po pogrzebaniu psów. — Blef zadziałał, Héctor czuł, że jest na dobrej drodze. — Myślę, że wracaliście w dobrych nastrojach, zadowoleni z siebie, z dokonania szlachetnego czynu. Myślę, że nie spodziewaliście się, że los zrobi wam takie świństwo. I szczerze wierzę, że pierwszym aktem tej farsy był zwykły

wypadek. Czy się mylę? Sílvia Alemany nie miała już odwagi zaprzeczać. Zamknęła oczy, westchnęła powoli i zaczęła mówić.

40 Cała ósemka przygląda się swojej pracy z zadowoleniem, jakie daje wykonanie zadania własnymi rękami; czuli włożony w nie trud i pot na czole. Jest to uczucie przecież im nieznane, ich codzienne zajęcia mają zupełnie inny charakter. — No to gotowe — mówi Brais, pocierając ręce. On najdłużej kopał dół i wie, że następnego dnia będzie miał dłonie pokryte bąblami od łopaty, ale fizyczny wysiłek jest zdrowy, ożywczy. Jedynym śladem po tak okrutnie zabitych zwierzętach jest ziemia wydobyta z dołu i usypana jakieś sto metrów od drzewa. Gałęzie korkowego dębu już nie straszą, a okolica o zmroku jest skąpana w ciepłym kojącym świetle. — Idziemy czy może chcecie się jeszcze pomodlić? — pyta César. On jeden jest niewrażliwy na wiszące w powietrzu poczucie dobrze spełnionego obowiązku. Niechętnie zgodził się pobrudzić sobie ręce, kiedy zobaczył, że przepadnie w głosowaniu. Tylko Manel był przeciwny całemu pomysłowi, a César nie miał ochoty stawać po stronie przegranych. Octavi uśmiecha się, a Sílvia kątem oka spogląda na narzeczonego. — Po co tu jeszcze stoimy? — wtrąca Manel. — Zaraz się ściemni. — Zostańmy chwilę — proponuje Sara. — Nieczęsto możemy się cieszyć takim zachodem słońca. César jest zmęczony, chce wracać, lecz i tym razem wszyscy się zgadzają. I wszyscy, nawet on, przyglądają się, jak za górami słońce zachodzi. Po części dlatego, że jest to rzeczywiście piękny widok, a po części dlatego, że są zbyt zmęczeni, żeby się ruszyć, a nawet sprzeczać. Słońce zachodzi powoli, łagodnie, gasi pomarańczowy blask, pozostawia świat w półcieniu. — Chodźmy — mówi Brais cichym głosem. — Mieliśmy długi dzień.

Idą w stronę mikrobusu, zmęczeni, ale zadowoleni. I praca, i piękny zachód słońca nasyciły ich błogością, radosnym, łatwo udzielającym się spokojem. — Ja poprowadzę — mówi Sílvia i César, który prowadził w tę stronę, rzuca jej kluczyki. — Lubię jazdę po ciemku. Zajmują miejsca w mikrobusie, który ma dwa rzędy z trzema siedzeniami i dwa siedzenia z przodu, dla kierowcy i pasażera. Sílvia siada za kierownicą, obok Octavi, pozostali z tyłu. Zanim uruchomi silnik, włącza muzykę; wszyscy czują się tak młodzi i wolni, jak mówią słowa piosenki. — Cudowna — mówi Sílvia. — Mój brat nas nie słyszy, więc wam powiem. Uważam, że ta muzyka to najlepsze w całej kampanii. Słychać głośny śmiech; nieczęsto zdarza się, żeby rodzeństwo Alemany krytykowało swoje kroki, ale krążą pogłoski, że ostatnio stosunki między nimi nie układają się najlepiej. Sílvia uruchamia silnik i mikrobus rusza; jest w wesołym nastroju i wcale nie zmęczona. — Ej! — protestuje César, kiedy na zakręcie wszystkimi rzuciło na bok. — Uważaj. Łopata mi weszła między żebra. — César, nie psuj nastroju. Już dojeżdżamy. Octavi, nastaw tę piosenkę jeszcze raz. Dodaje mi energii. I Sílvia naciska pedał gazu, bo nagle czuje się, jak gdyby znowu była młoda i zbuntowana. To uczucie, jakiego od bardzo dawna nie doświadczyła. Przyspiesza, nie biorąc pod uwagę, że widoczność jest zła i nawierzchnia też nie najlepsza. Przyspiesza, bo uważa, że na tej pustej drodze nie natknie się na żadną przeszkodę. Są już blisko domu, rozpoznają światełka, bez których okolica byłaby jednym ciemnym polem. Siedzący z tyłu nawet nie wiedzą, co się dzieje. Słyszą tylko nagły okrzyk Octaviego, gwałtowny skręt i głuche uderzenie. Mikrobus zatrzymuje się przed bramką zamykającą dojazd do domu.

— Co to było? — pyta Amanda. Nikt nic nie mówi. Octavi wysiada i zbliża się do podłużnego kształtu na drodze. Nie jest to ani żaden tobół, ani zwierzę. Potwierdza to leżący obok rower. César chce pobiec za nim, przeszkadza mu zatknięta obok siedzenia łopata, wyrzuca ją na zewnątrz zniecierpliwionym ruchem i wyskakuje z samochodu. Brais, zręczniejszy, znowu jest przed nim. Wszyscy trzej patrzą na arabskiego chłopaka, na płynącą z rozbitej głowy krew, która zabarwiła na czerwono rękę Octaviego, gdy ten próbował go posadzić. — Nie dotykaj! — krzyczy Brais, lecz z twarzy Octaviego widać, że to już nie ma żadnego znaczenia. — Kurwa… Cholera… — César wściekle uderza nogą o ziemię. — Dostał lusterkiem — mówi Brais. Spoglądają na siebie niepewnym wzrokiem, nie wiedzą, co robić. César z opuszczoną głową idzie powoli do samochodu i staje po stronie kierowcy. Sílvia otwiera okno, patrzy na niego i wie, że stało się coś bardzo poważnego. Wzdycha ciężko i zakrywa twarz dłońmi. Amanda i Manel też wysiadają z samochodu, ale stoją przy nim, jak gdyby jego bliskość dawała im poczucie bezpieczeństwa. Gaspar i Sara robią to samo, ona już trzyma w ręku komórkę. — Trzeba zadzwonić po pogotowie. Albo na policję. Nie wiem. — Do nikogo nie dzwoń. Zaczekaj — mówi César i odwraca się do Sílvii. Wydaje się, że świat zamarł na tym krótkim odcinku ciemnej złowieszczej drogi. Już nie czują się młodzi i wolni, są zdenerwowani i wystraszeni. Cisza dookoła, jakieś niewyraźne poszepty wprowadzają niepokój. — Nie chcę tego oglądać — mówi Manel. — Nie znoszę widoku krwi.

Idzie szybko ścieżką w stronę domu, ucieka. — Tak — odzywa się César. — Idźcie do domu. Gaspar, odprowadź Sarę i Amandę. I do nikogo nie dzwońcie. My się tym zajmiemy. Rozumieją, że chce zostać sam z Sílvią, która nie wysiadła z mikrobusu, i z Octavim. Może i z Braisem. Gaspar podnosi łopatę z ziemi i rusza przed siebie. Sara i Amanda idą za nim. Skręcają trochę, nie chcąc przechodzić obok trupa, i tylko Amanda nie może się powstrzymać, żeby ukradkiem na niego nie spojrzeć. I wówczas po raz drugi dzieje się coś absolutnie nieprzewidywalnego. Słyszą krzyk dochodzący z werandy domu, krzyk alarmujący. To może być tylko Manel. Sara i Amanda, wystraszone, zatrzymują się. Gaspar z łopatą w dłoni biegnie ku walczącym ze sobą cieniom. Potem słychać już tylko głośny metaliczny dźwięk. Trzask pękającej czaszki. • • • — I co stało się później? — spytał Héctor. Sílvia Alemany relacjonowała wydarzenia głosem chłodnym, obojętnym, jak gdyby należącym do innej historii, jakby nie był to głos jednej z jej bohaterek. — Jak pan myśli? — spytała tym razem tonem znanym Héctorowi z poprzednich rozmów. — To byli dwaj kolorowi, z pewnością złodzieje. Jacyś imigranci bez dokumentów, za którymi nikt nie będzie tęsknić. — Przekonaliście pozostałych członków grupy, żeby tego nie zgłaszać? — Tak. I to wcale nie było takie trudne, proszę mi wierzyć. Gaspar słuchał w osłupieniu, ale Octavi przekonał go, że nie warto skończyć w więzieniu, stracić kontakt z córką z powodu jakiegoś złodzieja bez rodziny i przyszłości. Sara okazała się lojalna wobec

