Webb Katherine - Dziedzictwo

SAVE OFFLINE

KATHERINE WEBB Dziedzictwo Legacy Przełożyła Olga Siara

Trwa surowa zima. Po śmierci babki Erica Calcott i jej siostra Beth wracają do Storton Manor, imponującej rezydencji w południowej Anglii, gdzie jako dziewczynki spędzały wakacje. Przeglądając rzeczy babki, Erica wraca wspomnieniami do dzieciństwa… Rozmyśla o Henrym, kuzynie, którego tajemnicze zniknięcie ze Storton Manor odcisnęło piętno na całej rodzinie. Erica postanawia rozwikłać zagadkę; pragnie pozbyć się duchów przeszłości i sprawić, by Beth mogła w końcu zaznać spokoju. Gdy Erica zagłębia się w dzieje swojej rodziny, odkrywa sekret, który wiedzie ją do Ameryki przełomu wieków, pewnej pięknej dziedziczki i przeklętej, jałowej ziemi. Kiedy przeszłość i teraźniejszość zaczynają się zbiegać, Erica i Beth muszą stawić czoła dwóm straszliwym zdradom i dziedzictwu, jakie po sobie pozostawiły.

Cytaty: Owen Wister, Wirgińczyk, jeździec z równin, przekład Janina Sujkowska, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1964. Samuel Taylor Coleridge, Mróz o północy z tomu Poezje wybrane, przekład Zygmunt Kubiak, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987

Wszystkie osoby i wydarzenia w niniejszej publikacji są fikcją literacką, a wszelkie ich podobieństwo do osób żyjących bądź zmarłych oraz do rzeczywistych wydarzeń jest najzupełniej przypadkowe. Dla Mamy i Taty

Prolog 1905 Caroline powoli przytomniała. Gdy odrętwienie minęło, zdała sobie sprawę z gonitwy myśli, trzepoczących w jej głowie niczym spłoszone ptaki w klatce, zbyt szybko, by mogła je pochwycić. Stanęła chwiejnie na nogach. Dziecko nadal leżało na łóżku. Dreszcz strachu przebiegł jej wzdłuż kręgosłupa. Tliła się w niej nadzieja, że go tam nie zastanie, że chłopczyk w jakiś sposób zniknął albo jeszcze lepiej – że nigdy go tam nie było. Malec przeczołgał się na drugą stronę łóżka, usiłując raczkować na miękkiej i śliskiej kapie. Chwytał mocnymi piąstkami garście materiału i podciągał się, wolno sunąc przez połać seledynowego jedwabiu. Wyrósł na duże, silne dziecko. W innym miejscu, w innym życiu zostałby wojownikiem. Miał kruczoczarne włosy. Chłopczyk zerknął za siebie, a potem odwrócił głowę, by spojrzeć na Caroline. Wydał z siebie pojedynczy odgłos, przypominający „da”; i chociaż nie było to prawdziwe słowo, Caroline wiedziała, że chce zadać pytanie. Oczy zaszły jej łzami i zadrżały pod nią nogi. Dziecko było prawdziwe, leżało tu, w jej sypialni w Storton Manor – i miało już dość sił, by żądać od niej odpowiedzi. Wstyd spowił ją gęstą, nieprzeniknioną chmurą. Niczym dym przesłaniał wszystko wokół, zasnuwając jej myśli. Nie miała pojęcia, co robić. Mijały długie minuty, aż nagle wydało jej się, że słyszy kroki w korytarzu za drzwiami. Serce niemal wyrywało się jej z piersi. Jedyne, co wiedziała, to że dziecko nie może tu dłużej zostać. Nie w tym łóżku, nie w jej pokoju, nie w posiadłości. To było po prostu wykluczone; i ani służba, ani jej mąż nie mogli się dowiedzieć, że kiedykolwiek się tu

znalazło. Może służący odkryli już jego obecność, może coś dostrzegli albo usłyszeli, kiedy ona leżała bez zmysłów na podłodze. Modliła się, żeby tak nie było. Nie wiedziała, ile czasu straciła, obezwładniona strachem i rozpaczą – nie dość, by dziecku znudziło się raczkowanie po łóżku, więc może nie tak dużo. Wciąż jeszcze mogła coś zrobić; w końcu nie miała wyboru. Ocierając łzy, Caroline podeszła do łóżka i podniosła chłopczyka. Wstyd nie pozwalał jej spojrzeć mu w oczy. Wiedziała, że są czarne, podobnie jak u jego rodziców. Czarne i nieodgadnione, jak krople atramentu. Był znacznie cięższy, niż pamiętała. Położyła go i zdjęła mu wszystkie ubranka, także pieluszkę, chociaż były dość pośledniej jakości. Nie chciała zostawić żadnych śladów, które mogłyby do niej doprowadzić. Wrzuciła ubranka do paleniska, a z żaru po porannym ogniu buchnął dym i swąd. Rozglądała się zdezorientowana po pokoju, dopóki jej wzrok nie padł na haftowaną poduszkę u wezgłowia łóżka. Gładkie, grube płótno zdobił piękny, delikatny wzór przedstawiający żółte kwiatki. Caroline zdjęła powłoczkę i włożyła do środka szamoczące się dziecko. Zrobiła to z czułością, dłońmi wyrażając miłość do dziecka, której nie dopuszczała do świadomości. Jednak nie owinęła chłopczyka poszewką, tylko zrobiła z niej worek i wyniosła w nim dziecko tak, jak kłusownik niesie zające. Po twarzy Caroline płynęły łzy, wyciśnięte z najgłębszych zakątków jej duszy. Ale nie mogła się zatrzymać, nie mogła sobie pozwolić na to, by znów pokochać chłopca. Na zewnątrz szalała ulewa. Caroline przeszła przez trawnik, uginając się pod ciężarem dziecka. Świerzbiła ją skóra głowy, czuła na sobie oczy całego domu i wzdrygała się pod tym spojrzeniem. Gdy wreszcie znalazła się poza widokiem, ukryta

bezpiecznie za drzewami, z trudem łapała oddech. Zaciskała powłoczkę tak mocno, że zbielały jej kostki. W środku dziecko wierciło się i mamrotało do siebie, ale nie płakało. Deszcz spływał jej po włosach, krople kapały z brody. Lecz tego nigdy z siebie nie zmyję, powiedziała sobie z zimną rozpaczą. Wiedziała, że niedaleko jest staw. Po drugiej stronie, tam gdzie teren majątku graniczył ze wzgórzami, między którymi biło źródło płynącego przez wioskę strumienia. Staw był głęboki, spokojny i zacieniony. W pochmurne dni, takie jak ten, ciemna i zmatowiała od deszczu tafla mogła skryć każdy powierzony jej sekret. Na myśl o stawie Caroline wstrzymała oddech. Wstrząsnął nią zimny dreszcz. Nie, nie mogę, tłumaczyła samej sobie, nie mogę. Tak wiele już mu odebrałam. Ruszyła nie w kierunku stawu, lecz dalej od domu, modląc się o jakieś inne rozwiązanie. Kiedy się pojawiło, ulga niemal zbiła ją z nóg. Na zielonej polanie, w miejscu, gdzie las zbiegał się ze ścieżką, zobaczyła kryty wóz. Obok stał uwiązany czarno-biały kucyk, skulony pod naporem kropli, a z metalowego komina na dachu wznosiły się cienkie smugi dymu. Cyganie, pomyślała, czując w piersiach tlącą się iskierkę rozpaczliwej nadziei. Znajdą go, przygarną i wyjadą razem z nim. Już nigdy go nie zobaczy, już nigdy nie będzie musiała go oglądać. A on będzie miał opiekę. Będzie miał życie. Deszcz przesiąkł przez powłoczkę. Czując wilgoć na skórze, chłopczyk zaczął płakać. Caroline pośpiesznie zarzuciła worek na ramię i przeszła między drzewami na drugą stronę polany, dalej od domu, żeby ślady nie prowadziły w jego kierunku. Chciała stworzyć wrażenie, że ten, kto porzucił dziecko, nadszedł ścieżką od południa. Położyła chłopca w dość suchym miejscu między splątanymi korzeniami ogromnego buka i odeszła. Płacz dziecka stawał się coraz głośniejszy i coraz

rozpaczliwszy. Zabierzcie go i zniknijcie stąd, błagała w milczeniu. Przekradła się z powrotem do lasu tak szybko i cicho, jak potrafiła, a krzyk chłopca towarzyszył jej krokom przez pewien czas, póki wreszcie nie znalazła się poza jego zasięgiem. Wtedy się zawahała. Stanęła w miejscu, rozdarta sprzecznymi uczuciami. Nie wiedziała, czy wracać, czy iść dalej. Już nigdy go nie usłyszę, powiedziała sobie, ale tym razem nie przyniosło jej to ulgi. Chociaż nie miała wyboru, poczuła w sercu ukłucie, ostre i zimne jak lód. Zrozumiała, że nigdy nie uwolni się od tego, co zrobiła, nigdy o tym nie zapomni. Jej czyn nie da o sobie zapomnieć niczym bolesny wrzód i chociaż wiedziała, że nie może się już wycofać, straciła pewność, czy będzie umiała z tym żyć. Dłoń Caroline powędrowała na brzuch, w którym rosło dziecko. Pozwoliła, by poczuło ciepło jej ciała, jakby chciała mu dowieść, że wciąż żyje i czuje, że będzie je kochała. Potem ruszyła powoli w stronę domu, gdzie wiele godzin za późno zdała sobie sprawę, że chociaż z ostrożności zdjęła dziecku ubranka, zostawiła je w eleganckiej, haftowanej poszewce. Wtuliła twarz w niepowleczoną poduszkę, ze wszystkich sił próbując wymazać chłopca z pamięci. Spokój wkoło, Spokój tak wielki, że wikła i trapi Swoją przedziwną, bezmierną cichością Tę medytację. Samuel Taylor Coleridge, Mróz o północy

I Przynajmniej jest zima. Przyjeżdżałyśmy tu tylko latem, więc wszystko wygląda trochę inaczej; nie wydaje się tak przerażająco znajome, tak obezwładniające. Storton Manor, ponura i zwalista posiadłość w kolorze dzisiejszego zaciągniętego nieba. Wiktoriański, neogotycki gmach z wielodzielnymi oknami i łuszczącą się stolarką, zieloną od porostów. Stosy martwych liści pod murami porośniętymi mchem aż po parapety okien na parterze. Wysiadając z samochodu, oddycham spokojnie. Jak dotąd zima była bardzo angielska. Wilgotna i błotnista. Z oddali żywopłoty przypominają rozmazane fioletowe sińce. Ubrałam się dziś w jaskrawe, żywe kolory, na przekór temu miejscu, na przekór jego surowości i moim ponurym wspomnieniom. Teraz czuję się idiotycznie, jak przebieraniec. Przez przednią szybę mojego sfatygowanego białego golfa widzę złożone na kolanach dłonie Beth i postrzępione końcówki jej długich włosów. Gdzieniegdzie przyprószone już siwizną, moim zdaniem za wcześnie, zdecydowanie za wcześnie. Tak się gorączkowała przyjazdem, a teraz siedzi nieruchomo jak posąg. I te jej blade, smukłe dłonie, złożone bezwładnie na kolanach – bierne, apatyczne. W dzieciństwie obie miałyśmy jasne włosy w srebrzystym odcieniu, jak włosie anielskie albo czupryny młodych wikingów. Z czasem ten wyrazisty kolor spłowiał w bezbarwny, mysi brąz. Ja farbuję włosy, żeby je ożywić. Coraz mniej wyglądamy jak siostry. Pamiętam zetknięte głowy Beth i Dinny’ego, kiedy się namawiali i szeptali między sobą: jego włosy takie ciemne, jej takie jasne. Skręcało mnie wtedy z zazdrości, a teraz, kiedy przypominam sobie tę scenę, myślę, że ich głowy wyglądały jak jin i jang. Uzupełniały się.

Okna domu są puste, w ciemnych taflach szyb odbijają się nagie drzewa. Te drzewa wydają mi się teraz wyższe, mam wrażenie, że za bardzo napierają na dom. Trzeba je wyciąć. Czy ja rzeczywiście się zastanawiam, co jest do zrobienia, co do naprawienia? Czy wyobrażam sobie, że tu mieszkam? Dom należy teraz do nas: wszystkie dwanaście sypialni, strzeliste sufity, główne schody, podziemne sale wyłożone kamiennymi płytami, wyślizganymi przez stopy wielu pokoleń służących. Należy do nas, ale pod warunkiem że tu zostaniemy i zamieszkamy. Tego zawsze chciała Meredith. Meredith – nasza babka, złośliwa kobieta z zaciśniętymi, kościstymi dłońmi. Chciała, by nasza matka wprowadziła się tu z nami wiele lat temu, żebyśmy byli świadkami jej umierania. Mama odmówiła, więc została wydziedziczona i dalej wiedliśmy szczęśliwe, podmiejskie życie w Reading. Jeśli się tu nie przeprowadzimy, posiadłość zostanie sprzedana, a pieniądze przekazane na szlachetne cele. Że też Meredith po śmierci stała się filantropką. Zatem dom należy do nas – ale tylko przez chwilę, ponieważ nie sądzę, byśmy dały radę w nim zamieszkać. Jest pewien powód. Kiedy usiłuję go uchwycić, rozpływa się w powietrzu. Zostaje tylko imię. Henry. Chłopiec, który zniknął, którego nagle po prostu nie było. Teraz, spoglądając w górę na przyprawiające o zawrót głowy gałęzie, mam wrażenie, że wiem. Wiem, dlaczego nie możemy tu zamieszkać, dlaczego trudno uwierzyć, że w ogóle przyjechałyśmy. Wiem. Wiem, dlaczego Beth nie chce nawet wysiąść z samochodu. Zastanawiam się, czy będę musiała ją namawiać, tak jak trzeba ją namawiać do jedzenia. Między miejscem, w którym zaparkowałam, a domem nie rośnie ani jedna roślina – posiadłość stoi w zbyt głębokim cieniu. A może gleba jest zatruta. Pachnie ziemią i gnijącymi, aksamitnymi grzybami.

Humus, przypomina mi się z lekcji biologii sprzed wielu lat. Tysiące maleńkich insektów, wgryzających się pracowicie w głąb ziemi, trawiących glebę. Przez chwilę panuje cisza. Cisza po ryku silnika, cisza wśród drzew, cisza w domu – wszędzie. Wracam do samochodu. Beth wpatruje się w swoje dłonie. Wątpię, by nawet podniosła wzrok, żeby spojrzeć na dom. Nagle ogarniają mnie wątpliwości, czy dobrze zrobiłam, przywożąc ją tutaj. Nagle boję się, że za długo zwlekałam, strach ściska mnie w środku. Ścięgna rysują się na jej szyi niczym kawałki sznurka. Tworzy kanciasty kształt na siedzeniu, same przeguby i ostre krawędzie. Taka wychudzona, taka krucha. To wciąż moja siostra, ale zmieniła się. Ma w sobie teraz coś, czego nie potrafię rozgryźć ani pojąć. Robiła rzeczy, których nie jestem w stanie zrozumieć, i miewała myśli, których nie umiem sobie nawet wyobrazić. Wbija wzrok w kolana, oczy ma szkliste i szeroko otwarte. Maxwell chce, żeby wróciła do szpitala. Powiedział mi to dwa dni temu przez telefon, a ja naskoczyłam na niego za ten pomysł. Jednak teraz, chociaż staram się tego nie robić, zachowuję się przy niej inaczej – i czasami jej za to nienawidzę. Jest moją starszą siostrą. Powinna być ode mnie silniejsza. Głaszczę ją lekko po ramieniu i uśmiecham się pogodnie. – Wchodzimy? – pytam. – Napiłabym się czegoś mocniejszego. Mój głos brzmi donośnie w tej małej przestrzeni. Wyobrażam sobie kryształowe karafki Meredith, ustawione rzędem w salonie. Gdy byłam dzieckiem, zakradałam się tam i oglądałam tajemnicze mikstury, patrzyłam, jak odbijają światło, podnosiłam koreczki, żeby potajemnie wciągać zapach w nozdrza. Pomysł, że miałabym pić jej whisky teraz, kiedy nie żyje, wydaje mi się groteskowy. Moja troska ma pokazać Beth,

że wiem, jak bardzo nie chce tam wracać. Ale ona nagle bierze głęboki oddech, wysiada i rusza zdecydowanie w kierunku domu, biegnę więc za nią. Wewnątrz dom wydaje się mniejszy, jak wszystko inne zapamiętane z dzieciństwa – ale i tak jest ogromny. Kiedy wprowadziłam się do mieszkania w Londynie, które wynajmuję ze współlokatorką, wydało mi się duże, bo miało wystarczająco wiele pokoi, żeby nie trzeba było oglądać telewizji zza suszącego się prania. Teraz, stojąc w rozbrzmiewającym echem korytarzu, nagle nabieram absurdalnej ochoty, by zrobić gwiazdę. Przystajemy niepewnie, rzucamy bagaże u stóp schodów. Pierwszy raz przyjechałyśmy tu same, bez rodziców, i wydaje się to nam takie dziwne, że nie wiemy, co ze sobą zrobić. Wchodzimy w role podyktowane przyzwyczajeniem, wspomnieniami i tradycją. Tu, w tym domu, jesteśmy dziećmi. Ale muszę się otrząsnąć, bo widzę, że Beth słabnie, a w jej oczach pojawia się panika. – Nastaw czajnik. Wyciągnę jakiś alkohol i napijemy się kawy z prądem. – Erico, nie jadłyśmy jeszcze lunchu. – To co? Przecież przyjechałyśmy odpocząć, prawda? Ale to nieprawda. W żadnym wypadku. Nie wiem, co tu robimy, ale na pewno nie przyjechałyśmy odpocząć. Beth kręci przecząco głową. – Ja napiję się zwykłej herbaty – mówi w drodze do kuchni. Ma wąskie plecy, jej ramiona sterczą przez materiał koszuli. Zauważam to z ukłuciem niepokoju – od naszego ostatniego spotkania minęło tylko dziesięć dni, ale wyraźnie schudła. Mam ochotę ją ścisnąć; zmusić do tego, żeby wyzdrowiała. W domu panuje chłód i wilgoć, więc wciskam guziki na

staroświeckim pulpicie, dopóki głęboko w rurach nie rozlegną się niezadowolone szmery i szum bulgoczącej wody. Paleniska wypełnia śmierdzący popiół; w koszu na śmieci w salonie wciąż leżą chusteczki i wydzielająca słodkawy zapach gnijąca skórka jabłka. Jestem zażenowana, wkraczając w ten sposób w życie Meredith, i robi mi się trochę niedobrze. Jakbym odwracając się, mogła dostrzec w lustrze jej odbicie – kwaśny grymas, lśniące fałszywym złotem włosy. Zatrzymuję się przy oknie i spoglądam na zimowy ogród, kłębowisko splątanych tyczkowatych roślin, których nikt nie przyciął. Z naszych letnich pobytów pamiętam zapach kokosowego olejku do opalania i zupy ogonowej podawanej na lunch nawet w największe upały; słodkie, ciężkie opary róż i lawendy wokół patio; gryzący, mięsisty odór spasionych labradorów Meredith, sapiących z wyczerpania prosto na moje łydki. Teraz jest zupełnie inaczej. To mogło zdarzyć się wieki temu komuś zupełnie innemu. Kilka kropli deszczu muska szybę i nagle czuję się oddalona o setki lat od wszystkiego i wszystkich. Tutaj jesteśmy naprawdę same, Beth i ja. Same w tym domu, połączone zmową milczenia. Minęło już tyle czasu, a wciąż nic się nie wyjaśniło. Beth rozsypuje się kawałek po kawałku, a ja postanowiłam unikać tematu. Najpierw musimy wszystko posegregować, zaprowadzić jakiś ład w niezliczonych warstwach własności i przedmiotów, które narosły w kątach posiadłości. Dom ma mnóstwo pokoi, mebli, szuflad, szafek i kryjówek. Wypadałoby czuć smutek, że zostanie sprzedany i po tych wszystkich latach linia rodu urwie się na Beth i na mnie... Ale ja nie czuję. Może dlatego, że tak naprawdę posiadłość powinna przypaść Henry’emu. To wtedy wszystko się rozpadło. Przez chwilę przyglądam się Beth, która wyjmuje z szuflady koronkowe chusteczki i układa je sobie na kolanie. Wyciąga je pojedynczo, studiując ich wzory,

przesuwając palcem po haftach. Stosik na kolanie nie jest tak porządny jak ten w szufladzie. To, co robi, nie ma żadnego sensu. To jedna z tych rzeczy, których w niej nie rozumiem. – Idę się przejść – oznajmiam, prostując zesztywniałe kolana, walcząc z irytacją. Beth podskakuje, jakby zapomniała, że tu jestem. – Gdzie idziesz? – Idę się przejść, już ci mówiłam. Potrzebuję świeżego powietrza. – Nie spaceruj zbyt długo – odpowiada Beth. To też jej się zdarza: mówić do mnie jak do nieposłusznego dziecka, jakbym mogła uciec. Wzdycham. – Dobrze. Będę za dwadzieścia minut. Rozprostuję kości. Myślę, że wie, dokąd idę. Nogi same mnie prowadzą. Trawnik jest nierówny, przypomina wzburzone morze starej brązowej trawy, w której grzęzną mi stopy. Dawniej był taki wypielęgnowany, taki piękny. Bezwiednie założyłam, że roślinność musiała wymknąć się spod kontroli po śmierci Meredith. Jakie to niedorzeczne, przecież umarła miesiąc temu. Lecz w ogrodzie rzeczywiście widać kilkusezonowe zaniedbania. Wygląda na to, że sami ją zaniedbywaliśmy. Nie mam pojęcia, jak sobie dawała radę przed śmiercią – ani czy w ogóle dawała sobie radę. Po prostu gdzieś głęboko w środku wiedziałam, że istnieje. Mama i tata przyjeżdżali odwiedzić ją mniej więcej raz w roku. Ani Beth, ani ja nie zawitałyśmy tu od wieków. Ale wydaje mi się, że nasza nieobecność była zrozumiała i nikogo specjalnie nie dziwiła. Nigdy nas nie zmuszano do przyjazdu. Może chciała, żebyśmy ją odwiedziły, a może nie. Z Meredith nigdy nie było nic wiadomo. Nie przypominała kochanej babuni, brakowało jej nawet instynktu macierzyńskiego. Kiedy mama dorastała,

mieszkała tu również Caroline, nasza prababka. Kolejna nieprzyjemna postać. Mama wyjechała, gdy tylko mogła. Meredith zmarła nagle, na udar. Jednego dnia żyła, stara, odkąd pamiętam; następnego odeszła. Ostatni raz widziałam ją na srebrnych godach moich rodziców, nie tu, lecz w przegrzanym hotelu z pluszowymi dywanami. Siedziała przy swoim stoliku niczym królowa i mierzyła zimnym spojrzeniem całą salę, a jej bystre oczy lśniły w twarzy ze ściągniętymi wargami. Oto staw. Jest tam, gdzie zawsze, ale w zimowych barwach wygląda zupełnie inaczej. Znajduje się na skraju ogromnego pola nisko rosnącej darni. Pole rozciąga się dalej na wschód, a lasy są na zachód. Kiedyś pokrywały taflę wody cętkowanym zielonym światłem; chłodnym echem gałęzi, na których mrowiło się od rozśpiewanych ptaków. Teraz są nagie, usiane głośnymi gawronami, które trajkoczą i pokrzykują na siebie. W gorące lipcowe dni staw miał nieodparty urok, ale na tle burego nieba wydaje się płaski i płytki jak kałuża. Po powierzchni mkną chmury. Wiem, że nie jest płytki. Dawniej otaczało go ogrodzenie, ale kilka zwojów drutu kolczastego nie mogło powstrzymać zdeterminowanych dzieci. Był wart zadrapań na łydkach i wyrwanych włosów. W promieniach słońca woda miała kolor szklistego błękitu. Wyglądała na głęboką, ale Dinny powiedział, że jest głębsza, niż mi się wydaje. Mówił, że woda tworzy złudzenia optyczne, ale nie wierzyłam mu, dopóki pewnego dnia nie zanurkował. Nabrał dużo powietrza, a potem zanurzył się, młócąc zaciekle nogami. Patrzyłam, jak jego smagłe ciało maleje pod zmarszczkami wody, jak kopie nogami nawet wtedy, gdy zdawało mi się, że powinien już dosięgnąć kredowego dna. Kiedy się wreszcie wynurzył, łapiąc gwałtownie powietrze, wpatrywałam się w niego jak urzeczona.

Staw zasilany jest przez strumień, płynący przez wioskę Barrow Storton wzdłuż rozległego wzgórza obok posiadłości. Wrył mi się w pamięć; mam wrażenie, że wręcz zdominował moje wspomnienia z dzieciństwa. Pamiętam brodzącą w nim Beth, kiedy pływałam po raz pierwszy. Zdenerwowana chodziła tam i z powrotem, bo brzegi stawu były strome, a gdybym utonęła, to odpowiedzialność spadłaby na nią – starszą siostrę. Nurkowałam raz za razem, próbując dobić do dna tak jak Dinny, ale mi się nie udawało. Gdy się wynurzałam, słyszałam, jak Beth mi wymyśla. Wyskakiwałam niczym korek z butelki. Woda wypierała mój dziecięcy tłuszczyk na pulchnych nogach i okrągłym brzuszku. Beth kazała mi wtedy biegać wokół ogrodu, zanim pozwoliła mi choćby zbliżyć się do domu. Musiałam wrócić sucha, a nie zziębnięta i ze szczękającymi zębami, bo to wymagałoby wyjaśnień. Za mną przez pozbawione liści drzewa miga w oddali dom. Nigdy wcześniej tego nie zauważyłam. Latem nie widać go zza drzew, ale teraz patrzy na mnie, czeka. Martwię się, że Beth jest w środku sama, ale nie chcę jeszcze wracać. Idę dalej, pokonuję barierkę i wchodzę na pole. Wystarczy przejść przez to pole, a potem przez kolejne, żeby znaleźć się na kredowych wzgórzach Wiltshire, gdzieniegdzie naznaczonych śladami prehistorii, a miejscami – czołgów i ćwiczeń strzeleckich. Na horyzoncie widać kurhan. Od niego pochodzi nazwa wioski; grobowiec z epoki brązu dla króla, którego imię i sława przepadły w mrokach niepamięci: podłużny, wąski pagórek, długości mniej więcej dwóch samochodów, otwarty z jednej strony. Latem król spoczywa pod dzikim jęczmieniem, żółtym zielem i niezapominajkami, słuchając rozchichotanych skowronków. Teraz musi się zadowolić kruchymi źdźbłami trawy, uschniętymi ostami i torebką po chipsach.

Zatrzymuję się na kurhanie i spoglądam w dół na wioskę, łapiąc oddech po wspinaczce. Niewiele się tam dzieje. Z kilku kominów wznoszą się postrzępione słupy dymu, a paru opatulonych mieszkańców wyprowadza psy w drodze do skrzynki na listy. Z tego samotnego wzgórza wioska wydaje się centrum wszechświata. „Ludna osada!”, przychodzi mi na myśl Coleridge. Przerabiam jego wiersze z dziesiątą klasą. Próbuję ich zmusić, by czytali na tyle wolno, żeby smakować słowa i chłonąć obrazy, ale oni pędzą bez tchu, trajkocząc jak papugi. Tu, na górze, powietrze jest lodowate – spowija mnie jak zimna fala. Mam zdrętwiałe palce u nóg, bo przemokły mi buty. W domu jest jakieś dziesięć albo dwadzieścia par kaloszy, wiem o tym. Stoją na dole w piwnicy, w równym szeregu, zasnute pajęczynami. Kiedyś miałam przerażającą przygodę: nie wytrząsnęłam buta przed wsunięciem do niego nagiej stopy i w środku natknęłam się na mechatego lokatora. Odzwyczaiłam się od wiejskiego życia, nie jestem przygotowana na zmiany terenu, na podłoże, które nie zostało starannie utwardzone dla mojego najwyższego komfortu. A jednak, gdyby ktoś mnie zapytał, powiedziałabym, że to właśnie tu dorastałam. Te letnie wakacje, tak długie i wyraźne w mojej pamięci, są niczym wyspy na morzu szkolnych dni i deszczowych weekendów, zbyt mglistych i podobnych do siebie, by o nich pamiętać. Przy wejściu do kurhanu wiatr lekko zawodzi. Zeskakuję obunóż po kamiennych stopniach, a na dole podrywa się zaskoczona dziewczyna. Prostuje się z lekkim okrzykiem, uderza o niski sufit i znów przykuca, obejmując obiema dłońmi głowę, kołysze nią. – Cholera! Przepraszam! Nie chciałam tu tak wtargnąć... Nie wiedziałam, że ktoś jest w środku. – Uśmiecham się. Blade światło z wejścia oświetla dziewczynę, jej bujne

złote loki, związane turkusową chustą, młodą twarz i dziwnie bezkształtne ciało, opatulone długimi szyfonowymi spódnicami i szydełkowym szalem. Patrzy na mnie spod przymrużonych powiek. Pewnie jestem dla niej tylko sylwetką, czarną bryłą na tle nieba. – Wszystko w porządku? Nie odpowiada. Przed nią w szparach muru tkwią kolorowe bukieciki. Przycięte łodyżki kwiatów są porządnie owinięte wstążką. Czy właśnie tym zajmowała się tu po cichu? Modliła się w na wpół wyobrażonej, na wpół wypożyczonej świątyni? Kiedy dostrzega, że patrzę na złożone przez nią ofiary, wstaje, marszczy gniewnie brwi, a potem przepycha się obok mnie bez słowa. Uświadamiam sobie, że jej bezkształtność to w rzeczywistości nadmiar kształtu – obfitość ciąży. Jest bardzo ładna, bardzo młoda, z rozdętym brzuchem. Kiedy wychodzę z grobowca, spoglądam w dół zbocza ku wiosce, ale nie dostrzegam dziewczyny. Idzie w drugą stronę – tam, skąd przyszłam, w kierunku lasu obok posiadłości. Kroczy zamaszyście, kołysząc ramionami. Tego pierwszego wieczora urządzamy z Beth kolację w gabinecie. Nasz wybór może wydawać się dziwny, ale tylko w tym pokoju stoi telewizor. Jemy makaron z tac ułożonych na kolanach, a towarzystwa dotrzymują nam wieczorne wiadomości, bo wygląda na to, że nie umiemy tu rozmawiać o błahostkach, a na poważną rozmowę nie przyszedł jeszcze czas. Nie jesteśmy na nią gotowe. Nie wiem, czy kiedykolwiek będziemy, ale są pewne sprawy, o które chcę zapytać moją siostrę. Ale poczekam, najpierw się upewnię, że ułożyłam odpowiednie pytania. Mam nadzieję, że jeśli zapytam o właściwe rzeczy, będę mogła jej pomóc. Że prawda ją wyzwoli. Beth goni każdą kluskę po misce, zanim nadzieje ją na

widelec. Kilka razy podnosi widelec, zanim włoży go do ust. Niektóre kluski tam nie docierają – strząsa je z widelca, wybiera inne. Widzę to wszystko kątem oka, tak jak widzę jej zagłodzone ciało. Telewizyjne obrazy połyskują ciemno w jej oczach. – Myślisz, że to dobry pomysł? Zaprosić tu Eddiego na Boże Narodzenie? – pyta mnie nagle. – Pewnie. Czemu nie? Zostaniemy tu przez jakiś czas, żeby wszystko uporządkować, więc możemy równie dobrze zostać na święta. Razem. – Wzruszam ramionami. – W końcu mamy tu mnóstwo miejsca. – Nie, chodzi mi o to, czy... sprowadzać tu dziecko. Do tego... miejsca. – Beth, to tylko dom. Spodoba mu się. Przecież nie wie... Słuchaj. Będzie się świetnie bawił, jestem tego pewna. Tyle tu kątów i szczelin do zbadania. – Dom, ale raczej duży i pusty, prawda? I trochę odludny? Mógłby go przygnębić. – Zawsze możesz mu powiedzieć, żeby przyjechał z jakimś kolegą. Czemu nie? Zadzwoń do niego jutro. Oczywiście, nie na całe święta. Ale może niektórzy pracujący rodzice ucieszyliby się z kilku nadprogramowych dni odpoczynku, zanim ich mali rozbójnicy wrócą do domu, jak myślisz? – Hm. – Beth przewraca oczami. – Nie wydaje mi się, żeby któraś z matek w tej szkole zajmowała się czymś tak pospolitym jak zarabianie na życie. – Tylko taka hołota jak ty? – Tylko taka hołota jak ja – zgadza się z kamienną twarzą. – Co za ironia losu, w końcu jesteś kimś. O błękitnej krwi, gwoli ścisłości. – Nic podobnego. Nie bardziej niż ty. – Nie. Szlacheckie pochodzenie chyba mnie ominęło. –

Uśmiecham się. Tak powiedziała mi Meredith, kiedy miałam dziesięć lat. „Twoja siostra ma dystynkcję Calcottów, Erico. Obawiam się, że ty to wykapany ojciec”. Nie przeszkadzało mi to wtedy i nie przeszkadza teraz. W tamtym momencie nie byłam pewna, co oznacza „dystynkcja”. Pomyślałam, że chodzi jej o moje włosy, które ostrzyżono na krótko w następstwie pewnego incydentu z gumą do żucia. Kiedy Meredith się odwróciła, pokazałam jej język, a mama pogroziła mi palcem. Beth też to odrzuca. Walczyła z Maxwellem – ojcem Eddiego – żeby pozwolił ich synowi chodzić do wiejskiej szkoły podstawowej, niewielkiej i przyjaznej, z kącikiem natury w rogu dziedzińca: był tam skrzek i wyschnięte szczątki nimf ważek, a wiosną pierwiosnki, potem fiołki. Ale Maxwell wygrał w kwestii edukacji ponadpodstawowej. I może dobrze się stało. Teraz Eddie spędza cały semestr w internacie. Beth ma długie tygodnie, żeby się przygotować na jego przyjazd i wykrzesać z siebie odrobinę prawdziwej radości. – Zapełnimy ten dom – przekonuję. – Udekorujemy korytarze. Znajdę radio. Nie będzie jak... – Ale urywam w pół zdania. Nie bardzo wiem, co chciałam powiedzieć. Program w małym telewizorze w kącie nagle przerywają zakłócenia i obie się wzdrygamy. Dobiega północ, a Beth i ja jesteśmy już w swoich pokojach. Tych samych co zawsze, w których czekały na nas te same kapy, gładkie i wypłowiałe. Na początku wydało mi się to surrealistyczne. Ale właściwie po co zmieniać kapy w pokojach, których się nigdy nie używa? Wątpię, czy Beth już śpi. Cisza w domu dźwięczy jak dzwon. Materac zapada się nisko w miejscu, w którym siadam, stracił już swoją sprężystość. Łóżko ma ciemne dębowe wezgłowie, a na ścianie wisi

akwarela, teraz całkiem wyblakła. Łodzie w porcie, chociaż nigdy nie słyszałam, żeby Meredith wybrała się na wybrzeże. Sięgam za wezgłowie, macając pionowe przęsła, dopóki jej nie znajduję, łamliwej i oblepionej kurzem. To wstążka, którą tam zawiązałam – czerwona plastikowa wstążka z kokardy na prezencie urodzinowym. Przywiązałam ją za łóżkiem, kiedy miałam osiem lat, żeby mieć jakiś sekret, o którym tylko ja będę wiedziała. Mogłam o niej myśleć po powrocie do szkoły. Wyobrazić ją sobie, schowaną, nietkniętą podczas sprzątania, gdy ludzie wchodzili i wychodzili z pokoju. Coś, o czym wiem tylko ja; pamiątka po mnie, którą zawsze odnajdę. Słyszę lekkie pukanie i zza drzwi wyłania się twarz Beth. Rozpuściła warkocz, włosy okalają jej twarz. Wygląda młodziej. Czasami jest taka piękna, że ból rozdziera mi serce, ściska żebra. Słabe światło lampki nocnej uwydatnia jej kości policzkowe i cienie pod oczami, podkreśla łuk jej górnej wargi. – Wszystko w porządku? Nie mogę zasnąć – szepcze, jakby w domu był jeszcze ktoś, kogo można obudzić. – W porządku, Beth, po prostu nie jestem śpiąca. – Aha. – Zwleka z odejściem, waha się. – Tak dziwnie tu być. To nie jest pytanie. Czekam. – Czuję się... Czuję się trochę jak Alicja po drugiej stronie lustra. Wiesz, o co mi chodzi? Wszystko wydaje się takie znajome, a jednak jest inne. Jakby wywrócone do góry nogami. Jak myślisz, dlaczego zostawiła nam ten dom? – Sama nie wiem. Pewnie na złość mamie i wujkowi Cliffordowi. To byłoby w stylu Meredith. – Wzdycham. Beth wciąż się waha i jest w tym taka ładna, taka dziewczęca. Przez chwilę mam wrażenie, jakby od tamtych dni nie upłynęła ani minuta, jakby nic się nie zmieniło. Mogłaby znów mieć

dwanaście lat, a ja osiem. Mogłaby zaglądać do pokoju, żeby mnie obudzić i pilnować, bym nie spóźniła się na śniadanie. – Moim zdaniem chciała nas ukarać – mówi cicho i rzuca mi zbolałe spojrzenie. – Nie, Beth. Nie zrobiłyśmy nic złego – odpowiadam stanowczo. – Nie zrobiłyśmy? Tamtego lata. Nie. Nie, chyba nie. – Rzuca mi szybkie, badawcze spojrzenie i odnoszę wrażenie, że próbuje coś zrozumieć, dotrzeć do jakiejś prawdy o mnie. – Dobranoc, Rick – szepcze, zwracając się do mnie dawnym chłopczyńskim zdrobnieniem, i znika za drzwiami. Pamiętam tak dużo z tamtego lata. Z ostatniego lata, kiedy wszystko było dobrze, lata roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego szóstego. Pamiętam, że Beth rozpaczała z powodu rozpadu grupy Wham! Pamiętam, jak od upału wyskoczyły mi na dekolcie swędzące pęcherze i że mdliło mnie, gdy pękały mi pod paznokciami. Pamiętam martwego zająca w lesie, którego chodziłam oglądać prawie codziennie, przerażona i zafascynowana powolnym opadaniem i mięknięciem jego ciałka. Wydawało mi się, że oddycha, dopóki nie dźgnęłam go patykiem, żeby sprawdzić, czy na pewno nie żyje, i nie odkryłam, że za ruch odpowiadały żarłoczne robaki w jego wnętrzu. Pamiętam, jak dwudziestego trzeciego lipca oglądałam w maleńkim telewizorze Meredith ślub Sarah Ferguson z księciem Andrzejem – ach, ta ogromna suknia, której zazdrościłam jej z całego serca. Pamiętam, jak obmyśliłam układ taneczny do przeboju Diany Ross Chain Reaction. Pamiętam, że do kostiumu ukradłam jedno z boa Meredith, potykając się i przewracając o nie: było jak burza piór. Ze ściśniętym ze strachu żołądkiem schowałam je w rzadko używanej szufladzie, zbyt przerażona,

żeby się przyznać. Pamiętam dziennikarzy i policjantów stojących naprzeciw siebie po obu stronach żelaznych bram Storton Manor. Policjanci mieli ręce złożone na piersiach, wyglądali na znudzonych i zgrzanych w swoich mundurach. Dziennikarze manewrowali swoim sprzętem, mówili do kamer i magnetofonów, cały czas czekając na informacje. Pamiętam przeszywający wzrok Beth, kiedy policjant rozmawiał ze mną o Henrym, pytał, gdzie się bawiliśmy, co robiliśmy. Z ust pachniało mu miętówkami Polo, skwaśniałym cukrem. Chyba mu to powiedziałam i źle się poczułam, a Beth wlepiała we mnie szorstkie, zdumione spojrzenie. Tej nocy śpię dobrze – mimo tych myśli i po przywyknięciu do chłodnego dotyku pościeli i nieznajomej ciemności pokoju. Jest jeszcze ten zapach, nie przykry, ale wszechobecny. Zapach domu, który przesiąkł swoimi mieszkańcami – mieszanina woni ich mydeł, dezodorantów i włosów, które trzeba już umyć; ich perfum i skóry; jedzenia, które gotują. Mimo zimy ten zapach utrzymuje się w każdym pokoju, działa na wyobraźnię i wytrąca z równowagi. Budzę się raz i wydaje mi się, że słyszę, jak Beth chodzi po domu. A potem śni mi się staw. Śnię, że w nim pływam i próbuję zanurkować, że muszę coś wydobyć z dna, ale nie mogę tego dosięgnąć. Czuję paraliżujący chłód wody, ucisk w płucach i przerażenie, na co natrafią moje palce.

Wyjazd 1902 Pozostanę nieugięta, powtórzyła sobie w duchu Caroline, ukradkiem spod opuszczonych powiek obserwując ciotkę Bathildę. Starsza kobieta metodycznie opróżniła swój talerz, zanim ponownie zabrała głos. – Obawiam się, że popełniasz poważny błąd, moja droga. Ale w oczach ciotki nie dostrzegła wcale obawy. Raczej przebłysk satysfakcji, a wręcz samozadowolenia, jakby wbrew wcześniejszym zapewnieniom mimo wszystko czuła się zwycięsko. Caroline wpatrywała się we własny talerz. Tłuszcz zastygł na sosie, tworząc nieapetyczny kożuch. – Już o tym wspominałaś, ciociu Bathildo – odezwała się cichym, pełnym szacunku głosem, ale ciotka i tak rzuciła jej gniewne spojrzenie. – Jeśli się powtarzam, dziecko, to dlatego, że moje słowa najwyraźniej do ciebie nie docierają – odparowała. Policzki Caroline spłonęły rumieńcem. Poprawiła sztućce na stole, koncentrując się na gładkim ciężarze srebra pod palcami. Zmieniła nieco pozycję. Była ciasno opięta gorsetem i obolała. – I nie wierć się – dodała Bathilda. Sala restauracyjna w La Fiorentinie była zbyt roziskrzona. Szyby okien zmętniały od oparów gorącego jedzenia i oddechów gości. Żółte światło odbijało się i połyskiwało na szkle, biżuterii i wypolerowanym metalu. Po długiej, ciężkiej zimie wydawało się, że wiosna tylko czeka, by rozkwitnąć kuszącym śpiewem ptaków i pękami krokusów, oplatając drzewa w parku zieloną mgłą, ale nad Nowy Jork nadciągnęła długa fala opadów.

Caroline dostrzegła swoje odbicie w kilku rozmieszczonych wokół sali lustrach, powtarzających każdy jej ruch. Wytrącona z równowagi tym wszechobecnym nadzorem, zarumieniła się jeszcze mocniej. – Ależ ja cię słucham, ciociu. Zawsze cię słuchałam. – Słuchałaś mnie dawniej, dlatego że musiałaś, jak mniemam. Teraz, gdy tylko uznałaś się za dość dorosłą, całkiem mnie lekceważysz. Cóż, cieszę się tylko, że mój biedny drogi brat nie dożył tego dnia, by zobaczyć, jak zawiodłam jego jedyne dziecko. – Bathilda westchnęła męczeńsko. – Nie zawiodłaś mnie, ciociu – bąknęła niechętnie Caroline. Kelner zabrał ich puste talerze, przyniósł im słodkie białe wino w miejsce czerwonego oraz przysunął wózek z deserami. Bathilda upiła łyk, znacząc pozłacany brzeg kieliszka smugą tłuszczu, a następnie wybrała wypełnioną kremem eklerkę, odkroiła pokaźny kawałek ciastka i otworzyła usta, by go w nich zmieścić. Mięsiste fałdy jej podbródka zawijały się wokół koronkowego kołnierzyka. Caroline przyglądała się temu z odrazą, czując skurcz w gardle. – Nigdy nie czułam się przez ciebie kochana – szepnęła tak cicho, że słowa rozpłynęły się w szmerze rozmów oraz odgłosów jedzenia, picia, żucia i przełykania. W powietrzu wisiał zapach pieczonego mięsa i zupy doprawionej curry. – Nie mamrocz pod nosem, Caroline. – Bathilda skończyła eklerkę i wytarła krem z kącików ust. Już niedługo. Już naprawdę niedługo, powtarzała sobie Caroline. Ciotka jest jak forteca, pomyślała gniewnie. Barykady manier i okopy bogactwa wokół wnętrza wypełnionego najczęściej tłustym jedzeniem i sherry. Na pewno nie ma tam choćby krztyny serca, miłości czy ciepła. Caroline poczuła, jak wzbiera w niej bunt.

– Pan Massey to dobry człowiek, pochodzi z szacownej rodziny – zaczęła spokojnym, rozsądnym tonem. – Zasady tego człowieka nie mają żadnego znaczenia. Corin Massey zrobi z ciebie zwykłego kocmołucha. On cię nie uszczęśliwi – przerwała jej Bathilda. – Bo jakże by mógł? Nie jest ciebie godzien. Nie dorównuje ci ani pod względem majątku, ani pod względem manier; w żadnej dziedzinie życia. – Ledwie go poznałaś! – wykrzyknęła Caroline. Bathilda spojrzała na nią surowo. – Pragnę przypomnieć, że i ty ledwie go poznałaś. I chociaż masz już osiemnaście lat, chociaż jesteś ode mnie niezależna, to czy wychowując cię, nie zasłużyłam sobie na twój szacunek? – Utrzymywałaś mnie za pieniądze, które zostawili moi rodzice. Spełniłaś swój obowiązek – zauważyła Caroline z nutą goryczy. – Nie przerywaj mi, Caroline. Nosimy dobre nazwisko; tu, w Nowym Jorku, daleko byś z nim zaszła. A mimo to postanowiłaś wyjść za... farmera. I zostawić wszystko i wszystkich, których znasz, żeby zamieszkać Bóg wie gdzie. Zawiodłam, to jedno wiem. Nie udało mi się wpoić ci szacunku, zdrowego rozsądku i przyzwoitości, mimo wszelkich wysiłków. – Ależ ja tu nikogo nie znam, ciociu. Taka jest prawda. Znam tylko ciebie – odpowiedziała ze smutkiem Caroline. – A poza tym Corin nie jest farmerem. Ma ranczo z bydłem i odnosi duże sukcesy. Jego interes... – Jego interes? W jego interesie byłoby pozostać w dziczy, zamiast wdzierać się na salony i polować na łatwowierne dziewczęta. – Mam dość pieniędzy. – Caroline zadarła wyzywająco podbródek. – Nie będziemy biedni. – Jeszcze ich nie masz. Nie otrzymasz ich przez następne

dwa lata. Zobaczymy, jak ci się spodoba życie z farmerskich dochodów do tego czasu. I zobaczymy, na ile wystarczy twój majątek, kiedy ten farmer dostanie go w swoje ręce i ruszy do kasyna! – Nie mów tak, ciociu. To dobry człowiek. Kocha mnie, a ja... a ja kocham jego – oświadczyła stanowczo Caroline. Kochał ją. Pozwoliła sobie rozkoszować się tą myślą i nie mogła powstrzymać uśmiechu. Kiedy Corin oświadczył się Caroline, powiedział, że pokochał ją od pierwszej chwili, gdy się spotkali – przed miesiącem na balu Montgomery’ego, wyprawionym z okazji zapustów. Od czasu debiutu Caroline zazdrościła innym dziewczętom radości, jaką czerpały z tego rodzaju wyjść. Tańczyły, śmiały się i gawędziły swobodnie. Caroline, zmuszona wejść na salę w towarzystwie Bathildy, zawsze czuła się pokrzywdzona przez los i zawsze bała się odezwać, żeby ciotka jej nie poprawiła albo nie zrugała. Corin to zmienił. Na bal Montgomery’ego Caroline wybrała jedwabną płową suknię i szmaragdy matki. Naszyjnik zwisał chłodnym ciężarem wokół jej szyi, pokrywając delikatny dekolt dziewczyny blaskiem złota i rzucając głębokie iskry, które tańczyły w jej szarych oczach. – Wygląda panienka jak cesarzowa – orzekła z podziwem Sara, szczotkując jasne włosy Caroline i upinając wysoki kok na czubku jej głowy. Potem oparła stopę na stołku, żeby zasznurować gorset swojej pani. Talia Caroline była przedmiotem zazdrości jej rówieśniczek, dlatego Sara zawsze starała się zasznurować go tak ściśle, jak tylko umiała. – Żaden mężczyzna na sali nie będzie w stanie się panience oprzeć. – Tak myślisz? – zapytała Caroline bez tchu. Sara, ciemnowłosa dziewczyna z życzliwym uśmiechem, była dla niej

najbliższym odpowiednikiem prawdziwej przyjaciółki. – Obawiam się jednak, że będą się w stanie oprzeć mojej ciotce – westchnęła. Bathilda odesłała z kwitkiem niejednego płochliwego konkurenta dziewczyny, uznając młodzieńców za niegodnych. – Ciotka wiąże z panienką wielkie nadzieje, to wszystko. Nic dziwnego, że troszczy się o to, za kogo panienka wyjdzie – uspokajała ją Sara. – Jak tak dalej pójdzie, to za nikogo nie wyjdę i już zawsze będę musiała wysłuchiwać, jak ją rozczarowałam! – Nic podobnego! Pojawi się ten jedyny, który podbije serce panienki ciotki, jeśli to będzie konieczne, żeby panienkę zdobyć. Proszę na siebie spojrzeć! Olśni ich panienka, wiem o tym. – Sara uśmiechnęła się. Caroline spojrzała jej w oczy w lustrze. Sięgnęła przez ramię i chwyciła palce pokojówki, ściskając je, żeby dodać sobie odwagi. – Spokojnie. Wszystko będzie dobrze – zapewniła ją Sara, podchodząc do toaletki po puder i róż do policzków. Schodząc szerokimi schodami do rozświetlonej sali balowej Montgomery’ego, Caroline wyglądała jak wcielenie dobrze ułożonej, niewinnej panny z towarzystwa. Sala skrzyła się blaskiem szlachetnych kamieni i rozbrzmiewała śmiechem. Powietrze było ciężkie od oparów wina i perfumowanej pomady do włosów. Przez pokój płynęły przekazywane z ust do ust plotki i uśmiechy: na przemian przyjacielskie, rozbawione, złośliwe. Caroline widziała, jak inni oceniają jej suknię, podziwiają klejnoty i szydzą z jej ciotki; dostrzegała rzucane w jej stronę spojrzenia i słyszała komentarze wymieniane półgłosem za zasłoną delikatnych palców i szylkretowych cygarniczek. Uśmiechała się i klaskała ze wszystkimi, kiedy

Harold Montgomery wykonał swój popisowy numer: napełnił piramidę kieliszków kaskadą szampana z ogromnej butli. Płyn pienił się i rozlewał, mocząc nóżki kieliszków, które plamiły rękawiczki pań. W sali było gorąco i duszno. Caroline stała wyprostowana, sącząc kwaśne wino, od którego kręciło jej się w głowie, i czuła jak pod pachami zbierają jej się krople potu. Z każdego kominka buchał ogień, a setki elektrycznych świec na żyrandolach płonęło tak jasnym światłem, że widziała, jak czerwony barwnik na wargach Bathildy wsiąka w bruzdy wokół jej ust. I nagle pojawił się przed nimi Corin. Prawie nie słyszała, jak Charlie Montgomery go przedstawia, bo jej uwagę przykuło szczere spojrzenie nowo przybyłego i jego serdeczność. Gdy się zarumieniła, on również spłonął rumieńcem, szukając odpowiednich słów powitania. W końcu powiedział: „Witam, jak się pani miewa?”, jakby byli starymi znajomymi, którzy umówili się na partyjkę wista. Chwycił jej dłoń w haftowanej rękawiczce, jakby chciał nią potrząsnąć, a potem, zrozumiawszy swój błąd, wypuścił ją gwałtownie, pozwalając, by opadła bezwładnie na jej suknię. Caroline jeszcze mocniej się zarumieniła i nie śmiała nawet spojrzeć na Bathildę, która mierzyła młodzieńca surowym wzrokiem. – Bardzo przepraszam... ja, hm... proszę wybaczyć – wymamrotał, skłonił głowę i zniknął w tłumie. – Cóż za osobliwy młodzieniec! – wykrzyknęła z niesmakiem Bathilda. – Charlie, gdzieś ty go znalazł? – Czarne, gładko przylizane włosy Charliego Montgomery’ego zalśniły, kiedy obrócił głowę. – Och, proszę się nie przejmować Corinem. Trochę wyszedł z wprawy, to wszystko. Jest moim dalekim kuzynem. Jego rodzina mieszka tu, w Nowym Jorku, ale on wiele lat temu

przeniósł się na zachód, na Terytorium Oklahomy. Przyjechał do miasta na pogrzeb ojca – wyjaśnił Charlie. – To rzeczywiście osobliwe – powtórzyła Bathilda. – Nigdy nie sądziłam, że maniery to kwestia wprawy. Charlie uśmiechnął się blado w odpowiedzi. Caroline zerknęła na ciotkę i zobaczyła, że starsza kobieta nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo jest nielubiana. – Co się stało z jego ojcem? – zapytała Charliego Caroline, zaskakując samą siebie. – Jechał jednym z tych pociągów, które zderzyły się w tunelu Park Avenue w zeszłym miesiącu. Potworna sprawa – odrzekł Charlie z grymasem. – Siedemnaście ofiar, według aktualnych doniesień, i prawie czterdziestu rannych. – Co za koszmar... – szepnęła Caroline. Charlie skinął głową. – Trzeba napędzać pociągi elektrycznością. Wprowadzić automatyczną sygnalizację, żeby ospali motorniczy nie mogli powodować takich tragedii! – oznajmił. – Ale w jaki sposób miałaby działać, jeśli nikt by nią nie zawiadywał? – zapytała Caroline, ale Bathilda westchnęła lekko, jakby była znudzona tematem, więc Charlie Montgomery pożegnał je i odszedł. Caroline wypatrywała w tłumie brązowych włosów nieznajomego i zrozumiała, że mu współczuje – straty ojca i tego, że wypuścił jej dłoń pod bezlitosnym spojrzeniem Bathildy. Umiała zrozumieć szok i ból po utracie najbliższej rodziny. Sączyła w zamyśleniu wino, które ogrzało się w jej dłoni i teraz drażniło przełyk. Czuła ciężar szmaragdów na dekolcie i lejący się materiał sukni na udach, jakby jej skóra nagle zatęskniła za dotykiem. Kiedy Corin zjawił się u jej boku chwilę później i poprosił ją do tańca, zgodziła się bez słowa,

skinąwszy z zaskoczeniem głową, bo wzruszenie odebrało jej głos. Bathilda piorunowała go wzrokiem, ale nawet na nią nie spojrzał, aż wykrzyknęła: „Doprawdy!”. Tańczyli walca, a Caroline, która zastanawiała się, czemu Corin wybrał tak wolny taniec pod koniec balu, wyczytała odpowiedź w jego niepewnych krokach i ostrożnym prowadzeniu. Uśmiechnęła się do niego nieśmiało. Początkowo milczeli, a potem powiedział: – Musi mi pani wybaczyć, panno Fitzpatrick. Za to, co było wcześniej, i za... Obawiam się, że nie jestem utalentowanym tancerzem. Upłynęło trochę czasu, odkąd miałem przyjemność uczestniczyć w takim wydarzeniu i tańczyć z kimś tak... hm... – Zawahał się, a ona uśmiechnęła się, spuszczając wzrok, jak ją nauczono. Czuła żar jego dłoni na talii, jakby trzymał ją bezpośrednio na jej skórze. Nagle poczuła się naga, równocześnie zdeprymowana i podekscytowana. Miał mocno opaloną twarz, a słońce odcisnęło swój ślad również na jego brwiach i wąsach, nadając im ciepły odcień. Zaczesane, lecz niewypomadowane włosy zachowywały się niesfornie, a kiedy jeden z kosmyków opadł mu na brwi, miała ochotę wyciągnąć dłoń i go odrzucić. Wpatrywał się w nią jasnobrązowymi oczami i zdawało jej się, że widzi w nich zaskoczenie i radość. Kiedy taniec dobiegł końca i Corin wziął Caroline za rękę, żeby odprowadzić ją z parkietu, jej rękawiczka zaczepiła się o szorstką skórę jego dłoni. Wiedziona impulsem, obróciła tę dłoń w swojej i przyjrzała się jej badawczo, przyciskając kciuk do zgrubień u podstawy każdego palca, przymierzając do nich własną dłoń. W jego uścisku jej ręka wyglądała jak ręka dziecka, lecz kiedy nabrała powietrza i otworzyła usta, żeby mu o tym

powiedzieć, zrozumiała, że byłoby to niestosowne. Wtedy naprawdę poczuła się jak dziecko. Zauważyła, że jej towarzysz ciężko oddycha. – Czy dobrze się pan czuje, panie Massey? – zapytała. – Tak... wszystko w porządku, dziękuję. Trochę tu duszno, prawda? – Podejdźmy do okna, tam powietrze będzie świeższe – zaproponowała, ujmując go za ramię i prowadząc przez tłum. Powietrze rzeczywiście było ciężkie od potu i oddechów, gęste od dymu, muzyki i głosów. – Dziękuję – powiedział Corin. Długie skrzydłowe okna były zamknięte dla ochrony przed mrozem lutowej nocy, ale mimo to zimno promieniowało z szyb, zapewniając chłód, w którym mogli odpocząć zmęczeni balem. – Nie nawykłem widzieć tylu ludzi równocześnie pod jednym dachem. To zabawne, jak szybko można się odzwyczaić od takich rzeczy. – Wzruszył ramionami w geście zbyt swobodnym jak na jego elegancki frak. – Ja nigdy nie wyjeżdżałam z Nowego Jorku – wyrwało się Caroline. – To znaczy, tylko do letniego domu mojej rodziny, na wybrzeże... Chcę przez to powiedzieć... – Ale nie była pewna, co chce mu przez to powiedzieć. Że musi być kimś niezwykłym, prawie jak mityczny heros, skoro wybrał życie z dala od cywilizacji, na dziewiczej ziemi. – Nie chciałaby pani podróżować, panno Fitzpatrick? – zapytał, a Caroline uświadomiła sobie, że coś się między nimi zaczyna, jakieś pertraktacje, badanie terenu. – Tu jesteś, moja droga. – Nagle wyrosła obok nich Bathilda, która, jak się okazało, pertraktacje potrafiła wypatrzyć ze sporej odległości. – Chodź ze mną, chcę cię przedstawić lady Clemence.

Caroline nie miała wyboru, musiała dać się odprowadzić ciotce, ale zerknęła za siebie przez ramię i uniosła dłoń w nieznacznym geście pozdrowienia. – Ależ dziecko, nie bądź śmieszna! – Głos Bathildy wdarł się w jej rozmyślania i zmusił do powrotu do rzeczywistości, czyli do lunchu w La Fiorentinie. – Zachowujesz się jak zadurzona pensjonarka! Ja też czytałam powieść pana Wistera, ale ty najwyraźniej wbiłaś sobie te romantyczne fantazje do głowy. Nie wyobrażam sobie, z jakiego innego powodu zdecydowałabyś się wyjść za kowboja. Ale przekonasz się, że Wirgińczyk to fikcja literacka, która ma niewiele wspólnego z rzeczywistością. Czy nie czytałaś również o zagrożeniach, jakie czyhają na pograniczu, o bezkresnej pustce, o niewygodach? – To już przeszłość. Corin wszystko mi opowiedział. Jego zdaniem te ziemie są tak piękne, że w każdym źdźble trawy można dostrzec dzieło Boga... – Słysząc te słowa, Bathilda parsknęła niegrzecznie. – A pan Wister sam przyznaje, że dzika epoka, którą opisał, dawno minęła. Woodward to świetnie prosperujące miasteczko, tak mówi Corin... – Woodward? A kto słyszał cokolwiek o Woodward? W jakim leży stanie? – Ja... nie wiem – przyznała Caroline, ściągając wargi z urazą. – W żadnym, dlatego nie wiesz. Nie należy do Unii. To niezbadane tereny, pełne dzikusów i nieokrzesanych mężczyzn różnego rodzaju. Słyszałam nawet, że na zachód od Dodge City nie ma już dam, tylko kobiety najgorszych obyczajów. Żadnych dam! Czy potrafisz sobie wyobrazić tak bezbożne miejsce? – Klatka piersiowa Bathildy falowała pod szkarłatną suknią. Rumieniec pokrywał całą jej twarz aż do linii stalowych,

natapirowanych włosów. To wzburzenie, zrozumiała z niedowierzaniem Caroline. Bathilda była naprawdę wzburzona. – Oczywiście, że są tam damy! Jestem pewna, że te opowieści są mocno przesadzone – zapewniła Caroline. – Nie rozumiem, jak możesz być pewna czegokolwiek, skoro nic nie wiesz. Bo i skąd miałabyś wiedzieć, Caroline? Jesteś tylko dzieckiem! On powiedziałby wszystko, żeby zdobyć taką piękną i bogatą żonę. A ty wierzysz w każde jego słowo! Porzucisz dom, rodzinę i wszystkie perspektywy, jakie masz. I po co? Żeby zamieszkać w miejscu, gdzie nie będziesz miała ani nazwiska, ani towarzystwa, ani komfortu. – Komfort będę miała – podkreśliła Caroline. W tydzień po balu Corin zabrał Caroline na lodowisko w Central Parku w towarzystwie Charliego Montgomery’ego i jego siostry Diany, którzy taktownie zapewnili parze dużo prywatności. Był koniec lutego, a niebo przybrało niezwykły żółtobiały kolor. Płatki śniegu wirujące na jego tle najpierw zdawały się czarne, a potem, nim opadły na ziemię, bledły w otoczeniu nagich drzew. – W dzieciństwie zawsze trochę się bałem jeździć tu na łyżwach. Czekałem tylko, aż lód się załamie – powiedział Corin z uśmiechem, stawiając drobne, ostrożne kroki, jakby szedł, a nie jeździł na łyżwach. – Niepotrzebnie się pan martwił, panie Massey. Na początku zimy spuszczają stąd większość wody, żeby mieć pewność, że zamarznie aż do dna – odrzekła wesoło Caroline. Przejmujący mróz zarumienił ich policzki i zamieniał oddechy w strzępiaste białe chmurki. Caroline wetknęła dłonie w rękawiczkach do kieszeni płaszcza i płynnym ruchem

zatoczyła ogromne koło wokół Corina. – Jest pani w tym bardzo dobra, panno Fitzpatrick. O wiele lepsza niż ja! – Kiedyś stale przychodziłam tu z mamą. Byłam wtedy małą dziewczynką. Ale już od dawna nie jeżdżę na łyżwach. Bathilda tego nie aprobuje. – A gdzie jest teraz pani matka? – zapytał Corin, machając nieporadnie ramionami, żeby utrzymać równowagę. Śnieg oprószył rondo jego kapelusza, nadając mu odświętny wygląd. – Moi rodzice zginęli. Osiem lat temu – odpowiedziała Caroline, zatrzymując się przed Corinem, który także stanął w miejscu. – Któregoś wieczora, kiedy wracali do domu, w fabryce był wybuch. Zawaliła się jedna ze ścian i... przygniotła ich powóz – wyznała cicho. Corin wyciągnął ręce, jakby chciał ją objąć, ale po chwili je opuścił. – Co za tragedia. Bardzo pani współczuję... – powiedział. – Charlie opowiedział mi o pańskim ojcu. Ja również panu współczuję – odrzekła Caroline, zastanawiając się, czy też zauważył, w jak podobnych, koszmarnych i klaustrofobicznych okolicznościach oboje stracili bliskich. Spuściła wzrok na swoje łyżwy. W środku palce jej stóp już niemal zdrętwiały. – No, dalej, panie Massey; ruszmy się, zanim przylepimy się do lodu! – zaproponowała, wyciągając do niego dłoń. Przyjął ją z uśmiechem, a potem skrzywił się, kiedy pociągnęła go za sobą, bo jechał chwiejnie, jak niemowlę stawiające pierwsze kroki. Kiedy na lodzie zrobiło się tak tłoczno, że spokojna jazda okazała się prawie niemożliwa, poszli do pawilonu na gorącą czekoladę. Ze swojego stolika obserwowali przez okno chłopców, przemykających zuchwale między dorosłymi. Caroline zdała sobie sprawę, że zimowa pogoda nie doskwiera jej tak mocno jak zazwyczaj. Może rozgrzewała ją bliskość

Corina – w jego obecności krew krążyła jej w żyłach szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. – Ma pani niezwykłe oczy, panno Fitzpatrick – powiedział Corin, uśmiechając się nieśmiało. – Lśnią niczym srebrne dolary na śniegu! – wykrzyknął. Caroline nie miała pojęcia, co mu odpowiedzieć. Nie była przyzwyczajona do komplementów, więc zawstydzona spuściła wzrok na filiżankę. – Bathilda mówi, że mam zimne spojrzenie. Ubolewa nad tym, że nie odziedziczyłam błękitnych oczu po moim ojcu – odparła, mieszając wolno czekoladę. Ale Corin wsunął jej palec pod brodę, a jego dotyk przeszył ją niczym prąd. – Pani ciotka się myli – oznajmił. Oświadczyny nastąpiły zaledwie trzy tygodnie później, kiedy lód w parkach zaczął topnieć, a wyblakłe niebo nabrało żywszych odcieni. Corin odwiedził Caroline we wtorek po południu, wiedząc, że zastanie ją samą, gdyż ciotka miała w zwyczaju grać tego dnia w brydża z lady Atwell. Kiedy Sara wprowadziła go do pokoju, Caroline zarumieniła się i zaschło jej w gardle, a gdy wstała, by go powitać, nogi niemal odmówiły jej posłuszeństwa. Na jego widok zawsze ogarniała ją mieszanina radości i przerażenia; za każdym razem reagowała silniej. Wszystkie słowa wyleciały jej z głowy. Zamykając za sobą drzwi, Sara posłała swojej pani podekscytowany uśmiech. – Jaka miła wizyta – wykrztusiła wreszcie Caroline głosem tak samo drżącym jak jej dłonie. – Mam nadzieję, że dobrze się pan miewa? Zamiast odpowiedzieć, Corin obrócił kapelusz w dłoniach. Otworzył usta, ale zawahał się, po czym wsunął palec pod kołnierzyk i szarpnął mocno, jakby chciał go poluzować.

Caroline złożyła ręce, żeby opanować ich drżenie, i czekała, wpatrując się w niego ze zdumieniem. – Czy... czy nie zechciałby pan usiąść? – zasugerowała w końcu. Corin zerknął na nią i wreszcie zebrał się w sobie. – Nie, nie zechciałbym – oświadczył szorstkim tonem, który przestraszył Caroline. Stali naprzeciw siebie przez dłuższą chwilę, a potem Corin przemierzył pokój dwoma ogromnymi krokami, ujął twarz Caroline w dłonie i pocałował ją. Napór jego warg tak ją zaskoczył, że nie uczyniła żadnego ruchu, by go powstrzymać albo się odsunąć, chociaż wiedziała, że powinna. Oszołomiła ją niespodziewana delikatność jego warg, żar jego ciała. Nie mogła złapać oddechu i zakręciło się jej w głowie, a w brzuchu poczuła osobliwe, ciepłe pulsowanie. – Panie... panie Massey... – wyjąkała, kiedy przerwał pocałunek, wciąż trzymając jej twarz w dłoniach i przyglądając się jej w napięciu. – Caroline... wyjedź ze mną. Wyjdź za mnie – powiedział. Caroline nie mogła znaleźć słów, by mu odpowiedzieć. – Czy ty... czy to znaczy, że mnie kochasz? – zapytała w końcu. Serce waliło jej jak młot, kiedy czekała na odpowiedź; na słowa, o których marzyła. – Czyżbyś o tym nie wiedziała? Nie zauważyłaś? – zapytał z niedowierzaniem. – Kocham cię od chwili, gdy cię ujrzałem. Od pierwszej chwili – wyszeptał. Caroline zamknęła oczy, przytłoczona ulgą. – Uśmiechasz się – zauważył Corin, muskając palcem jej policzek. – Czy to znaczy, że za mnie wyjdziesz, czy po prostu się ze mnie śmiejesz? – Uśmiechnął się niespokojnie, a Caroline zamknęła jego dłoń w swoich i przycisnęła ją do twarzy.

– To znaczy, że za pana wyjdę, panie Massey. To znaczy, że... niczego nie pragnę bardziej, niż za pana wyjść – szepnęła. – Będziesz ze mną szczęśliwa – obiecał i ponownie ją pocałował. Bathilda nie ogłosiła zaręczyn swojej bratanicy z Corinem Masseyem. Odmówiła pomocy przy kompletowaniu wyprawy ślubnej, zakupie ubrań podróżnych i pakowaniu skórzanych kufrów. Zamiast tego obserwowała, jak Caroline starannie składa nowe, szyte na miarę ubrania, spódnice z klinów i haftowane szmizjerki. – Pewnie uważasz się za emancypantkę, skoro porywasz się na taką ekstrawagancję. Dziewczyna Gibsona, bez dwóch zdań – orzekła. Caroline nie odpowiedziała, chociaż słowa ciotki ją ubodły, bo trafiła w sedno. Zawinęła biżuterię w niebieski aksamit i wetknęła ją do kuferka z kosmetykami. Później wyruszyła na poszukiwania Bathildy w ich ogromnym domu przy Gramercy Park i znalazła ją usadowioną w smudze wiosennego słońca, tak oślepiająco jasnego, że odjęło starszej kobiecie lat. Caroline ponownie poprosiła o ogłoszenie jej zaręczyn. Chciała, żeby wszystko odbyło się jak należy, oficjalnie, ale jej prośba nie znalazła zrozumienia u ciotki. – Nie ma czego świętować – odparowała Bathilda. – Cieszę się tylko, że mnie tu nie będzie i uniknę tych wszystkich pytań. Wracam do Londynu, zamieszkam z kuzynką mojego drogiego zmarłego męża, damą, którą zawsze darzyłam wielką sympatią i poważaniem. Teraz już nic nie trzyma mnie w Nowym Jorku. – Wracasz do Londynu? Ale... kiedy? – zapytała bardziej potulnie Caroline. Z rozpaczą uświadomiła sobie, że mimo dzielących ich konfliktów ciotka Bathilda była jej jedyną rodziną, jedynym domem.

