39. dziedziczenie

61 Pages • 10,694 Words • PDF • 1.9 MB
Uploaded at 2021-09-24 17:36

This document was submitted by our user and they confirm that they have the consent to share it. Assuming that you are writer or own the copyright of this document, report to us by using this DMCA report button.


16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

39. dziedziczenie Znalezionych zadań - 85

1 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 14. 14. (4 (4 pkt) pkt) Prawidłowy produkt genu RB1, znajdującego się na 13 chromosomie, zapewnia właściwą kontrolę podziałów komórkowych. Recesywna mutacja genu RB1 może prowadzić do rozwinięcia się siatkówczaka – groźnego nowotworu siatkówki oka. Zaobserwowano, że ok. połowa chorych dziedziczy tylko jeden zmutowany allel od rodzica, a drugi pojawia się dopiero w czasie rozwoju zarodkowego. Stwierdzono, że przyczyną pojawienia się drugiego recesywnego allelu może być zdarzający się błąd podczas podziału mitotycznego. Skutkiem tego jest powstanie komórki zawierającej w danej parze chromosomów homologicznych – trzy, a nie dwa chromosomy potomne. Zdarza się, że dodatkowy chromosom jest w dalszych etapach rozwojowych gubiony i w ten sposób powstają komórki o prawidłowej liczbie chromosomów. Proces przejścia od komórki heterozygotycznej do homozygotycznej nazywany jest utratą heterozygotyczności. Na schemacie przedstawiono etapy mitozy (A– D) podczas rozwoju zarodkowego kończące się powstaniem siatkówczaka (E). Uwaga: W celu uproszczenia, komórka macierzysta na schemacie zawiera tylko trzy pary chromosomów homologicznych, z których jeden zawiera recesywny, zmutowany allel (oznaczony kropką).

14.1. (0–1)

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

1/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Podaj, na którym z etapów przemian A–E prowadzących do powstania siatkówczaka nastąpiła utrata heterozygotyczności komórki, skutkująca rozwojem siatkówczaka.

14.2. (0–1) Wybierz ze schematu ten etap mitozy A–D, w którym doszło do błędu w rozchodzeniu się chromosomów, i określ, na czym ten błąd polega.

14.3. (0–1) Na podstawie tekstu określ, w jakim przypadku dziecko rodziców, którzy są zdrowi, ale jedno z nich jest nosicielem recesywnego allelu, może zachorować na siatkówczaka oka. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do genotypów rodziców i genotypu chorego dziecka.

14.4. (0–1) Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące genetycznego podłoża powstania siatkówczaka oka są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli stwierdzenie jest fałszywe.

1.

Pojawienie się w populacji ludzkiej recesywnego allelu genu RB1 jest skutkiem mutacji chromosomowej.

P

F

2.

Allel warunkujący siatkówczaka oka nie jest sprzężony z płcią, ponieważ chromosom, na którym on się znajduje, jest autosomem.

P

F

3.

Rozwój siatkówczaka oka jest spowodowany trisomią 13. pary chromosomów autosomalnych, powstałą w rozwoju zarodkowym.

P

F

2 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 16. 16. (2 (2 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

2/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Allel a warunkuje u lisów srebrzysty kolor sierści, allel A – platynowy kolor sierści, natomiast allel Ab odpowiada tylko za biały kolor pyska: takie lisy nazywają się białopyskie. Oba allele dominujące, które powstały na drodze mutacji allelu a, w stanie homozygotycznym dają efekt letalny. Taki sam skutek daje również ich układ heterozygotyczny – AAb . Podaj genotypy oraz fenotypy samicy i samca, u których w potomstwie wystąpią równocześnie lisy białopyskie, platynowe i srebrzyste. Zapisz odpowiednią krzyżówkę uzasadniającą odpowiedź. Genotypy rodziców (P):



Fenotypy rodziców (P):



Krzyżówka:         

        

        

  

  

  

  

  

  

3 Matura Matura Maj Maj 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 17. 17. (4 (4 pkt) pkt) U kotów brytyjskich produkcja eumelaniny, czyli czarnego barwnika, jest mody kowana przez trzy allele genu autosomalnego, które w zależności od układu, w jakim pojawiają się w genotypie kota, determinują kolor włosa: B – allel dominujący w stosunku do pozostałych, warunkujący barwę czarną, b – allel recesywny w stosunku do B, ale dominujący w stosunku do b1, warunkujący barwę czekoladową, b1 – allel recesywny zarówno w stosunku do B, jak i do b, warunkujący barwę cynamonową. Ekspresja genu odpowiedzialnego za produkcję eumelaniny mody kowana jest przez autosomalny gen z innego chromosomu, którego allel D warunkuje równomierne rozproszenie barwnika, co daje normalną barwę włosa, natomiast recesywny allel d sprawia, że pigment występuje w skupiskach, co skutkuje rozjaśnieniem (rozmyciem) kolorów: czarnego – do niebieskiego, czekoladowego – do liliowego, a cynamonowego – do płowego. Na podstawie: http://www.agiliscattus.pl/podstawy-genetyki-kotow.html 17.1. (0–1) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

3/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zapisz, stosując podane oznaczenia alleli genów odpowiedzialnych za kolor sierści, wszystkie możliwe genotypy niebieskiego kota brytyjskiego.

17.2. (0–1) Zapisz, stosując podane oznaczenia alleli genów, genotypy kotów brytyjskich: cynamonowej samicy i czarnego samca, w których potomstwie znajdują się kocięta czarne, czekoladowe, niebieskie oraz liliowe. Genotyp cynamonowej samicy: Genotyp czarnego samca: 17.3. (0–2) Zapisz krzyżówkę genetyczną (szachownicę Punnetta) cynamonowej samicy i czarnego samca (rodziców z podpunktu 2.) i na podstawie tej krzyżówki określ prawdopodobieństwo, że kolejne kocię tych rodziców będzie niebieskie. Krzyżówka:       Prawdopodobieństwo, że kolejne kocię będzie niebieskie:

4 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 17. 17. (2 (2 pkt) pkt) Do poradni genetycznej zgłosił się mężczyzna, którego ojciec zmarł na hemo lię. Ten mężczyzna nie jest chory na hemo lię i planuje potomstwo ze zdrową kobietą. W całej, licznej rodzinie kobiety od pokoleń nikt nie chorował na hemo lię. Uzupełnij poniższe zdania tak, aby utworzyły prawdziwą informację, którą mógłby otrzymać mężczyzna w poradni genetycznej, dotyczącą ryzyka wystąpienia hemo lii u jego przyszłego potomstwa. Podkreśl w każdym nawiasie właściwe określenie. U Pańskiej partnerki, która nie jest chora na hemo lię, ani nie było w jej rodzinie takich przypadków, prawdopodobieństwo nosicielstwa jest (wysokie / niskie). Pan (może / nie może) być nosicielem tej choroby, ponieważ jest ona chorobą determinowaną przez gen znajdujący się na (autosomie / chromosomie Y / chromosomie X). Dlatego (mógł / nie mógł) go https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

4/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Pan odziedziczyć po swoim ojcu. Z tych względów niebezpieczeństwo wystąpienia hemo lii (tylko u synów / tylko u córek / u dzieci bez względu na płeć) jest bardzo (niskie / wysokie).

5 Matura Matura Maj Maj 2018, 2018, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 20. 20. (1 (1 pkt) pkt) Na rysunku przedstawiono parę chromosomów homologicznych z allelami dwóch genów w komórce diploidalnej, będącej komórką macierzystą gamet.

Spośród wymienionych poniżej genotypów gamet wybierz i zaznacz ten, który nie może być wynikiem prawidłowego podziału mejotycznego przedstawionej komórki. Odpowiedź uzasadnij. I. aB     II. Aa     III. Ab     IV. ab Uzasadnienie:

6 Matura Matura Maj Maj 2018, 2018, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 23. 23. (3 (3 pkt) pkt) Jedną z częściej występujących chorób genetycznych człowieka jest mukowiscydoza – choroba jednogenowa, warunkowana przez nieprawidłowy, recesywny allel a genu znajdującego się na autosomie. Rodzicom, z których matka była chora na mukowiscydozę a ojciec był zdrowy, urodziło się troje dzieci: jedno chore i dwoje zdrowych.

a)

Zapisz genotypy obojga rodziców.

Genotyp matki:

    Genotyp ojca:

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

5/32

16.05.2019

b)

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zapisz krzyżówkę genetyczną i na jej podstawie określ prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko tych rodziców będzie chore na mukowiscydozę.

Prawdopodobieństwo (%):

7 Matura Matura Maj Maj 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (1 (1 pkt) pkt) Na rysunku przedstawiono parę chromosomów homologicznych i położenie czterech genów (I–IV).

Określ, w przypadku których par loci – I i II czy III i IV – występuje większe prawdopodobieństwo sprzężonego dziedziczenia alleli. Odpowiedź uzasadnij.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

6/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

8 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (1 (1 pkt) pkt) Mukowiscydoza jest uwarunkowana autosomalnym allelem recesywnym d. Wyjaśnij, dlaczego wśród potomstwa obojga zdrowych rodziców mogą występować zarówno dzieci chore, jak i zdrowe. Uwzględnij genotypy rodziców i potomstwa.

9 Matura Matura Maj Maj 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (2 (2 pkt) pkt) Daltonizm jest chorobą genetyczną uwarunkowaną allelem recesywnym sprzężonym z płcią. Na schemacie przedstawiono rodowód ilustrujący dziedziczenie daltonizmu w pewnej rodzinie.

a)

Zapisz genotypy osób oznaczonych numerami 5 i 16. Allel warunkujący chorobę oznacz literą d.