firmy, wobec mnie, tak jak i César. Manel zgodził się, bo wiedział, że w zamian może coś z tego mieć. A Amanda… szczerze mówiąc, inspektorze, nie wiem, o czym myślała Amanda. O swoich własnych przeżyciach, pomyślał Héctor przekonany, że była to obsesja Amandy. Świadczyła o tym poddańcza wierność w jej relacji z Saulem. — A Brais? — Jego trudniej było przekonać. I właściwie nie wiem, dlaczego się zgodził. Myślę, że zrobił to dla Gaspara. Brais jest sierotą, wie pan o tym? Nie jestem pewna, trudno przewidzieć, jak może postąpić. Ale to człowiek honoru, dotrzymuje słowa. — A więc postanowiliście ukryć ten wypadek — skonstatował Héctor. — I wszystko toczyło się po waszej myśli, a przynajmniej zdawało się, że sprawa jest zapomniana, dopóki… — Do momentu, kiedy Gaspar się zabił. Przez kilka miesięcy, zanim nadeszło lato, zachowywał się bardzo dziwnie, bałam się, że pójdzie na policję i wszystko opowie. Dlatego kiedy Octavi poprosił o zwolnienie, doszliśmy do wniosku, że awans dobrze mu zrobi. Że w jakimś sensie będzie bardziej po naszej stronie. Ale tak się nie stało; czuł się jeszcze gorzej… Nie wiem, czy przed śmiercią też dostał zdjęcie psów. — Zdjęcie? — Héctor aż się wyprostował, nagle czujny. — Wszyscy dostaliście to zdjęcie? — Myślę, że tak, ale to było później. My dostaliśmy niedawno, po śmierci Sary. Héctor myślał intensywnie, łączył fakty, stawiał pytania i na nie odpowiadał w jedyny w tej chwili możliwy sposób. Okrucieństwo wobec rodziny Gaspara, kolacja Sary w wieczór przed śmiercią, zdjęcia… Brakowało mu danych, ale to musiało się tak wydarzyć… Potrzebował czasu. — Zrobiliście z tymi ludźmi to samo, co z psami. Pozbyliście się ich, usunęliście sprzed oczu. Po to, żeby ich nie było widać,

żeby okolica wyglądała jak dawniej, normalnie. Ale ludzie to nie psy, Sílvio. — Niektórzy są gorsi od psów. Potwory, które podstępnie zagryzą. Héctor uśmiechnął się ironicznie. — W pani ustach taka opinia o ludziach jest bezprzykładnym cynizmem, Sílvio — zauważył i dodał: — Proszę powiedzieć, co zrobiliście z ciałami? Spojrzała mu prosto w oczy. Już nie miała siły stawać do dalszej walki, ale pozostał jej przyrodzony instynkt przetrwania. — To, inspektorze, to jedyne, czego panu nie powiem.

41 Héctor zostawił Sílvię w pokoju przesłuchań i wyszedł na korytarz. W porównaniu z jej cichym wyznaniem zwykły hałas w komisariacie zabrzmiał w jego uszach jak łoskot, zupełnie jakby zanurzony w ciemnych zdradliwych wodach wypłynął na powierzchnię. Powierzchnię tylko z pozoru jasną i wyraźną, pomyślał. Ciągle nie wiedział, jak zginął Gaspar. Sara. Amanda. Drgnął, usłyszawszy czyjś głos. — Inspektorze. Zebrałem wszystkich tak, jak pan prosił. Są w pokoju numer dwa. — A Manel? Roger Fort rozłożył ręce w geście, który mógł być przepraszający albo drwiący. — Zemdlał w celi. Musieliśmy go stamtąd wyciągnąć i reanimować. Wyglądał, jakby się już przekręcił… Odesłaliśmy go do szpitala. Héctor skinął głową. Słabi zawsze się wykruszają, i prawdę mówiąc, lepiej się poczuł, sprawiając, że jeden z przeciwników się poddał. Sytuacja staje się bardziej przejrzysta, pomyślał. Wiedział jednak doskonale, że tego akurat określenia nieczęsto miał okazję używać w swojej pracy. Była druga po południu i zapowiadał się długi dzień. • • • Sprawiają wrażenie, że tworzą trzy grupy, pomyślał, wchodząc do pokoju. Víctor Alemany i Octavi Pujades siedzieli blisko siebie, Brais i César zaś zajęli oddalone krzesła po obu ich stronach. Nikt nie rozmawiał. — Mam nadzieję, że ma pan ważny powód zaproszenia nas tutaj, inspektorze. — Pan Octavi Pujades, jak sądzę — powiedział Héctor. — Tak. I nie wiem, czy pan jest świadomy, że być może w tej

chwili umiera moja żona, podczas gdy ja muszę towarzyszyć Víctorowi. Octavi Pujades wyglądał staro, lecz jego zachowanie było typowe dla tych, którzy przez wiele lat grali pierwsze skrzypce. — Tak czy inaczej, musiałby pan przyjechać. — O czym pan mówi? — Víctor Alemany poderwał się z krzesła. — To jest… Moja firma jest szykanowana. Rozmawiałem z pana zwierzchnikami i zapewniam, że poczynią w tej sprawie kroki. Héctor się uśmiechnął. — Panie Alemany, zanim pan dokończy, sugeruję, aby pan zechciał posłuchać. Zaoszczędzi pan sobie wystawienia się na pośmiewisko. — Nie pozwolę… — Víctor, uspokój się… — ostro zareagował Octavi. — Niech pan posłucha kolegi, panie Alemany. I pozwoli mówić mnie. I Héctor opowiedział — w skrócie, lecz nie pomijając żadnego ważnego szczegółu — niemal wszystko to, co usłyszał od Sílvii. Sprawiło mu satysfakcję, że nikt nie odważył się mu przerwać, a kiedy skończył, zaległa cisza równie przytłaczająca jak ta przykra prawda. Víctor Alemany słuchał oniemiały z przerażenia i jeśli kiedykolwiek można było wątpić, że nie był dopuszczony do tajemnicy, ta chwila stanowiła najlepszy dowód; o niczym nie wiedział. — Teraz, kiedy już wiemy, co się stało, czy mają panowie coś do dodania? Nikt nie odpowiedział. Héctor był przekonany, że wcześniej rozmawiali o tym i przygotowali plan działania na wypadek, gdy sprawa się wyda. — Nie ma nic, o czym moglibyście mi powiedzieć? —

powtórzył. Odezwał się César. — Ja nie wiem, o czym pan mówi. Wyparcie. A więc taki mają plan. Zaprzeczać wszystkiemu, gdyż w gruncie rzeczy byłoby to ich słowo przeciwko słowu tego, który ich do końca nie zdradził. Zaprzeczać, bo jeśli nikt nie ujawni, gdzie znajdują się ciała, trudno będzie ich formalnie oskarżyć. Bez względu na to, jak bardzo Héctor chciałby ich widzieć za kratkami. — Doskonale. Zachowujcie milczenie, ale i tak z pewnością odkryjemy, co zrobiliście z ciałami. Wówczas zostaniecie oskarżeni o zabójstwo. Wszyscy. — Spojrzał na Braisa Arjonę. — Nawet ci, którzy nie prowadzili samochodu ani nikogo niczym nie uderzyli. Trudno było odgadnąć, o czym myśli Brais: na jego twarzy malował się wyraz pełnego skupienia. Westchnął ciężko. — Lepiej nic nie mów, Brais — odezwał się szorstko Octavi Pujades. — Bo my też mielibyśmy coś do powiedzenia. — Nie mogąc się powstrzymać, dodał: — Groziłeś Gasparowi, mówił mi. Bał się ciebie! — Zdziecinniałeś na starość, Pujades. — Brais zrobił znudzoną minę. — Od miesięcy nikt nie ma już do nikogo zaufania. Nie pamiętasz, że César i ja pojechaliśmy do ciebie na polecenie Sílvii? Gaspar zachowywał się jak histeryk, każdy to widział. Nie zwalaj na mnie winy za to, co zrobił. Ja go do niczego nie przekonywałem, jak ty albo Sílvia… Wtedy może było warto. Teraz nic nie ma znaczenia. — Wszystkim zależało, żeby Gaspar się nie wygadał, to jasne. — Héctor spoglądał na każdego z nich. — Zawarliście jeszcze jeden pakt? Wyeliminować każdego, kto przejawi najmniejszą oznakę skruchy? — Myśli pan, że zabiliśmy jego i całą rodzinę? — spytał Octavi

z sarkazmem w głosie. — Nie jesteśmy przestępczą bandą, inspektorze. — Nie. Nie jesteście. Ale tamtego wieczoru przekroczyliście niebezpieczną linię, panie Pujades. Już nie mogliście się cofnąć. Nie wiem, w jaki sposób przekonaliście się wzajemnie, że ukrycie śmierci dwóch osób może ujść bezkarnie, ale jestem pewny, że od tamtej pory nie mieliście wielu spokojnych chwil. Brais Arjona wstał i nałożył kurtkę. Był wyjątkowo opanowany. — Ma pan rację, inspektorze. A teraz, jeśli nie ma pan dla mnie nic więcej, wychodzę. Mam dużo pracy. Héctor dałby wiele, żeby ich zatrzymać, ale nie mógł. Miał nadzieję, że ujawnienie tego, co wiele miesięcy wcześniej wydarzyło się w domu na odludziu, będzie niemal błyskawicznym rozwiązaniem tajemnicy rzekomych samobójstw. Mogło być tak, że któryś z obecnych tu mężczyzn wziął na siebie rolę ramienia sprawiedliwości, by chronić pozostałych. Albo i tak, że wszyscy byli ofiarami czyjejś zemsty. W tej chwili nie mógł tego wiedzieć. Zbierali się do wyjścia po kolei, w wełnianych kurtkach, w eleganckich płaszczach. Król, figury i pionki. Bez królowej, która ich zdradziła. Zostaw te bzdury, Salgado, pomyślał. Nie ma tu książąt ani władców, tylko zwykli ludzie. Niektórzy, rzeczywiście, z większą fortuną niż pozostali… I nagle Héctor zerwał się, odepchnął Víctora Alemany’ego i pobiegł korytarzem do pokoju, gdzie ciągle trzymana była Sílvia, królowa na chwilę przed utratą tronu. Otworzył drzwi z takim impetem, że aż ją wystraszył. — Proszę odpowiedzieć na to pytanie. Kiedy ma pani dostarczyć pieniądze w zamian za ukrycie prawdy? Sílvia pokręciła głową i zacisnęła wargi. Od tej odpowiedzi zależało wszystko i ona o tym wiedziała. Ale wiedziała też, że ten czekający na jej słowa wróg nie przestanie deptać im po piętach. — Niech pani odpowie. Sprawię, że będziecie śledzeni