– W przyszłym miesiącu, kiedy pogoda będzie bardziej sprzyjać podróżom. – Rozumiem – wyszeptała Caroline. Założyła ręce przed sobą, splotła ciasno palce i zacisnęła dłonie. Bathilda podniosła wzrok znad książki, którą dotąd czytała ostentacyjnie, i posłała bratanicy niemal napastliwe spojrzenie. – W takim razie nie będziemy się już widywać, jak sądzę – bąknęła Caroline. – Istotnie, moja droga. Ale nie widywałybyśmy się, nawet gdybym została w Nowym Jorku. Wyjeżdżasz zbyt daleko, bym mogła tam wygodnie dojechać. Podam ci mój adres w Londynie i oczywiście musisz do mnie napisać. Ale śmiem twierdzić, że będziesz miała dość towarzystwa na farmie. Jestem pewna, że w okolicy będą inne żony farmerów – odparła i z lekkim uśmiechem wróciła do książki. Koronkowy kołnierzyk zdawał się dusić Caroline. Poczuła przypływ paniki i nie wiedziała, czy ma biec do Bathildy, czy od niej uciekać. – Nigdy nie okazałaś mi miłości – wyszeptała przez ściśnięte strachem gardło. – Nie rozumiem, dlaczego jesteś tak zaskoczona, że idę za tym, kto mi ją oferuje. – Po czym wyszła z pokoju, zanim Bathilda zdążyła wyszydzić jej słowa. Dlatego nikt nie poprowadził Caroline do ołtarza, a na ślubie nie było ani jednego przedstawiciela jej rodziny. Wybrała suknię z przewiewnego białego muślinu, z koronkowym żabotem oraz sztywnymi falbanami wokół szyi i mankietów. Włosy miała spiętrzone wysoko na głowie i upięte grzebieniami z kości słoniowej, a jedyną biżuterią były perłowe kolczyki. Nie umalowała twarzy, a kiedy ostatni raz spojrzała na siebie w lustrze, wyglądała blado. Chociaż nie było ciepło, zabrała ze

sobą jedwabny wachlarz matki i gładziła go nerwowo w drodze do niewielkiego kościółka na Upper East Side, niedaleko miejsca, w którym Corin mieszkał jako dziecko. Sara, jej służąca, jako jedyna siedziała po stronie panny młodej. Wchodząc do kościoła, Caroline zapragnęła zobaczyć tam swoich rodziców. Corin stał w pożyczonym garniturze i krawacie. Włosy miał porządnie zaczesane do tyłu, a skóra na świeżo ogolonych policzkach była miękka i odrobinę otarta. Kiedy zaczęła iść w jego kierunku, gmerał przy kołnierzyku, ale napotkawszy jej zaniepokojone spojrzenie, uśmiechnął się i zamarł bez ruchu, jakby wszystko inne przestało się liczyć. Młoda para złożyła przysięgę przed pastorem w obecności matki i dwóch starszych braci Corina. Pani Massey wciąż nosiła żałobę i chociaż cieszyła się z nowej synowej, rozpacz po mężu była zbyt silna, by mogła okazać prawdziwą radość. Był to kolejny deszczowy dzień. W kościele panowała cisza i ciemność, pachniało mokrym ceglanym kurzem i woskiem ze świec. Caroline to nie przeszkadzało. Jej świat skurczył się do rozmiarów stojącego przed nią mężczyzny: mężczyzny trzymającego ją za rękę, mężczyzny, który patrzył na nią tak zaborczo i składał jej przysięgę z takim przekonaniem. Kiedy złączono ich ręce przed Bogiem, Caroline ogarnęła taka euforia, że nie była w stanie się pohamować i z jej oczu popłynęły łzy szczęścia, które Corin łapał na opuszki palców i scałowywał. Przy nim wreszcie mogła zacząć prawdziwe życie. Ale ku przerażeniu swojej młodej żony, następnego dnia Corin spakował się i przygotował do wyjazdu z Nowego Jorku. – Spędzimy noc poślubną w naszym domu; w domu, który dla nas zbudowałem, a nie tutaj, gdzie wciąż opłakuje się mojego ojca. Przyjechałem na pogrzeb, nie sądziłem, że znajdę żonę – uśmiechnął się, całując jej dłonie. – Muszę uporać się

z kilkoma sprawami, przygotować dom na twój przyjazd. Chcę, żeby był idealny. – Ależ będzie, Corinie – zapewniła go, nienawykła jeszcze do tego, by zwracać się do jakiegokolwiek mężczyzny po imieniu. Jego pocałunki parzyły jej skórę, traciła przez nie oddech. – Proszę, pozwól mi jechać z tobą. – Daj mi miesiąc, tylko tyle, kochanie. Przyjedź do mnie za cztery tygodnie od dziś, a wszystko będzie gotowe. Ty zdążysz się pożegnać ze wszystkimi przyjaciółmi, a ja zdążę się pochwalić swoim, że poślubiłem najpiękniejszą dziewczynę w Ameryce – odpowiedział, a ona zgodziła się, chociaż wyjazd Corina zasnuł jej szczęście ciemnymi chmurami. Wybrała się w odwiedziny do kilku dawnych szkolnych koleżanek, żeby się z nimi pożegnać, ale jedne były zajęte, a innych nie zastała w domu. W końcu uznała, że zyskała status persona non grata, więc spędziła te cztery tygodnie w domu, znosząc krępujące milczenie ciotki, pakując i przepakowując bagaże, śląc list za listem do Corina i wyglądając przez okno na ulicę zdominowaną teraz przez nowo postawiony budynek Fullera, moloch w kształcie klina, który wznosił się na niemal trzysta stóp. Caroline nie miała wcześniej pojęcia, że człowiek potrafi zbudować coś tak wysokiego. Wpatrując się w gmach, czuła się mała i słaba, a w jej głowie kiełkowały pierwsze wątpliwości. Po wyjeździe Corina miewała wrażenie, jakby tak naprawdę nigdy go nie było, jakby jej się tylko przyśnił. Obracała na palcu ślubną obrączkę, marszcząc brwi i usiłując otrząsnąć się z tych myśli. Ale co wydawało mu się tak straszne, że nie mógł jej zabrać od razu? Co miał do ukrycia – może żal z powodu pośpiesznego małżeństwa? Sara wyczuwała jej niepokój. – To już niedługo, panienko – pocieszyła ją, wnosząc

herbatę. – Sara... czy mogłabyś na chwilę ze mną zostać? – Oczywiście, panienko. – Jak myślisz... jak myślisz, czy wszystko się ułoży? Na Terytorium Oklahomy? – zapytała cicho Caroline. – Oczywiście, panienko! To znaczy... nie wiem dokładnie, bo nigdy tam nie byłam. Ale... pan Massey o panienkę zadba, tego jestem pewna – zapewniła ją Sara. – Bathilda mówi, że będę musiała pracować. Dopóki nie odziedziczę moich pieniędzy... będę żoną farmera, powiedziała. – To prawda, panienko, ale nie z pospólstwa. – Czy to jest bardzo trudne? Prowadzenie domu i cała reszta? Ty sobie tak dobrze z tym radzisz, Saro. Czy to bardzo trudne? – zapytała, usiłując ukryć lęk. Sara patrzyła na nią z dziwną mieszaniną rozbawienia, współczucia i urazy. – Bywa ciężko, panienko – odparła dość chłodno. – Ale jako pani domu będzie panienka mogła robić wszystko wedle własnego uznania i jestem pewna, że będzie panienka miała pomoc. Och, proszę się nie martwić! Może upłynie trochę czasu, zanim panienka nawyknie do życia tak innego niż tutaj, ale będzie panienka szczęśliwa, tego jestem pewna. – To prawda, przecież będę szczęśliwa – uśmiechnęła się Caroline. – Pan Massey panienkę kocha. A panienka kocha jego. Dlaczego nie miałaby panienka być szczęśliwa? – Naprawdę go kocham – przyznała Caroline, biorąc głęboki wdech i ściskając mocno dłoń Sary. – Kocham go. – Tak się cieszę panienki szczęściem – powiedziała Sara przez ściśnięte gardło, a do oczu napłynęły jej łzy. – Saro, nie płacz, proszę! Tak bardzo bym chciała, żebyś

jechała ze mną! – zawołała Caroline. – Też bym tego chciała, panienko – wyznała cicho Sara, wycierając oczy brzegiem fartucha. Kiedy wreszcie nadszedł list od Corina, z wyrazami miłości i zachęty oraz prośbą o jeszcze trochę cierpliwości, Caroline odczytywała go po dwadzieścia razy dziennie, aż wreszcie słowa męża wryły się w jej pamięci i pobudziły ją do działania. Po upływie czterech tygodni od ślubu ucałowała rumiany policzek Bathildy, szukając w zachowaniu ciotki jakichś oznak żalu. Ale tylko Sara odprowadziła ją na dworzec, łkając niepohamowanie u boku swojej młodziutkiej pani, kiedy gniade konie stąpały energicznie po zatłoczonych ulicach i alejach. – Nie wiem, jak to teraz będzie, panienko. Nie wiem, czy spodoba mi się w Londynie! – płakała dziewczyna, a Caroline wzięła ją za rękę i splotła ciasno palce z jej palcami, zbyt rozemocjonowana, żeby wydusić z siebie choćby słowo. Dopiero na widok lokomotywy, która gwałtownie wyrzucała z siebie parę i sadzę, wypełniając jej nozdrza cierpkim zapachem rozgrzanego żelaza i węgla, wreszcie poczuła, że jest na świecie coś, co cieszy się na tę podróż tak samo jak ona. Zamknęła oczy, kiedy pociąg ruszył z wolna naprzód, głośno i uroczyście zanosząc się parą. Jej dawne życie się skończyło, a nowe – właśnie się rozpoczynało.

II Brat mojej matki, wuj Clifford, i jego żona Mary chcą zabrać starą bieliźniarkę z pokoju dziecinnego, okrągły stół na giętych nogach w stylu królowej Anny z gabinetu i kolekcję miniatur, przechowywanych w szklanej serwantce u stóp schodów. Nie jestem pewna, czy to miała na myśli Meredith, kiedy zaznaczyła, że dzieci mogą sobie wybrać coś na pamiątkę, ale nie bardzo mnie to obchodzi. Śmiem twierdzić, że pod koniec tygodnia do ciężarówki Clifforda trafi jeszcze więcej rzeczy i chociaż Meredith byłaby oburzona, ja nie będę. To wspaniała posiadłość, ale daleko jej do pałacu Chatsworth. Nie ma tu zabytków muzealnych, może poza kilkoma obrazami. To po prostu duży, stary dom, pełen dużych, starych rzeczy, być może cennych, ale niekochanych. Nasza matka poprosiła tylko o wszystkie zdjęcia rodzinne, jakie znajdziemy. Kocham w niej tę przyzwoitość i serce. Mam nadzieję, że Clifford wynajął dość ludzi. Bieliźniarka jest ogromna. Zajmuje ścianę na końcu pokoju dziecinnego: akry francuskiego mahoniu z minaretami i gzymsami, miniaturowa świątynia krochmalu i kulek naftalinowych. Za nią ma swoje miejsce drewniana drabina, której stopnie skrzypią i chwieją się pod moim ciężarem. Wyciągam z półek sztywne, zbite stosy pościeli i rzucam je na podłogę. Są płaskie i ciężkie, a kiedy lądują na ziemi, obrazy trzęsą się na ścianach. Wzbijam kłęby kurzu, od których kręci mi się w nosie. W drzwiach staje Beth, żeby sprawdzić, co to za zamieszanie. Pościeli jest tak dużo. Całe pokolenia prześcieradeł, dość przetartych, by je wymienić, ale nie dość zużytych, by je wyrzucić. Niektóre z tych stosów mogły leżeć nieruszane przez kilkadziesiąt lat. Pamiętam zasapaną, objuczoną praniem gospodynię Meredith na schodach:

jej pomarszczone czerwone policzki i brzydkie, szerokie dłonie. Kiedy już opróżniłam bieliźniarkę, nie bardzo wiem, co zrobić z tymi stosami pościeli. Można by przekazać je instytucjom charytatywnym. Ale nie mam siły zająć się pakowaniem ich do plastikowych toreb na śmieci, dźwiganiem do samochodu i wożeniem w kilku turach do Devizes. Układam wszystko przy ścianie, a w trakcie pracy mój wzrok przyciąga jeden wzór, przebłysk spranego koloru wśród wszechobecnej bieli. Żółte kwiatki. Trzy poszewki na poduszki z żółtymi kwiatkami o zielonych łodyżkach, wyhaftowanymi w każdym rogu jedwabną nicią, wciąż lśniącą w słońcu. Przesuwam kciukiem po zgrabnym ściegu, czuję materiał, wygładzony przez wiele lat używania. W mojej głowie kiełkuje jakaś myśl, coś, o czym wiem, chociaż nie mogę sobie tego przypomnieć. Czy już je kiedyś widziałam? Kwiaty wyglądają na nieokiełznane, dzikie. Nie potrafię ich rozpoznać. A poszewki są tylko trzy. Każdy komplet składa się z czterech powłoczek, poza tym jednym. Rzucam je z powrotem na stos, przykrywam kolejnymi. Zdaję sobie sprawę, że marszczę czoło, więc świadomie staram się je rozluźnić. Clifford i Mary są rodzicami Henry’ego. Byli rodzicami Henry’ego. Kiedy zniknął, odpoczywali w Saint Tropez, co niesprawiedliwie rozdmuchała prasa. Zupełnie jakby go zostawili z obcymi ludźmi albo samego w domu. Nasi rodzice robili to samo. Często spędzałyśmy tu całe wakacje, a mama i tata wyjeżdżali bez nas na dwa lub nawet trzy tygodnie. Do Włoch na długie, piesze wycieczki albo pożeglować na Karaibach. Lubiłam te wyjazdy i równocześnie się ich bałam. Lubiłam, bo Meredith nigdy nas nie kontrolowała, nie szukała, kiedy znikałyśmy na wiele godzin. Czułyśmy się wolne i szalałyśmy na całego. A bałam się, bo w domu Meredith miała

nad nami władzę absolutną. Musiałyśmy przebywać w jej towarzystwie. Jeść z nią obiad, odpowiadać na jej pytania, wymyślać kłamstwa. Nigdy nie przyszło mi do głowy, że jej nie lubię, albo że jest nieprzyjemna. Byłam za mała, żeby myśleć w ten sposób. Ale kiedy mama wracała, wybiegałam jej na powitanie i mocno przywierałam do jej sukni. Kiedy rodzice wyjeżdżali, Beth bardzo mnie pilnowała. Jeśli szła przodem, zawsze trzymała za sobą wyciągniętą dłoń z rozpostartymi palcami, czekając, żebym ją wzięła za rękę. A jeśli tego nie zrobiłam, przystawała i oglądała się za siebie, chcąc mieć pewność, że za nią idę. Pewnego lata Dinny zbudował dla niej domek na wysokim buku na skraju lasu. Nie widziałyśmy się z nim od wielu dni, zabronił nam się śledzić. Pogoda była kapryśna, wiatr marszczył taflę stawu, wiał za mocno, żeby można było pływać. Bawiłyśmy się w przebieranki w pustej sypialni, budowałyśmy zamki z pustych doniczek w oranżerii, urządziłyśmy sobie legowisko w wydrążonym wnętrzu sztucznie formowanego cisu na głównym trawniku. A potem słońce wróciło i zobaczyłyśmy, jak Dinny macha nam z rogu ogrodu, a Beth uśmiechnęła się do mnie z rozświetlonymi oczami. – Gotowe – oznajmił, kiedy do niego dobiegłyśmy. – Ale co? – zapytałam. – No, powiedz! – Niespodzianka. – Nie chciał zdradzić nic więcej, tylko posłał Beth nieśmiały uśmiech. Poprowadził nas między drzewami i właśnie opowiadałam mu o naszej kryjówce w cisie, kiedy to zobaczyłam i aż umilkłam z wrażenia. Na jednym z największych buków, ze srebrzystym, gładkim pniem i korą, która marszczyła się na rozgałęzieniach jak skóra w zgięciu łokcia albo za kolanem. Nieraz widziałam, jak Dinny wspina się po nim kilkoma

zwinnymi ruchami i siada wśród bladozielonych liści nade mną. A teraz, wysoko w górze, tam, gdzie drzewo zaczynało się rozgałęziać, Dinny zbudował szeroką platformę z solidnych desek. Za ściany posłużyły stare, jasnoniebieskie torby po nawozie, przybite do drewnianej ramy. Falowały na wietrze, wydymając się i zapadając jak żagle. Do tej fortecy prowadziła ścieżka składająca się z pętli splątanej liny i kawałków drewna, przybitych do drzewa w charakterze nieregularnej drabiny. W ciszy, która zapadła, słyszałam kuszący szum wiatru i szelest ścian domku. – Jak wam się podoba? – zapytał Dinny, patrząc na nas spod przymrużonych powiek z założonymi na piersiach rękami. – Jest kapitalny! To najlepszy domek na drzewie na świecie! – wykrzyknęłam, przestępując niecierpliwie z nogi na nogę. – Jest świetny. Zbudowałeś go całkiem sam? – zapytała Beth, wciąż patrząc z uśmiechem na niebieski domek. Dinny przytaknął. – Wejdźcie na górę, w środku jest jeszcze lepiej – powiedział jej, stawiając stopę na drzewie i sięgając po pierwszy uchwyt. – No, chodź, Beth! – namawiałam ją, kiedy się zawahała. – Dobra! – roześmiała się. – Erico, ty idziesz pierwsza, podsadzę cię do pierwszej gałęzi. – Powinniśmy go jakoś nazwać. Ty powinieneś go nazwać, Dinny! – paplałam, podciągając spódniczkę i wpychając ją za gumkę majtek. – Może wieża obserwacyjna? Albo bocianie gniazdo? – zaproponował. Beth i ja byłyśmy zgodne – domek został ochrzczony Bocianim Gniazdem. Beth podsadziła mnie na pierwszą gałąź.

Moje sandałki zostawiały ślady na bladozielonych glonach, ale nie mogłam dosięgnąć następnego uchwytu. Opuszkami palców muskałam szczebelek, który Dinny przybił do drzewa, był tuż obok, a jednak zbyt daleko, żebym mogła bezpiecznie się na nim oprzeć. Dinny ustawił się obok mnie na pierwszej gałęzi. Stanęłam mu na kolanie, żeby dosięgnąć stopień, ale stamtąd nie mogłam zadrzeć nogi na kolejny. – Erico, zejdź – zawołała wreszcie Beth, kiedy byłam już czerwona, zła i bliska łez. – Nie! Chcę wejść na górę! – oponowałam, ale pokręciła głową. – Jesteś za mała! Schodź! – nalegała. Dinny cofnął kolano i zeskoczył z drzewa, więc nie miałam wyboru, musiałam jej posłuchać. Ześlizgnęłam się z powrotem na ziemię i wbiłam posępny wzrok w moje głupie, za krótkie nogi. Obtarłam sobie kolano, ale byłam zbyt zniechęcona, żeby przejmować się lepką strużką krwi, cieknącą mi po łydce. – A ty, Beth? Wchodzisz na górę? – zapytał Dinny, a ja poczułam rozpacz, że mnie to ominie, że nie zobaczę tego fantastycznego domku na drzewie. Ale Beth pokręciła głową. – Skoro Erica nie może, to nie. Spojrzałam na Dinny’ego, ale szybko się odwróciłam, żeby nie widzieć rozczarowania w jego oczach i gasnącego uśmiechu. Oparł się o drzewo i złożył ramiona na piersiach w obronnym geście. Beth przez chwilę się wahała, jakby nie wiedziała, co powiedzieć. Potem znów wyciągnęła do mnie rękę. – Chodź, Rick. Musimy umyć ci nogę. Dwa dni później Dinny znów po nas przyszedł i tym razem na bukowym pniu pełno było stopni i lin. Beth uśmiechała się spokojnie, kiedy Dinny i ja podbiegliśmy do tych rozklekotanych schodów, i patrzyła na majaczący w górze

domek, gdy zaczęłam się wspinać. – Ostrożnie! – zawołała, ssąc palce ze zdenerwowania, kiedy nie trafiłam w stopień i zachwiałam się. Weszła na górę po mnie, marszcząc w skupieniu brwi, pilnując, by nie patrzeć w dół. Wejście wyznaczała luźna kurtyna z toreb. W środku Dinny ułożył plastikowe worki wypchane słomą. Był tam stolik z drewnianej skrzynki, bukiet białych kwiatków trybuli leśnej w butelce po mleku, talia kart, kilka komiksów. Krótko mówiąc, było to najfajniejsze miejsce, jakie widziałam. Namalowaliśmy znak, który umieściliśmy u stóp drabiny. „Bocianie Gniazdo. Wstęp wzbroniony pod karą”. Mama śmiała się, kiedy go przeczytała. Spędzaliśmy tam całe godziny wśród szumu zielonych chmur liści, przez które przeświecały cętki błękitnego nieba. Urządzaliśmy sobie pikniki z dala od Meredith i Henry’ego. Martwiłam się, że Henry wszystko zniszczy, gdy przyjedzie na wakacje. Martwiłam się, że wtargnie do naszego magicznego miejsca, wyśmieje je, odbierze mu wyjątkowość. Na szczęście okazało się, że Henry ma lęk wysokości. W moich wspomnieniach Henry zawsze jest większy i starszy ode mnie. Miał jedenaście lat przy moich siedmiu. Wtedy ta różnica wieku wydawała mi się ogromna. Był dużym chłopcem. Głośnym i apodyktycznym. Mówił, że muszę go słuchać. Podlizywał się Meredith, która zawsze wolała chłopców od dziewczynek. Zabierała go ze sobą, kiedy z rzadka wychodziła na spacer do lasu, i nieraz pomógł jej wprowadzić w życie jakąś złośliwą intrygę. Henry: mięsista szyja i cofnięty podbródek, ciemnobrązowe włosy, jasnoniebieskie oczy, które mrużył, odbierając im urok, blada skóra, która latem schodziła mu z nosa. Jedno z tych dzieci, tak mi się teraz wydaje, które jest raczej miniaturą dorosłego niż dzieckiem, na które wystarczy

tylko spojrzeć, by wiedzieć, jak będzie wyglądać, kiedy dorośnie. Jego rysy zostały już wytyczone; urósłby jeszcze, ale nie zmieniłby się. Według mnie miał charakter wypisany na twarzy: człowiek bez wdzięku, łatwy do przejrzenia. Ale to niesprawiedliwa ocena. W końcu nie miał szansy wyprowadzić mnie z błędu. * Eddie wciąż jeszcze ma twarz dziecka i jestem tym zachwycona. Niedookreślona, chłopięca twarz, szpiczasty nos, rozwichrzona czupryna, dumnie sterczące chude kolana. Mój siostrzeniec. Obejmuje Beth na peronie, trochę nieśmiało, bo w pociągu za nim stoją jego koledzy, którzy uderzają w szyby i robią nieprzyzwoite gesty. Czekam na nich przy samochodzie ze ścierpniętymi od mrozu rękami, a kiedy podchodzą, uśmiecham się szeroko. – Cześć, Mały Eddie! Edderino! Eddius Maximus! – wołam, zamykając chłopca w uścisku i lekko go unosząc. – Ciociu Rick, teraz wystarczy Ed – protestuje, a w jego głosie pobrzmiewa nutka irytacji. – Oczywiście. Przepraszam. Ale ty nie możesz mówić do mnie „ciociu”, czuję się wtedy, jakbym miała sto lat! Wrzuć swoją torbę do tyłu i jedziemy – odpowiadam, powstrzymując się od dalszych żartów. Ma już jedenaście lat. Tyle samo, ile zawsze będzie miał Henry, a więc dość dużo, żeby przejmować się żartami. – Jak było w pociągu? – Raczej nudno. Tylko Absolom zamknął Marcusa w ubikacji. Darł się na całe gardło, to było dość zabawne – relacjonuje Eddie.

Pachnie szkołą, ten cierpki i kwaśny zapach wypełnia wnętrze samochodu. Zapach niepranych skarpetek, wiórków z ołówków, błota, atramentu, spleśniałych kanapek. – Faktycznie zabawne! Dwa tygodnie temu musiałam pojechać na rozmowę z dyrektorką, bo zamknął w klasie nauczycielkę plastyki! Zastawili drzwi szafkami! – mówi Beth. Wzdrygam się, słysząc jej głośny, radosny głos. – To nie był mój pomysł, mamo! – Ale pomagałeś – odparowuje Beth. – A gdyby wybuchł pożar? Siedziała tam zamknięta przez wiele godzin! – No... w takim razie nie trzeba było zabraniać używania komórek w szkole, prawda? – odpowiada Eddie z uśmiechem. Łapię jego spojrzenie w lusterku wstecznym i mrugam. – Edwardzie Calcotcie Walkerze, jestem oburzona! – mówię beztrosko. Beth piorunuje mnie wzrokiem. Muszę pamiętać, żeby nie spiskować z Eddiem przeciwko niej, nawet w drobnych sprawach. Nie możemy być w przeciwnej drużynie niż ona, ani przez chwilę. I tak gardzi moją pomocą. – Czy to nowy samochód? – Prawie nowy – wyjaśniam. – Stary garbus w końcu zdechł. Poczekaj, aż zobaczysz dom, Ed. To prawdziwe gmaszysko. Ale kiedy dojeżdżamy na miejsce i spoglądam na niego wyczekująco, kiwa tylko głową, unosząc brwi. Posiadłość nie robi na nim wrażenia. Wtedy przychodzi mi do głowy, że tak okazałe może być jedno skrzydło jego szkoły. A może jego przyjaciele mieszkają w większych domach? – Tak się cieszę, że znowu masz wolne w szkole, kochanie. – Z tymi słowami Beth odbiera od Eddiego torbę. Uśmiecha się do niej ukradkiem, trochę speszony. Kiedyś ją przerośnie, już

sięga jej do ramienia. Oprowadzam Eddiego po okolicy, a Beth zostaje, by przeczytać jego świadectwo. Zabieram go do kurhanu, okrążamy posępne lasy, zatrzymujemy się przy stawie. Gdzieś po drodze znalazł długi patyk, którym wywija, tnąc chwasty i uschnięte pokrzywy. Jest cieplej, ale wciąż wilgotno. Wiatr niesie krople mżawki, nad naszymi głowami skrzypią nagie gałęzie. – Dlaczego mówi się na to staw na deszczówkę? Przecież to zwykły staw – mówi, mącąc wodę przy brzegu swoim patykiem, kucając na giętkich, kościstych nogach. Taflę marszczą drobne fale. Kieszenie jego dżinsów są wypchane nazbieranymi skarbami. Pod tym względem przypomina srokę, ale jego zdobyczy nikomu nie będzie brakować. Stare agrafki, kasztany, kawałki błękitnej i białej porcelany z ziemi. – Stąd wypływa strumień. Wykopano go dawno temu po to, żeby gromadzić wodę. A nazywa się go stawem na deszczówkę, bo gromadzi też wodę po deszczu. – Można w nim pływać? – Dawniej pływaliśmy, Dinny, twoja mama i ja. Chociaż nie pamiętam, żeby twoja mama całkiem się w nim zanurzyła. Woda zawsze była raczej zimna. – Rodzice Jamiego mają odjazdowe jezioro do pływania; to taki basen, tylko że bez chlorowanej wody, kafelków i tego wszystkiego. Rosną w nim rośliny i w ogóle. Ale jest czysto. – Brzmi świetnie. Ale nie o tej porze roku, co? – Raczej nie. Kto to jest Dinny? – Dinny... to chłopiec, z którym się kiedyś bawiłyśmy. Kiedy przyjeżdżałyśmy tu w dzieciństwie. Jego rodzina mieszkała niedaleko. Więc... – Milknę. Dlaczego, mówiąc o Dinnym, czuję się tak dziwnie? Dinny. Jego kanciaste dłonie i smykałka do majsterkowania. Ciemne

oczy, uśmiechnięte zza grzywki i strzecha włosów, w które raz, kiedy spał, wetknęłam stokrotki palcami drżącymi od powstrzymywanego śmiechu i zdumienia, że odważyłam się podejść tak blisko i go dotknąć. – Był prawdziwym poszukiwaczem przygód. Któregoś lata zbudował dla nas fantastyczny domek na drzewie... – Możemy go zobaczyć? Jest tu jeszcze? – pyta. – Możemy pójść sprawdzić, jeśli chcesz – proponuję. Eddie uśmiecha się i podbiega kilka kroków naprzód, biorąc na cel młode drzewko; wymierza mu cios oburącz. Stałe zęby Eddiego jeszcze się nie zorganizowały. Wydają się walczyć o pozycję w jego ustach. Są między nimi duże przerwy, a kilka na siebie nachodzi. Wkrótce zaciśnie się na nich aparat ortodontyczny. – Jak wołali za tobą chłopcy z pociągu? – krzyczę za nim. Krzywi się. – „Roślinożerca” – przyznaje niechętnie. – Ale dlaczego...? – Trochę się wstydzę... Muszę powiedzieć? – Tak, musisz. Nie mamy przed sobą żadnych tajemnic – uśmiecham się. Eddie wzdycha. – Panna Wilson ma na biurku mały kwiatek, nie wiem, jaki. Mama też taki ma. Ciemnofioletowe kwiatki i mechate liście. – Brzmi jak fiołek afrykański. – Nieważne. Chodzi o to, że zostawiła nas za karę w klasie podczas lunchu, a ja powiedziałem, że jestem strasznie głodny i muszę coś zjeść, wszystko jedno co, no i Ben założył się ze mną o piątkę, że nie zjem jej kwiatka. Więc... – Więc go zjadłeś? – unoszę brwi i składam ręce na piersi, idąc obok niego.

Eddie wzrusza ramionami, ale nie potrafi ukryć przebłysku satysfakcji. – Nie cały. Tylko kwiaty. – Eddie! – Nie mów mamie! – chichocze, znów podbiegając naprzód. – Jakie ty miałaś przezwisko w szkole? – woła za siebie. – Tak naprawdę to nie miałam przezwiska. Tylko Rick. Zawsze byłam najmłodsza i plątałam się gdzieś na końcu. Dinny czasami mówił na mnie „Maleństwo” – odpowiadam. Eddie i ja jesteśmy ze sobą bliżej związani niż większość ciotek i bratanków. Opiekowałam się nim przez dwa miesiące, kiedy Beth dochodziła do siebie i potrzebowała pomocy. To był trudny czas, musieliśmy sobie radzić i udawać, zachowywać się normalnie i nie robić szumu. Nie odbyliśmy żadnej przełomowej rozmowy. Nie obnażyliśmy przed sobą dusz, nie zwierzyliśmy się sobie z najskrytszych przeżyć. Eddie miał za mało lat, a ja za mało cierpliwości. Ale wspólnie przetrwaliśmy bardzo dziwny okres intensywnego smutku, złości i konsternacji. Brnęliśmy dalej, chociaż oboje czuliśmy to samo; i właśnie to nas do siebie zbliża – pamięć o tamtym czasie. Jego ojciec, Maxwell, i ja prowadziliśmy ściszonymi głosami urywane kłótnie – za zamkniętymi drzwiami, żeby Eddie nie usłyszał, jak jego tata mówi o Beth, że nie nadaje się na matkę. Po domku na drzewie zostało tylko kilka zbutwiałych desek, ciemnych, zielonych i oślizgłych; tkwią w górze niczym spróchniałe resztki wraku. – No cóż, najlepsze lata ma już za sobą – mówię ze smutkiem. – Mogłabyś go odbudować. Pomogę ci, chcesz? – proponuje Eddie, żeby mnie pocieszyć.

Uśmiecham się. – Moglibyśmy spróbować. Ale to raczej zajęcie na lato. Myślę, że teraz byłoby tam raczej zimno i brudno. – Czemu przestałyście tu przyjeżdżać? W odwiedziny do prababci? – Niewinne pytanie, którym biedny Eddie chciał rozładować sytuację. Nie mógł gorzej trafić. – Och... no wiesz. Po prostu... kiedy byłyśmy starsze, częściej wyjeżdżałyśmy na wakacje z rodzicami. Nie pamiętam dokładnie. – Przecież zawsze mi powtarzasz, że nigdy nie zapomina się najważniejszych wydarzeń z dzieciństwa. Tak powiedziałaś, kiedy zdobyłem tamtą nagrodę za występ w sztuce. – Chodziło mi wtedy o przyjemne wydarzenia. – Ale nagrodę dostał w czasie tych dwóch miesięcy, kiedy z nim mieszkałam, dlatego oboje w tym samym momencie pomyśleliśmy, że już zawsze będzie pamiętał, jak wrócił ze szkoły i zastał Beth w takim stanie, w jakim ją zastał. Widząc, że ta myśl pojawia się w jego głowie, zamknęłam oczy i marzyłam, by cofnąć te słowa. – W takim razie to nie mogło być nic aż tak ważnego, prawda? – odpowiadam swobodnie. – Chodź, masz jeszcze mnóstwo do obejrzenia. Ruszamy z powrotem w kierunku domu i dobiegamy do oranżerii w chwili, gdy zaczyna się ulewa. Stamtąd, prawie nie moknąc, biegniemy od kryjówki do kryjówki, przez stare stajnie do wozowni, zawalonej rupieciami i pochlapanej ptasimi odchodami. Liczymy gniazda jaskółek, które pokrywają belki nad naszymi głowami niczym huby. Eddie znajduje mały toporek z ostrzem jaskrawo zabarwionym rdzą. – Wypas... – mruczy pod nosem, wywijając nim w powietrzu. Łapię Eddiego za nadgarstek i sprawdzam

kciukiem, czy ostrze jest tak tępe, jak się wydaje. – Obchodź się z nim bardzo ostrożnie – mówię, patrząc mu prosto w oczy. – I nie wnoś go do domu. – Nie wniosę – mówi, robiąc kolejny zamach, i uśmiecha się, słysząc świst rozcinanego powietrza. Na zewnątrz robi się coraz ciemniej, deszcz przybiera na sile. Potok błotnistej wody pieni się wzdłuż drzwi wozowni. – Wracamy do domu, co? Twoja mama będzie się zastanawiać, dokąd poszliśmy. – Powinna tu przyjść i obejrzeć domek na drzewie, powiedziałaby nam, czy jej zdaniem uda się go odbudować. Myślisz, że przyjdzie? – Nie wiem, Ed. Wiesz, jak szybko marznie w taką pogodę – mówię. Nic nie chroni jej przed zimowym mrozem. Ani ciało, ani mięśnie, ani gruba skóra. Kiedy wpadamy do kuchni, Beth znów robi bakaliowe babeczki. Wałkuje ciasto, wycina kształty, wypełnia je nadzieniem, piecze i wkłada do torebek. Zaczęła wczoraj, w ramach przygotowań na przyjazd Eddiego, i nic nie wskazuje na to, żeby miała przestać. Stół kuchenny jest zasypany mąką i kawałkami ciasta, zastawiony pustymi słoiczkami po nadzieniu. Pachnie niebiańsko. Zarumieniona, wyłania się znad piecyka z kolejną partią, rzucając blachy na porysowany blat. Zapełniła już wszystkie puszki i pudełka na ciastka. Kilka toreb leży w wiekowej zamrażarce w piwnicy. Biorę dwie babeczki i podaję jedną Eddiemu. Nadzienie parzy mnie w język. – Są przepyszne, Beth – mówię na powitanie. Posyła mi nikły uśmiech, który rozszerza się, kiedy przenosi wzrok na syna. Podchodzi, by pocałować go w policzek, zostawiając upiorne białe ślady palców na jego

rękawach. – Dobra robota, kochanie. Wszyscy nauczyciele są z ciebie bardzo zadowoleni – mówi mu. Podnoszę świadectwo ze stołu, zdmuchuję z niego mąkę i przeglądam je. – Może z wyjątkiem panny Wilson... – uściśla. Nauczycielka od fiołka alpejskiego. – Czego uczy? – pytam, a Eddie zaczyna się wiercić. – Francuskiego – bełkocze z ustami pełnymi ciasta. – Pisze, że niewystarczająco się przykładasz, ale kiedy się postarasz, widać, że powinieneś być dużo lepszy, niż jesteś – ciągnie Beth, trzymając Eddiego za ramiona, nie pozwalając mu się wymknąć. Chłopak wzrusza obojętnie ramionami. – A poza tym trzy kary w tym semestrze? Co tu jest grane? – Bo francuski jest okropnie nudny! – oświadcza. – A panna Wilson jest okropnie surowa! A w dodatku niesprawiedliwa! Raz ukarała mnie za to, że Ben rzucił mi kartkę! To nie była moja wina! – Po prostu spróbuj bardziej uważać, dobrze? Francuski jest bardzo ważny, naprawdę! – przekonuje, kiedy Eddie przewraca oczami. – Kiedy będę bogata i osiądę na południu Francji, jak sobie poradzisz, jeśli nie będziesz znał języka? – Mogę krzyczeć i wskazywać palcami – proponuje Eddie. Beth zaciska surowo wargi, ale potem wybucha głębokim, radosnym śmiechem, który tak rzadko u niej słyszę. Nie może się powstrzymać, nie przy Eddiem. – Czy mogę zjeść jeszcze jedną babeczkę? – prosi chłopiec, wyczuwając zwycięstwo. – Proszę. A potem marsz do wanny, jesteś cały brudny! Eddie łapie dwie babeczki i wybiega z kuchni. – Zabierz na górę torbę! – woła za nim Beth. – Nie mam wolnej ręki! – odkrzykuje Eddie. – Raczej ochoty – mówi do mnie Beth, uśmiechając się

smutno. Później oglądamy film. Beth leży zwinięta w kłębek na kanapie z Eddiem, a między nimi stoi ogromna misa prażonej kukurydzy. Kiedy zerkam na moją siostrę, widzę, że prawie nie zwraca uwagi na film. Przesuwa brodę, opiera ją na głowie Eddiego, przymyka oczy z zadowoleniem. Czuję, jak opuszcza mnie napięcie, rozpływając się w cieple kominka. Weekend mija nam szybko – wycieczka do kina w Devizes, odrabianie lekcji przy kuchennym stole, babeczki; Eddie przesiaduje w wozowni albo plądruje opuszczone stajnie, wymachując swoim toporkiem. Beth jest pogodna, choć odrobinę rozkojarzona. Przestaje piec, kiedy kończy się mąka, i spędza długie chwile, przyglądając się Eddiemu przez okno z bladym, nieobecnym uśmiechem. – Może zabiorę go do Francji w następne wakacje – mówi do mnie, nie odrywając od niego wzroku, kiedy podaję jej filiżankę herbaty. – Ucieszyłby się – mówię. – Może do Dordogne. Albo do doliny rzeki Lot. Moglibyśmy popływać. Uwielbiam słuchać, jak robi plany. Plany na przyszłość. Uwielbiam wiedzieć, że wybiega myślą tak daleko naprzód. Na chwilę opieram brodę na ramieniu Beth, podążając za jej spojrzeniem. – Mówiłam ci, że będzie się tu świetnie bawił – przypominam. – Spędzimy razem wspaniałe Boże Narodzenie. Włosy Beth lekko pachną miętą. Odgarniam je jej za ramiona i wygładzam na swetrze długim pociągnięciem dłoni. W niedzielę po południu Maxwell przyjeżdża po syna. Otwierając mu drzwi, wołam Beth, a kiedy się nie pojawia, oprowadzam go szybko po parterze i parzę mu kawę. Maxwell

rozwiódł się z Beth pięć lat temu, kiedy jej waga gwałtownie spadła, a depresja zdawała się nasilać. Powiedział, że nie potrafi sobie z tym poradzić i że to nie są warunki dla dziecka. Dlatego odszedł, ale praktycznie od razu ożenił się powtórnie – z niską, pulchną, zdrowo wyglądającą kobietą o imieniu Diana: białe zęby, kaszmir, idealne paznokcie. Żadnych komplikacji. Zawsze myślałam, że depresja Beth była Maxwellowi bardzo na rękę. Ale nie jest taki zły. Po prostu poznali się w dobrym momencie – kiedy była pełna wdzięku i skromnego piękna. Przypominała wtedy łabędzia, lilię. Maxwell okazał się mężczyzną na pogodę. Teraz woda z jego szarego płaszcza przeciwdeszczowego ścieka na kamienną posadzkę, ale deszcz nie wypłucze blasku dobrobytu z jego włosów, butów, skóry. – Imponujące miejsce – mówi, upijając gorącą kawę z głośnym siorbnięciem, czego nie znoszę. – Tak, raczej tak – zgadzam się, oparta o kuchenkę z założonymi rękami. Ciężko mi było przekonać się do Maxwella, nawet kiedy był jeszcze moim szwagrem. Teraz wydaje mi się to prawie nieosiągalne. – Oczywiście, wymaga dużo pracy. Ale ma ogromny potencjał – stwierdza. Zbił majątek na nieruchomościach i zastanawiam się mściwie, jak mu się wiedzie w dobie kryzysu kredytowego. „Ogromny potencjał”. To samo powiedział o domku niedaleko Esher, który Beth kupiła po rozwodzie. Na wszystko patrzy okiem dewelopera, ale Beth nie wymieniała wypaczonych drewnianych drzwi. Ani kominków, które mają ciąg tylko przy otwartych oknach. Podoba jej się taki podniszczony. – Podjęłyście już decyzję, co z nim zrobicie? – Nie, jeszcze nie. Właściwie nawet o tym nie rozmawiałyśmy – mówię.

Na jego twarzy pojawia się przelotny wyraz irytacji. Zawsze go drażniło, gdy niezaradność stała na drodze zdrowemu rozsądkowi. – Wiesz, taki spadek mógłby was nieźle ustawić. – Musiałybyśmy tu zostać. Zamieszkać. Nie jestem pewna, czy któraś z nas tego chce. – Przecież nie trzeba byłoby się użerać z całym domem. Nie myślałyście o tym, żeby przerobić go na mieszkania? Oczywiście, potrzebny byłby odpowiedni projekt, ale z tym nie powinno być problemu. Mogłybyście zatrzymać jeden apartament i tytuł własności, a resztę oddać w dzierżawę długoletnią. Zbiłybyście fortunę, nie łamiąc warunków testamentu. – To by kosztowało wiele tysięcy... – Kręcę głową. – Poza tym mamy recesję, pamiętasz? Myślałam, że w budownictwie i deweloperce panuje zastój? – Teraz jest recesja, ale za dwa, trzy lata? W dłuższej perspektywie ludzie zawsze będą potrzebować mieszkań. – Maxwell przechyla głowę w zadumie. – Potrzebowałybyście inwestorów. Mógłbym wam w tym pomóc. Być może sam byłbym zainteresowany... – Widzę, jak rozgląda się po pokoju z nowym zaciekawieniem, jakby już wszystko planował, robił przymiarki. Napawa mnie to odrazą. – Dzięki. Wspomnę o tym Beth. – Mój ton jest kategoryczny. Maxwell patrzy na mnie ostro, ale przez pewien czas milczy. Wbija wzrok w owoce na obrazie na przeciwległej ścianie, wreszcie lekko chrząka. Wiem, o co zaraz zapyta. – A jak się czuje Beth? – Dobrze – wzruszam ramionami, celowo udzielając mglistej odpowiedzi.

Jego rysy znów wykrzywia irytacja, pogłębiając mu zmarszczki na czole. – Daj spokój, Erico. Kiedy widziałem się z nią w zeszłym tygodniu, znów była bardzo wychudzona. Czy ona je? Czy działo się coś niepokojącego? Usiłuję nie myśleć o babeczkach. O setkach bakaliowych babeczek. – Nic nie zauważyłam. – Kłamstwo. To wierutne kłamstwo. Znów jej się pogarsza i chociaż nie wiem, dlaczego, to wiem, kiedy to się zaczęło, kiedy osiągnęła szczytową formę i zaczęła spadać. Po śmierci Meredith. Śmierci, przez którą to miejsce znów pojawiło się w naszym życiu. – W takim razie, gdzie ona jest? – Nie mam pojęcia. Pewnie w łazience – znowu wzruszam ramionami. – Miej na nią oko – bąka pod nosem. – Nie chcę, żeby Eddie spędzał tu Boże Narodzenie, jeżeli miałaby mieć jeden ze swoich epizodów. Nie zasłużył sobie na to. – Nie będzie miała żadnego epizodu. Chyba że spróbujesz trzymać ją z dala od Eddiego. – Zaczynam tracić cierpliwość. – Nie chodzi o to, żeby trzymać ją z dala od Eddiego. Chodzi o to, co będzie najlepsze dla mojego syna, a... – Dla niego najlepiej będzie, jeśli spędzi trochę czasu ze swoją matką. Jej tak pomaga, kiedy z nią jest. Zawsze czuje się dużo lepiej... – To, jak się czuje, nie powinno zależeć od Eddiego! – Nie to miałam na myśli! – Zgodziłem się, żeby Edward tu przyjechał tylko dlatego, że jesteś na miejscu, żeby nad wszystkim czuwać, Erico. Beth już udowodniła, jaka potrafi być nieprzewidywalna i niezrównoważona. Chowając głowę w piasek, niczego nie

zmienisz. – Chyba znam swoją siostrę, Maxwell, i wiem, że nie jest niezrównoważona. – Słuchaj, Erico, wiem, że chcesz być po jej stronie, szanuję cię za to. Ale to nie jest zabawa. Jeśli Edward zobaczy ją w takim stanie, może go to prześladować do końca życia, i zrobię wszystko, żeby do tego nie dopuścić po raz kolejny! – Mów ciszej, na litość boską! – Słuchaj, chciałbym tylko... – Wiem, czego byś chciał, Maxwell, ale nie możesz zmienić faktu, że Beth jest matką Eddiego. Ludzie nie są doskonali. Beth nie jest doskonała. Ale to wspaniała mama i kocha Eddiego ponad wszystko, więc mógłbyś przez chwilę skupić się na tym, zamiast ją bacznie obserwować i trąbić o pozbawieniu władz rodzicielskich za każdym razem, kiedy ma słabszy moment... – Słabszy moment... Dość oględnie powiedziane, Erico, chyba się ze mną zgodzisz? – mówi, a ja mogę mu tylko posłać gniewne spojrzenie, bo ma rację. W ciszy słyszymy hałas za drzwiami i spoglądamy oskarżycielsko na siebie nawzajem. Eddie stoi w korytarzu, machając z zakłopotaniem torbą, z lewa na prawo. Jej ciężar wykręca mu chudy nadgarstek. – Edward! – woła Maxwell z szerokim uśmiechem, podchodząc do syna, by zamknąć go w krótkim uścisku. Odnalezienie Beth zabiera mi trochę czasu. Dom jest dziś ciemny, tak jak świat na zewnątrz. To jedna z tych niedziel w środku zimy, kiedy słońce zaczyna zachodzić tuż po tym, jak wzeszło. Chodzę od drzwi do drzwi, otwieram je na oścież, zaglądam do środka, wdychając zastałe powietrze długo niewietrzonych pokojów. Kilka godzin temu zjedliśmy razem

późne śniadanie przy długim stole w kuchni. Beth była promienna i radosna; przyrządziła gorącą czekoladę i podgrzała nam wszystkim croissanty w piekarniku. Zbyt promienna i radosna, teraz to widzę. Nie zauważyłam, kiedy się wymknęła. Idąc, pstrykam włączniki światła, ale sporo żarówek jest przepalonych. W końcu ją znajduję, skuloną na parapecie w jednej z sypialni na piętrze. Przez strugi deszczu na brudnym oknie widać stąd srebrny samochód na podjeździe. – Maxwell przyjechał – mówię niepotrzebnie. Beth mnie ignoruje. Łapie dolną wargę dwoma palcami, przyciska ją do zębów i mocno zagryza. – Eddie wyjeżdża, Beth. Musisz zejść na dół i się z nim pożegnać. Chodź. Maxwell chce też z tobą porozmawiać. – Ale ja nie chcę z rozmawiać z nim. Nie chcę go widzieć. Nie chcę, żeby Eddie wyjeżdżał. – Wiem. Ale to tylko na krótko. Poza tym nie możesz puścić Eddiego bez pożegnania. – Odwraca głowę i rzuca mi gniewne spojrzenie. Wygląda na zmęczoną. Zmęczoną i smutną. – Beth, proszę cię. Czekają na nas... musimy zejść na dół. – Beth bierze głęboki wdech i zsuwa się z parapetu. Powoli, nieśpiesznie, jakby była pod wodą. – Znalazłam ją! – Moja radosna nowina brzmi trochę zbyt głośno. – W tym domu naprawdę można się zgubić. – Beth i Maxwell nie zwracają na mnie uwagi, ale Eddie uśmiecha się zdezorientowany. Czasami chciałabym, żeby Beth lepiej udawała. Żeby pokazała, jak sobie świetnie radzi. Mam ochotę nią potrząsnąć za to, że nie stara się bardziej przy Maxwellu. Stoi przed nim z założonymi rękami, tonąc w bezkształtnym kardiganie. Nie walczyła, kiedy odchodził. Załatwili wszystko polubownie. Tym słowem zachłystywały się obie rodziny. Polubownie. Teraz,

z poszarzałą, surową twarzą Beth nie wygląda na nastawioną polubownie. Nie dotykają się przy powitaniu. – Miło cię widzieć, Beth. Dobrze wyglądasz – kłamie Max. – Ty też. – Słuchaj, nie przeszkadzałoby ci, gdybyśmy podrzucili Eddiego w następną sobotę zamiast w piątek? Chodzi o to, że w piątek wieczorem szkoła Melissy organizuje koncert kolęd i chcielibyśmy pójść wszyscy razem, prawda, Ed? Eddie wzrusza ramionami, równocześnie potakując. Biedaczysko, mógłby uczyć dyplomacji. Beth ściąga wargi, zaciska szczękę. Nie znosi wzmianek o nowej rodzinie byłego męża, boli ją każda dodatkowa sekunda, którą spędza z nimi Eddie. Ale prośba brzmi rozsądnie, więc i ona stara się być rozsądna. – Oczywiście. Oczywiście, żaden problem – odpowiada. – Świetnie. – Maxwell posyła jej szybki, rzeczowy uśmiech. Przez chwilę panuje cisza, słychać tylko szelest torby Eddiego, która buja się to w jedną, to w drugą stronę. – Macie dużo planów na ten tydzień? – pyta Maxwell. – Niewiele, porządkowanie klamotów staruszki, przygotowania do świąt – odpowiadam beztrosko. Beth niczego nie dodaje do tej listy. – No dobrze, w takim razie jedziemy, co, Ed? – Maxwell prowadzi syna w kierunku drzwi. – Do zobaczenia w sobotę. Miłego tygodnia, dziewczyny. – Poczekaj! Eddie... – Beth podbiega do niego i ściska go zbyt mocno. Pojechałaby z nim, gdyby tylko mogła. Żeby nie wypuścić go z rąk, nie pozwolić, by o niej zapomniał, nie pozwolić, by zbyt mocno pokochał Dianę i Melissę. Kiedy drzwi zamykają się za nimi, odwracam się do Beth, ale unika mojego

spojrzenia. – Dlaczego przy Maxwellu zawsze robisz się taka wypłoszona! – wybucham. – Nie możesz być bardziej... – urywam, nie wiem, jak to ująć. Beth wyrzuca ramiona w górę. – Nie, nie mogę! Wiem, że on chce mi odebrać Eddiego. Nie umiem udawać, że o tym nie wiem, że mnie to nie obchodzi! – krzyczy. – Wiem, wiem – uspokajam ją. Przesuwa dłońmi po potarganych włosach. – Eddie niedługo wróci – dodaję. – Wiesz przecież, jak mu z tobą dobrze, Beth. Uwielbia cię i nic, co mógłby zrobić Maxwell, tego nie zmieni. – Chwytam ją delikatnie za ramiona, próbuję wycisnąć z niej uśmiech. Beth wzdycha, składa ręce. – Wiem. Tylko... Idę pod prysznic – odpowiada i odwraca się ode mnie. Bez Eddiego dom znów jest po prostu duży i pusty. Wiedzione milczącym porozumieniem, przestałyśmy na razie porządkować rzeczy Meredith. To zadanie po prostu nas przerasta i wydaje się bez sensu. Wszystko w tym domu jest tu od tak dawna, że wrosło w zajmowaną przestrzeń. Nie można już tego usunąć. Trzeba będzie użyć siły, może buldożerów – wyobrażam sobie, jak maszyna wgryza się metalowymi zębami w te wszystkie warstwy materiału, dywanów, papieru, drewna i kurzu. To ciężka praca, jak drążenie miąższu z niedojrzałego melona. Akt okrutnej przemocy wobec drobnych śladów tak wielu istnień. – Nigdy wcześniej nie zastanawiałam się, co się dzieje z rzeczami człowieka po jego śmierci – mówię przy kolacji. Kiedy przyjechałyśmy, w spiżarni stało mnóstwo puszek zup

Heinza, ale uszczupliłyśmy te zapasy. Niedługo będę musiała zapuścić się do wsi. – Co masz na myśli? – No... tylko tyle, że dotąd nie umarł mi nikt znajomy. Nigdy wcześniej nie musiałam ponosić tego konsekwencji i... – Ponosić konsekwencji? To brzmi tak, jakbyś uważała umieranie za wielki egoizm. O to ci chodzi? – Beth mówi niskim, napiętym głosem. Odkąd Eddie wyjechał, jest zupełnie inna. – Nie, oczywiście, że nie! Mówię o czymś zupełnie innym. Chciałam tylko powiedzieć, że dopóki coś się nie stanie, nikt o tym nie myśli... kto się wszystkim zajmie. Gdzie trafią te rzeczy. Na przykład co się stanie z koszulami nocnymi Meredith? Z jej pończochami? Z jedzeniem w spiżarni? – męczę się; to miała być lekka rozmowa. – Jakie to ma znaczenie, Erico? – Beth ucina temat. Milknę, łamię kawałek chleba i kruszę go między palcami. – Nie ma żadnego – odpowiadam. Czasami czuję się z Beth bardzo samotna. Dawniej tak nie było, w dzieciństwie, przed tym wszystkim. Rzadko robiłyśmy sobie na złość, rzadko się kłóciłyśmy. Może różnica wieku była wystarczająco duża. A może chodziło o to, że miałyśmy wspólnego wroga. Nawet kiedy siedziałyśmy zamknięte w domu przez dwa dni, dwa długie, słoneczne dni, nie zwróciłyśmy się przeciwko sobie. To była sprawka Henry’ego i Meredith. Meredith od pierwszej chwili zabroniła nam się bawić z Dinnym; zakazała nam się odzywać i zbliżać do kogokolwiek z jego rodziny, gdy tylko przy podwieczorku, nieświadome niczego, opowiedziałyśmy jej o naszym nowym przyjacielu. Poznałyśmy go przy stawie na deszczówkę, kiedy w nim

pływał. W ciepły, ale nie upalny dzień. Wczesnym latem, tak mi się wydaje; wszystko wciąż wyglądało świeżo i zielono. Wiał chłodny wiatr, więc kiedy zobaczyłyśmy go pierwszy raz, całkiem przemoczonego, przeszył nas dreszcz. Jego ubranie leżało złożone na brzegu. Całe ubranie. Beth wzięła mnie za rękę, ale nie uciekłyśmy. Od razu nas zafascynował. Od razu zapragnęłyśmy go poznać – tego szczupłego, śniadego, nagiego chłopca z mokrymi włosami przylepionymi do szyi, który pływał i nurkował całkiem sam. Ile miałam lat? Nie jestem pewna. Cztery albo pięć, nie więcej. – Kim jesteście? – zapytał, brnąc w wodzie. Przysunęłam się bliżej do Beth i mocniej złapałam ją za rękę. – To dom naszej babci – wyjaśniła Beth, wskazując na posiadłość. Dinny podszedł trochę bliżej. – Ale kim jesteście wy? – uśmiechnął się, błyskając zębami i oczami. – Beth! – szepnęłam natarczywie. – On jest bez ubrania! – Pst! – uciszyła mnie Beth, ale był to zabawny odgłos, połączony z chichotem. – Czyli Beth. A ty? – Dinny spojrzał na mnie. Uniosłam nieco podbródek. – Jestem Erica – oświadczyłam z całą odwagą, na jaką było mnie stać. W tym samym momencie z lasu wyskoczył Jack Russel terier i podbiegł do nas, szczekając i machając ogonem. – Nazywam się Nathan Dinsdale, a to jest Arthur. – Wskazał na psa. Od tej chwili poszłabym za nim wszędzie. Marzyłam o zwierzątku; prawdziwym zwierzątku, a nie rybce, bo tylko na nią mieliśmy miejsce w mieszkaniu. Zabawa z psem tak mnie pochłonęła, że nie pamiętam, w jaki sposób Dinny uniknął

pokazania się Beth nago przy wychodzeniu ze stawu. Podejrzewam, że tego nie uniknął. Oczywiście, dalej się z nim spotykałyśmy, mimo zakazu Meredith. Zwykle udawało nam się to ukryć i zmylić Henry’ego przed wymknięciem się do obozu na skraju posiadłości, w którym Dinny mieszkał z rodziną. Zazwyczaj Henry i tak trzymał się od niego z daleka. Nie chciał łamać zasad Meredith, więc przejął jej niechęć do Cyganów, pielęgnował ją w sobie i wyhodował z niej własną nienawiść. Kiedy nasi rodzice wyjechali na weekend, Meredith zamknęła nas w domu. Poszłyśmy z Dinnym do wioski kupić słodycze i colę w sklepiku. Odwróciłam się i zobaczyłam Henry’ego. Schował się za budką telefoniczną, ale nie dość szybko, więc kiedy wracaliśmy do domu, czułam mrowienie między łopatkami. Dinny pożegnał się i zniknął między drzewami, omijając dom szerokim łukiem. Meredith czekała na nas na progu. Henry zapadł się pod ziemię. Ale wiedziałam, kto jej naskarżył. Złapała nas za ramiona, wpijając nam paznokcie w skórę, schyliła się i przytknęła wykrzywioną wściekłością twarz do naszych twarzy. – Jeśli będziecie się bawić z psami, nabawicie się pcheł – wycedziła przez zęby. Zostałyśmy zaciągnięte na górę i zmuszone do kąpieli w tak gorącej wodzie, że skóra zrobiła się od niej czerwona i obolała. Szlochałam bez końca, ale Beth milczała ze wściekłości. Po wszystkim, kiedy leżałam w łóżku, chlipiąc, Beth ściszonym głosem poinstruowała mnie: – Chce nas ukarać, trzymając nas w pokoju, więc musimy jej pokazać, że nam to nie przeszkadza. Że nie mamy nic przeciw temu. Rozumiesz, Erico? Proszę, nie płacz! –

wyszeptała, przeczesując mi włosy drżącymi z gniewu palcami. Wydaje mi się, że skinęłam głową, ale byłam zbyt przejęta, żeby zwracać na nią uwagę. Na dworze było jeszcze jasno. Słyszałam, jak Henry bawi się z jednym z psów na trawniku, słyszałam stłumiony przez odległość głos Clifforda. Słoneczne sierpniowe popołudnie, a my musiałyśmy iść spać. I siedzieć w domu przez cały weekend. Kiedy wrócili nasi rodzice, wszystko im opowiedziałyśmy. Tata powiedział: – Tego już za wiele, Lauro. Tym razem mówię poważnie. Poczułam przypływ radości, miłości do niego. – Porozmawiam z nią – odrzekła mama. W czasie podwieczorku, podsłuchałam je w kuchni. Mamę i Meredith. – Wydaje się miłym chłopcem. Całkiem rozsądnym. Naprawdę, matko, nie widzę w tym nic złego – mówiła mama. – Nie widzisz nic złego? Czyli chcesz, żeby dziewczynki zaczęły używać tego paskudnego lokalnego slangu? Chcesz, żeby nauczyły się kraść i przeklinać? Chcesz, żeby wracały do domu zawszone i upodlone? Jeśli tak, to rzeczywiście, nie ma w tym nic złego – odpowiedziała chłodno Meredith. – Moje córki nigdy niczego by nie ukradły – oznajmiła stanowczo mama. – I uważam, że słowo „upodlone” to lekka przesada. – A ja nie, Lauro. Być może zapomniałaś, ile kłopotów przysporzyli nam ci ludzie przez te wszystkie lata? – Jak mogłabym zapomnieć... – westchnęła mama. – Cóż, to twoje dzieci. – Owszem, moje. – Ale jeśli chcesz, żeby mieszkały pod moim dachem i były pod moją opieką, to będą musiały przestrzegać moich zasad –

syknęła Meredith. Mama wzięła głęboki oddech. – Jeśli jeszcze raz usłyszę, że zostały zamknięte w domu, to przestaną tu przyjeżdżać, podobnie jak David i ja – odpowiedziała cicho, ale słyszałam w jej głosie napięcie. Niemal drżenie. Meredith milczała. Usłyszałam jej zbliżające się kroki, więc czmychnęłam z widoku. Kiedy niebezpieczeństwo minęło, poszłam do mamy, która zmywała w milczeniu, z roziskrzonymi oczyma. Objęłam jej nogi i mocno do nich przywarłam. Meredith nie zmieniła zdania na temat naszych zabaw z Dinnym, ale nigdy więcej nie zamknęła nas w pokoju. Przynajmniej w tej sprawie mama odniosła zwycięstwo. Poniedziałkowy poranek jest ponury i mokry. Kiedy się obudziłam, miałam zziębnięte opuszki palców u dłoni i stóp. Wciąż takie są, a teraz dołączył do nich jeszcze czubek mojego nosa. Nie pamiętam, kiedy ostatni raz było mi tak zimno. W Londynie to się po prostu nie zdarza – miasto przepełnia lepkie ciepło metra, gwałtowny żar sklepów i kawiarni. Jest tam mnóstwo miejsc, w których można się schronić przed niską temperaturą. Siedzę w oranżerii po południowej stronie domu, z widokiem na niewielki trawnik, obramowany sękatymi drzewami owocowymi. Jeśli bawiłyśmy się za głośno, jeśli wystawiałyśmy cierpliwość Meredith na próbę, wysyłano nas tutaj, na ten mały trawnik, a dorośli siedzieli na zachodnim tarasie przy żeliwnym stole, popijając mrożoną herbatę i wódkę. Za towarzystwo służą mi skarlałe szczątki krzaczków pomidorów i pulchna ropucha usadowiona przy kranie, z którego grynszpanowa woda kapie na jaskrawozieloną rzęsę wodną.

Zapomniałam, że na wsi panuje taka cisza. Wytrąca mnie z równowagi. W oranżerii pachnie ziemią i wilgocią: to zapach płodności, mimo pory roku. Jedno z moich najwcześniejszych wspomnień dotyczących Henry’ego, który musiał mieć wtedy osiem albo dziewięć lat, wiąże się właśnie z tym małym trawnikiem. Sama miałam pewnie jakieś pięć lat. Był gorący sierpniowy dzień, który zdawał się trwać wiecznie. Pamiętam wyschniętą żółtą trawę, skrzypiącą pod naporem stóp; kamienie na tarasie, zbyt gorące, by biegać na bosaka; psy zbyt zmęczone na zabawę; łuszczącą się skórę na moim nosie i piegi Beth. Dorośli rozstawili nam na małym trawniku jeden z tych ogromnych basenów. Tak wielki, że z jednej strony były schodki, a w środku połać niebieskiego plastiku, kusząca nawet bez wody. Wciąż potrafię przywołać zapach tego rozgrzanego plastiku. Brodzik został rozstawiony i wygładzony; przyciągnięto do niego nielegalny wąż ogrodowy. Lodowata woda płynęła wprost z magistrali, szczypiąc naszą spaloną skórę. Cudowne orzeźwienie. Wierciłam się w moim czerwonym kostiumie kąpielowym, marząc, by basen napełniał się szybciej. Henry od razu wdrapał się do środka. W wodzie unosiła się trawa z jego stóp. Kiedy dorośli odeszli, podniósł szlauch i machnął nim w naszym kierunku. Pryskał na nas wodą, nie pozwalając nam podejść do brodzika. Pamiętam, jak rozpaczliwie pragnęłam wejść do środka i zanurzyć stopy. Ale na moich warunkach. Nie chciałam zostać ochlapana. Najpierw stopy, a potem, stopniowo, reszta. Za każdym razem, kiedy podchodziłam, chlapał mnie. Woda sięgała mu do kostek, zanurzone stopy były białe i pomarszczone. Ciało również miał białe, miękkie, z lekko nabrzmiałymi sutkami, skierowanymi w dół. A potem przestał i przysiągł mi – obiecał. Złożył

przysięgę, że będę mogła bezpiecznie wejść, że skończył z chlapaniem. Kazałam mu odłożyć szlauch, nim ostrożnie wdrapałam się do brodzika. Przez chwilę czułam na stopach ekscytujący chłód, a potem Henry mnie chwycił, objął mi głowę ramieniem i przytknął szlauch do mojej twarzy. Lodowata woda w nosie, w oczach. Zaczęłam się dławić. Słyszałam, jak Beth krzyczy na niego spoza basenu. Kasłałam i szlochałam, dopóki mama nie przyszła sprawdzić, co się dzieje. Chciałabym, żeby Beth wyszła z domu. Przeczytałam gdzieś, że otwarta przestrzeń to idealny lek na depresję. Rześki spacer, łączność z naturą. Jakby depresja przypominała atak niestrawności, którego można się pozbyć na spacerze. Nie jestem pewna, czy ten sposób sprawdziłby się o tej porze roku, kiedy wiatr przewiewa cię na wylot, ale na pewno jest lepszy niż przesiadywanie w tym domu. Zgarniam ze stołu koszyk i sekator i ruszam w stronę lasu. Wybieram okrężną drogę, żeby przejść obok stawu na deszczówkę. Robię tak prawie codziennie. Nie mogę się oprzeć temu miejscu. Staję na stromym brzegu, kopiąc do wody odłamki kredy i kamienie. Kiedy tu jestem, wracają do mnie urywki wspomnień. W każdym miejscu Storton Manor odżywają we mnie różne drobiazgi – migawki wydarzeń, które kojarzą mi się z jakimś widokiem, zapachem, pokojem. Wstążka zawiązana za łóżkiem. Żółte kwiatki wyhaftowane na poszewce na poduszkę. Każdy krok jest jak kartka z notesu. Tu, nad stawem, zdarzyło się coś, co powinnam pamiętać, coś więcej niż zabawa, pływanie, radość z zakazanego owocu. Zamykam oczy i kucam, obejmując rękami kolana. Skupiam się na zapachu wody i ziemi, na szumie drzew nade mną. Słyszę szczekanie psa gdzieś w oddali, może w wiosce. Musi tu być coś, czego chcę się dowiedzieć. Wysuwam na ślepo palce, póki nie dotkną tafli

stawu. Woda szczypie mi skórę, jest lodowata. Wyobrażam sobie, że tężeje, a kryształki lodu przeszywają ją mocnymi nićmi. Przez jedną chwilę odżywa we mnie dawny strach, że mnie wessie. Bo skoro na dole woda może tryskać znikąd, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, to przecież może też być odwrotnie? Spust w ogromnej wannie. Myślałam tak czasami, kiedy tu pływałam. Przebiegał mnie wtedy cudowny dreszcz, taki sam, jak gdy pływając w morzu, nagle pomyśli się o rekinach. Na skraju wzgórz, tam, gdzie nikną drzewa, ziemia zapada się, tworząc stromą, okrągłą kotlinę. Ogromne zagłębienie porośnięte głogiem, tarniną i dzikim bzem, splątanymi niczym broda starego człowieka. Tu mróz sięga głębiej i zostaje na dłużej. W samym środku kotliny upatruję sobie ostrokrzew, którego kolorowe jagody lśnią niczym klejnoty w bezbarwnym gąszczu, ale nie udaje mi się zajść daleko. Schodzę, ślizgając się na kępach trawy, ale gdy staję przed zaroślami, nie widzę przejścia. Na dole nie ma wiatru i jest wyraźnie zimniej. Przed sobą widzę obłoczki własnego oddechu, kiedy obchodzę gęstwinę wokół, szukając drogi do środka. Nie widzę nic poza zboczem i miejscem, gdzie jego krawędź styka się z niebem. Jedna próba przedarcia się do wewnątrz i wycofuję się z paskudnym zadrapaniem. Wracam do lasu. Jak dotąd nie mam w koszyku nic poza kilkoma pędami prążkowanego bluszczu z ogrodu. To nie lasy publiczne; nie są uporządkowane ani poszatkowane alejkami. Pastwiska w obrębie posiadłości zostały wydzierżawione albo sprzedane miejscowym rolnikom i zastanawiam się, czy oni w ogóle tu przychodzą – zbierać drewno, hodować bażanty, zastawiać wnyki na zające. Nie widzę śladów takiej działalności. Ziemia dusi się pod martwymi liśćmi i jeżynami, a roztrzaskane

polana gniją bezużyteczne. Niewidoczne stworzonka umykają mi spod stóp z cichym szelestem. Żołędzie, bukiew; wokół jednego z drzew leży dywan gnijących żółtych jabłuszek. Muszę patrzeć pod nogi, żeby się nie potknąć. Nad głową nie śpiewają mi żadne ptaki. Słyszę tylko szmer przypominający oddech, kiedy wiatr przeciska się między nagimi gałęziami. Nie patrzę, gdzie idę, dlatego prawie wpadam na przykucniętego człowieka. Z ust wyrywa mi się okrzyk zaskoczenia. To młody mężczyzna z długimi dredami w kolorowych, niepasujących do siebie ubraniach. – O, przepraszam! Dzień dobry... – wysapuję. Mężczyzna wstaje, jest dużo wyższy ode mnie. Widzę u jego stóp ogromne huby. Żółte i obrzydliwe. Przyglądał się im, niemal wtykając w nie nos. – Chyba... chyba nie można ich jeść – dodaję z przelotnym uśmiechem. Mężczyzna stoi naprzeciwko mnie i nie odzywa się. Jest wysoki i szczupły. Ramiona zwisają mu bezwładnie wzdłuż ciała, kiedy tak stoi, patrząc na mnie, i czuję, jak rośnie we mnie niepokój i chęć ucieczki. Może mój instynkt, a może jego pusty wzrok mówi mi, że coś z nim jest nie w porządku. Stawiam krok do tyłu i obracam się w lewo. On przesuwa się w prawo, staje mi na drodze. Skręcam w drugą stronę, on za mną. Zaczyna walić mi serce. Jego milczenie wytrąca mnie z równowagi, czuję się zagrożona, choć nie próbuje mnie w żaden sposób dotknąć. Pachnie czymś pikantnym i nieco cierpkim. Zastanawiam się, czy jest naćpany. Znów skręcam w lewo, a on się uśmiecha, szerokim uśmiechem odsłaniającym dziąsła. – Słuchaj, po prostu zejdź mi z drogi, do jasnej cholery! – rzucam nerwowo. Ale on robi krok w moją stronę. Próbuję się odsunąć, ale

zahaczam piętą o gałązki jeżyny i upadam niezgrabnie na bok. Czuję, jak kolce wbijają mi się w dłonie, brakuje mi powietrza. Wokół mnie wirują liście, otacza mnie ich zgniły zapach. Odwracam głowę i widzę, że wysoki mężczyzna pochyla się nade mną, przesłaniając niebo. Szarpię się, usiłując wydostać stopę z zarośli, ale moje ruchy są zbyt nerwowe i tylko pogarszam sytuację. Zastanawiam się, czy nie zacząć krzyczeć, ale dom jest zbyt daleko i nie ma mowy, żeby Beth mnie usłyszała. Nie wie, że tu jestem. Nikt nie wie. Ogarnia mnie panika, zaczynam się trząść, mam kłopoty z nabraniem powietrza. Wtedy silne, ciężkie dłonie opadają na moje ramiona. – Puszczaj! Złaź ze mnie! Złaź! – krzyczę jak opętana. Słyszę drugi głos, a dłonie zwalniają uścisk, rzucając mnie bezceremonialnie z powrotem na ziemię. – Harry nie sprawia kłopotów. Nie chciałeś sprawiać kłopotów, prawda, Harry? – mówi przybysz, klepiąc wysokiego mężczyznę po ramieniu. Spoglądam na nich z ziemi. Harry kręci głową i teraz widzę, że jest przygaszony i zmartwiony, a nie groźny czy lubieżny. – Chciał tylko pani pomóc – wyjaśnia drugi mężczyzna z cieniem nagany w głosie. Harry znów pochyla się nad hubą. – On po prostu... ja tylko... szukałam roślin. Do domu – odpowiadam, wciąż podenerwowana. – Myślałam... No tak. Nic się nie stało – kończę. Mój puls się uspokaja i robi mi się głupio. Nieznajomy wyciąga rękę, pomaga mi się podnieść. – Dzięki – bąkam pod nosem. Przez ramię ma przewieszoną wiatrówkę, jej zmatowiała lufa połyskuje lekko. Uwalniam stopy z gałązek i oglądam szczypiące dłonie. Są usiane paciorkami krwi. Wycieram je

w dżinsy i spoglądam na mojego wybawiciela z zawstydzonym półuśmiechem. Widzę, że wpatruje się we mnie z niepokojącą intensywnością, potem się uśmiecha. – Erica? – Skąd pan... przepraszam, czy my się znamy? – Nie poznajesz mnie? – odpowiada. Przyglądam mu się ponownie – ciemne związane na karku włosy, szeroka klatka piersiowa, lekko zakrzywiony nos, proste czoło, proste brwi, proste, zdecydowane kreski warg. Błyszczące czarne oczy. Nagle świat wokół mnie lekko się przesuwa i przechyla, a rysy mężczyzny wskakują na właściwe miejsca, tworząc zdumiewająco znajomy widok. – Dinny? To ty? – wyszeptuję, czując skurcz pod żebrami. – Nikt nie nazwał mnie Dinny od bardzo dawna. Teraz wszyscy mówią Nathan. – Jego uśmiech jest niepewny: wydaje się zadowolony i równie zaciekawiony spotkaniem z postacią z przeszłości jak ja, a jednak ostrożny, wycofany. Ale ani na chwilę nie spuszcza oczu z mojej twarzy. Jego wzrok pada na każdy mój ruch niczym snop światła. – Nie mogę uwierzyć, że to naprawdę ty! Co... co u ciebie? I co ty tu robisz? – Jestem zdumiona. Nigdy nie przyszło mi do głowy, że Dinny też dorósł, że żył innym życiem, że kiedykolwiek mógłby wrócić do Barrow Storton. – Wyglądasz zupełnie inaczej! – Płoną mi policzki, jakby mnie na czymś przyłapał. Czuję pulsującą krew w opuszkach palców. – Za to ty, Erico, wyglądasz dokładnie tak samo. W gazecie widziałem informację o śmierci lady Calcott. Zacząłem myśleć o... tym miejscu. Nie byliśmy tu od śmierci mojego ojca. Ale nagle zapragnąłem tu przyjechać... – O nie... tak mi przykro. Z powodu twojego taty. Ojciec Dinny’ego, Mickey. Beth i ja go uwielbiałyśmy.