Osoba nr 5.:

b)

    Osoba nr 16.:

Podaj przykład objawów tej choroby.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

7/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

10 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (1 (1 pkt) pkt) Allele warunkujące barwę sierści kawii domowej (świnki morskiej) dziedziczą się autosomalnie. Kawie mogą mieć sierść o różnym zabarwieniu, m.in. czarną lub białą. W celu określenia sposobu dziedziczenia barwy sierści u kawii przeprowadzono trzy krzyżówki: skrzyżowano ze sobą kawie białe – potomstwo miało sierść białą, skrzyżowano czarną samicę z białym samcem – połowa potomstwa miała sierść czarną a połowa – białą, skrzyżowano białą samicę z czarnym samcem – otrzymano wyłącznie osobniki o sierści czarnej. Na podstawie: W. Gajewski, A. Putrament, Biologia, Warszawa 1996. Na podstawie przedstawionych informacji dotyczących sposobu dziedziczenia sierści u kawii uzupełnij tabelę – wpisz genotypy rodziców w krzyżówkach wymienionych w tabeli (1–3). Zastosuj oznaczenia alleli: A i a. Fenotypy rodziców (P)

Genotypy rodziców (P)

Fenotypy potomstwa (F1)

1.

♀ czarna x ♂ czarny

♀ ........... x ♂ ...........

75% czarne i 25% białe

2.

♀czarna x ♂ biały

♀ ........... x ♂ ...........

50% czarne i 50% białe

3.

♀ biała x ♂ czarny

♀ ........... x ♂ ...........

100% czarne

11 Matura Matura Maj Maj 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (3 (3 pkt) pkt) U kotów brytyjskich produkcja eumelaniny, czyli czarnego barwnika, jest mody kowana przez trzy allele genu autosomalnego, które w zależności od układu, w jakim pojawiają się w genotypie kota, determinują kolor włosa: B – allel dominujący w stosunku do pozostałych, warunkujący barwę czarną, b – allel recesywny w stosunku do B, ale dominujący w stosunku do b1, warunkujący barwę czekoladową, b1 – allel recesywny zarówno w stosunku do B, jak i do b, warunkujący barwę cynamonową.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

8/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Ekspresja genu odpowiedzialnego za produkcję eumelaniny mody kowana jest przez autosomalny gen z innego chromosomu, którego allel D warunkuje równomierne rozproszenie barwnika, co daje normalną barwę włosa, natomiast recesywny allel d sprawia, że pigment występuje w skupiskach, co skutkuje rozjaśnieniem (rozmyciem) kolorów: czarnego – do niebieskiego, czekoladowego – do liliowego, a cynamonowego – do płowego. Na podstawie: http://www.agiliscattus.pl/podstawy-genetyki-kotow.html

a)

Zapisz, stosując podane oznaczenia alleli genów, genotypy kotów brytyjskich: cynamonowej samicy i czarnego samca, w których potomstwie znajdują się kocięta czarne, czekoladowe, niebieskie oraz liliowe.

Genotyp cynamonowej samicy: Genotyp czarnego samca:

b)

Zapisz krzyżówkę genetyczną (szachownicę Punnetta) cynamonowej samicy i czarnego samca (rodziców z podpunktu a) i na podstawie tej krzyżówki określ prawdopodobieństwo, że kolejne kocię tych rodziców będzie niebieskie.

Krzyżówka:       Prawdopodobieństwo, że kolejne kocię będzie niebieskie:

12 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2018, 2018, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (2 (2 pkt) pkt) W wyniku krzyżowania muszek owocowych szarobrązowych z normalnymi skrzydłami (AB/ab) z muszkami czarnymi ze skrzydłami zredukowanymi (ab/ab) otrzymano cztery różne fenotypy potomstwa. Liczebność osobników w każdym z fenotypów podano w tabeli. Allele warunkujące obie cechy: barwę skrzydeł (A/a) i obecność skrzydeł (B/b), są zlokalizowane na tym samym chromosomie.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

9/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Fenotypy

Liczba osobników potomnych

1.

szarobrązowe z normalnymi skrzydłami

965

2.

czarne ze skrzydłami zredukowanymi

944

3.

szarobrązowe ze skrzydłami zredukowanymi

206

4.

czarne z normalnymi skrzydłami

185

Na podstawie: N.A. Campbell i inni, Biologia, Poznań 2012.

a)

Podaj genotypy rekombinantów. Zastosuj oznaczenia alleli podane w tekście.

b)

Opisz, w jaki sposób doszło u muszek do powstania gamet o zrekombinowanym układzie alleli. Uwzględnij nazwę procesu.

13 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 13. 13. (1 (1 pkt) pkt) Wyjaśnij, dlaczego płodny mężczyzna mający chorobę genetyczną, która jest uwarunkowana mutacją w genie mitochondrialnym, nie przekaże allelu warunkującego tę chorobę swoim dzieciom.

14 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 14. 14. (5 (5 pkt) pkt) Zdrowym rodzicom urodziło się dziecko chore na fenyloketonurię – chorobę warunkowaną przez autosomalny allel recesywny (f). 14.1. (0–1) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

10/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zaznacz poniżej właściwe określenia dotyczące genotypu tego dziecka (A–C) i genotypów jego rodziców (1.–3.) pod względem alleli genu warunkującego fenyloketonurię.

Chore dziecko jest

A.

heterozygotą,

B.

homozygotą dominującą,

C.

homozygotą recesywną,

a jego rodzice są

1.

heterozygotami.

2.

homozygotami dominującymi.

3.

homozygotami recesywnymi.

14.2. (0–2) Określ, jakie jest prawdopodobieństwo, że następne dziecko tych rodziców nie będzie chore na fenyloketonurię. Odpowiedź uzasadnij, zapisując odpowiednią krzyżówkę genetyczną lub obliczenia.       14.3. (0–2) Korzystając z prawa Hardy’ego-Weinberga, oblicz prawdopodobieństwo, że losowo wybrana osoba jest nosicielem allelu fenyloketonurii, jeżeli częstość występowania tej choroby w danej populacji wynosi 1 na 10 000 urodzeń. Zapisz obliczenia.       Odpowiedź:

15 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 15. 15. (4 (4 pkt) pkt) U ptaków dziedziczenie płci jest odmienne niż u ssaków. Płeć męska jest homogametyczna (chromosomy płci samca oznacza się ZZ), natomiast samice są heterogametyczne (ZW). U kury domowej na chromosomie Z występuje gen, który odpowiada za rodzaj upierzenia – dominujący allel tego genu (B) powoduje okresowe hamowanie odkładania się czarnego https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

11/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

pigmentu podczas wzrostu pióra, co skutkuje pojawianiem się jasnych oraz czarnych prążków na chorągiewce i daje upierzenie zwane jastrzębiatym (paskowanym), natomiast allel recesywny (b) warunkuje upierzenie jednolicie czarne. Skrzyżowano jastrzębiatego koguta z jednolicie czarną kurą i otrzymano potomstwo czarne i jastrzębiate. Na podstawie: K. Charon, M. Świtoński, Genetyka i genomika zwierząt, Warszawa 2012. 15.1. (0–1) Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące dziedziczenia opisanej cechy kury domowej są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1.

Opisana cecha kury domowej jest sprzężona z płcią.

P

F

2.

Jastrzębiate koguty zawsze są heterozygotami.

P

F

3.

Samice nie mogą mieć upierzenia jastrzębiatego.

P

F

15.3. (0–2) Wykonaj odpowiednią krzyżówkę genetyczną (szachownicę Punnetta) i na jej podstawie określ możliwe fenotypy potomstwa, uwzględniające upierzenie i płeć. Dla każdego z fenotypów określ prawdopodobieństwo, że z kolejnego jaja wykluje się ptak o określonych cechach.

Fenotypy potomstwa i ich stosunek:

16 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 17. 17. (2 (2 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

12/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Uzupełnij poniższą tabelę tak, aby zawierała prawdziwe informacje dotyczące dwóch typów dziedziczenia cech sprzężonych z płcią. Podkreśl w każdym nawiasie właściwe określenie wybrane spośród zapisanych kursywą.

Typ dziedziczenia

(recesywne / dominujące)

(recesywne / dominujące)

Płeć osób, u których notuje się relatywnie więcej zachorowań

(kobiety / mężczyźni)

kobiety

Stan zdrowia potomstwa chorego mężczyzny i zdrowej kobiety niebędącej nosicielką:

córki

synowie

córki

synowie

zdrowe

zdrowi

(zdrowe / chore)

(zdrowi / chorzy)

17 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 19. 19. (4 (4 pkt) pkt) U kur andaluzyjskich kolor upierzenia dziedziczy się z niepełną dominacją: BB – pióra są czarne, Bb – pióra są stalowoniebieskie (szare), a bb – są pióra białe. Cecha ta dziedziczy się niezależnie od koloru skóry, przy czym barwa biała skóry (D) dominuje nad barwą żółtą (d). Skojarzono białopiórego koguta o żółtej skórze z kurą o piórach stalowoniebieskich i białej barwie skóry i uzyskano wszystkie kurczęta o białej barwie skóry, z których połowa miała pióra stalowoniebieskie, a połowa – pióra białe. Na podstawie: B. Kosowska, Genetyka ogólna i weterynaryjna, Wrocław 2010. 19.1. (0–1) Podaj genotypy koguta i kury skojarzonych w opisanej krzyżówce. Genotyp samicy (kury): Genotyp samca (koguta): 19.2. (0–2) Podaj genotyp i fenotyp kury, z którą należałoby skrzyżować tego samego koguta, aby mieć pewność, że całe potomstwo tej pary będzie miało stalowoniebieskie pióra i żółtą barwę skóry. Odpowiedź uzasadnij, zapisując odpowiednią krzyżówkę. Genotyp samicy (kury): Fenotyp samicy (kury): Krzyżówka: https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

13/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

        19.3. (0–1) Zaznacz prawidłowe dokończenie poniższego zdania. Różnica między dziedziczeniem z pełną dominacją i dziedziczeniem z dominacją niepełną polega na tym, że w dominacji: A. niepełnej homozygota recesywna i heterozygota mają ten sam fenotyp, a w pełnej mają różne fenotypy. B. niepełnej homozygota dominująca i heterozygota mają ten sam fenotyp, a w pełnej mają różne fenotypy. C. pełnej homozygota recesywna i heterozygota mają ten sam fenotyp, a w niepełnej mają różne fenotypy. D. pełnej homozygota dominująca i heterozygota mają ten sam fenotyp, a w niepełnej mają różne fenotypy.