dwadzieścia cztery godziny na dobę. Przegrała pani. Wszyscy przegraliście. — Jutro, w piątek — powiedziała w końcu. — O piątej po południu. — Proszę nikomu nic nie mówić. Zrobi pani dokładnie to, co każę. • • • Nie zastawszy Forta przy biurku, Héctor wyszedł zapalić papierosa. Płuca domagały się nikotyny, a mózg zimnego powietrza. Już ciemno, pomyślał. Dzień się skończył, a on nawet nie zobaczył jego światła. Kiedy wrócił, Fort czekał przed drzwiami do jego biura. — Inspektorze — powiedział z ożywieniem — już myślałem, że pan poszedł do domu, a ja mam wiadomość dla pana. — Jakiś związek ze sprawą? — Nie… — No to może poczekać do jutra — powiedział Héctor. — Ale chodzi o to, że nie może. — No to mów. — W głowie miał już takie kłębowisko myśli, że nie był w stanie skoncentrować się na niczym, co by nie miało związku z tym, czym był zajęty przez kilka ostatnich godzin. Dlatego nie słuchał uważnie, dopóki w szumie słów nie rozpoznał dwóch, które połączone ze sobą włączyły alarm: imię syna i szpital. — Co mówisz? — zapytał. — Dzwonił pana syn, Guillermo, panie inspektorze — powtórzył Fort. — Jest w Sant Joan de Déu, w szpitalu. Ale niech się pan nie boi, jemu nic nie jest. Pojechał z agentką Castro. Właśnie rodzi. Roger Fort mógł teraz szczycić się tym, że był jednym z niewielu, którzy widzieli inspektora Salgado w stanie totalnego zaskoczenia.

42 Nowo narodzone dzieci wzbudzają czułość u dorosłych, pomyślał Héctor, i strach u młodych. Przynajmniej takie odniósł wrażenie, kiedy zobaczył Guillerma przyglądającego się z wyrazem przerażenia i niepokoju maleńkiej istocie ułożonej w czymś w rodzaju akwarium bez wody. Być może niepokój Guillerma miał mniejszy związek z noworodkiem, dużo większy zaś z tym wszystkim, co opowiedział ojcu po jego przybyciu do szpitala i czego Héctor jeszcze dokładnie nie przemyślał. Czekając na wiadomości od lekarza Leire, dowiedział się, kiedy i dlaczego Guille i Leire poznali się w mieszkaniu Ruth, a także o Charlym. Cholerny Charly… Zupełnie nie wiedział, czy ma się wściekać i na kogo, ale stopniowo inne elementy — zniknięcie teczki Ruth z archiwum i odmowa wyjaśnienia tego przez podinspektor Andreu — już do siebie pasowały. — Gniewasz się? — zapytał Guillermo. Héctor pomyślał, że tak, jest zagniewany. A przynajmniej byłby, gdyby nie to, że cieszył się, że niemowlak urodził się wątły, ale zdrowy, i że martwił się o Leire leżącą w szpitalnym łóżku, z Maríą dotrzymującą jej towarzystwa. Rodzina Leire miała przyjechać następnego dnia, a Héctor nie chciał pytać o ojca dziecka. Wystarczyła mu świadomość, że ani jej, ani dziecku nie grozi niebezpieczeństwo. — Później o tym porozmawiamy, dobrze? — odparł i objął syna ramieniem. — Lepiej chodźmy do domu. Tu już nie jesteśmy potrzebni. Postali jeszcze chwilę, przyglądając się noworodkowi, Ablowi. Miał spędzić swoją pierwszą noc w świecie niezbyt dla niego przyjaznym. I można było mieć tylko nadzieję, że od tej chwili los potraktuje go łagodnie. • • •

Kobieta spogląda wokół zagubionym wzrokiem, oczami w przygasłym błękicie. Oczami, które nie są w stanie widzieć teraźniejszości taką, jaka jest, gubią się w mgle przeszłości, która atakuje tę sypialnię z ciężkimi, zniszczonymi przez lata meblami. Przez opuszczone do połowy żaluzje nie wpada dużo światła. Héctor nie odważa się ich podnieść; najwyraźniej stara kobieta woli półcień od oślepiającego blasku słońca. Może w tej przyjaznej szarości czuje się lepiej. Jasność stała się wrogiem: w świetle słonecznym kształty przedmiotów stają się zbyt wyraźne, a jednocześnie odległe, nieznane. Héctor zbliża się do fotela, w którym siedzi kobieta, twarzą zwrócona do drzwi balkonowych. Jest chyba świadoma czyjejś obecności. Na moment mgła zasnuwająca jej umysł się rozrzedza na tyle, by wiedzieć, że ktoś przy niej stoi, ktoś, kogo rysy są jej znajome, ale kogo od dawna nie widziała. „Dzień dobry” — szepce on, podchodząc jeszcze bliżej. Podnosi dłoń, chcąc pogładzić policzek, mimo lat i chorób zadziwiająco gładki, lecz ręka zatrzymuje się w powietrzu. Kobietę ogarnia paniczny strach, w jednej chwili oczy wypełniają się łzami. Héctor nawet ich nie widzi, bo kobieta zasłania twarz ramieniem, jak gdyby broniła się przed napastnikiem. „Nie bij mnie. Proszę. Już mnie nie bij”. Héctor cofa się i spogląda w lustro w złoconej ramie wiszące na ścianie, tak stare jak i meble. I rozumie, co tak przeraża jego matkę. Ona nie widzi Héctora, swojego syna, choć rozpoznaje jego twarz. Widzi w nim twarz łajdaka, męża, który latami znęcał się nad nią w czterech ścianach tej samej sypialni. Najgorsze jest to, że on również widzi go w lustrze: w swoim własnym odbiciu widzi twarz ojca, taką, jaką pamiętał, gdy ojciec miał tyle lat, ile on ma teraz. Najgorsze jest to, myśli Héctor, stojąc nad ranem na tarasie swojego mieszkania, że nie jest to koszmarny sen, lecz bardzo realne i bolesne wspomnienie. To ostatnia podróż do Buenos

Aires, kiedy matka jeszcze żyła, siedem lat temu. Tą podróżą zakończył związek z Lolą i rozpoczął nowy etap małżeństwa z Ruth. Jest wiele sposobów wyrządzania krzywdy żonie, zadawania niewidzialnych ciosów. Zadawania cierpień. Do tego sam nigdy nie mógł dopuścić.

43 — Jesteś pewny, że dzisiaj zjawi się po pieniądze? — zapytała Lola. Przyszła do komisariatu, bo przed wyjazdem koniecznie chciała się dowiedzieć, jak sprawa się zakończy. Héctor znał jej plany, wiedział, że wieczorem ma wracać do Madrytu, żeby zrelacjonować ważną imprezę odbywającą się w sobotę w stolicy. Naturalnie, jeśli pogoda dopisze: nieustannie podawano informacje, że — choć to brzmi nieprawdopodobnie — w najbliższych godzinach nad Barceloną rozpęta się burza śnieżna. Był piątek, piąta po południu. — Powiedzmy tak: ja sądzę, że nie będzie mógł się oprzeć pokusie. Dużo zrobił dla tych pieniędzy, poza wysyłaniem zdjęć, i z pewnością bardzo chce je już mieć. Nie będzie czekać. Sądząc po minie Loli, nie była przekonana. — W każdym razie zaraz się dowiemy. Sílvia Alemany wykonała moje polecenia i włożyła pieniądze do schowka. Fort jest na miejscu, pilnuje. Będzie widział, jeśli ktoś podejdzie je wyjąć. — Bezwiednie kolejny raz rzucił okiem na telefon. Milczał jak zaklęty. — Ciągle nie rozumiem, jak wydedukowałeś, że szantażują Sílvię. Héctor się uśmiechnął. — Nagłe natchnienie. Składałem poszczególne elementy i czegoś mi brakowało. Ktoś miał okazję i motyw. Motyw, aby donieść o wszystkim na policję albo przynajmniej upublicznić. Ale nie zrobił tego, więc musiało mu chodzić o coś innego. I pomyślałem, że to pieniądze zazwyczaj skłaniają do popełniania czynów haniebnych. — Nie jestem pewna, czy rozumiem twój tok myślenia — powiedziała Lola. — W czasie śledztwa jedno mnie szczególnie niepokoiło.