Miał szeroki uśmiech, szerokie dłonie i zawsze dawał nam pensa albo cukierka. Wyciągał je zza naszych uszu. Mama widziała się z nim raz czy dwa razy. Przyszła na rekonesans, sprawdzić sytuację, w końcu spędzałyśmy z nimi tyle czasu. I mama Dinny’ego, Maureen, na którą mówiło się Mo. Mickey i Mo. W naszym kodzie, którego używałyśmy zawsze wtedy, gdy mogła nas usłyszeć Meredith, mówiłyśmy, że idziemy odwiedzić Myszkę Miki. – To było osiem lat temu. Odszedł szybko i nie czuł, że śmierć się zbliża. To chyba najlepszy sposób – mówi spokojnie Dinny. – Chyba tak. – A co dopadło w końcu lady Calcott? – Słyszę ślad goryczy w jego tonie i zauważam, że nie złożył mi wyrazów współczucia z powodu mojej straty. – Udar. Miała dziewięćdziesiąt dziewięć lat. Musiała być bardzo zawiedziona. – Jak to? – Od wielu pokoleń kobiety z rodu Calcottów dożywały stu lat. Moja prababcia umarła, mając sto dwa. Meredith zawsze chciała przeżyć królową. Moja rodzina ma dobre geny – wyjaśniam i natychmiast tego żałuję. Wzmianki o genach, o rodzie, o rodzinie. Zapada ciężka cisza. Mam mu tyle do powiedzenia, że nie wiem, od czego zacząć. Spuszcza ze mnie natarczywe spojrzenie, patrzy przez drzewa w kierunku domu, a przez jego twarz przemyka cień. – Słuchaj, przepraszam, że krzyczałam. Na... Harry’ego. Przestraszył mnie, to wszystko – mówię cicho. – Nie musisz się go bać, jest nieszkodliwy – zapewnia mnie Dinny. Oboje patrzymy na kolorową postać, przykucniętą wśród

liści. Dinny, tak blisko mnie, że mogłabym go dotknąć. Dinny, prawdziwy i tuż obok, chociaż jeszcze kilka minut temu wydawał mi się równie nieuchwytny jak sen. Trudno mi w to uwierzyć. – Czy on... czy coś jest z nim nie w porządku? – pytam. – Jest łagodny, przyjacielski i nie lubi się odzywać. Jeśli to znaczy, że coś jest z nim nie w porządku, to tak. – Och, nie miałam na myśli nic złego. – Mój głos brzmi zbyt piskliwie. Biorę głęboki wdech, wypuszczam powietrze. – Szukasz... ostrokrzewu? – Tak. Albo jemioły. Lub jakiegoś ładnego bluszczu z jagodami. Żeby udekorować dom – uśmiecham się. – Chodź, Harry. Pokażemy Erice wielki ostrokrzew – mówi Dinny. Podciąga Harry’ego do pionu i lekkim popchnięciem skłania go do ospałego chodu. – Dzięki – powtarzam. Nadal nie mogę uspokoić oddechu. Dinny idzie przede mną. Przez plecy przewieszonych ma parę szarych wiewiórek, powiązanych za ogony. Mają czarne, półprzymknięte oczy i ciemne, matowe plamy na bokach. – Po co ci te wiewiórki? – pytam. – Na kolację – odpowiada spokojnie Dinny. Ogląda się za siebie, dostrzega przerażenie na mojej twarzy i uśmiecha się pod nosem. – Czyżby wiewiórki nie weszły jeszcze do menu eleganckich londyńskich restauracji? – Może niektórych. Ale nie tych, w których się stołuję. Skąd wiedziałeś, że mieszkam w Londynie? – Znów się odwraca, omiata wzrokiem moje eleganckie buty, ciemne dżinsy, luźny wełniany płaszcz. Moją wycieniowaną grzywkę. – Strzelałem – stwierdza cicho.

– Nie podoba ci się w Londynie? – pytam. – Byłem tam tylko raz – rzuca Dinny przez ramię. – Ale właściwie to nie. Nie lubię miast. Lubię, kiedy horyzont leży w odległości większej niż dziesięć metrów. – A ja lubię mieć na co popatrzeć – wzruszam ramionami. Dinny nie uśmiecha się, ale zwalnia, żeby iść obok mnie, a jego milczenie jest prawie życzliwe. Zastanawiam się, czym je wypełnić. Nie jest dużo wyższy ode mnie, mniej więcej wzrostu Beth. Wokół jego kucyka dostrzegam kawałek ciasno zawiązanej ciemnoczerwonej skórzanej sznurówki. Nogawki jego dżinsów są ubłocone; ma na sobie T-shirt i luźną bawełnianą bluzę. Widzę, jak wiatr muska jego gołą szyję i przeszywa mnie dreszcz, chociaż jestem opatulona wieloma warstwami. On wydaje się nie zauważać zimna. Wchodzimy na niewielkie wzniesienie. Moje kroki słychać najbardziej. Z jakiegoś powodu ich stopy nie trafiają na tyle gałązek co moje. – Tam – pokazuje Dinny. Patrzę przed siebie i widzę ciemny ostrokrzew, stary i powykręcany. Harry podniósł opadłą gałązkę i teraz wciska sobie ciernie w kciuk: krzywi się z bólu, potrząsa dłonią i zaczyna od początku. Zaczynam ścinać gałęzie – wybieram te z najbardziej spiczastymi liśćmi i najokazalszymi kiściami jagód. Jedna z gałązek wymyka mi się z palców, smagając mnie w twarz. Zostawia mi pod okiem cienkie, szczypiące zadrapanie. Dinny znów przygląda mi się nieprzeniknionym wzrokiem. – A jak się czuje twoja mama? Jest tu z tobą? – pytam. Chcę słyszeć jego głos, chcę się dowiedzieć o wszystkim, co robił, odkąd widziałam go po raz ostatni, chcę, żeby znów był prawdziwy, żeby wciąż był moim przyjacielem. Ale teraz już pamiętam to jego milczenie. Wcześniej nigdy mnie nie

krępowało. Dziecko nie przejmuje się czymś tak nieszkodliwym jak cisza, podchodzi do niej z dużą cierpliwością. – Czuje się dobrze, dziękuję. Nie podróżuje już z nami. Po śmierci taty dała sobie spokój; powiedziała, że robi się na to za stara, ale ja myślę, że po prostu miała już dość życia w drodze. Oczywiście, nigdy nie powiedziałaby tego tacie. Ale kiedy umarł, przestała. Związała się z hydraulikiem imieniem Keith. Mieszkają w West Hatch, po drugiej stronie drogi. – No proszę. Przekaż jej ode mnie pozdrowienia, kiedy się z nią zobaczysz. – Słysząc to, marszczy lekko brwi i zastanawiam się, czy powiedziałam coś nie tak. Na takiej twarzy jak jego wystarczy najdrobniejszy grymas, by stała się ponura lub zagniewana. Gdy miał dwanaście lat, wydawał się przez to czujny, uważny. Czułam się wtedy głupia i trzpiotowata i teraz znów się tak czuję. Kiedy mój kosz wypełnia się gałązkami, wracamy przez las na polanę, na której obozowali. To rozległa przestrzeń na zachodnim skraju zagajnika, osłonięta z trzech stron drzewami, a od zachodu wychodząca na otwarte pole i wyżłobioną koleinami ścieżkę, która prowadzi z powrotem na drogę. Ziemia jest nasiąknięta wodą, która chlupie nam pod stopami. Zbliżamy się do obozu. Latem króluje tu zieleń, polanę porasta długa, aksamitna trawa, a ziemia jest twarda i bezpieczna. Harry idzie obok nas, a jego uwagę przykuwa wciąż coś nowego. – A ty? Mieszkasz tu teraz? – pyta w końcu Dinny. – Nie, nie. Nie wiem. Chyba nie. Na razie tak, przynajmniej przez święta. Odziedziczyłyśmy ten dom, Beth i ja... – Ależ pompatycznie to brzmi. – Beth tu jest? – przerywa Dinny, odwracając się do mnie. – Tak, ale... Tak, jest. – Chciałam powiedzieć: ale się zmieniła, ale nie chce wyjść z domu. – Powinieneś wpaść i się

przywitać – mówię, chociaż wiem, że tego nie zrobi. W obozie stoi sześć pojazdów – więcej niż kiedyś. Dwa minibusy, dwa samochody turystyczne, stary koniowóz i przerobiony ambulans wojskowy, który Dinny wskazuje jako swój. Z kominów buchają kłęby dymu, a ziemię znaczą okręgi zimnego popiołu. Harry wyprzedza nas, siada na pniaku i podnosi z ziemi coś, co całkiem go pochłania. Kiedy podchodzimy bliżej, podbiegają do nas trzy psy, szczekając z udawaną agresją. Wiem, co robić. Staję bez ruchu z opuszczonymi rękami, czekając, by do nas dobiegły, obwąchały mnie i zobaczyły, że nie uciekam. – Twoje? – Tylko dwa. Ten czarno-brązowy należy do mojego kuzyna Patricka. To jest Blot. – Dinny drapie za uszami rozwścieczonego czarnego kundla, który szczerzy zęby, wystraszony. – A to Popeye. – Mniejszy, delikatniejszy pies; szorstkie brązowe futro i życzliwe spojrzenie. Popeye liże Dinny’ego po podsuniętych palcach. – Czyli... pracujesz gdzieś tutaj? Czym się zajmujesz? – zagajam, jakbyśmy się właśnie spotkali w pubie, a Dinny wzrusza ramionami. Przez chwilę myślę, że utrzymuje się ze świadczeń socjalnych, kradnie, sprzedaje narkotyki. Ale to są myśli Meredith i wstydzę się, że przyszły mi do głowy. – Chwilowo niczym. Przez większość roku jeździmy po kraju za pracą. Pracujemy na farmie, za barem, na festiwalach. O tej porze roku zwykle niewiele się dzieje. – Musi być wam ciężko. Dinny rzuca mi spojrzenie z ukosa. – Jest w porządku, Erico – odpowiada łagodnie. Nie pyta, czym ja się zajmuję.

Najwyraźniej podczas tego krótkiego spaceru wykorzystałam wszystkie prawa, należne mi z racji naszej znajomości w dzieciństwie. – Podoba mi się twój ambulans – rzucam zdesperowana. W tym samym momencie drzwi ambulansu z hukiem otwierają się na oścież i ze środka gramoli się niezgrabnie dziewczyna. Opiera dłonie na krzyżu, rozciąga się z grymasem. Poznaję ją od razu – to ta dziewczyna w ciąży z kurhanu. Ale może mieć najwyżej piętnaście, szesnaście lat. Dinny jest w wieku Beth: ma trzydzieści pięć lat. Spoglądam znów na dziewczynę i próbuję dać jej osiemnaście, może dziewiętnaście lat, ale nie potrafię. Dziewczyna ma kręcone włosy; to naturalna blondynka, co dziś rzadko się zdarza. Jej skóra jest blada, a wokół oczu rysują się błękitne sińce. Ma na sobie obcisły, pasiasty sweterek, przez co widać dokładnie, jak niewiele czasu zostało do porodu. Zauważa mnie i Dinny’ego i podchodzi do nas z gniewną miną. Próbuję się uśmiechnąć, udawać, że czuję się swobodnie. Wygląda groźniej niż Blot. – Kto to jest? – pyta władczo z rękami na biodrach. Zwraca się do Dinny’ego, nie do mnie. – Erico, to jest Honey. Honey, to Erica. – Honey? Miło mi cię poznać. Przepraszam, że cię przestraszyłam wtedy w kurhanie, kilka dni temu – mówię pogodnym tonem, którego, co mnie absolutnie przeraża, prawdopodobnie używam w klasie. Honey patrzy na mnie zmęczonymi oczami bez wyrazu. – To byłaś ty? Nie przestraszyłaś mnie – mówi z wyraźnym akcentem z Wiltshire. – No dobrze. Nie przestraszyłam, ale... – wzruszam ramionami. Przygląda mi się dłuższą chwilę. Takie ostre

spojrzenie u tak młodej osoby. Czuję namacalną ulgę, kiedy przesuwa je znów na Dinny’ego. – Piecyk źle ciągnie – oświadcza. Dinny wzdycha, kuca, żeby przejechać dłonią po futrze Popeye’a. Pierwsze krople deszczu moczą nam dłonie i twarze. – Zaraz się tym zajmę – odpowiada uspokajająco. Honey wpatruje się w niego przez chwilę, a potem odwraca się i znika w środku, nie spoglądając za siebie. Przez chwilę jestem oniemiała z wrażenia. – No... to kiedy termin? Chyba wkrótce? – pytam, zakłopotana, w nadziei, że mnie nie usłyszy z ambulansu. – Zaraz po świętach – mówi Dinny, z wzrokiem utkwionym daleko za polaną. – Tak szybko! Na pewno się cieszycie. Spakowała już wszystko, co trzeba? Do szpitala? – Dinny kręci przecząco głową. – Żadnego szpitala. Mówi, że chce urodzić tutaj. – W tym momencie Dinny urywa, wstaje i odwraca się do mnie. – Nie wiem, czy to dobry pomysł. Znasz się na dzieciach? – Wydaje się zaniepokojony. – Ja? Nie, raczej nie. Nigdy... Ale rząd stale dziś trąbi o zaletach porodów domowych. Okazuje się, że to prawo każdej kobiety. Macie dobrą położną? – Żadnej położnej, żadnego porodu domowego. Honey chce urodzić tutaj, w lesie. – W lesie? Ależ... jest grudzień! Czy ona oszalała? – Wiem, że jest grudzień, Erico. Ale wybór należy do niej, jak sama powiedziałaś – odpowiada beznamiętnie. W jego głosie pobrzmiewa irytacja. – Doprowadziła ideę porodu naturalnego do granic możliwości. – Ale ty też masz prawo wyboru. Ojciec też ma pewne

prawa. Słuchaj, pierwszy poród może trwać dość długo. Beth rodziła Eddiego trzydzieści sześć godzin... – Beth ma dziecko? – Syna. Ma już jedenaście lat. Przyjeżdża na święta, więc pewnie go poznasz... Eddie. Fantastyczny dzieciak. – Więc jest mężatką? – Była. Już nie jest – odpowiadam krótko. Pyta o Beth, ale nie o mnie. Deszcz znów przybiera na sile. Garbię się i wpycham ręce głębiej do kieszeni, ale Dinny wydaje się tego nie zauważać. Zastanawiam się, czy nie zaproponować, że porozmawiam z Honey, ale potem przypominam sobie jej harde spojrzenie i mam nadzieję, że Dinny mnie o to nie poprosi. Decyduję się na kompromis. – Słuchaj, jeśli Honey ma ochotę z kimś o tym porozmawiać, może zechciałaby z Beth? Ta historia mogłaby jej otworzyć oczy. – Nie chce z nikim o tym rozmawiać. Jest... uparta – wzdycha Dinny. – Zauważyłam – rzucam pod nosem. Nie zniosę kolejnej ciszy. Chcę go zapytać o święta. O imiona dla dziecka. Chcę go zapytać o jego podróże, o jego życie, o naszą przeszłość. – No dobrze, to ja się zbieram. Idę się schować przed deszczem. – To wszystko, na co mnie stać. – Miło cię widzieć, Dinny. Cieszę się, że wróciłeś. I miło było poznać Honey. Ja... wiesz, jesteśmy w domu, gdybyście czegoś potrzebowali. – Ciebie też miło widzieć, Erico. – Dinny spogląda na mnie z przekrzywioną głową, ale w jego oczach widzę niepokój, a nie radość. – Ok. To cześć. – Odchodzę tak spokojnie, jak tylko

potrafię. Nie mówię Beth o Dinnym, gdy zastaję ją w gabinecie przed telewizorem. Nie wiem, dlaczego. Jeśli jej powiem, wywołam jakąś reakcję. I nie jestem pewna, jaką. Nagle robię się podenerwowana. Mam wrażenie, że nie jesteśmy już same. Czuję obecność Dinny’ego gdzieś tam, za drzewami. Nie daje mi to spokoju, wytrąca mnie z równowagi. Trzeci wierzchołek naszego trójkąta. Wyłączam telewizor, rozsuwam zasłony. – Zbieraj się. Wychodzimy – mówię. – Nie chcę wychodzić. Gdzie miałybyśmy iść? – Na zakupy. Mam już po dziurki w nosie zup z puszki. Poza tym zaraz będą święta. Mama i tata przyjeżdżają na lunch, a co zamierzasz podać Eddiemu w pierwszy dzień świąt? Stare krakersy Meredith? – Beth rozważa to przez chwilę, a potem podrywa się energicznie i kładzie ręce na biodrach. – O Boże, masz rację. Masz rację! – Wiem. – Musimy kupić tyle rzeczy... indyka, kiełbaski, ziemniaki, puddingi... – wylicza na swoich długich palcach. Do Bożego Narodzenia zostało jeszcze dziesięć dni, mamy mnóstwo czasu. Ale nic nie mówię. Chcę wykorzystać to jej nagłe ożywienie, więc wskazuję na drzwi. – I ozdoby! – wykrzykuje Beth. – Chodź. Zrobisz listę w samochodzie. Devizes jest świątecznie udekorowane. Wejścia sklepów i hoteli przy High Street ozdabiają małe jodełki obwieszone białymi światełkami. Gra orkiestra dęta, a sprzedawca piecze kasztany, wzbijając kłęby gryzącego dymu ze swojego wózka. Zastanawiam się, czym się zajmuje przez resztę roku. Tu, w ciemnościach przetykanych deszczem ze śniegiem, stajemy się częścią ściśniętego tłumu. Owijamy się szalikami aż po uszy

i oglądamy wystawy, pławiąc się w ciepłym, żółtym świetle. Z powrotem wśród ludzi, po głuchej ciszy posiadłości. Czuję się dobrze, jestem podekscytowana i tęsknię za Londynem. W każdym sklepie Beth nuci kolędy z taśmy. Biorę ją pod ramię z mocnym uściskiem. Kilka godzin później moja siostra działa już na najwyższych świątecznych obrotach. Mamy osiem rodzajów sera, ogromną szynkę, kiełbaski, krakersy – do jedzenia i te tekturowe, do zabawy – indyka, którego z trudem udaje mi się donieść do samochodu i absurdalnie drogie ciasto. Upychamy to wszystko w bagażniku i wracamy po świecidełka, sznurki paciorków, złotą farbę, szklane sople, małe słomiane aniołki w sukniach z białego muślinu. Na farmie dwie minuty drogi od posiadłości sprzedają choinki, więc zaglądamy tam, wracając, i umawiamy się na dostawę i ustawienie trzymetrowego drzewka dwudziestego trzeciego grudnia. – Choinkę można postawić w korytarzu. Przymocują ją drutem do balustrady – oświadcza Beth kategorycznie. Może nie powinnam pozwalać jej wydawać pieniędzy, kiedy ma ciężki okres, jak teraz. Boję się podliczyć wszystkie rachunki, zsumować wydatki. Ale Beth ma pieniądze – pieniądze od Maxwella, pieniądze ze swoich tłumaczeń. Więcej pieniędzy niż ja, to pewne, chociaż nigdy o tym nie rozmawiamy. Przez większość czasu żyje skromnie. Chomikuje pieniądze, chyba że Eddie czegoś potrzebuje. Moje pochłania Londyn, dojazdy do pracy, czynsz, utrzymanie. Teraz mamy jedzenia na dziesięć osób, a będzie nas pięcioro, ale Beth wygląda na szczęśliwszą, ma mniej wymizerowaną twarz. Terapia zakupowa. Ale to nie to – ona lubi obdarowywać. Zostawiam ją przy upinaniu girland na gzymsie kominka i idę nastawić czajnik, śpiąca i zadowolona.

Na komórce mam wiadomość od mojej agencji o jakiejś pracy tymczasowej w szkole w Ealing, od dwunastego stycznia. Muskam kciukiem przycisk oddzwaniania, ale coś mnie powstrzymuje, nie chcę, żeby prawdziwe życie zwaliło mi się na głowę. Ale przecież muszę zarabiać pieniądze, muszę żyć dalej. Wtłaczać do niechętnych głów wiedzę o literaturze. Tyle że wcale nie muszę. Nie, jeśli tu zamieszkam. Koniec z czynszem. Zostałyby tylko koszty utrzymania, chociaż prawdopodobnie byłyby wyższe niż mój czynsz. Może warto byłoby tu zostać przez pięć, a nawet dziesięć lat? Spróbować tu zamieszkać – wystarczająco długo, by spadek się uprawomocnił. Potem mogłybyśmy wszystko sprzedać i przejść na emeryturę jako czterdziestolatki, kiedy ceny nieruchomości znów wzrosną. Ale co, jeśli mieszkanie tu wpędza Beth w chorobę? A ja nigdy nie pozbędę się uczucia, że coś czai się za moimi plecami? Chciałabym się odwrócić i sprawdzić, co to, chciałabym to rozgryźć. Pamiętam z tamtego lata wszystko – poza tym, co się stało z Henrym. Przyjeżdżałyśmy tu jeszcze przez dwa lata, a mama bacznie nas obserwowała. Nie po to, żeby nas chronić albo strzec przed niebezpieczeństwem, tylko żeby sprawdzić, jak zareagujemy. Nie wiem, czy zachowywałam się inaczej. Może byłam trochę spokojniejsza. I bawiłyśmy się tylko w ogrodzie; już nie chciałyśmy zapuszczać się dalej. Mama trzymała nas z dala od Meredith, która stała się wówczas nieprzewidywalna, miotała przekleństwami i oskarżeniami na oślep. Ale Beth coraz bardziej zamykała się w sobie. Mama to widziała i powiedziała o tym tacie, a on zmarszczył brwi. I przestaliśmy przyjeżdżać. Na zewnątrz zachodzi słońce, malując horyzont oranżem i chłodnym różem. Pryskam ostrokrzew złotą farbą, która nadaje połysk ciemnym liściom. Wyglądają bajecznie. Od oparów farby

kręci mi się w głowie, jestem oszołomiona i zachwycona. Zwieszam rośliny z balustrady i rozkładam je wzdłuż parapetów, kiedy Beth schodzi na dół, z twarzą wygniecioną snem. Przechodzi obok miejsc, w których ułożyłam gałązki, leciutko dotykając liści, sprawdzając farbę opuszkami palców. – Kontrola wypadła pomyślnie? – pytam z uśmiechem. Nastawiłam radio na stację Classic FM. Grają Good King Wenceslas. Beth kiwa głową, ziewa. Śpiewam rubaszną wersję kolędy, fałszując niemiłosiernie. – Ale ci wesoło – zauważa Beth. Podchodzi do parapetu, na którym rozrzucam ostrokrzew, zakłada mi włosy za ucho, dotyka zadrapania pod moim okiem. Tak rzadko mnie dotyka. Uśmiecham się. – Bo... – zaczynam. Mam te słowa na końcu języka. Bardzo mnie kusi, żeby je wypowiedzieć, choć wciąż nie jestem pewna, czy to dobry pomysł. – Bo co? – Bo jest tu Dinny – wypalam.

Miłość 1902 Podróż z Nowego Jorku do Woodward na Terytorium Oklahomy była długa; miasta te dzieliło niemal dwa tysiące mil. Za oknami pociągu przemykały kolejne stany, wysunięte coraz dalej na zachód. Na początku Caroline podziwiała widoki. Kiedy pociąg zostawił za sobą znajome miasteczka stanu Nowy Jork, osady ludzkie stawały się coraz rzadziej rozrzucone. Jechał przez tak gęste i ciemne lasy, że zdawały się należeć do innej epoki, kiedy pochłaniały wagony na wiele mil. Jechał przez równie rozległe i nie mniej zdumiewające pola pszenicy i zboża oraz miasteczka, które robiły się coraz mniejsze, jakby kurczyły się pod naporem otwartej przestrzeni wokół siebie. Na jednej ze stacji wzdłuż torów stały prowizoryczne budynki, a dzieci bawiły się, biegnąc wzdłuż pociągu, machając do pasażerów, żebrząc o drobne. Caroline przeraziły ich bose stopy. Pomachała im, kiedy pociąg znów ruszył w drogę, i odwróciła się, by popatrzeć, jak kruche domki maleją w oddali, a po obu stronach wyrasta ziemia. Tu, na zachodzie, ziemia jest naprawdę nieujarzmiona, pomyślała. Zamieszkują ją ludzie, ale jeszcze nie odcisnęli na niej swojego piętna, a przynajmniej nie tak, jak to zrobili w Nowym Jorku. Caroline zapadła się w swój fotel i z ukłuciem niepokoju utkwiła wzrok w odległych fioletowych wzgórzach. W końcu pociąg, który niedawno wydawał się potężny, tu był jedynie drobnym punkcikiem, insektem pełzającym po nieskończonej powierzchni świata. Podczas trzeciej i ostatniej przesiadki, w Dodge City w Kansas, czuła się już ociężała ze zmęczenia i nieświeża w swoim ubraniu. Brzuch miała rozgrzany i pusty, bo prowiant,

który spakowała jej Sara, skończył się półtora dnia wcześniej – służąca nie była sobie w stanie wyobrazić tak długiej podróży, żeby pół tuzina ugotowanych na twardo jaj, jabłko i placek z wieprzowiną nie wystarczyły aż nadto. Caroline udała się razem z pozostałymi pasażerami na lunch w El Vacquero, w hotelu Harvey przy torach kolejowych w Dodge City. Był to całkiem nowy, ceglany budynek, co Caroline uznała za dowód na rosnące bogactwo i rozwój miejsca, które jeszcze niedawno znajdowało się na terenie pogranicza. Rozejrzała się dyskretnie wokół, zbyt ciekawa, by móc się powstrzymać. Nieutwardzona ulica na zewnątrz wprost kipiała od ludzi, kucyków, powozów i furmanek, wydając zupełnie inny szmer niż ulice nowojorskie. Wierzchowce stały wzdłuż koniowiązów, podpierając tylne kończyny na czubkach kopyt. Nad miastem unosił się silny fetor gnojówki z pobliskich zagród hodowlanych, tworząc dziwną mieszankę z zapachem jedzenia i odorem rozgrzanych ciał ludzi i zwierząt. Zdezorientowany żołądek Caroline nie wiedział, czy burczeć, czy skurczyć się z obrzydzenia. Mężczyźni przechadzali się z pistoletami przytroczonymi do bioder, a Caroline patrzyła na nich zdumiona, jakby wyszli prosto z kart legendy. Ze zdenerwowania waliło jej serce i zaschło w gardle. Przez chwilę prawie zatęskniła za niezłomną postacią Bathildy u boku; zatęskniła za barierą jej przyzwoitości, za którą mogłaby się schować. Zażenowana, wyprostowała plecy i ponownie przeczytała menu. Restauracja w porze lunchu była pełna ludzi, ale wkrótce obsłużyła ją dziarska dziewczyna w czystym fartuszku, podając jej bulion z makaronem, jajka w koszulkach i kawę. – Daleko pani jedzie? – Mężczyzna, który siedział przy stole dwa krzesła dalej, uśmiechnął się i pochylił w jej kierunku. Caroline zarumieniła się, wstrząśnięta, że odezwał się do

niej tak swobodnie. Autor pytania był nieogolony i miał wyświecone mankiety płaszcza. – Do Woodward – odpowiedziała, zastanawiając się, czy powinna się najpierw przedstawić i czy w ogóle powinna mu odpowiadać. – Woodward? No, to nie ma pani daleko, jak sądzę, zważywszy na to, ile już pani przejechała... z Nowego Jorku, o ile dobrze rozpoznałem akcent? – Znów się uśmiechnął, tym razem szerzej. Caroline przytaknęła szybko i skupiła się na swoich jajkach. – Ma pani tam rodzinę? W Woodward, ma się rozumieć? – Męża – odpowiedziała Caroline. – Męża! Co za szkoda! Cóż, dobrze, że to miejsce trochę się rozwija, prawda? Wcześniej lokal Freda Harveya mieścił się w wagonie towarowym ustawionym na palach! Widziała pani coś takiego na wschodzie? – wykrzyknął głośno, a Caroline spróbowała uśmiechnąć się uprzejmie. – Eh, Doon, zostaw tę dziewczynę w spokoju. Nie widzisz, że chce zjeść lunch bez twoich zaczepek? – To powiedział inny mężczyzna, siedzący obok pierwszego. Wyglądał, jakby miał zły humor, a wokół oczu rysowały mu się głębokie bruzdy. Włosy sczesał na jedną stronę, gdzie pozostały, utrwalone taką czy inną substancją. Caroline ledwie śmiała na niego spojrzeć. Policzki jej płonęły. – Proszę mi wybaczyć – bąknął pierwszy mężczyzna. Caroline zjadła z nieprzyzwoitym pośpiechem i mimo ciepłej pogody wróciła do pociągu z dłońmi wetkniętymi w mufkę z lisiego futra. Krajobraz za Dodge City był rozległy i mało urozmaicony. Monotonna preria ciągnęła się za oknami pociągu mila po mili, kiedy pojazd skręcił na południe, na linię Santa Fe. Caroline

zgarbiła się w swoim fotelu i marzyła o poluzowaniu gorsetu. Nie miała już siły siedzieć jak dama, a ponieważ była sama w przedziale, oparła głowę o szybę okna i wpatrywała się w bezkresne, jasnożółte niebo. Horyzont nigdy nie wydawał się jej tak szeroki, płaski, odległy. W końcu jego przestwór zaczął przyprawiać ją o zawroty głowy. Spodziewała się zobaczyć pokryte śniegiem góry, szmaragdowe połacie ziemi uprawnej i bystre rzeki. Ale ziemia wyglądała na rozgrzaną i wyczerpaną jak ona sama. Wyjęła więc swój egzemplarz Wirgińczyka z torby i wyobrażała sobie, że niczym Molly Wood nieustraszenie przecięła więzy rodzinne i odważnie wyruszyła na spotkanie nowego życia w nieznanej krainie. Jednak po pewnym czasie przestała się czuć jak bohaterka książki i znowu zaczęła się bać, więc pomyślała o swoim mężu, który czeka na nią w Woodward, i chociaż ta myśl zdawała się spowalniać pociąg i wydłużać tę niekończącą się podróż, to przynajmniej dodała jej otuchy. Pociąg przyjechał do Woodward późnym popołudniem, kiedy słońce zaczęło zachodzić pomarańczowymi smugami za zakurzoną szybą. Caroline drzemała, kiedy konduktor minął jej przedział. – Woodward! Następny przystanek Woodward! – Jego okrzyk wyrwał ją ze snu i wprawił jej serce w dygot. Zebrała swoje rzeczy i wstała tak szybko, że zakręciło jej się w głowie i musiała ponownie usiąść, oddychając głęboko. Jej myśli wypełniało jedno słowo: Corin. Znów go zobaczy, po tylu dniach! Kiedy pociąg się zatrzymywał, wyglądała niecierpliwie na stację, rozpaczliwie szukając go wzrokiem. Na widok swojego odbicia w szybie szybko przyklepała włosy, nadając fryzurze właściwy kształt, przygryzła wargi, żeby poczerwieniały, i uszczypnęła się w policzki. Nie mogła się uspokoić, cała drżała.

Wyszła sztywno z pociągu; spódnice lepiły się jej do nóg, a stopy spuchły i rozgrzały się w ciasnych trzewikach. Rozglądała się po drewnianym peronie z sercem w gardle, ale nie dostrzegła Corina ani wśród garstki ludzi wychodzących z powozów ani czekających na stacji. Pociąg westchnął ze znużeniem i powlókł się w stronę bocznicy, gdzie na tle nieba rysowała się wieża ciśnień. Caroline powitał tylko ciepły, cicho świszczący wietrzyk i chrzęst piasku na peronie pod jej stopami. Jeszcze raz rozejrzała się wokół i nagle poczuła się tak pusta i lekka, jakby następny podmuch wiatru mógł zbić ją z nóg i porwać ze sobą. Poprawiła kapelusz nerwowym ruchem, ale wciąż rozciągała wargi w uśmiechu, wypatrując upragnionego widoku. Woodward wyglądało na niewielkie, senne miasteczko. Od torów do miasta prowadziła szeroka, nieutwardzona ulica; wiatr wyżłobił w piasku małe fale na całej jej długości. Caroline czuła zapach smoły na budynku dworca, rozgrzanej od słońca, a także przenikliwy smród bydła. Spojrzała w dół, rysując stopą kreskę w piasku. Kiedy pociąg odjechał, stację ogarnęła cisza nowego rodzaju, z terkotem przejeżdżającego powozu i skrzypieniem wózka z jej bagażem, z którego ciężarem mocował się pracownik dworca. Gdzie się podziewał Corin? Poczuła, jak wzbierają w niej wątpliwości i strach – że pożałował swojej decyzji, że została porzucona, że będzie musiała wrócić następnym pociągiem do Nowego Jorku. Obróciła się wokół, zdesperowana, by go zobaczyć. Bagażowy zatrzymał się z jej kuframi i próbował zajrzeć Caroline w oczy, bez wątpienia po to, żeby zapytać, gdzie ma je zabrać. Ale skoro Corina nie było, nie miała pojęcia, co odpowiedzieć. Nie wiedziała, dokąd iść, gdzie się zatrzymać, co robić. Poczuła, jak krew odpływa jej z twarzy, ziemia zaczęła jej wirować przed oczami. Przez jedną

przerażającą chwilę myślała, że zemdleje albo wybuchnie płaczem, albo jedno i drugie. Wzięła głęboki, drżący oddech i rozpaczliwie szukała wyjścia z tej sytuacji, zastanawiając się, co powiedzieć bagażowemu, żeby ukryć swoje zakłopotanie. – Pani Massey? Początkowo Caroline nie zorientowała się, że to jej nazwisko, wypowiedziane z przeciągłym akcentem. Zignorowała mężczyznę z kapeluszem w dłoniach, który stanął obok niej w swobodnej pozie. Wyglądał na jakieś trzydzieści lat, ale słońce wyryło mu linie na twarzy, tak jak wypaliło błękit z jego koszuli. Rozczochrane włosy przetykane miał rudymi i brązowymi kosmykami. – Pani Massey? – powtórzył, podchodząc o krok bliżej. – Och! Tak, to ja – krzyknęła, zaskoczona. – Miło mi panią poznać, pani Massey. Mam na imię Derek Hutchinson, ale wszyscy mówią na mnie Hutch i będzie mi miło, jeśli i pani będzie mnie tak nazywała – przedstawił się, wsuwając kapelusz pod ramię i wyciągając dłoń, którą Caroline ścisnęła ostrożnie, samymi opuszkami palców. – Gdzie jest pan Massey? – zapytała. – Corin miał wrócić na czas, żeby panią odebrać, i wiem, że bardzo mu na tym zależało, ale były jakieś problemy ze złodziejami bydła i musiał to sprawdzić... Jestem pewny, że wróci, zanim dojedziemy na miejsce... – powiedział Hutch, widząc, jak Caroline rzednie mina. Łzy rozczarowania napłynęły jej do oczu, więc zagryzła dolną wargę, żeby je powstrzymać. Hutch zawahał się, wytrącony z równowagi jej reakcją. – Rozumiem – szepnęła, chwiejąc się lekko. Nagle zapragnęła usiąść. Corin nie wyjechał jej na powitanie. Przerażona, zaczęła się zastanawiać, jakie mógł mieć powody,

żeby się z nią nie spotkać. Hutch chrząknął nieśmiało, przestępując z zakłopotaniem z nogi na nogę. – Ja... hm... wiem, że naprawdę chciał przywitać tu panią osobiście, pani Massey, ale kiedy trzeba złapać złodziei, właściciele ziemi mają obowiązek pomagać sobie nawzajem. Przyjechałem w jego zastępstwie i jestem do pani usług. – Mają obowiązek jechać? – powtórzyła z wahaniem. – Bez dwóch zdań. Nie miał wyboru. – A pan jest jego... służącym? – zapytała. Hutch uśmiechnął się i uniósł podbródek. – Nie do końca, pani Massey. Nie do końca. Jestem brygadzistą na jego ranczu. – Aha, rozumiem – powiedziała Caroline, chociaż nie rozumiała. – No dobrze. Jak pan myśli, czy zdążymy na kolację? – dorzuciła, usiłując się opanować. – Kolację? Ma pani na myśli jutrzejszą kolację? – Jutrzejszą? – Z Woodward do rancza jest prawie trzydzieści pięć mil. To nie jest wielka odległość, ale wciąż zbyt daleko, żebyśmy wyruszyli dziś wieczorem, jak sądzę. Czeka tu na panią pokój w pensjonacie i dobry obiad, bo na moje oko przydałby się pani porządny posiłek, jeśli mogę mówić otwarcie. – Zmierzył spojrzeniem jej drobną figurę i bladą twarz. – Trzydzieści pięć mil? Ale... ile to będzie trwało? – Wyruszymy jutro wcześnie rano i powinniśmy dojechać w południe następnego dnia... Nie sądziłem, że zabierze pani tyle kufrów i pudeł, to może spowolnić podróż. Ale konie są wypoczęte, więc jeśli pogoda się utrzyma, czeka nas przyjemna, spokojna jazda. – Hutch uśmiechnął się, więc Caroline zebrała się w sobie, żeby odpowiedzieć mu uśmiechem, mimo znużenia,

jakie ją ogarnęło na myśl o kolejnych dniach podróży. Hutch podszedł do niej, wysuwając ramię. – Od razu lepiej. Proszę za mną, pójdziemy do pensjonatu. Wygląda pani na wykończoną, pani Massey. Kierowniczką Central Hotel przy Maine Street była pulchna kobieta z kwaśną miną, która przedstawiła się jako pani Jessop. Zaprowadziła Caroline do pokoju, czystego, choć niezbyt przestronnego, a Hutch poszedł dopilnować, by jej bagaż został przeładowany z dworcowego wózka na kryty wóz, którym mieli pojechać na ranczo. Pani Jessop skrzywiła się, kiedy Caroline poprosiła o przygotowanie gorącej kąpieli, więc dziewczyna szybko wydobyła z portmonetki kilka monet, żeby osłodzić prośbę. – No dobrze. Zapukam do pani, kiedy będzie gotowa – odpowiedziała właścicielka, mierząc ją srogim spojrzeniem. Łaźnia zamykała się na lichą zasuwkę, a przez sęk w drewnianej ścianie widać było maleńki fragment korytarza. Caroline nie spuszczała go z oka podczas kąpieli, przerażona, że dojrzy tam oko intruza. Wanna była płytka, ale kąpiel i tak ją orzeźwiła. Krew popłynęła swobodniej w zesztywniałych mięśniach i obolałych plecach, a Caroline oparła wreszcie głowę, oddychając głęboko. W pomieszczeniu pachniało wilgotnymi ręcznikami i tanim mydłem. Ostatnie promienie wieczornego słońca sączyły się spod okiennic. Słychać było głosy z ulicy; powolne i melodyjne słowa, wypowiadane z nieznanym Caroline akcentem. Nagle tuż pod oknem rozległ się głośny męski głos: „O cholera, ty pieprzony sukinsynu! Co ty tu robisz, do diabła?”. Na dźwięk tych wulgaryzmów, Caroline zaczęło mocniej walić serce. Usiadła raptownie, spodziewając się, że zaraz nastąpią dalsze przekleństwa, odgłosy bójki, a nawet strzały. Ale zamiast tego usłyszała głęboki rechot i odgłos klepania się po plecach.

Osunęła się do stygnącej wody i próbowała odzyskać spokój. Po kąpieli wytarła się szorstkim ręcznikiem i włożyła do kolacji czystą białą suknię, obywając się bez biżuterii, by nie przyćmić innych gości. Bez pomocy Sary jej talia nie była już tak wąska, a włosy tak porządnie ułożone, ale czuła się bardziej sobą, kiedy zeszła na dół w porze kolacji. Rozejrzała się za Derekiem Hutchinsonem, a kiedy go nie znalazła, zapytała o niego panią Jessop. – Założę się, że tej nocy już go pani nie zobaczy – odpowiedziała kobieta ze znaczącym uśmieszkiem. – Ostatnio, kiedy go widziałam, wybierał się do Dew Drop. – Przepraszam, dokąd? – Do zajazdu Dew Drop, za mostem Milikena, przy składzie. Dzisiaj zaspokoi swój apetyt tam, a nie tu! – zachichotała cicho. – Był w rozjazdach przez dobrych kilka miesięcy. Pewnie męczy go pragnienie! – Widząc niezrozumienie na twarzy Caroline, pani Jessop skończyła temat. – Proszę wejść i usiąść, pani Massey. Przyślę Dorę z posiłkiem. Caroline zrobiła to, o co ją poproszono, i zjadła sama przy barze, mając za towarzystwo jedynie Dorę, ciekawską dziewczynę, która zasypywała ją pytaniami o wschód, przynosząc kolejne dania. W drugim końcu sali dwaj zgnębieni mężczyźni o znękanych troską twarzach prowadzili długą dyskusję o cenach zboża. Poranek był ładny, niebo bezchmurne, a w powietrzu wisiał zapach, do którego Caroline nie była przyzwyczajona; ziemista woń wilgotnego gruntu i młodych pędów szałwii na prerii wokół Woodward. Zupełnie inny od zapachu cegieł, dymu i ludzi w mieście. Kiedy rozpoczęli ostatni etap podróży, słońce prażyło już mocno. Gdy Hutch pomagał jej wsiąść do wozu, zauważyła na jego biodrach pas na broń i kaburę z rewolwerem. Poczuła

dziwne mrowienie w brzuchu. Nasunęła czepek głębiej na czoło, żeby lepiej ochronić się przed ostrym światłem, ale i tak musiała mrużyć oczy. Słońce wydało jej się jaśniejsze niż kiedykolwiek w Nowym Jorku, a kiedy podzieliła się tym spostrzeżeniem, Hutch zgodził się z nią, kiwając głową. – Sądzę, że tak, proszę pani. Sam nigdy nie zapuściłem się tak daleko na wschód, ani na północ, szczerze mówiąc; ale myślę, że w każdym miejscu, gdzie tyle się buduje, a tylu ludzi żyje i umiera, powietrze musi zmętnieć, tak samo jak rzeki – odrzekł. Rześka bryza porwała piasek spod kół wozu, rozsypując go wokół nich. Caroline zaczęła strzepywać go z siebie, ale wkrótce fałdy jej sukni były obrysowane brudem. Hutch przyglądał się jej bez uśmiechu. – Kiedy wyjedziemy z miasta, piasek przestanie tak zawiewać, pani Massey – powiedział. Przejazd przez Woodward zajął im niewiele czasu. Pojechali Main Street, którą z obu stron otaczały przede wszystkim drewniane budynki, z jedną czy dwiema trwalszymi konstrukcjami. Było tam kilka barów, kilka banków, poczta, duży sklep wielobranżowy, opera. Na ulicy tłoczyło się sporo powozów i koni oraz ludzi zajętych własnymi sprawami, głównie mężczyzn. Caroline spojrzała przez ramię, kiedy wyjeżdżali z miasta. Z daleka zauważyła, że wiele wysokich fasad kryło za sobą jedynie jednopiętrowe budyneczki. – Czy to całe Woodward? – zapytała z niedowierzaniem. – Tak, proszę pani. Jest dziś domem dla ponad dwóch tysięcy ludzi i cały czas się rozwija. Odkąd otwarto ziemie Czejenów i Arapaho na południu, coraz więcej ludzi przyjeżdża, osiedla się tu i zaczyna uprawiać ziemię. Niektórym się nie podoba, że otwartą prerię grodzi się i orze. Ja uważam, że to

postęp, bo jak na razie nie brakuje ziemi do wypasu bydła. – Arapaho? Co to znaczy? – Lud Arapaho? To plemię indiańskie. Pierwotnie zamieszkiwali tereny wysunięte dalej na północ, ale rząd przesiedlił ich tutaj, tak jak wielu innych... Ziemie, przez które jedziemy teraz, należały do niedawna do Czirokezów, chociaż oni sami osiedlali się na wschód od nich. Wydzierżawili te tereny ranczerom i hodowcom bydła na wiele lat, zanim udostępniono je osadnikom w dziewięćdziesiątym trzecim... – Ale czy to bezpieczne? Żeby cywilizowani ludzie żyli tam, gdzie Indianie? – Caroline była zszokowana. Hutch rzucił jej spojrzenie z ukosa, a potem wzruszył ramionami. – Sprzedali swoją ziemię i wyprowadzili się na wschód. Na mój rozum, oni podchodzą do białych sąsiadów z taką samą niechęcią, jak niektórzy biali podchodzą do Indian. – Dzięki Bogu! – odparła Caroline. – Nie zmrużyłabym oka, gdyby te stworzenia czaiły się za oknem! – Z ust wyrwał jej się piskliwy, nerwowy chichot, i nie zauważyła bacznego spojrzenia, którym Hutch obrzucił prerię. Nieświadomie go naśladując, Caroline zapatrzyła się w horyzont. Poczuła ścisk w żołądku na myśl, że w tym samym miejscu jeszcze niedawno dzicy mogli urządzać polowania na skalpy. Spłoszona przy drodze para zajęcy czmychnęła w zarośla, spośród których wystawały jedynie czarne koniuszki ich uszu. Po jakichś dziesięciu czy dwunastu milach w oddali zamajaczyły budynki. Caroline ucieszyła się na ich widok. Z każdą milą, jaka dzieliła ją od Woodward, rosło w niej poczucie zagrożenia, jakby coraz bardziej oddalała się od cywilizacji, chociaż równocześnie coraz bardziej zbliżała się do Corina. Osłoniła oczy od słońca, żeby lepiej widzieć. – Czy to następne miasto? – zapytała. Hutch gwizdnął cicho

na konie, dwa kasztany o mocnych nogach i mięsistych zadach, zatrzymując wóz. – Nie, proszę pani. To stary fort wojskowy. Nazywa się Fort Supply. Obawiam się, że niedługo zjedziemy z drogi, więc nie będzie się jechać tak przyjemnie. – Fort Supply? A więc stacjonuje tam garnizon? – Już nie. Stoi pusty od siedmiu czy ośmiu lat. – Ale co tu robiło wojsko? Miało chronić ludzi przed Indianami, jak mniemam? – Cóż, po części tak, bez wątpienia. Ale chodziło bardziej o to, żeby powstrzymać białych przed osiedlaniem się na terenach Indian. Więc można powiedzieć, że armia miała chronić Indian przed takimi jak pani czy ja. – Och – powiedziała Caroline, tracąc rezon. Spodobał jej się pomysł, że wojsko strzeże porządku tak blisko rancza i już zaczęła sobie wyobrażać, jak tańczy kadryla z mężczyznami w eleganckich mundurach. Ale kiedy podjechali bliżej, zobaczyła, że na fort składają się niskie, zrujnowane budynki, zbudowane przede wszystkim z drewna i ziemi, a nie z cegieł czy kamienia. Miała wrażenie, że ktoś patrzy na nią z pustych oczodołów okien. Przebiegł ją dreszcz, więc odwróciła wzrok. – A dokąd prowadzi teraz ta droga? – No cóż, właściwie to donikąd. Biegnie stąd aż do Fort Sill, ale jeżdżą nią tylko nieliczni, jak my teraz, żeby trochę mniej poobijać kości w drodze do miasta – odpowiedział Hutch. Caroline spojrzała za siebie, na pustą drogę. Patrzyła, jak w wyżłobionych przez wóz śladach osiada pył. W Nowym Jorku wyobrażała sobie dziewiczą ziemię, nietkniętą inną ręką niż boska. Tu były już przerażające ruiny i droga donikąd. – Niedługo przeprawimy się przez rzekę North Canadian,

pani Massey, ale proszę się tym w ogóle nie martwić. O tej porze roku nie sprawi nam żadnych problemów – dodał. Caroline skinęła głową i uśmiechnęła się do niego dzielnie. Rzeka była szeroka, ale płytka. Woda zakrywała koła wozu jedynie do połowy, sięgając brzuchów koni. Kiedy dotarli na drugi brzeg, Hutch wypuścił lejce. Konie piły łapczywie, wzbijając krople, które cętkowały przykurzoną sierść zwierząt, wypełniając nozdrza Caroline zapachem ich rozgrzanej skóry. Wytarła kilka kropli ze spódnicy, ale zamieniła je tylko w brudną smugę. Na brzegu zatrzymali się na lunch w miejscu, gdzie kępa topoli wrzynała korzenie w piasek i rzucała nakrapiany cień. Hutch rozłożył gruby koc, a Caroline, trzymając go za rękę, zsiadła z wozu i usadowiła się na ziemi tak wygodnie, jak zdołała. Gorset nie pozwalał jednak zająć żadnej komfortowej pozycji, więc niewiele mówiła, posilając się kawałkiem trudnej do przeżucia szynki i chlebem, który kruszył się jej na kolana. Kiedy jadła, w zębach chrzęściły jej ziarenka piasku. Jedynym dźwiękiem był delikatny świst i szmer wiatru w liściach topoli, które wyginały się i drżały, połyskując odcieniami zieleni i srebra. Zanim ruszyli, Caroline ze sporym wysiłkiem wyciągnęła obszytą jedwabiem parasolkę ze swojego bagażu. Przez otwartą prerię wóz jechał wolniej, podskakując na kępkach bylicy, utykając niekiedy w ruchomych piaskach albo w grząskich pozostałościach płytkiego strumienia. Od czasu do czasu mijali niewielkie domostwa, gospodarstwa rolne zbijane w pośpiechu, żeby zapewnić rodzinie bezpieczeństwo, objąć ziemię w posiadanie, zacząć wszystko od nowa. Ale były rozrzucone daleko od siebie i pojawiały się tym rzadziej, im dłużej jechali. Późnym popołudniem Caroline drzemała, chwiejąc się na siedzeniu obok Hutcha. Za każdym razem, kiedy

zaczynała jej opadać broda, jakieś szarpnięcie wybudzało ją ze snu. – Niedługo zatrzymamy się na noc. Sądzę, że przydałaby się pani filiżanka gorącej kawy i sen. – Och tak! Jestem trochę zmęczona. Chyba odjechaliśmy już bardzo daleko od miasta? – W tym wolnym powozie podróż zabiera więcej czasu. Wcześniej pokonywałem tę odległość konno w jeden dzień, specjalnie się nie śpiesząc. Wystarczy tylko dobry, szybki wierzchowiec, a pani mąż hoduje jedne z najlepszych koni na całym Terytorium Oklahomy. – Gdzie zatrzymamy się na noc? Czy jest tu w pobliżu następna osada? – Nie, nie. Dziś wieczór rozbijemy obóz. – Obóz? – Tak. Ale nie ma pani powodu do obaw, pani Massey! Jestem człowiekiem honorowym i dyskretnym – Widząc przerażenie Caroline, Hutch uśmiechnął się cierpko. Chwilę trwało, zanim zrozumiała, że jego zdaniem oburzyła ją myśl o spędzonej samotnie z nim nocy. Zarumieniła się i spuściła wzrok, ale zbłądził w okolice jego paska, gdzie koszula wysunęła mu się ze spodni, odsłaniając niewielki kawałek umięśnionego, opalonego brzucha. Caroline przełknęła ślinę i utkwiła wzrok w horyzoncie. W rzeczywistości bała się przede wszystkim nocowania na dworze, bez żadnej ochrony przed zwierzętami, pogodą i całą dziką przyrodą. Przed zachodem słońca Hutch zatrzymał wóz na płaskim terenie, porośniętym bujniejszą roślinnością niż wcześniej. Kiedy pomógł Caroline zsiąść z wozu, stanęła obolała na ziemi, nie wiedząc, co dalej. Hutch wyprzągł konie z wozu, wyjął im z pysków wędzidła i klepnął je po zadach. Zadowolone, odeszły

od nich nieco, majtając ogonami, i zaczęły z zapałem żuć trawę. – Ale... czy konie nie uciekną? – spytała Caroline. – Jeśli już, to na mój rozum niedaleko. I tak przejdą całe mile za kawałek chleba. – Hutch wypakował z wozu namiot i sprawnie go rozstawił. Rozłożył koce na skórze bawołów, żeby tworzyły łóżko, i obok postawił jej kuferek z kosmetykami. – Będzie się tu pani czuła jak w niebie. Elegancko jak w nowojorskim hotelu – powiedział. Caroline zerknęła na niego, zastanawiając się, czy sobie z niej żartuje, ale zaraz uśmiechnęła się i usadowiła w namiocie, marszcząc nos od zapachu skór. Ale łóżko było głębokie i wygodne, a ściany namiotu falowały na wietrze, jakby lekko oddychały. Caroline poczuła, jak jej serce się uspokaja i ogarnia ją wielki spokój. Wkrótce potem Hutch rozpalił ognisko i kucnął przy nim, doglądając wielkiej płaskiej patelni, z której strzelał tłuszcz i dymiło. Podsycał płomienie kawałkami czegoś suchego i brązowego, co zastanowiło Caroline. – Czego używa pan jako podpałki? – Krowich placków – wyjaśnił krótko Hutch. Caroline nie śmiała pytać dalej. Niebo było feerią purpury i turkusu – przechodziło od jasnego blasku na zachodzie aż po głęboki, aksamitny granat na wschodzie. Twarz Hutcha rozświetlały płomienie ogniska. – Postawiłem tu pudełko, żeby mogła pani usiąść – powiedział, wskazując widelcem prowizoryczny mebel. Caroline usiadła posłusznie. W ciemności nieobjętej światłem ogniska, jeden z koni parsknął i cicho zarżał. Nagle po płaskiej równinie odbił się echem odległy skowyt, wysoki i przerażający. – Co to było? – krzyknęła Caroline, zrywając się na równe nogi. Krew odpłynęła jej z twarzy, a ona zatoczyła się,

wyciągając dla równowagi rękę, którą Hutch chwycił, zjawiając się natychmiast u jej boku. – Niech pani usiądzie. Proszę usiąść – nalegał. – Czy to wilki? – wykrzyknęła, nie mogąc powstrzymać drżenia głosu. – To tylko wilki preriowe, nic więcej. Są nie większe i nie bardziej niebezpieczne niż psy. Nie zbliżą się do nas, obiecuję pani. – Jest pan pewny? – Równie pewny jak tego, że tu siedzę, pani Massey – uspokajał ją Hutch. Caroline owinęła się ciasno szalem i przycupnęła niepewnie na twardej drewnianej skrzynce, czując niepokój w każdej komórce ciała. Hutch zdawał się wyczuwać jej lęk, bo zaczął mówić. – Kojoty, bo i tak się je niekiedy nazywa. Przemieszczają się gromadnie i kłócą o padlinę tu i tam. To właśnie o tym śpiewają. Chwalą się, który znalazł najlepsze kości krów. Najgorsze, do czego są zdolne, to wykradanie kur z kurników, ale robią to tylko wtedy, kiedy muszą. Myślę, że nauczyły się nie zbliżać do ludzi, jeśli nie chcą skończyć z podziurawionym ogonem... – ciągnął cichym, uspokajającym głosem, który dodawał Caroline otuchy. Od czasu do czasu nad obozem rozlegała się pieśń kojota, długa i żałosna. – To brzmi, jakby skarżył się na samotność – wyszeptała. Hutch zerknął na nią, jego oczy skryte były w cieniu. Ostrożnie podał jej blaszany kubek. – Proszę się napić kawy – powiedział. Obudził ją wschód słońca, kiedy jasne promienie wdarły się do wnętrza namiotu. Caroline śniło się, że ćwiczy gamy na pianinie, a Bathilda stoi nad nią, krzycząc: „Nadgarstki!

Nadgarstki!”, jak to miała w zwyczaju. Przez chwilę po przebudzeniu Caroline nie wiedziała, gdzie jest. Ostrożnie wystawiła głowę z namiotu i z ulgą przekonała się, że Hutcha nie ma w pobliżu. Wstała i przeciągnęła się, opierając dłonie na krzyżu. Włosy miała w nieładzie, a w ustach czuła cierpki smak wczorajszej kawy. Przetarła oczy i odkryła, że jej skronie pokrywa piasek. Właściwie nie tylko skronie, lecz całą twarz i ubranie. Odkryła ziarenka po wewnętrznej stronie mankietów, czuła, jak piach drapie jej skórę w kołnierzyku. Pomięte koce obok stygnącego popiołu wskazywały, gdzie spędził noc brygadzista. – Dzień dobry, pani Massey. Caroline wzdrygnęła się, słysząc głos Hutcha. Nadchodził od strony zielonych terenów nad wozem, prowadząc kasztany na trzymanych w obu dłoniach kantarach. – Jak pani minęła pierwsza kowbojska noc? – uśmiechnął się. Odpowiedziała uśmiechem, choć nie do końca go zrozumiała. – Dzień dobry, panie Hutchinson. Spałam dobrze, dziękuję. – Idę nad strumień napoić konie, a potem zabiorę się za śniadanie – powiedział. Caroline skinęła głową i rozejrzała się. – Postawiłem tam puszkę z wodą, gdyby miała pani potrzebę się odświeżyć – dodał i znów się uśmiechnął, przechodząc przez obozowisko. Jednak w tej chwili Caroline miała zupełnie inną potrzebę. Przez chwilę zastanawiała się, co zrobić, aż nagle w panice zdała sobie sprawę, że będzie musiała wypróżnić się w krzakach, a Hutch ostentacyjnie udał się w drugą stronę prawdopodobnie właśnie po to, żeby miała pewność, iż nie będzie świadkiem tego upokarzającego wydarzenia. Obok puszki z wodą troskliwie umieścił zwitek podartych gazet i cienki bawełniany ręcznik.

Z grymasem przerażenia na twarzy Caroline wykorzystała te skromne środki higieniczne najlepiej, jak zdołała. Po powrocie Hutch wykazał się ogromną subtelnością – nie zapytał o żaden z pozostawionych przedmiotów ani ich nie szukał. W południe słońce prażyło najsilniej, ale ręka Caroline, w której ściskała zakurzoną parasolkę, omdlewała z wysiłku. Poddała się więc i złożyła ją na kolanach. Spoglądając w niezmierzony błękit nieba, zobaczyła w oddali dwa punkciki, krążące wysoko nad nimi. – Czy to orły? – zapytała, wskazując w górę, przy okazji zauważając, jak brązowa od brudu była jej koronkowa rękawiczka. Hutch podążył za jej spojrzeniem, mrużąc oczy. – Obawiam się, że to tylko myszołowy. Tu, na prerii, widujemy niewiele orłów. Jeśli pojedzie pani do Rockies, zobaczy pani piękne ptaki. Jest pani bardzo spostrzegawcza, pani Massey – zauważył. Znów wlepił wzrok przed siebie i zanucił cicho pod nosem: – „Daisy, Daisy, dajże odpowiedź mi”... Caroline spuściła oczy na horyzont. Nagle wyprostowała się i znów wskazała palcem. – Ktoś jedzie! – wykrzyknęła podekscytowana. – No cóż, nie jesteśmy tak daleko od rancza. To może być jeden z naszych poganiaczy – oznajmił Hutch, kiwając głową z lekkim uśmiechem. – Czy to Corin? – zapytała Caroline, gorączkowo poprawiając zrujnowaną fryzurę. Zaczęła wtykać niesforne pasma pod czepek. – Myśli pan, że to pan Massey? – No cóż – Hutch znów się uśmiechnął, widząc jej pośpieszne wysiłki. – Nie znam nikogo innego w okolicy, kto jeździłby na tak czarnej klaczy, więc myślę, że to faktycznie może być pani mąż. Caroline wciąż jeszcze wygładzała spódnice i szczypała się

w policzki, nie przejmując się, że Hutch to widzi, kiedy jeździec zbliżył się i wreszcie zobaczyła Corina pierwszy raz, odkąd go poślubiła przed ponad miesiącem. Opuściła dłonie elegancko na kolana, chociaż w środku kipiała ze zdenerwowania. Kary koń szybko pokonywał dzielącą ich odległość, wzbijając tumany kurzu, a kiedy dotarł do wozu, Corin zsunął z twarzy chustę, ukazując szeroki uśmiech. Był równie wspaniały i uroczy, jak pamiętała. – Caroline! – krzyknął. – Jak dobrze cię widzieć! – Zeskoczył z konia i stanął u jej stóp. A ona pozostała na swoim miejscu, wysoko na wozie, sparaliżowana strachem i oczekiwaniem. – Czy dobrze się czujesz? Jak minęła podróż? Kiedy nie odpowiadała, Corinowi zrzedła nieco mina, a w oczach pojawiło się zdziwienie. Tego nie mogła już znieść. Nie była w stanie wykrztusić ani słowa, lecz na jego widok poczuła większą ulgę, niż kiedykolwiek by przyznała, dlatego nie zważając na maniery, rzuciła się z ławeczki w jego stęsknione ramiona. Tylko jej szczupłej figurze para zawdzięczała, że nie wylądowała na preriowym piasku. Hutch przyglądał się całej scenie z lakonicznym uśmiechem, beztrosko trzymając lejce w jednej dłoni. Napotkawszy spojrzenie pracodawcy, lekko skinął mu głową na przywitanie. Kiedy wóz ze świeżo poślubioną żoną Corina Masseya wreszcie zajechał przed dom na ranczu, przywitało ją tam sporo osób. Byli to głównie młodzi mężczyźni w przykurzonych, znoszonych ubraniach, którzy dołożyli jednak starań, by zaczesać włosy i wetknąć koszule w spodnie. Corin uśmiechnął się, widząc zatrwożone spojrzenie, jakim Caroline obrzuciła własny brudny strój. Mężczyźni skłonili przed nią głowy i uchylili kapeluszy,

mamrocząc słowa powitania, kiedy wysiadała z wozu, a ona uśmiechnęła się i podziękowała im uprzejmie. – Nie mogę się doczekać, żeby oprowadzić cię po ranczu, Caroline. Tak się cieszę, że będę mógł ci wszystko pokazać! Chyba że jesteś zbyt zmęczona po podróży! – wykrzyknął Corin, zeskakując z konia. – Och, Corin, jestem taka zmęczona! Oczywiście, wszystko mi pokażesz, ale najpierw muszę się położyć, a potem wziąć kąpiel – odrzekła. Corin pokiwał głową ze zrozumieniem, ale wyglądał na nieco rozczarowanego. Wysoki, biały dom, jaki wyobrażała sobie Caroline, okazał się niskim, drewnianym budynkiem i chociaż fasadę rzeczywiście pomalowano na biało, preriowy piasek przybrudził dolną połowę ściany. Corin podążył za jej spojrzeniem. – Wiosenny wiatr dmuchnął, zanim farba zdążyła wyschnąć – przyznał nieśmiało. – Pomalujemy jeszcze raz, nie martw się. Na szczęście zdążyliśmy położyć farbę tylko od frontu, więc niewiele pracy poszło na marne! Caroline zerknęła za róg i rzeczywiście, boki domu wciąż były koloru drewna. – Zajmę się Ladacznicą. Ty zabierz panią Massey do domu – zaproponował Hutch, przejmując lejce od Corina. – Ladacznicą? – spytała oszołomiona Caroline. – Moją klaczą – Corin wyszczerzył zęby w uśmiechu, gładząc konia po czole. Caroline nie znała się na koniach, ale zdawało jej się, że klacz rzuciła gniewne spojrzenie. – Najbardziej uparta, przekorna bestia, jaką znajdziesz w okolicy, wszyscy o tym wiedzą. – To czemu ją trzymasz, skoro jest taka nieprzyjemna? – No cóż... – Corin wzruszył ramionami, jakby nigdy się

nad tym nie zastanawiał. – To mój koń. Wewnątrz ściany nie miały tapet, a w oknach nie wisiały zasłony. Mebli było dość, ale stały w nieładzie, rozrzucone w pokoju jak popadnie. Tylko głęboki fotel przy palniku oraz stos magazynów o bydle i katalogów ziaren wydawały się zajmować właściwe miejsce. Podłoga zastawiona była licznymi pudłami i kartonami. Caroline przeszła powoli wokół, przyglądając się temu wszystkiemu. Pod jej stopami chrzęścił piach. Kiedy ponownie spojrzała na męża, nie potrafiła ukryć przerażenia. Uśmiech zamarł Corinowi na twarzy. – Posłuchaj, Caroline, specjalnie nie urządziłem wszystkiego do końca, bo pomyślałem, że to nie ma sensu, dopóki nie przyjedziesz i nie powiesz mi, jak trzeba to zrobić. Teraz, kiedy tu jesteś, szybko się tym zajmiemy – wyjaśnił pospiesznie. Caroline uśmiechnęła się, biorąc drżący oddech; powietrze wypełniał zapach świeżo ściętego dębu. – Po prostu... zbudowanie tego domu zajęło mi więcej czasu, niż planowałem... Przepraszam, Caroline. – Nie, nie! Nie przepraszaj! – wykrzyknęła zmartwiona, że sprawiła mu przykrość. – Jestem pewna, że będzie cudowny, wiem dokładnie, jak go umeblować! Świetnie się spisałeś. – Odwróciła się i oparła mu głowę na piersi, upajając się jego zapachem. Corin odgarnął jej włosy z czoła i mocno ją przytulił. Pod wpływem jego dotyku poczuła, jak w jej wnętrzu rozlewa się ciepło i narasta napięcie, przypominające głód. – Chodź ze mną – szepnął, prowadząc ją przez drzwi na drugim końcu salonu do mniejszego pokoju, którego większą część zajmowało ogromne żelazne łóżko. Okrywała je elegancka, kolorowa kapa. Caroline przesunęła po niej delikatnie palcami, czując atłas i jedwab, chłodne i śliskie w dotyku. –

Sprowadziłem je aż z Nowego Jorku – powiedział Corin. – Przyjechało tuż przed tobą; narzuta należała do mojej matki. Może chcesz je wypróbować? – O nie! Zabrudziłabym je. Jest przepiękne, Corin – zachwycała się Caroline. – No cóż, ja też jestem brudny i uważam, że trzeba je wypróbować. – Corin ujął jej dłonie, a potem objął ją w talii. – Poczekaj! Nie! – Caroline roześmiała się, kiedy pociągnął ich oboje na sprężysty materac. – Wciąż nie mieliśmy naszej nocy poślubnej – powiedział cicho. Wpadające przez okno promienie słońca lśniły złotem na włosach Corina, zacieniając jego oczy. Caroline czuła odór swojego niemytego ciała, suchość w ustach. – Nie. Jeszcze nie wieczór... I muszę się wykąpać... No i ktoś mógłby nas zobaczyć. – Nie jesteśmy już w Nowym Jorku, kochana. Nie musisz już robić tego, co każe ci ciotka, nie musimy zachowywać się tak, jak każe nam społeczeństwo... – Corin położył dłoń na jej brzuchu, a Caroline wstrzymała oddech, który stał się szybki i płytki. Mężczyzna odpiął wszystkie guziczki jej bluzki i rozsunął ją delikatnie. – Ale, ja... – Żadnego „ale” – szepnął Corin. – Odwróć się. Caroline posłuchała, a Corin przez chwilę szarpał się ze wstążkami jej gorsetu. Kiedy je rozwiązał, Caroline zakręciło się w głowie od nagłego przypływu powietrza. Przymknęła oczy. Corin obrócił ją twarzą do siebie i obrysował kontury jej ciała spracowanymi dłońmi, na które zwróciła uwagę podczas ich pierwszego spotkania. Ucałował delikatnie jej powieki. – Jesteś taka piękna – powiedział cicho, głębokim, zachrypniętym głosem. – Oczy jak srebrne dolarówki.