18 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 23. 23. (3 (3 pkt) pkt) Na rodowodzie przedstawiono dziedziczenie daltonizmu w pewnej rodzinie. Jest to choroba warunkowana allelem recesywnym, sprzężonym z płcią.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

14/32

16.05.2019

a)

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Przyjmując (d) na oznaczenie allelu powodującego chorobę, zapisz genotypy osób oznaczonych numerem 2. i 3.

Genotyp osoby 2.: Genotyp osoby 3.:

b)

Określ, jakie jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko rodziców oznaczonych 5. i 6. będzie chłopcem cierpiącym na daltonizm. Odpowiedź uzasadnij, wykonując krzyżówkę genetyczną.

Prawdopodobieństwo:

%.

19 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (1 (1 pkt) pkt) Kształt nosa jest cechą warunkowaną genem autosomalnym. Ojciec o orlim kształcie nosa (cecha dominująca) i matka o prostym kształcie nosa (cecha recesywna) mają dwoje dzieci o prostym kształcie nosa. Określ, czy ojciec jest homozygotą czy heterozygotą pod względem cechy kształtu nosa. Odpowiedź uzasadnij.

20 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 27. 27. (3 (3 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

15/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

U bydła brak rogów dominuje zupełnie nad ich występowaniem. Bezrożnego buhaja skrzyżowano z trzema krowami. Potomstwo urodzone przez: rogatą krowę nr 1. – było rogate, bezrożną krowę nr 2. – było rogate, bezrożną krowę nr 3. – było bezrożne. a) Podaj genotyp buhaja i wszystkie możliwe genotypy krów: 1., 2. i 3., przy czym allel warunkujący bezrożność oznacz literą B. Genotyp buhaja: Możliwe genotypy krów: 1. 2. 3.

b)

Zapisz krzyżówkę genetyczną (szachownicę Punnetta) i na jej podstawie określ stosunek liczbowy genotypów i fenotypów potomstwa bezrożnego buhaja i krowy nr 2.

Stosunek liczbowy genotypów potomstwa: Stosunek liczbowy fenotypów potomstwa:

21 Matura Matura Maj Maj 2017, 2017, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (1 (1 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

16/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Dystro a mięśniowa Duchenne’a jest nieuleczalną chorobą genetyczną objawiającą się nieodwracalnym zanikiem mięśni. Pierwsze objawy występują w wieku 3 do 8 lat, a w wieku 12 lat większość chorych nie jest już w stanie samodzielnie chodzić. Średni okres przeżycia wynosi w USA 28 lat, a śmierć następuje najczęściej w wyniku niewydolności oddechowej lub niewydolności krążenia. Ze względu na sposób dziedziczenia tej choroby zapadają na nią niemal wyłącznie chłopcy z częstością 1 na 3500 urodzeń. Istnieją pojedyncze przypadki wystąpienia tej choroby u dziewczynek z zespołem Turnera (jeden chromosom X). Wyjaśnij, dlaczego na tę chorobę zapadają prawie wyłącznie chłopcy. W odpowiedzi weź pod uwagę genotypy chorych chłopców oraz ich rodziców.

22 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2016, 2016, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 19. 19. (3 (3 pkt) pkt) Barwa sierści u owczarków belgijskich jest zależna od autosomalnego genu występującego w populacji w czterech allelach, które w poniższej tabeli zostały uszeregowane wraz z ich malejącą dominacją. Allel

Allele nad którymi dominuje (dominacja zupełna)

Warunkowany fenotyp

Aw

ay , at , a

wilczasty

ay

at, a

płowy

at

a

czarny podpalany

a



czarny

Na podstawie: www.belgi.pl/genetyka-umaszczen 19.1. (0–2) Zapisz krzyżówkę psa o genotypie Away oraz suki o genotypie ata. Określ fenotypy rodzicielskie, a także fenotypy potomstwa z pokolenia F1 i ich stosunek ilościowy.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

17/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

            

               

               

   

     

     

   

     

     

Fenotypy rodziców: Fenotypy potomstwa z pokolenia F1: Stosunek ilościowy potomstwa z pokolenia F1: 19.2. (0–1) Określ, czy wilczasty pies może być potomkiem pary rodzicielskiej, w której zarówno pies, jak i suka mają sierść płową. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do sposobu dziedziczenia tej cechy.

23 Matura Matura Maj Maj 2016, 2016, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 19. 19. (5 (5 pkt) pkt) Geny odpowiadające za kolor ciała i kształt skrzydeł muszki owocowej (Drosophila melanogaster) występują na chromosomie 2. Dominujący allel genu odpowiadającego za kolor ciała (B) determinuje szarą barwę, a recesywny allel (b) warunkuje ciemne zabarwienie. Kształt skrzydeł zależy od dwóch alleli innego genu: dominujący allel (G) warunkuje normalne, proste skrzydła, natomiast allel recesywny (g) – skrzydła wygięte. Skrzyżowano podwójnie homozygotyczną, ciemną samicę o wygiętych skrzydłach z podwójnie heterozygotycznym, szarym samcem o prostych skrzydłach. Otrzymano liczne potomstwo o czterech fenotypach w różnej liczebności: 435 osobników szarych o prostych skrzydłach, 441 osobników ciemnych o skrzydłach wygiętych, 158 osobników szarych o skrzydłach wygiętych, 166 osobników ciemnych o prostych skrzydłach. 19.1. (0–1) Zapisz genotypy krzyżowanych osobników: wykorzystaj podane w tekście oznaczenia alleli obu genów.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

18/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Genotyp samicy: Genotyp samca: 19.2. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Zrekombinowane układy alleli w potomstwie muszek o opisanych genotypach powstały dzięki procesowi crossing-over, który zaszedł w A. spermatocytach. B. oocytach. C. plemnikach. D. komórkach jajowych. 19.3. (0–2) Oblicz odległość, w jakiej w chromosomie 2. leżą geny warunkujące kolor ciała i kształt skrzydeł muszki owocowej. Zapisz obliczenia. Obliczenia:     Odpowiedź: 19.4. (0–1) Zapisz oczekiwany stosunek fenotypów, który wystąpiłby w potomstwie tej pary muszek w sytuacji, gdyby geny warunkujące kolor ciała i kształt skrzydeł znajdowały się w różnych chromosomach. Stosunek fenotypów: szare o prostych skrzydłach : ciemne o wygiętych skrzydłach : szare o wygiętych skrzydłachciemne o prostych skrzydłach

24 Matura Matura Maj Maj 2016, 2016, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 20. 20. (2 (2 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

19/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Kury andaluzyjskie mogą mieć upierzenie białe, czarne lub stalowoniebieskie (szare). Potomstwo białego koguta i czarnej kury oraz czarnego koguta i białej kury jest wyłącznie stalowoniebieskie, natomiast wśród potomstwa rodziców stalowoniebieskich występują osobniki białe, stalowoniebieskie i czarne w stosunku: 1 : 2 : 1. 20.1. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania określającego sposób dziedziczenia opisanej barwy upierzenia kur andaluzyjskich. Taki rozkład fenotypów wśród potomstwa świadczy o A. kodominacji alleli genu warunkującego barwę piór. B. warunkowaniu barwy upierzenia przez dwie pary alleli. C. występowaniu trzech alleli genu warunkującego barwę piór. D. niezupełnej dominacji alleli genu warunkującego barwę piór. 20.2. (0–1) Określ, jakie fenotypy i w jakim stosunku wystąpią wśród potomstwa stalowoniebieskiej kury i białego koguta.

25 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2016, 2016, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (2 (2 pkt) pkt) Na rysunku przedstawiono dziedziczenie choroby uwarunkowanej jednogenowo w pewnej rodzinie. Kwadratami oznaczono mężczyzn, a kółkami – kobiety.

W poniższych zdaniach podkreśl w każdym nawiasie właściwe określenie, tak aby zdanie było prawdziwe, oraz uzasadnij odpowiedź.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

20/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

1. Przedstawiona choroba (dziedziczy się autosomalnie / jest sprzężona z płcią), ponieważ

2. Allel warunkujący tę chorobę jest (dominujący / recesywny), ponieważ

26 Matura Matura Maj Maj 2016, 2016, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (3 (3 pkt) pkt) Zdrowym rodzicom urodziło się dziecko, u którego wykryto fenyloketonurię – chorobę autosomalną warunkowaną przez recesywny allel (a) pewnego genu. W rozwiązaniu zadania zastosuj oznaczenia literowe uwzględnione w tekście.

a)

Podaj genotypy rodziców tego dziecka.

Genotyp matki: Genotyp ojca:

b)

Zapisz krzyżówkę genetyczną, na podstawie której określisz prawdopodobieństwo wystąpienia fenyloketonurii u kolejnego dziecka tej pary.

Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u kolejnego dziecka (w %):

27 Matura Matura Maj Maj 2016, 2016, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 30. 30. (2 (2 pkt) pkt)

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

21/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Achondroplazja jest chorobą genetyczną autosomalną, której rezultatem jest m.in. karłowatość. Rodzice chorzy na achondroplazję mają dwoje dzieci: jedno jest chore na tę chorobę, a drugie – zdrowe.

a)

Na podstawie tekstu określ, jaki allel – dominujący czy recesywny – jest odpowiedzialny za wystąpienie achondroplazji. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do tekstu.

Allel

b)

, ponieważ

Zapisz genotypy obojga rodziców opisanych w tekście. Do oznaczenia alleli zastosuj symbole literowe: (A) i (a).