Byłem w stanie przyjąć, że któraś z tych osób zabiła Gaspara, Sarę i Amandę, ale dlaczego postąpiono tak okrutnie z żoną Ródenasa? I z jego córką? Octavi Pujades też zwrócił na to uwagę. — No tak, to było okrutne. — Tak. — Salgado starał się nie myśleć o scenie, jaka rozegrała się tamtej nocy. — I jeszcze jedno: spośród trzech ofiar tylko Gaspar Ródenas spełniał warunki ewentualnego samobójcy. — Nie mógł znieść ciężaru winy… — To z jednej strony. Z drugiej była kwestia zakupu broni. Nie wiem, czy kiedy kupił pistolet, już wiedział, co zrobi, czy ta myśl powstała później. Pewne jest to, że go użył. Przeciwko sobie i swojej rodzinie. Jego sprawa została zamknięta jako ewidentny przypadek samobójstwa, po czym przez cztery miesiące nic więcej się nie wydarzyło. Lola przytaknęła. — Teraz dochodzimy do Sary, kolejnego klucza do tych wydarzeń. Z jednej strony samotna, z drugiej tak lojalna. A w głębi duszy tak bezbronna wobec każdego, kto się do niej zbliży i okaże jakąś dozę sympatii. Kiedy dowiedziałem się, że zdjęcie psów zostało wysłane po jej śmierci, czułem, że to musi mieć jakieś znaczenie. Gaspar popełnił samobójstwo cztery miesiące wcześniej i dla nikogo z grupy sytuacja się nie zmieniła. Jedynym wyjaśnieniem mogło być to, że w ciągu tych czterech miesięcy ktoś zwrócił się do Sary, żeby uzyskać informacje… Zadzwonił telefon i Héctor odebrał go po pierwszym dzwonku. Rozmowa była krótka, zdania zwięzłe, lakoniczne. Kiedy wyłączył komórkę, oparł się w krześle i głęboko odetchnął. — Jadą tutaj — powiedział. — Fort zatrzymał Mar Ródenas, kiedy wyjmowała pieniądze ze schowka w centrum handlowym, gdzie włożyła je Sílvia. Jej chłopak czekał w samochodzie, próbował uciec, ale go szybko zatrzymali. — A więc miałeś rację — powiedziała Lola z uznaniem.

Nie wyglądał na zadowolonego. — Nie mogłem uwierzyć, że Gaspar popełnił samobójstwo, nie zostawiając listu wyjaśniającego, dlaczego to robi. A Mar była jedyną osobą, która mogła taki list znaleźć i dowiedzieć się, przynajmniej częściowo, o tym, co wydarzyło się w Garrigàs. To jej stworzyło okazję. A motywem było pragnienie zemsty. Z potrzeb finansowych, raczej z chciwości, zmieniła plany. I jak często się zdarza, ona i jej chłopak mieli szczęście, jakie sprzyja nowicjuszom. Szczęście przynoszące niegodziwe skutki. • • • Tego popołudnia Mar Ródenas wyglądała dużo poważniej niż wtedy, kiedy Héctor się z nią spotkał. Wbrew wszystkiemu, widząc ją w kajdankach w tym pomieszczeniu, gdzie przesłuchiwał Manela Caballero, nie był w stanie opanować przedziwnego uczucia. Nie było to współczucie, lecz rodzaj przygnębienia, może smutku. W głębi duszy był przekonany, że ta młoda dziewczyna nigdy nie popełniłaby takiego czynu. Ale skutki chciwości w połączeniu z pragnieniem zemsty są straszne. — Dzień dobry, Mar — powiedział. Milczała. — Prawdę mówiąc, do wczoraj nie spodziewałem się, że kiedykolwiek spotkamy się w takich okolicznościach. — Nie? — Jej głos był twardy, pełen goryczy. — Wszyscy popełniamy błędy, inspektorze. — Masz rację. Moim błędem było zaufanie pozorom. Twoim wiara, że możesz wziąć prawo we własne ręce i przy okazji na tym zarobić. — Héctor spojrzał na nią uważnie. — Chociaż na twoją obronę powiem, że w pewnym sensie cię rozumiem. To, co zobaczyłaś w mieszkaniu brata, musiało tobą wstrząsnąć. Zobaczyć, że Gaspar zabił żonę i córkę, a potem siebie, byłoby wystarczającym powodem, by stracić rozum. Przeczytać list, który zostawił, też było traumatycznym przeżyciem. Później w komputerze znalazłaś zdjęcie psów.

Mar milczała wyczekująco. — Chcę wierzyć, że zabierając list, miałaś początkowo dobre intencje. Nie znając jego treści, twoi rodzice mogli żyć w przekonaniu, że ich syn nie popełnił tego potwornego czynu. Zatrzymałaś go, ale w pewnym momencie stał się twoją obsesją. Przede wszystkim dlatego, że nie było w nim wszystkich faktów, prawda? Jeszcze nie znam jego treści, ale domyślam się, że Gaspar napisał o zabójstwie w domu w Garrigàs, drodze powrotnej po pogrzebaniu psów ze zdjęcia i zgodnym współdziałaniu wszystkich członków grupy. Żadnych innych szczegółów poza nazwiskami. Gdyby Gaspar podał więcej informacji, nie musiałabyś zwracać się do Sary. Poznałaś ją na pogrzebie, prawda? Niemym gestem potwierdziła, odwracając wzrok. — Biedna Sara… — mówił dalej Héctor. — Skryta, dyskretna, a jednocześnie taka złakniona uczucia. A ty zjawiłaś się przed nią taka, jaka wtedy byłaś: dziewczyna, której brat zginął tragicznie, bez pracy i biorąc pod uwagę obecną sytuację, bez widoków na przyszłość. Powiedziałaś jej, że znalazłaś list Gaspara i że go ukryłaś, bo nie chciałaś przysparzać większych cierpień rodzicom. Sara, której własny ojciec nie kochał, wzruszyła się twoją opowieścią i zaufała ci. Mar nie patrzyła na niego, odgrodzona odrętwiałym milczeniem. — Sara dawała ci prezenty, wydawała pieniądze na kolacje w restauracjach i na inne rzeczy dlatego, że cię polubiła, i dlatego, że, jak wszyscy, potrzebowała kogoś, z kim mogła rozmawiać. Nie tylko o tamtych wydarzeniach, również o sobie i o firmie, nawet o Amandzie i jej seksualnych zwyczajach. Co więcej, kiedy pojawiał się temat Garrigàs, nie miała poczucia, że dopuszcza się zdrady wobec kogokolwiek: przekonałaś ją, że zachowasz w tajemnicy to, o czym się od ciebie dowiedziała, nie ze względu na nich, ale ze względu na twoich rodziców, i powoli wyciągałaś z niej resztę informacji. Było tylko jedno, o czym nie chciała ci

powiedzieć, mimo twoich nalegań: co zrobili z ciałami. Inspektor przerwał. O wielu sprawach nie wiedział, musiał się domyślać, wydobyć fakty od tej dziewczyny, która sprawiała wrażenie, że do końca zachowa milczenie. — Co się stało, Mar? Chciałaś namówić ją, żeby przyłączyła się do szantażu? — Tego samego dnia rozmawiał z Víctorem Alemanym, który opowiedział mu o nieoczekiwanym spotkaniu z Sarą w gabinecie Sílvii w czasie bożonarodzeniowej kolacji w firmie. — Tłumaczyłaś jej, że obu wam się więcej należy od życia? Konkretna nagroda w zamian za milczenie? Mar Ródenas wzruszyła ramionami. — A dlaczego nie? — powiedziała w końcu. — To było jedyne, co mogli mi dać. — Lecz Sara nie mogła tego zrobić. Nie sądzę, że byłaby zdolna zdradzić kolegów. Nie odważyła się zostawić zdjęcia psów w gabinecie Sílvii. — Sara nie miała nawet odrobiny ambicji! — zawołała Mar. — Nie. — odparł Héctor. — Ona była lojalna i nagle zobaczyła, że jest wewnętrznie rozdarta. Z jednej strony umowa z kolegami, z drugiej sympatia, jaką czuła do ciebie. W końcu zwyciężyła wierność umowie. To cię rozgniewało, prawda? Z sojusznika stała się wrogiem: za dużo wiedziała. Układał fakty w porządku prowadzącym do jedynej możliwej konkluzji. — Dlatego w wieczór Trzech Króli spotkałaś się z nią jeszcze raz, żeby dowiedzieć się tego, na czym ci najbardziej zależało. Ale Sara zdecydowanie odmówiła. Pokłóciłyście się. A, i wtedy byłaś blondynką, prawda? Czy może obie ufarbowałyście włosy, ty na blond, a ona na kruczoczarne. Mar wreszcie na niego spojrzała. Zobaczył w oczach błysk gniewu. — Próbowała mnie odwieść od mojego pomysłu