Przestraszona siłą ogarniającego ją pożądania, Caroline pocałowała go najmocniej, jak potrafiła. Nie miała pojęcia, czego się spodziewać, wiedziała tylko, że Corin miał teraz do jej ciała takie prawa, jakich nie miał nikt przed nim. Bathilda czyniła ponure aluzje do cierpienia, które trzeba znieść, i obowiązków do wypełnienia, ale zetknięcie skóry Corina z jej skórą było najcudowniejszym uczuciem, jakiego dotąd doświadczyła; subtelny nacisk jego dotyku, ciężar przesuwający się między udami Caroline, wypełniły ją niemal bolesnym uczuciem żaru i chłodu, tak innym niż wszystko, co czuła wcześniej, że krzyknęła z radosnym zdumieniem, zapominając o zasadach stosowności i istnieniu ludzi, którzy mogliby ją usłyszeć. Corin obwiózł swoją żonę po ranczu w powozie, ponieważ na spacer było za daleko, a Caroline nigdy wcześniej nie jeździła wierzchem. Wydawał się tym zaskoczony, ale potem wzruszył ramionami i orzekł: – Nie martw się, nauczysz się raz-dwa. Ale Caroline nie ufała tym zwierzętom o brzydkich zębach i brutalnej sile, a myśl, że miałaby siedzieć na grzbiecie jednego z nich, była jej zupełnie obca. Kiedy Corin z dumą prezentował jej swoje klacze zarodowe oraz ogiera Apache, Caroline kiwała głową i uśmiechała się, usiłując je od siebie odróżnić. Dla niej wszystkie te stworzenia wyglądały tak samo. Pokazał jej rozmaite zagrody, korrale i klatki na bydło, a także niskie, niedbale zbite baraki, w których spali kowboje. Caroline zauważyła, jak swobodnie zachowuje się jej mąż. Po niepewności czy nieśmiałości, okazywanych wśród nowojorskiej socjety, nie było ani śladu. Minęli mizerną ruderę, wkopaną do połowy w ziemię i zadaszoną deskami i darniną. – To byłby nasz dom, gdybyś przyjechała do mnie dużo

wcześniej! – oznajmił Corin z uśmiechem. – To? – powtórzyła Caroline z przerażeniem. Corin skinął głową potakująco. – Ta ziemianka była moim pierwszym lokum, kiedy w dziewięćdziesiątym trzecim zgłosiłem prawo do tej ziemi. I przezimowałem w niej dwa lata, dopóki nie postawiłem prawdziwego domu, a znalazłem go na prerii i przyciągnąłem tutaj, jeśli możesz w to uwierzyć! – Ukradłeś dom? – Nie ukradłem, nie, nic podobnego! Podejrzewam, że postawił go jakiś osadnik, który próbował się tu osiedlić, gdy było to jeszcze nielegalne. Ale ktokolwiek go zbudował, przeniósł się albo został przeniesiony. Dom stał na pustkowiu, a jedynymi lokatorami były grzechotniki. Wytrząsnąłem je ze środka, załadowałem dom na platformę i przywlokłem go tutaj. To był wygodny domek, ale z pewnością nie dość przestronny dla rodziny. – Mówiąc to, ujął jej dłoń i uścisnął ją, a zawstydzona Caroline odwróciła wzrok. – Dużej rodziny? – zapytała ostrożnie. – Myślę, że czworo albo pięcioro dzieci powinno wystarczyć – Corin wyszczerzył zęby w uśmiechu. – Jak uważasz? – Czworo albo pięcioro powinno wystarczyć – zgodziła się, uśmiechając się równie szeroko. – Zobacz, do tej zagrody prowadzimy klacze, kiedy mają się oźrebić. – Co to? – zapytała Caroline, wskazując na stożkowy namiot za korralem dla klaczy. – Tu mieszka rodzina Joego. Widzisz tę ziemiankę obok? Joe śpi tam z żoną, ale jego rodzice chcieli mieć tipi, jak dawniej, więc nadal w nim mieszkają. Przywiązują wagę do

tradycji. – Dlaczego... rodzina Joego miałaby mieszkać w tipi? – zapytała skonsternowana Caroline. Corin spojrzał na nią z równym zakłopotaniem. – Dlatego, że są Indianami, kochanie. I podoba im się takie życie, jakie wiedli dotąd, chociaż sam Joe myśli bardziej postępowo. Pracuje dla mnie od samego początku, kiedy mogłem mu zapłacić tylko ubraniami i puszkami richmondzkiego tytoniu za pięć centów. To jeden z moich najlepszych poganiaczy... – Indianami? Są tu Indianie? – Caroline zaczęło walić serce, a żołądek ścisnął jej skurcz strachu. Nie mógłby jej bardziej zszokować, nawet gdyby powiedział, że wpuścił wilki między swoje bydło. – Hutch powiedział, że wszyscy wyjechali – wyszeptała. – No tak, większość wyjechała. Reszta ludzi Joego mieszka w rezerwacie, na wschód od nas, na terenie, który rozciąga się aż po brzegi rzeki Arkansas. To znaczy ci, którzy pozostali na Terytorium Oklahomy. Przewodzi im wódz Biały Orzeł. Ale część wróciła na zachód kilka lat temu. Wódz Stojący Niedźwiedź poprowadził ich z powrotem na ich ziemie w Nebrasce. Pewnie bardziej tęsknili za domem... – wyjaśnił, ale do świadomości Caroline dotarły tylko strzępki tej krótkiej historii plemienia. Nie mogła uwierzyć własnym uszom i oczom, że tu, na progu jej domu, obozują dzicy, o których okrucieństwie opowiadano sobie na wschodzie od dziesiątek lat. Sparaliżował ją strach. Gwałtownym ruchem wyrwała Corinowi lejce i szarpnęła łeb konia, kierując go w stronę domu. – Hej, poczekaj, co ty robisz! – zawołał Corin, próbując odebrać jej lejce, kiedy koń odrzucił łeb w geście sprzeciwu,

a wędzidło zadźwięczało mu na zębach. – Chcę stąd odjechać! Chcę się znaleźć jak najdalej od nich! – wykrzyknęła Caroline, drżąc na całym ciele. Zakryła twarz rękami, rozpaczliwie starając się ukryć. Corin uspokoił konia, potem ujął jej dłonie w swoje. – Posłuchaj! – zaczął poważnie, patrząc jej prosto w oczy. – Posłuchaj mnie, Caroline. To dobrzy ludzie. Ludzie, tacy sami jak ty i ja. Chcą po prostu żyć, pracować i wychowywać dzieci. Zapomnij o tym, co słyszałaś na wschodzie, gdzie lubią przedstawiać Indian jako największych łajdaków. Ja ci mówię, że nie chcą sprawiać kłopotów ani tobie, ani nikomu innemu. W przeszłości dzieliły nas konflikty, które często prowokowaliśmy my, biali, ale teraz wszyscy chcemy żyć ze sobą w zgodzie. Joe przywiózł tu swoją rodzinę, żeby mieszkać i pracować razem z nami, a to wymagało takiej odwagi, jakiej my pewnie nie potrafimy sobie wyobrazić. Słyszysz mnie, Caroline? Skinęła głową, chociaż trudno jej było uwierzyć w jego słowa. Łzy potoczyły się jej po policzkach. – Nie płacz, kochanie. Nic z tego, co słyszałaś o Indianach, nie dotyczy Joego. Mogę ci to zagwarantować. Chodź ze mną, przedstawię cię. – Nie! – wyksztusiła. – Tak. Są teraz twoimi sąsiadami, a Joe to mój dobry przyjaciel. – Nie mogę! Proszę! – łkała Caroline. Corin wyjął chusteczkę i wytarł jej twarz. Uniósł podbródek żony i uśmiechnął się czule. – Moje biedactwo. Proszę, nie bój się. No, chodź. Jak tylko ich poznasz, przekonasz się, że nie masz się czego bać. Mlaskając językiem na znękanego konia, Corin znów go

zawrócił i skierował w kierunku tipi i ziemianki. Oba domostwa otaczała gmatwanina sznurów na pranie, stojaków do suszenia ubrań, lin, narzędzi i uprzęży. Przed namiotem płonęło niewielkie ognisko, a kiedy podjechali bliżej, z tipi wyszła niska kobieta z prostymi włosami, niosąc w ręku osmolony garnek, który zamierzała umieścić nad żarem. Pochyliła się nad paleniskiem, ale jej oczy rozbłysły w pajęczynie głębokich zmarszczek oplatających jej twarz. Bez słowa wyprostowała się i skinęła im głową, obserwując Caroline ze spokojnym zainteresowaniem, kiedy Corin zeskoczył z powozu. – Dzień dobry, Biała Chmuro, przyjechałem przedstawić ci moją żonę – powiedział Corin, uchylając z szacunkiem kapelusza przed starszą kobietą. Kiedy pomagał Caroline wysiąść, chwiały się pod nią nogi. Przełknęła ślinę, ale wciąż czuła w gardle gulę, przez którą trudno było jej oddychać. Myśli kłębiły się jej w głowie jak burza. Z ziemianki wyszedł mężczyzna, a za nim młoda dziewczyna, z tipi wyłoniła się zaś druga kobieta – w średnim wieku, o surowym wyrazie twarzy. Powiedziała coś niezrozumiałego do Corina, a on, ku zdumieniu Caroline, odpowiedział. – Mówisz ich językiem? – wyrwało się jej i wzdrygnęła się, kiedy wszystkie oczy zwróciły się na nią. Corin uśmiechnął się nieco nieśmiało. – Owszem. Caroline, to jest Joe, a to jego żona Sroka, na którą mówimy Maggie. Caroline spróbowała przywołać na twarz uśmiech, ale przekonała się, że nie jest w stanie wytrzymać spojrzenia żadnego z nich dłużej niż kilka sekund. Kiedy jej się to udało, zobaczyła poważnego, śniadego mężczyznę, niewysokiego, lecz o szerokich barkach, oraz pulchną dziewczynę z pięknym

warkoczem, z wplecionymi weń kolorowymi sznurkami. Włosy Joego również były długie, oboje mieli wysokie, kocie kości policzkowe i ostrą linię brwi. Sroka uśmiechnęła się i przechyliła głowę, próbując zajrzeć Caroline w oczy. – Bardzo mi miło panią poznać, pani Massey – powiedziała płynnie po angielsku, choć z wyraźnym obcym akcentem. – Mówisz po angielsku? – wyszeptała Caroline z niedowierzaniem. Sroka zachichotała wesoło. – Tak, pani Massey. I to lepiej niż mój mąż, chociaż uczę się krócej – pochwaliła się. – Tak się cieszę, że pani przyjechała. Na tym ranczu jest zdecydowanie za dużo mężczyzn. Caroline przyjrzała się dokładniej dziewczynie ubranej w prostą spódnicę i bluzkę, z jaskrawym kocem narzuconym na ramiona. Na stopach miała miękkie pantofle, jakich Caroline nigdy wcześniej nie widziała. Jej mąż, ubrany w ciężką, ozdobioną koralikami kamizelkę pod koszulą, rzucił coś ostro w ich języku, a Sroka skrzywiła się i odpowiedziała mu krótko, oburzona. Joe nie był tak skory do uśmiechu jak jego żona. Caroline wydawało się, że patrzy na nią z wrogością. Zaniepokoiła ją czerń jego oczu i wargi zaciśnięte w prostą, nieprzejednaną kreskę. – Nigdy dotąd nie poznałam żadnego... Czirokeza – powiedziała Caroline, nieco zachęcona serdecznością Sroki. – I nadal pani nie zna. – To były pierwsze, cierpkie słowa Joego. Miał tak gardłowy akcent, że chwilę trwało, nim go zrozumiała. Caroline zerknęła na Corina. – Joe i jego rodzina pochodzą z plemienia Ponca – wyjaśnił. – Ale... Hutch powiedział mi, że te ziemie należały

wcześniej do Czirokezów... – Należały. To... Krótko mówiąc, na tej ziemi żyło wiele plemion. W końcu przed powstaniem Terytorium Oklahomy było tu Terytorium Indiańskie. Joe i jego rodzina są dość niezwykli, ponieważ postanowili przejąć część zwyczajów białych ludzi. Większość plemienia zdecydowała się pozostać wśród swoich, na terenie rezerwatu. Ale Joemu spodobał się przegon bydła, więc nigdy nie pożałował swojego wyboru, prawda, Joe? – Spodobało mi się przede wszystkim ogrywanie cię w karty – odparł Indianin ze zgryźliwym uśmiechem. Gdy oddalili się od tipi, Caroline zmarszczyła brwi. – Joe to dziwne imię dla... Indianina Ponco... – Ponca. Cóż, jego prawdziwe imię jest dla nas praktycznie nie do wymówienia. Po angielsku to będzie Burza Piaskowa czy coś w tym rodzaju. Dla ułatwienia wołamy na niego Joe – wytłumaczył Corin. – Nie okazuje ci szacunku, a przecież dla ciebie pracuje. W tym momencie Corin spojrzał na Caroline z wyrzutem. – Zapewniam cię, że ma do mnie wiele szacunku, a jest to szacunek, na który musiałem zasłużyć. Tacy ludzie jak Joe nie będą cię szanować tylko dlatego, że jesteś biała, dlatego, że masz ziemię albo że płacisz im pensję. Oni darzą szacunkiem tego, kto pokaże, że jest uczciwy i pragnie się uczyć, i kto potrafi okazać im szacunek wtedy, kiedy im się należy. Tu jest trochę inaczej niż w Nowym Jorku, Caroline. Ludzie muszą pomagać sobie i innym, bo powódź, mróz albo tornado mogą w jednej chwili zniszczyć wszystko, co posiadasz... – urwał. Owionął ich ciepły podmuch z prerii, świszcząc w szprychach kół powozu. Caroline milczała niezadowolona, dotknięta jego napomnieniem.

– Wkrótce się zadomowisz, nic się nie martw – powiedział Corin cieplejszym tonem. Kilka dni później wybrali się na poślubny piknik. Wyruszyli powozem, kiedy słońce dopiero pojawiało się na horyzoncie na wschodzie, i jechali na zachód od rancza przez około trzy godziny aż do miejsca, w którym ziemia zwijała się w zmysłowe fale wokół płytkiego stawu, zasilanego leniwym strumykiem. Wokół stały wierzby, a ich opadające gałęzie ocieniały brzeg, gdzieniegdzie dotykając tafli wody, obsypując zmarszczkami rozległe odbicie nieba. – Jak tu pięknie – powiedziała Caroline z uśmiechem, kiedy Corin zsadził ją z wozu. – Cieszę się, że ci się podoba – odparł Corin, całując ją w czoło. – To jedno z moich ulubionych miejsc. Czasem przyjeżdżam tu, kiedy muszę o czymś pomyśleć albo kiedy jestem przygnębiony... – Więc dlaczego tu nie zamieszkałeś? Czemu założyłeś ranczo dalej na wschód? – No cóż, chciałem się tu osiedlić, ale ubiegł mnie Geoffrey Buchanan. Jego farma jest oddalona o dwie mile stąd, ale ta ziemia należy do niego. – Nie będzie mu przeszkadzać, że tu jesteśmy? – Wątpię. To raczej spokojny człowiek, a co ważniejsze, o niczym się nie dowie – Corin uśmiechnął się szeroko, a Caroline roześmiała się. Stanęła na skraju stawu i zamoczyła palce. – Często tu przyjeżdżasz? Czujesz się przygnębiony na ranczu? – Dawniej tak było, niedługo po tym, jak się tu osiedliłem. Zastanawiałem się, czy wybrałem właściwy teren, czy nie jestem za daleko od mojej rodziny, czy ziemia będzie się nadawać dla

bydła. Ale nie byłem tu od wielu miesięcy – wzruszył ramionami. – Szybko zrozumiałem, że nie mogłem lepiej trafić i podjąć lepszych decyzji. Nic nie dzieje się bez przyczyny, głęboko w to wierzę, dlatego wiem, że wszystko jest w porządku. – Skąd to wiesz? – zapytała, odwracając się do niego, wycierając palce w spódnicę. – Bo mam ciebie. Kiedy mój ojciec umarł, myślałem... przez pewien czas myślałem, że powinienem przeprowadzić się do Nowego Jorku i zaopiekować matką. Ale gdy tylko tam wróciłem, zrozumiałem, że nie mogę zostać. A potem znalazłem ciebie, a ty byłaś skłonna ze mną wyjechać... Jeśli śmierć mojego ojca przyniosła mi coś dobrego, to właśnie ciebie, Caroline. To ciebie brakowało w moim życiu. – Mówił z taką pewnością, taką stanowczością, że poruszył Caroline do głębi. – Naprawdę tak myślisz? – wyszeptała, stając przy nim. Czuła, jak żar słońca parzy jej skórę. Promienie rozświetlały jego oczy, nadając im kolor karmelu. – Naprawdę tak myślę – zapewnił ją cicho, a wtedy wspięła się na palce, by go pocałować. Rozłożyli swoje koce w cieniu wierzb, rozpakowali kosz piknikowy i wyprzęgli konia, którego Corin przywiązał do drzewa. Caroline usiadła, podwijając nogi, i nalała Corinowi lemoniady. Opadł obok niej w swobodnej pozie, wsparty na łokciu, i rozpiął guziki koszuli, żeby zimne powietrze schłodziło mu skórę. Caroline patrzyła na niego niemal nieśmiało, jeszcze nieprzyzwyczajona do tego, że ten mężczyzna należy do niej, nienawykła do jego swobody. Przed przyjazdem na ranczo nie wiedziała, że mężczyźni mają włosy na piersi, i teraz patrzyła z zaciekawieniem, jak wiją się na jego rozgrzanej skórze. – Corinie? – zapytała nagle.

– Słucham, kochana. – Ile masz lat? – Co takiego? Nie wiesz, ile mam lat? – Nie wiem! Właśnie sobie to uświadomiłam... Nie wiem, ile masz lat. Wydajesz się dużo starszy ode mnie. Ale nie chodzi mi o wygląd! To znaczy, po części o wygląd, a po części o... inne rzeczy – wyjąkała. Corin uśmiechnął się. – Niedługo skończę dwadzieścia siedem lat – odpowiedział. – Czy teraz, kiedy już wiesz, jesteś przerażona, że poślubiłaś takiego staruszka? – Dwadzieścia siedem to nie tak dużo! Ja za kilka miesięcy będę miała dziewiętnaście. Ale... zachowujesz się tak, jakbyś mieszkał tu od zawsze! Jesteś taki zadomowiony na zachodzie, jakbyś spędził tu pięćdziesiąt lat! – Pierwszy raz przyjechałem z ojcem w interesach. Szukaliśmy nowych dostawców wołowiny. Mój ojciec handlował mięsem, mówiłem ci o tym? Zaopatrywał najlepsze restauracje w Nowym Jorku i planował, że przejmę ten interes. Ale gdy tylko tu przyjechałem, zrozumiałem, że znajdujemy się na niewłaściwym końcu łańcucha podaży, i już nie opuściłem tego miejsca. Miałem zaledwie szesnaście lat, kiedy postanowiłem tu zostać i uczyć się hodowli bydła, zamiast kupować martwe ciała tych zwierząt. – Szesnaście! – powtórzyła Caroline. – Nie bałeś się zostać sam, bez rodziny? – zapytała. Corin zastanawiał się chwilę, a potem pokręcił głową przecząco. – Nigdy niczego się nie bałem. Dopóki nie poprosiłem cię do tańca – wyjaśnił. Caroline spłonęła rumieńcem zadowolenia, wygładzając spódnicę. – Ależ gorąco, prawda? Nawet tu, w cieniu – zauważyła.

– Wiesz, jaki jest najlepszy sposób, by się ochłodzić? – Jaki? – Pływanie – oznajmił Corin, zrywając się na nogi i ściągając koszulę przez głowę. – Pływanie! Jak to? – Caroline roześmiała się . – Pokażę ci – odparł, ściągając buty i spodnie, po czym w stroju Adama rzucił się do wody, chlapiąc i dziko pokrzykując. Caroline wstała i patrzyła na niego zafascynowana. – Wejdź do wody, kochanie! To najprzyjemniejsze uczucie na świecie! – zawołał. – Czyś ty zwariował? – zapytała w odpowiedzi. – Nie mogę tu pływać! – A czemuż by nie? – dopytywał, pokonując długość niewielkiego stawu kilkoma zamaszystymi ruchami ramion. – Bo... bo tu... – Zatoczyła ręką dookoła z niedowierzaniem. – Tu jest błoto! I jesteśmy pod gołym niebem, ktoś mógłby mnie zobaczyć! Poza tym nie mam kostiumu kąpielowego. – Pewnie, że masz! Pod sukienką! – Corin wyszczerzył zęby w uśmiechu. – A kto miałby nas zobaczyć? Nikogo nie ma w promieniu wielu mil. Tylko ty i ja. No, chodź! Będziesz zachwycona! Caroline podeszła niepewnie na brzeg, rozsznurowała buty i zawahała się. Promienie słońca tańczyły po powierzchni wody, a maleńkie rybki grzały się w ciepłej płyciźnie. Słońce prażyło z góry, rozgrzewając czubek jej głowy. W upale ubrania wydały jej się ciasne i duszące. Caroline schyliła się, ściągnęła buty i pończochy, ułożyła je porządnie na brzegu, a potem podciągnęła spódnicę do kolan i weszła do stawu, pozwalając, by woda opływała jej kostki. Kiedy poczuła chłód wody na

lepkiej od potu skórze, nie było już odwrotu. – O mój Boże... – sapnęła. – I jak, lepiej, prawda? – zawołał Corin, podpływając do niej bliżej. Jego białe pośladki lśniły zniekształcone pod powierzchnią wody i Caroline roześmiała się. – Wyglądasz jak żaba w wiadrze – oznajmiła. – Doprawdy? – krzyknął, chlapiąc ją wodą. Caroline pisnęła i odsunęła się. – No dalej, wejdź do wody i pływaj! To wyzwanie! Caroline obejrzała się przez ramię, jakby na brzegu mogła się zebrać publiczność, gotowa oburzyć się jej wyuzdaniem, a potem rozpięła sukienkę i gorset i zawiesiła je na gałęzi wierzby. Została w halce. Jej odsłonięte ramiona pokryły się gęsią skórką, czuła się jak wystawiona na widok publiczny. Wróciła na skraj wody, obejmując się ramionami, jakby się przed czymś chroniła. Tam zawahała się, zafascynowana zetknięciem się z błotem, wciskającym się między palce stóp. Nigdy nie czuła niczego podobnego, więc podciągnęła halkę i spojrzała w dół, z uśmiechem zginając palce. Kiedy podniosła wzrok, żeby opowiedzieć o tym Corinowi, zobaczyła, że patrzy na nią jak urzeczony. – Na co patrzysz? – zapytała, zaniepokojona. – Na ciebie. To niesamowite... Jesteś taka odważna. I taka piękna. Nigdy czegoś takiego nie widziałem – powiedział po prostu. Woda rozczochrała mu włosy, nadając mu młodszy, chłopięcy wygląd. Caroline zamierzała tylko brodzić przy brzegu, ale chłód wody i żar słów Corina dodały jej odwagi, więc weszła głębiej, zanurzając się aż do talii, a przezroczyste fałdy halki tańczyły jej między nogami. Chichocząc nerwowo, położyła się na plecach, pozwalając, by uniosła ją woda. Zadrżała z zimna, kiedy poczuła

chłodne strugi między włosami. – Chodź tu i pocałuj mnie – zażądał Corin. – Pan wybaczy, jestem zbyt zajęta pływaniem – odparła Caroline, odpływając niezgrabnym ruchem. Z zaskoczeniem uświadomiła sobie, że ostatni raz pływała w dzieciństwie, w letnim domku należącym do rodziny. – Dostanę od ciebie buziaka, choćbym musiał cię najpierw dogonić – oświadczył Corin. Śmiejąc się i wierzgając nogami w wodzie, Caroline rzuciła się do ucieczki, ale wcale nie chciała mu uciec. Słońce zachodziło, kiedy wjechali na ostatnie wzniesienie i zobaczyli w dole światła domu na ranczu. Caroline paliła skóra w miejscach, w których przypiekło ją słońce, a dotyk sukni wydawał się inny bez halki, rozłożonej do wyschnięcia z tyłu wozu. Oblizała wargi, smakując mineralną cierpkość wody ze strumienia. Oboje mieli ten zapach na skórze i włosach. Kochali się na brzegu. Wciąż jeszcze czuła w mięśniach słodkie rozleniwienie, jej ciało było ciężkie i ciepłe. Nagle pomyślała, że nie chce wracać. Chciała, żeby ten dzień trwał wiecznie; móc leżeć razem z Corinem w zacienionym miejscu, kochając się bez końca, z dala od trosk. Jakby czytając jej w myślach, Corin zatrzymał konia. Przez chwilę patrzył na dom, a potem odwrócił się do niej. – Jesteś gotowa na powrót? – zapytał. – Nie! – odpowiedziała żarliwie Caroline. – Chciałabym... chciałabym, żeby każdy dzień tak wyglądał. Było tak cudownie. – To prawda, kochanie – zgodził się Corin, unosząc jej dłoń do ust. – Obiecaj mi, że tam wrócimy. Nie ruszę się stąd ani o cal, dopóki mi tego nie obiecasz. – Musimy wracać do domu! Już zmierzcha... Ale obiecuję

ci, że tam wrócimy. Możemy wrócić, kiedy nam się spodoba. Wrócimy i spędzimy jeszcze wiele takich dni jak dziś. Przysięgam – powiedział. Caroline spojrzała na jego sylwetkę w półmroku, dostrzegła błysk w oczach męża, blady zarys uśmiechu. Wyciągnęła dłoń i dotknęła jego twarzy. – Kocham cię – powiedziała tylko. Corin szarpnął lejcami, a koń rozpoczął wolny marsz w kierunku drewnianego domu poniżej. Z każdym jego krokiem w Caroline rosło złe przeczucie. Przeniosła wzrok na ciemną ziemię rozciągającą się przed nimi i nagle przestraszyła się, że mimo obietnicy Corina już żaden dzień nie będzie tak cudowny jak ten, który właśnie minął. Moje oczy, pod surowym wzrokiem Nauczyciela, z pozorną pilnością W książce (zaledwie jak przez mgłę widzianej) Były utkwione, chyba że się czasem Drzwi uchyliły, wtedy tam spojrzenie Biegło ukradkiem, serce się w mej piersi Wznosiło, ciągle trwała w nim nadzieja, Że nagle ujrzę, co wieściła zjawa: Twarz Gościa Samuel Taylor Coleridge, Mróz o północy

III Próbuję przypomnieć sobie coś dobrego o Henrym. Może jesteśmy mu to winne, w końcu my miałyśmy szansę dorosnąć, mogłyśmy żyć własnym życiem, zdobywać i tracić miłość. Lubił opowiadać głupie dowcipy, a ja uwielbiałam ich słuchać. Beth zawsze była miła, zabierała mnie wszędzie ze sobą i pomagała mi, ale nawet jako dziecko wydawała się raczej poważna. Kiedyś Henry tak mnie rozśmieszył, że prawie się posiusiałam – śmiech zamarł mi na ustach i rzuciłam się do toalety z pięścią wciśniętą między nogi. „Jak się nazywa środkowa część łosia? Łośrodek. Dlaczego słoń ma pomarańczowe oczy? Żeby się dobrze kryć w jarzębinie. Dlaczego żyrafa ma dłuższe nogi od bociana? Żeby jej nie dokopał. Ile lat żyje mysz? To zależy od kota. Co to jest, małe, różowe i je kamyki? Mały, różowy kamykożerca”. Mógł tak bez końca, przez wiele godzin, aż musiałam rozmasowywać palcami obolałe od śmiechu policzki. Któregoś dnia, a miałam wtedy jakieś siedem lat, też opowiadał głupie dowcipy. To musiała być sobota, bo na stole w jadalni nadal leżały pozostałości po śniadaniu na ciepło. Na zewnątrz świeciło słońce, ale było jeszcze chłodno. Przez otwarte przeszklone drzwi na taras do pokoju wpadało rześkie powietrze, szczypiące mnie w kostki. Właściwie to nie patrzyłam, co robi Henry, sypiąc swoimi żartami. Nie zwracałam na to uwagi. Po prostu chodziłam za nim krok w krok i zachęcałam do dalszych żartów, kiedy na chwilę przerywał. „Powiedz jeszcze jeden!” „Dlaczego bocian stoi na jednej nodze? Bo jakby podniósł drugą, to by się przewrócił. Czym się różni słoń od parawanu? Parawanem można się zasłonić, a słoniem nie można się zaparawanić”. Trzymał pod pachą pojemnik na ciasteczka i sklejał dwa herbatniki grubą warstwą

angielskiej musztardy. Tej wyjątkowo ostrej, w brzydkim kolorze, którą Clifford lubił smarować kiełbaski. Szukałam dobrych wspomnień, i proszę, oto one. Nie przyszło mi do głowy zapytać, po co to robi. Nie spytałam, dokąd idziemy. Henry zawinął herbatniki w serwetkę i schował je do kieszeni. Poszłam za nim przez trawnik jak tresowana małpka, domagając się więcej żartów. Szliśmy na zachód, nie na południe między drzewami, tylko w stronę ścieżki, by chowając się za rosnącym wzdłuż niej żywopłotem, dotrzeć do obozu Dinny’ego. Henry przykucnął w rowie i pociągnął mnie za sobą. Opadliśmy za bujną, cierpko pachnącą kępę trybuli leśnej. Dopiero wtedy zapytałam go szeptem: „Henry, co ty robisz? Dlaczego się chowamy?”. Ale kazał mi się zamknąć, więc posłuchałam. Bawimy się w szpiegów, pomyślałam; próbowałam nie szeleścić w zaroślach, sprawdziłam, czy nie ma pode mną pokrzyw, mrowiska albo trzmieli. Dziadek Dinny’ego siedział na składanym krzesełku przed swoim białym zdezelowanym samochodem kempingowym. Woskowany kapelusz opadał mu nisko na oczy, miał ręce założone na piersiach i dłonie wciśnięte pod pachy. Chyba spał. Głębokie, ciemne bruzdy biegły mu od nosa aż do kącików ust. Po obu stronach leżały jego psy, opierając łby na łapach. Dwa czarno-białe owczarki collie, Dixie i Fiver, których nie wolno było dotykać, chyba że dziadek pozwolił. „Capną was w te paluchy, jeśli dacie im powód”. Henry rzucił musztardowe ciastka przez żywopłot. Psy natychmiast się zerwały, ale nie zaczęły szczekać, bo wyczuły herbatniki. Schrupały je w mgnieniu oka, nie zważając na musztardę. Wstrzymałam oddech. Krzyknęłam w myślach: Henry! Dixie zakrztusiła się, kichnęła, oparła pysk na jednej łapie i potarła go drugą. Zmrużyła ślepia, znów kichnęła

i skomląc, potrząsnęła głową. Henry zagryzał pięść, jego oczy były roziskrzone, a spojrzenie skupione. Promieniał radością. Dziadek Kosa obudził się i zaczął mruczeć coś do psów. Gładził Dixie po karku i patrzył na nią, kiedy sapała, powstrzymując wymioty. Fiver zakręcił się powoli w kółko, sapnął i zwymiotował paskudną żółtą papkę. Henry’emu wyrwał się stłumiony chichot. Mnie przytłaczało współczucie dla psów i poczucie winy. Chciałam wstać i krzyknąć: „To nie ja!”. Chciałam zniknąć, pobiec z powrotem do domu. Ale zostałam, bujając się na piętach, chowając twarz między kolanami. Ale najgorsze było to, że kiedy wreszcie mogłam odejść, co Henry przekazał mi, szczypiąc mnie w ramię, zdążyliśmy przejść ledwie dwadzieścia kroków, kiedy pojawili się Dinny i Beth. Nogawki dżinsów mieli mokre od rosy, a we włosach Beth tkwił mały, zielony listek. – Co robiliście? – zapytała Beth. Henry wykrzywił się. – Nic – odpowiedział. Potrafił zmieścić tyle pogardy w jednym słowie. – Erico? – Patrzyła na mnie surowo, z niedowierzaniem, że jestem tu z Henrym i wyglądam, jakbym miała coś na sumieniu. Że mogłabym ich zdradzić w taki sposób. Ale co oni robili beze mnie? Miałam ochotę krzyczeć. To oni zostawili mnie! Henry popchnął mnie lekko, rzucając mi ostrze spojrzenie. – Nic – skłamałam. Przez resztę dnia byłam cicha i przygnębiona. A kiedy nazajutrz spotkałam Dinny’ego, nie mogłam spojrzeć mu w oczy, bo wiedziałam, że był w domu. Wiedziałam, że wie. Wszystko przez żarty Henry’ego. – Rick? Jedziemy? – głowa Eddiego wyłania się zza drzwi do mojego pokoju. Tym razem to ja się schowałam. Wyglądałam przez zamgloną szybę na biały świat na zewnątrz. Maleńkie

kryształki lśnią w rogach tafli, pierzaste i doskonałe. – „Mróz tajemniczą swoją spełnia pracę, niewspomagany wiatrem” – cytuję mu w odpowiedzi. – Co to? – Coleridge. Jasne, Eddie, jedziemy. Daj mi pięć sekund. – Raz, dwa, trzy, cztery, pięć. – Ha, ha. Zmiataj. Zaraz zejdę na dół, przecież nie mogę jechać w szlafroku. – Wcześniej tak samo ubrana otworzyłam drzwi Maxwellowi. Z przekory. – Dziś raczej nie – przyznaje Eddie, wycofując się z pokoju. – Jest taki ziąb, że nawet pingwin odmroziłby sobie tyłek. – Urocze powiedzonko, kochanie! – wołam za nim. Mróz pobielił gałęzie drzew. Świat wygląda teraz zupełnie inaczej – to kruche królestwo albinosów, w którym biel i opalizujący błękit zastąpiły ponurą szarość i bure brązy. Blask światła oślepia. Wszystko lśni, każda najmniejsza gałązka, każdy opadły liść, każde źdźbło trawy. Dom wygląda jak nowy, nie jest już duchem ani cieniem miejsca, które pamiętam. Dziś tryskam optymizmem. Trudno byłoby się powstrzymać. Po tylu pochmurnych dniach niebo wydaje się bezkreśnie głębokie. Kręci mi się w głowie od tej przestrzeni nade mną. A poza tym Beth powiedziała, że jedzie z nami – tak nieodparty urok ma ten dzień. Kiedy jej powiedziałam, że jest tu Dinny, zamarła. Przez minutę byłam przerażona. Miałam wrażenie, że przestała oddychać. Stała bez ruchu, jakby krew zastygła jej w żyłach, a serce zatrzymało się w piersi. Trwałam w zawieszeniu, czekając i obserwując ją, usiłując odgadnąć, co się stanie za chwilę. Potem odwróciła wzrok i przesunęła czubkiem języka po dolnej wardze.

– Bylibyśmy sobie teraz obcy – powiedziała i poszła wolno do kuchni. Nie zapytała mnie, skąd wiem, jak teraz wygląda, ani co tu robi. A mnie nie przeszkadzało, że jej nie powiedziałam. Nie miałam nic przeciwko temu, żeby zachować to dla siebie. Zatrzymać te słowa, które wypowiedział tylko w mojej głowie. Mieć je na własność. Kiedy do niej przyszłam, znów była rozluźniona. Zaparzyłyśmy herbatę, a ja maczałam w swojej herbatniki. Ale tej nocy niczego nie zjadła. Ani herbatnika, ani risotto, które przed nią postawiłam, ani lodów na deser. Dziś jest dwudziesty grudnia. Szyby w samochodzie pokrywają się parą, kiedy jadę na wschód przez wioskę, a potem skręcam na północ na trasę A361. – Słuchajcie, jeszcze tylko jeden dzień, a potem mamy już z górki do wiosny! – ogłaszam, prostując zesztywniałe od zimna palce w rękawiczkach. – Nie można tęsknić za końcem zimy przed Bożym Narodzeniem – oświadcza stanowczo Eddie. – Naprawdę? Nawet jeśli ręce przymarzły mi do kierownicy? Zobacz, próbuję ją puścić i nie mogę! Przymarzły, spójrz! – Eddie śmieje się ze mnie. – Niektórzy twierdzą, że dobrze jest trzymać kierownicę w czasie jazdy – zauważa cierpko Beth z siedzenia pasażera. – W takim razie to chyba dobrze, że przymarzły mi do niej ręce – uśmiecham się. Skręcam do Avebury. Eddie przerabiał w tym semestrze prehistorię, a Wiltshire jest usiane jej śladami. Parkujemy, zbywamy ludzi, którzy namawiają nas, byśmy dołączyli do National Trust, i zamiast tego dołączamy do strumienia ludzi zmierzających w kierunku głazów. Zalana słońcem ziemia połyskuje. Jest piękna sobota, więc w Avebury roi się od ludzi opatulonych tak jak i my, bezkształtnych i ciemnych postaci,

które krążą między starożytnymi głazami z piaskowca. Dwa koncentryczne kręgi, nie tak wysokie jak Stonehenge, nie tak majestatyczne i uporządkowane, ale o znacznie większym promieniu. Dokładnie przez środek kręgów biegnie droga, a między głazami rozsiana jest połowa wioski, choć maleńki kościółek przycupnął skromnie na uboczu. Podoba mi się ten układ. Te wszystkie istnienia, te wszystkie lata zgromadzone w jednym miejscu. Obchodzimy okręg. Beth czyta z przewodnika, ale nie jestem pewna, czy Eddie jej słucha. Znów znalazł sobie patyk. Walczy na miecze z jakimś wyobrażonym przeciwnikiem. Żałuję, że nie wiem, z kim. Może z barbarzyńcami? Albo z kimś ze szkoły? – Kamienne kręgi w Avebury są największe w Wielkiej Brytanii i znajdują się na trzecim co do wielkości obszarze. Otaczający je wał i rów oraz zawarty w nich teren zajmują powierzchnię jedenastu i pół hektara... – Beth! – wołam. Zniosło ją na skraj wału. Trawa jest śliska od topniejącego szronu. – Oj! – koryguje kurs ze śmiechem. – Eddie, później cię z tego przepytam! – krzyczę. Mój głos grzmi donośnie w nieruchomym powietrzu. Jakaś starsza para odwraca się, by na nas spojrzeć. Ja tylko chcę, żeby słuchał Beth. – Przy wydobyciu wykorzystywano oskardy i grabie z poroży, łopatki wołu, a prawdopodobnie również drewniane szufle i koszyki... – Ekstra – mówi posłusznie Eddie. Mijamy wrośnięte w szaniec drzewo, którego splątane korzenie opadają w dół kaskadą węzłów. Eddie zsuwa się po nich niczym komandos; kuca, chwytając się mocno korzeni,

i spogląda na nas z dołu – jest jakieś trzy metry niżej. – Jesteś elfem? – pyta Beth. – Nie, mieszkam w lesie i czekam, żeby was obrabować! – odpowiada. – Założę się, że nie zdążysz mnie złapać, zanim przejdę przez to drzewo – rzuca mu wyzwanie Beth. – Nie będzie efektu zaskoczenia – narzeka Eddie. – Uciekam! – prowokuje go Beth, rzucając się naprzód. Z głośnym okrzykiem Eddie wspina się po korzeniach, ślizgając się i zjeżdżając w dół, obijając sobie kolana. Łapie Beth obiema rękami, a schwytana piszczy. – Poddaję się, poddaję! – woła moja siostra ze śmiechem. Wychodzimy z kręgów i zostawiamy wioskę za sobą, idąc szeroką kamienną drogą, która prowadzi na południe. Słońce opromienia twarz Beth – dawno nie widziałam jej w takim świetle. Jest blada, wygląda starzej, ale na policzkach ma rumieńce. I wydaje się pogodna. Eddie wysuwa się naprzód z mieczem w garści i spacerujemy, dopóki nie zaczynają nam drętwieć palce stóp. W drodze powrotnej podjeżdżam do marketu Spar w Barrow Storton po piwo imbirowe dla Eddiego. Beth czeka w samochodzie, znów zamknęła się w sobie. Eddie i ja udajemy, że tego nie widzimy. Wydaje się rozchwiana, jakby stała na krawędzi. Czujemy się rozdarci – chcemy przeciągnąć Beth na naszą stronę, ale boimy się, że niechcący strącimy ją w złym kierunku. – Czy mogę zamiast tego kupić colę? – Pewnie, jeśli wolisz. – Mówiąc szczerze, niespecjalnie kręci mnie alkohol. Spróbowałem wódki w zeszłym semestrze, w internacie. – Piłeś wódkę?

– Nie piłem, a napiłem się, jeden raz. I zrobiło mi się niedobrze, a Boff i Danny zwymiotowali, strasznie śmierdziało. Ohyda. Nie rozumiem, co w tym widzą dorośli – rzuca nonszalancko. Mróz zaróżowił mu policzki. Oczy ma przejrzyste jak woda. – No cóż, może później zmienisz zdanie. Ale na litość boską, nie mów nic mamie! Dostanie szału! – Przecież nie jestem głupi. – Eddie przewraca oczami. – Nie, nie jesteś – przyznaję z uśmiechem, a potem krzywię się pod ciężarem dwóch ogromnych butli coli, które trafiają do koszyka. Kiedy podchodzimy do kasy, do sklepu wchodzi Dinny. Nad jego głową dźwięczy dzwoneczek – rozbrzmiewa wesoła, zawadiacka fanfara. Od razu nie wiem, gdzie mam podziać oczy, jak stać. Przeszedł tuż obok Beth siedzącej w samochodzie. Zastanawiam się, czy go widziała, czy go rozpoznała. – Cześć, Dinny – witam go jak zwykłego sąsiada, ale serce skacze mi w piersi. Podnosi na mnie wzrok ze zdumieniem. – Erica! – To jest Eddie, to znaczy Ed, o którym ci opowiadałam. Mój siostrzeniec, syn Beth. – Przyciągam do siebie Eddiego, który uśmiecha się przyjaźnie, mówiąc: „Cześć”. Dinny przygląda mu się uważnie, a potem się uśmiecha. – Syn Beth? Miło cię poznać, Ed – mówi. Podają sobie ręce i z jakiegoś powodu jestem wzruszona, nie wiem, co powiedzieć. Taki zwyczajny gest. Moje dwa światy, połączone ich dłońmi. – Czy to ty jesteś Dinny, z którym moja mama bawiła się, kiedy była mała? – Tak, to ja. – Erica opowiadała mi o tobie. Powiedziała, że byliście

najlepszymi przyjaciółmi. – Dinny rzuca mi ostre spojrzenie i czuję się winna, chociaż powiedziałam prawdę. – No tak, chyba byliśmy – mówi spokojnym, cichym głosem, jak zawsze opanowany. – Robisz zapasy na święta? – wtrącam się idiotycznie. W sklepie nie widać zbyt wielu świątecznych dekoracji; tylko stare świecidełka, przylepione do rogów półek. Dinny kręci przecząco głową, ledwo zauważalnie przewraca oczami. – Honey zachciało się chipsów z solą i octem – wyjaśnia i odwraca nieśmiało wzrok. – Widziałeś mamę na zewnątrz? Jest w samochodzie, przywitałeś się? – pyta Eddie. Czuję ucisk w żołądku. – Nie. Nie zauważyłem jej. W takim razie... pójdę się przywitać – mówi Dinny, odwracając się do drzwi, zerkając na mój brudny biały samochód. Ma skupione spojrzenie; jego ruchy są zdecydowane, a ramiona wyraźnie napięte, jakby coś go do niej pchało. Patrzę za nim przez szklane drzwi, między smugami sztucznego śniegu w rogach. Nachyla się do okna, a jego oddech unosi się w powietrzu puchatą mgiełką. Beth opuszcza szybę. Nie widzę jej twarzy, Dinny mi ją zasłania. Widzę, jak unosi dłonie do ust, a potem opuszcza je, jakby były bezwładne. Schylam głowę, wykręcam szyję, żeby ich zobaczyć. Dinny opiera nagie ramię o dach samochodu i czuję chłód zimnego metalu na własnej skórze. – Rick, nasza kolej – mówi Eddie, trącając mnie łokciem. Stawiam koszyk na ladzie, zmuszona przerwać obserwację, i uśmiecham się do ponurego mężczyzny przy kasie. Płacę za colę, twixa i trochę szynki na lunch, a potem pośpiesznie idę do samochodu.

Słyszę słowa Dinny’ego: – A czym się teraz zajmujesz? Zawsze chciałaś być flecistką koncertową, o ile dobrze pamiętam? – Prostuje się przy samochodzie, zakłada ramiona na piersi; nagle przyjmuje postawę obronną. Zwracam uwagę, że Beth nie wysiadła z samochodu, żeby z nim porozmawiać. Prawie na niego nie patrzy, układając sobie frędzle szalika na kolanach. – Och, nic z tego nie wyszło – odpowiada, śmiejąc się cicho. – Doszłam do siódmego stopnia, a potem... – Urywa, znów odwraca wzrok. Doszła do siódmego stopnia wiosną, przed zniknięciem Henry’ego. – Przestałam tyle ćwiczyć – kończy rzeczowo. – Teraz trochę tłumaczę. Głównie z francuskiego i włoskiego. – Aha – mówi Dinny. Przygląda się jej. Milczenie się przedłuża, więc postanawiam interweniować. – Mnie wystarczy szarpanie się z angielskim. Próbuję uczyć go nastolatków, ale to istna orka na ugorze. Za to Beth zawsze miała talent do języków. – Wystarczy tylko słuchać, Rick – mówi do mnie Beth i brzmi to jak nagana. – Zawsze miałam z tym problemy – zgadzam się z uśmiechem. – Właśnie wracamy z Avebury. Ed chciał zobaczyć kręgi, bo uczył się o nich w szkole. Chociaż na miejscu bardziej zainteresował go deser z gorącym sosem czekoladowym w pubie, prawda Ed? – Był niesamowity – zapewnia nas Eddie. Dinny posyła mi zagadkowy uśmiech, ale kiedy Beth o nic go nie pyta, uśmiech zamiera mu na ustach. Cofa się o krok od samochodu. – To jak długo zostajecie? – kieruje to pytanie do mnie, bo Beth patrzy prosto przed siebie.

– Na pewno na święta. Nie wiemy jeszcze, co dalej. Mamy wiele rzeczy do uporządkowania – odpowiadam równocześnie szczerze i tajemniczo. – A wy? – Czas pokaże – Dinny wzrusza ramionami. Przebił mnie w tajemniczości. – Aha – uśmiecham się. – No dobrze, muszę się zbierać. Dobrze było znów cię zobaczyć, Beth. Miło cię poznać, Ed. – Skinąwszy głową, odchodzi. – Nie kupił chipsów – zauważa Eddie. – Nie. Pewnie zapomniał – zgadzam się niemal bez tchu. – Kupię paczkę i zawiozę im później. – Spoko – kiwa głową Eddie. Otwiera tylne drzwi jedną ręką, drugą dobierając się do twixa. Taki beztroski. Nie zdaje sobie sprawy ze znaczenia tego, co rozegrało się przy oknie samochodu. Wracam do sklepu, kupuję chipsy z solą i octem, a potem wracam do golfa, zapalam silnik i wiozę nas do domu, nie patrząc na Beth, bo czuję się zbyt skrępowana, a poza tym cisną mi się na usta pytania, których nie zadam przy jej synu. Eddie leży na łóżku w piżamie, podłączony do swojego iPoda. Ułożył się na brzuchu i macha stopami w powietrzu. Czyta książkę pod tytułem Sasquatch!, a przez muzykę nie słyszy, jak sowy nawołują się spomiędzy drzew. Zostawiam go tak. Na dole Beth parzy herbatę miętową; palce zaciśnięte ma na brzegu torebki, którą zanurza bez końca w wodzie. – Mam nadzieję, że Dinny cię nie przestraszył, kiedy podszedł do samochodu? – zagajam. Tak swobodnie, jak tylko potrafię. Beth zerka na mnie, ściąga wargi. – Widziałam, jak wchodzi do sklepu – mówi, wciąż maczając torebkę w wodzie. – Naprawdę? Poznałaś go? Ja chyba bym go nie poznała,

gdyby tylko mignął mi przed oczami. – Nie wygłupiaj się, nic się nie zmienił – odpowiada. Czuję się gorsza, bo zauważyła coś, czego ja nie dostrzegłam. – I co? – ciągnę. – Niesamowite, zobaczyć go po tylu latach, prawda? – Tak, chyba tak – bąka pod nosem. Nie wiem, o co teraz zapytać. Nie powinna podchodzić do tego tak lekko. Powinno to dla niej więcej znaczyć. Szukam sygnałów napięcia na jej twarzy i w ciele. – Może powinnyśmy zaprosić ich do domu? Na drinka albo coś w tym rodzaju. – Ich? – Dinny’ego i Honey. To jego... właściwie, nie jestem pewna, czy są po ślubie. Zaraz będzie rodzić jego dziecko. Chce urodzić w lesie, mogłabyś jej to wyperswadować. Myślę, że byłby ci za to wdzięczny. – Urodzić w lesie? Dziwny pomysł – mówi Beth. – Ale jakie ładne imię, Honey. Za tym musi kryć się coś więcej. Po prostu musi. – Słuchaj, na pewno dobrze się czujesz? – A czemu miałabym się czuć źle? – pyta tym samym zdumionym tonem, któremu nie dowierzam. Znów na mnie spogląda. Zauważam, że palce ma zanurzone do połowy we wrzątku. To gorąca woda, ale Beth zachowuje kamienną twarz. – Przecież prawie się do niego nie odzywałaś. Dawniej byliście tak blisko... nie chciałaś z nim porozmawiać? Dowiedzieć się, co u niego? – Dwadzieścia trzy lata to mnóstwo czasu, Erico. Jesteśmy teraz zupełnie innymi ludźmi. – Nie zupełnie innymi. Ty to ciągle ty. A on to ciągle on. Wciąż jesteśmy tymi samymi ludźmi, którzy bawili się razem

jako dzieci... – Ludzie się zmieniają. Ich drogi się rozchodzą – przekonuje. – Beth – mówię wreszcie – co się stało? Z Henrym? – O co ci chodzi? – Chodzi mi o to, co się z nim stało? – Zniknął – mówi kategorycznie głosem zimnym jak lód. – Nie, pytam, czy pamiętasz ten dzień przy stawie? Wtedy, kiedy zniknął? Pamiętasz, co się stało? – naciskam. Chyba nie powinnam. Chcę się dowiedzieć, ale chcę też nią wstrząsnąć. A przecież wiem, że nie powinnam. Dłoń Beth opada na blat. Odsuwa z impetem kubek, rozlewa herbatę. Bierze głęboki oddech. – Jak możesz mnie o to pytać? – mówi zduszonym głosem. – Jak mogę? A dlaczego mam nie pytać? – wołam, ale kiedy podnoszę wzrok, widzę, że moja siostra się trzęsie, a w jej oczach płonie gniew. Nie odpowiada dłuższą chwilę. – To, że jest tu Dinny... to, że tu jest, nie znaczy, że musisz odgrzebywać przeszłość! – rzuca Beth. – Co ma tu do rzeczy Dinny? Zadałam proste pytanie! – Więc przestań! Przestań zadawać te cholerne pytania! – zamyka rozmowę i odchodzi. Długo siedzę w milczeniu, wspominając tamten dzień. Wstałyśmy wtedy wcześnie, bo noc była potwornie gorąca. Pościel stale owijała mi się wokół nóg i wiele razy budziłam się z mokrymi włosami przylepionymi do czoła i szyi. Zjadłyśmy śniadanie, a potem słuchałyśmy radia w oranżerii, która wychodziła na północ i rano kusiła przyjemnym chłodem. Terakota na podłodze, rzędy orchidei na parapecie. Bujałyśmy się w fotelu Caroline, który miał błękitne płócienne poduszki, roztaczające nieco cierpki, niemal koci zapach. Caroline już

wtedy nie żyła. Zmarła, gdy miałam pięć albo sześć lat. Kiedyś, jako bardzo mała dziewczynka, biegłam obok tego fotela i nie zauważyłam jej, dopóki nie podniosła laski i nie zagrodziła mi drogi. „Lauro!” – warknęła, zwracając się do mnie imieniem mojej matki. „Znajdź Corina. Powiedz mu, że potrzebuję się z nim widzieć. Muszę się z nim zobaczyć!” Nie miałam pojęcia, kim jest Corin. Bałam się tego zwiotczałego zwoju materiału w fotelu i nielicującej z nim siły, jaka emanowała zza laski. Zanurkowałam pod nią i uciekłam. Ubrałyśmy się w ostatniej chwili i niechętnie powlokłyśmy się do kościoła z Meredith i naszymi rodzicami, a potem zjadłyśmy lunch w cieniu dębu na trawniku. Rozstawiono tam specjalny mały stoliczek dla naszej trójki. Beth, Henry’ego i mnie. Mama zrobiła dla nas kanapki z masłem orzechowym i ogórkami, wiedząc, że będziemy zbyt zgrzane i marudne, by zjeść zupę. Czułam swędzący nacisk wiklinowego krzesła na uda. Jakiś mały ptaszek narobił z drzewa na stolik. Henry zdrapał odchody nożem i cisnął nimi we mnie. Uchyliłam się tak gwałtownie, że spadłam z krzesła i potrąciłam nogę od stołu, rozlewając lemoniadę Beth i swoją. Henry śmiał się tak mocno, że aż zadławił się kawałkiem chleba, a z oczu poleciały mu łzy. Razem z Beth przyglądałyśmy się temu z satysfakcją; nie walnęłyśmy go po plecach. Był dla nas okropny przez resztę dnia. Próbowałyśmy wszystkiego, żeby się go pozbyć. Pod wpływem upału zrobił się półprzytomny i agresywny, jak rozjuszony słońcem byk. W końcu musiał iść położyć się do domu, bo przyłapano go, gdy wiązał łapy labradorowi; oszołomione zwierzę sapało z wyczerpania. Meredith nie pozwalała męczyć swoich psów. Wyszedł późnym popołudniem i znalazł nas przy stawie na deszczówkę. Naszą trójkę, rzecz jasna. Pływałam w stawie,

udając wydrę, syrenę, delfina. Henry wyśmiewał się z moich mokrych majtek, z bąbla wody w klinie bielizny. „Zsikałaś się w majtki, Erico?” A potem to coś, tylko co? Później biegłam. Wizje otworu na dnie stawu, który wsysa Henry’ego. Pewnie dlatego bez przerwy powtarzałam: „Sprawdźcie w stawie. Myślę, że jest w stawie. Byliśmy nad stawem”. Chociaż wszyscy zapewniali mnie, że już sprawdzili. Moja mama, policjanci. Sprawdzili, nie było go tam. Nie wzywano nurków – woda była dość przejrzysta. Meredith chwyciła mnie za ramiona i potrząsnęła mną, krzycząc: „Gdzie on jest, Erico?”. Maleńka kropelka śliny z jej ust wylądowała na moim policzku, mokra i ciepła. „Mamo, przestań! Dosyć!” Beth i ja zjadłyśmy obiad w kuchni. Nasza mama nakładała nam fasolę na tosty, blada i zatopiona w myślach. Zapadał zmierzch, wieczór pachniał gorącą, wilgotną trawą, a powietrze wydawało się tak smakowite, że można je było zjeść. Ale Beth niczego nie zjadła. To był pierwszy raz, tamten wieczór. Pierwszy raz, kiedy zobaczyłam te kategorycznie zaciśnięte usta. Nic nie mogło tam wejść ani stamtąd wyjść. – Co tu robią te chipsy? – pyta Beth, trącając wielką paczkę, leżącą na stole wśród pozostałości po śniadaniu. – Och... miały być dla Honey. Zapomniałam je wczoraj zanieść – tłumaczę. Eddie siedzi na ławie plecami do stołu kuchennego. Odbija o ścianę piłkę tenisową i łapie ją. Piłka jest sflaczała, wytarta; kiedyś należała pewnie do labradora. Rzuca bez żadnego rytmu, co doprowadza mnie do szału. – Eddie, daj sobie spokój, co? – proszę. Wzdycha, celuje i wrzuca piłkę do kosza jednym płynnym ruchem. – Świetny rzut, kochanie – uśmiecha się Beth. Eddie przewraca oczami. – Nudzisz się? – pyta.

– Trochę. Nie, właściwie to nie – plącze się Eddie, rozdarty między szczerością a taktem. – Może zaniesiesz Honey te chipsy? – proponuję, dopijając resztkę herbaty. – Nawet jej nie znam. A tego faceta widziałem tylko raz, wczoraj. Nie mogę tak po prostu wmaszerować do ich domu z chipsami w ręku, prawda? – Pójdę z tobą – mówię. Przerzucam nogi na drugą stronę ławy i wstaję. – Masz ochotę się przejść, Beth? Obóz jest tam gdzie zawsze. – Nie mogę się powstrzymać, żeby tego nie dodać. Nie rozumiem, jak to możliwe, że nie chce tam wrócić i wszystkiego zobaczyć. – Nie. Nie, dzięki. Ja... przejdę się po wiosce. Kupię niedzielną gazetę. – Kupisz mi twixa? – Eddie, niedługo sam zamienisz się w twixa. – Proszę... – Chodź, Eddie. Idziemy. Załóż wysokie buty, po drodze jest sporo błota – mówię. Prowadzę nas do obozu okrężną drogą, obok stawu na deszczówkę. To moja codzienna pielgrzymka. Jest zimno i buro, ani śladu po wczorajszym mrozie i blasku. Przystaję, żeby przejść się brzegiem stawu, zajrzeć do wody. Nic się nie zmieniło. Wciąż nie znajduję tam odpowiedzi. Przychodzi mi do głowy, że może po prostu nie zwróciłam uwagi na to, co się stało, cokolwiek to było? Czasem moje myśli gdzieś błądzą, potykam się o nie, tracę wątek. Czasem zdarza mi się to, kiedy rozmawiam z innymi nauczycielami. Nie lubię myśleć o tłumionych wspomnieniach, o traumie, amnezji. O chorobie psychicznej. – Ty chyba masz lekką obsesję na punkcie tego stawu, Rick

– mówi poważnie Eddie. Uśmiecham się. – Coś ty. Skąd taki pomysł? – Zawsze, kiedy tu przychodzimy, zaczynasz się zachowywać jak Luna Lovegood. Gapisz się w przestrzeń niewidzącymi oczami. – No, no, wypraszam sobie! – Ja tylko żartowałem – woła, trącając mnie niezdarnie ramieniem. – Ale przecież staw wygląda za każdym razem tak samo. Prawda? – Cofa się o kilka kroków, kuca, żeby podnieść kamień i ciska go do stawu. Mąci taflę wody. Patrzę na niego i nagle uginają się pode mną kolana, jakbym ominęła jeden szczebel drabiny. – No, to chodź – mówię, odwracając się szybko. – Czy coś się tu stało? – pyta pośpiesznie Eddie. Ma napięty, zmartwiony głos. – Czemu pytasz, Eddie? – Po prostu... stale tu wracasz. I masz wtedy taki wyraz oczu jak mama, kiedy jest smutna – bąka Eddie. Przeklinam się w myślach. – A mama... wydaje mi się, że jej się tutaj nie podoba. Jak łatwo zapomnieć, że przed dziećmi nic się nie ukryje. – Tak, coś się tu stało, Eddie. Kiedy byłyśmy małe, nasz kuzyn Henry zniknął. Miał jedenaście lat, tyle, co ty teraz. Nikt nie wie, co się z nim stało, więc nigdy o tym nie zapomniałyśmy. – Aha. – Wzbija w powietrze martwe liście. – To bardzo smutne – mówi w końcu. – Tak. Masz rację – odpowiadam. – Może po prostu uciekł i... no nie wiem, wstąpił do jakiegoś zespołu albo coś?

– Może tak, Eddie – mówię z rozpaczą. Eddie kiwa głową, najwyraźniej usatysfakcjonowany tym wyjaśnieniem. Dinny stoi z mężczyzną, którego nie rozpoznaję. Psy podbiegają i krążą wokół nas, zaznaczając, że są u siebie. Uśmiecham się i macham, jakbym wpadała każdego dnia, a Dinny kiwa dłonią w odpowiedzi, jednak z pewnym wahaniem. Jego towarzysz uśmiecha się do mnie. Jest szczupły, żylasty, niewysoki. Ma jasne, bardzo krótko ostrzyżone włosy, a na szyi tatuaż w postaci maleńkiego niebieskiego kwiatka. Eddie podchodzi bliżej, wpada na mnie. Zdenerwowani wchodzimy między pojazdy. – Cześć, przepraszam, że przeszkadzam – mówię. Staram się przybrać pogodny ton, ale w moich uszach brzmi raczej bezczelnie. – Witamy, witamy, jestem Patrick. A wy musicie być naszymi sąsiadami z tego wielkiego domu? – mówi żylasty mężczyzna. Ma szczery, serdeczny uśmiech i ściska moją dłoń tak energicznie, że chodzi mi całe ramię. Po takim powitaniu skurcz, który gniecie mnie w brzuchu, zaczyna mijać. – Tak jest. Nazywam się Erica, a to mój siostrzeniec, Eddie. – Ed! – syczy do mnie Eddie przez nierówne zęby. – Miło cię poznać, Ed. – Patrick szarpie też rękę Eddiego. Dostrzegam Harry’ego na stopniu przyczepy za nimi. Zastanawiam się, czy się z nim nie przywitać, ale zmieniam zdanie. Znów ma w rękach coś, czym jest całkowicie zaabsorbowany. Większość twarzy kryje się za zwisającymi włosami i gęstymi wąsami. – Słuchaj, może wyda ci się to trochę dziwne, ale zauważyliśmy, że wczoraj zapomniałeś kupić Honey chipsy.

W sklepie. Więc sami je dla niej kupiliśmy. Chyba że dzisiaj ma ochotę na korniszony? – Macham wielką paczką chipsów. Patrick rzuca Dinny’emu spojrzenie – przyjacielskie, trochę zdumione. – Mnie na przykład bardzo denerwuje, kiedy mama zapomina kupić to, o co ją proszę – ratuje mnie Eddie. Na dźwięk jego głosu, Harry podnosi wzrok. Dinny wzrusza ramieniem. Odwraca się. – Honey! – krzyczy w stronę ambulansu. – Och! Nie ma potrzeby jej przeszkadzać... – Czuję, jak oblewam się rumieńcem. Honey pojawia się w jednym z okienek, które obramowuje jej twarz. Ładną, nadąsaną. – Co? – odkrzykuje dużo głośniej, niż potrzeba. – Erica ma coś dla ciebie. – Skręcam się z zakłopotania. Eddie przysuwa się bliżej Harry’ego, usiłując zobaczyć, nad czym pracuje. Honey wyłania się z ambulansu, ostrożnie stawiając stopy na schodkach. Dziś cała w czerni, od której odcinają się jej włosy. Staje w pewnej odległości ode mnie i rzuca mi podejrzliwe spojrzenie. – Och, to nic takiego. Kupiliśmy ci chipsy. Dinny mówił, że miałaś na nie ochotę, więc... – urywam, ściskając paczkę. Honey robi wolny krok naprzód i bierze ją ode mnie. – Ile jestem ci winna? – pyta skrzywiona. – Och, nie, nie przejmuj się tym. Nie pamiętam. Nie ma o czym mówić – macham ręką. Honey strzela oczami na Dinny’ego, a on wsuwa dłoń do kieszeni. – Dwa funty wystarczą? – pyta mnie. – Naprawdę, nie ma potrzeby. – Weź to. Proszę. – Więc biorę. – Dzięki – bąka Honey i wraca do środka. – Nie zwracaj uwagi na Honey – Patrick uśmiecha się

szeroko. – Od urodzenia miała zły humor, w okresie dojrzewania zrobiło się jeszcze gorzej, a teraz, kiedy spodziewa się dziecka... szkoda gadać! – Odpieprz się, Pat! – krzyczy Honey ze środka. Patrick uśmiecha się jeszcze szerzej. Eddie stoi coraz bliżej Harry’ego. Patrzy na ręce mężczyzny, pewnie zasłania mu światło. – Ed, nie przeszkadzaj, co? – mówię, uśmiechając się ostrzegawczo. – Co to jest? – pyta Eddie Harry’ego, który nie odpowiada, ale spogląda na niego z uśmiechem. – To Harry – wyjaśnia Edowi Dinny. – Nie bardzo lubi się odzywać. – Aha. To mi wygląda na latarkę. Jest zepsuta? Mogę zobaczyć? – naciska Eddie. Harry rozkłada dłonie, pokazując drobne elementy mechanizmu. – Słuchaj, Erico, może wpadniesz dziś wieczorem na nasze małe przyjęcie z okazji przesilenia? – pyta Patrick. – Och, sama nie wiem – mówię. Patrzę na Dinny’ego, a on spogląda na mnie bacznie, jakby się nad czymś zastanawiał. – Wpadnij koniecznie! Im więcej, tym weselej, prawda Nathan? Rozpalimy ognisko, będziemy smażyć kiełbaski. Przynieś tylko alkohol, a będziesz tu mile widziana, sąsiadko – obiecuje Patrick. – W takim razie może przyjdę – uśmiecham się. – Masz ekstra dredy – mówi Harry’emu Eddie. – Wyglądasz trochę jak Predator. Widziałeś ten film? – Gmera palcami w częściach latarki, wyciągając różne elementy i porządkując je. Harry wydaje się lekko oszołomiony. – Muszę lecieć. Do zobaczenia. – Patrick kiwa głową na

pożegnanie mnie i Dinny’emu. Opuszcza obóz sprężystym krokiem, z rękami wciśniętymi w kieszenie znoszonego woskowanego płaszcza. Spoglądam na ubłocone czubki moich butów, a potem na Eddiego, który składa latarkę na oczach niedowierzającego Harry’ego. – Ed sprawia wrażenie dobrego dziecka – mówi wtedy Dinny, a ja kiwam głową. – Jest świetny. Bardzo pomaga. Długie milczenie. – Kiedy rozmawiałem z Beth... wydawała się, sam nie wiem... – urywa z wahaniem Dinny. – Jaka? – Inna niż kiedyś. Jakby w środku nikogo nie było... – Cierpi na depresję – tłumaczę w pośpiechu. – To wciąż ta sama Beth. Jest tylko... wrażliwsza. – Muszę mu to wyjaśnić, chociaż czuję się, jakbym ją zdradzała. Kiwa głową, marszczy brwi. – Wydaje mi się, że to zaczęło się tutaj. Chyba zaczęło się wtedy, kiedy zniknął Henry – wyrywa mi się. Beth powiedziała mi co innego, ale myślę, że to ja mam rację. Jej zdaniem zaczęło się pewnego deszczowego dnia, o zmroku, kiedy wracała do domu samochodem. Chmury były ciężkie, ale na zachodzie rozstępowały się przy horyzoncie, ukazując przebłyski jasnego nieba, pokrytego barankami obłoków. Powiedziała, że nagle przestała rozróżniać, gdzie kończy się horyzont, a zaczyna niebo, gdzie wzgórza przechodzą w chmury, a ziemia w powietrze. Była tak oszołomiona, że niewiele brakowało, by wjechała pod samochód nadjeżdżający z naprzeciwka. Przez cały wieczór miała wrażenie, jakby grunt uciekał jej spod nóg, falował pod stopami. Powiedziała, że od tamtej pory przestała być pewna, co jest prawdziwe, bezpieczne.

Jej zdaniem wszystko się zaczęło wtedy. Ale ja pamiętam ją tego wieczora, kiedy zniknął Henry. Jej milczenie i nietkniętą fasolę na talerzu. – Nie chciałbym myśleć, że to, co się wtedy stało, wpędziło ją w chorobę – mówi cicho Dinny. On wie, co się stało. Wie. – Tak? – rzucam. Chcę, żeby pociągnął ten wątek, mówił dalej. „Powiedz mi”, zaklinam go w myślach. Ale nie mówi. – To nie było... no cóż. Przykro mi, że nie jest szczęśliwa. – Myślałam, że przyjazd tutaj pomoże, ale... obawiam się, że tylko pogarsza sprawę. Wiesz, przywołuje wspomnienia. Trudno powiedzieć, jak na nią wpłynie. Ale dobrze, że jest z nami Eddie. Rozprasza jej myśli. Gdyby nie on, pewnie zapomniałaby, że są święta. – Myślisz, że Beth przyjdzie dziś na przyjęcie? – Szczerze mówiąc, nie. Ale poproszę ją, jeśli chcesz – proponuję. Dinny kiwa głową, smutnieje. – Poproś. I zabierz Eddiego. Chyba dobrze dogadują się z Harrym. Ma świetny kontakt z dziećmi. One są mniej skomplikowane. – Gdybyś ty ją poprosił, na pewno by przyszła. Gdybyś przyszedł do domu – ryzykuję. Dinny rzuca mi przelotny, cyniczny uśmiech. – Ja i ten dom nie pasujemy do siebie. Ty ją poproś, może zobaczymy się później. Kiwam głową, wciskam dłonie do tylnych kieszeni dżinsów. – Idziesz, Ed? Ja wracam do domu. – Eddie i Harry podnoszą wzrok znad swojego zajęcia. Dwie pary przejrzystych,

błękitnych oczu. – A mógłbym tu zostać i dokończyć, Rick? – Zerkam na Dinny’ego. Znów wzrusza ramionami, kiwa głową. – Będę go miał na oku – mówi. Raz przemyciłyśmy Dinny’ego do domu, kiedy Meredith pojechała do Devizes do dentysty. Henry poszedł do jakiegoś chłopca z wioski, z którym się zaprzyjaźnił. Chłopca, który miał w domu prawdziwy basen. – No, chodź – syknęłam na Dinny’ego. – Nie zachowuj się jak dzieciak! – Marzyłam, żeby pokazać mu wielkie pokoje, ogromne schody, gigantyczne piwnice. Nie po to, żeby mu zaimponować albo żeby się przed nim popisać. Chciałam zobaczyć, jak rozszerzają mu się źrenice. Móc choć raz pokazać coś jemu, choć raz dowodzić. Beth uklękła z tyłu, za nami, uśmiechając się nerwowo. W domu nie było nikogo poza gosposią, która nigdy nie zwracała na nas uwagi, ale mimo to przykucnęliśmy, żeby zakraść się do środka. Chowaliśmy się za ostatnim krzewem, byłam dość blisko, by czuć kolano Dinny’ego na swoim biodrze i suchy, leśny zapach jego skóry. Dinny miał wątpliwości. Nasłuchał się o tym domu, opowiadał mu dziadek Kosa i rodzice, a sam zaliczył nawet przelotne spotkanie z Meredith. Wiedział, że nie jest tu mile widziany i że nie powinien przychodzić. Ale widziałam, że zżera go ciekawość. Jak każde dziecko, któremu się czegoś zabrania. Nigdy wcześniej nie wydał mi się tak niepewny; nigdy nie widziałam, żeby się zawahał. Potem postanowił iść dalej. Przechodziliśmy z pokoju do pokoju, a ja na bieżąco komentowałam: – To jest salon. Tędy się idzie do piwnicy. Chodź, zobacz! Zmieściłby się tam drugi dom! To jest pokój Beth. Dostaje większy pokój, bo jest starsza, ale okna w moim pokoju

wychodzą na drzewa i raz widziałam sowę. – I tak dalej. Labradory chodziły za nami krok w krok, szczerząc kły i machając z podekscytowaniem ogonami. Ale im dalej szliśmy, im więcej mu pokazywałyśmy, im więcej pokojów oglądał, tym Dinny stawał się cichszy. Zabrakło mu słów, oczy, początkowo rozszerzone zdumieniem, straciły blask. W końcu nawet ja to zauważyłam. – Nie podoba ci się? Wzruszenie ramion, uniesione brwi. I nagle warkot samochodu na podjeździe. Zamarliśmy w panice. Nasłuchiwanie: czy wchodzą od frontu, czy tyłem? Trzeba było zaryzykować – popełniłam błąd. Wybiegliśmy na taras w chwili, kiedy wyszli zza domu. Meredith, mój ojciec, a co najgorsze – Henry, który wrócił ze swojej wizyty. Chwila zaskoczenia, a potem złapałam Dinny’ego za ramię, szarpnęłam go i pobiegliśmy przez trawnik. To był największy akt buntu, na jaki się kiedykolwiek zdobyłam, a zrobiłam to, żeby uratować Dinny’ego. Żeby oszczędzić mu tego, co powiedziałaby mu Meredith. Oburzenie odebrało jej głos, ale tylko na chwilę. Wysoka i szczupła w seledynowym płóciennym kostiumie, z nienaganną fryzurą, jak prosto od fryzjera. Jej usta zacisnęły się w twardą czerwoną kreskę, ale gdy rzuciliśmy się do ucieczki, rozwarły się: – Erico Calcott, wracaj tu natychmiast! Jak śmiesz sprowadzać tego śmiecia do mojego domu? Jak śmiesz! Proszę, żebyś tu natychmiast wróciła! A ty, złodziejski Cyganie? Uciekasz z podkulonym ogonem jak przystało na szkodnika! Lubię myśleć, że mój ojciec coś powiedział. Lubię sobie wyobrażać, że Dinny jej nie usłyszał, chociaż oczywiście w głębi duszy wiem, że usłyszał. Uciekał jak złodziej. Jak nieproszony gość. Myślałam, że jestem odważna, myślałam, że

będę jego bohaterem. Ale miał do mnie żal przez wiele dni. Za to, że najpierw zmusiłam go do wejścia do domu, a potem – do ucieczki. Jestem na piętrze, w pokoju Meredith. Oczywiście, zajmowała największą sypialnię, z brzydkim łożem z baldachimem, ciężkim od rzeźbień. Stelaż jest wysoki, materac wpada weń głęboko. Jak następni właściciele wyniosą to łóżko? Jest ogromne. Trzeba je będzie porąbać w pokoju. Pewnie zastąpią je czymś nowoczesnym, w odcieniach beżu. Rzucam się na nie, na sztywną, wyszywaną kapę, i liczę, ile razy się zakołyszę na materacu. Kto posłał to łóżko? Zapewne gosposia. Tego ranka, kiedy Meredith zasłabła w drodze do wioski. Materac nieruchomieje, a ja zdaję sobie sprawę, że bujam się na łóżku mojej zmarłej babci. W pościeli, w której spała w noc przed śmiercią. Tu jej obecność jest najbardziej wyczuwalna. Myślę, że to naturalne. Czasami żałuję, że nie odwiedziłam jej, kiedy dorosłam. Że nie przyparłam jej do muru, nie zmusiłam, żeby mi wyjaśniła, skąd te wszystkie przykre uczucia. Teraz już na to za późno. Jej toaletka jest ogromna – głęboka, szeroka; kilka szufladek z jednej strony, szeroka szuflada na środku, która wysuwa mi się na kolana; trójdzielne lustro, wsparte na kolejnych szufladach. Blat jest gładki niczym atłas, wytarty przez setki lat delikatnymi palcami kobiet. Uważam, że oprócz zdjęć mama powinna też dostać biżuterię. Meredith nie ukrywała, że sprzedała najcenniejsze klejnoty, tak jak najlepszą ziemię w obrębie majątku, żeby zapłacić za naprawę dachu. Rzuciła to rodzicom oskarżycielsko w twarz, jakby wystarczyło przetrząsnąć kieszenie i poszukać drobnych w kanapie, żeby znaleźć dla niej trzydzieści tysięcy funtów. Ale musiało zostać coś, co mogłabym sobie przywłaszczyć.