Genotyp matki: Genotyp ojca:

28 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 12. 12. (2 (2 pkt) pkt) Autosomalny allel (D), warunkujący obecność w erytrocytach czynnika Rh (Rh+), dominuje nad allelem (d) – brak czynnika Rh (Rh–). W tabeli przedstawiono pary rodziców (A–D) o różnych grupach krwi pod względem czynnika Rh. kobieta

mężczyzna

A.

Rh-

Rh-

B.

Rh-

Rh+

C.

Rh+

Rh-

D.

Rh+

Rh+

12.1. (0–1) Podaj wszystkie możliwe pary genotypów rodzicielskich, przy których prawdopodobieństwo urodzenia dziecka mającego grupę krwi Rh+ wynosi 100%. Zastosuj odpowiednie oznaczenia alleli, które zostały podane w tekście. https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

22/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

  12.2. (0–1) Spośród par rodziców A–D wybierz tę, w przypadku której może wystąpić choroba hemolityczna noworodka, wywołana tzw. kon iktem serologicznym. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając obecność Rh w erytrocytach dziecka i matki oraz możliwe genotypy ojca.

29 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 18. 18. (5 (5 pkt) pkt) U groszku pachnącego (Lathyrus odoratus) autosomalne allele (A) i (B) dwóch różnych genów kodują dwa enzymy odpowiedzialne za wytworzenie różowego barwnika płatków kwiatów. Każdy z tych enzymów katalizuje jeden z dwóch etapów syntezy barwnika różowego i brak nawet jednego z nich powoduje białą barwę kwiatów. Skrzyżowano dwie biało kwitnące rośliny, w wyniku czego w pokoleniu pierwszym (F1) otrzymano wyłącznie rośliny mające kwiaty różowe o genotypie AaBb, gdzie recesywne allele tych genów (a) i (b) to zmutowane allele kodujące niefunkcjonalne enzymy. Każdy z dwóch genów odpowiedzialnych za wytworzenie różowego barwnika kwiatów występuje w populacji groszku w postaci dwóch alleli. 18.1. (0–2) Podaj wszystkie możliwe genotypy roślin o kwiatach białych oraz podkreśl wśród nich dwa, których skrzyżowanie ze sobą doprowadzi do uzyskania wyłącznie roślin o kwiatach różowych.   18.2. (0–2) Wykonaj krzyżówkę genetyczną (szachownicę Punnetta) i na jej podstawie określ fenotypy pokolenia drugiego (F2) powstałego po skrzyżowaniu roślin o genotypach AaBb. Podaj, w jakim stosunku liczbowym występują fenotypy w pokoleniu F2.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

23/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Fenotypy w pokoleniu F2: Stosunek liczbowy fenotypów F2:   18.3. (0–1) Oceń, czy poniższe informacje dotyczące dziedziczenia barwy kwiatów u groszku pachnącego są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.

1.

Każdy z dwóch enzymów niezbędnych do wytworzenia różowego barwnika kwiatów u groszku pachnącego kodowany jest przez allele wielokrotne.

P

F

2.

Podwójne heterozygoty groszku mają fenotyp mieszany, czyli prezentują barwy kwiatów każdego z obojga homozygotycznych rodziców.

P

F

3.

Cecha – biała barwa – kwiatów groszku ujawnia się u osobnika będącego pojedynczą lub podwójną homozygotą recesywną.

P

F

30 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (nowy) (nowy) - Zadanie Zadanie 18. 18. (4 (4 pkt) pkt) Najczęstszą przyczyną rodzinnej hipercholesterolemii (FH) jest uszkodzenie zlokalizowanego na chromosomie 19 genu kodującego receptor dla lipoproteiny niskiej gęstości (LDL). Receptor ten znajduje się na powierzchni komórek wątroby i wychwytuje ze krwi cząsteczki LDL, z których odbiera transportowany przez nie cholesterol. Wynikiem mutacji jest podwyższony poziom cholesterolu we krwi, co może być przyczyną wczesnej miażdżycy (nawet w wieku dziecięcym), choroby wieńcowej i zawału serca. Na FH chorują mężczyźni i kobiety – niezależnie, czy są homo- czy heterozygotami pod względem zmutowanego genu. Na podstawie: pl.wikipedia.org/wiki/Hipercholesterolemia_rodzinna https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

24/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

18.1. (0–1) Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.

1.

Hipercholesterolemia jest chorobą genetyczną uwarunkowaną przez allel dominujący.

P

F

2.

Przyczyną hipercholesterolemii jest mutacja genowa.

P

F

3.

Hipercholesterolemia jest chorobą sprzężoną z płcią.

P

F

18.2. (0–2) Chora na FH kobieta, która jest w ciąży, ma zdrowego ojca i zdrowego męża. Oblicz prawdopodobieństwo, że dziecko urodzone przez nią będzie zdrowym chłopcem. Zaproponuj oznaczenia zmutowanego i prawidłowego allelu, podaj genotypy rodziców i zapisz krzyżówkę genetyczną. Allel zmutowany: Allel prawidłowy: Genotyp matki: Genotyp ojca: Krzyżówka:

Prawdopodobieństwo:

(%)

18.3. (0–1) Wykaż związek między wysokim poziomem cholesterolu we krwi a zwiększonym ryzykiem wystąpienia zawału serca. https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

25/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

31 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (1 (1 pkt) pkt) Na schemacie przedstawiono dziedziczenie grup krwi w pewnej rodzinie. Ojciec dzieci ma grupę krwi B, jeden z jego synów ma również grupę krwi B, natomiast drugi syn – grupę krwi 0. Nie wiadomo, jaką grupę krwi mają: matka chłopców (oznaczona na schemacie numerem 1.) i trzeci syn (oznaczony na schemacie numerem 2.).

Zaznacz zestaw grup krwi, które mogą mieć osoby oznaczone numerami 1. i 2. Osoba 1.

Osoba 2.

A.

B

AB

B.

AB

B

C.

0

A

D.

A

B

32 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (1 (1 pkt) pkt) Na chromosomie 22 położony jest gen akrozyny – białka, które umożliwia plemnikowi przeniknięcie do komórki jajowej i jej zapłodnienie. Mutacja w tym genie powoduje męską niepłodność. Na tym samym chromosomie zlokalizowany jest także gen TP53, którego mutacja jest przyczyną genetycznie uwarunkowanego zespołu predyspozycji do nowotworów. Oceń, czy informacje dotyczące mechanizmu dziedziczenia genu akrozyny są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa. https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

26/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

1.

Gen akrozyny jest sprzężony z płcią.

P

F

2.

W komórkach somatycznych kobiet obecne są dwa allele genu akrozyny.

P

F

3.

Nosicielem mutacji w genie akrozyny może być wyłącznie mężczyzna.

P

F

33 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (3 (3 pkt) pkt) Klinowate uwypuklenie linii nasady włosów na czole (tak zwany „wdowi ząbek”) jest warunkowane autosomalnym allelem dominującym (B). Z czwórki potomstwa rodziców, którzy oboje mają klinowate uwypuklenie linii nasady włosów, dwoje dzieci ma również tę cechę, a dwoje – tej cechy nie ma.

a)

Zapisz genotypy rodziców.

Genotyp matki: Genotyp ojca:

b)

Zapisz wszystkie prawdopodobne genotypy, które mogą wystąpić u ich dzieci.

c)

Zapisz genotyp dziecka, którego całe potomstwo (100%) będzie miało klinowatą nasadę włosów.

34 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (2 (2 pkt) pkt) U pewnego gatunku owada, dominujący allel genu (B) zlokalizowany na chromosomie płci X koduje białko niezbędne w procesie kariokinezy. Allel recesywny tego genu (b) w stanie homozygotycznym wywołuje efekt letalny. Samice tych owadów mają parę chromosomów płci XX, a samce – XY. Określ prawdopodobieństwo urodzenia się żywego potomstwa heterozygotycznej samicy i zdrowego samca. Uzasadnij odpowiedź − zapisz krzyżówkę genetyczną.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

27/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Prawdopodobieństwo urodzenia się żywego potomstwa:

%.

35 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (2 (2 pkt) pkt) Na schemacie przedstawiono występowanie choroby genetycznej w pewnej rodzinie.

a)

Na podstawie analizy schematu podkreśl w A i B po jednym właściwym określeniu, dotyczącym sposobu dziedziczenia tej choroby. A. allel dominujący / allel recesywny B. cecha autosomalna / cecha sprzężona z płcią

b)

Zaznacz poniżej (A−D), jakie jest prawdopodobieństwo, że osoba chora przekaże swojemu potomstwu allel warunkujący chorobę. Odpowiedź uzasadnij. A. 25% B. 50% C. 75% D. 100%

Uzasadnienie: https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

28/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

36 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 27. 27. (2 (2 pkt) pkt) Skrzyżowano dwie karłowate rośliny pewnego gatunku: jedna z nich miała kwiaty czerwone, a druga – kwiaty białe. W pokoleniu potomnym wszystkie rośliny miały kwiaty różowe. Wśród nich 75% stanowiły rośliny karłowate, a 25% – rośliny wysokie. Uwaga: poniższe informacje wykorzystaj do rozwiązania polecenia 27b). Między allelami genu mogą występować podane niżej formy dominacji (I–III): I. Dominacja całkowita – u heterozygot cechy warunkowane przez allel dominujący ujawniają się w pełni. II. Dominacja niecałkowita – u heterozygot cechy warunkowane przez allel dominujący ujawniają się tylko częściowo. III. Kodominacja (współdominowanie) – u heterozygot ujawniają się cechy warunkowane przez obydwa allele.

a)

Uzupełnij poniższą legendę – wpisz obok literowych oznaczeń alleli warunkowane przez nie warianty cech. Następnie, na podstawie tej legendy, zapisz genotypy form rodzicielskich.

Zastosuj litery: A i a – na określenie alleli warunkujących wysokość roślin B i b – na określenie alleli barwy kwiatów. Legenda: A – allel warunkujący a – allel warunkujący B – allel warunkujący b – allel warunkujący Genotypy rodziców:

b)

Określ, które z wymienionych powyżej form dominacji (I–III) występują między 1.

allelami warunkującymi wysokość roślin przedstawionego gatunku:

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

29/32

16.05.2019

2.