i zrozumiałam, że niczym się nie różni od tej całej reszty. Powiedziałam jej to. — Gniew w jej spojrzeniu zamienił się w furię. — Wszystko jej powiedziałam, naubliżałam jej. Przypomniałam, że w każdej chwili może jej się przytrafić to, czego się tak bardzo bała. — Sara Mahler była ofiarą przemocy seksualnej? — Był to uzasadniony wniosek, wziąwszy pod uwagę to, co wiedział o Sarze. — Kilka lat temu — powiedziała ze wzgardą. — Sara była oziębła, mężczyźni ją przerażali. Nawet do taksówki nie wsiadła, żeby nie być sam na sam z mężczyzną. — Co jej zrobiłaś? — zapytał cicho Héctor. — Nic. Powiedziałam tylko, że mój chłopak i jego kumple się nią zajmą. Tak postanowiłam: jak nie prośbą, to groźbą. Héctor pokręcił głową, musiał na nowo poskładać fakty. — Nie wiem, jak to zrobiłaś, pewnie wtedy, kiedy poszła do toalety. Wzięłaś jej komórkę i wykasowałaś wszystkie dane, żeby, przynajmniej tej nocy, kiedy ją dopadniecie, nie mogła do nikogo zadzwonić. Potem okazało się, że to było dobre posunięcie, bo nie znaleźliśmy żadnego śladu waszej znajomości. — Héctor podniósł głos. — Zadzwoniłaś do Ivana, żeby czekał na nią na stacji. Sara, bardzo zdenerwowana, poszła do metra. Czuła się fatalnie, zdradziła kolegów i ty ją zawiodłaś. Poza tym była przerażona twoimi groźbami. Ekran był przygotowany do odtworzenia nagrania. — Żadne z was nie zakładało, że Sara zginie. Chcieliście ją tylko nastraszyć. Ale sprawy wymknęły się spod kontroli — mówił dalej. Przypomniał sobie domysły Forta, jak się okazało, częściowo słuszne. — Dzisiaj rano otrzymaliśmy nagranie z kamery obejmującej przeciwległy peron. Myślę, że zobaczymy na nim twojego Ivana. Robiliście wszystko, żeby zachować anonimowość, żeby nikt was z tą sprawą nie łączył. Żeby wzajemnie się podejrzewali. I żeby policja nie wiedziała, kogo szukać. Gdzie szukać sprawcy.

Mar spojrzała na niego. — Nie odwracaj wzroku — powiedział Héctor. — Chcę, żebyś zobaczyła, jak zginęła Sara. Zasłużyłaś sobie na to. Włączył urządzenie: przed nimi ukazał się szary peron. I Sara, zaniepokojona, oglądająca się za siebie, z komórką w dłoni. — Widząc, że telefon jest wyczyszczony, zorientowała się, że masz jakiś plan — mówił dalej. — I że twoje groźby to nie był żart. Spójrz na nią! — krzyknął. — Ze zwykłej przyzwoitości przyjrzyj się, co zrobiłaś. Mar Ródenas spojrzała na ekran. I trzeba przyznać, twarz się jej powoli zmieniała. — Wtedy z pobliskiej kafejki internetowej wysłałaś zdjęcie psów. Mogło dotrzeć do niej dużo później, ale nie, miała je, kiedy była jeszcze na peronie. Ogarnęło ją przerażenie. Wystarczyło, że Iván, który widział, jak idzie w dół po schodach, wychylił się na moment, zawołał ją, może pokazał nóż. W rozpaczy Sara, chcąc uciec, nie znalazła innego wyjścia. Pociąg wjeżdżał na stację. Na pierwszym planie znaleźli się Dominikańczycy, lecz Héctor zdawał się dojrzeć to, czego kamera nie pokazała: nieszczęsną Sarę rzucającą się na tory, żeby uniknąć losu w jej pojęciu gorszego od śmierci. — Nie ma pan na to żadnego dowodu, inspektorze — zakwestionowała Mar. — No cóż, jestem pewien, że twój chłopak przyzna się, kiedy przedstawimy mu inny zarzut, mianowicie prawdopodobieństwo, że ją celowo popchnął. Prawdę mówiąc, nie sądzę, że to zrobił. Zbyt ryzykowne, a poza tym, żeby zabić kogoś z zimną krwią, trzeba mieć silniejszy powód… Nie, Iván chciał ją tylko przestraszyć. Mar Ródenas opuściła głowę. Teraz strach był niemal namacalny.

— Kiedy jednak minął ten trudny moment, postanowiliście postępować zgodnie z planem i wysłaliście zdjęcia do wszystkich. Zaczęły wywoływać wśród nich coraz większy niepokój. Skąd miałaś adresy e-mail? Komputer Sary był stale włączony, więc bez trudu przy okazji jakiejś wizyty je znalazłaś. Na tym etapie fakt, że nie znałaś wszystkich szczegółów tamtych wydarzeń, przestawał mieć znaczenie. Już nie mogłaś się dowiedzieć, ale nie zamierzałaś zrezygnować z czegoś, co, według ciebie, było twoje. Ponadto założyłaś zapewne, że śmierć Sary wzmoże ich obawy. Lecz Sílvia nie ułatwiła ci sprawy: z miejsca odmówiła. To musiało cię rozwścieczyć… jestem pewien. Twoich gróźb nie brano poważnie. Héctor zobaczył, że oczy Mar napełniają się łzami. Ze wstydu, z gniewu, może po prostu ze strachu. Nieważne, mówił dalej, bez litości, oskarżał tę dziewczynę o zbrodnię, której musiała być winna. — Teraz nic już nie miało znaczenia. Śmierć Sary uczyniła z was mimowolnych zabójców, więc krok do zbrodni nie był trudny. I Amanda okazała się doskonałym celem. Sara, zgorszona takimi praktykami, opowiedziała ci o jej erotycznych grach, a także o tym, gdzie Amanda zostawiała klucz w niedzielne popołudnia. Odpowiadało ci to, że znalazłaś ją na pół uśpioną. Nie wiem, czy byłabyś zdolna zabić ją w innych okolicznościach. — To są tylko przypuszczenia, inspektorze. — Proszę cię, Mar! Nie żartuj sobie ze mnie. To ty szantażowałaś Sílvię, ty groziłaś, że jeśli nie dostaniesz pieniędzy, śmierć dotknie następną osobę. Amanda musiała umrzeć, żeby twoje groźby stały się wiarygodne. Chyba nie chcesz twierdzić, że ktokolwiek uwierzy w przypadek. — Héctor uśmiechnął się. — Właśnie w tej chwili jeden z moich ludzi przedstawia Ivanowi zarzut popełnienia tego morderstwa i żeby nie wiem jak cię kochał, nie weźmie tego na siebie. Z pewnością wiesz o tym. Zniżył głos i spojrzał na nią uważnie.

— Odpowiedz mi na jedno pytanie. Dlaczego ich tak nienawidziłaś? Wytrzymała jego wzrok. — Pan robi ze mnie potwora — powiedziała. — A o Sarze mówi jak o świętej. Ale potworami byli oni. Zabili dwie osoby i żyli spokojnie ze swoimi pieniędzmi, swoją pracą, swoimi partnerami. Nawet po śmierci mojego brata. Ja chciałam tego samego: pracy, domu, przyszłości. Niech pan nie mówi, że nie mam do tego prawa. Wie pan, jak się to wszystko skończy? Ja pójdę do więzienia, a oni zostaną na wolności. Bo nikt nie będzie sobie zawracał głowy szukaniem ciał tych dwóch nieszczęśników. Nikt się nie interesuje nami, biedakami. Niech pan przeczyta list Gaspara, zawsze mam go przy sobie. Niech pan przeczyta i powie mi, czy ci łajdacy nie zasługują na śmierć. Tutaj niech pan przeczyta, przy mnie, a ja wyznam wszystko na piśmie. Przeczytał. Alba płacze. Nie potrafię jej uspokoić. Spisałem moją spowiedź, ale nie mam już czasu ani siły, żeby zrobić to jeszcze raz… Już nieważne. Ten świat nie pozwala ci postępować tak, jak powinieneś. Najpierw oni, a teraz Susana. Opowiedziałem jej wszystko, powiedziałem, że jedynym przyzwoitym uczynkiem jest przyznanie się, przedstawienie prawdy. Nie mogę żyć z obrazem tych dwóch ludzi w głowie. Z obrazem martwych psów, dźwiękiem łopaty. Z awansem, który jest zapłatą za zbrodnię. Za zbrodnię, którą wszyscy ukryliśmy: Sílvia, Brais, Octavi, Sara, César, Manel i Amanda. To wszystko powiedziałem Susanie, wyjaśniałem, ale ona mnie nie zrozumiała. Cholera, nie przestaję płakać… Wyznałem prawdę Susanie, a ona nie zrozumiała. Powiedziała, że wszystko jest w porządku, że mojej winy nie było więcej niż innych, że nie pozwoli, żebym zmarnował to, co osiągnąłem. Tak jakbym rozmawiał z Sílvią albo z Octavim… Mimo to napisałem wyznanie. Poprzedniej nocy, kiedy już spały. Opisałem wszystko, nie opuściłem żadnego szczegółu. I kiedy skończyłem, poczułem, że jestem innym człowiekiem. Spokojnym, po raz pierwszy od miesięcy. Wszedłem do pokoju Alby… Tak ładnie tam pachnie, niewinnymi snami, śpiącym dzieckiem. Pocałowałem ją i wyszedłem. Susana była w łazience. Rwała moje wyznanie na kawałki, wrzucała do sedesu. Słyszałem, jak woda zmywa moją prawdę, jakby to było gówno. Alba nie przestaje płakać. Wtedy tylko Susana potrafi ją uspokoić. Nie mogę… pozwolić jej płakać, kiedy nie ma już matki.