Górną szufladę po prawej stronie zajmują szminki, cienie do powiek i róże do policzków. Spod metalowych tubek i plastikowych puderniczek połyskują niewielkie wydmy rozsypanego pudru. W kolejnej są paski, zwinięte jak węże. Chusteczki, spinki do włosów, szyfonowe chusty. Ta szuflada jest przesiąknięta zapachem Meredith, czuję jej perfumy i lekką nutę sierści labradorów. W dolnej prawej szufladzie znajduję pudełka. Wyjmuję je i kładę na widoku. Większość wypełnia biżuteria – chyba wyjściowa. Największe, ciemne i błyszczące pudło zawiera mnóstwo papierów i fotografii. Podekscytowana grzebię w środku. Listy od Clifforda i Mary, pocztówki z wakacji od moich rodziców; stare wyciągi z banku, upchnięte w tym sekretnym pudełku Bóg wie po co. Czytam urywki każdego z nich, podekscytowana własnym wścibstwem. Są też fotografie, które odkładam na bok; a potem natykam się na wycinki z gazet. O Henrym, oczywiście. Zaczęło się od gazet lokalnych. „Zaginięcie wnuka lady Calcott. Akcja poszukiwawcza nabiera impetu. Ubrania znalezione w lasach Woodbridge nie należały do zaginionego chłopca”. Potem włączyła się prasa ogólnokrajowa. Sugestie, że to mogło być uprowadzenie, spekulacje, tajemniczy włóczęga, spacerujący po A361 z zawiniątkiem, w którym mogło być dziecko. Chłopca odpowiadającego rysopisowi widziano leżącego w samochodzie w Devizes. „Policja jest bardzo zaniepokojona”. Nie mogę oderwać od tego oczu. Przecież żaden włóczęga nie uszedłby ani kroku, niosąc Henry’ego. Ani Beth, ani ja nigdy tego nie widziałyśmy. I nic dziwnego. Nie czyta się gazet, mając osiem lat, a nawet kiedy wszystko było w porządku, nie mogłyśmy oglądać wiadomości. Wygląda na to, że kupowała kilka różnych gazet każdego dnia. Czy wycinała te artykuły od razu, czy później, po latach,

po to, żeby podsycać nadzieję, wiarę, że on żyje? Nie miałam pojęcia, że to była taka wielka sprawa. Dotychczas nie łączyłam dziennikarzy koczujących pod bramą z jakąś ogólnonarodową histerią. Oczywiście, teraz rozumiem, dlaczego tam tkwili, dlaczego ta historia wciąż się ciągnęła, choć co miesiąc zajmowała coraz mniej miejsca w gazetach, by w końcu całkiem z nich zniknąć. Dzieci nie powinny po prostu ginąć bez śladu. Tego boimy się najbardziej, jeszcze bardziej niż odnalezienia ciała. Najgorszy jest brak odpowiedzi, niewiedza. Biedna Meredith. W końcu była jego babcią. Miała się nim opiekować. Wpatruję się uważnie w ziarniste, powiększone zdjęcie Henry’ego. To szkolna fotografia; stoi czysty i schludny w swetrze i pasiastym krawacie. Zaczesane włosy, szeroki, uprzejmy uśmiech. Henry spoglądał na mnie z ogłoszeń w witrynach sklepów, na słupach telefonicznych, na stronach gazet, w poczekalni u lekarza, w supermarketach, na drzwiach garaży i w pubach. Nie było wtedy internetu, ale pamiętam, że widziałam to zdjęcie w całej wiosce. To na wystawie było kolorowe. Szybko wyblakło na słońcu, ale kiedy zobaczyłam je po raz pierwszy, było jaskrawe. „Mogę iść do sklepu? Nie! Masz zostać w domu!” Nie rozumiałam dlaczego. W końcu mama poszła ze mną, trzymając mnie za rękę. Poprosiła uprzejmie dziennikarzy, żeby nas przepuścili i nie szli za nami, ale kilku i tak poszło, pstrykając nam bezsensowne zdjęcia, kiedy wychodzimy ze sklepu z pomarańczowymi lodami na patyku. Jeden maleńki wycinek z końca sierpnia tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego siódmego. Po roku. Przykre podsumowanie: „Mimo szeroko zakrojonego śledztwa policja nie trafiła na żaden ślad zaginionego chłopca”. Bolą mnie żebra; uświadamiam sobie, że wstrzymywałam oddech. Jakbym na coś czekała; jakby ta historia mogła się

skończyć inaczej. Zauważam, że pada coraz intensywniej. Eddie jest w lesie. Będzie przemoczony. To takie nierzeczywiste, czytać o Henrym w gazecie, czytać o tym lecie. Nierzeczywiste, a przez to jeszcze bardziej realne. Bardziej straszne. To się naprawdę stało, a ja tam byłam. Odkładam wycinki ostrożnie, żeby ich nie pognieść. Chyba je zatrzymam; w tym samym przypominającym trumnę pudełku, w którym Meredith przechowywała je przez dwadzieścia trzy lata. Podnoszę plik fotografii i przeglądam je, chcąc otrząsnąć się z wrażenia, jakie zrobiły na mnie wycinki. To przede wszystkim przypadkowe portrety rodzinne i zdjęcia z wakacji – o takie rzeczy chodziło mamie. Mała czarno-biała fotografia Meredith i Charlesa w dniu ślubu – mojego dziadka Charlesa, który zginął podczas drugiej wojny światowej. Charles nie był w wojsku, ale kiedyś pojechał do Londynu w interesach i zabłąkana rakieta V2 spadła na klub, w którym jadł lunch. Najlepsze zdjęcia ślubne stoją na pianinie w salonie, w ciężkich srebrnych ramkach, ale na tym ujęciu Meredith jest zgięta w dziwnej pozie, wykręca głowę, by spojrzeć w drugą stronę, jakby zaczepiła o coś rąbkiem sukni. Wychodzą z kościoła, z ciemności w jasność. Uchwycona z profilu twarz Meredith jest młoda, bije z niej niepokój. Ma bardzo jasne włosy i ogromne oczy. Dlaczego taka piękna dziewczyna, ta nieśmiała panna młoda, zamieniła się w Meredith? Tę Meredith, którą pamiętam, zimną i twardą niczym marmurowe półki w spiżarni. Moją uwagę przykuwa jeszcze tylko jedno zdjęcie. Jest bardzo stare, wytarte na rogach; obraz wyłania się spod pajęczyny zagięć i wyblakłych kolorów. Młoda kobieta, pewnie dwudziestokilkuletnia, w zabudowanej sukni, z ciasno spiętymi włosami; na kolanach trzyma dziecko w koronkowym ubranku, wyglądające na nie więcej niż sześć miesięcy. Ciemnowłose

dziecko z lekko rozmazaną twarzą, jakby poruszyło się dokładnie w chwili, gdy fotograf pstryknął zdjęcie. Ta kobieta to Caroline. Poznaję ją z innych zdjęć w domu, chociaż na żadnym nie wygląda tak młodo. Odwracam fotografię, odczytuję wyblakłą pieczątkę na odwrocie: Gilbert Beaufort & Son, Nowy Jork, i odręczny napis już niemal niewidocznym atramentem: 1904. Ale Caroline wyszła za Henry’ego Calcotta, mojego pradziadka, dopiero w roku tysiąc dziewięćset piątym. Kilka lat temu Mary złapała bakcyla genealogii – prześledziła dzieje rodziny Calcottów, do której tak ochoczo dołączyła, i przesłała wszystkim kopię naszego drzewa genealogicznego razem z życzeniami bożonarodzeniowymi. Caroline i Henry pobrali się w tysiąc dziewięćset piątym roku i stracili córkę, zanim w roku tysiąc dziewięćset jedenastym na świat przyszła Meredith. Marszczę brwi, przysuwam zdjęcie do światła i usiłuję odnaleźć na nim więcej wskazówek. Caroline patrzy na mnie spokojnie, opiekuńczo przytrzymując dziecko. Gdzie się podziało to dziecko? Dlaczego spadło z naszego drzewa genealogicznego? Wsuwam zdjęcie do tylnej kieszeni, zaczynam przeglądać biżuterię, choć właściwie nie zwracam na nią uwagi. Trafiam palcem w szpilkę broszki, a potem siedzę dłuższą chwilę przy toaletce, smakując własną krew. Po kolacji Eddie ucieka od stołu pooglądać telewizję. Siedzimy z Beth wśród brudnych talerzy i misek. Trochę zjadła. Za mało, ale trochę. Kiedy czuje na sobie wzrok Eddiego, bardziej się stara. Wyjadam ostatniego ziemniaka z miski i opadam na oparcie. Czuję coś sztywnego w tylnej kieszeni. – Co to? – pyta Beth, kiedy wyciągam zdjęcie naszej prababki. Właściwie nie odzywała się do mnie, odkąd zapytałam ją

o Henry’ego. Słyszę w jej głosie napięcie. Ale umiem rozpoznać gałązkę oliwną. – Znalazłam je w pokoju Meredith. To Caroline – mówię, podając jej fotografię. Beth przygląda się młodej twarzy, bladym oczom. – O rany, to naprawdę ona. Pamiętam te oczy, nawet kiedy była staruszką, zachowały srebrzysty kolor. Pamiętasz? – Nie, nie bardzo. – No tak, byłaś bardzo mała. – Ona mnie przerażała! Wydawała mi się prawie nieludzka. – Naprawdę? Przecież nigdy nam nie dokuczała. Nie zwracała na nas uwagi. – Wiem. Ale była taka... stara! – wyjaśniam, a Beth chichocze. – To prawda. Pochodziła z zupełnie innej epoki. – Co jeszcze pamiętasz? – pytam. Beth opiera się głębiej na krześle, odsuwa od siebie talerz. Pół kawałka quiche pozostaje nietknięte. – Pamiętam wyraz twarzy Meredith, kiedy musiała ją nakarmić albo ubrać. Wyraz ostrożnej neutralności. Zawsze wydawało mi się, że musi mieć jakieś okropne myśli, skoro tak bardzo uważa, by się z nimi nie zdradzić. – A Caroline? Pamiętasz, co mówiła, co robiła? – Poczekaj, muszę się zastanowić. Pamiętam, jak wpadła w furię na letnim przyjęciu. Kiedy to było? Nie pamiętam. Niedługo przed jej śmiercią. Pamiętasz? Te wszystkie fajerwerki i latarnie ustawione wzdłuż podjazdu, żeby oświetlały drogę do domu? – Boże! Zupełnie o tym zapomniałam... Jasne, pamiętam fajerwerki, i to jedzenie. Ale teraz, kiedy o tym wspomniałaś, przypominam sobie, że Meredith zawiozła Caroline do domu, bo

krzyczała coś o wronach... O co jej chodziło? Pamiętasz? – pytam. Beth kręci głową. – To nie były wrony – mówi. A kiedy opowiada, cała scena staje mi przed oczami, jakby zawsze tam była i czekała, aż Beth mi ją wskaże. Letnie przyjęcie w Storton Manor odbywało się co roku, zazwyczaj w pierwszą sobotę lipca. Czasami byłyśmy już na miejscu, czasami nie, w zależności od szkolnego kalendarza. Zawsze miałyśmy nadzieję, że zdążymy – to był jedyny moment, kiedy chciałyśmy uczestniczyć w czymś, co organizowała Meredith, dlatego że światła, ludzie, muzyka i odświętne stroje zamieniały posiadłość w zupełnie inne miejsce, inny świat. Tego roku Beth godzinami układała mi włosy. Wcześniej płakałam, ponieważ okazało się, że wyrosłam ze swojej sukienki, co odkryliśmy dopiero wczesnym wieczorem, kiedy ją przymierzyłam. Była za ciasna pod pachami, a marszczenia szczypały mnie w skórę. Ale nie miałam niczego w zamian, więc musiałam ją założyć. Żeby mnie pocieszyć, Beth wplotła mi we włosy turkusowe wstążki, w sumie piętnaście czy dwadzieścia tasiemek, których końcówki tworzyły falisty pióropusz z tyłu mojej głowy. – Ostatnia! Siedź spokojnie! Gotowe. Wyglądasz jak rajski ptak, Erico! – uśmiechnęła się, wiążąc ostatnią wstążkę. Obracałam głowę to w jedną, to w drugą stronę; podobał mi się dotyk wstążek na karku. Wzdłuż podjazdu stały płonące pochodnie, roztaczając wokół zapach parafiny i migocąc w wieczornym powietrzu. Wydawały taki dźwięk jak łopoczące flagi. Na tarasie grał kwartet smyczkowy, a niedaleko niego rozstawiono długie stoły, nakryte białymi obrusami i zastawione rzędami lśniących

naczyń. Srebrne wiaderka na lód na długich nóżkach kryły schłodzone butelki szampana, a kelnerzy unosili ze zdziwieniem brwi, kiedy zanurzałam w nich palce, żeby wyciągnąć kostki lodu do ssania. Jedzenie zapewne było wyśmienite, ale pamiętam tylko, jak zwędziłam blina z kawiorem, wepchnęłam go sobie do ust, a potem wyplułam na najbliższy klomb. Nad naszymi głowami toczyły się niezrozumiałe dla nas rozmowy dorosłych. Wymieniali się plotkami i pogłoskami, nieświadomi obecności w tłumie małych szpiegów. Wśród gości była większość naszej dalszej rodziny, ludzi, których już nie widuję, oraz wszystkie liczące się postaci w hrabstwie. Po posiadłości krążył fotograf z „Wiltshire Life”, robiąc zdjęcia co bardziej atrakcyjnym kobietom i utytułowanym mężczyznom. Pamiętam brzydkie kobiety ze spłaszczonymi fryzurami i dużymi zębami, ubrane w ostentacyjnie drogie suknie wieczorowe w odcieniach różu, zieleni i błękitów. Na tę okazję wydobywały z sejfów diamenty, a kamienie skrzyły się na tle piegowatej angielskiej skóry. Cały ogród tonął w zapachu ich perfum, a potem, kiedy zaczęły się tańce, w zapachu świeżego potu. Mężczyźni występowali w smokingach. Mój ojciec majstrował przy kołnierzyku i pasie, nieprzyzwyczajony do sztywnych rogów i warstw materiału. Owady wirowały wokół latarni niczym iskry wokół ogniska. Trawniki rozbrzmiewały głosami i śmiechem, nieprzerwanym szmerem, który nasilał się wraz z liczbą opróżnionych butelek. Uciszyły go dopiero fajerwerki, a my, dzieci, wpatrywałyśmy się w nabożnym skupieniu w eksplozje światła na granatowym wieczornym niebie. Obsługą przyjęcia zajmował się cały zespół wynajętej służby. Sommelierzy; kucharze, którzy opanowali kuchnię; kelnerki, roznoszące przygotowane przez nich tartinki; spokojni,

nieprzejednani kamerdynerzy, którzy urzędowali wewnątrz domu, kierując gości do łazienek na dole i odwodząc ciekawskich od zaglądania do pokojów prywatnych. To właśnie jednego z tych anonimowych pracowników zaatakowała z niewyjaśnionych przyczyn Caroline. Jej wózek ustawiono na werandzie, na tyle blisko tarasu, żeby słyszała muzykę, ale mimo wszystko pod osłoną dachu. Ludzie podchodzili do niej, żeby się przywitać. Schylali się niezgrabnie, nie chcąc nad nią górować, i odchodzili tak szybko, jak tylko wypadało. Caroline odpowiadała niektórym lekkim skinieniem głowy. Innych po prostu ignorowała. A potem podeszła do niej uśmiechnięta kelnerka, proponując jej coś z tacy. Miała śniadą skórę, tyle pamiętam. Była bardzo młoda, mogła nie mieć nawet dwudziestu lat. Beth i ja zwróciłyśmy na nią uwagę już wcześniej, bo zazdrościłyśmy jej włosów. Miała ciemnooliwkową skórę i przepiękne czarne włosy, które zwisały jej przez ramię zaplecione w warkocz, połyskujące głęboką, atramentową czernią. Jej ciało było przyjemnie zaokrąglone, podobnie jak twarz z ciemnobrązowymi oczami i wysokimi kośćmi policzkowymi. Mogła mieć hiszpańskie albo greckie korzenie. Beth i ja byłyśmy niedaleko, bo chodziłyśmy za nią krok w krok. Wydawała się nam prześliczna. Ale kiedy Caroline podniosła wzrok i spojrzała na dziewczynę, nagle wybałuszyła oczy i rozdziawiła usta, odsłaniając wilgotną, niemal pozbawioną warg czeluść w jej twarzy. Stałam dość blisko, żeby zauważyć, że się trzęsie, i dostrzec cień przerażenia na twarzy kelnerki. – Sroka? – wyszeptała Caroline urywanym głosem. Pomyślałam, że się przesłyszałam, ale ona powtórzyła wyraźniej: – Sroko, czy to ty?

Kelnerka pokręciła przecząco głową i uśmiechnęła się, ale Caroline wyrzuciła ręce do góry z chrapliwym okrzykiem. Meredith rzuciła matce spojrzenie spod ściągniętych brwi. – Wszystko w porządku, mamo? – zapytała, ale Caroline ją zignorowała, dalej wpatrując się w ciemnowłosą kelnerkę z wyrazem szczerego przerażenia. – To nie możesz być ty! Ty nie żyjesz! Wiem, że umarłaś... Widziałam to... – jęknęła. – Już dobrze – powiedziała dziewczyna, odsuwając się od starej kobiety. Zafascynowane, obserwowałyśmy z Beth, jak po twarzy Caroline zaczynają płynąć łzy. – Nie rób mi krzywdy... proszę – wychrypiała. – Co to ma znaczyć? – zapytała Meredith, stając obok matki. Spiorunowała wzrokiem nieszczęsną kelnerkę, która mogła tylko pokręcić ze zdumieniem głową. – Mamo, uspokój się. Co się z tobą dzieje? – Nie! Sroka... jak to możliwe? Byłam pewna, że nie... Nie chciałam, żeby... – błagała, zasłaniając usta drżącymi palcami. Twarz wykrzywiło jej przerażenie i udręka. Kelnerka odeszła, przepraszając z zawstydzonym uśmiechem. – Sroka! Poczekaj, Sroka! – Dość tego. Nie ma tu nikogo o imieniu Sroka! Na litość boską, mamo, weź się w garść – napomniała ją ostro Meredith. – Mamy gości – powiedziała z naciskiem, nachylając się, żeby mówić wprost do ucha Caroline. Ale Caroline dalej patrzyła za czarnowłosą dziewczyną, gorączkowo szukając jej wzrokiem w tłumie. – Sroka! Sroka! – krzyczała, wciąż łkając. Złapała Meredith za rękę i wlepiła w córkę wybałuszone, pełne rozpaczy oczy. –

Ona wróciła! Nie pozwól jej mnie skrzywdzić! – No dobrze. Dość tego. Clifford, chodź tu i pomóż mi. – Meredith skinęła gwałtowanie na syna. Razem obrócili wózek i zniknęli z moją prababką za wysokimi szklanymi drzwiami. Caroline próbowała z nimi walczyć, wykręcała głowę, żeby dojrzeć dziewczynę, wciąż powtarzając to imię: „Sroka, Sroka”. Wtedy pierwszy i jedyny raz zrobiło mi się jej żal. Wydawała się przestraszona i bardzo, bardzo smutna. – Sroka, no właśnie. Zabawne imię – mówię, kiedy Beth milknie, rozplata swój warkocz i przeczesuje włosy palcami. – Ciekawe, za kogo wzięła tę dziewczynę? – Kto wie? Wtedy nie do końca wiedziała już, co się dzieje. Pamiętaj, że miała ponad sto lat. – Myślisz, że Meredith wiedziała? Potraktowała ją tak obcesowo. – Nie. Nie wiem – Beth wzrusza ramionami. – Meredith zawsze była obcesowa. – Tamtej nocy była okropna. – Wstaję i stawiam czajnik na palniku, żeby zaparzyć kawę. – Powinnaś rozejrzeć się po strychu, jeśli interesują cię stare zdjęcia i dokumenty – mówi Beth z nagłym ożywieniem. – Tak? – Stoi tam taki stary kufer. Pamiętam, że kiedy przyjechaliśmy na pogrzeb Caroline, Meredith schowała wszystkie jej rzeczy do starego kufra z czerwonej skóry. Jakby chciała pozbyć się wszystkich pamiątek po matce. – Nie pamiętam tego. Gdzie wtedy byłam? – Zostałaś w Reading z naszymi sąsiadami, Nickiem i Sue. Tata powiedział, że jesteś za mała, żeby jechać na pogrzeb. – W takim razie zajrzę tam później – mówię. – Powinnaś iść ze mną.

– Nie, nie, historia rodziny nigdy mnie nie ciekawiła. Ale może ty znajdziesz coś ciekawego – uśmiecha się. Widzę, jak bardzo chce mnie zainteresować tą odległą przeszłością, żeby odciągnąć moje myśli od naszej nowszej przeszłości. Jak bardzo stara się odwrócić moją uwagę.

Tęsknota 1902–1903 Kiedy wiosna przeszła w lato, Caroline zaczęła przywykać do obecności Joego i Sroki, a także innych kobiet z plemienia Ponca: matki Joego – Białej Chmury – i jego owdowiałej siostry, Annie. Nie odwiedziła ich ponownie, ale Corin uprzedził ją, że zgodnie z tradycją, indiańskie kobiety przychodzą do siebie nawzajem i wymieniają się upominkami. Doświadczyła kilku takich wizyt, zanim sąsiadki przestały się nią interesować. Na widok ich trójki zbliżającej się do domu, Caroline ogarniał strach. Podczas odwiedzin siedziała zakłopotana, sparaliżowana nerwami, niepewna, jak się do nich zwracać ani co podarować w zamian za podarunki w postaci miodu, rękawiczek z jednym palcem i ozdobionej eleganckimi rytami drewnianej chochli. Ostatecznie zwykle dawała im pieniądze, które Biała Chmura przyjmowała z nieprzeniknionym wyrazem twarzy. Caroline parzyła im herbatę i czekała z utęsknieniem, aż wyjdą, ale kiedy wizyty ustały, nie mogła się pozbyć wrażenia, że poniosła jakąś porażkę. I obserwowała Joego przez okno, kiedy chodził po ranczu, przyglądała się z zaciekawieniem osobliwości jego rysów, grzywie czarnych włosów. W wytłaczanej skórzanej pochwie na biodrze nosił długi nóż; za każdym razem, gdy go widziała, czuła, jak wzdłuż kręgosłupa przebiega jej dreszcz. Jednak nie przyzwyczaiła się do upału, który rósł każdego dnia. W południe słońce było płaskim, białym krążkiem, który, gdy tylko wyszła na zewnątrz, napierał na jej czaszkę niczym ogromna dłoń, wbijając ją w ziemię, aż czuła się ociężała i na wpół ślepa. Wiatr był równie gorący jak podmuch z pieca. Chociaż przez całe życie wstawała o dziesiątej, zaczęła się

budzić razem z Corinem o świcie, żeby móc funkcjonować chociaż przez chwilę, zanim zapanuje nieznośny skwar. Rankiem niebo na wschodzie było fiołkowe i błękitne, przetykane bladymi, połyskującymi gwiazdami, które w ciągu dnia rozpływały się w jasności. Corin zawiózł ją z powrotem do Woodward, żeby mogła zamówić materiał na zasłony, dywany oraz ogromne lustro nad kominek, i zapłacił za wszystko lekko zdeprymowany. Caroline czekała niecierpliwie przez kilka tygodni na sprowadzenie jej zamówienia pociągiem z Kansas City i klaskała z podekscytowania, kiedy wreszcie je dostarczono. Stopniowo przesunęła meble w bardziej odpowiednie miejsca; sprzątała bez końca, żeby wymieść piasek w wietrzne dni, póki jej dłoni nie pokryły pęcherze. Sfrustrowana, musiała się poddać, zadowalając się zatykaniem wszelkich szczelin, jakie udało jej się znaleźć wokół okien i drzwi. Jeszcze trudniej było jej przyzwyczaić się do obowiązków, które musiała wykonywać codziennie, prowadząc gospodarstwo. Wiedziała, że jako żona Corina powinna parzyć mu kawę i przygotowywać rano śniadanie, przed jego wyjściem do pracy na ranczu, ale zanim upięła włosy, umyła twarz i zasznurowała gorset, on już zdążył sam o siebie zadbać i wyjść. – Czemu tyle czasu układasz fryzurę, kochanie? Nikomu nie będzie przeszkadzać, jeśli po prostu zepniesz włosy z tyłu w najprostszy sposób – zauważył delikatnie Corin, unosząc jasne pasma z jej wilgotnego karku i przesuwając po nich kciukiem. – Mnie by przeszkadzało – odpowiedziała Caroline. – Dama nie może chodzić z nieupiętymi włosami. To nieprzyzwoite. Ale wyciągnęła wnioski z jego słów i zaczęła wstawać jeszcze wcześniej, żeby zdążyć doprowadzić się do porządku

i przyrządzić śniadanie. Kiedy cysterna była pusta, musiała zaczerpnąć wodę ze studni na szczycie wzgórza na północ od domu; studni, za którą – jak od razu zaznaczył Corin – powinni dziękować Bogu, ponieważ większość wód gruntowych w hrabstwie była zanieczyszczona gipsem, a przez to szkodliwa i niesmaczna. – Nawet najelegantsze domy w Woodward nie mają wody, i to słodkiej wody, tak blisko. Nadal ją sprowadzają z południa wozami! – oświadczył z dumą. Zagotowanie wody na piecu zajmowało dużo czasu, a ponieważ o drewno było trudno, za opał najczęściej służyły krowie placki, z którymi Caroline zetknęła się już, obozując z Hutchem. Kiedy dowiedziała się, czym są – kawałkami wyschniętego nawozu bydlęcego – natychmiast zastrzegła, że nie chce mieć z nimi do czynienia. Zgodziła się tylko wpychać je do pieca żelaznymi szczypcami. Niedaleko rancza płynął niegłęboki strumyk, który ranczerzy nazywali Ropuszym Potokiem. Wzdłuż wody rosły rzadkie, krzaczaste topole, wiśnie piaskowe i orzechy włoskie, ożywiając ranczo odrobiną listowia. – Czy nie możemy po prostu ściąć drzew znad potoku? – zapytała Caroline, marszcząc nosek, kiedy Hutch przyniósł jej koszyk krowich placków, nieco zdegustowany tym zadaniem. – No cóż, moglibyśmy to zrobić, proszę pani. Ale drewna starczyłoby na kilka miesięcy, a potem musielibyśmy wrócić do placków, a do tego nie mielibyśmy już drzew, które umilają widok – wyjaśnił oschle Hutch. Każdego ranka trzeba było przynieść wodę, wymieść piec i na nowo w nim rozpalić, zrobić śniadanie, a potem wymyć garnki i zabrać się za pranie – Caroline była przyzwyczajona, że oddaje brudne ubrania, a one wracają dwa dni później, czyste, wyprasowane i porządnie złożone, dlatego zdumiało ją odkrycie,

ile pracy mieściło się w tych dwóch dniach. I jeszcze ta niekończąca się walka z piaskiem w domu i na ganku. Musiała też pielęgnować przywiędłe, skarłowaciałe rośliny w swoim ogródku warzywnym. Corin z dumą wręczył jej nasiona, na które wymienił się z sąsiadem. Arbuzy i cukinie, groszek i fasola. Kupił jej też dwie małe czereśnie, które podlewała z wielką pieczołowitością i uwagą, zamartwiając się, kiedy miotał nimi wiatr. Męczyły się w czerwonej glebie i nie zakwitły mimo jej czułych zabiegów. Potem trzeba było przygotować lunch, zacerować ubrania i zająć się kolacją. Caroline nie była dobrą kucharką. Przypalała jajka i zapominała posolić wołowinę. Rozgotowywała warzywa, mięso w jej wykonaniu było łykowate i włókniste, a fasola miała twarde, piaszczyste wnętrze. Przyrządzała lurę, nie kawę, a chleb nie chciał wyrastać, więc po wyjęciu z pieca był twardy i gliniasty. Za każdym razem, kiedy przepraszała, Corin uspokajał ją. – Po prostu nikt cię tego nie nauczył. Niedługo nabierzesz wprawy – mówił z uśmiechem, mężnie łykając wszystko, co przed nim postawiła. Kiedy pobrudziła sobie dłonie, natychmiast je myła. Nienawidziła brudu na swojej skórze, ciemnych półkoli ziemi i kurzu pod każdym paznokciem. Szorowała dłonie tyle razy dziennie, że jej skóra poczerwieniała i zaogniła się, zaczęła pękać. Co wieczór Caroline składała je delikatnie na kolanach i opłakiwała ich utraconą miękkość. Żeby wziąć gorącą kąpiel, trzeba było mozolnie napełnić ogromny miedziany kocioł i rozpalić pod nim ogień, a potem napełnić kubełek po kubełku cynową wannę za drewnianym parawanem, który Caroline zamówiła specjalnie po to, by zapewnić sobie prywatność. Corina irytowało to marnowanie cennej wody, ale po całym dniu pracy w krępującym ruchy

gorsecie, ciało Caroline pulsowało bólem. Czuła, jak jej kręgosłup rozprostowuje się na dnie wanny, czuła obolałe bruzdy pod każdym żebrem. Kiedy wyżymała myjkę, ręce drżały jej ze zmęczenia. W żółtej poświacie lamp naftowych przyglądała się swoim połamanym paznokciom i mocno opalonej skórze na rękach, której nie osłaniały podwinięte w upale rękawy. Masowała kciukiem nagniotki, wcierając w nie krem o zapachu róż, żeby je zmiękczyć, a w ciemności kojot zawodził swoją samotną pieśń. Nie skarżyła się na pracę, nawet sama przed sobą. Kiedy opadała z sił, wyobrażała sobie Bathildę, uśmiechającą się z satysfakcją; albo wspominała, jak Corin z podziwem nazwał ją odważną i piękną, i myślała o tym, że nie chciałaby go zawieść. Ale kiedy wpadała w gorszy nastrój, Corin to wyczuwał. Pod koniec dnia wyczesywał jej z włosów piasek, nucąc pod nosem, kiedy przesuwał palce między kosmykami długim, łagodnym ruchem; albo opowiadał jej zmyślone historyjki, żeby ją rozśmieszyć: o wyjątkowo mądrej krowie, która piła piwo i nauczyła się liczyć, albo o niecierpliwym osadniku, który wymalował się od stóp do głów czerwonym woodwardowskim błotem i udawał Indianina, żeby zająć ich ziemie. Albo, kiedy leżała w wannie, masując nagniotki, pojawiał się za parawanem i wpijał palce w napięte mięśnie jej karku i ramion, dopóki nie zaczęła przysypiać pod jego dotykiem; wtedy podnosił ją i mokrą niósł do łóżka. Pełna nieokiełznanej namiętności i radości zapominała o wszelkim bólu. Pewnej nocy leżeli obok siebie na łóżku, łapiąc oddech po miłosnych zmaganiach. Corin oparł się na łokciu, wytarł krople ich potu z piersi Caroline, a potem przesunął dłoń na jej brzuch. Uśmiechnęła się i poruszyła pod ciężarem i gorącym naciskiem jego skóry.

– Na początek chłopiec czy dziewczynka? – zapytał. – Co byś wolał? – odpowiedziała. – Ja zapytałem pierwszy! – uśmiechnął się. Caroline westchnęła z zadowoleniem. – Naprawdę wszystko mi jedno... Może dziewczynka... mała dziewczynka z twoimi brązowymi oczami i włosami w kolorze miodu. – A potem chłopak? – zaproponował Corin. – Oczywiście! Ty wolałbyś najpierw chłopca? – Niekoniecznie... chociaż dobrze, żeby pojawił się jak najszybciej, przyda mi się pomoc na ranczu... – myślał głośno Corin. – Biedne dziecko! Jeszcze się nawet nie urodziło, a ty już zapędzasz je do roboty! – wykrzyknęła Caroline. Corin uśmiechnął się szeroko, przycisnął wargi do jej brzucha i ucałował wilgotną skórę. – Psst! Hej, ty tam, jeśli będziesz chłopcem, kupię ci kucyka! – wyszeptał. Caroline roześmiała się i objęła głowę Corina dłońmi, nie zwracając już uwagi na ich szorstkość. Minęły dwa miesiące, zanim ktoś złożył im sąsiedzką wizytę. Caroline usłyszała wołanie sprzed domu, kiedy ponuro wpatrywała się w niewyrośnięty miodownik, który właśnie wyjęła z pieca. – Hop, hop, Masseyowie! – głos rozległ się ponownie, a Caroline z zaskoczeniem zdała sobie sprawę, że należy do kobiety. Przygładziła włosy, strzepnęła mąkę z fartuszka i otworzyła drzwi, wychodząc majestatycznie na ganek. Tam rozdziawiła usta ze zdziwienia. Kobieta, o ile rzeczywiście nią była, nie tylko miała na sobie męskie ubranie – spodnie, skórzane

ochraniacze i flanelową koszulę wciśniętą za szeroki skórzany pas – ale i siedziała okrakiem na smukłym gniadym koniu tak swobodnie rozparta w siodle, jakby się w nim urodziła. – No, jest ktoś! Już myślałam, że krzyczę przed pustym domem – oznajmiła, przekładając nogę przez konia i zsuwając się raptownie na ziemię. – Nazywam się Evangeline Fosset. Miło mi panią poznać, ale proszę mi mówić Angie, wszyscy mnie tak nazywają – ciągnęła, podchodząc z uśmiechem. Na plecy kobiety opadał długi kucyk pomarańczowych włosów, a jej twarz, równie opalona jak Corina, była przystojna, o zdecydowanym wyrazie. Miała błękitne, błyszczące oczy. – Jestem Caroline. Caroline Massey. – Domyśliłam się. – Obrzuciła ją zaciekawionym spojrzeniem. – No, no, Hutch mówił mi, że z pani piękność, a Bóg mi świadkiem, że ten mężczyzna nigdy nie kłamie – podsumowała. Caroline uśmiechnęła się nieśmiało i nic nie odpowiedziała. – Przy okazji, jestem pani sąsiadką. Mój mąż Jacob i ja mamy farmę jakieś siedem mil w tamtą stronę – Angie wskazała południowy wschód. – Och! Cóż... hmm... może wejdzie pani do środka? – bąknęła Caroline. Odcięła małe kawałki z zewnętrznych brzegów miodownika, gdzie mniej więcej przypominał ciasto, i podała je na dużym talerzu z herbatą i wodą. Angie upiła długi łyk. – Och! Ależ wam zazdroszczę tej studni ze słodką wodą! Cudownie jest napić się czegoś, co nie smakuje gipsem ani cysterną, bez dwóch zdań! – Zawołała, opróżniając szklankę. – Czy Corin opowiedział pani, jak ją znaleźli? Mam na myśli studnię? – Nie, nie opowiedział... – No więc, wykopali jakąś setkę dziur, ale stale natykali się

na śmierdzącą gipsem wodę. Ratował ich ten strumień, ale on wysycha na pół roku, jak wkrótce się pani przekona. A przy tym tak ostrożnie obchodzili się z zapasami, że żaden mężczyzna na tym ranczu nie umył się przez ponad miesiąc. To szczera prawda: czułam ich z progu mojego domu! Aż pewnego dnia przyjechał tu pewien zabawny stary człowieczek na ledwo zipiącym ze zmęczenia mule i pyta, czy Corin chce, żeby znalazł mu słodką wodę na jego ziemi. Corin zawsze daje ludziom szansę, chociaż nie rozumiał, jak ten stary jegomość miałby osiągnąć to, co jemu nie udało się przez wiele miesięcy, więc odpowiedział, że oczywiście. – Angie przerwała, żeby nabrać powietrza, i wrzuciła kawałek ciasta do ust. Caroline wpatrywała się w nią, zafascynowana. – A staruszek wyciąga wąską, rozwidloną gałąź, wyślizganą przez lata dotykania, i rusza przed siebie. Wałęsa się tu i tam, trzymając tę gałązkę w palcach. Jest południe, słońce praży na całego, a ten ciągle chodzi wte i wewte, tam i z powrotem, aż w końcu wchodzi na szczyt wzniesienia i bum! Ta jego gałązka wykręca się w rękach i wskazuje prosto na ziemię, jak strzała. „Tu ma pan słodką wodę, sir”, ogłasza jegomość. Zaczynają kopać, i rzeczywiście, dotarli do wody. Da pani wiarę? – Angie zakończyła opowieść skinieniem głowy i uśmiechem i spojrzała na Caroline wyczekująco. – No cóż, ja... – zaczęła Caroline, ale jej głos zabrzmiał słabo po brawurowej opowieści Angie. – Skoro tak pani mówi – zakończyła z lekkim uśmiechem. Angie nieco zrzedła mina, ale po chwili znów się uśmiechnęła. – No i jak, zadomowiła się już pani? Przyzwyczaja się pani do życia na ranczu? – Tak, chyba tak. Jest trochę inaczej... niż w Nowym Jorku.

– No, myślę! – parsknęła Angie, wydając niski, gardłowy dźwięk. – Nigdy nie widziałam, żeby kobieta jeździła okrakiem – dodała Caroline. Choć wydawało jej się to niegrzeczne, nie mogła się powstrzymać. – Och, tu się nie da inaczej podróżować, proszę mi wierzyć! Kiedy raz pani spróbuje, nigdy nie wróci pani do zabawy w jazdę po damsku. Kiedy usłyszałam, że Corin przywozi dziewczynę z miasta, pomyślałam sobie: biedactwo! Ona nie ma pojęcia, w co się pakuje! Nie żebym nie kochała tego miejsca. To mój dom, ale Bóg jeden wie, że matka natura bywa tu prawdziwą suką, proszę mi wybaczyć, ale to szczera prawda! Angie znów spojrzała na Caroline, a Caroline uśmiechnęła się nerwowo, zdezorientowana. Dolała sąsiadce herbaty. Porcelanowa filiżanka ze wzorkiem w różowe różyczki i niebieskie wstążki, który wydawał się taki uroczy w katalogu, w dłoni Angie wyglądała krucho i dziecinnie, jak zabawka. – Niektórym kobietom doskwiera samotność. Nikogo, a przynajmniej żadnych kobiet, nie widują przez wiele tygodni. Czasami miesięcy. To może naprawdę dokuczać, kiedy siedzi się samemu w domu cały dzień. – Ja... mam dużo pracy – powiedziała z wahaniem Caroline, zaskoczona bezpośredniością kobiety. – Jak my wszystkie, to na pewno – wzruszyła ramionami Angie. – Dzieci pomogą, kiedy się pojawią. Nie ma nic lepszego niż dom pełen dzieci, żeby mieć się czym zająć, tyle pani powiem! Caroline uśmiechnęła się i lekko zarumieniła. Nie mogła się doczekać pierwszego dziecka. Marzyła o maleńkiej istotce, którą będzie mogła tulić w ramionach, o jej delikatnej skórze, o swojej nowej rodzinie. Chciała zapuścić tu korzenie.

– Corin chce mieć pięcioro – wyznała ze speszonym uśmiechem. – Pięcioro! Dobry Boże, więc będzie pani miała pełne ręce roboty! – zawołała Angie z szerokim uśmiechem. – Ale jest pani jeszcze młoda. Moja rada: niech pani robi między nimi odstępy. W ten sposób starsze będą mogły pomagać przy pędrakach. No cóż, kiedy pani zajdzie, proszę mnie powiadomić. Przyda się pomoc i rady doświadczonej osoby. Po prostu proszę zapamiętać, gdzie mnie szukać, i posłać po mnie, gdyby pani czegoś potrzebowała. – To bardzo miłe z pani strony – powiedziała Caroline, przekonana, że nie będzie potrzebowała żadnej pomocy. Wiedziała w głębi duszy, że chociaż nie robiła postępów w gotowaniu, a jej ciało nie chciało przywyknąć do prac domowych, macierzyństwo to jej powołanie. Kiedy Angie wyszła po około godzinie, nie wyruszyła w stronę domu, tylko w kierunku zagród, gdzie pracowało kilku kowbojów. Caroline sama się tam nie zapuszczała, zbyt onieśmielona obecnością mężczyzn i naturą ich pracy, mimo że Corin zachęcał ją, żeby uczyła się, jak funkcjonuje ranczo. To, co zobaczyła, uznała za okrucieństwo. Zwierzęta powalane na ziemię; piłowanie rogów; wpychanie głów do śmierdzącego, szczypiącego płynu odkażającego, żeby zabić pasożyty; wypalanie na skórze emblematu rancza Masseya, RM. Nie znosiła, gdy ze strachem przewracały oczami, białymi i wrażliwymi. Ale widząc, jak Angie spokojnie prowadzi konia do Hutcha, który nadzorował znakowanie nowych cieląt przy najbliższej zagrodzie, Caroline nagle poczuła się opuszczona, pominięta. Szybko zdjęła fartuszek, złapała czepek i pośpieszyła w tym samym kierunku. Hutch podszedł do ogrodzenia i oparł się o nie,

przyglądając się znakowaniu w trakcie rozmowy z Angie. Zdenerwowana Caroline zastanawiała się, jak zaznaczyć swoją obecność, gdy nagle usłyszała swoje imię. Natychmiast zatrzymała się i odeszła na bok, tak by skrył ją cień baraku. Zakrztusiła się od swędu palonej sierści, ale szybko zakryła dłonią usta, żeby stłumić odgłos. – Nie jest zbyt przyjacielska, prawda? – powiedziała Angie, zakładając ręce na piersi. Hutch wzruszył jednym ramieniem. – Na mój rozum, stara się jak może. Z takim wychowaniem nie jest jej łatwo. Nie sądzę, by kiedykolwiek przeszła więcej niż ćwierć mili, a z tego, co mówi Corin, na pewno wcześniej nie gotowała. – Szkoda, że nie osiedlił się bliżej miasta. Mogłaby uczyć w szkole czy coś takiego. Lepiej spożytkowałaby te eleganckie maniery niż tu – orzekła Angie, kręcąc głową, jakby z dezaprobatą. – A co sądzą o niej chłopcy? – Tak naprawdę to trudno powiedzieć. Rzadko wychodzi z domu, nie jeździ konno i na pewno nie przynosi nam lemoniady w gorący dzień – Hutch wyszczerzył zęby w uśmiechu. – Chyba doskwiera jej upał. – Co Corinowi strzeliło do głowy, żeby poślubić taką naiwną mimozę i zostawić ją tu samą? – Na mój rozum, uznał, że jest piękną dziewczyną z głową na karku. – Hutchinson, jeśli kiedyś usłyszę z twoich ust złe słowo na temat kogokolwiek albo czegokolwiek, spadnę z konia. Głowę na karku mogła mieć w mieście, ale tutaj? Przecież ona zajmuje się domem ściśnięta gorsetem, tak że ledwie może oddychać! Czy to ci wygląda na zdrowy rozsądek? – wykrzyknęła Angie. Hutch odpowiedział coś, czego Caroline nie dosłyszała

przez jęki przerażonych cieląt, a potem obrócił się do rozmówczyni. Nie chcąc, by ją zauważyli, Caroline obeszła barak bokiem i wróciła szybkim krokiem do domu, roniąc łzy złości. Później, przy kolacji, Caroline patrzyła, jak jej mąż bez słowa skargi je mdłe jedzenie, które mu podała. Wrócił późno, bo szukali na prerii dwóch zbłąkanych wołów, i zanim usiadł przy stole, opłukał tylko ręce i twarz w wodzie z koryta. W świetle lampy wyglądał na zmęczonego, starszego niż w rzeczywistości. Włosy sterczały mu we wszystkie strony, oprószone piaskiem prerii. Spędzając dzień na zewnątrz, nasiąkał słońcem, by świecić potem przez całą noc, pomyślała. Słońce go kochało. Jej nie. Parzyło jej bladą cerę, wypalało piegi na policzkach i łuszczyło brzydko skórę na nosie. Patrząc na niego, poczuła przypływ miłości, równocześnie cudownej i rozpaczliwej. Był jej mężem, a jednak miała wrażenie, że może go stracić. Nie wiedziała, że sobie nie radzi, dopóki nie poznała Angie Fosset i nie usłyszała jej opinii na temat młodej, wydelikaconej żony Corina. Przełknęła łzy, bo wiedziała, że nie będzie potrafiła mu wytłumaczyć, o co jej chodzi. – Odwiedziła mnie dziś Evangeline Fosset – powiedziała nieco napiętym głosem. – Tak? To wspaniale! Jest taką dobrą sąsiadką, życzliwa kobieta. Nie uważasz? – zapytał. Caroline napiła się wody, żeby opóźnić odpowiedź. – Gdybym miał podać przykład na to, że Zachód daje kobietom prawa, których nie miały nigdy wcześniej, i pokazać, jak najlepiej wykorzystać te prawa, wskazałbym właśnie Angie – ciągnął Corin. – Nie przysłała wizytówki przed przyjazdem. Nie byłam przygotowana na gości – oznajmiła Caroline, nie znosząc siebie

za swój oschły ton, rozdrażniona tym, że jej mąż chwali inną kobietę. – No cóż... kiedy musisz pokonać siedem mil, żeby uprzedzić kogoś o wizycie, to chyba lepiej po prostu go odwiedzić, skoro jest się już na miejscu, tak myślę. – Słyszałam, jak rozmawia o mnie z Hutchem. Nazwała mnie mimozą. Co to znaczy? – Mimozą? – Corin uśmiechnął się przelotnie, ale uśmiech zamarł mu na ustach, kiedy zobaczył napięty wyraz twarzy swojej żony i błysk w jej oczach. – Spokojnie, kochanie, jestem pewny, że nie miała nic złego na myśli. Mimoza znaczy po prostu, że nie jesteś przyzwyczajona do Zachodu, to wszystko. Do życia na świeżym powietrzu. – A kiedy miałam się do niego przyzwyczaić? Czy to moja wina, że urodziłam się gdzie indziej? Czy to jest powód, żeby kogoś obmawiać i używać wyzwisk? Przecież staram się dostosować do życia tutaj! – Wiem, że się starasz! Wiem. – Corin ujął dłonie Caroline i uścisnął je. – Nie przejmuj się tym. Świetnie sobie radzisz. – Wcale nie! Nie umiem gotować! Nie nadążam z obowiązkami! Rośliny nie chcą rosnąć... W domu jest pełno piachu! – krzyknęła. – Przesadzasz... – Hutch wie, że nie umiem gotować, więc musiałeś mu o tym powiedzieć! Słyszałam, jak to powtarza! W tym momencie Corin urwał i lekko się zarumienił. – Przepraszam, kochanie. Nie powinienem był tego mówić i przykro mi, że to zrobiłem. Ale, moja najdroższa, jeśli potrzebujesz pomocy, po prostu mi o tym powiedz, a znajdziemy ci ją! – zapewnił ją, gładząc jej twarz w miejscach mokrych od łez.

– Potrzebuję pomocy – powiedziała żałośnie, a kiedy to przyznała, miała wrażenie, jakby kamień spadł jej z serca. Corin uśmiechnął się. – Więc ją dostaniesz – obiecał delikatnie i szeptał jej czułe słowa, dopóki nie uśmiechnęła się do niego i nie przestała płakać. W ten sposób do domu trafiła Sroka. Miała pomagać w codziennych obowiązkach i choć Caroline nie była pewna, czy przez cały dzień chce mieć obok siebie Indiankę, widziała, jak Sroka pracuje z uśmiechem, bez trudu wykonując obowiązki, do których nawykła od dzieciństwa. Caroline z zadowoleniem powierzyła jej gotowanie i patrzyła, jak stare kości i wysuszona fasola zamieniają się w gęstą, smaczną zupę; jak ciasto na chleb wyrasta ochoczo między wilgotnymi ściereczkami, wystawione na słońce na parapecie; jak tajemnicze zioła zebrane na prerii nadają sosom smaku i aromatu. Pranie zabierało teraz o połowę mniej czasu – a ubrania były czystsze. Sroka przejęła też cięższe zadania, takie jak przynoszenie wody czy rozwieszanie mokrego prania na sznurze, dzięki czemu Caroline po raz pierwszy od przyjazdu miała w ciągu dnia czas usiąść i poczytać, albo zająć się jakąś robótką. Nigdy nie sądziła, że poczuje cokolwiek poza radością, kiedy ktoś zdejmie z niej te wszystkie obowiązki, a jednak równocześnie zazdrościła Sroce swobody, z jaką je wykonywała. Indianka nie traciła dobrego nastroju i uczyła Caroline taktownie, nigdy nie dając jej do zrozumienia, że powinna już coś wiedzieć, nigdy nie okazując swojej wyższości, więc Caroline nie mogła żywić do niej urazy. Ale Caroline trudno się było skoncentrować, kiedy Sroka kręciła się po domu. Dziewczyna przyciągała wzrok, a pracując, nuciła pod nosem dziwne melodie, których Caroline nigdy wcześniej nie słyszała, równie obce i nieznane jak głosy wilków

preriowych. Przy tym poruszała się cicho, tak cicho, że Caroline rzadko ją słyszała. Pewnego ranka siedziała nad swoją robótką, wyszywając maleńką girlandę kwiatów na rogu bieżnika, kiedy wyczuła za sobą czyjąś obecność. Odwróciła się i zobaczyła, że Sroka stoi tuż za nią, oceniając jej pracę. – Bardzo ładnie, pani Massey – uśmiechnęła się, kiwając głową z aprobatą. – Pięknie pani haftuje. – Och... dziękuję, Sroko – powiedziała Caroline bez tchu, zaskoczona nieoczekiwanym pojawieniem się dziewczyny. Słońce padające na długi warkocz Indianki nie zalśniło czerwienią ani brązem. Miała kruczoczarne włosy. Caroline dostrzegała ich gęstość i atramentowy połysk, ale uznała je za pospolite. Przez swoją okrągłą twarz i szeroko rozstawione kości policzkowe, Sroka przypominała Chinki, które Caroline widywała niekiedy w Nowym Jorku, choć dziewczyna miała ciemniejszą, bardziej czerwoną skórę. Caroline nie mogła powstrzymać lekkiego drżenia, kiedy przypadkowo ocierały się ramionami. Była jednak zafascynowana Indianką; łapała się na tym, że przypatruje się Sroce wypełniającej codzienne obowiązki. W żarze dnia, kiedy pot lśnił na skroniach Caroline i piekł ją pod ubraniem, Sroka wydawała się nie czuć upału. Słońce nie miało na nią żadnego wpływu i tego również zazdrościła jej młoda pani Massey. Pewnego skwarnego dnia Caroline miała wrażenie, że oszaleje, jeśli jakoś sobie nie ulży. Weszła do łazienki, zamknęła drzwi, ściągnęła z siebie bluzkę oraz gorset i rzuciła je na ziemię. Siedziała bez ruchu, czując jak względnie chłodne powietrze w pokoju muska jej lepką, opuchniętą skórę, i zawroty głowy, które męczyły ją przez cały ranek, stopniowo zaczynają ustępować. Powietrze przesycała wilgoć, a niebo wprost oślepiało jasnością. Caroline zdawało się, że czuje, jak krew

tężeje jej w żyłach, płynąc z lekkim szmerem. Wkładając ubranie, pominęła gorset. Nikt tego nie zauważył, bo i niewiele było do zauważenia. Z powodu upału i swojej własnej kuchni straciła apetyt; ciężka praca również się na niej odbiła. Pod zaciśniętym gorsetem Caroline bardzo schudła. Później w tym samym tygodniu spadł deszcz. Padało tak, jakby niebo wpadło w ślepą furię i chciało wyrządzić ziemi krzywdę. Z góry lały się strugi wody, nie krople, lecz grube sznury deszczówki, którymi złowrogie chmury smagały grunt, zamieniając górną warstwę gleby w błotnistą zupę, spływającą w stronę Ropuszego Potoku. Niewielki strumyk wkrótce zamienił się w burzliwą kaskadę. Konie stały ze stoickim spokojem, jeden za drugim, a po grzywach spływała im woda. Na pastwisku, krowy położyły się na ziemi i zmrużyły oczy. Corin był w Woodward z Hutchem, wcześniej zapędziwszy siedemset sztuk bydła do zagród. Wczesnym wieczorem Caroline leżała na łóżku i modliła się żarliwie, żeby North Canadian nie wylała, nie wezbrała na długo, nie opóźniła powrotu Corina. Zostawiła otwarte okiennice i słuchała, jak deszcz bębni o dach nad jej głową, czekając z rozpostartymi ramionami, by wpadające przez okna powietrze schłodziło wnętrze domu – by woda wymyła z niego żar. Usłyszała nieśmiałe pukanie, a potem w drzwiach pojawiła się Sroka. – Co się stało? – zapytała gwałtownie Caroline, podrywając się do siedzenia. – Nic się nie stało, pani Massey. Coś pani przyniosłam. To przyniesie pani ulgę – powiedziała dziewczyna. Caroline westchnęła, przygładzając spocone włosy. – Nic nie przyniesie mi ulgi – mruknęła. – Proszę spróbować – nalegała Sroka. – Niedobrze jest zbyt

często się kłaść. W ten sposób się pani do niczego nie przyzwyczai – przekonywała, więc Caroline zwlokła się z łóżka i poszła za Indianką do kuchni. – Arbuz. Pierwszy tego lata! Proszę spróbować. – Sroka podała Caroline szeroki kawałek owocu: półksiężyc koloru krwi, od którego lepiły się palce. – Dziękuję, Sroko, ale nie jestem głodna... – Proszę spróbować – powtórzyła Sroka bardziej stanowczo. Caroline zerknęła na nią, zajrzała w jej błyszczące czarne oczy i zobaczyła tam wyłącznie dobrą wolę. Wzięła owoc i skubnęła kawałek. – Dobre, prawda? – Tak – przyznała Caroline, biorąc większe kęsy. Arbuz nie był ani słodki, ani pikantny. Smakował delikatnie, ziemiście i łagodził napiętą, zdartą skórę w jej gardle. – I proszę to wypić – Sroka podała jej szklankę wody. – Deszczówka, prosto z nieba. – Jej mamy dziś pod dostatkiem – zażartowała Caroline. – To woda z ziemi, a to woda z nieba – wyjaśniła Sroka, wskazując na owoc i na szklankę. – Jedząc i pijąc te rzeczy, będzie pani... będzie pani w harmonii z ziemią i niebem. Rozumie pani? Dzięki temu przestanie się pani wydawać, że świat chce panią ukarać. Poczuje się pani częścią tej ziemi i tego nieba. – To by było wspaniałe – Caroline uśmiechnęła się lekko. – Proszę jeść, proszę pić – zachęcała ją Sroka, odpowiadając uśmiechem. Siedziały razem przy kuchennym stole, na zewnątrz szalał deszcz, a ich podbródki lepiły się od arbuzowego soku; wkrótce Caroline poczuła, jak po jej ciele rozlewa się cudowny chłód, spłukując gorączkowy żar z jej

skóry. Była sobie gniada klacz imieniem Clara, z krótkimi, smukłymi nogami, zwartym ciałem, żebrami niczym beczułka i nieco wychudłą szyją. Miała już swoje lata, źrebiła się pół tuzina razy, a jej źrebięta wyrosły na wspaniałe wierzchowce – z jednym wyjątkiem. Pewien źrebak od początku był szalony. Nie dawał się ujeździć i strzaskał kości kilku świetnym ujeżdżaczom, aż w końcu jego serce nie wytrzymało własnej furii. – Tego smutnego dnia Clara zwiesiła głowę, mimo że źrebak był wtedy na drugim krańcu Woodward – opowiadał Hutch Caroline, która gładziła nieśmiało kościsty łeb klaczy. W porannym słońcu cierpki odór konia i skóry uprzęży dawał się jej we znaki. Caroline patrzyła na brygadzistę przez zmrużone powieki. Oczy Hutcha przypominały jasne szparki pod zmarszczonymi brwiami i zmarszczkami pokrywającymi skronie. Jego twarz znaczyły głębokie bruzdy, mimo że był niewiele starszy od Corina. – Myśli pan, że wiedziała o śmierci swojego dziecka? Jakie to smutne! – powiedziała Caroline. – Na mój rozum wiedziała. Nazywaliśmy tego źrebaka Inferno. Był koloru płomieni, a kiedy się do niego podeszło, potrafił utkwić w człowieku spojrzenie, od którego drżeli dorośli mężczyźni. – Potworność! Ale jak takie łagodne zwierzę jak Clara mogło wydać na świat tak niegodziwego potomka? – Wielu morderców rodziły porządne, bogobojne kobiety, więc myślę, że to samo dotyczy i koni – Hutch wzruszył ramionami. – Także Clara nie skrzywdziłaby nawet muchy. Można jej wskoczyć na grzbiet, wydzierać się na całe gardło albo mocno uderzyć ją kijem, a ona i tak się nie obrazi.

– Och! Nie sądzę, bym zrobiła którąś z tych rzeczy – roześmiała się Caroline. – Oczywiście, że pani zrobi. To znaczy, wsiądzie pani na jej grzbiet – uśmiechnął się Hutch. – O nie! Myślałam, że dziś nauczę się tylko zakładać siodło – powiedziała Caroline z nutą strachu w głosie. – Tak, ale to zajęło nam całe pięć minut. A po co siodłać konia, na którego nikt nie wsiądzie? – Hutch, ja... nie wiem, czy będę umiała... – wykrztusiła. – Jest tylko jeden sposób, żeby się przekonać – odparł delikatnie, ujął ją za łokieć i podprowadził do boku konia. – No dalej, pani Massey. Nie może być tak, żeby żona ranczera nie umiała jeździć konno. Poza tym nie ma się czego bać. To tak proste jak siedzenie na krześle. – Krzesła nie biegają! I nie kopią! – oponowała Caroline. – Nie, ale też nie pozwalają przejechać z punktu A do punktu B dwa razy szybciej niż powóz – zachichotał Hutch. Uśmiechał się ciepło, więc kiedy wyciągnął do niej rękę, nie mogła jej nie przyjąć. – Naprawdę nie wiem, czy powinnam – powiedziała ściszonym ze zdenerwowania głosem. – Za jakieś dziesięć minut będzie się pani zastanawiała, o co było tyle szumu – zapewnił ją Hutch. Brygadzista złapał ją delikatnie za kostkę i podsadził na damskie siodło, gdzie tkwiła z pobladłą twarzą, spodziewając się, że w każdej chwili może spaść. Pokazał jej, jak oprzeć prawą nogę o łęk, żeby bezpiecznie się usadowić, oraz jak przenieść ciężar ciała na lewe strzemię dla równowagi. – No dobrze. Wygodnie? – zapytał. – Nie bardzo – odparła, ale prawie udało jej się do niego uśmiechnąć.

– A teraz proszę ją delikatnie trącić piętą, popuścić jej cugle i powiedzieć: „Ruszaj, Clara!”. – Ruszaj, Clara! Proszę! – powiedziała Caroline z całym przekonaniem, na jakie było ją stać, a potem pisnęła cienko, kiedy klacz posłusznie ruszyła naprzód. – Świetnie, teraz pani jedzie! – zawołał Hutch. – Tylko spokojnie, ona nigdzie nie ucieknie. Niech się pani rozluźni! – zawołał, idąc obok niej, jedną ręką przytrzymując delikatnie lejce. – Doskonale sobie pani radzi. Przez pół godziny Hutch prowadził ją po pustej zagrodzie. Clara stąpała równo, zatrzymywała się i ruszała, skręcała w lewo i w prawo, nie okazując cienia frustracji albo znużenia. Caroline słuchała wskazówek Hutcha i usiłowała je wszystkie zapamiętać, starała się wyczuć ruchy klaczy i dostosować się do nich, tak jak ją uczył, ale nie mogła otrząsnąć się z wrażenia, że zwierzę musiało być niezadowolone z jej ciężaru na grzbiecie i w każdym momencie mogło wpaść we wściekłość i zrzucić ją z siebie z impetem. Wkrótce rozbolały ją plecy i nogi, a kiedy powiedziała o tym Hutchowi, obrzucił pogardliwym spojrzeniem jej damskie siodło. – Tak to jest, kiedy robi się coś po raz pierwszy. Ale szczerze mówiąc, pani Massey, o wiele wygodniej jechałoby się pani okrakiem zamiast bokiem jak teraz... – Mężczyźni jeżdżą okrakiem. Damy mają damskie siodło – oświadczyła stanowczo Caroline. – Decyzja należy do pani – wzruszył ramionami Hutch. Wtedy z pastwiska nadjechał cwałem Corin w towarzystwie dwóch poganiaczy. Słońce lśniło na czarnej sierści Ladacznicy, a nogi klaczy spływały potem. Caroline wyprostowała się w siodle, zdjęta wstydem. Na jej widok poganiacze, których

imion wciąż nie potrafiła zapamiętać, unieśli kapelusze i zwolnili, więc przez jedną straszną chwilę sądziła, że się zatrzymają, by obejrzeć końcówkę jej lekcji. Pomachała im lekko, a rumieniec oblał jej policzki. Jeździli konno z taką samą swobodą, z jaką Sroka gotowała i pracowała. Siedzieli w siodle tak, jakby ich ciała były do tego stworzone. Poczuła ogromną ulgę, kiedy ruszyli dalej w stronę koryt z wodą, a do ogrodzenia zagrody podjechał tylko Corin. – No proszę! Popatrzcie tylko! Wspaniale tam wyglądasz, kochanie! – wołał z dumą, ściągając kapelusz i pocierając rozgrzaną czaszkę. – Chce pani tam podjechać? – zapytał Hutch, a Caroline skinęła głową. – No dalej. Wie pani, co robić – zachęcał ją. Caroline ostrożnie obróciła głowę klaczy i przekonała ją, żeby podeszła do ogrodzenia. – Wspaniale, Caroline! Tak się cieszę, że wreszcie widzę cię na koniu – powiedział Corin. – Nigdy nie osiodłam jej sama, siodło jest za ciężkie! – Caroline uśmiechnęła się nerwowo. – To nic. Zawsze możesz poprosić któregoś z chłopców, a oni ci pomogą. Tu zawsze się ktoś kręci, a oni skakaliby przez obręcze dla takiej pięknej dziewczyny – uśmiechnął się Corin. – Hutch, czy mogę już zsiąść? – zapytała. – Myślę, że wystarczy na jeden dzień – zgodził się Hutch, podciągając dżinsy w pasie. – Jeszcze kilka takich rundek i trzeba będzie zmienić pani imię na Annie Oakley! – powiedział z uśmiechem. Czując się całkowitym przeciwieństwem mimozy, Caroline wysłuchała wyjaśnień Hutcha, w jaki sposób najlepiej zsiąść, ale stopa ugrzęzła jej w strzemieniu, a spódnice zaplątały się wokół kolan, i w efekcie upadła jak długa, lądując w piachu na brzuchu

z taką siłą, że powietrze ze świstem uszło jej z płuc. Za sobą usłyszała zaskoczone parsknięcie Clary. – Cholera! Caroline, wszystko w porządku? – przeklął Corin, szamocząc się z własnym siodłem. – No cóż, to nie był zamierzony efekt – zauważył ze spokojem Hutch, podając rękę Caroline i pomagając jej usiąść. – Spokojnie, proszę złapać oddech – pouczył ją, ale Caroline nie miała najmniejszego zamiaru siedzieć w brudzie, tuż obok kopyt Clary, ani chwili dłużej, niż było to konieczne. Zanosząc się kaszlem, stanęła chwiejnie na nogi, a z zapiaszczonych oczu pociekły jej łzy. Bolała ją szyja, a nadgarstek, na który upadła, był dotkliwie wykręcony. Kurz pokrywał ją od czubka głowy aż po rąbek spódnicy. Wściekła na siebie posłała Corinowi piorunujące spojrzenie, drżąc ze wstydu. – No, no, kiedy się pani rozgniewa, jest pani równie temperamentna jak Inferno – powiedział z podziwem Hutch. – I równie czerwona – dorzucił Corin z szerokim uśmiechem. – Nie śmiejcie się ze mnie – wycedziła przez zęby Caroline, przepełniona frustracją i gniewem. Obróciła się na pięcie i drżąc jeszcze od upadku, ruszyła do domu, choć po lekcji jazdy nogi miała jak z waty. Nie mogła ścierpieć kolejnego rozczarowania. Znów wystawiła się na pośmiewisko. – Do diabła, Caroline! Wracaj! Nie śmiałem się z ciebie! – słyszała za sobą wołanie Corina, ale tylko wyprostowała się i szła dalej. * Jesień zaanonsowała swoje przybycie na prerię serią porywistych burz i gradobiciem z poczerniałego nieba. Któregoś wieczora Hutch przyszedł do domu i grzejąc się przy piecu,

doniósł o stracie trzech sztuk bydła, powalonych tego dnia przez błyskawicę, która grzmotnęła w ziemię prosto w stado, wyrzucając zwierzęta w powietrze niczym konfetti. Słysząc tę opowieść Caroline pobladła, a Corin rzucił swojemu brygadziście surowe spojrzenie, jednak szczękający zębami biedak z poparzonymi czerwonymi dłońmi tego nie zauważył. Ta gniewna pora roku trwała krótko i wkrótce zaczęła się prawdziwa zima. Corin przychodził na kolację sztywny i niezdarny, z kroplami deszczu ze śniegiem w brwiach; ale zawsze znajdował uśmiech dla żony, kiedy oznajmiał: – Do diabła, ależ ten północny wiatr daje nam popalić! Caroline, którą kiedyś zszokowałby taki język, puszczała przekleństwa mimo uszu. Mimo to z przyzwyczajenia marszczyła brwi i ciaśniej owijała się szalem, żeby uchronić się przed podmuchem zimnego powietrza, które wpadało do domu razem z jej mężem. Choć nie sądziła, że będzie jej brakowało letniego skwaru, tęskniła za słońcem. Koniec roku tysiąc dziewięćset drugiego i początek tysiąc dziewięćset trzeciego świętowali na farmie Fossetów, na którą zaproszeni zostali wszyscy okoliczni ranczerzy wraz z rodzinami i pracownikami. Noc była spokojna i sucha, powietrze spowijało prerię niczym chłodny koc. W drodze na przyjęcie Caroline całkiem zdrętwiały palce u rąk i nóg, czubek nosa i koniuszki uszu. Księżyc był niewidoczny, a lampa na powozie oświetlała prerię tylko na kilka metrów do przodu. Otaczająca ich ciemność sprawiała wrażenie żywego stworzenia, które obserwuje nadjeżdżających. Caroline zadrżała i przysunęła się do Corina. Z tyłu słyszała poganiaczy z rancza, którzy trzymali się blisko powozu, jakby i oni mieli wrażenie, że ktoś ich ściga. Kiedy na horyzoncie zamajaczył dom Fossetów i blask rozpraszający mrok, Caroline zmówiła w duchu krótką modlitwę dziękczynną

i odetchnęła swobodniej. Na dziedzińcu rozpalono ogniska, a na blachach dymiło i pryskało tłuszczem mięso. Ta oaza światła i życia na martwej, ciemnej równinie zgromadziła tłum ludzi i koni. Corinowi ściskano dłoń i klepano go po ramieniu i wkrótce Masseyów otoczyła przyjazna gromada sąsiadów. W stodole rozbrzmiewały akordeon, skrzypki i bęben, ogrzewało ją ciepło tańczących, napełniając pomieszczenie zwierzęcym zapachem oddechów i potu. Dzieci Angie wymalowały hasło na starym, przetartym prześcieradle, które powiesiły nad bramą. Napis głosił „Szczęśliwego nowego roka!” i powiewał na lekkim wietrze. Angie miała dwie córki, dwunastolatkę i ośmiolatkę, oraz małego czteroletniego chłopca, który odziedziczył po mamie czerwone włosy i piękne błękitne oczy. Tańcząc, śmiejąc się i rozmawiając, Angie nie spuszczała oka z tego ślicznego, szczęśliwego malca, a kiedy zauważyła, że Caroline mu się przygląda, przywołała go do siebie. – Kyle, to nasza sąsiadka, Caroline Massey. Co się mówi? – wyszeptała do chłopca, kołysząc go na biodrze. – Miło panią poznać, pani Massey – wymamrotał nieśmiało Kyle przez palce, które wetknął do buzi. – Och, mnie też miło cię poznać, Kyle’u Fossecie – Caroline uśmiechnęła się, ujmując dłoń, której nie trzymał w ustach, i delikatnie ją ściskając. Angie postawiła go na ziemi, a on czmychnął nieporadnie na swoich krótkich, pulchnych nóżkach. – Och, Angie! Jest po prostu prześliczny! – zawołała, a Angie uśmiechnęła się promiennie. – Tak, to mój mały aniołek, i dobrze o tym wie. – I dziewczynki... musisz być taka dumna... – zaczęła Caroline, ale głos jej się załamał i musiała przerwać.