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

allelami warunkującymi barwę kwiatów tych roślin:

37 Matura Matura Maj Maj 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (1 (1 pkt) pkt) Analizowano sposób dziedziczenia trzech cech u pewnej rośliny. Każda cecha warunkowana jest jednym genem. Wykonano odpowiednie dwugenowe krzyżówki, a ich wyniki zamieszczono w tabeli. Genotypy rodziców

Genotypy potomstwa i liczba osobników potomnych

AaBb x aabb

AaDd x aadd

AaBb – 102

AaDd – 179

Aabb – 103

Aadd – 18

aaBb – 98

aaDd – 22

aabb – 97

aadd – 181

Na podstawie analizy wyników z tabeli podaj, która para genów jest sprzężona. Odpowiedź uzasadnij.

38 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 29. 29. (3 (3 pkt) pkt) Achondroplazja jest chorobą genetyczną człowieka, której rezultatem jest karłowatość. Warunkowana jest ona dominującym allelem (D) dziedziczonym autosomalnie. Fenotyp karłowaty cechuje osobniki heterozygotyczne. Homozygoty (dd) mają normalny wzrost. Na podstawie: Biologia, pod red. N.A. Campbella, Poznań 2012.

a)

Z tekstu wynika, że wśród fenotypów karłowatych nie występują osobniki, które genotypowo są homozygotami dominującymi (DD). Wyjaśnij, jaka może być tego przyczyna.

b)

Określ, wynikający z prawdopodobieństwa, stosunek fenotypów karłowatego do normalnego wśród potomstwa:

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

30/32

16.05.2019

1. 2.

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

obydwojga rodziców karłowatych

,

rodziców, z których jedno jest karłowate

.

39 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2015, 2015, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 30. 30. (2 (2 pkt) pkt) Brachydaktylia typu A to choroba uwarunkowana dominującym allelem (A), która objawia się charakterystycznym skróceniem palców dłoni. Fenyloketonuria to choroba metaboliczna uwarunkowana przez recesywny allel (f). Rodzicom, którzy oboje mają brachydaktylię i nie mają objawów fenyloketonurii, urodził się chłopiec, który miał prawidłowo wykształcone palce i był chory na fenyloketonurię. Geny warunkujące brachydaktylię i fenyloketonurię nie są sprzężone ani ze sobą, ani z płcią.

a)

Zapisz genotypy rodziców tego dziecka.

Genotyp matki: Genotyp ojca:

b)

Oblicz jakie jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko tej pary rodziców będzie miało prawidłowo wykształcone palce i nie będzie miało fenyloketonurii. Odpowiedź uzasadnij, zapisanymi obliczeniami lub odpowiednią krzyżówkę genetyczną.

Obliczenia/Krzyżówka:     Prawdopodobieństwo, że dziecko nie będzie miało brachydaktylii i fenyloketonurii: %

40 Matura Matura Maj Maj 2014, 2014, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (2 (2 pkt) pkt) W układzie grupowym krwi Rh wyróżnia się dwie grupy krwi: Rh+ (obecność w błonie krwinek aglutynogenu D) i Rh- (brak aglutynogenu D w błonach krwinek). Czynnik D dziedziczy się jednogenowo i autosomalnie. W tabeli przedstawiono różne zestawy genotypów rodziców. Allel warunkujący obecność https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

31/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

aglutynogenu grupy krwi Rh+ oznaczono literą D, natomiast literą d – allel warunkujący jego brak. Matka

Ojciec

A

Dd

Dd

B

dd

DD

C

DD

dd

D

dd

Dd

E

Dd

dd

a)

Podaj oznaczenie literowe przypadku (A–E), w którym prawdopodobieństwo wystąpienia kon iktu serologicznego między organizmem matki i dziecka wynosi 100%.

b)

Wypisz wszystkie oznaczenia literowe tych przypadków (A–E), w których na pewno nie może wystąpić kon ikt serologiczny między organizmem matki i dziecka.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40

32/32

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zadania maturalne z biologii Znalezionych zadań - 85

1 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2014, 2014, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (3 (3 pkt) pkt) Synteza antocyjanów, nadających np. barwę kwiatom, jest w roślinach warunkowana przez allele dwóch genów dziedziczących się niezależnie. Allele dominujące tych genów A i B warunkują wytwarzanie enzymów α i β, odpowiedzialnych za syntezę antocyjanów w dwóch etapach: w I etapie – enzym α odpowiada za wytwarzanie bezbarwnego związku pośredniego, w II etapie– enzym β odpowiada za przekształcanie tego bezbarwnego związku w antocyjan. Allele recesywne tych genów a i b warunkują brak syntezy antocyjanów w odpowiednich etapach. Rośliny o genotypie AABB mają kwiaty czerwone, rośliny o genotypie aabb – kwiaty białe. Do wytworzenia barwnika niezbędna jest obecność przynajmniej jednego allelu dominującego każdego z dwóch tych genów. Na schemacie, w sposób uproszczony, przedstawiono syntezę antocyjanów w roślinie w zależności od alleli warunkujących produkcję enzymów.

a)

Zapisz genotypy i fenotypy roślin, jeżeli:

1. roślina ma oba allele pierwszego genu recesywne, a oba allele drugiego genu – dominujące. Genotyp Fenotyp

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

1/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

2. roślina ma oba allele pierwszego genu dominujące, a oba allele drugiego genu – recesywne. Genotyp Fenotyp

b)

Podaj, jaki będzie stosunek roślin o kwiatach czerwonych i białych w potomstwie dwóch podwójnie heterozygotycznych roślin o kwiatach czerwonych (AaBb).

2 Matura Matura Maj Maj 2014, 2014, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (3 (3 pkt) pkt) Na schemacie przedstawiono dziedziczenie daltonizmu w pewnej rodzinie.

a)

Zapisz genotypy osób oznaczonych na schemacie numerami 1–3, stosując symbole literowe D i d na oznaczenie alleli genu odpowiedzialnego za rozróżnianie kolorów. 1. 2. 3.

b)

Określ, na podstawie krzyżówki genetycznej, prawdopodobieństwo (w %), że kolejny syn pary B też będzie zdrowy.

Krzyżówka     https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

2/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

  Prawdopodobieństwo

3 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2014, 2014, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 27. 27. (2 (2 pkt) pkt) Przeprowadzono dwa eksperymenty (I i II) dotyczące krzyżowania grochu o różnej barwie strąków. W obydwu eksperymentach skrzyżowano rośliny rodzicielskie (P) o strąkach zielonych z roślinami o strąkach żółtych. Barwa strąków grochu warunkowana jest allelami jednego genu: allel dominujący A warunkuje barwę zieloną, a allel recesywny a warunkuje barwę żółtą. Wyniki eksperymentów: I – wszystkie rośliny pokolenia F1 miały strąki zielone, II – połowa roślin pokolenia F1 miała strąki zielone, a druga połowa – strąki żółte.

a)

Wpisz genotypy roślin rodzicielskich (P), które krzyżowano w eksperymentach I i II.

Eksperyment I  Eksperyment II

b)

Podaj procent roślin w pokoleniu F1, jaki w każdym eksperymencie stanowią homozygoty. Odpowiedzi wybierz spośród niżej podanych. A. 0% B. 25% C. 50% D. 75% E. 100%

Eksperyment I  Eksperyment II

4 Matura Matura Maj Maj 2014, 2014, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 27. 27. (2 (2 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

3/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Barwa kolców malin jest warunkowana przez dwa geny dziedziczące się niezależnie. Dominujący allel A jednego genu warunkuje pojawienie się kolców o zabarwieniu różowym, natomiast recesywny allel a tego genu odpowiada za ich kolor zielony. Obecność dominującego allelu B drugiego genu skutkuje zwiększeniem intensywności koloru różowego, co prowadzi do powstania kolców purpurowych. Allel B nie wpływa na zmianę barwy kolców zielonych. Po skrzyżowaniu rośliny o kolcach różowych z rośliną mającą kolce zielone otrzymano w pokoleniu F1 wszystkie rośliny o kolcach purpurowych.

a)

Podaj genotypy roślin z pokolenia rodzicielskiego (P) mających:

różowe kolce

,

zielone kolce

b)

Zaznacz zestaw fenotypów (A–D), które powinny wystąpić najliczniej i najmniej licznie wśród dużej liczby potomstwa uzyskanego z nasion po skrzyżowaniu roślin z pokolenia F1. Fenotyp najliczniejszy

Fenotyp najmniej liczny

A

kolce purpurowe

kolce różowe

B

kolce różowe

kolce zielone

C

kolce purpurowe

kolce zielone

D

kolce różowe

kolce purpurowe

5 Matura Matura Maj Maj 2014, 2014, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (3 (3 pkt) pkt) U kotów jedna para alleli (B i b) warunkująca barwę sierści jest sprzężona z płcią. Ruda barwa sierści jest warunkowana przez allel B (XB), natomiast barwa czarna – przez allel b (Xb). Osobniki heterozygotyczne mają barwę szylkretową (część włosów jest czarnych, część – rudych).

a)

Ustal, jaką barwę sierści miał samiec, jeżeli wśród jego potomstwa z rudą samicą jedno kocię było szylkretowe, a troje kociąt było rudych. Zapisz genotyp i fenotyp tego samca.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

4/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Genotyp samca Fenotyp samca

b)

Podaj płeć rudych kociąt w tym miocie.

c)

Wyjaśnij, dlaczego wśród potomstwa tych kotów nie pojawią się szylkretowe samce.

6 Matura Matura Maj Maj 2013, 2013, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (3 (3 pkt) pkt) Czynnik krwi Rh dziedziczony jest u człowieka jednogenowo i autosomalnie. Osoby z grupą krwi Rh+ mają na błonie erytrocytów antygen D, którego obecność warunkuje dominujący allel genu D, natomiast allel recesywny d odpowiada za brak tego antygenu. Kobieta z Rh⎯ oczekuje dziecka z mężczyzną Rh+, którego matka ma grupę krwi Rh⎯.

a)

Podaj genotypy rodziców tego dziecka.