44 Był piątek, dochodziła dziewiąta wieczorem i Héctor nadal siedział u siebie w komisariacie. Zeznanie podpisane przez Mar leżało przed nim na biurku. Włożył je do teczki, gdzie brakowało jeszcze ostatecznego raportu, który miał przygotować agent Fort. Nie mógł pozbyć się nieprzyjemnego odczucia związanego ze stresem, jaki zawsze towarzyszył mu na zakończenie tak złożonych spraw jak obecna. Nigdy jednak nie było to tak silne uczucie. Starzejesz się, Salgado, powiedział do siebie. Nie był przekonany, że to tylko wiek. Wiedział, że wykonał dobrą robotę, dowiódł, że Mar Ródenas zabiła Amandę Bonet i doprowadziła Sarę Mahler do samobójstwa. Lecz co do jednego Mar miała rację: dwaj zabici w Garrigàs zasługują na sprawiedliwość. I on nie spocznie, póki jej nie dojdzie. Dołączył list do pozostałych dokumentów. Nie bardzo wiedział, co przesłania mu spojrzenie: gniew, bezsilność czy może po prostu żal. Ból kryjący się w tym rozpaczliwym liście był trudny do zniesienia i Héctor był przekonany, że w czasie bezsennych nocy słowa Gaspara Ródenasa powrócą. Koniecznie potrzebował czegoś, co przywróci mu tę i tak słabą wiarę w człowieka, jaka mu jeszcze pozostała. Zadawał sobie pytanie, jak te cztery osoby, z pozoru zupełnie normalne, mogły układać sobie życie, mając taki ciężar na sumieniu. Starał się wyobrazić sobie, jak czują się teraz, ale nie był w stanie postawić się na ich miejscu. • • • Sílvia leżała na kanapie w przyciemnionym pokoju, patrząc obojętnie na prognozę pogody zapowiadającą na wieczór burzę śnieżną nad Barceloną. Komórkę wyciszyła, żeby nie słyszeć telefonów Césara ani nie odbierać esemesów z przeprosinami. Nawet gdyby rzeczywiście był dla niej ważny, nie umiałaby mu wybaczyć. Nie, nie było wybaczenia dla Césara Calvo, gdyż po prostu na nie nie zasługiwał. Tak jak nie będzie wybaczenia dla

nich wszystkich, jeśli pewnego dnia ujawni się prawdę. Gotowa była to zaakceptować, wziąć na swoje barki. Późnym popołudniem jej brat powiedział, że skoro sprawa została rozwiązana, nic nie blokuje sprzedaży firmy, choć nie mógł zagwarantować, że nowi właściciele będą chcieli ją zatrzymać. Nawet mu na to nie odpowiedziała; była zajęta szukaniem internatu dla Emmy, już nie za granicą, jak planowała, lecz w Ávili. Była to szkoła dla dziewcząt z dobrych domów, prowadzona przez zakonnice, którą jej córka z pewnością serdecznie znienawidzi. Sílvia już tam dzwoniła, pytając, czy dyrekcja nie okazałaby specjalnych względów i przyjęła jej córkę w połowie roku szkolnego. Na szczęście pieniądze nadal otwierały wszystkie drzwi i Emma miała zacząć nowe życie, z dala od niej, z początkiem lutego. Sílvia poinformowała ją o tym tonem niedopuszczającym żadnej dyskusji. Przynajmniej ten problem rozwiązany, pomyślała; nie była w stanie w tym momencie myśleć o niczym innym. Położyła głowę na oparciu kanapy i wyciągnięta na niej wpatrywała się w ekran, na którym pojawiały się obrazy dawnych śnieżyc. Znudzona zamknęła oczy. Po chwili poczuła dłoń chwytającą ją za włosy i usłyszała głos, zupełnie niepodobny do głosu córki, szepcący do ucha: „Jeśli myślisz, że mnie wyślesz do tego zakonu, to znaczy, że zupełnie straciłaś rozum, ty kurwo”. Sílvia jęknęła z bólu i zobaczyła, jak uśmiechnięta Emma odchodzi równie cicho, jak przyszła. Leżała zwinięta w kłębek, drżąc bardziej ze strachu niż gniewu. Gdyby nie ból, pomyślałaby, że przyśnił jej się koszmar. Ale nie, było to równie realne, jak ogłuszająca muzyka dochodząca z pokoju Emmy. Nie wiedząc, co robić, wyszukała numer Césara w komórce. Nikt inny nie przyszedł jej do głowy. César jest silny, obroni ją… Po dłuższej chwili, kiedy nie odpowiadał, rozłączyła się. Drżąc ciągle, wyłączyła telewizor i zamknęła się w swoim pokoju. Muzyka brzmiała jak deklaracja wojny. Sílvia, zdecydowana poddać się bez walki, udawała, że jej nie słyszy.

• • • César odebrałby telefon, gdyby go usłyszał godzinę wcześniej, kiedy był jeszcze w domu i medytował nad cholernym, pełnym plam dywanem, który był symbolem jego obecnej sytuacji i częściowo przyszłej. To, że Sílvia mu wybaczy, było tak samo niemożliwe jak to, że on zapomni smak i zapach Emmy. Dlatego kiedy wypalił całe pudełko papierosów, nie doczekawszy upragnionego telefonu, wyszedł z domu, aby zrobić coś, czego od bardzo dawna nie robił. I nie zabrał ze sobą komórki. W barze z dziwkami na ulicy Muntaner przyjęto go z otwartymi ramionami i upragnioną czołobitnością. Wiedział, że za cenę szklanki alkoholu, absurdalnie wysoką, lokal z przyciemnionymi zakamarkami zaoferuje mu lek na poprawienie nastroju. Przypomniał sobie, że od rana nie wziął prysznica, ale cóż to miało za znaczenie. Nikt mu tego tutaj nie wytknie. Siedząc przy barze ze szklanką w ręce, przyglądał się dziewczynom, szukał takiej, która wzbudziłaby w nim na tyle żądzy, aby otworzyć portfel. Wszystkie wydały mu się zbyt dojrzałe, zniszczone, tak niepodobne do obrazu, jaki w sobie nosił, że odeszła mu chęć na zerżnięcie którejś. Dokończył whisky i poprosił o drugą. Wykorzystał ten moment, cichym głosem pytając kelnera: „Słuchaj, nie wiesz, gdzie znajdę młodą panienkę? Rozumiesz, naprawdę młodą…”. • • • Żona Octaviego Pujadesa zmarła wieczorem, kiedy śnieżna burza była ciągle jeszcze tylko zagrożeniem. Zasnęła po południu i już się nie obudziła. Gdy przyszedł do niej przed kolacją, zorientował się, że serce Eugènii przestało bić. Zamknął jej powieki i usiadł na łóżku obok niej. Powinien zadzwonić do dzieci, zawiadomić je, zacząć przygotowania, ale czuł potrzebę bycia przez chwilę tylko z nią. Pogładził jej czoło, zmówił szeptem krótką modlitwę — jedyne, co wydało mu się właściwym gestem. Żegnał się z nią niejednego wieczoru, kiedy

myślał, że nadszedł już koniec, więc teraz nie miał jej dużo do powiedzenia. Eugènia za wiele razy umierała, żeby to ostateczne odejście mogło wywołać silną reakcję. Wyszedł z domu. Chciał napełnić płuca powietrzem, które nie miałoby zapachu śmierci, i mimowolnie pomyślał nie o żonie, lecz o Gasparze, Sarze, Amandzie i o dwóch zabitych chłopakach. W tamtej grupie był najstarszy, więc zgodnie z naturalną koleją rzeczy on powinien odejść pierwszy. A jednak nie. Był tutaj, żywy, palił papierosa, truciznę, która nie chciała go zabić, i miał przed sobą zapewnioną przyszłość. Jeśli wszyscy będą milczeć, naturalnie. Musiał w to wierzyć. Tego wieczoru nawet psy nie szczekały. Panowała absolutna cisza. Ktoś inny czułby się nieswojo, lecz on już się przyzwyczaił. Niebawem dom się zapełni, przyjadą dzieci, kuzyni, przyjaciele, znajomi i skończy się ten cudowny spokój. Westchnął; musi przez to przejść. To przedostatni rozdział przed otworzeniem nowej karty. Wdowiec, przed emeryturą, na tyle zamożny, aby z godnością przeżyć zmierzch życia. Paradoksem było to, że jeśli nic się nie zmieni, nie będzie mógł się skarżyć na to, jak potoczyło mu się życie. Z trudem ukrywając uśmiech, włączył komórkę i zadzwonił do syna, żeby zawiadomić go o śmierci matki. • • • Manel nie znosił burz ani deszczu. Ani tym bardziej burz śnieżnych, a taka, według prognoz podawanych we wszystkich wiadomościach, miała się rozpętać nad miastem. Na domiar nieszczęść stałaby się ona ukoronowaniem dni strasznych, haniebnych, kiedy został potraktowany jak kryminalista. Właśnie on, który nie zrobił nic poza tym, że tam był i na wszystko się zgadzał. Zamknęli go w brudnym pomieszczeniu z dwoma śmierdzącymi więźniami, a potem zawieźli do miejskiego szpitala, gdzie w tłumie starych i chorych ludzi musiał czekać, aż ktoś się nim zajmie. Łajdacy. Nie ma sprawiedliwości. Czy to nie Sílvia