– Hej, nie martw się! Dziś świętujemy nowy rok i wszystkie cudowne nowe rzeczy, jakie nam przyniesie. Słyszysz? – powiedziała Angie znacząco. – Ciebie też to spotka. Musisz po prostu być cierpliwa. Słyszysz? – Caroline skinęła głową, żałując, że nie jest tego taka pewna jak Angie. – Pani Massey, zatańczy pani z takim nieokrzesanym poganiaczem bydła jak ja? – zapytał Hutch, stając obok nich. – Oczywiście! – Caroline uśmiechnęła się, pośpiesznie osuszając oczy czubkami palców. Kapela nie robiła przerw między utworami, a Hutch prowadził ją w rozkołysanym tańcu, przypominającym nieco walca. Wokół wirowały rozmazane uśmiechnięte twarze, niektóre z nich niezbyt czyste, a Caroline przypomniała sobie bal Montgomery’ego. Chociaż nie upłynął od niego nawet rok, wydawał się należeć do zupełnie innej epoki. Powiedziała sobie w duchu, że przeszła długą drogę. Nic dziwnego, że jeszcze się nie zadomowiła. – Czy wszystko w porządku, pani Massey? – zapytał poważnie Hutch. – Tak, oczywiście! Czemu coś miałoby być nie w porządku? – odpowiedziała nieco zbyt promiennie, piskliwym głosem. – Zapytałem bez powodu – wzruszył ramionami Hutch. Miał na sobie swoją najlepszą koszulę i zauważyła, że górny guzik wisi na włosku. Dodała ją w pamięci do stosu ubrań do zacerowania na ranczu. – Czy jest pani już gotowa na kolejną lekcję jazdy? Świetnie pani szło za pierwszym razem, ale nie przyszła pani na kolejną. – No cóż... nie jestem pewna, czy mam talent do jazdy konnej. A poza tym zrobiło się tak zimno, że chyba bym

zamarzła, gdybym chciała teraz jeździć! – odparła. – To prawda, jednym przychodzi to naturalnie, a innym nie. Jednak widziałem jak ci, którym szło trudno, z czasem nabierali wprawy. Ale musi pani znów wsiąść na konia, pani Massey. Musi pani dalej próbować – przekonywał ją Hutch z takim naciskiem, że nie była pewna, czy nadal mówi o jeździe. – Ja... – zaczęła, ale nie wiedziała, co powiedzieć. Spuściła wzrok na swoje buty i zobaczyła, jakie są zakurzone. Nagle do oczu napłynęły jej łzy. – Wszystko będzie dobrze – powiedział jej Hutch tak cicho, że ledwie go usłyszała. – Hutchinson, odbijany! Tańczysz z moją żoną, a to bez wątpienia najpiękniejsza dziewczyna na sali – oznajmił Corin, ujmując dłonie Caroline i obracając ją tak, by znalazła się w jego objęciach. Oczy lśniły mu szczęściem, policzki miał zaróżowione od popijania whisky i od tańca; wyglądał wspaniale, tak wspaniale, że Caroline roześmiała się i zarzuciła mu ręce na szyję. – Szczęśliwego nowego roku, kochany – wyszeptała mu do ucha, muskając lekko wargami jego szyję, tak że objął ją jeszcze ciaśniej. W lutym spadł głęboki śnieg, pokrywając świat gęstymi zaspami i czyniąc go zbyt jasnym, by na niego patrzeć. Caroline ze zdumieniem obserwowała bezkształtną scenerię za oknem i trzymała się jak najbliżej pieca. Dłonie kuliła w sprezentowanych jej przez Indianki rękawiczkach bez palców, które opatulały jej skórę, pozwalając jednak cerować ubrania, chociaż nitka często wypadała ze zmarzniętych palców. – Teraz się pani z nich cieszy – powiedziała Sroka, wskazując na grube rękawice. – Ale kiedy Biała Chmura je

przyniosła, widziałam w pani oczach, że uznała je pani za zupełnie niepotrzebne – uśmiechnęła się. – Powinnam jej była zapłacić dwa razy tyle – zgodziła się Caroline, a Sroka zmarszczyła lekko brwi. – Opowie pani jakąś historię, kiedy ja będę tarła? – poprosiła. Klęczała przy wannie, zapierając plamy na roboczym ubraniu Corina na falistej drewnianej tarze. – Jaką historię? – Wszystko jedno. Historię pani ludu – Sroka wzruszyła ramionami. Więc Caroline, niepewna, do jakiego ludu należy, opowiedziała jej historię o Adamie i Ewie w Edenie, o zdradzieckim wężu, pysznym jabłku i upadku pierwszych ludzi. Kiedy doszła do finału, odłożyła cerowane ubranie, pochłonięta opisem ich nagłego wstydu przed nagością i poszukiwań czegoś, czym mogliby się zakryć. Sroka zachichotała, przez co jej policzki zaokrągliły się jeszcze bardziej, a oczy rozbłysły. – To ciekawa opowieść, pani Massey. Kiedyś misjonarz opowiedział ją mojemu ojcu, i wie pani, co mu powiedział mój ojciec? – Co takiego? – Powiedział, że to typowe dla białej kobiety! Indianka wzięłaby patyk i zabiła węża, a w raju wszystko zostałoby po dawnemu! – zaśmiała się. Caroline najpierw ubodła ta zawoalowana krytyka, ale wkrótce również się uśmiechnęła, a potem udzieliła jej się zaraźliwa wesołość dziewczyny. – Pewnie miał rację – przyznała i wciąż jeszcze się śmiały, kiedy do domu wszedł Corin, strzepując śnieg z ramion. Omiótł spojrzeniem Caroline przy piecu i leżące obok ubrania oraz Srokę na kolanach przy wannie i zmarszczył brwi.

– Corin? Co się stało? – zapytała Caroline, ale on pokręcił głową i podszedł do pieca, żeby się ogrzać. Później, przy kolacji, Corin wyznał, co mu leży na sercu. – Caroline, kiedy wróciłem dziś do domu... nie spodobało mi się to, co zobaczyłem – zaczął. – Co masz na myśli? – zapytała z sercem ściśniętym strachem. – Siedziałaś sobie w cieple, a Sroka tak ciężko pracowała. – To nie tak! Cerowałam ubrania! Zapytaj Maggie... po prostu przerwałam, żeby opowiedzieć jej o Adamie i Ewie... – urwała Caroline zgnębiona. – Wiem, że wyrosłaś wśród usługujących ci ludzi, ale ona nie jest twoją służącą. Oczywiście, chciałem, żeby pomagała ci w domu, ale Sroka nie ma czasu robić za ciebie wszystkiego. Musi też zająć się własnym domem, a niedługo nie będzie już mogła tyle pracować. Powinnaś bardziej jej pomagać, kochanie – skończył łagodnie. Ułamał kawałek bochenka i kruszył go w zadumie między palcami. – Ale ona mi pomaga! To znaczy, ja też jej pomagam, dzielimy się pracą! Dlaczego mówisz, że niedługo nie będzie mogła tyle pracować? Co się stało? – Kochanie – Corin spojrzał na nią spod złotych brwi. – Maggie jest w ciąży. Ona i Joe będą mieli dziecko. Swoje pierwsze. – Odwrócił wzrok z posępną miną, z której Caroline wyczytała oskarżenie. Łzy napłynęły jej do oczu i ogarnęło ją dziwne uczucie, po części gniew, po części żal, a po części poczucie winy. Nieznośna mieszanina tych trzech emocji rozpalała jej wnętrzności i huczała w uszach. Odsunęła głośno krzesło, pobiegła do sypialni i zamknęła za sobą drzwi. W lekkim powozie, zaprzęgniętym w gniadego konia

z dumnie uniesionym łbem, do Woodward można było dojechać w jeden dzień, wyruszając o świcie, a w południe robiąc przerwę na odpoczynek i napojenie zwierzęcia. Większość kowbojów i poganiaczy jechało obok wierzchem, także Joe i Sroka. Caroline patrzyła na Indiankę, dosiadającą muskularnego siwego kuca, i zastanawiała się, jak mogła przeoczyć charakterystycznie zaokrąglony brzuch, niewielką różnicę w ruchach. – Czy Sroka powinna jeździć konno w tym stanie? – wyszeptała do Corina, chociaż nikt nie mógł ich usłyszeć przez tętent kopyt, świst wiatru i terkot kół. – To samo powiedziałem Joemu – uśmiechnął się Corin. – Ale mnie wyśmiał. – Wzruszył ramionami. – Najwyraźniej Indianki z plemienia Ponca są trochę bardziej wytrzymałe niż białe kobiety. Wiatr przywiał kilka kropli deszczu. Caroline nie skomentowała uwagi Corina, ale ubodła ją ona. Usłyszała w niej sugestię, zamierzoną lub nie, że jest słaba i nie sprawdza się tu, na Zachodzie, jako kobieta i jako żona. Zajechali do Woodward w chwili, gdy zapadał zmierzch, i zatrzymali się w Central Hotel. Joe, Sroka i chłopcy z rancza rozpierzchli się po mieście: jedni poszli do barów Equity, Midway, Shamrock czy Cabinet, inni do burdelu prowadzonego przez Dollie Kezer w pensjonacie Dew Drop, a jeszcze inni do domów przyjaciół. Caroline bolały plecy po długiej podróży i była zmęczona, ale mimo to nakłoniła Corina, żeby się z nią kochał. Zamknęła oczy, czując, jak jej mąż osiąga rozkosz, i modląc się, by ta magia, która powołuje dziecko do życia, tym razem – tym razem – zadziałała. Cieszyła się na wizytę w mieście, wiosenną galę i tańce. Wyjazdy poza ranczo były rzadką przyjemnością, nie ruszali się

z domu przez cztery długie miesiące od noworocznego przyjęcia u Fossetów. Woodward, które w chwili przyjazdu z Nowego Jorku wydawało się jej niewielką mieściną, teraz sprawiało wrażenie metropolii tętniącej życiem. Ale Caroline zasmuciła ta różnica. Następnego dnia zaczął się jarmark, a ulice zapełniły się ludźmi, kowbojami i osadnikami, zbitymi w dwa grube pasma, ciągnące się na kilka przecznic wzdłuż Main Street, przerywane jedynie podwyższonymi chodnikami prowadzącymi do sklepów. Powietrze wibrowało od zapachów tłumu, od podekscytowanych głosów, smrodu koni i łajna, swędu spalonego drewna i oparów farb z budynków. Sklepy, przyozdobione kolorowymi chorągiewkami, miały szeroko otwarte drzwi, żeby wykorzystać tę niepowtarzalną okazję i przyciągnąć nową klientelę. Tłum zabawiano konkursami ujeżdżania koni i chwytania ich na lasso, polowaniem na sztucznego bawoła i turniejami strzeleckimi. Pokazywano wymyślne sztuczki z lassem i powalanie byków, które Caroline wydało się zbyt brutalne. Odwróciła twarz, gdy zawodnik chwycił byczka za rogi, wykręcając mu łeb, i razem runęli na ziemię. Joe rozgromił wszystkich rywali w zawodach w rzucaniu nożem, trafiając raz po raz w środek papierowej tarczy przypiętej do beli siana, co przyniosło mu nagrodę w postaci pudełka dobrych cygar i nowiutkiego noża myśliwskiego. Aplauz po jego zwycięstwie był bardziej powściągliwy niż rzęsiste oklaski dla białych triumfatorów w innych konkurencjach, ale Joe i tak uśmiechał się jak to on, krzywo, podziwiając nowy nóż. Zjedli potrawy z grilla, świeże brzoskwinie, lody i miodownik. Panie piły mrożoną herbatę, podczas gdy mężczyźni sączyli piwo. Caroline, która od wyjazdu z Nowego Jorku żyła bez lodu i chłodzenia, łyk zimnego napoju wydawał się niemal niebiańskim doznaniem. Rozmawiali z sąsiadami, a Corin

wymieniał się informacjami o aktualnych cenach zboża i mięsa z innymi ranczerami; natknęli się też na Angie i Jacoba Fossetów. Angie miała krzykliwą liliową suknię i zbyt mocny makijaż. W odpowiedzi na komplement Corina roześmiała się i zawołała: – Och, wyglądam jak tancerka rewiowa, dobrze o tym wiem, ale my dziewczyny mamy tu za mało okazji, żeby się wystroić. A ja muszę sobie trochę pomóc, żeby wyglądać odświętnie. Nie wszystkie możemy wyglądać jak z obrazka jak twoja żona, Corinie Masseyu! – No cóż – odparł Corin, uchylając przed nią kapelusza – jak dla mnie wyglądasz wspaniale, Angie Fosset. – Kiedy mężczyźni rozmawiali, Angie wzięła Caroline na stronę. – Jakieś wieści, kochanie? – zapytała cicho, na co Caroline mogła odpowiedzieć jedynie zagryzając dolną wargę i kręcąc przecząco głową. – Posłuchaj, myślałam o kilku sposobach, które mogłabyś wypróbować... – powiedziała Angie. Wieczorem kapela grała walce, polki i kadryle – żeby łatwiej się tańczyło, zapiaszczoną Main Street pokryto wielkimi płachtami płótna, ponieważ żadna sala w mieście nie pomieściłaby tylu par. Caroline tańczyła z przyrodzonym sobie wdziękiem, mimo że Corinowi plątały się kroki po piwie, a nieostrożne stopy grzęzły w fałdach płótna. Otoczona budynkami, oszołomiona meksykańskim walcem odtańczonym w tłumie mieszkańców Woodward, Caroline uświadomiła sobie, że od wielu miesięcy nie czuła się lepiej. Przez chwilę jej twarz rozświetlał uśmiech – i to nie bohaterski ani udawany, tylko szczery. Ale później, rozmawiając z grupką woodwardzkich żon, Caroline dostrzegła po drugiej stronie ulicy Corina nachylonego przed Sroką, z rękami na brzuchu dziewczyny. Caroline miała

wrażenie, że ręce jej męża wyrażają delikatność, niemal cześć. Sroka wyglądała na zawstydzoną, lecz zadowoloną. Caroline wstrzymała oddech, krew napłynęła jej do policzków. Wiedziała, że Corin trochę wypił, ale to była przesada. Twarz zwróconą miał w drugą stronę, spojrzenie rozkojarzone. Wyraźnie na coś czekał. Nagle zrozumiała: czekał, aż w brzuchu Indianki poruszy się dziecko. Obserwując tę intymną scenę, Caroline nagle dostrzegła w dotyku męża jakąś zaborczość. I zdecydowanie nadmierne zainteresowanie.

IV Marzniemy w drodze do lasu w najdłuższą noc w roku. Cała nasza trójka. Eddie zadręczał Beth, dopóki nie zgodziła się przyjść, a pod koniec wydawała się niemal zaciekawiona. Wieje mocny, przejmująco zimny wiatr, który wciska się nam pod płaszcze, więc idziemy szybko, na zesztywniałych od mrozu nogach. Światła naszych latarek przecinają gęstą ciemność rozedrganymi liniami. Księżyc świeci jasno, a niesione wiatrem chmury stwarzają złudzenie, że płynie po niebie. Kiedy zbliżamy się do drzew, ciszę przerywa pisk lisicy. – Co to było? – sapie Eddie. – Wilkołak – odpowiadam rzeczowo. – Ha, ha. Przecież nie ma nawet pełni. – No dobrze, to był lis. Nie można się już z tobą bawić, Edderino. Mam świetny nastrój. Czuję się wolna, jakby wszystkie krępujące mnie więzy zniknęły, jakbym mogła się poddać biegowi wydarzeń. Tak działają na mnie jasne, niespokojne noce. Porusza mnie wiatr wiejący w ciemności. To, jak mnie muska, ta jego nonszalancja. Jakby mówił: „Mógłbym cię unieść; mógłbym cię poderwać z ziemi, gdybym tylko chciał”. Ten wieczór niesie z sobą jakąś obietnicę. Słychać już muzykę, podniesione głosy i śmiech; blask ogniska prześwieca spomiędzy drzew. Beth zostaje z tyłu. Zakłada ręce ciasno na piersiach. Światło płomieni oświeca każdą zaniepokojoną bruzdę na jej twarzy. Gdyby nie Eddie, pewnie zostałaby tutaj, pod osłoną lasu, obserwując wszystko z cienia. Wyciągam z kieszeni płaszcza płaską butelkę whisky, a dłonie w rękawiczkach ślizgają mi się na nakrętce. Stajemy w okręgu, a nasze oddechy wznoszą się ku niebu.

– Łyknij sobie. No, dalej. To cię rozgrzeje – proponuję i choć raz nie słyszę sprzeciwu. Bierze długi łyk. – Mogę trochę? – pyta Eddie. – Po moim trupie – odpowiada Beth, wycierając brodę i kaszląc. Jest w tym taka autentyczna, taka naturalna. To cała ona. Uśmiecham się i biorę ją za ręce. – Chodź. Przedstawię cię Patrickowi. Jest bardzo miły. – Sama łykam z butelki, czuję w gardle ogień, a potem ruszamy. Kiedy stajemy w blasku ognia, przez chwilę czuję się niepewnie. Tak samo jak przedtem, nie wiem, czy jesteśmy mile widziani. Ale potem pojawia się Patrick, który przedstawia nas niezliczonej liczbie ludzi, a ja staram się zapamiętać ich imiona. Sarah i Kip – długie lśniące w blasku ognia włosy, pasiaste wełniane czapki. Denise – filigranowa kobieta z mocno pomarszczoną twarzą i czarnymi jak atrament włosami. Smerf – ogromny mężczyzna, dłonie jak łopaty, delikatny uśmiech. Penny i Louise – Penny bardziej męska, z ogoloną głową i pałającymi oczami. Obie mają jaskrawe ubrania i włosy. W zimowej scenerii wyglądają jak motyle. Furgonetka ma z tyłu nagłośnienie, a wzdłuż całej ścieżki stoją zaparkowane samochody. Są też dzieci, które biegają między dorosłymi. Eddie znika, a jakiś czas później widzę go z Harrym, jak nadziewają martwe liście na długie gałęzie i wrzucają je do ognia. – Kim jest ten człowiek z Eddiem? – pyta Beth z lekkim niepokojem. – To Harry. Nie martw się, poznałam go. Można powiedzieć, że jest trochę opóźniony. Dinny powiedział, że zawsze dobrze dogadywał się z dziećmi. Według mnie jest całkowicie nieszkodliwy – mówię jej głośno wprost do ucha.

Ogień zrosił nasze wargi i skronie potem. – Aha – odpowiada Beth, nie do końca przekonana. Widzę Honey, która idzie przez polanę, torując sobie drogę swoim ogromnym brzuchem. Tego wieczora jest ożywiona, uśmiecha się i wygląda uroczo. Czuję lekkie ukłucie rozpaczy. – To Honey, o tam. Ta blondynka – pokazuję ją Beth na przekór samej sobie. Patrząc, jak twarz Honey zmienia się pod wpływem emocji, nabieram pewności. Uczyłam dziewczynki starsze od niej: jest za młoda na dziecko. Ogarnia mnie uczucie podobne do złości, ale nie umiem powiedzieć, kto albo co mnie złości. Wtedy obok Beth pojawia się Dinny, uśmiechając się powściągliwie. Rozpuszczone włosy, czarne i rozczochrane, okalają mu szczękę. Stoi zwrócony bokiem do ognia, płomienie oświetlają go tylko w połowie. Jego twarz odcina się wyraźnie na tle ciemności. Zapiera mi dech w piersiach. Wstrzymuję oddech, aż nie poczuję pieczenia w płucach. – Beth, Erico, cieszę się, że do nas dołączyłyście – mówi i kiedy znów się uśmiecha, dostrzegam w jego zachowaniu wpływ alkoholu. Jest naprawdę serdeczny, pierwszy raz od naszego ponownego spotkania. – Och, bardzo dziękujemy za zaproszenie – odpowiada Beth, rozglądając się wokół i kiwając głową, jakbyśmy byli na jakimś podwieczorku w towarzystwie. – Mieliście sporo szczęścia z pogodą. Dotąd było paskudnie – mówię. Dinny rzuca mi rozbawione spojrzenie. – Nie wierzę w brzydką pogodę. Pogoda jest zawsze po prostu pogodą – stwierdza. – Nie ma złej pogody, tylko niewłaściwe ubrania? – pytam. – Właśnie! Próbowałyście mojego ponczu? Jest dość...

mocny. Cokolwiek robicie, nie zbliżajcie się z nim do ogniska – uśmiecha się. – Zwykle unikam ponczu – odpowiadam. – Ponoć kiedyś miałam po nim pewien incydent. Chociaż ludzie mogą kłamać, bo ja nic z tego nie pamiętam. – A ty, Beth? Dasz się skusić? – Beth kiwa głową, pozwala mu się odprowadzić. Wciąż wygląda na nieco oszołomioną, niemal zdumioną, że tu jest. Dinny ujmuje ją za łokieć, prowadzi przez tłum. Przez chwilę stoję sama, kiedy ciągnie ją za sobą. Ożywa we mnie jakaś emocja. Znam ją z przeszłości – to uczucie, gdy Beth i Dinny zostawiają mnie w tyle. Ale otrząsam się z niego, odnajduję ludzi, których znam, i przyłączam się do nich. Czuję, jak whisky rozgrzewa mi krew, i wiem, że muszę być ostrożna. Eddie przemyka obok, łapie mnie za rękaw i okręca wokół siebie. – Nie widziałaś mnie! Nie mów im, że mnie widziałaś! – woła zdyszany z szerokim uśmiechem. – Komu mam nie mówić? – pytam, ale już zniknął, a kilka sekund później jego śladem biegnie gromadka dzieci i Harry. Upijam kolejny długi łyk whisky, a potem podaję butelkę dziewczynie o twarzy wróżki, z kolczykami w nosie, która śmieje się i uprzejmie odmawia. Gwiazdy wirują mi nad głową, ziemia wibruje pod stopami. Nie pamiętam, kiedy ostatni raz byłam pijana. Wiele miesięcy temu. Zapomniałam, jakie to cudowne uczucie. Widzę Beth obok Dinny’ego wśród ludzi, i chociaż się nie odzywa, wygląda na prawie odprężoną. Jest częścią tej grupy, nie zamyka się w sobie i cieszy mnie to. Tańczę ze Smerfem, który obraca mną, dopóki nie robi mi się trochę niedobrze. – Nie zakochuj się w niej, Smerfie. Na Calcottówny nie

można liczyć – woła Dinny, kiedy go mijamy. Myślę zbyt wolno, żeby zapytać, o co mu chodziło. Staję tak blisko ognia, na ile starcza mi odwagi, i przy pomocy pogrzebacza wyciągam z popiołu ziemniaka w mundurku, a potem parzę sobie nim język. Smakuje ziemią. Witam się z Honey, a chociaż odpowiada mi z niechęcią, nie przejmuję się tym. I obserwuję Dinny’ego. Po pewnym czasie robię to nieświadomie. Nieważne, gdzie jestem, zawsze wiem, gdzie go szukać. Jakby płomienie oświetlały go nieco jaśniej niż wszystkich pozostałych. Nad obozem rozciąga się ciemność, noc jest czarna i pełna życia. Nagle dostrzegam błyskające niebieskie światła, zbliżające się do nas wzdłuż ścieżki. Policja musi zaparkować i zejść do obozu. Dwa samochody wypluwają czterech funkcjonariuszy. Wchodzą skwapliwie między ludzi i zaczynają sprawdzać, czy ktoś nie ma narkotyków, prosząc, żeby ludzie opróżnili kieszenie. Muzyka cichnie, zamierają głosy. Zapada cisza, słychać tylko trzask i syk płomieni. – Czy jest tu ktoś o nazwisku Dinsdale? – pyta młody policjant. W oczach ma wojowniczy błysk. Jest niski, krępy i bardzo schludny. – Nawet kilku! – krzyczy do niego Patrick. – Czy mogę prosić pana o jakiś dowód tożsamości, który by to potwierdził? – pyta sztywno funkcjonariusz. Dinny powstrzymuje Patricka machnięciem dłoni, nurkuje szybko w swoim wozie i pokazuje policjantowi prawo jazdy. – Mimo wszystko muszę prosić, aby się państwo rozeszli, ponieważ jest to nielegalne zgromadzenie w miejscu publicznym. Mam powody podejrzewać, że sytuacja może się przerodzić w nielegalny rave. Mieliśmy kilka skarg... – To nie jest nielegalne zgromadzenie w miejscu

publicznym. Mamy prawo tu obozować, o czym pan doskonale wie. I podobnie jak reszta populacji, mamy prawo zaprosić kilku przyjaciół na imprezę – odpowiada chłodno Dinny. – Mieliśmy skargi na hałasy, panie Dinsdale... – Skargi? Od kogo? Jest dopiero dziesiąta! – Od ludzi z wioski, z posiadłości... – Z posiadłości? Doprawdy? – dopytuje Dinny, zerkając na mnie przez ramię. Podchodzę bliżej i staję obok. – Składałaś skargę, Erico? – Nie. I jestem pewna, że ani Beth, ani Eddie również jej nie złożyli. – A z kim mam przyjemność? – pyta mnie z powątpiewaniem policjant. – Erica Calcott, właścicielka Storton Manor. To moja siostra Beth, a ponieważ w Storton Manor nie ma poza nami nikogo, to można pokusić się o wniosek, że wszyscy mieszkańcy podchodzą do tej imprezy z pełną aprobatą. A z kim ja mam przyjemność? – Whisky rozwiązała mi język, ale tak czy inaczej, jestem wściekła. – Sierżant Hoxteth, pani... lady... Calcott, ja... – Zbiłam go z tropu. Kątem oka widzę roziskrzone spojrzenie Dinny’ego. – Panno Calcott. Czy jest pan spokrewniony z Peterem Hoxtethem, który kiedyś tu służył? – To mój wujek, chociaż nie widzę związku z tą... – No cóż. Pamiętam pańskiego wuja. Miał lepsze maniery. – Mimo wszystko. Mieliśmy skargi i mam upoważnienie przerwać to zgromadzenie. Nie chciałbym żadnych nieprzyjemności, jednak... – Państwo Hartford na Ridge Farm co roku wyprawiają letni bal, zapraszają dwa razy więcej gości i wynajmują zespół,

który gra na żywo z mocnymi wzmacniaczami. Jeśli zadzwonię i złożę skargę na nich, czy wkroczy pan do akcji, żeby rozpędzić towarzystwo? I zacznie szukać narkotyków? – Wątpię, by... – A poza tym to nie jest miejsce publiczne. To moja ziemia. A to zdaje się oznacza, że to moje przyjęcie. Moja prywatna impreza. Na którą wy, chłopcy, nie zostaliście niestety zaproszeni. – Panno Calcott, z pewnością rozumie pani... – Ściszymy muzykę i wyłączymy ją o północy, tak jak planowaliśmy. Dzieci muszą iść spać – wtrąca Dinny. – Ale jeśli chce nas pan stąd wykurzyć, nie aresztując wcześniej kilku osób, to lepiej niech pan znajdzie jakiś lepszy powód niż wymyślone skargi z posiadłości. Panie władzo. Hoxteth unosi się gniewem, ramiona szybują w górę. – Jako policjanci mamy obowiązek sprawdzić, co się dzieje, kiedy mamy skargi... – No to sprawdziliście. A teraz spadajcie! – dorzuca Honey, kołysząc gniewnie brzuchem w stronę mężczyzny. Hoxteth dostrzega jej młodość, jej piękno, wybrzuszenie w talii. Rumieni się i zaciska wargi tak mocno, że w kącikach ust pojawiają mu się małe zmarszczki. Kiwa na swoich funkcjonariuszy i ruszają w stronę samochodów. – Wyłączyć muzykę. A do północy wszyscy mają się rozejść. Wrócimy, żeby to sprawdzić – mówi z uniesionym ostrzegawczo palcem. Honey wystawia w odpowiedzi własny, ale policjant już się odwrócił. – Palant – mruczy Patrick. – Pełen młodzieńczego zapału, nie powiem – dodaje. Po odjeździe radiowozów Dinny odwraca się do mnie z uśmiechem, unosi brew.

– Twoje przyjęcie, tak? – pyta rozbawiony. – Och, daj spokój. Zadziałało – odpowiadam. – To prawda. Nigdy bym nie zgadł, że tak zajadle walczysz z systemem – mówi sarkastycznie. – Od razu widać, jak mało o mnie wiesz. Byłam nawet aresztowana. Czy nie należy mi się za to jakieś uznanie? – Zależy, za co zostałaś aresztowana. – Za to, że... rzuciłam w posła jajkiem – przyznaję niechętnie. – Kiepska ze mnie anarchistka. – Kiepska – zgadza się, błyskając zębami w uśmiechu. – Ale masz potencjał. – To było super – chwali mnie Eddie, który zdyszany pojawia się u mojego boku. Obejmuję go i ściskam, zanim zdąży uciec. Beth gotuje na lunch coś, co wypełnia dom parą o zapachu czosnku. Okna są od niej zamglone, a świat zewnętrzny skrył się za strugami deszczu, więc czuję się jak na wyspie. Eddie poszedł do lasu z Harrym, a wraz z parą na piętro sączą się dźwięki V symfonii Sibeliusa. Uznaję to za dobry znak, że Beth wyszukała ją w kolekcji Meredith, a teraz przygotowuje potrawę, którą być może nawet zje. Zastanawiam się, co robią Dinny i Honey w taki deszczowy, przygnębiający dzień. Nie mają pokojów, po których mogliby się szwendać, rzędów książek, muzyki ani telewizji. Ich styl życia jest dla mnie zagadką. Na ich miejscu pewnie siedziałabym w pubie w wiosce. Przez chwilę zastanawiam się, czy ich tam nie poszukać, ale potem mój brzuch skręca się w proteście i przypominam sobie o kacu. Zamiast tego wchodzę na schody prowadzące na strych. Naprawdę pamiętam wuja sierżanta Hoxtetha. Czasami widywałyśmy go w wiosce, kiedy szłyśmy do sklepu po słodycze albo lody. Zawsze się do nas uśmiechał. Przychodził

też do domu, i to nie raz. Na wezwanie Meredith albo Dinsdale’ów. Mieli prawo tu obozować, tak jak powiedział Dinny. Istnieje akt notarialny, tytuł prawny czy coś takiego, który nadał mój pradziadek, zanim ożenił się z Caroline. Służył w wojsku z szeregowym Dinsdale’em, chyba w Afryce. Nikt nie pamięta już szczegółów tej historii, ale po powrocie z wojny Dinsdale potrzebował terenu, na którym mógłby się osiedlić, a sir Henry Calcott mu go dał. Jemu i wszystkim członkom jego rodziny, w wieczne użytkowanie. Mają kopię tego dokumentu, nasz rodzinny prawnik również. Meredith naprawdę to wkurzało. Widywałyśmy sierżanta Hoxtetha w hallu, kiedy czekał niespokojnie na pojawienie się rozwścieczonej Meredith. Wtedy, gdy kazała jednemu z rolników zablokować ścieżkę ogromną prasą do słomy, żeby powstrzymać Cyganów. Gdy dowiedziała się, że nie wszyscy w obozie należą do rodziny Dinsdale’ów, i chciała, żeby eksmitowano pieczeniarzy. Gdy przyłapała kogoś na czerpaniu wody z jednego z koryt na terenie posiadłości i chciała wnieść przeciw niemu oskarżenie. Gdy ze spiżarni stale znikało jedzenie, a z domu różne niewielkie przedmioty i Meredith uparcie obwiniała Dinsdale’ów, dopóki się nie okazało, że gospodyni ma na utrzymaniu starą matkę. Kiedy jeden z psów wędrowców wpadł do ogrodu, a Meredith napędziła mu stracha śrutówką kalibru 12 milimetrów. Mieszkańcy wioski myśleli, że ktoś ich zaatakował. Zarażą moje zwierzęta swoimi chorobami, wyjaśniła zwięźle Meredith. Dawniej wchodziłyśmy czasami na strych, żeby grzebać wśród rupieci. Zawsze miałyśmy wrażenie, że odkryjemy coś ekscytującego, ale szybko nudziły się nam te wszystkie kufry, zepsute lampy, ścinki dywanów, bojler z gorącą wodą, który bulgotał i syczał niczym śpiący smok. W taki deszczowy dzień

jak dziś tu, na górze, panuje ciemność, spora część pomieszczenia jest pogrążona w mroku. Światło wpada tylko przez maleńkie mansardowe okienka, nieliczne i rzadko rozmieszczone, a przy tym pokryte osadem z wody i glonów. Jest tak cicho, że słyszę cichy oddech domu i dźwięczny chichot deszczu w zapchanych rynnach. Sama nie zdając sobie z tego sprawy, chodzę na palcach. Skóra starego czerwonego kufra jest tak wyschnięta i szorstka, że sprawia wrażenie zapiaszczonej, kruszy mi się pod palcami. Przesuwam go do najbliższego okna i wytężam wzrok, żeby sprawdzić, co jest w środku. Na zakurzonej podłodze zostaje po nim ciemniejszy ślad i zastanawiam się, kiedy ostatni raz był przestawiany. W środku znajduję pliki papierów, pudełka, mały, rozpadający się sakwojaż, kilka tajemniczych przedmiotów owiniętych w pożółkłe strony gazet, skórzaną teczkę z notatnikiem. Jeśli to wszystkie osobiste rzeczy Caroline, to nie zgromadziła ich zbyt wiele. A miała na to przecież sto lat życia. Ale w końcu takie stare domy są samowystarczalne. Ich zawartość pozostaje w większości niezmienna, choć mieszkańcy przychodzą i odchodzą. Z zapałem wertuję papiery. Zaproszenia na rozmaite przyjęcia, ulotka rządowa z instrukcją, co robić w razie nalotu, jakieś recepty wypisane ręką lekarza tak nieczytelnym pismem, że nie jestem w stanie ich odcyfrować. Rozwijam kilka papierowych paczuszek, które ukazują złotą puderniczkę i szminkę do kompletu, przepiękny szylkretowy wachlarz, tak delikatny, że ledwie śmiem go dotknąć, srebrny zestaw przyborów toaletowych, inkrustowany macicą perłową – jedwabiście miękkie szczoteczki i pęknięte lusterko; dziwny kościany pierścień ze srebrnym dzwoneczkiem, którego dźwięk zaskakuje mnie w ciszy strychu. Zastanawiam się, co wyróżnia

te przedmioty, w jaki sposób wiązały się z Caroline, dlaczego Meredith ich nie sprzedała, jak wielu innych cennych rzeczy. Po chwili znajduję odpowiedź. Wszystkie są grawerowane, oznaczone jako jej własność. „CC”, wyryte z zawijasem w metalu. Obracam kościany pierścień w palcach, szukając tego samego znaku. Napis, który znajduję na krawędzi zaśniedziałego dzwoneczka, jest mały i niemal wytarty, ale przykuwa moją uwagę. „Dla wspaniałego Syna”. Owijam te skarby z powrotem w papier i odkładam je na miejsce, do kufra. Nie jestem pewna, co się z nimi stanie. Teoretycznie należą teraz do Beth i do mnie, ale w rzeczywistości tak nie jest. Nie należą do nas, tak jak nie należały do Meredith i właśnie dlatego schowała je tutaj. Sakwojaż z szerokim wieczkiem na zawiasach jest pusty. Kiedyś miał różową jedwabną podszewkę, dziś zostały z niej strzępy. Zamiast tego biorę teczkę, tak wypchaną, że owinięta wokół niej tasiemka z trudem utrzymuje zawartość w środku. Wewnątrz są jej listy, wiele z nich wciąż w kopertach. Zgrabne białe koperty, dużo mniejsze od tych, których używa się dziś. Przeglądam je i zauważam, że na większości widnieje ten sam charakter pisma – małe, pochyłe literki wypisane czarnym atramentem. Odrobinę zbyt gęste, by móc nazwać pismo eleganckim. Ostrożnie otwieram jeden z listów i patrzę na koniec. Większość tej korespondencji jest od Meredith i ma znaczki z Surrey. Serce podskakuje mi w piersi. Wracam do pierwszej strony listu, który trzymam w ręku i czytam. 28 kwietnia 1931 roku Kochana Mamo, mam nadzieję, że ten list zastaje Cię w dobrym zdrowiu, a reumatyzm dokucza Ci mniej niż ostatnimi czasy. Ucieszy Cię wiadomość, że zaczynam się tu zadomawiać i stopniowo

przyzwyczajam się do prowadzenia własnego domu – chociaż oczywiście tęsknię za Tobą i za Storton. Charles podchodzi do wszystkiego z dużą swobodą – z jednym zastrzeżeniem: śniadanie ma być podane o ósmej, a kolacja o dziewiątej! Łatwo go zadowolić, a ja mogę ustanowić własne zwyczaje. Dom jest dużo mniejszy niż Storton, z pewnością byłabyś ubawiona tym, jak długo i szczegółowo musiałam instruować służbę, żeby zaprowadzić tu ład! Obawiam się, że przyzwyczaili się do kawalerskiego stylu życia, kiedy nie przywiązuje się wagi do zmian pościeli, odświeżania bukietów czy wietrzenia pokoi gościnnych. To osobliwe uczucie, być sama w domu przez cały dzień, kiedy Charles jest w biurze. Popołudniami zapada tu niespotykana cisza – często obracam się w lewo, chcąc podzielić się z Tobą jakąś uwagą, by przekonać się, że pokój jest pusty! Zapewne powinnam się nacieszyć ciszą i spokojem, zanim zakłóci je tupot małych nóżek... Jestem rozdarta między dwoma uczuciami: ekscytacją w oczekiwaniu na narodziny twojego pierwszego wnuka i potwornym strachem przed tymże wydarzeniem! Powtarzam sobie, że kobiety od lat z powodzeniem rodzą dzieci i że na pewno potrafię to wszystko, co pozostałe przedstawicielki mojej płci. Czy bałaś się, kiedy oczekiwałaś dziecka? Mam nadzieję, że przyjedziesz nas odwiedzić, Mamo – bardzo chciałabym usłyszeć Twoje rady. Dom jest mniejszy niż ten, do którego przywykłaś, ale mimo to wydaje się całkiem wygodny. Zmieniłam zasłony i pościel w największym pokoju gościnnym – dawne były już całkiem wytarte – więc wszystko czeka, gotowe na twój przyjazd. W ogrodzie zakwitły żonkile, które tak lubisz, i można wybrać się na uroczy spacer po okolicy. Napisz mi, czy przyjedziesz i kiedy mogłabym się Ciebie spodziewać. W oczekiwaniu na szczęśliwy

dzień Charles zabronił mi jeździć automobilem, ale w każdej chwili mogę posłać naszego służącego, Hepwortha, żeby odebrał Cię z dworca. To niewielka odległość, a jazda nie byłaby męcząca. Przyjedź koniecznie. Twoja kochająca córka, Meredith W tysiąc dziewięćset trzydziestym pierwszym roku Meredith miała zaledwie dwadzieścia lat. Była dwudziestoletnią mężatką, oczekującą dziecka, które musiała stracić, bo moja mama przyszła na świat jakiś czas później. Czytam list raz jeszcze, usiłując zobaczyć w Caroline matkę, którą ktoś kochał, kogoś, za kim Meredith najwyraźniej tęskniła. Zasmuca mnie ten list i muszę przeczytać go jeszcze raz, żeby zrozumieć dlaczego. Przebija z niego taka samotność. Gdzieś daleko, z dołu Beth woła mnie na lunch. Wsuwam list z powrotem do teczki i wkładam ją pod ramię, a potem schodzę do niej. Deszcz nie ustaje aż do wtorkowego popołudnia. Korci mnie, żeby wyjść z domu. Zazdroszczę Eddiemu, który wraca po zmierzchu, ze skręconymi od wilgoci włosami, ubłocony aż po kolana dżinsów. W jakim wieku zaczyna się zwracać uwagę na zimno, deszcz i błoto? Pewnie mniej więcej wtedy, kiedy przestaje się wszędzie biegać. Ściana w pokoju dziecinnym zionie dziurą po bieliźniarce. Kurz, pajęczyny, niewyblakła farba. Podchodzę do stosu materiałów, które z niej wyciągnęłam, zaczynam je sortować, odkładając na jedną stronę pościel dziecięcą, koronkowe śpioszki, maleńkie poszewki na poduszki i wytworne ubranko do chrztu. Dorzucam też stos tetrowych pieluszek, które znalazłam głęboko na półce, i puchową kołderkę. Nie mam pojęcia, czy którakolwiek z tych rzeczy przyda się Honey i jej dziecku, kiedy się urodzi. Czy w ogóle

będzie miała dla niego łóżeczko? Ale to dobrej jakości bielizna. Gładka w dotyku. Luksusowa. Może spodoba jej się pomysł, żeby owinąć dziecko w drogą pościel, mimo że za pokój dziecinny będzie mu musiał wystarczyć ambulans. Mój wzrok znów przykuwają poszewki w żółte haftowane kwiatki. Notuję w pamięci, żeby sprawdzić, co to za gatunek. Może dzięki temu odkryję, dlaczego tak nie dają mi spokoju. – Gdzie się z tym wszystkim wybierasz? – pyta Beth, kiedy schodzę objuczona na dół. – Zaniosę to Honey. To rzeczy dla dziecka. Pomyślałam, że mogłyby się jej przydać. – Beth marszczy brwi. – Co się stało? – pytam. – Erico, dlaczego próbujesz... – Co? – Przecież wiesz. Po prostu według mnie niepotrzebnie wychodzisz ze skóry, żeby znów się z nimi zaprzyjaźnić. – A czemu nie? Poza tym wcale nie wychodzę ze skóry. To przecież nasi sąsiedzi. Sama świetnie się bawiłaś, rozmawiając z Dinnym na imprezie. – No cóż, zmusiliście mnie, żebym tam poszła, ty i Eddie. Zachowałabym się nieuprzejmie, gdybym z nim nie porozmawiała. Ale... nie sądzę, żebyśmy mieli ze sobą wiele wspólnego. Właściwie nie jestem pewna, czy kiedykolwiek znałyśmy go tak dobrze, jak nam się wydawało. I nie rozumiem, po co chcesz udawać, że wszystko jest tak jak kiedyś. – Oczywiście, że go znałyśmy! O czym ty mówisz? I dlaczego nie miałoby być tak jak kiedyś, Beth? – pytam. Zaciska usta, odwraca wzrok. – Jeśli między wami wydarzyło się coś, o czym nie wiem... – Nie wydarzyło się nic, o czym byś nie wiedziała! – Nie jestem tego taka pewna – mówię. – Poza tym to, że ty

nie chcesz się już z nim przyjaźnić, nie znaczy, że ja mam myśleć tak samo – dodaję pod nosem, ciągnąc torbę w stronę drzwi, a potem wkładam płaszcz. – Erico, zaczekaj! – Beth idzie do mnie przez hall. Odwracam się, szukając w jej twarzy odpowiedzi. Patrzą na mnie zaniepokojone błękitne oczy, pełne rezerwy. – Nie może być tak jak wcześniej. Za dużo się wydarzyło. Za dużo upłynęło czasu! Lepiej po prostu... zapomnieć. Zostawić przeszłość w spokoju – mówi, umykając wzrokiem. Myślę o delikatnej i władczej dłoni Dinny’ego na jej łokciu. – A ja sądzę – mówię dobitnie – że ty już go nie chcesz, ale mnie też nie pozwolisz go mieć. – Mieć? Co to ma znaczyć? – rzuca ostro. Czuję gorąco na policzkach, ale nic nie mówię. Beth bierze długi, urywany oddech. – Powrót do tego miejsca jest dla mnie naprawdę trudny, a teraz ty znów zachowujesz się jak ośmiolatka. Czy nie możesz chociaż raz się powstrzymać? Mieliśmy spędzać tu czas razem. A teraz Eddie znika na całe dnie z tym Harrym, a ty wolisz uganiać się za Dinnym, niż... Nie muszę tu zostać, wiesz? Mogłabym zabrać Eddiego i wrócić na święta do Esher... – Świetny pomysł, Beth. Właśnie na takie nieprzewidywalne zachowanie czeka Maxwell! Żałuję swoich słów, gdy tylko je wypowiem. Beth odsuwa się ode mnie. – Przepraszam – mówię szybko. – Jak możesz mówić mi coś takiego? – pyta cicho, a jej oczy lśnią od łez. Odwraca się i odchodzi. Na zewnątrz biorę głęboki oddech, wsłuchując się w przytłumione głosy gawronów i delikatny szelest przemoczonych liści. Odgłosy życia, zapachy życia w środku

zimy. Nigdy wcześniej ich nie zauważałam. Upuszczam na ziemię torbę z bielizną, nagle dopadają mnie wątpliwości. Siadam na metalowej ławce na skraju trawnika; czuję, jak zimno przenika przez moje dżinsy. Może zaniosę te rzeczy później. Słyszę głosy dobiegające znad strumienia za wschodnim krańcem ogrodu. Przechodzę przez maleńką bramę na skraju trawnika, a potem zbiegam po krzaczastym zboczu. Ziemia nasiąkła wodą po deszczu. Chlupie mi pod stopami. Eddie i Harry stoją w strumieniu, a woda wiruje niebezpiecznie blisko krawędzi ich kaloszy. Po niedawnych deszczach nurt jest szybki, a najszybszy na środku, gdzie strumyk nabiera głębokości dzięki tamie, którą zbudowali po obu stronach z krzemieni i patyków. Spodnie Harry’ego są mokre aż do linii bioder, a wiem, jaka zimna musi być ta woda. – Rick! Zobacz! Przed chwilą prawie udało się nam połączyć brzegi, ale potem część się zawaliła – woła podekscytowany Eddie, kiedy do nich podchodzę. – Ale wcześniej woda sięgała naprawdę wysoko! I to właśnie wtedy nas zmoczyła... – Widzę. Chłopaki, musi wam być strasznie zimno! – Uśmiecham się do Harry’ego, a on odwzajemnia uśmiech i wskazuje na kamień u moich stóp. Schylam się i podaję mu go ostrożnie, ślizgając się na błotnistym brzegu, a on dodaje go do tamy. – Dzięki – rzuca z roztargnieniem Eddie, nieświadomie wyręczając przyjaciela. – Nie jest tak zimno, kiedy już się przyzwyczaisz – wzrusza ramionami. – Naprawdę? – Nie, tak naprawdę to mam cholernie przemarznięte stopy – uśmiecha się szeroko. – Język! – napominam go odruchowo, ale bez przekonania.

– Muszę wam przyznać, że tama jest świetna – ciągnę, stojąc w błocie z rękami na biodrach. – Co zrobicie, kiedy uda się wam ją dokończyć? Powstanie wielkie jezioro! – O to właśnie chodzi! – Rozumiem. Boże, Eddie, cały jesteś w błocie! Ma brunatną maź w rękawach swetra, gdzie wepchnął ją brudnymi rękami, i wzdłuż nogawek sztruksów, w które powycierał ręce. Przez czoło przebiega mu błotnista smuga, tworząc grudki we włosach. – Jakim cudem udało ci się tak pobrudzić? Zobacz, Harry jest czysty! – On ma dalej do ziemi niż ja! – protestuje Eddie. – Rzeczywiście – przyznaję. Chwytając Harry’ego za płaszcz dla równowagi, Eddie rusza w moim kierunku, a jego stopy chwieją się na kamienistym dnie strumienia. – Czy to już pora na lunch? Umieram z głodu – oświadcza, po czym traci równowagę i wychyla się do przodu, zanurzając dłonie w lodowatym błocie. – Już prawie. Wracaj, umyjesz się, możecie to przecież dokończyć później. – Wyciągam rękę, a Eddie opiera się o nią i robi ogromny sus. – Nie, nie ciągnij, Eddie, poślizgnę się! – wołam, ale za późno. Grunt usuwa mi się spod stóp i z głośnym pluskiem siadam na ziemi. – Sorry! – woła Eddie. Harry uśmiecha się, wydając dziwne, sapiące odgłosy, i uświadamiam sobie, że się śmieje. – A więc uważacie, że to śmieszne? – pytam, gdy ślizgając się, usiłuję wstać. Czuję, jak mokre błoto wlewa mi się do majtek. Podciągam spodnie, zostawiając na nich brunatne smugi. Eddie znów się chwieje i stawia z impetem stopę w wodzie, tworząc falę, która zalewa czubki moich butów. – Eddie!

– Sorry! – powtarza, ale tym razem nie potrafi ukryć uśmiechu, a Harry śmieje się jeszcze bardziej. – Małe gnojki! Woda jest lodowata! Proszę! – Wycieram najbardziej ubłocony palec o nos Eddiego. – Masz tu jeszcze trochę! – Wow, dzięki, Rick! A to... to dla ciebie! Wesołych świąt! – Eddie nabiera błota w dłoń i ciska nim we mnie. Breja ląduje na moim jasnoszarym swetrze. Wydaję stłumiony okrzyk, patrząc na zniszczenia, jakich dokonał. Eddie zamiera, jakby nagle się przestraszył, że przesadził. Ściągam z siebie największe błoto i ważę je w dłoni. – Już. Nie. Żyjesz! – wołam, rzucając się na niego. Eddie wybucha śmiechem i mija mnie pędem, biegnie brzegiem i wpada w zarośla. Doganiam go trochę dalej, ale muszę wyrzucić błoto i ogłosić rozejm, zanim pozwoli mi się do siebie zbliżyć. Otaczam go ramieniem, głównie po to, żeby ogrzać pulsujące zimnem palce. Harry szedł za nami, ale teraz zatrzymuje się i wpatruje w górę, w gałęzie głogu, na których dwa drozdy przeklinają się nawzajem. – Idzie z nami? – pytam. Eddie wzrusza ramionami. – On się zawsze zatrzymuje, żeby patrzeć na ptaki i takie tam. Do zobaczenia, Harry! – woła, machając mu. Powinniśmy wejść przez kuchnię, ale drzwi są zamknięte, więc nie mamy wyboru i idziemy od frontu. Zrzucamy buty na zewnątrz – co na niewiele się zdaje, bo skarpetki mamy równie przemoczone i ubłocone. Beth wystawia głowę z kuchni. – Co wyście wyrabiali? – jęczy. – Twoje ubrania! – Eddie wygląda na skruszonego, zerka na mnie po pomoc. – Chyba... zachowywaliśmy się jak ośmiolatki – ryzykuję, przybierając niewinną minkę.

Beth rzuca mi surowe spojrzenie, ale nie potrafi go utrzymać. Jej usta wykrzywia cień uśmiechu. – Może zechcielibyście się przebrać, zanim usiądziemy do lunchu? – pyta. Po południu dzwonię do mamy, żeby sprawdzić, czy wszystko w porządku, i zapytać, na którą planują przyjazd. – Jak wam idzie? Jak się czuje Beth? – rzuca mama mimochodem. Znam ten ton. Tak mimochodem pyta zwykle o ważne rzeczy. Milczę przez chwilę, nasłuchując, czy moja siostra nie kręci się w pobliżu. – Chyba dobrze. Raz lepiej, raz gorzej. – Mówiła coś? Coś o domu? – Nie. A co miałaby powiedzieć? – Och, nic szczególnego. Cieszę się, że zobaczę was obie. I oczywiście Eddiego też. Dobrze się tam bawi? – Chyba żartujesz? Świetnie! Prawie go nie widujemy, całymi dniami bawi się w lesie. Mamo, zrobiłabyś coś dla mnie? – Oczywiście, o co chodzi? – Czy mogłabyś znaleźć drzewo genealogiczne naszej rodziny, które opracowała Mary? I przywieźć je z sobą? – Tak, chyba tak. Jeśli je znajdę. A do czego jest ci potrzebne? – Chcę tylko coś sprawdzić. Słyszałaś kiedyś o tym, że Caroline mogła mieć dziecko, zanim wyszła za lorda Calcotta? – Nie, nigdy. To mało prawdopodobne. Wyszła za niego bardzo młodo. Skąd ci to przyszło do głowy? – Przez zdjęcie, które znalazłam. Pokażę ci, jak przyjedziesz. – No dobrze. Ale wiesz, że z pytaniami o historię rodziny najlepiej iść do Mary. W końcu tak dokładnie ją wtedy zbadała...

– Tak, chyba tak. No dobrze, muszę kończyć. Do zobaczenia wkrótce! Nie mogę zadzwonić do ciotki Mary – matki Henry’ego. Nie mogę rozmawiać z nią przez telefon. Na samą myśl ogarnia mnie nieznośne uczucie, jakby powietrze tężało mi w płucach. Schowałam się na pogrzebie Meredith. Wstydzę się tego, ale naprawdę schowałam się przed nią za wielką wiązanką lilii. Przed snem kładę sobie teczkę Caroline na kolanach i czytam do poduszki kilka innych listów od Meredith. Niektóre pochodzą z okresu jej studiów i opisują surowego nauczyciela dobrych manier, intrygi w akademiku, wyprawy na zakupy do miasta. Potem zaczynają się samotne listy z Surrey. Kartkuję jeszcze kilka i nagle w jednej z kieszonek teczki znajduję kopertę zaadresowaną zupełnie innym pismem. W dotyku list przypomina zasuszone liście, wyjmuję go ostrożnie i rozkładam. Pojedyncza kartka, jeden akapit. Dużo większe litery niż u Meredith, mocno odciśnięte na papierze, kreślone jakby w pośpiechu. Data to piętnasty marca tysiąc dziewięćset piątego roku. Caroline, otrzymałam Twój list dziś rano i wzbudził on we mnie niemałe obawy. Twój niedawny ślub i delikatny stan to powody do radości, a nikt nie cieszy się bardziej niż ja, widząc, że związałaś się z takim mężczyzną jak lord Calcott, który ma odpowiedni status, aby zapewnić Ci wszystko, czego potrzeba do szczęśliwego życia. Wykazałabyś się niezwykłą lekkomyślnością, wystawiając swoją obecną pozycję na niepotrzebne ryzyko. Niezależnie od tego, co chciałabyś wyznać, nalegam, byś dołożyła wszelkich możliwych starań, aby wszystkie kwestie związane z Twoim wcześniejszym życiem w Ameryce pozostały

w Ameryce. Wracanie do tych spraw niczemu ani nikomu nie służy. Bądź wdzięczna za swoją szansę na nowy początek, za szczęśliwą okoliczność jakże fortunnego małżeństwa, i niech to będzie ostatni raz, kiedy poruszamy ten temat. Jeśli w jakikolwiek sposób przyniesiesz wstyd lub sprowadzisz hańbę na siebie lub naszą rodzinę, nie pozostawisz mi wyboru – będę musiała zerwać z Tobą wszelkie kontakty, chociaż wielce by mnie to zasmuciło. Twoja Ciotka, B. Słowa „pozostały w Ameryce” podkreślono tak mocno, że pióro prawie przerwało papier. Ostrym, gwałtownym ruchem. W ciszy po przeczytaniu tych dobitnych słów myślę o wszystkich sekretach, zalegających w tym domu niczym kurz i cienie w kątach pokoju. W Wigilię przyjeżdżają nasi rodzice, a kiedy znajomy samochód parkuje na podjeździe, mam wrażenie, że to jakiś cud. Dowód na istnienie świata zewnętrznego, dowód na to, że ten dom, Beth i ja, wciąż do tego świata należymy. Rano zamierzałam zatrzymać Eddiego w domu – zasugerowałam Beth, że tak wypada – ale wstał przed nami i wyszedł. W zlewie stoi miska z zasychającymi płatkami kukurydzianymi, na stole – pół szklanki soku pomarańczowego. – Obawiam się, że zgubiłyśmy waszego wnuka – mówię, całując tatę i wyjmując torby z tylnego siedzenia. Niefortunne sformułowanie. Mama jest zdezorientowana. – Co się stało z Eddiem? – pyta. – Znalazł sobie przyjaciela, Harry’ego. Obozuje tu, zupełnie jak... No właśnie. Stale siedzą w lesie. Prawie go nie widujemy – mówi Beth, a my widzimy, że ją to niepokoi.

Odrobinę. – Obozuje? Nie chcecie chyba powiedzieć... – Jest tu Dinny. I jego kuzyn Patrick, i kilka innych osób – wtrącam mimochodem. Ale nie mogę powstrzymać uśmiechu. – Dinny? Chyba żartujesz? – mówi mama. – No proszę! – dodaje tata. – Hm, no tak, to teraz już wiesz, jak my się kiedyś czuliśmy – mówi mama do Beth, całując ją w policzek i wchodząc do środka. Wymieniamy z Beth spojrzenia. Nie przyszło nam to do głowy. Beth jest podobna do naszej mamy. Zawsze tak było, ale z wiekiem ich podobieństwo staje się coraz bardziej widoczne. Obie mają szczupłą figurę Meredith, delikatne kości twarzy, wysmukłe, artystyczne dłonie. Meredith ścinała włosy na krótko i nawijała je na wałki, ale mama pozwala swoim rosnąć swobodnie i Beth też nosi długie, nieujarzmione pasma. I obie mają w sobie to coś, czego mi brakuje. Podejrzewam, że chodzi o wdzięk. Ja jestem bardziej podobna do ojca. Niższa, szersza, bardziej niezdarna. Tata i ja obijamy sobie palce stóp. Zaczepiamy rękawami o klamki, przewracamy kieliszki z winem, nabijamy sobie siniaki, uderzając się o kanty stolików, nogi krzeseł, blaty kuchenne. Uwielbiam w sobie tę cechę, bo pochodzi od niego. Pijemy kawę i podziwiamy drzewko, które przyjechało wczoraj i teraz piętrzy się przy schodach. Wszystkie ozdoby, które kupiłyśmy, okazały się zbyt skromne. Giną w gęstych gałęziach. Ale lampki migoczą, a zapach żywicy wypełnia każdy zakątek domu, stale przypominając o świętach. – Trochę ekstrawaganckie, nie sądzisz, kochanie? – pyta tata Beth, która obojętnie unosi brwi.

– Musiałyśmy jakoś ożywić ten dom. Dla Eddiego – wyjaśnia. – No tak, wszystko jasne – wycofuje się tata. Ma na sobie czerwony sweter; siwe włosy sterczą mu na głowie zupełnie jak czupryna Eddiego, a gorąca kawa zaróżowiła mu policzki. Wygląda na miłego, dobrodusznego człowieka – i taki właśnie jest. Słyszymy walenie do drzwi, a kiedy je otwieram, zastaję na progu Eddiego i Harry’ego, jak zwykle mokrych i zasapanych. – Cześć, Rick! Przyszedłem przywitać się z babcią i dziadkiem. I powiedziałem Harry’emu, że może obejrzeć choinkę. Może, prawda? – Oczywiście, że może, ale ani kroku dalej w tych butach! Eddie jest przytulany, całowany, przepytywany. Tata wyciąga rękę do Harry’ego, ale Harry obrzuca ją obojętnym wzrokiem. Zamiast tego podchodzi do choinki i kuca, by przyjrzeć się jej od dołu, jakby chciał ją zobaczyć z najbardziej imponującej perspektywy. Tata rzuca mi zdziwione spojrzenie, więc bezgłośnie poruszam ustami: „Powiem ci później”. Postanawiamy zatrzymać Eddiego w domu, ponieważ zbliża się pora lunchu. Wysyłamy Harry’ego do domu z pudełkiem babeczek bakaliowych Beth, za które zabiera się już na trawniku. – Wydaje się całkiem przyjemny – mówi mama łagodnie. – Jest czadowy. Zna wszystkie najlepsze miejsca w lesie; wie, gdzie rosną grzyby i gdzie borsuki mają gniazda – broni swojego przyjaciela Eddie. – Borsuki mają nory, a nie gniazda, Eddie, i mam nadzieję, że nie bawiłeś się grzybami. To naprawdę niebezpieczne! – mówi mama. Widzę, że Eddie zaczyna tracić cierpliwość. – Harry wie, które można jeść – mruczy urażony.

– Pewnie, że wie. Wszystko w porządku, mamo – potwierdzam, żeby ją uspokoić. A do Eddiego szepczę: – Starsi ludzie nie wiedzą, że czadowy to znaczy fajny. Przewraca oczami i czmycha po schodach, żeby się przebrać. – To dobrze, że ma przyjaciela, z którym się bawi na dworze. W szkole stale siedzi zamknięty w czterech ścianach – mówi stanowczo Beth. Mama podnosi dłoń. – Nie chciałam nikogo krytykować! W końcu wy też w czasie wakacji spędzałyście w lesie mnóstwo czasu z Dinnym. – Ale chyba ci to nie przeszkadzało? – pyta z niepokojem Beth. Teraz dużo lepiej rozumie, że rodzice mogą się czuć zaniedbywani przez dzieci. Mama i tata spoglądają na siebie, a tata posyła mamie uśmiech. – Nie, właściwie to nie – odpowiada mama. – Oczywiście, byłoby miło, gdybyście chciały spędzać z nami trochę więcej czasu... – Urywa na chwilę. Beth i ja zerkamy na siebie, skruszone, a mama wybucha śmiechem. – Dziewczynki, nie przejmujcie się! To były po prostu początki syndromu pustego gniazda, nic więcej. – Nie wiem, jak ja to wytrzymam, kiedy Eddie wyjedzie na studia. Już teraz mi ciężko, kiedy cały tydzień spędza w internacie – mruczy Beth, zakładając ręce na piersi. – Będziesz za nim strasznie tęsknić i go rozpieszczać, kiedy będzie przyjeżdżał, a do tego znajdziesz sobie nowe hobby. Tak jak wszystkie matki, córeczko – mówi mama, obejmując ją za kościste ramiona. – Poza tym masz jeszcze dużo czasu – przypominam. – W końcu ma dopiero jedenaście lat.

– Tak, ale pięć sekund temu był jeszcze dzidziusiem – mówi Beth. – Szybko dorastają – kiwa głową tata. – Ale powinnaś się z tego cieszyć, Beth! Po sześciu latach z nastoletnim chłopakiem w domu pewnie będziesz zachwycona, że wyjeżdża na studia! – Pomyśl tylko, ile cię jeszcze czeka zabawy: kłótnie o to, o której ma wrócić do domu, nauka prowadzenia samochodu i pierwsze dziewczyny, które zostają na noc. Magazyny porno pod łóżkiem... zaglądanie mu w otępiałe oczy rano i zastanawianie się, jakie narkotyki brał poprzedniej nocy... – Erico! Daj spokój! – upomina mnie mama, kiedy oczy Beth rozszerzają się z przerażenia. – Przepraszam – uśmiecham się. – Rick, chyba za długo uczysz w szkole. – Tata chichocze. Beth patrzy na mnie z uniesionymi brwiami. – Syndrom zadowolonej ciotki, oto twój problem. Możesz się przyglądać, jak przez to wszystko przechodzę, i śmiać się w kułak, kiedy coś mi nie wychodzi i rwę włosy z głowy – mówi oskarżycielsko. – Przestań, Beth. Żartowałam. Fantastycznie się sprawdzasz jako matka – zapewniam ją. – Spróbujcie babeczek bakaliowych, Beth przeszła samą siebie – dorzucam pośpiesznie, żeby nie zapadło milczenie, podczas którego wszyscy przypomnimy sobie niedawną sytuację, kiedy się zupełnie nie sprawdziła. Później pokazuję mamie fotografie, które dla niej odłożyłam. Nazywa ludzi przez mnie nierozpoznanych – dalszych i nieżyjących już krewnych, którzy odeszli, pozostawiając po sobie tylko twarze na kliszy i krople krwi w naszych żyłach. Podaję jej nowojorskie zdjęcie Caroline z dzieckiem na lewym ręku. Przyglądając się mu, mama marszczy brwi.

– Tak, to na pewno Caroline. Te jej jasne oczy! Była uderzająco piękna, prawda? – Ale co ona robiła w Nowym Jorku? I czyje to dziecko, skoro wyszła za lorda Calcotta dopiero w tysiąc dziewięćset czwartym roku? Myślisz, że mieli dziecko przed ślubem? – Jak to, co robiła w Nowym Jorku? Przecież ona pochodziła z Nowego Jorku! – Caroline była Amerykanką? Dlaczego nikt mi nigdy o tym nie powiedział? – Nie zauważyłaś? Ten jej akcent... – Mamo, od kiedy pięciolatki zwracają uwagę na akcent? Poza tym była już bardzo stara. Prawie się nie odzywała. – No tak – kiwa głową mama. – No dobrze, to wyjaśnia, dlaczego była w Nowym Jorku w roku tysiąc dziewięćset czwartym. A kim jest to dziecko? – naciskam. Mama bierze głęboki oddech, wydyma policzki. – Nie mam pojęcia – mówi. – Niemożliwe, żeby miała z Henrym dziecko przed ślubem, nie tylko dlatego, że wybuchłby ogromny skandal. Poznała go dopiero pod koniec roku tysiąc dziewięćset czwartego, kiedy przyjechała do Londynu. Niedługo potem, w tysiąc dziewięćset piątym, pobrali się. – A może była mężatką już wcześniej? Może przywiozła to dziecko z sobą? – Nie, nie wydaje mi się. Naprawdę, lepiej zapytaj o to Mary. Z tego, co wiem, Caroline przyjechała z Nowego Jorku jako bogata dziedziczka, mając dwadzieścia jeden albo dwadzieścia dwa lata, szybko poślubiła mężczyznę z tytułem i to wszystko. Kiwam głową, dziwnie rozczarowana.

– Może to dziecko jej przyjaciółki. Mogła być jego matką chrzestną. Kto wie? – mówi mama. – Możliwe – zgadzam się. Biorę od niej zdjęcie, przyglądam mu się uważnie. Szukam lewej dłoni Caroline, a konkretnie jej palca serdecznego, ale ginie w fałdach ubranka tajemniczego dziecka. – Mogę je zachować? Tylko na trochę? – pytam. – Oczywiście, kochanie. – Ja... przeczytałam kilka jej listów. Listów Caroline. – Mam dziwne opory, żeby się do tego przyznać. To jak czytanie czyjegoś pamiętnika, nawet po jego śmierci. – Przywiozłaś to drzewo genealogiczne? Znalazłam list od jakiejś ciotki B. – Proszę. Obawiam się, że strona Caroline jest rozrysowana dość pobieżnie. Mary bardziej zainteresował ród Calcottów, a wszystkie akta rodziny Caroline są oczywiście w Ameryce. Właściwie po stronie Caroline nie ma nic poza imionami jej rodziców. Żadnych ciotek ani wujów, tylko mała gałązka z boku, zanim Caroline dołączyła do głównego pnia w tysiąc dziewięćset piątym roku. Caroline Fitzpatrick – tak się wtedy nazywała. Przyglądam się temu nazwisku przez chwilę w oczekiwaniu, chociaż właściwie nie wiem, na co. – W tym liście jej ciotka, czyli ciotka B., pisze, że to, co wydarzyło się w Ameryce, musi tam pozostać, a Caroline nie powinna narażać na szwank małżeństwa z lordem Calcottem. Wiesz coś na ten temat? – Nie. Obawiam się, że nie. – A może urodziła dziecko, zanim tu przyjechała i wzięła ślub? – Po pierwsze, gdyby tak było, to nie znalazłaby męża. W tamtych czasach dobrze wychowane dziewczęta nie miewały nieślubnych dzieci. To byłoby nie do pomyślenia.

– Chyba że miała innego męża przed lordem Calcottem! Znalazłam coś na strychu, w kufrze, do którego Meredith schowała wszystkie rzeczy Caroline. I widnieje na tym napis „Dla wspaniałego Syna” – mówię. Mama unosi lekko brwi, zastanawia się. – Pewnie należało do Clifforda. Co to jest? – Nie wiem. Jakiś dzwoneczek. Pójdę po niego później i ci pokażę. Rozmawiając, wchodzimy do salonu. Mama podnosi każde zdjęcie z pianina i przygląda się mu uważnie, a przez jej twarz przepływają różne emocje. Pociera kciukiem szkiełko na ślubnym portrecie Charlesa i Meredith. Drobna, daremna pieszczota. – Tęsknisz za nią? – pytam. Na pozór to głupie pytanie do osoby, której zmarła matka. Ale Meredith była inna. – Oczywiście. Tak, tęsknię. Trudno byłoby nie tęsknić za kimś, kto umiał skupiać na sobie uwagę tak jak moja matka. – Mama uśmiecha się, odkłada fotografię, wyciera ślady palców ze szkiełka miękkim rękawem swetra. – Dlaczego ona taka była? To znaczy, dlaczego zawsze była taka... wściekła? – Caroline traktowała ją okrutnie – mama wzrusza ramionami. – Nie chodzi o okrucieństwo fizyczne ani nawet słowne... Być może nawet nie robiła tego świadomie; ale kto wie, jak cierpi dziecko, które nie jest kochane? – Nie potrafię sobie tego wyobrazić. Nie rozumiem, jak matka może nie kochać swojego dziecka. Ale w takim razie na czym polegało jej okrucieństwo? – Miała tysiące sposobów i sposobików. – Mama wzdycha, zastanawia się przez chwilę. – Na przykład Caroline nigdy nie kupiła jej żadnego prezentu. Ani razu. Ani na urodziny, ani na

Boże Narodzenie, nawet kiedy Meredith była mała. Ani w dniu jej ślubu, ani kiedy się urodziłam. Nigdy. Wyobrażasz sobie, jak coś takiego może podkopać wiarę w siebie? – Ale skoro nigdy nie dostała prezentu, to może nie wiedziała, że powinna się ich spodziewać? – Każde dziecko wie, że na urodziny dostaje się prezenty, Erico. Wystarczy czytać bajki, żeby się o tym dowiedzieć. Poza tym służba dawała jej różne drobiazgi, kiedy była mała. Matka opowiadała mi, ile dla niej znaczyły. Pamiętam, że wspominała mi o króliku. Kiedyś dostała od gospodyni króliczka. – Strasznie smutne... – mówię. – Czy Caroline nie uznawała prezentów? – Mam wrażenie, że zwykle o tym nie pamiętała. Właściwie jestem przekonana, że nie wiedziała, kiedy Meredith ma urodziny. Tak, jakby wcale jej nie urodziła. – Ale skoro Caroline traktowała ją tak okropnie, to czemu Meredith była jej tak oddana? Czemu przeprowadziła się tu z tobą i z Cliffordem po śmierci twojego ojca? – No cóż, niezależnie od swojego okrucieństwa, Caroline nadal była jej matką. Meredith kochała ją i zawsze próbowała... dowieść jej, że jest czegoś warta. – Mama wzrusza ramionami ze smutkiem, podnosi pokrywę pianina i naciska klawisz. Wysoki ton unosi się, wypełnia pokój cudownym dźwiękiem. – Nigdy nie pozwalała nam grać na tym pianinie. Najpierw trzeba było osiągnąć pewien poziom. Musieliśmy ćwiczyć na tym starym gruchocie w pokoju dziecinnym. Clifford nigdy nie grał dość dobrze, ale ja tak. Tuż przed wyjazdem na studia. – W rzeczach Caroline znalazłam mnóstwo listów od Meredith. Bije z nich smutek, jakby zawsze była mniej lub bardziej samotna, nawet po ślubie. – Och – wzdycha mama. – Nie pamiętam mojego ojca, więc

nie wiem, jak się między nimi układało. Myślę, że go kochała, nawet bardzo. Może za bardzo. Caroline powiedziała mi kiedyś, że utrata takiej miłości pozostawia w sercu lukę, której nie sposób wypełnić. Pamiętam dokładnie te słowa, bo tak rzadko się do mnie odzywała, do Clifforda zresztą też... Zdawała się prawie nie zauważać nas, dzieci. Obserwowałam mamę w ogrodzie i aż podskoczyłam na dźwięk jej głosu, bo nie słyszałam, kiedy się zakradła i stanęła za moimi plecami. – Czyli wtedy mogła jeszcze chodzić? – Oczywiście, że mogła! Nie zawsze była stara. – Ale dlaczego Caroline nie kochała Meredith? Nie rozumiem. – Ja też nie, kochanie. Twoja prababka była dziwną kobietą. Bardzo chłodną. Czasami siadałam koło niej i próbowałam z nią rozmawiać, ale wkrótce przekonywałam się, że zupełnie mnie nie słucha. Po prostu patrzyła na wskroś przez ciebie tymi swoimi szarymi oczami. Nic dziwnego, że Meredith tak szybko wyszła za mąż. Musiała być zachwycona, że znalazła kogoś, kto słucha, co ma do powiedzenia! – To niesamowite, że jesteś taka normalna. Że jesteś taką dobrą matką. – Dziękuję, Erico. Oczywiście, to także zasługa twojego ojca. Mojego rycerza w lśniącej zbroi. Gdybym wróciła tu po studiach i została na tyle długo, by je obie znienawidzić... to kto wie? – Może nie wszyscy nadają się na rodziców. Nie wyobrażam sobie Meredith jako czułej mamusi... – Nie, ale przeważnie była dobrą matką. Oczywiście, surową. Ale kiedy byliśmy mali, nie była taka... ostra, jak po kilku spędzonych tu latach. Caroline słabła i wymagała dużo opieki. Myślę, że matka była tym rozgoryczona. Starała się dla

nas najlepiej, jak umiała, ale nie sądzę, by kiedykolwiek otrząsnęła się po stracie mojego ojca i pogodziła z tym, że jej życie zaczęło się i skończy tutaj, razem z Caroline, w tym starym domu. Ale Clifford i ja chyba wyrośliśmy na ludzi? – pyta mnie z nagłym smutkiem. Przechodzę przez pokój i przytulam ją. – I to jakich! – Przyszedłem po kilka buziaków! – oznajmia tata z uśmiechem, wymachując gałązką jemioły. Po kolacji wkładamy wszystkie prezenty pod choinkę. Eddie wygląda jak miniaturowy dżentelmen w swoim granatowym szlafroku z monogramem, piżamie w paski i czerwonych filcowych kapciach. Sprawdza podpisy na prezentach i ostrożnie ustawia każdą paczkę według sobie tylko znanego klucza. Pijemy brandy, słuchamy kolęd. Na zewnątrz deszcz zalewa dom strugami wody. Brzmi to tak, jakby ktoś ciskał w okna garściami żwiru. Kiedy się wsłuchuję w ten dźwięk, przeszywa mnie dreszcz. Gdzieś koło północy deszcz ustaje, chmury się rozstępują, a na nocnym niebie pojawia się jasny księżyc. Oświetla zielone pnącza na tapecie w moim pokoju, jednodrzwiową szafę, łukowe okno, wychodzące na wschód, na podjazd. Na nagim orzechu siedzi stado gawronów, a ich gniazda przypominają strupki na chudych gałązkach. Nie mogę zasnąć. Gdy tylko zaczynam zapadać w sen, mój umysł zwiększa obroty, stawiając mi przed oczami mnóstwo twarzy, nazwisk i wspomnień, które zbijają mnie z tropu. Czasem tak działa na mnie brandy. Muszę wyciągnąć z tej gmatwaniny każdą myśl po kolei, rozsupłać ją i pozwolić jej odpłynąć. Zachowuję jednak wspomnienia o Dinnym. Ich się nie pozbywam. Dodaję nowe do wysłużonych, słonecznych wizji. Teraz wiem, jak wygląda w zimowym

świetle, w deszczu. Wiem, jak wygląda w blasku ogniska. Wiem, jak działa na niego alkohol; wiem, z czego się utrzymuje, jak mieszka. Wiem, że ten szeroki, leniwy dziecięcy uśmiech wydoroślał, zmienił się, przerodził w przelotny błysk na jego ciemnej twarzy. Wiem, że ma do nas żal, do Beth i do mnie. I może niedługo zrozumiem, dlaczego. Świąteczny poranek upływa nam wśród przyjemnej krzątaniny, na przygotowywaniu jedzenia, piciu szampana i brodzeniu w podartych papierach po prezentach. Tata pomaga Eddiemu rozpakować nową konsolę do gier i razem eksperymentują z nią na zupełnie nienadającym się do tego telewizorze w gabinecie, podczas gdy my, kobiety, przejmujemy władzę w kuchni. Indyk z trudem mieści się w piekarniku. Musimy na siłę wcisnąć mu do środka nogi, więc koniuszki czernieją w miejscach, w których dotykają ścianek. – To nic. I tak wszyscy wolą pierś – mówi mama do Beth, która nerwowo rozpędza dłonią smugi dymu z pieca. Mięso będzie się piekło wiele godzin, więc Beth idzie się położyć, wymawiając się lekkim bólem głowy. Wychodząc, rzuca nam nieme, gniewne spojrzenie. Wie, że będziemy teraz o niej rozmawiać. Nie wiem, czy w takich chwilach śpi, czy tylko leży, wpatrując się w szpary na suficie, obserwując, jak pająki oplatają swoimi nićmi abażur. Mam nadzieję, że śpi. Mama i ja osuwamy się na ławy w kuchni i łapiemy za ręce przez stół. Chociaż obie mamy ochotę porozmawiać o Beth, nie wiemy, jak zacząć. Przerywam ciszę. – W jednej z szuflad Meredith znalazłam mnóstwo wycinków i zdjęć z gazet. Wycinków o Henrym – dodaję niepotrzebnie. Mama wzdycha, wysuwa dłoń z mojego uścisku. – Biedny Henry – mówi i przesuwa palcami po czole, odgarniając nieistniejący kosmyk.