Genotyp kobiety

b)

    Genotyp mężczyzny

Zapisz krzyżówkę genetyczną i na jej podstawie określ, jakie jest prawdopodobieństwo (w %), że dziecko tej pary będzie miało krew grupy Rh+.

Prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z grupą krwi Rh+

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

5/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

7 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2013, 2013, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (2 (2 pkt) pkt) Na schemacie przedstawiono sposób dziedziczenia jednej z chorób genetycznych człowieka.

a)

Zaznacz nazwę choroby, której sposób dziedziczenia przedstawiono na schemacie. A. daltonizm B. hemo lia C. zespół Downa D. fenyloketonuria

b)

Zapisz krzyżówkę genetyczną zilustrowaną powyższym schematem oraz zakreśl w niej genotyp chorego dziecka.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

6/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

8 Matura Matura Maj Maj 2013, 2013, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (2 (2 pkt) pkt) Efekt dziedziczenia zmutowanego allelu powodującego defekt organizmu zależy od tego, czy allel ten jest dominujący, czy – recesywny. Na schematach przedstawiono dwa modele dziedziczenia (I i II) autosomalnej cechy jednogenowej. W obu rodowodach w pokoleniu F1 nie zaznaczono osób chorych.

a)

Uzupełnij tabelę, wpisując oznaczenia cyfrowe zdrowych osób z pokolenia F1.

Fenotyp

Model dziedziczenia I

Model dziedziczenia II

zdrowy

b)

Określ prawdopodobieństwo (w %) wystąpienia choroby u kolejnego dziecka w pokoleniu F1, w obu zilustrowanych przypadkach.

Model dziedziczenia I 

  Model dziedziczenia II

9 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2013, 2013, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (3 (3 pkt) pkt) W komunikacie o zaginięciu mężczyzny między innymi napisano:

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

7/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Wiek 52 lata, wzrost wysoki (180 cm), sylwetka wysportowana, krótkie włosy blond, oczy jasnoniebieskie. Cechy charakterystyczne – leworęczność oraz szeroka blizna na prawym policzku. Mężczyzna jest chory na hemo lię i wymaga regularnego podawania leków.

a)

Wymień trzy cechy podane w opisie tego mężczyzny, które są uwarunkowane genetycznie. Dla każdej z nich określ sposób dziedziczenia, korzystając z informacji w tabeli.

Cecha mężczyzny

Sposób dziedziczenia cechy (autosomalna / sprzężona z płcią)

1. 2. 3.

b)

Spośród cech podanych w opisie wymień jedną tzw. cechę ilościową, której dziedziczenie nie zawsze jest zgodne z prawami Mendla.

10 Matura Matura Maj Maj 2013, 2013, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 29. 29. (2 (2 pkt) pkt) Dystro a mięśniowa typu Duchenne’a jest chorobą genetyczną uwarunkowaną allelem recesywnym, sprzężonym z płcią. Na schemacie przedstawiono rodowód ilustrujący dziedziczenie dystro i mięśniowej w pewnej rodzinie.

a)

Wymień numery wszystkich osób, które na pewno są nosicielami dystro i mięśniowej Duchenne’a.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

8/26

16.05.2019

b)

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Uzasadnij, dlaczego rodzice oznaczeni numerami 6 i 7 mogą mieć pewność, że ich córka nie będzie chora na dystro ę mięśniową.

11 Matura Matura Maj Maj 2013, 2013, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 30. 30. (2 (2 pkt) pkt) Barwa tłuszczu u królików zależy od jednej pary alleli oraz od rodzaju pokarmu. Osobniki heterozygotyczne oraz homozygoty dominujące mają enzym rozkładający ksanto l (barwnik będący przyczyną żółtego zabarwienia tłuszczu). U homozygot recesywnych ten enzym jest nieaktywny, ale karmienie paszą pozbawioną ksanto lu powoduje, że ich tłuszcz jest biały. Skrzyżowano parę królików heterozygotycznych pod względem genu warunkującego barwę tłuszczu i otrzymano potomstwo o różnym zabarwieniu tłuszczu. Określ procentowy udział fenotypów (barwa tłuszczu) wśród potomstwa tej pary królików w zależności od rodzaju otrzymywanej paszy. Procentowy udział fenotypów (tłuszcz biały i żółty) wśród potomstwa karmionego paszą zawierającą ksanto l bez ksanto lu

12 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2013, 2013, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 33. 33. (2 (2 pkt) pkt) Geny A, B, C i D kodują w układzie pełnej dominacji odpowiednio enzymy A i B, odpowiedzialne za wytworzenie produktu w postaci czerwonego barwnika z białego substratu, oraz enzymy C i D – odpowiedzialne za wytworzenie produktu w postaci barwnika purpurowego, również z białego substratu. Na schematach I i II przedstawiono sposób dziedziczenia każdej z barw wraz z przykładem odpowiedniej krzyżówki genetycznej.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

9/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Podaj fenotypy rodzicielskie oraz fenotypy pokolenia F1 w każdej z przedstawionych krzyżówek (I i II). I.   rodzic 1 II.   rodzic 3

  rodzic 2   rodzic 4

  F1   F1

13 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2012, 2012, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (2 (2 pkt) pkt) Grupy krwi człowieka (A, B, AB, i 0) uwarunkowane są występowaniem w populacji ludzkiej trzech alleli oznaczonych jako: IA, IB, i. Rodzice dziecka mają grupę krwi A.

a)

Określ wszystkie możliwe genotypy tych rodziców, posługując się podanymi symbolami.

Genotypy matki Genotypy ojca

b)

Przedstaw przypadek, kiedy dziecko tych rodziców będzie miało grupę krwi inną, niż rodzice. Zapisz odpowiednią krzyżówkę.

Krzyżówka

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

10/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Genotyp dziecka Fenotyp dziecka

14 Matura Matura Maj Maj 2012, 2012, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (2 (2 pkt) pkt) Galaktozemia – choroba genetyczna człowieka, jest wywoływana przez zmutowany recesywny allel (a) genu niesprzężonego z płcią i dziedziczy się według praw Mendla. Choroba ta występuje tylko u osób homozygotycznych pod względem tego genu. Podaj prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby u dziecka zdrowych, heterozygotycznych rodziców. Zapisz poniżej odpowiednią krzyżówkę i podkreśl genotyp chorego dziecka. Genotypy rodziców (P): ♀



Gamety: Genotypy dzieci (F1): Prawdopodobieństwo:

15 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2012, 2012, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (3 (3 pkt) pkt) Dwaj bracia (I i II) są daltonistami. Każdy z nich ma czworo dzieci: dwie córki i dwóch synów. Potomstwo brata I jest zdrowe, natomiast jeden syn i jedna córka brata II cierpią na daltonizm.

a)

Zapisz najbardziej prawdopodobne genotypy obu braci i matek ich dzieci, posługując się symbolami: D – brak daltonizmu, d – daltonizm.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

11/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Genotyp brata I 

        Genotyp matki jego dzieci

Genotyp brata II

        Genotyp matki jego dzieci

b)

Zaznacz, jakie jest prawdopodobieństwo, że córki brata I będą nosicielkami daltonizmu. A. 25%, B. 50%, C. 75%, D. 100%

16 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (2 (2 pkt) pkt) Obserwowana wśród osobników jednego gatunku zmienność fenotypowa może mieć podłoże m.in. genetyczne i wynikać z procesów rekombinacyjnych (zmienność rekombinacyjna) lub pojawiających się w genomie mutacji (zmienność mutacyjna). Mutacje mogą zachodzić w komórkach somatycznych lub w komórkach macierzystych gamet.

a)

Podaj dwa przykłady mechanizmów, dzięki którym zachodzi zmienność rekombinacyjna. 1. 2.

b)

Podaj, która z wymienionych w tekście mutacji nie jest dziedziczona przez potomstwo zwierząt. Odpowiedź uzasadnij.

17 Matura Matura Maj Maj 2012, 2012, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (1 (1 pkt) pkt) Matka ma grupę krwi AB. Wybierz grupę krwi, której na pewno nie może mieć jej dziecko, niezależnie od tego, jaką grupę krwi będzie miał jego ojciec. Podkreśl wybraną odpowiedź. https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

12/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

grupa krwi 0, grupa krwi A, grupa krwi B, grupa krwi AB

18 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (2 (2 pkt) pkt) Poniżej przedstawiono genotyp pewnej osoby ustalony dla trzech dziedziczących się niezależnie, jednogenowych cech. Aa BB XdY

a)

Zapisz wszystkie możliwe genotypy gamet, jakie wytworzy ten osobnik.

b)

Zaznacz właściwą odpowiedź.

Jeżeli allel (d) warunkuje ujawnienie się choroby recesywnej sprzężonej z płcią, to badany osobnik pod względem tej cechy jest: A. zdrowy, B. chory, C. nosicielem tej choroby.

19 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 29. 29. (1 (1 pkt) pkt) Mukowiscydoza jest chorobą genetyczną wywoływaną przez autosomalny allel recesywny (a). Dwie pary małżeńskie poddały się badaniu genetycznemu na obecność alleli warunkujących tę chorobę. W wyniku badania ustalono następujące genotypy: I para: mężczyzna – Aa, kobieta – AA II para: mężczyzna – Aa, kobieta – Aa Określ, której parze, może urodzić się dziecko chore na mukowiscydozę. Odpowiedź uzasadnij.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

13/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

20 Matura Matura Maj Maj 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 30. 30. (2 (2 pkt) pkt) Stwierdzono, że pewien organizm jest heterozygotą Aa względem jednej z cech, a drugą cechę warunkowaną przez allel B posiada w formie dominującej. Nie wiadomo jednak, czy pod względem tej cechy jest homozygotą, czy heterozygotą. Obie cechy dziedziczą się jednogenowo i niezależnie.

a)

Zapisz wszystkie możliwe genotypy opisanego organizmu.

b)

Zaznacz takie zestawienie genotypów obojga rodziców, których całe potomstwo będzie miało cechy organizmu opisanego w tekście. Uzasadnij odpowiedź, rozwiązując odpowiednią krzyżówkę genetyczną.