prowadziła samochód? Czy to nie Gaspar rąbnął łopatą tego brudnego arabusa? A w końcu okazało się, że to ta Mar Ródenas zabiła Amandę i pchnęła Sarę do samobójstwa. Ale tylko on, Manel, przeszedł przez piekło. On, który jedynie postępował według wskazówek większości i nikomu nie zrobił krzywdy. W życiu naprawdę nie ma sprawiedliwości, pomyślał z goryczą, idąc do kuchni, żeby wypić szklankę wody. Zimna woda dla oczyszczenia od wewnątrz, zanim wejdzie pod prysznic. To jego cowieczorny nawyk, szczególnie ważny teraz, po przebytych cierpieniach. Z przerażeniem pomyślał, co stałoby się, gdyby ktoś z nich wycofał się z umowy i wyznał, co zrobili z ciałami. Nie miał pojęcia, czy to zaprowadziłoby go do więzienia, ale na samą myśl, że mogłoby się to zdarzyć, zimny pot wystąpił mu na czoło. Szklanka wypadła mu z ręki i rozbiła się na drobne kawałki. Potraktował to jak zły znak. Zbierał szkło, ogarnięty strasznym przeczuciem, że jego życie i bezpieczeństwo jest w rękach ludzi, których nie obchodziło, co się z nim stanie. Był przerażony. • • • Héctor był tak pogrążony w myślach, że nie usłyszał stukania do drzwi, i aż poderwał się zaskoczony, widząc, jak się otwierają. — Inspektorze Salgado. — Słucham. Brais Arjona. — Wiem, że jest późno, ale powiedziano mi, że jest pan jeszcze w pracy. A nie chciałbym czekać z tą sprawą do jutra. Brais usiadł na krześle naprzeciw inspektora. — Powiedziałem o wszystkim mojemu mężowi. Od chwili, kiedy przystąpiłem do tego przeklętego paktu, ukrywanie tej sprawy przed nim było moim jedynym celem. Teraz odszedł ode mnie i strach, że go stracę, odszedł razem z nim. Wie pan, zawsze myślałem, że jeśli to nastąpi, będą mnie dręczyć wyrzuty sumienia. Z powodu tego, co zrobiliśmy, z powodu Gaspara,

Amandy, Sary. Z powodu wszystkiego… Ale nie czułem nic. Nic. Ani żalu, ani skruchy, ani nawet smutku. Tak jakby ta przeklęta zima zmroziła wszystkie moje emocje. Dlatego przyszedłem do pana. Bo miałem do wyboru albo przyjść i wyznać moje winy, albo rzucić się z okna. A tego nie zrobię. Zawsze uważałem, że samobójstwo jest złym wyjściem. • • • Dwie godziny później Héctora powitała ulica rojąca się od zwykłego w piątkowy wieczór tłumu. Wydawało mu się niewiarygodne, że mogli się po niej poruszać normalni ludzie, niezdolni do popełniania przerażających zbrodni. Nabrał głęboko powietrza i zimno przeszyło mu płuca, lecz mimo to wyciągnął papierosa i go zapalił. Przeklęte papierosy. Palił przez chwilę w ciszy, pod przedziwnie ciemnym niebem. Nie chciał wracać prosto do domu. Chociaż rozumiał tych, którzy pili, aby zapomnieć; dla niego alkohol nigdy nie był schronieniem. Teraz potrzebne mu było powietrze, obecność ludzi. Musiał uwolnić umysł od tego, co dobre i co złe. Było za zimno, żeby stać w miejscu, więc wolnym krokiem ruszył w stronę domu. Zamyślony skręcił w Gran Vía i po paru minutach przypomniał sobie sen, który przyśnił mu się w noc Trzech Króli. Z ulicy zniknęły już stoiska z zabawkami i kolorowe światła, umilkły ogłuszające kolędy. Ale on szedł dalej, samotny wśród ludzi. Niemal zapragnął, żeby jakaś kryształowa kula spadła z nieba i go zatrzymała. Nagle, jak we śnie, przechodnie zatrzymali się w zdumieniu; nie odchodzili, tylko stali wpatrzeni w niebo. Héctor też podniósł głowę, kiedy poczuł, że zaczyna padać. Nie deszcz, nie, lecz śnieg, jak zapowiadano. Niemal się uśmiechnął. Było coś w padającym śniegu, co budzi śpiące w każdym człowieku dziecko. Szedł powoli, dalej przyglądając się, jak ulica pokrywa się białym płaszczem. Znajdował się już w pobliżu uniwersytetu, kiedy zachęcony tak nietypową dla tego miasta aurą wyciągnął komórkę i zadzwonił do

Loli. Tej nocy wszystko mogło się zdarzyć.

Ruth

45 W gabinecie komisarza Martina Andreu kończyła informować szefa o tym, co wydarzyło się, kiedy akta Ruth zniknęły z archiwum. Savall słuchał jej w skupieniu, ze zmarszczonym czołem. — Leire wiele się nie dowiedziała, to prawda, ale też nie miała dużo czasu. Na zewnątrz padał śnieg, w gabinecie atmosfera też nie była ciepła. — Martino — odezwał się Savall po chwili milczenia — jesteś świadoma tego, że gdybyś to nie ty przedstawiała mi tę sprawę, musiałbym poczynić cały szereg odpowiednich kroków. — Powinieneś, nawet jeśli chodzi o mnie, Lluisie. Jestem gotowa ponieść konsekwencje. — Daj mi czas do namysłu. Z końcem tygodnia wszyscy jesteśmy zmęczeni. Już dawno się przekonałem, że to nie najlepszy czas na podejmowanie decyzji. — W każdym razie informacje Leire są opieczętowane, uszeregowane i włożone do akt Ruth Valldaury. Nie ma tego aż tak dużo: zawartość teczki, którą Leire zabrała z mieszkania Ruth, kilka odręcznych notatek i taśmy, które dał jej Fernández. Taśma oznaczona gwiazdką to ta, na której pojawia się Ruth. Savall skinął głową. — Biedna Ruth. Zobaczenie tego typa z bliska nie mogło być przyjemnym doświadczeniem. Informacja z pierwszej ręki. — Zniżył głos. — Przypuszczam, że poszła wstawić się za Héctorem. Mój Boże, co za naiwność… tak jakby tego człowieka można było do czegokolwiek przekonać. — Tak. Ale to już nie ma znaczenia. Omar nie żyje i między nami mówiąc, temu adwokatowi skazanemu za zabójstwo powinni zafundować uzdrowisko, zamiast go pakować do więzienia.

— Jasne, że nikt nie będzie tęsknił za Omarem — zgodził się Savall. — Przysięgam, że nieczęsto zdarzało mi się mieć do czynienia z kimś tak z gruntu złym. — Pamiętam go. No więc tu masz wszystko. — Martina zastanowiła się, jak sformułować następne zdanie. — Lluís, wiem, że nie mam do tego prawa, ale chcę cię o coś prosić. Leire zajęła się tym w swoim wolnym czasie, więc zostaw ją w spokoju. Postępowanie dyscyplinarne wszczynaj przeciwko mnie. Machnął ręką ze zniecierpliwieniem. — Wiesz, że tego nie zrobię. Zbyt długo ze sobą pracujemy, Martino. — Dziękuję — odparła. W głębi duszy tego się spodziewała, ale niczego nie można przewidzieć. — Właśnie dlatego, że mamy do siebie zaufanie, chcę, byś wiedział, że ani ja, ani Castro nigdy byśmy się do tego nie mieszały, gdyby śledztwo od początku było w innych rękach. Były to szczere słowa, lecz jednocześnie Martina wiedziała, że sprawa zaginięcia Ruth Valldaury nigdy nie zostanie wyjaśniona. Nie byłby to pierwszy przypadek ani nie ostatni. Spojrzał na nią karcącym wzrokiem. — Nie sądzę, żebyś mogła sobie pozwolić na krytykowanie Bellvera. Nie teraz, nie wobec mnie. I — dodał — jeśli masz na myśli Salgada, nie zgodzę się, żeby wrócił do sprawy. Błędem było pozwolenie mu na to. Sama wiesz, że to było wbrew wszelkiej logice. Nie mówiąc już o przepisach. — Przepisy… Mamy za dużo dobrych przepisów i niemal żadnego złego. Też o tym wiesz. — Martina zamierzała wstać, zakończyć rozmowę, lecz jeszcze się powstrzymała. Spojrzała na szefa i cichym głosem dodała: — Przynajmniej oddaj to komuś innemu. Gdybym była na miejscu Héctora i Bellver miałby zajmować się czymś, co mnie osobiście dotyczy… No tak, wszystko jedno. Lepiej już nic nie powiem.