– Wiem. Dużo o nim myślę. O tym, co się stało... – O czym ty mówisz? – pyta ostro mama. Podnoszę wzrok z paznokcia, który czyściłam. – O tym, że zniknął. O jego zaginięciu – odpowiadam. – Aha. – Czemu pytasz? Jak myślisz, co się z nim stało? – Nie wiem! Nie mam pojęcia. Przez jakiś czas myślałam, że... że może ty i Beth wiecie więcej, niż mówicie... – Myślisz, że miałyśmy z tym coś wspólnego? – Nie, oczywiście, że nie! Sądziłam, że może kogoś chronicie. – Mówisz o Dinnym. – Robi mi się gorąco. – No dobrze, że chronicie Dinny’ego. On miał charakterek, ten wasz młody bohater. Ale, Erico, Henry zniknął! Został porwany, jestem tego pewna. Ktoś go porwał, uprowadził i już. Gdyby coś, cokolwiek, stało mu się na terenie posiadłości, policja na pewno znalazłaby jakieś dowody. Został porwany, to wszystko – kończy, znów spokojna. – To było straszne, potworne, ale jedynym winnym jest ten, kto go uprowadził. Na świecie jest wielu niebezpiecznych ludzi, a Henry miał po prostu pecha, że spotkał jednego z nich. – Pewnie tak – mówię. To mnie nie przekonuje. Przypominam sobie, jak Eddie wrzucił kamień do stawu, a pode mną ugięły się kolana. – Nie rozmawiajmy dziś o tym, dobrze? – W porządku. – Jak się czuje Beth? – Średnio na jeża. Teraz jest trochę lepiej. Kilka dni temu poszłyśmy do obozu na imprezę, rozmawiała trochę z Dinnym i wydawało mi się, że to ją podniosło na duchu. A teraz, kiedy przyjechaliście tu z tatą...

– Poszłyście na imprezę z Dinnym? – pyta mama z niedowierzaniem. – Tak. A co? – Nic – wzrusza ramionami. – Tylko wydaje mi się to dziwne, że po tych wszystkich latach znów się z nim przyjaźnicie... – Nie przyjaźnimy się z nim. Ale jesteśmy teraz sąsiadami. Przynajmniej chwilowo. On... no, wiesz. Tak naprawdę niewiele się zmienił, zresztą ja też, więc... – Przez jedną straszną chwilę boję się, że się zarumienię. – Był taki zakochany w Beth, sama wiesz... Kiedy mieli po dwanaście lat – mówi mama i uśmiecha się, przywołując w pamięci tamten czas. – Podobno pierwszej miłości nigdy się nie zapomina. Dopijam resztkę szampana, wstaję po następną butelkę. Zwiastujące rumieniec gorąco sięga coraz wyżej, aż do nosa, zaraz może wycisnąć mi z oczu łzy. – Do roboty! Te ziemniaki same się nie obiorą – uśmiecham się, podając jej ostry nożyk. – Jak długo Beth będzie odpoczywać? – Jakąś godzinę. Dość długo, żeby ominęło ją obieranie kartofli, tego możesz być pewna. Zapada zmierzch i muszę wytężać wzrok. Nie ma jeszcze nawet piątej, ale moje stopy są tylko niewyraźną plamą na ziemi. Zahaczają o kępki roślin, gałązki i korzenie, których nie widzę. Idę po Eddiego. Robię obchód obozu, ale panuje tam cisza. Nadal nie jestem pewna, do kogo należą poszczególne wozy; wydają się tak szczelnie zamknięte przed światem, że nie mam odwagi pukać do drzwi i pytać o Harry’ego. Wchodzę do lasu, ale tam jest jeszcze ciemniej. Powinnam była wziąć latarkę. Noc zapada szybko, pokonując zmęczone dniem światło.

– Eddie! – wołam, ale brzmi to żałośnie. Pamiętam zwarte formacje ekip poszukiwawczych przeczesujących te lasy dwadzieścia trzy lata temu. Pięć dni po jego zniknięciu nadal się nie poddawały. Ponure miny, psy szarpiące smycze. Trzaskanie i szum CB radia. „Henry!”, wołali wyraźnie i donośnie, ale i tak byli skrępowani, zażenowani, jakby wiedzieli, że wykrzykują to imię na próżno, bo dotrze tylko do ich własnych uszu. W tamten weekend była brzydka pogoda – jak zwykle w sierpniowe dni wolne od pracy. Ostatnie podrygi Huraganu Charley, smagającego Wielką Brytanię wiatrem i deszczem. – Eddie! – próbuję jeszcze raz, tak głośno, jak potrafię. Kiedy nieruchomieję, otacza mnie zdumiewająca cisza. Wychodzę z lasu za stawem na deszczówkę. Na horyzoncie majaczy niewyraźnie kurhan. Obchodzę skraj pola wzdłuż ogrodzenia i zawracam w stronę domu. Stopniowo z ciemności wyłaniają się postaci nad wodą. Dwie duże, jedna mała. Wypuszczam powietrze z płuc, po plecach przebiega mi dreszcz. Nawet nie wiedziałam, jak bardzo się boję. Harry, Eddie, Dinny. Mogli stać się bohaterami jakieś przerażającej historii, ale stoją tu, przy stawie, i puszczają kaczki w niemal zupełnych ciemnościach, w dzień Bożego Narodzenia. – Kto to? – pyta Eddie, kiedy mnie zauważają. Ma cienki, piskliwy głos. – To ja, głuptasie – mówię, wyśmiewając własny strach jego kosztem. – A, cześć, Rick! – mówi. Harry wydaje z siebie dziwny gwizd – pierwszy prawdziwy dźwięk, jaki od niego usłyszałam. Podbiega do mnie wzdłuż brzegu dużymi, niezdarnymi susami. Wstrzymuję oddech, czekam, aż się poślizgnie albo potknie, ale nic takiego się nie dzieje. Podaje mi mały, płaski, prawie trójkątny kamyk. Niemal

widzę jego uśmiech. – Chce, żebyś spróbowała – wyjaśnia Dinny. Podchodzę do nich ostrożnie. Obracam kamyk w dłoni. Jest ciepły, gładki. – Przyszłam po Eddiego. Pora wracać do domu, tu jest całkiem ciemno! – mówię do Dinny’ego. Czuję się rozdrażniona, niespokojna. Woda rozciąga się czernią u naszych stóp. – Musisz chwilę poczekać, aż oczy się przyzwyczają, to wszystko – odpowiada Dinny, a pozostali wracają do swoich kamieni, płaskiej tafli czarnej wody i liczenia białych błysków w ciemności. – Tak czy inaczej, powinniśmy wracać. Przyjechali moi rodzice... – Tak? Pozdrów ich ode mnie. – Dobrze, pozdrowię. – Staję obok niego, tak blisko, że nasze rękawy się stykają. Wszystko mi jedno, czy się mu narzucam. Muszę mieć coś, czego mogłabym się złapać, co mnie zatrzyma na brzegu. Słyszę, jak oddycha, słyszę, jaki kształt tworzy na tle echa stawu. – Nie puścisz kaczki? – Wydaje się tym rozbawiony. – Ledwo widzę wodę. – To co? Wiesz, że tam jest. – Rzuca mi spojrzenie z ukosa. Widzę tylko jego sylwetkę, mam ochotę położyć mu dłonie na twarzy, żeby sprawdzić, czy się uśmiecha. – No dobra, to spróbuję. Podchodzę ostrożnie do brzegu, znajduję oparcie dla stóp. Kucam, robię zamach, a potem puszczam kamień i podążam za nim wzrokiem po tafli czarnej, przejrzystej wody. Raz, dwa, trzy... liczę pluski, a potem potykam się, świat zaczyna wirować mi przed oczami, stopy ślizgają się na brzegu i wyrywa mi się stłumiony okrzyk. Jak mogłam posłać niewinny kamień w tę nieprzeniknioną czeluść.

– Trzy! Też coś! Harry przed chwilą miał siedem – woła do mnie Eddie. Czuję dłonie Dinny’ego pod pachami i staję na nogi dzięki jego kojącej sile. Panika niemal rozsadza mi piersi. – To raczej nie najlepsza noc na pływanie – mruczy pod nosem Dinny. Kręcę głową, zadowolona, że nie widzi mojej twarzy, łez w moich oczach. – Chodź, Eddie, wracamy do domu – mówię lekko załamującym się głosem. – Ale ja dopiero... – Natychmiast! Eddie wzdycha, uroczyście przekazując Harry’emu resztę kamyków. Przesypywane z dłoni do dłoni, wydają miły, wesoły odgłos. Odchodzę od brzegu i ruszam z powrotem w kierunku domu. – Erico! – woła mnie Dinny. Odwracam się, a on się waha. – Wesołych świąt – mówi. Czuję, że zamierzał powiedzieć coś innego, ale chociaż chciałabym się dowiedzieć, o co naprawdę chodziło, nie mam siły teraz go o to pytać. – Wesołych świąt, Dinny – odpowiadam.

Utrata 1903–1904 Gdy nadeszło lato, ciało Sroki zdawało się pęcznieć z dnia na dzień, by pomieścić rosnące dziecko. Poruszała się z osobliwym wdziękiem, a jej ruchy, równie przemyślane jak dotychczas, nabrały płynności. Mimo tuszy poruszała się zwinnie, omijając meble i pokonując wąskie drzwi ziemianki, którą dzieliła z Joem. Caroline nie spuszczała jej z oka. Patrzyła i myślała, a jej sercem zawładnęły podejrzenia, które na zmianę potwierdzała i odrzucała po dwadzieścia razy dziennie. Ale najsilniejszym uczuciem była zazdrość. Z każdym calem, który przybywał Indiance w pasie, rosła w niej gorycz i ból. Jeśli cokolwiek mogło ją zmusić do wyjścia z domu na letnie słońce, to właśnie te uczucia. Drewniany dom nie mógł powstrzymać żaru tak jak grube mury nowojorskich kamienic. Caroline zdała sobie sprawę, że w Nowym Jorku nawet w gorące dni nie panował taki upał i że nigdy wcześniej nie musiała funkcjonować w tak wysokiej temperaturze. Ale opanowanie Sroki i słowa Hutcha na przyjęciu noworocznym trafiły Caroline do serca, dlatego któregoś dnia, kiedy niebo o świcie zasnuwało kilka chmur, a na zewnątrz było nieco chłodniej niż zwykle, postanowiła wyjść z domu. Wzięła koszyk z niedawno dojrzałym arbuzem, trochę herbatników i butelkę toniku, zawiązała wstążkę swojego kapelusika od słońca w kokardę pod brodą i wyruszyła w kierunku najbliższej farmy, która należała do irlandzkiej rodziny nazwiskiem Moore. Farma znajdowała się w odległości sześciu mil na północny zachód, a Caroline, która nie miała pojęcia, co znaczy przejść sześć mil, słyszała kiedyś, jak Corin mówi, że człowiek może

z łatwością przejść cztery mile w godzinę. Pomyślała, że jeśli wyruszy wcześnie, zdąży wypić na miejscu kawę i może coś przekąsić, a po powrocie będzie miała mnóstwo czasu, by pomóc przy kolacji. Powiedziała Sroce, dokąd się wybiera, i wyprostowała się sztywno, kiedy Indianka spojrzała na nią z niedowierzaniem, mrugając powoli, jak sowa. Szła przez godzinę, początkowo podziwiając kwiaty mięty i dzikiej werbeny. Zrobiła z nich nawet bukiecik dla Moore’ów, ale wkrótce koszyk na ramieniu zaczął jej ciążyć, siniacząc skórę. Mimo że niebo było zachmurzone, lepiła się od potu, czuła jego swędzącą obecność pod kapeluszem. W rąbek przykurzonej spódnicy wplątały się kolce ostu, które zahaczały o stopy, utrudniając marsz. Powoli wdrapała się na łagodne wzniesienie, przekonana, że z góry zobaczy farmę Moore’ów. Nie zobaczyła. Z trudem łapiąc powietrze, patrzyła przed siebie, ale preriowy krajobraz rozciągał się nieprzerwanie aż po granicę pola widzenia. Odstawiła koszyk i powoli obróciła się wkoło, wpatrując się w niezmącony horyzont. Wiał gorący wiatr, marszcząc falami wysokie trawy, które z daleka wyglądały jak zielonozłoty ocean. Podmuch przyniósł zapach wyschniętej ziemi i bylicy, hucząc jej cicho w uszach. – Tu nic nie ma – powiedziała sobie Caroline. Poczuła, jak ogarnia ją uczucie przypominające panikę albo gniew. – Tu nic nie ma! – wrzasnęła najgłośniej, jak potrafiła. Wiatr uniósł jej słowa, nie przynosząc żadnej odpowiedzi. Osunęła się na ziemię i położyła się, żeby odpocząć. Nad sobą miała bezkresne niebo, wokół siebie – bezkresny ląd. Pomyślała, że gdyby już nie wstała, gdyby została tu, gdzie jest, znalazłyby ją tylko dzikie psy i myszołowy. Ta myśl wydała jej się nieodparcie pociągająca, choć przerażająca. W drodze powrotnej, nie dotarłszy do domu Moore’ów,

Caroline prawie ominęła ranczo. Zboczyła z trasy o jakąś milę na północ i jedynie przypadkiem zauważyła dym z kuchni polowej, w której cichy Murzyn z Luizjany imieniem Rook gotował obiad dla pracowników rancza. Caroline skręciła na południe, słaniając się z wycieńczenia. Miała spierzchnięte wargi, a po całym dniu spędzonym na ostrym świetle i gorącym wietrze jej twarz była napięta i spieczona. Za sobą miała bezmiar prerii, rozległej i czujnej, z drugiej strony ranczo otaczały pastwiska. Zagrody, ogrodzenia, pola pszenicy i sorgo, które jej mąż wytyczył na mapie, wydały się Caroline żałośnie małe. Ranczo było wyspą, maleńkim atolem cywilizacji na nieskończonym, burzliwym morzu, a kiedy wreszcie dotarła do domu, z trudem łapiąc oddech i znacząc swoje ślady dzikimi kwiatami, zamknęła za sobą drzwi i wybuchnęła płaczem. Tej nocy Caroline nie mogła spać mimo wyczerpania. Kiedy zapadła noc, chmury rozstąpiły się, ukazując błyszczącą pełnię księżyca. Ale to nie on nie pozwalał jej zasnąć, lecz nowo zdobyta świadomość tego, jak ogromna i pusta jest kraina, w której zamieszkała. Miała wrażenie, że preria ją przytłacza, czuła się mała i niewidzialna. Chciała urosnąć, rozwinąć się, zajmować więcej miejsca. Chciała coś znaczyć. Powietrze w sypialni było duszne i gęste od letniej ociężałości. Obok niej chrapał cicho Corin z twarzą wciśniętą w poduszkę i rozrzuconymi na boki rękami. Księżyc obrysował blaskiem kontury jego mięśni na ramionach i ostrą granicę, za którą opalenizna jego karku ustępowała bladości pleców. Caroline wstała, wzięła zapasowy koc i wyszła na zewnątrz. Rozłożyła koc wśród bujnych arbuzów i położyła się na nim. Zadrżała, gdy coś czmychnęło w liście przy jej twarzy. Nie słychać było żadnych innych dźwięków, chociaż wytężała słuch, by wychwycić jakikolwiek ruch z baraków, sygnał, że zbliża się

któryś z pracowników rancza. Potem podciągnęła koszulę nocną, tak by zakrywała jej tylko piersi, obnażając dolną część ciała nocnemu niebu. Jej biodra sterczały dumnie, rzucając cienie w srebrzystym świetle. Caroline waliło serce, ale nie zamknęła oczu. Niebo usiane było gwiazdami. Zaczęła je liczyć, ale pomyliła się, więc zaczęła od nowa, i jeszcze raz, aż w końcu przestała zdawać sobie sprawę, jak długo tam leży i gdzie właściwie jest. Gdzieś za nią trzasnęły drzwi i usłyszała nierówne kroki, a potem Corin chwycił ją pod pachami i przyciągnął do siebie. – Co się stało? Wszystko w porządku? – Caroline gwałtownie nabrała powietrza. Twarz Corina, malowaną odcieniami szarości i czerni, ściągnął strach. Mąż wpatrywał się w nią wybałuszonymi oczami. Widząc, że Caroline nie śpi i nic jej nie jest, Corin puścił ją, odetchnął głęboko i ukrył twarz w dłoniach. – Co ty tu robisz? – wymamrotał. – Dobrze się czujesz? – Tak... dobrze. Po prostu... w sypialni było tak gorąco... – Caroline pośpiesznie obciągnęła koszulę nocną. – Przecież tu jest równie gorąco! Co ty wyprawiasz, dlaczego byłaś naga? – zażądał odpowiedzi. Przestraszona Caroline zobaczyła, że jej mąż drży. – Opalałam się w blasku księżyca – odpowiedziała. – Co? – Opalałam się w blasku księżyca... Angie powiedziała, że to może pomóc – wyznała cicho Caroline. Kiedy jej sąsiadka wspomniała o tym pierwszy raz, w duchu wyśmiała ten przesąd, ale teraz była gotowa spróbować wszystkiego. – W czym pomóc? Kochanie, o czym ty mówisz? – Pomóc kobiecie zajść w ciążę. Jeśli położy się naga w blasku księżyca – powiedziała zawstydzona Caroline.

– A ty jej uwierzyłaś? – Nie, tak naprawdę nie uwierzyłam. Ale... dlaczego nie jestem jeszcze w ciąży, Corin? To już ponad rok! – krzyknęła. – Nie rozumiem. – Ja też nie rozumiem – westchnął Corin. – Ale jestem pewien, że musi przyjść na to właściwa pora, to wszystko. Rok to wcale nie tak długo! Jesteś młoda i... te przenosiny, żeby tu ze mną zamieszkać, to był dla ciebie duży wstrząs. Ta pora przyjdzie, kochanie, spróbuj się tym nie martwić. – Uniósł jej brodę czubkami palców. – Wracaj do domu. – Corin... czego się tak przestraszyłeś? – zapytała Caroline, stając na zdrętwiałych nogach. – Co? Kiedy? – Przed chwilą, kiedy mnie znalazłeś. Wyglądałeś na przerażonego! Dlaczego? Czego się obawiałeś? – Parę lat temu pewna kobieta po drugiej stronie Woodward... zresztą, nieważne. Po prostu przestraszyłem się, że coś mogło ci się stać. Ale wszystko jest w porządku i nie ma się czym przejmować... – zapewniał ją Corin. – Powiedz mi, proszę – nalegała, wyczuwając jego opór. – Co się stało z tą kobietą? – No cóż, chyba źle znosiła upał, tak samo jak ty, a poza tym tęskniła za swoim domem, we Francji. Zaczęła sypiać na zewnątrz, żeby się ochłodzić, ale pewnej nocy... pewnej nocy... – Jego palce zacisnęły się w pięść w nocnym powietrzu, kiedy zastanawiał się, jak jej to wyjaśnić, nie mówiąc niczego wprost. – Pewnej nocy co? – Poderżnęła sobie gardło – wyrzucił z siebie pośpiesznie. – Zostawiła trójkę dzieci. – Caroline przełknęła spazmatycznie, jej gardło zacisnęło się na samą myśl o takiej przemocy. – I pomyślałeś, że ja... mogłam to sobie zrobić? –

wyszeptała. – Nie! Nie, kochanie, nic podobnego. Po prostu martwiłem się o ciebie, to wszystko. – Zaprowadził ją z powrotem do sypialni i powiedział, że poczeka, dopóki Caroline nie zaśnie, ale wkrótce znów zaczął pochrapywać, a ona leżała obok, z oczami wlepionymi w sufit. Zastanawiała się. Zastanawiała się, gdzie podziewa się Corin całymi dniami. Wcześniej takie pytania nie przychodziły jej do głowy. Przy kolacji zawsze zdawał relację ze swojego dnia, ale skąd miała wiedzieć, czy mówi prawdę? Skąd miała wiedzieć, ile czasu zajmuje spędzenie zabłąkanych zwierząt, pościg za złodziejami bydła, znakowanie nowych cieląt, podprowadzenie ogiera Apacza do klaczy zarodowej, naprawa ogrodzeń, oranie i obsiewanie pól pszenicy, a potem zbiory, albo sianokosy, albo cokolwiek innego? Przecież Corin mógł wysłać gdzieś Joego, gdyby chciał się go pozbyć. A Sroka często wychodziła jakąś godzinę przed tym, zanim Corin wrócił na wieczór. Wiele, bardzo wiele razy nie miała pojęcia, gdzie podziewa się każde z nich. I jeszcze to, z jaką czułością Corin dotknął wtedy Sroki – kiedy położył dłonie na jej ciele na gali w Woodward. Takie myśli dręczyły Caroline, kiedy leżała, nie mogąc zasnąć, i kiedy siedziała w dźwięczącej ciszy pod koniec każdego dnia, czekając na powrót Corina. Kiedy widziała swojego męża, jej obawy znikały. Kiedy była sama, pleniły się niczym chwasty. Pocieszała ją pospolitość, jaką widziała w Sroce. Szorstkie włosy, obfite kształty, dziwne płaszczyzny jej twarzy. Zauważała te rzeczy i przypominała sobie komplementy, jakie prawił jej Corin. Ale pewnego ciężkiego sierpniowego dnia, kiedy wysokie, bezlitosne słońce prażyło pastwiska, straciła nawet i tę pociechę. Sroka stała bokiem przy kuchennym oknie, opierając się

biodrem o ławę podczas obierania marchewki krótkim, ostrym nożykiem. Jak zwykle podśpiewywała, pogodna i zajęta. Caroline przyglądała się jej przez otwarte drzwi dużego pokoju, zza książki, którą rzekomo czytała. Kiedy cicha piosenka nagle się urwała, mrugnęła, zaskoczona. Sroka przestała obierać warzywa i z zamglonym spojrzeniem przesunęła dłoń na swój rozdęty brzuch. Caroline zrozumiała, że dziecko się poruszyło. Ono żyło w ciele tej dziewczyny. Słuchało śpiewu swojej matki. Przełykając ślinę, Caroline położyła dłoń na własnym brzuchu. Wydał się jej nie tyle płaski, co wręcz wklęsły; nie było na nim gościnnej fałdy ciała ani witalnej obfitości. Czuła pod palcami swoje żebra i biodra, sztywne i ostre. Jakże suche, twarde i martwe wydawało się jej własne ciało w porównaniu z ciałem Sroki. Przypominało martwe plewy, które mężczyźni wytrząsali spośród ziaren pszenicy. Gdy spojrzała na dziewczynę ponownie, jej gardło ścisnęło się boleśnie i przez chwilę nie mogła oddychać. Promienie słońca wpadające przez okno rozświetliły gęste, czarne włosy Sroki, szeroki łuk jej górnej wargi, stromą krzywiznę kości policzkowych, skośne oczy, ciepły rumieniec na skórze. Sroka była piękna. Następnego dnia przed świtem, kiedy Corin powoli się budził, Caroline poszła cicho do kuchni. Nalała mu kubek zimnej herbaty i z upieczonego poprzedniego dnia bochenka odkroiła dwie grube pajdy chleba, które posmarowała miodem. Kiedy przyniosła mu to wszystko, usiadł, mrugając w grafitowej poświacie wstającego dnia. – Śniadanie do łóżka. W soboty zawsze jadłam śniadanie w łóżku – powiedziała mu z uśmiechem. – No, no, dziękuję. Czuję się jak prawdziwe panisko! – Corin pogładził ją po twarzy, a potem upił długi łyk herbaty. Caroline oparła poduszki o ścianę za nim.

– Posiedź tu chwilę, kochanie. Nie musisz jeszcze wychodzić – poprosiła. – Odkładając obowiązki na później, jeszcze nikt szybciej nie skończył – westchnął smutno. – Chociaż pięć minut – błagała. – Spróbuj chleba. Posmarowałam go miodem, który zebrał dla nas Joe. – Ten człowiek ma rękę do pszczół – pokiwał głową Corin. – Nigdy czegoś takiego nie widziałem. Po prostu podchodzi do gniazda i wsuwa rękę, nigdy go nie żądlą. – Może to jakaś indiańska magia? – Albo magia, albo po prostu ma grubszą skórę niż inni ludzie – podsunął Corin. Caroline zastanowiła się nad tym, przywołała w myślach obraz Joego, jego bezlitosne spojrzenie, skórę przypominającą korę drzewa. Wzdrygnęła się lekko na myśl o tym, że Sroka uprawia z nim miłość. – Corin? – Tak? – Wiesz, minął już ponad rok od naszego ślubu, a... nigdy nie wróciliśmy nad to jezioro z naszego pikniku. – Wiem. Wiem o tym, Caroline. Tak trudno znaleźć czas – powiedział Corin, opierając głowę o ścianę, wciąż jeszcze zaspany. – Wybierzemy się tam? Wkrótce? Po prostu... chciałabym spędzić z tobą dzień. Cały dzień... tak rzadko nam się to zdarza! Masz tyle pracy. – Sam nie wiem, Caroline. O tej porze roku jest tyle do zrobienia! Trafiły mi się najgłupsze bydlęta, jakie kiedykolwiek widziałem, przebijają ogrodzenia, kiedy tylko zdołają, uciekają i wpadają do strumienia, nadziewają się na druty i nie wiem, co jeszcze. Może za tydzień. Za tydzień albo dwa... co ty na to? – Obiecałeś mi, że tam wrócimy – powiedziała cicho.

– I wrócimy. Wrócimy – przekonywał ją. Zaraz potem wstał, wciągnął ubranie, przesunął delikatnie dłonią po włosach Caroline i ucałował ją w czubek głowy, a potem poszedł do kuchni zrobić kawę. Caroline usiadła i wsłuchiwała się w grzechot ziaren kawy, brzęk czajnika na piecu. Poczuła, jak ogarnia ją dziwne znużenie. Przez chwilę wydawało się jej, że nie będzie miała siły wstać, żeby przeżyć jeszcze jeden dzień. Każda kość ciążyła jej tak, jakby była z ołowiu. Ale wzięła głęboki oddech, wstała i powoli zaczęła się ubierać. Pewnego deszczowego popołudnia pod koniec września przed domem pojawił się Joe. Stał z kapeluszem w rękach, mrużąc oczy pod naporem kropli. Roztaczał wokół siebie aurę głębokiego spokoju. Caroline przywitała go uśmiechem, ale nie mogła się powstrzymać, by się od niego nie odsunąć, a kiedy to zrobiła, posłał jej lodowate spojrzenie. – Na Srokę przyszedł czas. Prosi, żeby pani przyszła – powiedział Joe. – Gdzie miałabym przyjść? I dlaczego? – zapytała Caroline, nie rozumiejąc, o co mu chodzi. – Przyjść do niej. Żeby pomóc dziecku – wyjaśnił Joe swoim gardłowym akcentem. W jego głosie i twarzy nie dostrzegła żadnych emocji, ale coś mówiło Caroline, że nie był do końca zadowolony z prośby żony. Zawahała się, czując, jak przyspiesza jej puls. Musiałaby wejść do ziemianki. Chociaż Caroline przywykła do obecności Sroki w domu, to niskie, na wpół podziemne mieszkanie przypominało jej norę jakiegoś zwierzęcia. – Rozumiem – powiedziała cicho. – Rozumiem. – W ten sposób okazuje pani szacunek – ciągnął Joe uroczyście. – Taką pracę wykonuje tylko rodzina.

Po chwili wahania pod nieprzeniknionym spojrzeniem Joego Caroline weszła z powrotem do środka. Wcisnęła kapelusz na głowę, zdjęła fartuszek. Poczuła, jak gardło ściska jej strach. Nic nie wiedziała o porodzie, nie miała pojęcia, co powinna zrobić, żeby pomóc. Nie była nawet pewna, czy chce pomóc. Stojący przed domem Joe dał jedyny wyraz niecierpliwości, jaki Caroline kiedykolwiek widziała u Indianina. Przesunął w dłoniach kapelusz i obejrzał się na miejsce, gdzie jego żona rodziła dziecko. Na ten widok Caroline zalało poczucie winy, więc wybiegła na zewnątrz i szła ze spuszczonym wzrokiem, żeby nie widzieć przerażającego bezkresu wokół siebie. Od czasu nieudanej wizyty na farmie Moore’ów rozległy krajobraz hrabstwa Woodward napawał ją strachem. Jego bezmiar rozpraszał jej myśli, gromadząc się w postaci nieznośnego ucisku za oczami. Miała ochotę puścić się pędem do domu, zanim przytłoczy ją to ogromne niebo. Stopy grzęzły im w wodzie, wkrótce rąbek spódnicy Caroline był mokry od deszczu i czerwonawy od błota. Do ziemianki prowadziły trzy stopnie w dół. W środku otoczyła ich miękka, ciepła ciemność, przełamana światłem lampy naftowej, zmagającej się z mrokiem na zewnątrz i wewnątrz. Mieszkanie wypełniał intensywny zapach, mieszanina dymu z pieca, odoru zwierzęcych skór i woni nieznanych Caroline ziół. Krew zahuczała jej w skroniach, gdy poczuła na sobie spojrzenia wszystkich kobiet – Sroki, Białej Chmury i siostry Joego, Annie. Sam Joe został na zewnątrz i zniknął w deszczu. Twarz Sroki lepiła się od potu, miała wybałuszone, przestraszone oczy. Pozostałe kobiety patrzyły na Caroline z rezerwą – nie wrogo, lecz ostrożnie. – Joe... powiedział, że mam przyjść. Powiedział, że

prosiłaś... prosiłaś, żebym przyszła? – wyjąkała Caroline. Sroka skinęła głową i uśmiechnęła się lekko, ale potem jej ciałem wstrząsnął skurcz i zgrzytnęła zębami, co nadało jej przerażający wygląd. – Co mam robić? Nie wiem, co robić! – Caroline struchlała. Biała Chmura powiedziała coś szybko w języku Ponca i podała Caroline małe drewniane wiaderko wypełnione deszczówką i czystą ściereczkę. Stara kobieta pokazała jej gestami, że ma zmoczyć szmatkę w wodzie, a potem przyłożyła dłoń do czoła, wskazując na Srokę. Caroline skinęła głową i przykucnęła przy rodzącej. Przemywała jej zroszoną potem twarz chłodną wodą, obawiając się, że przy tej intymnej czynności dziewczyna w jakiś sposób domyśli się jej udręki. W półmroku Biała Chmura zaczęła śpiewać cichą, monotonną pieśń, która ukoiła je wszystkie. Caroline straciła poczucie czasu, nie wiedziała, ile upłynęło godzin, minut czy dni. Słowa były niewyraźne i suche niczym długi, przeciągły podmuch ciepłego wiatru na prerii, samotny i uroczysty. Z regularnością fal bijących o brzeg, Sroka skręcała się z rozdzierającego jej wnętrze bólu, mrużąc oczy i obnażając zęby. Wyglądała jak zdziczały kot, ale nie krzyczała. Fale bólu spływały bez końca, a ciemność na zewnątrz gęstniała; Biała Chmura ciągnęła zaś swoją pieśń, przyrządzając napój o intensywnym zapachu, którym powoli poiła Srokę, łyżeczka po łyżeczce. Nagle Sroka wydała niski dźwięk, który brzmiał niczym zdławione warknięcie, dziecko znalazło się w wyczekujących dłoniach Annie, a Biała Chmura przerwała śpiew gwałtownym okrzykiem radości. Jej pomarszczoną twarz rozjaśnił uśmiech, a potem kobieta roześmiała się. Caroline uśmiechnęła się z ulgą, ale kiedy Annie podała wiercącego się i kwilącego chłopca matce, poczuła ostre ukłucie w sercu, jakby

wbiła się w nie drzazga. Łzy napłynęły jej do oczu, więc odwróciła wzrok, żeby je ukryć. Wtedy w ciemnym kącie ziemianki zauważyła parę ostróg na skórzanych rzemieniach. Ostróg, których szukał Corin – pytał ją, czy ich nie widziała w domu. Wpatrywała się w nie, a drzazga wsunęła się jeszcze głębiej. Dwa miesiące później dziecko było już pulchne i urocze. Nadano mu imię oznaczające w języku Ponca pierworodnego syna; ale jego rodzice i wszyscy pozostali nazywali go William. Przemieszczał się po ranczu w nosidełku na plecach Sroki, przyglądając się światu z wyrazem łagodnego zdumienia w okrągłych oczach. Spał w nim grzecznie, zwinięty w kłębek, ze śliną na brodzie, kiedy Sroka wróciła do pracy w domu Caroline, pełna sił mimo przebytego porodu. Chłód, podobnie jak skwar, nie miał większego wpływu na nastrój dziewczyny. Pojawiała się w domu opatulona w swój gruby, jaskrawy, wzorzysty koc, z policzkami zabarwionymi na karminowo od wiatru i oczami błyszczącymi jak gagatowe korale. Chociaż Caroline cierpiała, trzymając Williama w objęciach, często o to prosiła. Jakby rozdrapywała ranę albo naciskała siniec. Chłopczyk był pogodny i nie płakał przy nieznajomych. Robił mnóstwo uroczych min, od których topniało jej serce, a wtedy drzazga zdawała się mniej boleć. Marszczył w zdumieniu brwi, słuchając wydawanych przez nią dźwięków. Kiedy ogarniała go senność, opadały mu kąciki ust i powieki, a gdy pokazała mu swój wachlarz z pawich piór, zaskoczony wybałuszył oczy. Ale za każdym razem, kiedy musiała go oddać dumnej matce, ból przybierał na sile. Bardziej cierpiała tylko wtedy, gdy Corin po powrocie z pracy bawił się z maluchem. Brązowe dłonie jej męża wydawały się ogromne przy maleńkim ciałku dziecka, a kiedy udawało mu się je

rozśmieszyć łaskotaniem i strojeniem min, uśmiechał się rozbrajająco. Po każdym takim sukcesie zerkał na żonę, chcąc go z nią dzielić, ale Caroline trudno było przywołać na twarz uśmiech, którego od niej oczekiwał. To było niemal ponad jej siły – patrzeć, jak kocha dziecko, które nie jest jej. Nie planowano chrztu dla Williama, co zaskoczyło Caroline, chociaż miało sens. Przez jakiś czas zamartwiała się o duszę dziecka, ale Sroka tylko się roześmiała, słysząc sugestię, że nie zaszkodzi odprawić tej ceremonii na wszelki wypadek. – Nasi przodkowie nad nim czuwają, pani Massey. Nie musi się pani martwić – uśmiechnęła się. Zakłopotana Caroline zostawiła ten temat. Zaproponowała jednak, że urządzi dla Williama powitalny lunch, i na to Sroka przystała. Caroline rozesłała zaproszenia, ale tylko Angie Fosset miała ochotę uczcić narodziny indiańskiego dziecka, przyjechała więc na swoim ogromnym koniu z sakwami wypchanymi używanymi ubrankami i pieluszkami. – Ja poprzestanę na trójce, więc nie będą mi już potrzebne – wyjaśniła Sroce. Tydzień wcześniej Caroline posłała Hutcha do Woodward po prezenty, które zamówiła dla Williama od Corina i siebie. Sroka przyjmowała je z rosnącym zakłopotaniem, a atmosfera na przyjęciu zrobiła się niezręczna. – Pani Massey... to zbyt wiele – oponowała zatroskana Sroka. Annie i Biała Chmura wymieniły spojrzenia, których znaczenia Caroline nie potrafiła odczytać. – O mój Boże, jakie śliczne rzeczy! – wykrzyknęła Annie. – No cóż – rzekła Caroline z uśmiechem, czując, że stąpa po kruchym lodzie. – Taki śliczny chłopczyk zasługuje na śliczne rzeczy – wyjaśniła, ale miała wrażenie, że kobiety przejrzały ją na wskroś i wszystkie wiedzą, że zamiast synowi Sroki wolałaby podarować te prezenty własnemu dziecku. Chcąc

ukryć przerażenie, odwróciła się do Williama leżącego w nosidełku i przesunęła palcem po jego zmiętej, śpiącej twarzyczce. Ale poczuła się jeszcze gorzej. Spłonęła rumieńcem, wstrzymując oddech. – Kto ma ochotę na kawałek ciasta? – zapytała nerwowo, po czym wstała i uciekła do kuchni. Drugą zimę na prerii Caroline zniosła jeszcze gorzej niż pierwszą. Cztery ściany domu stały się dla niej więzieniem, w którym tkwiła razem ze Sroką i Williamem, a oni nieustannie, dzień po dniu przypominali jej, jak bardzo zawiodła. Bo powrót Sroki do pracy, jej wesołość i swoboda, z jaką radziła sobie ze wszystkim, udowodniły Caroline, że nigdy nie odnajdzie się na prerii tak jak ta Indianka. Nigdy nie będzie sobie tak dobrze radzić, nigdy nie rozkwitnie, nigdy nie osiądzie na stałe i nie zapuści korzeni. Wiatr zawsze będzie nią miotał na wszystkie strony jak szarłatem. Caroline coraz trudniej było rozmawiać ze Sroką, jak dawniej śpiewać i opowiadać historie. Słowa zamierały jej w gardle, bała się, że jej rozpacz zatruje nawet szczere wyrazy podziwu dla Sroki, dla Williama, które zabrzmią fałszywie. Kiedy Hutch przychodził do domu na kawę, namawiał ją delikatnie, żeby mu powiedziała, co ją trapi, żeby wróciła do nauki jazdy albo robiła cokolwiek, zamiast siedzieć bez przerwy w domu. Ale Caroline zapewniała go z roztargnieniem, że ma się dobrze, a wszystko jest w porządku, więc brygadzista odchodził z zamyślonym wyrazem twarzy. Gdy nie mogła już wytrzymać w czterech ścianach, zbierała się na odwagę i ryzykowała wyprawę na zewnątrz. Tam jednak wiatr bezlitośnie smagał jej skórę, a niebo przerażało ją swoim bezkresem, a kiedy marzła, mijało wiele godzin, nim znów się rozgrzała, choćby siedziała tuż przy piecu. Pewnego ranka, obtłukując lód z cysterny

z wodą, poczuła na dłoniach lodowate krople i przypomniała sobie ciepłą wodę, w której pływali na poślubnym pikniku. Spojrzała w ciemną głębię zbiornika, przytłoczona smutkiem. Nocami Caroline i Corin często leżeli bezsennie, gdy wiatr wokół domu huczał zbyt głośno, by można było na niego nie zważać. Jednej z takich nocy Corin kreślił na jej ramieniu leniwe wzory pod kocami, co równocześnie uspokajało ją i pobudzało. Uwielbiała jego intensywny, nieświeży i zwierzęcy zapach po całym dniu pracy w grubym ubraniu. Zaciskając mocno powieki, wtulała się w niego, jakby od tego zależało jej życie. Miała wrażenie, że dom w każdej chwili może ulec wichurze i dać się porwać z nimi w środku. Nagle wydał jej się niedorzeczną, lichą skorupą, dzielącą ich od panującej na zewnątrz zawieruchy, która zmiotłaby go w mgnieniu oka. Dzięki Bogu za Corina, pomyślała. Dopóki jest przy niej Corin, nic innego się nie liczy. Mąż najwyraźniej wyczuł jej strach, bo zaczął do niej przemawiać kojącym głosem – słyszała, jak takim samym tonem uspokaja nerwowe konie. Mówił tak cicho, że z trudem słyszała go przez nawałnicę – słowa płynęły stałym, monotonnym rytmem, jak woda sącząca się kropla po kropli, gdzieś między jawą a snem. – Chyba powinniśmy być teraz myślami z Białą Chmurą i Annie, chociaż wiem, że Indianie Ponca przywykli do takiego życia i są od nas silniejsi. Mimo wszystko nie chciałbym, żeby w taką noc przed wiatrem chroniły mnie tylko skóry. Hutch opowiadał mi o Wielkim Pomorze, to było w zimie osiemdziesiątego siódmego, zanim przyjechałem na zachód, kiedy i ty, i ja mieszkaliśmy jeszcze w Nowym Jorku, nie wiedząc o sobie nawzajem. Każdej srogiej zimy, kiedy narzekam na mróz, kręci tylko głową i mówi, że to nic w porównaniu z Wielkim Pomorem. Całe stada bydła pomarzły tam, gdzie

stały. Poganiacze umierali na pastwiskach, odnajdywano ich dopiero wiosną, kiedy śnieg stopniał, odsłaniając ich, przykucniętych z kolanami przy piersiach, w ostatniej pozie, jaką zdążyli przybrać, usiłując się rozgrzać. Bydło było wychudzone i słabe, bo latem przed tamtą zimą panowała susza i trudno było o trawę i o karmę. Więc padało całymi stadami. Krowy traciły cielęta, zanim zdołały je urodzić, bo jedzenia było za mało nawet na jedno zwierzę, a co dopiero na dwa. A Hutch stracił trzy palce u nóg – dwa na prawej stopie i jeden na lewej. Jechał w takiej zamieci, że z trudem widział uszy swojego konia, próbując zmusić bydło do ruchu, żeby stłoczyło się razem i nie zamarzło, tworząc stos padliny, a kiedy pod koniec dnia zsiadł z konia, nie czuł nóg, nie mówiąc już o stopach. Powiedział mi, że zdjął buty dopiero trzy dni później, a wtedy jego stopy były już opuchnięte i czarne, a krew po prostu zamarzła mu w żyłach. I mówił prawdę – widziałem puste miejsca tam, gdzie powinny być te palce. Tamtej zimy od Meksyku aż po Kanadę szalały takie śnieżyce, jakich nie widziano ani wcześniej, ani później – dobrze to pamiętam. A ty nie przypominasz sobie z dzieciństwa takiego roku, kiedy zabrakło wołowiny? Może byłaś za młoda, ale ja pamiętam, jak w Nowym Jorku zabrakło wołowiny. Kucharka robiła wszystko, co tylko mogła, żeby co tydzień zdobyć choć trochę, ale bez powodzenia. W końcu prawie każde zwierzę leżało na pastwisku, zasypane śniegiem. Więc ta zamieć, ten wiatr, to jeszcze nic, kochanie – tak, jak mówi Hutch. Preria podejmuje nas gościnnie, Caroline. Nie marzniemy, prawda? I jesteśmy bezpieczni. Jak mogłoby być inaczej, skoro mamy siebie nawzajem? Tak mówił do niej tej nocy, kiedy grad bębnił po dachu niczym śrut; a Caroline kołysała się na krawędzi snu, chłonąc jego spokojne słowa, czując zimny ból w stopach na myśl

o straconych palcach Hutcha i zimny ból w sercu na myśl o kowbojach przyciskających kolana do piersi, gdzieś daleko na preriowym wietrze. Wiosną tysiąc dziewięćset czwartego roku na ranczu zaroiło się od dzieci. Kilku klaczom deptały po piętach tykowate źrebięta, kury na podwórzu brodziły w morzu puchatych kurcząt, wrzaski Williama słychać było czasem nawet w najdalszym zakątku rancza, a mała szorstkowłosa terierka należąca do Rooka, murzyńskiego kucharza, urodziła płaskonose szczenięta, owoc przygodnego spotkania z woodwordzkim kundlem niewiadomego pochodzenia. Dni stawały się coraz cieplejsze i dłuższe. Koniec z lodem w cysternie, koniec z gradobiciami i północnym wiatrem. Młoda bladozielona pszenica i sorgo porastały pola, a rachityczne czereśnie Caroline obsypały się pięknymi kwiatami. Ale mimo wszelkich starań Caroline nie potrafiła uwolnić się od ciężaru zawiedzionych oczekiwań ani przezwyciężyć lęku przed otwartą przestrzenią, którą jej mąż tak kochał. Pewnego niedzielnego popołudnia, po odjeździe wędrownego kaznodziei, który poprowadził mszę dla wszystkich mieszkańców rancza, Corin i Caroline siedzieli razem na ganku. Widząc zadowolenie na twarzy Corina, który bujał się delikatnie na swoim krześle, Caroline poczuła się oddalona od niego o setki mil. – Co tam czytasz? – zapytał ją w końcu. Wzdrygnęła się, bo sądziła, że zasnął nad swoim egzemplarzem „Biuletynu Woodward”. Uśmiechnęła się i uniosła książkę, żeby pokazać mu okładkę. – Co, znowu Wirgińczyk? Jeszcze ci się nie znudził? – Trochę tak. Ale to jedna z moich ulubionych książek, a dopóki nie zabierzesz mnie do miasta po inne... – wzruszyła

ramionami. – Dobrze, dobrze. Pojedziemy w przyszłym tygodniu, co ty na to? Kiedy Konwalia się oźrebi. Albo możesz pojechać sama, jeśli nie chcesz czekać na mnie? Nic ci się nie stanie... – Nie wiadomo! Wolę poczekać na ciebie – przerwała mu Caroline. Na samą myśl o samotnej jeździe do Woodward ściskał się jej żołądek. – No dobrze. – Corin znów schował twarz za gazetą. – W takim razie przeczytaj mi coś. Przekonamy się, co takiego niezwykłego ma w sobie ta książka. Caroline spojrzała na stronę, którą czytała. Nie było w niej nic niezwykłego, pomyślała. Nic poza bohaterką, cywilizowaną damą ze Wschodu, która zadomowiła się i znalazła szczęście na pustkowiu; która dostrzegała piękno niewidoczne dla Caroline i w przeciwieństwie do niej rozumiała swojego męża. Caroline zaczytywała się w tej książce, jakby kryła ona w sobie odpowiedź na jej problemy; jakby mogła się z niej nauczyć, jak zadomowić się na Zachodzie, jak go pokochać, jak tu rozkwitnąć. Ale fragment, który czytała, opisywał chwilę, gdy Molly Wood postanawia wyjechać – trudne chwile przed cukierkowym, szczęśliwym zakończeniem. Caroline zawahała się, a potem zaczęła czytać, prostując się, jak ją nauczono, i wyciągając książkę wysoko przed siebie, żeby jej głosu nie tłumiła skrzywiona szyja. – „Taki był doniosły skutek ostatnich odwiedzin Wirgińczyka. Zapowiedział, że zjawi się niebawem po odpowiedź. Przed tą rozmową Molly postanowiła uciec. Ratowała się przed własnym sercem. Nie ufała sobie. Bała się stawić czoła swemu potężnemu, niezwyciężonemu wielbicielowi...” – No, no, co za dramat – mruknął sennie Corin, kiedy

Caroline skończyła i zamknęła książkę, przesuwając dłońmi po okładce z oślimi uszami, pomiętej od ciągłego czytania. – Corin? – zaczęła Caroline niepewnie nieco później, kiedy słońce wspięło się wyżej po zachodnim niebie. – Śpisz? – Mmm... – usłyszała senne pomruki. – Corin, niedługo zyskam prawo do moich pieniędzy. Wiem, że już ci o tym mówiłam, ale... nie powiedziałam ci, ile to pieniędzy. To... dużo pieniędzy. Moglibyśmy pojechać, gdzie tylko zapragniesz... nie będziesz już musiał tak ciężko pracować... – Pojechać? Po co mielibyśmy stąd wyjeżdżać? – zapytał. Caroline zagryzła wargę. – Po prostu czuję się tu taka... samotna, jesteśmy tak daleko od miasta. Moglibyśmy... moglibyśmy kupić dom w Woodward na przykład. Mogłabym spędzać tam część tygodnia... albo moglibyśmy przenieść wszystko bliżej, przenieść całe ranczo bliżej! Mogłabym... wstąpić do Koła Kobiet... – O czym ty mówisz, Caroline? Nie mogę przenieść rancza bliżej miasta, to wykluczone! Bydło potrzebuje otwartych pastwisk, a cała ziemia bliżej miasta została już przekazana osadnikom! – Ale nie będziesz już musiał hodować bydła, nie rozumiesz? Będziemy mieć pieniądze, mnóstwo pieniędzy! – wykrzyknęła. Corin usiadł i złożył gazetę. Popatrzył na żonę, która aż wzdrygnęła się, widząc jego zbolałe spojrzenie. – Gdyby interesowały mnie pieniądze, zostałbym w Nowym Jorku. Kochanie! Marzyłem o takim życiu, odkąd ojciec zabrał mnie do Chicago i na wystawie światowej zobaczyłem widowisko Buffalo Billa o Dzikim Zachodzie... Wtedy postanowiłem przyjechać tu z nim, kiedy szukał nowych dostawców. Patrząc na tych ranczerów i poganiaczy,

zrozumiałem, że właśnie to chcę robić w życiu... Ranczo to dla mnie więcej niż praca... to nasze życie, a tu jest nasz dom i nie wyobrażam sobie, że mógłbym wyjechać i mieszkać gdziekolwiek indziej. Czy tego właśnie chcesz? Zamieszkać gdzieś indziej? Z dala ode mnie? – Zadrżał mu głos. Caroline podniosła szybko wzrok i z zaskoczeniem zobaczyła w kącikach oczu męża łzy. – Nie! Oczywiście, że nie! Nigdy z dala od ciebie, Corin, tylko... – Co się dzieje? – Nic. Pomyślałam sobie tylko... że może byłabym szczęśliwsza, gdybym miała więcej towarzystwa. Bardziej wytwornego towarzystwa niż tutaj. Tak mi się wydaje. I jeszcze... że może gdybym była szczęśliwsza, wreszcie udałoby się nam stworzyć rodzinę. Po jej słowach Corin odwrócił wzrok i przez dłuższy czas wpatrywał się w zagrody, zatopiony w rozmyślaniach. Sądząc, że ich rozmowa dobiegła końca, Caroline opadła na fotel i zamknęła oczy, ogarnięta smutkiem i wyczerpana wyznaniem na głos swoich obaw. – Możemy się budować. Możemy wykorzystać część tych pieniędzy, żeby powiększyć dom, jeśli chcesz, i może zatrudnić służącą. Gospodynię, która przejmie obowiązki Sroki, bo ona musi się teraz zajmować Williamem... A może chcesz generator elektryczny! I kanalizację! Miałabyś porządną łazienkę z bieżącą wodą w domu... Co ty na to? Czy to rozwiązałoby problem? – zapytał Corin urażonym, zdesperowanym tonem. – Tak, może tak. Wspaniale byłoby mieć łazienkę. Zobaczymy, kiedy przyjdą pieniądze – odrzekła. – A niedługo zabiorę cię do miasta. Możemy tam spędzić noc, albo kilka nocy, jeśli tylko chcesz. Ty kupisz sobie tyle

książek i magazynów, ile zdołamy zabrać, a ja pójdę do Joego Stone’a po nowe ostrogi. Jak idiota połamałem zapasowe, a ciągle nie znalazłem swojej najlepszej pary... – Są u Joego i Sroki. W ziemiance – powiedziała Caroline obojętnym tonem. – Co takiego? Skąd wiesz? – Widziałam je tam, kiedy pomagałam przy porodzie. – Obserwowała go bacznie, sama się za to nienawidząc. Szukała w jego twarzy oznak winy i wstydu albo zdradzieckiego rumieńca. Zamiast tego Corin klepnął się w czoło. – Mój Boże, faktycznie! Pożyczyłem je Joemu wiele miesięcy temu! Gdzieś w drodze do enklawy, tego dnia kiedy ścigaliśmy złodziei. Pękły mu ostrogi, a ponieważ Ladacznica sprawowała się dobrze, a ten jego wałach dokazywał, oddałem mu swoje. Zapomniałem poprosić go o nie po przyjeździe. Byłem taki skonany, że ledwo trzymałem się na nogach! Dlaczego nie powiedziałaś, że je znalazłaś? – Ja... – Caroline zawahała się, a potem wzruszyła ramionami. – Po prostu zapomniałam, to wszystko. A potem urodziło się dziecko i zrobiło się zamieszanie... Corin zerwał się na równe nogi. – Jak to dobrze, że sobie o tym przypomniałaś! Pójdę po nie od razu, zanim znów wyleci nam to z głowy. – Uśmiechnął się i ruszył do ziemianki. Caroline patrzyła za nim, a potem ukryła twarz w dłoniach, myśląc o tym, ile razy od czasu narodzin Williama wyobrażała sobie te ostrogi w domu Sroki; ile razy wyobrażała sobie namiętność i pośpiech, z jakim mogły zostać tam odrzucone przez pożądliwe dłonie, by kochankowie mogli trafić do ukrytego, zdradzieckiego zwoju koców. Po propozycji przenosin do miasta, kiedy zbliżała się druga

rocznica ich ślubu, Caroline zauważyła, że mąż przygląda się jej uważniej – być może szukając symptomów apatii albo melancholii. Najwyraźniej dostrzegł, że jest coraz bardziej cicha i osłabiona, ale niewiele mógł na to poradzić. Caroline uśmiechała się, kiedy pytał ją o samopoczucie, i zapewniała go, że ma się dobrze. Nie powiedziała mu, że kiedy otwiera drzwi, czuje się, jakby miała wypaść z domu, runąć w ziejącą pustkę prerii, pozbawiona oparcia w postaci konstrukcji wykonanych ręką człowieka. Nie powiedziała, że kiedy patrzy w dal, serce podskakuje jej w piersiach, a potem wali tak mocno, że Sroka musiała je słyszeć. Nie powiedziała, że niebo wydaje się jej zbyt rozległe, by mogła na nie patrzeć bez zawrotów głowy. Uspokajała się tylko tuląc Williama. Podziwiała jego rosnącą siłę, kiedy próbował łapać rozmaite przedmioty oraz chwytać i ssać jej palce. Czując ruchy przytulonego do niej maleńkiego ciała, miała wrażenie, że drążące ją cierpienie ustępuje, a Sroka uśmiechała się, widząc, z jaką czułością traktuje jej syna. Ale później Caroline musiała oddać dziecko matce, a wtedy poczucie pustki wracało. Rośliny w ogrodzie zmarniały, zdławione naporem chwastów. Niezebrane warzywa opadły i zgniły w słońcu. Sroka zgodziła się przejąć doglądanie ogródka, ale i ona spoglądała na Caroline, marszcząc ze zmartwieniem brwi. Zmusiła Caroline, by nadzorowała wyrywanie zwiędłych zimowych roślin i przygotowania ogrodu do letnich zbiorów. – Pani Massey, musi mi pani powiedzieć, co mam siać. Musi mi pani powiedzieć, gdzie – nalegała dziewczyna, chociaż obie wiedziały, że Sroka dużo lepiej zna się na tych sprawach. Caroline opierała się, ale czarnowłosa Indianka okazała się nieprzejednana w swojej łagodnej stanowczości. Gdy ona kopała i spulchniała ziemię motyką, Caroline stała w cieniu domu,

trzymając dłonie za sobą, na szorstkim drewnie ściany, jakby potrzebowała oparcia. Natknąwszy się na grzechotnika w stosie martwych liści, Sroka odskoczyła z okrzykiem zaskoczenia, ale zaraz potem zabiła go motyką i odrzuciła bezładny zwój na bok. – Proszę sobie wyobrazić, co by się stało, gdyby biała kobieta zrobiła to samo w ogrodzie Edy! – zawołała ze śmiechem do Caroline. Ale na widok tej agresji Caroline zrobiło się niedobrze. – Eden – wyszeptała. – W ogrodzie Eden. – Wróciła do domu bez słowa, cały czas sunąc palcami po ścianie domu. Pewnego wieczora Caroline zobaczyła, jak Corin zatrzymuje Srokę, gdy z Williamem na plecach szła w stronę ziemianki, żeby przyrządzić drugą kolację i zająć się drugim domem. Stanęła przy oknie, wstrzymując oddech, kiedy Corin podbiegł do Indianki i położył jej lekko rękę na ramieniu, żeby ją zatrzymać. Caroline wytężała słuch, usiłując usłyszeć, o co pyta jej mąż, bo nawet z domu dostrzegła jego pytający wzrok. Sroka odpowiedziała mu z typowym dla siebie spokojem. Bez żadnych gestów czy znaczących spojrzeń – a przynajmniej takich, które Caroline umiałaby rozszyfrować. W końcu Corin puścił dziewczynę i ruszył w kierunku domu. Caroline odwróciła się pośpiesznie i zajęła się nakładaniem na talerze posiłku, który przygotowała dla nich Sroka. Była to gęsta zupa z pieczonej kukurydzy, grube kawałki pieczeni wołowej i ciepły chleb. Corina wyraźnie zmartwiło to, co usłyszał od Sroki. Caroline poczuła przypływ niechęci do dziewczyny, ale stawiając jedzenie na stole, uśmiechnęła się, żeby uspokoić męża. Nie chciała, by się o nią niepokoił, bo gdyby zapytał, czy jest szczęśliwa, nie wiedziałaby, co odpowiedzieć. Kiedy usiedli, do kolacji, Corin powiedział: – Kochanie, naprawdę uważam, że powinnaś nauczyć się

jeździć konno i wybrać się ze mną kiedyś na przejażdżkę, poznać lepiej tę ziemię, na której żyjemy. Nic tak nie poprawia mi humoru, jak szybka jazda przez prerię, kiedy niosą pęd wiatru i dobry koń... – Ale urwał, bo Caroline kręciła przecząco głową. – Nie mogę, Corin! Błagam, nie proś mnie o to... przecież próbowałam! Konie mnie przerażają. I one o tym wiedzą. Hutch mówi, że wyczuwają ludzkie emocje i robią się narowiste... – Bałaś się też Joego i Sroki, dopóki ich nie poznałaś. Teraz już się ich nie boisz, prawda? – Prawda... – przyznała niechętnie. Rzeczywiście, Sroka już jej nie przerażała, ale przy tych rzadkich okazjach, kiedy Joe przychodził do domu porozmawiać z Corinem albo dostarczyć przywiezione z Woodward zapasy, żołądek wciąż ściskał się jej ze zdenerwowania. Na jego twarzy widziała zawziętość, niezależnie od tego, co mówił Corin. Z rysów Indianina biła agresja i barbarzyństwo. – Z końmi byłoby dokładnie tak samo. Clara, klacz, na której jeździłaś, jest łagodna jak baranek! Kupiłem ci damskie siodło, które teraz leży w stodole i pokrywa się pajęczynami... Zmienia się pora roku, mamy ładniejszą pogodę... Gdybyś tylko wybrała się ze mną na prerię podziwiać dziewicze piękno tej krainy... – Nie mogę! Proszę, nie zmuszaj mnie! Jestem znacznie szczęśliwsza tu, w domu... – Czy aby na pewno? – zapytał. Caroline mieszała swoją zupę łyżką, nic nie odpowiadając. – Maggie powiedziała mi... – urwał. – Co? Co ci o mnie powiedziała? – Że nie chcesz wychodzić na dwór. Że siedzisz w domu i jesteś zbyt spokojna, a ona ma znacznie więcej pracy. Caroline... ja...

– Co? – zapytała, przerażona tym, co mogłaby usłyszeć. – Ja tylko chcę, żebyś była szczęśliwa – dokończył zgnębiony. Patrzył na nią, a w jego oczach nie zobaczyła niczego prócz prawdy i miłości. Na nowo znienawidziła samą siebie za to, że kiedykolwiek przeszło jej przez myśl, iż mógłby ją zdradzić, odtrącić jej jałowe ciało, żeby spłodzić syna z kim innym. – Ja... – zaczęła, ale nie wiedziała, co powiedzieć. – Ja też chcę być szczęśliwa – wyszeptała. – Więc powiedz mi, proszę. Powiedz mi, co mam zrobić, żeby cię uszczęśliwić! – błagał. Caroline milczała. Co miała odrzec? Zrobił wszystko, co w jego mocy, żeby dać jej dziecko, ale nie potrafiła sprostać temu zadaniu. Pokochał ją i ożenił się z nią, podarował jej nowe życie. Nie mogła go znów poprosić o to, żeby je dla niej porzucił. – Wybierzemy się nad staw. Powtórzymy nasz piknik poślubny. W tę niedzielę. Zostawimy ranczo, zapomnimy o pracy, będziemy tylko we dwoje, kochana. I tym razem spłodzimy dziecko, nie mam najmniejszych wątpliwości. Co ty na to? – nalegał. Caroline pokręciła głową, czując w głębi duszy złowróżbny dreszcz. Uświadomiła sobie, że jest już za późno. Za późno na ich drugi piknik poślubny. Nie mogła wrócić nad ten staw, nie teraz. Był zbyt daleko, nie zniosłaby już podróży przez otwartą prerię, za bardzo się bała. Więc co jej pozostało? Cóż jeszcze mogła zaproponować? – Po prostu... po prostu obiecaj, że nigdy mnie nie opuścisz – powiedziała w końcu. Corin objął ją i mocno przytulił w cichej, bezradnej rozpaczy. – Nigdy cię nie opuszczę – wyszeptał.

W pierwszą upalną czerwcową noc Caroline obudziła się w ciemnościach. Pot stygł jej między piersiami, gromadził się we wgłębieniu brzucha, przylepiał włosy do czoła. Śniła, że budzi się sama, na dalekich pastwiskach, jakby zasnęła tego dnia, gdy wyruszyła na farmę Moore’ów, i spała aż do tej pory. Nie było domu, rancza, ludzi, Corina. Leżała bez ruchu, wsłuchana w szmer krwi w swoich uszach, wsłuchana we własny oddech, który stopniowo uspokajał się i cichł. Jej ramiona pokryła gęsia skórka. Spojrzała w bok, na dodającą otuchy sylwetkę Corina, rysującą się w szarym świetle wpadającym zza okiennic. Noc jak zwykle rozdzierała pieśń kojota, niesiona przez wiele mil, nie napotykając żadnych przeszkód. Caroline zamknęła oczy i próbowała nie dopuścić do siebie tego dźwięku. Wstrząsnął nią do głębi, kiedy zbudził ją z jej koszmarnego snu. Przypominał jej o pustkowiu, rozciągającym się za ścianami domu, o bezkresnej, bezlitosnej prerii. Nagle uświadomiła sobie coś, co wiedziała od dawna, choć dotąd nie przyjmowała tego do wiadomości. Mieszka tu. To tutaj jest jej mąż, tu jest całe jej życie – i koniec. Straciła nadzieję na zmianę, na przeprowadzkę, Corin już zdecydował. I na potomstwo. Minęły dwa lata od ślubu, a brak dziecka z pewnością nie wynikał z braku starań. Na jej oczach Sroka i Joe doczekają się gromadki, ale ona sama nigdy nie urodzi. To byłoby nie do zniesienia. Gdyby Sroka znów zaszła w ciążę, Caroline nie mogłaby już mieć jej przy sobie przez cały dzień. Więc dom znów stałby pusty, kiedy Corin jeździłby kupić albo sprzedać bydło, zawieźć konia czystej krwi nowemu właścicielowi albo negocjować cenę zboża w Woodward. Pusty dom na pustej ziemi, i tak do końca życia. Ja oszaleję, zrozumiała Caroline, widząc swój los jak na dłoni. Oszaleję.

Poderwała się z łóżka z głośnym okrzykiem i przycisnęła dłonie do uszu, żeby zagłuszyć wycie i dźwięczącą po nim ciszę. – Co się dzieje? Co się stało? Źle się czujesz? – wymamrotał Corin, zbudzony ze snu. – O co chodzi, kochanie? Przyśniło ci się coś złego? Powiedz mi, proszę! – błagał, chwytając ją za ręce, żeby powstrzymać ciosy, którymi obsypywała ich oboje. – Po prostu... po prostu... – sapała, dławiąc się i kręcąc głową. – Co takiego? Powiedz mi! – Po prostu... nie mogę spać, kiedy te cholerne kojoty wyją przez całą noc! Czy one nigdy nie robią sobie przerwy? Całą noc! Co noc! Zaraz przez nie oszaleję, do jasnej cholery! – krzyknęła z oczami pałającymi gniewem i strachem. Corin wysłuchał ją i się uśmiechnął. – Czy wiesz, że nigdy wcześniej nie słyszałem, żebyś przeklinała? – powiedział, rozluźniając uchwyt i odgarniając jej rozczochrane włosy z twarzy. – Muszę przyznać, że świetnie ci poszło – uśmiechnął się szeroko. Caroline przestała płakać. Spojrzała na cień jego uśmiechu w ciemności i ogarnął ją dziwny spokój – odrętwienie i wyczerpanie. Kilka sekund później zapadła w głęboki sen. Następnego ranka Corin wyszedł na chwilę z domu przed śniadaniem, a potem wrócił, uśmiechając się do żony z figlarnym błyskiem w oku. Caroline miała opuchnięte powieki i podrażnione oczy. W milczeniu zajęła się śniadaniem, ale przypaliła ziarna kawy w brytfannie, więc napój był gorzki i krupiasty. Podgrzała trochę zupy fasolowej z poprzedniego dnia i podała ją z płaskimi chlebkami. Corin połknął to wszystko z wyraźną przyjemnością. Niedługo później na zewnątrz rozległo się wołanie. Caroline otworzyła drzwi i zobaczyła

Hutcha i Joego na gniadych koniach, ze strzelbami przytroczonymi do siodeł i rewolwerami na biodrach. Joe trzymał za lejce Ladacznicę, a czarna klacz również była osiodłana i gotowa do jazdy. – Nie wiedziałam, że wybierasz się dziś na prerię? Sądziłam, że będziesz naprawiał ogrodzenia? – zapytała męża Caroline głosem osłabionym po nocnej furii. – No cóż – powiedział Corin, dopijając kawę z lekkim grymasem i wychodząc z domu. – To taki nadprogramowy wypad, zdecydowałem się pod wpływem chwili. – Dokąd jedziecie? – Jedziemy – Corin wskoczył na siodło – zapolować na kojoty – wyszczerzył zęby w uśmiechu. – Masz rację, Caroline, jest ich za dużo w pobliżu rancza. Kradną nam kury, a ty nie możesz spać. Poza tym mamy piękny dzień na polowanie! – krzyknął, obracając konia w koło. Klacz stanęła dęba i parsknęła wyczekująco. – Och, Corin! – zawołała Caroline, wzruszona tym, jak się dla niej stara. Mężczyźni uchylili przed nią kapeluszy i wyruszyli przy akompaniamencie tętentu kopyt, pozostawiając za sobą tylko ślady w śniegu. W porze lunchu niebo zasnuło się już gęstymi chmurami, które toczyły się wolno z północnego zachodu. Caroline siedziała w kuchni ze Sroką, łuskając groch. William spał spokojnie u stóp matki. Od czasu do czasu wiercił się i mruczał, jakby coś mu się śniło, co przywoływało uśmiech na twarz Sroki i mroziło serce Caroline. Zastanawiała się, kiedy ten mróz zagości w nim na stałe, pozbawiając ją serca, tak jak pozbawił Hutcha trzech palców u stóp. Sroka zdawała się wyczuwać jej smutek. Po dłuższej chwili milczenia, Indianka odezwała się. – Biała Chmura jest bardzo mądrą kobietą – powiedziała.