Genotypy rodziców A. aaBb, aaBb B. aaBb, AaBB C. aabb, AAbb D. aaBb, AABB   Krzyżówka:    

21 Matura Matura Maj Maj 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 31. 31. (1 (1 pkt) pkt) Poniżej przedstawiono fragment rodowodu, obrazujący pojawianie się u ludzi pewnej choroby, determinowanej przez allel recesywny.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

14/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Na podstawie analizy schematu określ, czy allel warunkujący tę chorobę jest sprzężony z płcią. Odpowiedź uzasadnij.

22 Matura Matura Maj Maj 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 32. 32. (2 (2 pkt) pkt) Myszy o genotypie ByB mają sierść żółtą, a myszy o genotypie BB – sierść czarną. Allel By wpływa jednocześnie na przeżywalność zarodków i w układzie homozygotycznym ByBy jest letalny (myszy o tym genotypie giną przed urodzeniem). Uznaje się, że zależnie od cechy fenotypowej, na którą wpływa, allel By może wykazywać właściwości dominujące lub recesywne w stosunku do allelu B. Na podstawie: P.C. Winter, G.I. Hickey, H.L. Fletcher, Krótkie wykłady. Genetyka, PWN, Warszawa 2006.

a)

Podaj stosunek liczbowy żywych myszy żółtych i czarnych w potomstwie krzyżówki myszy żółtych.

myszy żółte : myszy czarne –

b)

:

Określ, ze względu na którą cechę allel By jest recesywny. Odpowiedź uzasadnij.

23 Matura Matura Maj Maj 2012, 2012, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 34. 34. (2 (2 pkt) pkt) W wielu hodowlach do celów gospodarczych i laboratoryjnych stosuje się krzyżowanie zwierząt blisko ze sobą spokrewnionych, czyli tzw. chów wsobny. O ile przynosi ono korzyści hodowcom, o tyle w warunkach naturalnych jest to zjawisko niekorzystne dla zwierząt.

a)

Przedstaw zaletę kojarzenia krewniaczego w hodowli zwierząt.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

15/26

16.05.2019

b)

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Uzasadnij, że w warunkach naturalnych krzyżowanie się osobników blisko spokrewnionych jest zjawiskiem niekorzystnym wśród zwierząt.

24 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2011, 2011, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 22. 22. (3 (3 pkt) pkt) Osoby dotknięte pewną chorobą genetyczną wykazują ogromną wrażliwość na oparzenia słoneczne. Cechuje je również wysokie ryzyko wystąpienia raka skóry. Wśród trojga dzieci pewnego małżeństwa znajduje się dziewczynka dotknięta tą chorobą. Rodzice i pozostałe rodzeństwo nie wykazują objawów choroby.

a)

Zaznacz właściwe dokończenie zdania (A lub B).

Choroba ta jest warunkowana przez allel autosomalny A. recesywny. B. dominujący.

b)

Zapisz genotyp dziewczynki dotkniętej tą chorobą i genotypy jej rodziców.

Genotyp dziewczynki Genotyp matki Genotyp ojca

c)

Zaznacz, jakie jest prawdopodobieństwo urodzenia w tej rodzinie następnego dziecka dotkniętego opisaną chorobą. A. 25% B. 50% C. 75% D. 100%

25 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2011, 2011, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 23. 23. (2 (2 pkt) pkt) https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

16/26

16.05.2019

(( pp ))

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Hemo lia jest chorobą genetyczną, na którą najczęściej chorują mężczyźni, natomiast kobiety są głównie nosicielkami allelu warunkującego wystąpienie tej choroby. Hemo lia jest chorobą dziedziczną, sprzężoną z płcią.

a)

Wyjaśnij, co oznacza stwierdzenie, że hemo lia jest sprzężona z płcią.

b)

Na podstawie podanego opisu i własnej wiedzy podaj, czy allel warunkujący hemo lię jest recesywny, czy dominujący. Odpowiedź uzasadnij.

26 Matura Matura Maj Maj 2011, 2011, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (2 (2 pkt) pkt) Mukowiscydoza jest jedną z najczęściej występujących chorób genetycznych u ludzi. Jej przyczyną jest mutacja genu CFTR zlokalizowanego na 7 chromosomie, która powoduje, że organizm chorej osoby wydziela nadmiernie gęsty śluz. Co dwudziesta piąta osoba jest nosicielem nieprawidłowego allelu genu CFTR, jednakże większość ludzi nie ma o tym pojęcia, ponieważ nosicielstwo nie daje żadnych objawów.

a)

Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.

Z powyższego tekstu wynika, że mukowiscydoza jest chorobą A. autosomalną recesywną. B. autosomalną dominującą. C. sprzężoną z płcią dominującą. D. sprzężoną z płcią recesywną.

b)

Wyjaśnij, dlaczego wszystkie noworodki powinny być objęte testami na mukowiscydozę.

27 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (1 (1 pkt) pkt)

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

17/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Geny odpowiedzialne za hemo lię, daltonizm i dystro ę mięśniową Duchenne`a są sprzężone z płcią. Choroby te warunkowane są przez geny recesywne i ujawniają się u mężczyzn. Wyjaśnij, dlaczego choroba wywołana allelami recesywnymi sprzężonymi z płcią zawsze ujawni się u mężczyzn.

28 Matura Matura Maj Maj 2011, 2011, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (3 (3 pkt) pkt) Typ nasady płatka usznego u człowieka dziedziczy się zgodnie z I prawem Mendla. Za tę cechę odpowiada jeden gen autosomalny. Jego dominujący allel (A) warunkuje płatek wolny, natomiast allel recesywny (a) płatek przyrośnięty. Rodzice posiadający wolne płatki uszne mają dziecko, którego płatki uszne są przyrośnięte.

a)

Zapisz genotypy rodziców i dziecka, stosując dla oznaczenia alleli warunkujących typ nasady płatka usznego symbole podane w tekście.

Genotyp matki Genotyp ojca Genotyp dziecka

b)

Zapisz krzyżówkę genetyczną ilustrującą dziedziczenie tej cechy i oblicz, jakie jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko tej pary będzie miało wolne płatki uszne.

Prawdopodobieństwo

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

18/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

29 Matura Matura Sierpień Sierpień 2011, 2011, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (3 (3 pkt) pkt) U człowieka występowanie grup krwi układu AB0 uwarunkowane jest przez gen I, który ma trzy allele (IA, IB, i). Warunkują one występowanie czterech grup krwi: A, B, AB i 0.

a)

Podaj wszystkie możliwe genotypy homozygotyczne i wszystkie możliwe genotypy heterozygotyczne warunkujące występowanie grup krwi człowieka.

Homozygoty

Heterozygoty

b)

Podaj wszystkie możliwe grupy krwi dzieci, których rodzice mają grupę krwi B.

30 Matura Matura Maj Maj 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (2 (2 pkt) pkt) Na chromosomie Y w rejonie określanym jako AZFc jest zlokalizowany gen, którego mutacja objawia się oligospermią, czyli produkcją niewielkiej liczby plemników. Podaj prawdopodobieństwo wystąpienia oligospermii u chłopca, którego ojciec posiada zmutowany allel tego genu. Odpowiedź uzasadnij. Prawdopodobieństwo (w %) Uzasadnienie

31 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (2 (2 pkt) pkt) Allele odpowiedzialne za pojawienie się wielu chorób genetycznych powstają najczęściej wskutek mutacji genowych. Większość tych alleli znajduje się w chromosomach jądrowych i dziedziczą się one zgodnie z prawami Mendla. Niektóre choroby genetyczne są spowodowane przez mutacje w genach mitochondrialnych. Mutacje w DNA mitochondriów

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

19/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

komórkowych mogą upośledzać wydolność energetyczną mitochondriów, a w efekcie funkcjonowanie komórek i tkanek.

a)

Zaznacz poniżej poprawną odpowiedź dotyczącą dziedziczenia chorób spowodowanych mutacjami w genach mitochondrialnych.

A. Są dziedziczone po obydwojgu rodzicach. B. Są dziedziczone po matce. C. Są dziedziczone po ojcu.

b)

Spośród wymienionych niżej przykładów tkanek podkreśl dwie, w których skutki mutacji w DNA mitochondrialnym ujawnią się najsilniej.

nabłonkowa kostna chrzęstna mięśniowa nerwowa tłuszczowa

32 Matura Matura Maj Maj 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 27. 27. (3 (3 pkt) pkt) Rodzice mają dwójkę potomstwa i spodziewają się kolejnego dziecka. Badania wykazały, że matka ma grupę krwi B, ojciec – grupę krwi A, starsze dziecko również grupę krwi A, a młodsze – ma grupę krwi 0.

a)

Zapisz genotypy obojga rodziców, stosując dla oznaczenia alleli grup krwi symbole IA, IB, i.

Genotyp matki Genotyp ojca

b)

Zapisz krzyżówkę ilustrującą dziedziczenie grup krwi w tej rodzinie i określ, jakie jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko będzie miało grupę krwi B.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

20/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Prawdopodobieństwo

33 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 27. 27. (2 (2 pkt) pkt) Sierść psów rasy labrador może być czarna, brązowa lub żółta. Czarny kolor sierści warunkowany jest przez allel B, kolor brązowy przez allel b. Ujawnienie się barwy sierści jest możliwe tylko w obecności allelu E, który nie odpowiada za syntezę barwnika, a jedynie za jego pojawienie się we włosach psa. Jeżeli pies jest homozygotą ee, to barwa jego sierści jest zawsze żółta. Ustal, jaką barwę sierści będzie miało potomstwo labradora brązowego, homozygotycznego pod względem obydwu par genów z labradorką żółtą, homozygotą pod względem genu dla barwy czarnej.

a)

Zapisz genotypy rodziców (P).