— Zgadzam się. — Westchnął głęboko, wyglądał, jakby jego wielkie ciało się nadymało. — Zostawmy to. Jest piątek i prawie noc. My, komisarze, nie powinniśmy pracować o takiej porze. — Ani matki dzieciom — powiedziała, idąc do drzwi. — Skoro mowa o matkach. Jak się czuje Castro? — zapytał Savall. — Dobrze. Poród był przedwczesny, o kilka tygodni, ale wszystko się odbyło bez szczególnych problemów. — Wcale się nie dziwię, że dziecko agentki Castro tak się spieszyło na świat — zażartował. — Nieczęsto zdarza mi się mieć w swojej ekipie kogoś bardziej niecierpliwego. Martina się uśmiechnęła. Taka była powszechna opinia o Leire Castro wśród tych, którzy ją znali. • • • Z okna swojego pokoju w szpitalu Leire przyglądała się gęstej śnieżycy, tak rzadko występującej w Barcelonie. Wszystko się zmienia, pomyślała. Począwszy od niej samej. Jeszcze kilka minut temu miała przy sobie Abla, tylko chwilę, bo niemowlak miał bardzo niską wagę i musiał przebywać głównie w inkubatorze, jak bezbronny królik doświadczalny z masą plastikowych rurek. Kiedy pielęgniarka powiedziała jej, że już czas, Leire posłusznie, lecz z niejasnym uczuciem, odniosła Abla do szklanej gabloty. Spędzała przy nim długie godziny, obserwowała, tłumaczyła sobie, że wszystko jest w porządku. Cały, zdrowy, doskonały. Pielęgniarka pewnie czytała w jej myślach, bo uspokajała ją z biegłością osoby od lat mającej do czynienia z wcześniakami i obsesyjnymi matkami. Z równą stanowczością odprowadziła ją do pokoju. „Niech pani się nie martwi — powiedziała. — Całą noc tu będę z tymi czterema maluszkami. I Ablowi nic się nie stanie”. Leire wierzyła jej, chociaż później, kiedy przyglądała się, jak białe płatki zmieniają miasto, tworzą — z końcem stycznia — scenę ze świątecznej bożonarodzeniowej kartki, pomyślała z przerażeniem, że za życzliwą twarzą pielęgniarki mógł kryć się

ktoś zdolny do wyniesienia dziecka, powiedzenia jej, że umarło, i sprzedania jak jakiś przedmiot. Maleństwa takiego jak Abel, jak Ruth… Powtarzała sobie, że ma w ręku coś, co niczego nie dowodziło, ale wiele sugerowało, co otwierało drogę do jeszcze jednej zagadki otaczającej Ruth Valldaurę. Jeśli te przypuszczenia miałyby się potwierdzić, życie Ruth zatoczyłoby idealne koło: zniknęła z kołyski po urodzeniu i trzydzieści dziewięć lat później z własnego domu, z mieszkania, które dzieliła z synem. Ci, dla których była radością jako córka, matka, kochanka i żona, szukali jej teraz tak, jak zapewne wiele lat wcześniej szukała jej pewna kobieta. Kobieta osamotniona, opuszczona, która być może miała przeciwko sobie uporządkowany świat białych fartuchów i czarnych habitów, sprzymierzonych figur na tej perwersyjnej szachownicy, mających wspólników na innych szczeblach władzy, dzięki którym mogły bezkarnie uprawiać swój proceder. Leire nie zawahała się użyć przymiotnika „perwersyjny”. Była zdania, że w mieście, które lubiło się mienić miastem nieposzlakowanym, żyli ludzie źli. Nie miała na myśli przestępców ani nawet zabójców, lecz potworów bez sumienia jak doktor Omar. Obraz Ruth w gabinecie tego starego łajdaka tkwił w jej pamięci i — była o tym przekonana — ciągle stanowił część tej nieprawdopodobnej łamigłówki. Jej udało się jedynie dodać kilka nowych elementów. Muszę się z tym pogodzić, pomyślała. Ktoś jej kiedyś powiedział, że dojrzeć znaczy umieć z czegoś zrezygnować. Więc dobrze, ona zrezygnuje. Przynajmniej na kilka miesięcy. I nie będzie się z tego powodu źle czuć. Postała jeszcze chwilę przy oknie, ciesząc się śnieżną nocą, myśląc o Ablu. O swoich rodzicach, którzy mają przyjechać dopiero nazajutrz, zaskoczeni wcześniejszym porodem, a potem fatalną pogodą. O Tomasie, który wbrew dobrym radom wsiadł do pociągu do Barcelony i teraz utknął gdzieś w śniegu. I przypomniała sobie słowa matki, kiedy któregoś dnia rozmawiały w kuchni. Niejasne przeświadczenie, które w tym momencie się

spełniało: „Potem, kiedy nadejdzie ta chwila, będziesz sama”. Lecz patrząc na padający śnieg, Leire stwierdziła, że wcale nie czuje się osamotniona. Wręcz przeciwnie, pomyślała z uśmiechem. Od wczoraj nigdy nie będzie naprawdę sama.

Sześć miesięcy wcześniej Ruth nie traciła czasu na przygotowanie rzeczy do zabrania. Jechała na dwa dni, więc do niewielkiej torby podróżnej włożyła tylko kilka drobiazgów. Wpadające przez okna słońce zachęcało do wyjazdu. Za godzinę będzie leżała na plaży z książką w ręku. Bez żadnych obowiązków poza posmarowaniem się kremem ochronnym i zdecydowaniem, gdzie pójdzie na obiad. To był dobry pomysł. Potrzebowała kilku dni dla siebie. Właśnie tyle, weekend nad morzem, spokój i nuda. Należała się jej mała nagroda po tygodniach trudnych, często nieprzyjemnych. Jeszcze nie udało się jej wyrzucić z pamięci postaci tego przerażającego człowieka, a fakt, że nie żyje, wcale jej nie uspokajał. Dosyć już, powiedziała do siebie. Popełniła błąd, idąc do niego, ale biczowanie się z tego powodu nie miało sensu. Nikomu o tej wizycie nie powiedziała… Czasem nawet ona sama nie była pewna, po co pakuje się w sytuacje, które w ogóle jej nie dotyczyły. Była gotowa do wyjścia, lecz z przyzwyczajenia sprawdziła jeszcze krany w łazience i w kuchni. Przy okazji schowała do szafki umyte po śniadaniu naczynia. Staruszki tak robią, skarciła samą siebie. Wzięła do ręki mały bagaż, sprawdziła, czy w torebce ma klucze do mieszkania w Sitges, komórkę i ładowarkę… Włożyła okulary słoneczne… takiego dnia nie mogłaby prowadzić samochodu bez nich. Szła do wyjścia, kiedy usłyszała dzwonek u drzwi, i na jej twarzy pojawił się wyraz irytacji. Nie miała zamiaru opóźniać wyjazdu z niczyjego powodu, ale zdziwiła się, gdy zobaczyła przybysza. — Dzień dobry, Ruth. Przepraszam, że przychodzę bez uprzedzenia. Masz chwilę? — Oczywiście… — Zrobiła dobrą minę do złej gry i wpuściła go do mieszkania. Uświadomiła sobie, że ta komplikacja w jej planach była spowodowana czymś niezmiernie ważnym. Lluís Savall nie przychodził z towarzyskimi wizytami.

Podziękowania Mniej więcej rok temu wydane zostało Lato martwych zabawek. Już wówczas trudno mi było wyrazić podziękowania wszystkim osobom, które przyczyniły się do wypromowania powieści. Począwszy od ludzi od marketingu w Random House Mondadori, po księgarzy oferujących nowe tytuły wiernym czytelnikom; od prasy po autorów blogów — wszyscy dorzucili swoją cząstkę. Nie mogę też nie wspomnieć obcych wydawców, którzy odważyli się postawić na nieznane nazwisko i którzy teraz publikują w swoich krajach pierwszą sprawę inspektora Salgado, ani Justyny Rzewuskiej, dzięki której stało się to możliwe. Teraz, kiedy ukończyłem drugą powieść, jestem w pełni przekonany, że nie byłoby to możliwe bez udziału wielu osób, które włożyły w nią swoje zaangażowanie, inteligencję i dobrą wolę. Pragnę rozpocząć od podkreślenia roli mojego wydawcy Jaumego Bonfilla; bez jego cierpliwości i oddania Piękni samobójcy nie staliby się taką powieścią, jaką są. Nie mogę pominąć Maríi Casas i Gabrieli Elleny, które wiedzą, za co je cenię; ani też Juana Díaza, redaktora naczelnego wydawnictwa Debolsillo, które nadal wierzy we mnie i inspektora Salgado. Chociaż jestem pewny, że kogoś pominę, chciałbym złożyć podziękowania dla mojej rodziny, wiernie przy mnie stojącej: dla Pedra i Jorgego, Carlosa, Yolandy i Guillerma, Sary, Carmen (i Leo), dla Josego, Hiro, Edu, dla wspaniałej poetki Carmen Moreno, Anny, Xaviego, Rebekki z jej kolekcją trupich czaszek i dla Sílvii, której spaghetti nie ma sobie równych. Także dla Any Liarás za pełne zrozumienia podejście w trakcie pisania. Tym wszystkim i wielu innym jeszcze raz serdecznie dziękuję.