Genotyp matki Genotyp ojca

b)

Zapisz genotyp potomstwa (F1) i określ jego fenotyp.

Genotyp potomstwa (F1) Fenotyp potomstwa (F1)

34 Matura Matura Sierpień Sierpień 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (1 (1 pkt) pkt) Na schemacie przedstawiono drzewo genealogiczne samicy z pokolenia V pewnego udomowionego gatunku ssaka. Między osobnikami z pokolenia II i IV dochodziło do https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

21/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

kojarzeń krewniaczych.

Oceń, czy na podstawie powyższego schematu można ustalić, że biała barwa sierści jest dziedziczona autosomalnie recesywnie. Odpowiedź uzasadnij.

35 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 28. 28. (2 (2 pkt) pkt) W potomstwie rodziców pewnego gatunku zwierząt otrzymano zróżnicowanie fenotypów, ze względu na dwie cechy budowy morfologicznej, w stosunku 9 : 3 : 3 : 1.

a)

Uzupełnij poniższe zdanie.

Rodzice opisanego potomstwa byli A. homozygotami dominującymi. B. homozygotami recesywnymi. C. heterozygotami jednolitymi fenotypowo. D. heterozygotami różnymi fenotypowo.

b)

Podaj przykład zapisu genotypów rodziców.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

22/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

36 Matura Matura Sierpień Sierpień 2011, 2011, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 29. 29. (2 (2 pkt) pkt) W tabeli przedstawiono różne umaszczenia sierści królików i warunkujące je genotypy.

a)

Wypisz z tabeli wszystkie allele genu decydującego o umaszczeniu królików.

b)

Podaj allel, który jest recesywny w stosunku do wszystkich pozostałych alleli.

37 Matura Matura Sierpień Sierpień 2010, 2010, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 18. 18. (1 (1 pkt) pkt) Fenyloketonuria jest chorobą uwarunkowaną recesywnym genem autosomalnym, która dziedziczy się zgodnie z pierwszym prawem Mendla. Spośród zdań (A–D) wybierz i zaznacz błędne stwierdzenie dotyczące dziedziczenia fenyloketonurii. A. Choroba występuje u homozygot recesywnych. B. Jeżeli oboje rodzice są heterozygotami pod względem obecności genu warunkującego fenyloketonurię, to prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka wynosi 75%. C. Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka rodziców, z których jedno jest chore na fenyloketonurię, a drugie jest heterozygotą pod względem obecności tego genu, wynosi 50%. D. Jeżeli jedno z rodziców jest homozygotą dominującą, a drugie heterozygotą pod względem genu fenyloketonurii, to prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka wynosi 0%.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

23/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

38 Matura Matura Sierpień Sierpień 2010, 2010, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 19. 19. (2 (2 pkt) pkt) W 1962 roku odkryto u człowieka antygen grupowy krwi a dziedziczony niezależnie od układu AB0 i przeciwciała skierowane przeciwko temu antygenowi. Gen warunkujący obecność antygenu a jest zlokalizowany na krótkim ramieniu chromosomu X i występuje w postaci dwóch alleli: ga oraz g. W populacji ludzkiej istnieją dwa typy osobników: a+ oraz a–. W tabeli przedstawiono informacje dotyczące dziedziczenia tego antygenu. Płeć

Mężczyźni

Kobiety

Genotypy

Fenotypy

Częstość występowania w %

XgaY

a+

67

XgY

a–

33

XgaXga

a+

ga g

+

X X

a

XgXg

a–

89

11

Korzystając z powyższych informacji, zaznacz wśród zdań (A–E) dwa, które są prawdziwe. A. Jest to cecha sprzężona z płcią. B. Kobieta a– może mieć syna a+. C. Mężczyzna a+ nie może mieć córki a–. D. Kobieta a+ nie może mieć córki a–. E. Rodzice a– mogą mieć dziecko a+.

39 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2010, 2010, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 23. 23. (2 (2 pkt) pkt) U ludzi grupy krwi są determinowane przez trzy allele: IA, IB oraz i0. Allele IA, IB dominują nad allelem i0. Względem siebie nie wykazują dominacji. Na schemacie przedstawiono dziedziczenie grup krwi w pewnej rodzinie. Numerami 1–3 oznaczono członków rodziny o nieustalonej grupie krwi, literami A, B, AB, 0 oznaczono grupy krwi u pozostałych członków rodziny.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

24/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

a)

Podaj grupy krwi, których nie mogła mieć żadna z osób oznaczonych na schemacie numerami 1 i 2.

b)

Podaj wszystkie możliwe genotypy osób oznaczonych na schemacie numerami 1 i 3.

40 Matura Matura Sierpień Sierpień 2010, 2010, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 23. 23. (2 (2 pkt) pkt) U człowieka autosomalny gen odpowiadający za typ uszu ma dwa allele. Allel warunkujący odstające uszy (U) dominuje nad allelem odpowiadającym za wytworzenie uszu przylegających (u). Kobieta o przylegających uszach oczekuje dziecka, którego ojcem jest mężczyzna mający uszy odstające i będący heterozygotą pod względem tego genu.

a)

Zapisz genotypy rodziców dziecka, stosując podane symbole alleli.

Genotyp matki Genotyp ojca

b)

Zapisz odpowiednią krzyżówkę genetyczną i określ w procentach prawdopodobieństwo, że dziecko nie będzie miało odstających uszu.

        https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

25/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

 

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=1

26/26

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zadania maturalne z biologii Znalezionych zadań - 85

1 Matura Matura Maj Maj 2010, 2010, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (3 (3 pkt) pkt) Kobieta prawidłowo rozróżniająca barwy, której ojciec cierpiał na daltonizm, spodziewa się bliźniąt: chłopca i dziewczynki. Ojciec bliźniąt prawidłowo rozróżnia barwy. Daltonizm jest chorobą warunkowaną recesywną mutacją w genie umiejscowionym na chromosomie X.

a)

Zapisz genotypy rodziców bliźniąt.

Genotyp matki Genotyp ojca

b)

Na podstawie powyższych danych zapisz krzyżówkę genetyczną i na jej podstawie określ, jakie jest prawdopodobieństwo (%) wystąpienia daltonizmu u dziewczynki, a jakie u chłopca.

        Prawdopodobieństwo wystąpienia daltonizmu: dziewczynka chłopiec

2 Matura Matura Sierpień Sierpień 2010, 2010, Poziom Poziom podstawowy podstawowy (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (2 (2 pkt) pkt) Dystro a mięśniowa Beckera (BMD) jest uwarunkowana recesywnym allelem genu zlokalizowanego na krótkim ramieniu chromosomu X. https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=2

1/3

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zapisz genotypy podanych niżej osób, stosując na oznaczenie allelu genu wywołującego dystro ę literę b. Mężczyzna chory na dystro ę Kobieta nosicielka dystro i

3 Matura Matura Maj Maj 2010, 2010, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 24. 24. (2 (2 pkt) pkt) U zwierząt różnicowanie płci jest zdeterminowane obecnością chromosomów płci. W przypadku ptaków są to chromosomy Z i W. Osobniki żeńskie ptaków posiadają parę chromosomów płci ZW, a osobniki męskie – ZZ. Allele cech sprzężonych z płcią znajdują się na chromosomach Z. U kur pasiaste upierzenie warunkowane jest przez leżący na chromosomie Z allel dominujący A, a czarne upierzenie – przez allel recesywny a. Skrzyżowano czarnego koguta z pasiastą kurą (P).

a)

Zapisz genotypy rodzicielskie (P) kury i koguta opisane w zadaniu.

Genotyp kury Genotyp koguta

b)

Zapisz genotypy i określ fenotypy osobników otrzymanych w pokoleniu F1.

4 Matura Matura Maj Maj 2010, 2010, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 25. 25. (1 (1 pkt) pkt) Skrzyżowano ze sobą dwie rośliny o kwiatach białych (P). Otrzymane potomstwo (F1) miało w całości barwę czerwoną. Barwa kwiatów tych roślin zależy od dwóch par alleli: od allelu A zależy wytworzenie bezbarwnego prekursora barwnika czerwonego, a od allelu B zależy wytworzenie substancji zmieniającej bezbarwny prekursor w barwnik czerwony. Poniżej podano przykłady genotypów w tej krzyżówce: AABB, aabb, AaBb, aaBB, AAbb Wybierz i zapisz genotypy pokolenia rodzicielskiego (P) oraz genotypy potomstwa (F1): https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=2

2/3

16.05.2019

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Genotypy rodzicielskie (P) Genotypy potomstwa (F1)

5 Matura Matura Maj Maj 2010, 2010, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (stary) (stary) - Zadanie Zadanie 26. 26. (2 (2 pkt) pkt) Przedstawiony niżej schemat dotyczy dziedziczenia dwóch cech sprzężonych, których allele mają swoje loci na tym samym chromosomie (w tym przypadku nie występuje crossing over). Dziedziczenie dotyczy alleli warunkujących barwę i kształt nasion kukurydzy : AB – zielone, gładkie, ab – żółte, pomarszczone.

a)

Wpisz w odpowiednie miejsca schematu genotypy gamet rodziców i genotypy potomstwa powstałego na skutek krzyżowania osobników o genotypie pokazanym na schemacie.

b)

Na podstawie wpisanych genotypów potomstwa podaj ich fenotypy i ustal występujący w tym przypadku stosunek fenotypów.

https://biologhelp.com/matura?kategoria[0]=54&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=40&page=2

3/3
39. dziedziczenie

Related documents

61 Pages • 10,694 Words • PDF • 1.9 MB

84 Pages • 43,928 Words • PDF • 35.6 MB

101 Pages • 24,799 Words • PDF • 1.6 MB

3 Pages • 1,634 Words • PDF • 268.6 KB

4 Pages • 878 Words • PDF • 498.5 KB