W ciszy domu chrzęst zielonych strączków i szelest spadającego do wiadra groszku wydawały się głośne. Caroline czekała, aż Sroka dokończy, nie wiedząc, jak zareagować na to stwierdzenie. – Potrafi przyrządzić wiele lekarstw – dodała wreszcie Sroka. Caroline podniosła wzrok i napotkała spokojne, czarnookie spojrzenie. – Ach tak? – powiedziała z całym uprzejmym zainteresowaniem, na jakie umiała się zdobyć. – Dawniej, kiedy mieszkała wśród naszego ludu, na dalekiej północy, wiele osób przychodziło do niej po radę. Przychodziło do niej wiele kobiet – powiedziała Sroka z naciskiem. Caroline poczuła ukłucia gorąca na policzkach. Wstała i zapaliła lampę, żeby rozświetlić to ponure popołudnie. Żółty blask zatańczył na lśniących warkoczach i brązowej skórze. Caroline czuła się jak zjawa, przywidzenie – miała wrażenie, że Sroka jest prawdziwa, a ona sama – nie do końca. Lampa nie oświetlała jej tak jak Indianki. – Myślisz, że... Biała Chmura mogłaby mi pomóc? – zapytała ledwo słyszalnym szeptem. Sroka spojrzała na nią z ogromnym współczuciem, a Caroline spuściła głowę, wbijając wzrok w groszki, które rozmazywały jej się przed oczami. – Mogę ją zapytać. Czy chciałaby pani, żebym ją zapytała? – powiedziała delikatnie Sroka. Caroline nie mogła wydusić z siebie ani słowa, ale skinęła głową. Później, gdy spadły pierwsze krople deszczu, wyglądała przez okno. Nie była to gwałtowna ulewa, tylko miarowe strugi wody prosto z nieba. Wiatr milczał. Krople bębniły na dachu, woda bulgotała w rynnach, spływając do cysterny. Caroline wsłuchiwała się w te odgłosy. Dopiero po jakimś czasie zrozumiała, co ją niepokoi. Deszcz nadciągnął wolno

z północnego zachodu, a więc z tego samego kierunku, w którym pojechali mężczyźni. Musieli widzieć deszczowe chmury, zasnuwające horyzont szarą zasłoną. Deszcz dotarł do nich dużo wcześniej niż na ranczo, a mimo to nadal nie wrócili. Nie mogliby polować w taką pogodę, a przy tym było już późno. Sroka wstawiła potrawkę z królika do pieca i wyszła ponad godzinę wcześniej. Stół był nakryty, potrawka gotowa. Caroline zdążyła wyszorować paznokcie, żeby pozbyć się brudu po łuskaniu grochu. Stała przy oknie, a jej niepokój rósł z każdą spadającą kroplą deszczu. Kiedy wreszcie wydało jej się, że widzi jeźdźców, dzień chylił się już ku końcowi i w słabym świetle trudno było ich rozróżnić. Widziała tylko dwa kapelusze. Dwaj jeźdźcy, trzeciego nie było. Serce waliło jej w piersiach – nie szybko, ale mocno. Czuła jego miarowe, powolne, ciasne skurcze. Tylko dwa kapelusze; gdy podjechali bliżej, zobaczyła, że i konie są tylko dwa. A kiedy zbliżyli się jeszcze bardziej, dostrzegła, że oba konie są gniade; że żaden nie jest kary. Ja się wychowałem w wielkim Mieście, ściśniętym szarymi murami, Gdzie oprócz nieba i gwiazd nic nie było Piękne. Samuel Taylor Coleridge, Mróz o północy

V W drugi dzień świąt budzą mnie głosy w kuchni, brzęk czajnika na kuchence, szmer wody w kranie, dudnienie w rurach w ścianie przy moim łóżku. Te same dźwięki towarzyszyły mi przez tyle poranków w dzieciństwie, że przez chwilę leżę bez ruchu z oszałamiającym uczuciem, że cofnęłam się w czasie. Podejrzewam, że wstaję jako ostatnia, jak zwykle. Wciąż najedzona i ociężała po wczorajszym obżarstwie, wchodzę w szlafroku na strych, odwijam kościany pierścień z kufra Caroline i znoszę go na dół. Na schodach pachnie kawą i grillowanym bekonem; wbrew wszelkiej logice burczy mi w brzuchu. Cała czwórka siedzi przy stole nakrytym elegancko talerzami i sztućcami, zastawionym kubkami z kawą i ogromnym dzbankiem, półmiskiem z bekonem i jajkami oraz koszykiem z tostami. Takie dziwactwa wynikające z różnicy pokoleniowej wprawiają mnie w dobry nastrój. Mnie nigdy nie przyszłoby do głowy nakryć stół do śniadania i ułożyć tosty w koszyku zamiast na talerzu. Czworo ludzi, których kocham najbardziej na świecie, siedzi razem przy uginającym się od jedzenia stole. Na chwilę opieram się o futrynę i żałuję, że nie może być tak zawsze. Ciepła para wisi w powietrzu; zmywarka pracuje z hałaśliwym mozołem. – O! A więc postanowiłaś zaszczycić nas swoją obecnością – uśmiecha się tata, nalewając mi kawy. – Tato, daj spokój, jest dopiero dziewiąta – ziewam, podchodząc nieśpiesznie do stołu i osuwając się na ławę. – A ja byłem już w lesie po drzewo – chwali się Eddie, pokrywając chleb grubą warstwą czekoladowej mazi. – Chwalipięta – oskarżam go.

– Ed, może masz ochotę na odrobinę tostu do tej całej nutelli? – pyta znacząco Beth. Eddie szczerzy do niej zęby i bierze ogromny kęs, po którym na policzkach zostaje mu czekoladowy uśmiech. – Dobrze spaliście? – pytam rodziców. Zajęli ten sam pokój gościnny co zawsze. Tyle pokojów do wyboru, a wszyscy wybraliśmy te same co zwykle, jak grzeczne dzieci. – Bardzo dobrze, dziękujemy, Erico. – Zobacz, mamo, to ten dzwoneczek z rzeczy Caroline, o którym ci mówiłam. – Podaję go jej. – Uchwyt wygląda tak, jakby był zrobiony z kości, czy coś takiego. Mama obraca przedmiot w dłoniach, spogląda na mnie z niedowierzaniem. – To nie jest żaden dzwonek, głuptasie, tylko gryzak dla dziecka. I to bardzo piękny. Z kości słoniowej... A ten srebrny dzwoneczek pełni funkcję grzechotki. Zwiększa zainteresowanie malucha. – Gryzak? Naprawdę? – Bardzo staroświecki, ale tak, to na pewno gryzak. – Widziałem coś podobnego w programie „Targowisko antyków” nie tak dawno temu – dodaje tata. – Kość słoniowa i srebro. To musiało być jakieś bogate dziecko – zauważa Eddie z buzią pełną tostu. – Może należał do Clifforda? Pamiętasz go? Mama marszczy lekko brwi. – Nie, raczej nie. Ale mogłam zapomnieć. Albo... – sięga za siebie po drzewo genealogiczne z kredensu. – Spójrz, ile czasu minęło od ślubu Caroline do narodzin Meredith. Siedem lat! To dość nietypowe. To moja praciotka, Evangeline, biedactwo, zmarła przed pierwszymi urodzinami. – Wskazuje na imię

poprzedzające Meredith, pod którym w nawiasie umieszczono boleśnie bliskie daty. – Dwoje dzieci w siedem lat to nie tak dużo. Może przed Meredith miała też synka, który zmarł, a ten gryzak należał właśnie do niego. – Może. Ale czy mimo wszystko nie znalazłby się na drzewie genealogicznym? – Cóż, niekoniecznie. Nie, jeśli urodził się przedwcześnie albo przyszedł na świat martwy – zastanawia się mama. – Wiem, że Meredith straciła dziecko, zanim się urodziłam. To może być rodzinne. – A może przy śniadaniu porozmawiamy o czymś innym? – proponuje cicho Beth. Mama i ja milkniemy w poczuciu winy. Beth poroniła, bardzo wcześnie, zanim urodził się Eddie. Był w niej dopiero zalążek nowego życia, ale gdy nagle zniknął, przypominało to zgaśnięcie maleńkiego, jasnego płomyczka. – No dobrze, to co dziś robimy? – pyta tata, dokładając sobie jajecznicy. – Ja na pewno potrzebuję rozprostować nogi, spalić trochę kalorii po wczorajszym obżarstwie. – Żeby zrobić miejsce na dzisiejsze, Davidzie? – pyta mama, zerkając na jego talerz. – Właśnie! – przytakuje radośnie. Jest jaśniej, ale szare chmury zdecydowanie suną przez niebo i wieje nieprzyjemny wiatr. Idziemy przez wioskę na zachód, mijając maleńki kamienny kościółek, który przycupnął na zielonym wzgórzu usianym nagrobkami wielu pokoleń zmarłych z Barrow Storton. Na drugim końcu cmentarza znajduje się grób Calcottów, do którego podchodzimy w milczącej zgodzie. Ma prawie dwa metry szerokości i długości. Zimne łoże z kruszywa marmurowego, w którym nasza rodzina zapada w wieczny sen. Leży tu Henry, czyli lord Calcott, Caroline i ich mała córeczka, którą stracili przed

narodzinami Meredith. Evangeline. A teraz dołączyła do nich Meredith. Tak niedawno, że resztki kwiatów z pogrzebu wciąż stoją w małym, mosiężnym wazonie, a litery jej imienia wykute w kamieniu mają ostre, świeże krawędzie. Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że wolałaby mieć własny grób albo leżeć obok swojego męża, Charlesa, zamiast spędzić całą wieczność w towarzystwie Caroline, ale jest już za późno. Wzdrygam się i obiecuję sobie w milczeniu, że nigdy nie spocznę w tym klaustrofobicznym grobie rodzinnym. – Gdyby Caroline miała syna, to pewnie leżałby pochowany tutaj, prawda? – pytam, przerywając ciszę. Beth wzdycha gwałtownie i odchodzi od nas do Eddiego, który wspina się na krytą dwuspadowym dachem bramę cmentarną. – Chyba tak. Prawdopodobnie. Ale kto wie? Jeśli był bardzo mały, może zamiast tego złożyli go w grobie dla niemowląt – odpowiada mama. – Jak wygląda taki grób? – Tak samo jak wszystkie, tylko ma mniejszą płytę, zwykle z aniołkiem – mówi. Tata rzuca mi spojrzenie z ukosa. – Widzę, że nagle to wszystko zaczęło cię bardzo interesować – zauważa. – Nie, tylko... no wiesz. Nigdy nie lubiłam niewyjaśnionych zagadek – wzruszam ramionami. – W takim razie obawiam się, że urodziłaś się w niewłaściwej rodzinie. – Hej, Eddie! – wołam. – Poszukaj małych płyt z aniołami i nazwiskiem Calcott! – Eddie salutuje mi zamaszyście i zaczyna truchtać między rzędami nagrobków. Beth składa ramiona na piersiach i piorunuje mnie wzrokiem. – Czy możemy dać sobie wreszcie spokój z poszukiwaniami martwych dzieci? – krzyczy, a wiatr przynosi

jej urywane słowa. – Daj mi pięć minut! – wołam w odpowiedzi. – Może powinniśmy się zbierać, Erico? – proponuje mama bez przekonania. – Pięć minut – powtarzam. Przebiegam wzrokiem po grobach po drugiej stronie niż te, wśród których kręci się Eddie, ale wszystkie mają zwyczajne rozmiary. – Czasami na groby niemowląt wydziela się specjalny teren... – Mama patrzy na drugi kraniec cmentarza. – Spróbuj tam, widzisz? Pod tym bukiem. Podchodzę szybko do miejsca, w którym wiatr przeciska się przez nagie gałęzie drzewa, szumiąc niczym morze. Jest tam jakieś piętnaście, może dwadzieścia grobów. Na starszych wycięte są małe cherubinki, których rysy giną wśród porostów. Jest tam też kilka nowszych płyt, ozdobionych misiami. Ci bardziej świeccy opiekunowie wydają mi się trochę nie na miejscu. Ale podejrzewam, że właśnie o to chodziło. Cmentarz to nie miejsce dla noworodka. Życia, które nie miało szansy się rozpocząć, straty, która musiała wstrząsnąć rodzicami do głębi. Ich złamane serca też są tu pochowane, obok tych maleńkich ciałek. To smutny widok, więc pośpiesznie sprawdzam nazwiska i daty i z dreszczem opuszczam ten ponury kąt. Nigdy dotąd cmentarze nie wydawały mi się straszne ani szczególnie przygnębiające. Podobają mi się wyrazy miłości na płytach, ciche dowody na to, że ludzie istnieli, a ich życie miało jakąś wartość. Kto wie, jakie uczucia skrywają się za wyrytymi w kamieniu listami od dzieci, rodzeństwa i wciąż żyjących małżonków – czy rzeczywiście zachowali dobre wspomnienia po zmarłych. Pozostaje jednak nadzieja, że każde ulotne życie znaczyło coś dla tych, którzy zostali; pozostawiło po sobie ślad

działań i emocji, który będzie stopniowo zanikał. – Znalazłeś coś? – pytam Eddiego. – Nic. Jest tam jeden anioł, ale ta pani miała siedemdziesiąt trzy lata i nazywała się Iris Bateman. – Czy w takim razie możemy już stąd iść? – pyta niecierpliwie Beth. – Jeśli tak bardzo cię interesuje, czy miała syna, sprawdź to w rejestrze narodzin, ślubów i zgonów. To wszystko jest teraz w internecie. – Może naprawdę wyszła wcześniej za mąż w Ameryce – mówi pojednawczo mama, biorąc mnie za rękę. – Może dziecko z fotografii zmarło tam, zanim przyjechała do Anglii. Na północ od wioski rozciąga się pajęczyna polnych dróg i konnych ścieżek, rozpięta na ponurych zimowych polach. Idziemy okrężną trasą, szybkim tempem, ustawiając się w parach na wąskich dróżkach. Eddie zwalnia, żeby iść obok mnie. Wyjeżdża dziś po południu. Patrzę na jego bystrą twarz, rozczochrane włosy, i czuję przypływ miłości. Na chwilę ogarniają mnie tak dziwne, rozpaczliwe emocje, że zaczynam się zastanawiać, jak musi się czuć Beth. Jakby czytając mi w myślach, Eddie pyta: – Czy mama da sobie radę? – Mówi ostrożnym, obojętnym tonem, na który jest jeszcze za młody. – Oczywiście, że tak – odpowiadam z całą pewnością, na jaką mnie stać. – Po prostu... kiedy poprzednio, przed świętami, przyjechał po mnie tata, wydawała się... naprawdę smutna z tego powodu. Znowu schudła. A dzisiaj, przed chwilą, była dla ciebie taka nieprzyjemna... – Siostry zawsze tak się przekomarzają, Eddie. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego! – zmuszam się do śmiechu, ale Eddie rzuca mi oskarżycielskie spojrzenie. Przestaję udawać. –

Przepraszam – mówię. – Słuchaj, chodzi o to, że... twojej mamie jest ciężko znowu tu być. Mówiła ci o testamencie twojej prababci? Że możemy zatrzymać ten dom tylko wtedy, gdy w nim zamieszkamy? – Potakuje. – No i właśnie dlatego tu przyjechałyśmy. Żeby sprawdzić, czy chcemy tu zamieszkać. – Dlaczego tak nienawidzi tego domu? Bo wasz kuzyn został porwany i tęskni za nim? – Być może... Być może ma to związek z Henrym. I z tym, że to miejsce z naszej przeszłości, a czasami nie jest dobrze wracać do przeszłości. Szczerze mówiąc, nie sądzę, żebyśmy tu zamieszkały, ale spróbuję namówić twoją mamę, żeby jeszcze trochę została, nawet jeśli nie ma na to ochoty. – Dlaczego? – Hmm... – zastanawiam się, jak mu to wyjaśnić. – Pamiętasz, kiedyś palec spuchł ci jak balon i tak cię bolał, że nie chciałeś nam go pokazać, ale nie chciał się zagoić, więc w końcu go obejrzałyśmy i miałeś tam opiłek metalu? – Tak, pamiętam. Wyglądał, jakby miał eksplodować – odpowiada z grymasem. – Kiedy wyjęliśmy opiłek, palec się zagoił, prawda? – Eddie potakuje. – Wydaje mi się, że twoja mama nie może... wyzdrowieć, bo ma w środku taki opiłek. Nie jest metalowy i nie tkwi w palcu, ale nosi go w sobie i dlatego nie może wyzdrowieć. A ja chcę go wyciągnąć. Chcę... sprawdzić, co to jest i pozbyć się tego. – Mam nadzieję, że brzmi to spokojnie i stanowczo, choć w rzeczywistości jestem zdesperowana. Gdybym wierzyła w Boga, prowadziłabym z nim teraz intensywne pertraktacje. „Pomóż Beth. Przynieś jej szczęście”. – Jak? I dlaczego musicie to zrobić właśnie tutaj? – Bo... wydaje mi się, że to właśnie stąd wziął się ten opiłek – mówię.

Eddie zastanawia się nad tym przez chwilę w milczeniu; ma zmartwioną minę, której nie cierpię u niego widzieć. – Mam nadzieję, że ci się uda. Mam nadzieję, że dowiesz się, co to jest – mówi wreszcie. – Dowiesz się, prawda? A wtedy mama wyzdrowieje? – Obiecuję, Ed – mówię. Teraz nie mogę zawieść. Nie mogę pozwolić na to, byśmy stąd wyjechały bez odpowiedzi. Przytłacza mnie ciężar tej obietnicy. Rodzice wyjeżdżają zaraz po lunchu, a Maxwell zjawia się po Eddiego w porze podwieczorku. Jest zrzędliwy, policzki pokrywa mu wysypka z przejedzenia. Wygląda na hipokrytę. Znoszę stosy prezentów do bagażnika, a Beth przygląda mi się ponuro, jakbym pomagała uprowadzić jej syna. – Do zobaczenia, Edderino – mówię. – Do widzenia, ciociu Rick – odpowiada, sadowiąc się z tyłu. Jest spokojny, zrezygnowany. Jedzie z jednego przyjaznego miejsca do drugiego; zachowuje się pragmatycznie, nie narzeka. Pozwala się wywieźć i udaje, że nie zauważa niepokoju Beth. Jest w tym odrobina okrucieństwa, jakby chciał powiedzieć: to wy tak to urządziliście, to była wasza decyzja. – Powiedziałeś Harry’emu, że dziś wyjeżdżasz? – pytam, zaglądając do samochodu. – Tak, ale może będziesz musiała mu przypomnieć, jeśli go zobaczysz. Nie wiem, czy mnie słuchał. – Ok. Zadzwoń później do mamy, dobrze? – mówię ściszonym głosem. – Jasne – mruczy ze wzrokiem wbitym w swoje dłonie. Światła hamowania lśnią na czerwono, kiedy odjeżdżają z podjazdu. Znowu pada. Beth i ja stoimy i machamy jak wariatki, dopóki samochód nie zniknie z widoku. Nasze dłonie opadają niemal równocześnie. Żadna z nas nie chce wrócić do

tego domu teraz, kiedy jest po wszystkim. Po świętach. Koniec z dekorowaniem domu, karmieniem i zabawianiem Eddiego i naszych rodziców. Co teraz? Nie mamy żadnego terminu, żadnego harmonogramu. Niczego, czym mogłybyśmy się kierować, poza własnym widzimisię. Zerkam na Beth. Kropelki deszczu perlą się na niesfornych kosmykach wokół jej twarzy. Nie mogę nawet zapytać, co chciałaby zjeść na lunch, nie mogę zaplanować nawet tej drobnej czynności. Dom pęka w szwach od resztek, które możemy wyjadać. – Eddie to wspaniały dzieciak, Beth. Świetnie się z nim sprawiłaś – mówię, chcąc przerwać ciszę. Ale w oczach Beth lśni chłód i smutek. – Nie jestem pewna, co z tego pochodzi ode mnie – mówi. – Wszystko, co najlepsze – odpowiadam, biorę ją za rękę i ściskam ją. Kręci przecząco głową. Odwracamy się i wracamy do środka, same. Kiedy robi się taka cicha, taka blada i nieruchoma jak rzeźba, przypominam ją sobie w szpitalu. Przynajmniej to nie ja ją znalazłam. Znam tylko opowieści Eddiego, które działają mi na wyobraźnię. Była w sypialni, leżała na boku, zgięta wpół, jakby przewróciła się, siedząc. Powiedział mi, że nie widział jej twarzy. Zasłaniały ją włosy. Powiedział, że nie wie, jak długo tam stał, zanim do niej podszedł. Tak bardzo bał się odgarnąć jej włosy, zobaczyć, co jest pod spodem. Jego matka czy jego martwa matka. Oczywiście, niepotrzebnie jej w ogóle dotykał. Powinien od razu wezwać pogotowie. Ale był dzieckiem, małym chłopcem. Chciał wszystko sam naprawić. Chciał jej dotknąć i przekonać się, że po prostu zasnęła. Ileż to wymagało odwagi. Żeby to zrobić – odgarnąć jej włosy. Duma rozpiera mnie tak, że czuję ból. Połknęła dużo tabletek nasennych, a potem próbowała

podciąć sobie żyły – tym samym ostrym nożykiem, którym tyle razy wkrajała przy mnie banany do płatków śniadaniowych Eddiego – ale lekarze doszli do wniosku, że się zawahała. Zawahała się – może dlatego, że pierwsze nacięcie, na tyle głębokie, by wyglądać poważnie, ale nie dość, by wyrządzić jakiekolwiek prawdziwe szkody, zabolało bardziej, niż się spodziewała. A kiedy się tak wahała, pigułki zaczęły działać i straciła przytomność. Podcięła sobie żyły w niewłaściwy sposób. Poziomo, w poprzek naczyń krwionośnych i ścięgien, zamiast wzdłuż, o czym w dzisiejszych czasach wiedzą wszyscy poważni samobójcy. Lekarze nazwali to wołaniem o pomoc, a nie autentyczną próbą samobójczą, ale ja wiedziałam. Wpadłam do szpitala i czekałam, kiedy płukali jej żołądek. Naprzeciwko mojego krzesła w korytarzu było okno z zaciągniętymi zasłonami. Spoglądało na mnie moje odbicie. W zielonkawym świetle wyglądałam jak trup. Proste włosy, zapadnięta twarz. Nakarmiłam maszynę monetami, a ona wypluła rozwodnioną gorącą czekoladę dla Eddiego. Potem przyszedł Maxwell i zabrał go ze sobą. Kiedy się obudziła, weszłam do jej pokoju. Zanim ją zobaczyłam, nie zdawałam sobie sprawy, jaka jestem wściekła. Wściekła na nią. Bardziej niż kiedykolwiek. – Co ty wyprawiasz? Pomyślałaś o Eddiem? – To były moje pierwsze słowa. Zatrzasnęły się wokół niej jak pułapka. Pielęgniarka z włosami koloru piasku skrzywiła się. – Elizabeth musi odpocząć – powiedziała karcąco, jakby znała ją lepiej niż ja. Beth miała siniaka na brodzie i fioletowe sińce wokół oczu i na policzkach. „Pomyślałaś o mnie?”, miałam ochotę dodać. Zraniona, że mogłaby mnie zostawić. Poczułam się tak samo jak wtedy, kiedy uciekła z Dinnym, wiele lat temu. Nie

odpowiedziała mi. Zaczęła płakać, a mi pękło serce i wylał się z niego cały gniew. Podniosłam matowy kosmyk jej włosów i zaczęłam rozplątywać supełki palcami. Minęło dużo czasu od mojej ostatniej rozmowy z ciotką Mary, nie mówiąc już o rozmowie telefonicznej. Nadal nie mam przekonania do tego pomysłu, ale lawina ruszyła. Zaczęłam dowiadywać się różnych rzeczy, odkrywać tajemnice. Jeśli pójdę tym tropem, prędzej czy później rozwiążę zagadki, które mnie interesują. Wiercę się niespokojnie w fotelu, czekając, aż w słuchawce rozlegnie się głos Mary. Zawsze była nieśmiała i cicha; tak delikatna i wątła, że najczęściej w ogóle jej nie zauważałyśmy. Różana cera, jasne włosy i oczy. Schludne bluzki wetknięte w schludne spódniczki. Przeżyłam wstrząs, słysząc jej krzyk, jej wrzask, płacz i przekleństwa po zniknięciu Henry’ego. A kiedy ustały, stała się jeszcze spokojniejsza niż wcześniej, jakby w ten jeden wybuch włożyła cały swój impet. Ma cienki, cichy głos, delikatny jak mokra bibułka. – Przy telefonie Mary Calcott? – mówi bojaźliwie, jakby nie była tego do końca pewna. – Halo, ciociu Mary, mówi Erica. – Erica? Dzień dobry, kochanie. Wesołych świąt. Chociaż na to już chyba trochę za późno. Szczęśliwego Nowego Roku. – W jej słowach nie ma przekonania. Zastanawiam się, czy nienawidzi nas za to, że my żyjemy, a Henry nie. Za to, że jej o tym przypominamy. – Tobie też, ciociu. Mam nadzieję, że dobrze się czujesz? Nie przyjechałaś z Cliffordem po te drobiazgi, które chcieliście zabrać z domu? – Nie, nie. Cóż, na pewno rozumiesz, że Storton Manor to dla mnie... trudne miejsce. Nie lubię o nim zbyt często myśleć, nie lubię tam wracać – odpowiada ostrożnie. Nie budzi mojej

sympatii. Mówi o stracie syna tak obojętnie, jakby chodziło o jakiś kompromitujący incydent, o którym najlepiej byłoby zapomnieć. Ale wiem, że to niesprawiedliwe. Przecież ona nie jest już w pełni sobą. – Oczywiście. – Usiłuję znaleźć kolejny temat do pogaduszek, ale bez skutku. – Ciociu, dzwonię w pewnej sprawie. Jeśli nie miałabyś nic przeciwko temu, chciałabym cię podpytać o twoje badania nad historią naszej rodziny, którymi się zajmowałaś dwa lata temu. – Słucham? – Chodzi o to, że znalazłam zdjęcie Caroline datowane na rok tysiąc dziewięćset czwarty i zrobione w Nowym Jorku... – Tak, to by się zgadzało. Przyjechała do Londynu pod koniec tysiąc dziewięćset czwartego. Trudno ustalić dokładną datę. – Rozumiem. Chodzi o to, że na tym zdjęciu trzyma dziecko, które wygląda na jakieś sześć miesięcy. Zastanawiałam się, czy może przychodzi ci do głowy, kto to mógł być? – Dziecko? No cóż. Nie mam pojęcia. To musi być jakaś pomyłka. – Może wyszła wcześniej za mąż, w Stanach? Trzyma to dziecko w taki sposób... wygląda mi to na portret rodzinny. Wydaje się taka dumna... Po prostu mam wrażenie, że to jej dziecko. – Niemożliwe, Erico. To nie może być prawda. Poczekaj, wezmę swoją teczkę. Chwileczkę. – Słyszę szelest i skrzypienie drzwiczek szafki. – Nie, mam tu kopię jej aktu małżeństwa z sir Henrym Calcottem, a w rubryce dotyczącej stanu cywilnego stoi wyraźnie, że była starą panną. Starą panną w wieku dwudziestu jeden lat! Aż trudno w to uwierzyć, prawda? – A czy nie mogła na przykład... być rozwódką? – pytam

z powątpiewaniem. – Mój Boże, skądże. W tamtych czasach rozwody były rzadkością, na pewno wybuchłby skandal. Albo wspomniano by o tym przy okazji jej kolejnego małżeństwa. To musi być dziecko kogoś innego. – Aha. W takim razie dziękuję... – Oczywiście, Caroline zawsze niechętnie mówiła o młodości w Ameryce. Udało się z niej wydobyć tylko tyle, że dorastała bez bliskiej rodziny i przyjechała do Anglii zacząć nowe życie, kiedy była dość dorosła, by odziedziczyć pieniądze. Poślubiła Henry’ego Calcotta wkrótce po tym, jak go poznała. Zawsze sądziłam, że musiała być bardzo samotna, biedactwo. – Już dwa razy wypowiedziała jego imię. – Tak, na to wygląda. No dobrze, dziękuję, że to dla mnie sprawdziłaś, ciociu. – Nie ma za co, Erico. Zastanawiam się, czy mogłabym cię poprosić o przesłanie mi tej fotografii? Do moich akt? Wczesne zdjęcia Caroline i osób z jej pokolenia są prawdziwą rzadkością. – Och, właściwie to mama prosiła mnie, żebym przekazała jej wszystkie zdjęcia, które znajdę. Ale na pewno prześle ci odbitki... – Oczywiście. Poproszę o nie Laurę, kiedy się z nią zobaczę. Zapada cisza; nie mogę się zmusić, żeby się z nią pożegnać, przyznać się, że chodziło mi tylko o tę informację, a teraz już nie chcę z nią rozmawiać. Tyle jest do powiedzenia, tyle do przemilczenia. – A... jak minęły święta? – pytam. Słyszę, jak nabiera powietrza, przygotowuje się do odpowiedzi. – Miło, dziękuję. – Milknie na chwilę. – Wiesz, nadal kupuję Henry’emu prezenty, co roku. Oczywiście, Clifford

uważa, że oszalałam, ale on nigdy nie rozumiał, co czuje matka po stracie dziecka. Nie umiem zostawić tego za sobą i żyć dalej, chociaż jemu się to udało. – Co mu kupiłaś? – Nie mogę się powstrzymać. – Książkę o RAF-ie. Nowe buty do piłki nożnej i kilka płyt DVD – mówi głośniej, jakby była zadowolona z wyboru prezentów. Prezentów, których nigdy nie wręczy. Nie mam pojęcia, co powiedzieć. Chciałabym się dowiedzieć, czy kupuje buty dla dzieci, czy pokusiła się o to, by odgadnąć rozmiar jego dorosłej stopy. – Myślisz jeszcze o swoim kuzynie, Erico? Czy myślisz czasami o Henrym? – pyta szybko. – Oczywiście. Oczywiście, że myślę. Zwłaszcza teraz, kiedy... znów tu jesteśmy. – To dobrze. Dobrze. Cieszę się – mówi, a ja zastanawiam się, co ma na myśli. Zastanawiam się, czy wyczuwa poczucie winy, które spowija mnie i Beth jak brzydki zapach. – Nie wiadomo nic nowego? O nim? O Henrym? – Co za idiotyczne pytanie, dwadzieścia trzy lata po zaginięciu. Ale skoro wciąż kupuje mu prezenty, to chyba spodziewa się, że któregoś dnia jej syn się odnajdzie. – Nie – odpowiada beznamiętnie. Jednym słowem. Nie rozwija tematu. – Eddie spędził z nami Boże Narodzenie – mówię. – Kto? – Edward, syn Beth. – A tak, oczywiście. – Ma teraz jedenaście lat, tyle samo co... Świetnie się bawił, szalał po lesie, stale biegał brudny. – Wiesz, Clifford chciał mieć drugie dziecko. Po tym, jak straciliśmy Henry’ego. Mogliśmy jeszcze zdążyć. – Aha – odpowiadam.

– Ale powiedziałam mu, że ja bym nie mogła. Co on sobie wyobrażał? Że możemy Henry’ego po prostu zastąpić, jak zgubiony zegarek nowym? – Wydaje dziwny, zduszony dźwięk; to chyba miał być śmiech. – Nie. Nie, oczywiście, że nie – odpowiadam. Kolejna długa chwila ciszy, kolejny głęboki oddech Mary. – Nigdy się nie dogadywaliście. Wy, dziewczynki, i Henry. Wiem, że go nie lubiłyście – mówi, nagle spięta, urażona. – Lubiłyśmy go! – kłamię. – Po prostu... lubiłyśmy też Dinny’ego. No i musiałyśmy opowiedzieć się po którejś ze stron... – Nie przyszło wam nigdy do głowy, że Henry miewał te swoje... wybryki, dlatego że zawsze pomijałyście go w swoich zabawach i uciekałyście bawić się z Dinnym? – Nie. Bo... nie sądziłam, że on chce się z nami bawić. Nigdy nie sprawiał takiego wrażenia – mamroczę niewyraźnie pod nosem. – A ja myślę, że chciał. Myślę, że było mu przykro, że zawsze staracie się jak najszybciej wymknąć – mówi stanowczo. Próbuję spojrzeć na mojego kuzyna z tej perspektywy – próbuję zinterpretować w takich kategoriach to, w jaki sposób traktował nas i Dinny’ego. Ale nie mogę, to do niego nie pasuje. Wcale tak nie było, on taki nie był. Ogarnia mnie oburzenie, ale oczywiście nie mogę nic wydusić i w słuchawce brzęczy cisza. – No dobrze, Erico, muszę kończyć – mówi w końcu Mary na jednym długim wydechu. – Miło... miło było z tobą porozmawiać. Do widzenia. Odkłada słuchawkę, nim zdążę odpowiedzieć. Nie robi tego złośliwie ani obcesowo. Raczej z roztargnieniem, jakby coś innego przykuło jej uwagę. Lata po śmierci Henry’ego zapełniła sobie rozmaitymi mniej lub bardziej poważnymi projektami.

Tkactwo, akwarele, horoskopy, estampaż, poezja anglosaska. Drzewo genealogiczne naszej rodziny było jej najdłuższym projektem, który faktycznie doprowadziła do końca. Zastanawiam się, czy zrobiła to dlatego, by móc powtarzać bez końca jego imię, mimo że Clifford nie pozwalał jej mówić o synu. Henry Calcott, Henry Calcott, Henry Calcott. Dowiedziała się wszystkiego, czego zdołała – o jego przodkach, jego elementach składowych, jakby mogła go dzięki temu zrekonstruować. On nie żyje. Tyle wiem. Nie został uprowadzony. To nie on leżał na tylnym siedzeniu samochodu na parkingu w Devizes. To nie jego niósł tajemniczy włóczęga na drodze A361. Wiem o tym, bo to czuję, czuję pamięć jego śmierci. Czuję ją nad stawem na deszczówkę, chociaż jej nie widzę. Tak samo, jak słyszałam w ciemnościach kształt Dinny’ego w Boże Narodzenie. Byliśmy tam, Henry tam był i Henry umarł. Widzę ten kształt. Muszę tylko zapełnić go kolorami. Bo znalazłam się w impasie. Jestem zablokowana. Nie mogę pójść w żadnym kierunku, dopóki nie zapełnię tej dziury w pamięci, dopóki nie usunę tego opiłka z serca Beth. Wszystkie pozostałe myśli musiały omijać te brakujące elementy, ale koniec z tym. Wystarczy. A jeśli muszę zacząć w tysiąc dziewięćset czwartym roku, aby do tego dotrzeć, to niech i tak będzie. Przez kuchenne okno widzę Harry’ego, który czeka przy drzewach na drugim końcu ogrodu. Pada coraz mocniej. Ręce ma wciśnięte w kieszenie swojego patchworkowego płaszcza; stoi zgarbiony, mokry, żałosny. Niewiele myśląc, wyciągam resztki z lodówki i ze spiżarni i zaczynam odkrawać soczyste plastry z zimnego indyka o poparzonych kikutach nóg. Smaruję majonezem dwa kawałki białego chleba, przekładam je indykiem i nadzieniem o konsystencji płyty wiórowej. Potem

z płaszczem nad głową niosę mu zawiniętą w folię kanapkę. Nie uśmiecha się do mnie. Przestępuje z nogi na nogę, wyraźnie rozdarty. Deszcz ścieka mu z koniuszków dredów. Czuję woń jego niemytego ciała. Delikatny, zwierzęcy, dziwnie ujmujący zapach. – Proszę, Harry. Przyniosłam ci lunch. To kanapka z indykiem – mówię, wręczając mu jedzenie. Bierze je. Nie rozumiem, czemu czekam, aż coś odpowie, skoro wiem, że tego nie zrobi. To takie fundamentalnie ludzkie, myślę. Komunikować się za pomocą hałasu. – Eddie wrócił do domu swojego taty, Harry. Rozumiesz? Już go tu nie ma – tłumaczę najłagodniej, jak potrafię. Gdybym wiedziała, kiedy Eddie wróci, dorzuciłabym i tę informację. Ale nie wiem. Nie wiem, czy same tu będziemy. Nic nie wiem. – Jego ojciec przyjechał dziś i zabrał go ze sobą do domu – wyjaśniam. Harry zerka na kanapkę. Krople deszczu spadają na folię, wydając metaliczny pogłos. – No cóż, przynajmniej to zjedz – mówię delikatnie, poklepując dłoń, w której trzyma kanapkę. – Doda ci energii. Beth znajduje mnie w gabinecie. Siedzę zwinięta na skórzanym fotelu. Musiałam stanąć na biurku, żeby zdjąć z górnej półki atlas dzikich kwiatów. Razem z nim z góry spadł deszcz martwych much, rozsiewając wokół zapach minionego życia. Teraz atlas leży otwarty na moich kolanach, na stronach o kosaćcach żółtych, postrzępionych irysach. Nonszalancko opadające płatki na długich łodygach, zwisające niczym proporczyki w bezwietrzny dzień. Rozpoznałam je, gdy tylko na nie trafiłam. Kosaćce. – Przestało padać. Masz ochotę na krótki spacer? – pyta Beth.

Zaplotła warkocze, ma na sobie czyste dżinsy i sweter w kolorze malin. – Pewnie – mówię, zaskoczona. – Chodźmy. – Co czytałaś? – Album o dzikich kwiatach. W bieliźniarce znalazłam trzy stare poszewki na poduszki haftowane w żółte kwiatki i chciałam sprawdzić, jaki to gatunek. – I jaki? – Kosaciec żółty. Kojarzy ci się to z czymś? – Nie. A powinno? I z czym miałoby mi się kojarzyć? – Trudno powiedzieć. Poczekaj, włożę kalosze. Nie udaje nam się daleko zajść, bo niebo na horyzoncie jest grafitowe. Schodzimy tylko w dół do wioski, a potem podchodzimy pod kurhan. Jestem pewna, że widzę przez okno pubu jedną z dziewczyn z przyjęcia z okazji przesilenia. Siedzi przy kominku i bierze piwo z rąk mężczyzny odwróconego do mnie plecami. Przy drzwiach unosi się zachęcający zapach dymu i piwa, słychać wesołe głosy, ale idziemy dalej. Wielu mieszkańców wybrało się dziś na spacer. Chcą spalić wszystkie świąteczne ciasta i puddingi. Wszyscy witają się z nami, chociaż jestem pewna, że nas nie poznają. Kilka twarzy przyciąga mój wzrok. Wpasowują się w jakieś wspomnienia, ale zbyt bezboleśnie, żebym mogła je wychwycić. Mija nas korpulentna kobieta na koniu, w którego ogon wplecione jest srebrne włosie anielskie. Maszerujemy przez płową trawę aż pod kurhan, płosząc dwa tuziny lśniących gawronów, które kroczyły po nim dostojnie. Unosi je wiatr, z oddali wyglądają na niebie jak postrzępione dziury po kulach. Beth wsuwa mi rękę pod ramię, idzie rozkołysanym krokiem. – Jesteś dziś w dobrym nastroju? – pytam ostrożnie.

– Owszem. Podjęłam decyzję. – Tak? Jaką decyzję? – Podchodzimy pod kurhan. Beth puszcza mnie, wchodzi na pagórek trzema długimi krokami, a potem odwraca się i spogląda w dal ponad moją głową. – Wyjeżdżam. Nie zostanę tu – mówi, wyrzucając ręce w bok, dziewczęco, dramatycznie. Bierze głęboki wdech i głośno wypuszcza powietrze. – O czym ty mówisz? Gdzie chcesz wyjechać? – Jak to gdzie, do domu. Dzisiaj. Już się spakowałam – śmieje się szaleńczo, zuchwale. – Wybrałam tę drogę – mówi, mrużąc oczy i wskazując na szereg wysokich topoli, rosnących wzdłuż ścieżki wyjazdowej ze wsi. – Nie możesz wyjechać! – Myśl, że miałabym zostać sama w tym domu napełnia mnie dziwnym przerażeniem. Wolałabym zanurkować na dno stawu i pozwolić, żeby mnie wessał. Czuję, jak panika ściska mi żołądek. – Pewnie, że mogę. Po co miałabym zostać? Co my tu w ogóle robimy? Nie pamiętam nawet, po co przyjechałyśmy. A ty? – Przyjechałyśmy, żeby... żeby wszystko uporządkować. Żeby... zadecydować, co chcemy zrobić – rozpaczliwie szukam słów. – Przestań, Erico. Żadna z nas nie chce tu mieszkać. – Mówiąc to, opuszcza ramiona, patrzy na mnie ze zdziwieniem. – Bo chyba nie chcesz, prawda? Chcesz tu zamieszkać? Chcesz zostać? – Jeszcze nie wiem! – Przecież... nie możesz tego chcieć. To dom Meredith. Tu wszystko kojarzy się z Meredith. I jest jeszcze... ta sprawa. – Henry? – mówię.

Kiwa głową, raz. Krótko i gwałtownie. – To nasz dom, Beth. Jest teraz twój i mój – dodaję. – O mój Boże, ty chcesz zostać. Chcesz, prawda? – pyta ze szczerym niedowierzaniem. – Nie wiem! Nie wiem. Może nie na zawsze. Może na trochę. Nie wiem. Ale proszę, nie wyjeżdżaj, Beth! Nie teraz. Ja... jeszcze nie skończyłam. Na razie nie mogę wyjechać, ale nie mogłabym zostać tu sama. Proszę... Zostań jeszcze trochę. Stojąca na szczycie kurhanu Beth zapada się w siebie. Zadałam jej cios i uszło z niej całe powietrze. Przez chwilę milczymy. Wiatr hula po grzbiecie kopca, potrząsa źdźbłami trawy. Widzę, jak Beth drży. Wygląda na bardzo samotną tam, na górze. W końcu schodzi do mnie ze spuszczonym wzrokiem. – Przepraszam – mówię. – Czego nie skończyłaś? – Jej głos jest teraz kompletnie wyprany z emocji, bez wyrazu. – Muszę... dowiedzieć się, co się stało. Muszę sobie przypomnieć. Półprawda. Nie mogę jej powiedzieć o opiłku. Nie mogę pozwolić, żeby się domyśliła, do czego zmierzam. Wyrwałaby mi się, nie pozwoliła dotknąć, tak jak Eddie, gdy spuchł mu palec. – Co chcesz sobie przypomnieć? Wpatruję się w nią. Przecież musi wiedzieć, o czym mówię. – Co się stało z Henrym, Beth. Muszę sobie przypomnieć, co się stało z Henrym. Teraz piorunuje mnie wzrokiem, a w jej oczach lśni szare niebo. Przygląda mi się badawczo, a ja czekam. – Pamiętasz, co się stało. Nie kłam. Byłaś dość duża. – Ale nie pamiętam. Naprawdę – zapewniam. – Proszę,

powiedz mi. – Beth odwraca wzrok i patrzy ponad dachami i kominami wioski na wschód, jakby wyobrażała sobie, że tam jest. – Nie. Nie powiem ci – mówi. – Nie powiem nikomu. Nigdy. – Proszę, Beth! Muszę się dowiedzieć! – Nie! A jeśli... jeśli mnie kochasz, to przestań pytać. – Czy Dinny wie? – Oczywiście, że wie. Czemu nie zapytasz jego? – Rzuca mi ukradkowe spojrzenie. W jej oczach widzę chłodną urazę. Przez chwilę, potem znika. – Ale ty też wiesz. A jeśli naprawdę nie pamiętasz, to... to może tak jest lepiej. – Zostawia mnie i idzie wzdłuż brzegu kurhanu w kierunku domu. Przystaje przy stawie. Z tego, co wiem, jest tutaj pierwszy raz od przyjazdu. Na jego widok zatrzymuje się tak raptownie, że prawie na nią wpadam. Wiatr ślizga się po szarej tafli, woda wydaje się matowa i brzydka. Spodziewam się zobaczyć łzy w jej oczach, ale są suche i harde. Smutek wykrawa w twarzy mojej siostry głębsze bruzdy niż zazwyczaj. Wpatruje się w dół. – Tak się bałam, kiedy pływałaś tu pierwszy raz – mruczy tak cicho, że ledwie ją słyszę. – Myślałam, że nie będziesz potrafiła wyjść. Jak ten jeż w stawie przy domu. Pamiętasz? Pływał w kółko, aż w końcu opadł z sił i po prostu utonął. I jeszcze te wszystkie filmy, które pokazywali nam w szkole, zakazujące pływania w kamieniołomach i rzekach. Myślałam, że w niechlorowanej wodzie czai się jakiś straszny potwór, który tylko czyha, żeby pożreć małe dzieci. – Pamiętam, że okropnie się wtedy wydzierałaś. – Bałam się o ciebie – wzrusza leciutko ramionami. – A teraz ty stale boisz się o mnie. Ale nie dziś. Dlaczego mam tu zostać? Przecież widzisz, że... kiepsko się tu czuję?

– Ale... wydaje mi się, że mogłabyś poczuć się lepiej – zmuszam się do odpowiedzi. – Co masz na myśli? – pyta mnie ponuro. Serce zaczyna mi szybciej bić. – To, co powiedziałam. Nie możesz ciągle od tego uciekać, Beth! Proszę cię! Gdybyś chciała o tym porozmawiać... – Nie! Już ci powiedziałam. Stale to powtarzam. Nie chcę rozmawiać ani z tobą, ani z nikim innym! – Dlaczego ze mną nie porozmawiasz? Jestem twoją siostrą, Beth. Nic, co powiesz, nie sprawi, że będę cię mniej kochać! Nic – mówię stanowczo. – A więc tak to sobie wyobrażasz? Że zrobiłam coś potwornego i próbuję to ukryć, tak? – szepcze. – Nie Beth, wręcz przeciwnie! Nie słuchasz mnie! A poza tym, ty naprawdę coś ukrywasz. Przecież widzę. Ja nie mam przed tobą żadnych sekretów! – Każdy ma jakieś sekrety, Erico – rzuca ostro. Ma rację. Odwracam wzrok. – Chcę tylko, żebyśmy mogły uwolnić się od tego miejsca... – Świetnie! Ja też tego chcę! Dlatego po prostu wyjedźmy! – Wyjazd nie sprawi, że się od niego uwolnimy, Beth! Spójrz na siebie, odkąd tu przyjechałyśmy, mam wrażenie, że mieszkam z duchem! Jesteś... nieszczęśliwa i najwyraźniej chcesz taka pozostać! – krzyczę. – O czym ty mówisz? – woła w odpowiedzi Beth, wyrzucając ramiona w furii. – To ty uparłaś się, żeby mnie tu zatrzymać, to ty uparłaś się, żeby mnie unieszczęśliwiać! Przyjechałam tu tylko dlatego, że to na mnie wymogłaś! – Mam zamiar wydobyć na jaw i zniszczyć to, co cię dręczy, Beth. A to jest właśnie tutaj, wiem o tym. Tu, w tym domu. Nie odchodź, kiedy do ciebie mówię! – Łapię ją za rękę,

przytrzymuję. Beth oddycha z trudem, unika mojego spojrzenia. Jest blada. – Jeśli nie zostawisz mnie w spokoju, mogę ci tego nie wybaczyć. Nie wiem, do czego się posunę – mówi drżącym głosem. Zaskoczona, opuszczam dłoń z jej ramienia, ale chyba nie o to jej chodzi. Boję się, do czego może się posunąć. Moja determinacja słabnie, ale próbuję ją w sobie podsycić. – Proszę cię, Beth. Proszę, zostań tu ze mną. Przynajmniej do Nowego Roku. Spróbujmy to... rozgryźć. Cokolwiek to jest. – Rozgryźć? – wtóruje mi z goryczą. – To nie zagadka, Erico. – Wiem o tym. Ale nie możemy dalej żyć tak jak dotąd. To dla nas szansa, Beth, szansa, żeby wszystko naprawić. – Niektórych rzeczy nie da się cofnąć, Erico. Im szybciej się z tym pogodzisz, tym lepiej – szepce. W jej oczach lśnią łzy, ale patrzy na mnie z wściekłością. – Tego nie można naprawić! – rzuca gniewnie i szybkim krokiem rusza do domu. Przez chwilę stoję bez ruchu. Nawet nie wiedziałam, że się trzęsę. Przez resztę dnia bawimy się w chowanego. Ten dom zawsze świetnie się do tego nadawał. Deszcz zacina z ukosa, do komina wdziera się wiatr. Wprowadzam Harry’ego do domu i daję mu kubek słodkiej herbaty. Siedzi przy kuchennym stole, siorbiąc ją z łyżeczki jak dziecko. Z ubrania kapie mu na podłogę woda, wypełniając pokój zapachem mokrej wełny. Ale nie mogę podać herbaty Beth, bo nigdzie jej nie ma. Nie mogę jej znaleźć, żeby ją zapytać, co chce na kolację, czy ma ochotę gdzieś wyjść albo wypożyczyć jakiś film na stacji przy drodze do Devizes. Mam wrażenie, że teraz to moje zadanie: wypełnić jej czas. Czas, który musi tu spędzić przeze mnie. Ale ona wtapia się w dom niczym kot i na próżno biegam od pokoju do

pokoju. Henry zostawił ją kiedyś w kryjówce na wiele godzin. Zostawił ją tam samą, uwięzioną, przestraszoną. Wtedy też mnie w to wciągnął. Byłam mała. Musiałam być mała, bo Caroline jeszcze żyła. Wcześniej tego samego dnia została zawieziona na taras. Miała jeden z tych wytwornych starych wiklinowych wózków inwalidzkich. Żadnego szarego metalu ani plastiku, sponsorowanego przez publiczną służbę zdrowia. Przesuwany wózek skrzypiał, lśniąc srebrnymi szprychami, ale Henry powiedział, że to Caroline skrzypi, bo jest taka stara i wyschnięta. Wiedziałam, że to bzdury, a mimo to skrzypienie wózka zawsze przywodziło mi na myśl pękającą pergaminową skórę; włosy, które skruszałyby pod dotykiem; zesztywniały język zastygły w pomarszczonych ustach. Nigdy nie musiałyśmy jej całować, jeśli nie chciałyśmy. Mama tego dopilnowała, dzięki Bogu. Praktycznie nie wstawała już z łóżka, ale był piękny dzień i wszyscy siedzieliśmy na tarasie – Clifford i Mary, moi rodzice. Przywieziono ją do stołu i podano jej lunch na tacy wsuniętej w stelaż krzesła. Gospodyni przyniosła zupę w wazie z białej porcelany w kształcie ogromnego kalafiora, a na stole stały już ziemniaki, sałatka i szynka. Zostałam skarcona za to, że zanurzyłam palce w roztopionym maśle na dnie misy z ziemniakami. Meredith pomagała Caroline w jedzeniu, czasami karmiła ją tak, jak karmi się dziecko. Meredith marszczyła przy tym brwi; ściągała ciasno wargi. Caroline miała rzadkie włosy. Widziałam przez nie jej czaszkę, której skóra naprawdę przypominała pergamin. Pomijano ją w rozmowie, a ja starałam się nie podnosić wzroku z talerza. Odezwała się tylko raz, a chociaż jej głos zabrzmiał donośniej, niż się spodziewałam, mówiła powoli, z namaszczeniem.

– Czy ten człowiek, Dinsdale, jeszcze żyje? – Mówiąc, wypuściła z ręki widelec, jakby nie była w stanie równocześnie go trzymać i mówić. Sztuciec upadł z brzękiem na kamienną posadzkę. – Nie, mamo. Nie żyje – odpowiedziała Meredith, a mnie niemal rozsadzała wiedza, że mnóstwo Dinsdale’ów żyje i ma się dobrze mniej niż dwieście metrów od miejsca, w którym siedzieliśmy. Ale wiedziałam, że nie powinnam się odzywać przy stole. Caroline parsknęła cicho, wysokim i drżącym głosem. Trudno powiedzieć, co miało wyrażać to parsknięcie. Może satysfakcję. – Sądzę jednak, że żyje jego syn – dodała Meredith. – Nie możesz się go pozbyć, dziecko? – zapytała Caroline, a mnie w równym stopniu zdumiało, że ktoś mówi do Meredith „dziecko”, co oburzyła treść pytania. Po drugiej stronie stołu, Henry uśmiechnął się złośliwie i kopnął mnie w goleń. – Nie bardziej niż ty – odparowała Meredith. – Cyganie – wybełkotała Caroline. – Mieli odjechać. Mieli się wynieść – powiedziała. – Wyjeżdżają. A później wracają – mruknęła Meredith. – I niestety niewiele mogę na to poradzić. Słysząc to, Caroline umilkła. Zapadła napięta cisza, jakby miała powiedzieć coś jeszcze. Wszyscy przy stole na to czekali, ale już się nie odezwała. Meredith rozłożyła serwetkę na kolanach i zaczęła nakładać sobie sałatkę. Ale jej brwi pozostały zmarszczone, a kiedy spojrzałam na Caroline, zobaczyłam, że wpatruje się w jakieś miejsce za trawnikiem, w odległe drzewa, jakby mogła przeniknąć je wzrokiem. Głowa chybotała się jej na szyi, ręce od czasu do czasu drżały mimowolnie, ale blade spojrzenie miała utkwione w jednym punkcie. Po lunchu dzieci odesłano na popołudniową drzemkę –

mnie, bo byłam mała i rozdrażniona, Henry’ego, bo zachowywał się niegrzecznie przy stole, a Beth, bo nie miała się z kim bawić. To Henry namówił nas na grę w chowanego. On schował się pierwszy i w końcu znalazłyśmy go na strychu, za tym samym niszczejącym, bordowym skórzanym kufrem, który tak niedawno odkryłam na nowo. Wzbiliśmy w powietrze kurz, który połyskiwał i wirował nam przed oczami w świetle znad okapu dachu. Znalazłam motyla, rusałkę pawika, owiniętego w pajęczyny i równie wyschniętego jak Caroline, przynajmniej tak to wtedy widziałam. Chciałam się schować jako następna, ale to Beth pierwsza znalazła Henry’ego, więc przypadała jej kolej. Henry i ja uklękliśmy u stóp schodów, zamknęliśmy oczy i zaczęliśmy liczyć. Nie wydaje mi się, żebym w tym wieku potrafiła policzyć do stu. Polegałam na Henrym, choć on zwykle liczył „Raz, dwa, tralala, dziewięćdziesiąt dziewięć, sto!”. Po dłuższej chwili wsłuchiwania się w szczękanie talerzy dobiegające z kuchni otworzyłam jedno oko, żeby sprawdzić, gdzie on jest. Zniknął. Podniosłam wzrok i zobaczyłam, jak schodzi po schodach. Uśmiechnął się do mnie złośliwie, a ja rozejrzałam się wokół. Robiłam to instynktownie, zawsze kiedy miał taką minę, a ja byłam z nim sama. Na wypadek, gdyby skądś mogła nadejść pomoc. Serce waliło mi w piersi. – Czy nie powinniśmy już zacząć szukać Beth? – zapytałam szeptem. – Nie. Jeszcze nie. Powiem ci, kiedy – odpowiedział. – No, chodź, chodź ze mną. – Mówił przymilnym, wysokim głosem; tym samym tonem zwykle nabierał labradory. Wyciągnął do mnie rękę, którą niechętnie przyjęłam. Poszliśmy do gabinetu, a Henry włączył telewizor. – Już? – zapytałam znów. Coś było nie tak. Rzuciłam się

w stronę drzwi, ale wystawił nogę i zablokował mi drogę. – Jeszcze nie! Mówiłem ci, nie możesz iść jej szukać, dopóki nie powiem, że to już. Czekałam więc, zrozpaczona. Nie obchodziło mnie, co jest w telewizji. Patrzyłam to na Henry’ego, to na drzwi, tam i z powrotem. Czym jest czas, kiedy ma się pięć lat? Nie mam pojęcia, ile musiałam czekać. Pewnie ponad godzinę, ale mnie wydawało się, że całą wieczność. Kiedy drzwi się otworzyły, podbiegłam do nich. Do gabinetu wszedł mój ojciec i zapytał, gdzie jest Beth. Przyjrzał się uważnie mojej zaniepokojonej twarzy i zapytał ponownie. Henry wzruszył ramionami. Tata i ja obeszliśmy cały dom, wołając Beth. Dopiero na korytarzu na piętrze usłyszeliśmy walenie i stłumione okrzyki rozpaczy. Pod ostatnimi schodami prowadzącymi na strych stała szafa. W zamku tkwił żelazny klucz. Tata przekręcił go, podniósł zasuwkę, a ze środka wypadła Beth z bladą twarzą pokrytą brudem i śladami łez. – Co tu się dzieje? – zapytał tata, podnosząc ją. Prawie dławiła się od szlochu, oczy miała przerażająco wybałuszone. Wyglądała tak, jakby odcięła się ode mnie, od świata. Ze strachu schowała się we własnej głowie. Szafa była ciasna i pełna pajęczyn, a włącznik światła znajdował się na zewnątrz. Henry wyłączył je i przekręcił klucz w zamku, kiedy ja siedziałam z zamkniętymi oczami, zakładając, że odlicza obok mnie. Zostawił ją samą w ciemności z pająkami, nie mogła się tam nawet obrócić. Wiedziałam o tym i opowiedziałam wszystko tacie, a on zapytał Henry’ego. Beth stała za nim, nienaturalnie spokojna. Na kolanach miała białe plamy kurzu, a na dłoniach zadrapania; zaczepiła o coś włosami i jeden pukiel wymknął się jej spod opaski. – Nie mam z tym nic wspólnego. Byłem tu przez cały czas.

Znudziło się nam szukanie – powiedział obojętnie Henry, majtając z podekscytowania nogami, chociaż udało mu się zachować kamienną twarz. Beth przestała płakać. Wpatrywała się w Henry’ego z gwałtowną nienawiścią, która mnie zdumiała. Jest wczesne popołudnie; siedzę na piętrze, skulona na parapecie w swojej sypialni. Szyba zaparowała od mojego oddechu, przesłaniając widok, ale czytam, więc nie zwracam na to uwagi. Kolejne listy Meredith do Caroline. Dziwię się, że Meredith zachowała je wszystkie – że wrzuciła je do rzeczy Caroline, aby udokumentować ich trudną relację. Wiem, że listy należą do adresata, ale mogła je z łatwością zniszczyć po śmierci matki; to byłoby zrozumiałe. Ale może były dla niej ważne właśnie przez to, co dokumentowały. Że choć poniosła porażkę, usiłowała zbudować dla siebie życie. Kochana Mamo, dziękuję za kartkę. Mogę tylko powiedzieć, że czuję się na tyle dobrze, na ile można tego oczekiwać. Mam pełne ręce roboty z Laurą, która niedawno zaczęła chodzić i nabrała zwyczaju biegania wokół mnie w kółko – bardzo trudno wyperswadować jej psoty. W tym tygodniu fascynują ją zwłaszcza błoto i robaki. Znalazłam wspaniałą nianię, miejscową dziewczynę imieniem Doreen, która działa kojąco na dziecko – muszę przyznać, że i na mnie. Nic nie wyprowadza jej z równowagi, a w tych trudnych chwilach to prawdziwa zaleta. Długo zastanawiałam się nad Twoim zaproszeniem i powrotem do Storton Manor, ale na razie zamierzam pozostać w moim domu. Pomagają mi sąsiedzi, którzy okazali się bardzo życzliwi w potrzebie. Synowie i mężowie wielu miejscowych kobiet pojechali na wojnę i za każdym razem, kiedy nadejdzie ów przerażający telegram, wybiera się delegatów, którzy

sprawdzają, czy w domu jest co jeść, czy dzieci mają w co się ubrać i czy żona lub matka daje sobie radę. Podejrzewam, że nie pochwalałabyś takiego mieszania się klas społecznych, ale mnie bardzo poruszyła ich wizyta, kiedy rozniosła się wieść o śmierci Charlesa. W zeszły piątek pojechałam do Londynu po jego rzeczy, które zostały w klubie i w biurze. Nie uwierzyłabyś, jakie zastałam tam zniszczenia. Wstrząsnęło to mną do głębi. A więc zostanę tu tak długo, jak długo będę dawać sobie sama radę, ponieważ, chociaż piszę to z ciężkim sercem, jeszcze Ci nie wybaczyłam, Mamo. Tego, że nie przyjechałaś na pogrzeb Charlesa. Twoje zastrzeżenia wobec niego jako mojego męża nie były tak poważne, a Twoja niechęć do podróży tak silna, aby uniemożliwić ci przyjazd. Ubliżyłaś mu swoją nieobecnością. Nie przeszła bez echa wśród naszych znajomych. Czy nie pomyślałaś o mnie? Czy nie rozumiesz, że to ja chciałam, żebyś tu była, że potrzebowałam Twojego wsparcia w takim dniu? Opanowanie, jakiego wymaga się od młodej wdowy, musi mieć jakieś granice. To wszystko, co mam do powiedzenia na chwilę obecną. Muszę przywyknąć do życia bez męża i zadbać o siebie, małą Laurę oraz moje nienarodzone dziecko. Wydaje mi się, że ani Ty, ani nikt inny nie ma prawa oczekiwać ode mnie niczego więcej. Meredith Kończę czytać list, kiedy ciszę przerywa dźwięk dzwonka. Zsuwam się z parapetu, krzywiąc się, kiedy krew napływa do moich zesztywniałych nóg. Docieram do schodów, ale przystaję tam, bo słyszę skrzypnięcie otwieranych przez Beth drzwi, a potem głos Dinny’ego. W pierwszej chwili mam ochotę iść dalej, zbiec po schodach, żeby się z nim zobaczyć, rozładować sytuację. Ale nogi odmawiają mi posłuszeństwa. Stoję bez ruchu z ręką na balustradzie, nasłuchując.

– Jak się czujesz, Beth? – pyta Dinny, a w jego ustach to pytanie niesie w sobie więcej treści niż zazwyczaj. Więcej znaczenia. – Świetnie, dziękuję – odpowiada Beth jakimś szczególnym tonem, którego nie rozpoznaję. – Po prostu... Erica powiedziała, że ty... – Co mówiła o mnie Erica? – rzuca ostro. – Że ci się tutaj nie podoba. Że chcesz wyjechać. Nie słyszę odpowiedzi Beth. Może jej nie było. – Mogę wejść? – pyta Dinny, niemal nerwowo. – Nie. Chyba... chyba lepiej nie. Bo... jestem teraz zajęta – kłamie Beth. Słysząc przebijającą w jej głosie nerwowość, sama się spinam. – Aha. No nic, tak naprawdę wpadłem tylko podziękować Erice za rzeczy dla dziecka, które przyniosła Honey. Kiedy wróciłem, Honey się uśmiechała. Coś niesamowitego. Uśmiecham się, ale nie wiem, czy Beth doceni, jak rzadkie są uśmiechy Honey. – Rozumiem... przekażę jej. A może ją zawołać? – pyta sztywno Beth. – Nie, nie. Nie ma potrzeby – odpowiada Dinny. Uśmiech zamiera mi na ustach. Chwila milczenia. Czuję przeciąg z otwartych drzwi, słyszę szept wiatru na schodach. – Posłuchaj, Beth, chciałbym z tobą porozmawiać o... o tym, co się stało. Są pewne sprawy, których chyba nie rozumiesz... – Nie! – przerywa mu Beth piskliwym, podenerwowanym tonem. – Nie chcę o tym rozmawiać. Nie ma o czym mówić. To już przeszłość. – Jesteś pewna? – pyta delikatnie. Wstrzymuję oddech, czekając na odpowiedź Beth. – Tak! O co ci chodzi? Oczywiście, że tak.

– Chodzi mi o to, że niektóre sprawy ciężko zostawić za sobą. Ciężko o nich zapomnieć. Przynajmniej mnie. – Musisz się bardziej starać – rzuca Beth grobowym tonem. – Próbuj dalej. Słyszę kroki na kamiennych płytach. Oczyma wyobraźni widzę, jak Beth odwraca się, próbuje uciec. – Tylko że to nie takie proste, prawda, Beth? – mówi Dinny bardziej stanowczym tonem. – Ty i ja... kiedyś mogliśmy rozmawiać o wszystkim. – To było bardzo dawno temu – zauważa moja siostra. – Wiesz Beth, nie wszystko zależy od ciebie. Nie możesz po prostu udawać, że nic się nie stało, nie możesz się odciąć od tego wszystkiego. I ode mnie. – Nie chcę o tym rozmawiać – akcentuje każde słowo, nadając wypowiedzi dramatyczny wydźwięk. – Możesz nie mieć wyboru. Są sprawy, o których powinnaś się dowiedzieć – ciągnie Dinny niewzruszenie. – Proszę cię – mówi Beth słabym, przestraszonym głosem. – Proszę, nie rób tego. Zapada długie, jałowe milczenie. Nie śmiem oddychać. – Dobrze cię znowu widzieć, Beth – mówi wreszcie Dinny. Kolejna błaha uwaga, która nabiera szczególnego znaczenia. – Już myślałem, że nie będzie mi to dane. Znów cię zobaczyć. – Nie powinno nas tu być. Nie przyjechałabym, gdyby nie... – I niedługo znów wyjedziesz, prawda? – Tak. Niedługo. Po Nowym Roku. – Nigdy nie oglądasz się za siebie? – pyta z goryczą. – Nie – odpowiada Beth, ale nie brzmi to tak kategorycznie, jak powinno. Drżę z zimna; znów ogarnia mnie desperackie pragnienie, żeby wiedzieć to co oni, żeby wszystko sobie przypomnieć.

– W takim razie pójdę już. – Dinny wydaje się przygaszony. – Podziękuj ode mnie Erice. Mam nadzieję... mam nadzieję, że jeszcze cię zobaczę, Beth. Zanim znikniesz. Nie słyszę odpowiedzi Beth, tylko dźwięk zamykanych drzwi i gwałtowne, głośne westchnienie, jakby tysiące wstrzymywanych słów wydarły jej się z ust, rozbrzmiewając echem w korytarzu. Stoję przez chwilę na schodach, słucham, jak Beth idzie do gabinetu. Słyszę skrzypnięcie fotela, na który się rzuca, a potem zapada cisza. Mam wrażenie, że łatwiej byłoby wycisnąć prawdę z tych kamiennych murów niż z mojej siostry. Sfrustrowana, wracam na strych i bez wcześniejszej ostrożności podnoszę wieko czerwonego kufra. Jeszcze raz szperam w rzeczach Caroline. Musi tu być coś więcej, coś, co przegapiłam. Coś, co wyjaśni, kim było to dziecko na zdjęciu i co się z nim stało. I dlaczego moja prababka tak bardzo nienawidziła Dinsdale’ów, że nie potrafiła z siebie wykrzesać miłości do własnego dziecka. Wyjmuję wszystko z kufra, ale nie znajduję niczego nowego. Uspokajam się, opieram na piętach, zauważam, że drżą mi ręce. Podnoszę owinięty w papier pakunek, ale gdy schylam się, żeby schować go na miejsce, coś rzuca mi się w oczy. Rozdarcie w papierze, którym wyściełane jest dno kufra – rozdarcie, tworzące niewielką kieszonkę. I wystająca z niej koperta. Sięgając po nią zauważam, że nie pokrywa jej pismo Meredith, a kiedy czytam list, czuję, jak przyspiesza mi puls. Zrywam się na nogi i biegnę do gabinetu. Ogień pożera ogromny stos drewna, zionąc ciepłem. – Beth, znalazłam coś! Na górze, w rzeczach Caroline – mówię. Moja siostra spogląda na mnie ze ściągniętą twarzą. Jeszcze mi nie wybaczyła tego, co powiedziałam przy stawie na

deszczówkę. – Co to? – pyta obojętnie. – List do Caroline. Musiał wypaść z teczki. Znalazłam go pod papierem wyściełającym jej kufer. Jest bardzo stary, wysłano go, zanim przyjechała do Anglii. Posłuchaj! Kolejna maleńka koperta; papier w środku jest tak stary, że atrament wypłowiał i ma teraz bladobrązowy kolor. Kartki są poplamione i podarte, jakby często ich dotykano. Najwyraźniej list był czytany wielokrotnie. Kiedy go rozkładam, papier rozdziera się lekko w miejscach zagięć, więc trzymam go tak delikatnie, jak potrafię. Chwilami trudno mi odcyfrować litery, ale jest w nim dość, by dowieść pewnej teorii. – „Dwudziesty drugi kwietnia tysiąc dziewięćset drugiego roku” – czytam. – „Moja droga Caroline, otrzymałem Twój list i z niepokojem przyjąłem wiadomość, że Ty nie otrzymałaś mojego. Ani ostatniego, ani, jak się wydaje, poprzedniego! Proszę, wierz mi, że pisałem; że piszę do Ciebie niemal co wieczór. Przygotowania na Twój przyjazd wymagają tyle pracy, że każdego dnia jestem wykończony, ale mimo to myślę o Tobie co noc, przysięgam. Dają nam się tu we znaki wiosenne burze. Przedwczoraj spadł grad wielkości mojej pięści i bębnił tak, że mógłby zabić człowieka! Ta dzika kraina potrzebuje kobiecej ręki, która ją okiełzna, kochanie. Wiem, że kiedy znajdziesz się u mego boku, niestraszne mi będą takie burze. Proszę, nie denerwuj się wyjazdem ciotki. Czeka tu na Ciebie dom i cała rodzina, jakiej będziesz potrzebować. Wiem, że nie chcesz rozstawać się z nią w niezgodzie, ale z pewnością...” – Nie mogę odczytać tego zdania, a właściwie większości tego akapitu. Mrużę oczy. – „Dopilnowałem, żeby... Z przykrością... Bądź cierpliwa jeszcze przez chwilę, kochana, a zanim się zorientujesz, będziemy razem. Znalazłem obok domu miejsce na

ogród. Pamiętam, że kiedyś mówiłaś, jak bardzo marzysz o ogrodzie. Teraz będziesz miała własny, możesz w nim zasadzić, co tylko zapragniesz. Gleba jest tu raczej piaszczysta, ale wiele roślin na pewno w niej rozkwitnie. I nasza miłość również rozkwitnie, wiem o tym. Brak mi Ciebie każdego dnia i dziękuję Bogu za to, że wkrótce znów będziemy razem”. Jest tu spory fragment, którego w ogóle nie da się odczytać. Wygląda na to, że w którymś momencie musiał się zamoczyć albo coś takiego. – Przerywam, przebiegając wzrokiem na koniec listu. – Kończy się tak: „Marzę, by znów Cię zobaczyć, a moje serce rozpala myśl, że wkrótce wyruszysz w podróż do mnie. Bądź spokojna, kochana, już wkrótce rozpoczniemy resztę naszego życia. Twój na zawsze, C” I co ty na to? – A więc była wcześniej mężatką! – woła Beth. – Na to wygląda... Nigdzie nie pisze tego wprost, ale nie wyobrażam sobie, z jakiego innego powodu mężczyzna w tamtych czasach mógłby napisać taki list o rozpoczynaniu wspólnego życia, o nowej rodzinie i całej reszcie. – Dokąd się wybierała? Co jest na stemplu? – Przyglądam się kopercie. – Nie widać. Jest całkiem wytarty. – Szkoda. A może miała do niego przyjechać, żeby się z nim pobrać, ale coś się wydarzyło, zanim tam dotarła? – W takim razie skąd to dziecko? – No tak. A więc straciła męża i dziecko jeszcze przed przyjazdem do Anglii. Ile miała wtedy lat? – Chyba dwadzieścia jeden. Właśnie uzyskała prawa do odziedziczonych pieniędzy. – To niesamowite, że nie ma o tym żadnej wzmianki w jej akcie ślubu i nikt do tej pory o niczym nie wiedział! Jak to możliwe? – zastanawia się Beth.

Wzruszam ramionami. – Kto wie. Jeśli się z nim rozwiodła, może wolała zachować to w tajemnicy? Mary powiedziała, że Caroline nigdy nie lubiła opowiadać o swojej młodości. Może miała coś do ukrycia? I nie zapominaj o tym liście od ciotki B., który ci pokazałam. Ciotka radziła jej, żeby to, co zdarzyło się w Ameryce, pozostało w Ameryce. Na pewno martwiła się, żeby nie wybuchł jakiś skandal. Gdyby jej mąż zmarł, na akcie ślubu Caroline z lordem Henrym byłoby po prostu napisane: wdowa. A jeżeli straciła dziecko, to wyjaśniałoby, dlaczego zawsze była taka chłodna i odpychająca. Beth milknie. Nie mówi mi o wizycie Dinny’ego. Nie przekazuje mi jego podziękowań i nie wiem, w jaki sposób mogłabym sprawdzić, czy robi to celowo, nie zdradzając się jednak z tym, że ich podsłuchiwałam. Ale męczy mnie to. Chciałabym się dowiedzieć, o czym zamierzał z nią porozmawiać. – Co się stało? – pytam. – Erico, dlaczego tak cię to interesuje? To i cała reszta? – Patrzy na mnie zza cienia, jaki rzucają jej włosy i długie rzęsy. Trzaskający za nią ogień oświetla ją pomarańczową poświatą. – A ciebie to nie interesuje? Chcę się dowiedzieć, dlaczego... dlaczego nasza rodzina nienawidzi Dinsdale’ów. Nienawidziła Dinsdale’ów – poprawiam się. – Chcę się dowiedzieć, dlaczego Meredith stała się taka okrutna. Taka zgorzkniała i nieprzyjemna. Wygląda na to, że odziedziczyła to po Caroline. A ja chcę się tylko dowiedzieć, dlaczego... – I myślisz, że to odkryłaś? – Dlaczego nienawidziły Dinsdale’ów? Nie. Nie mam zielonego pojęcia. To nie mogły być tylko uprzedzenia klasowe, musiało chodzić o coś więcej. Chodziło o coś więcej. To była

sprawa osobista. A poza tym z listów wynika, że kiedy bariery klasowe zaczęły się walić podczas wojny, Meredith nie miała nic przeciwko temu. Ale wydaje mi się, że przynajmniej teraz już wiem, dlaczego Caroline była taka bezduszna. Dlaczego, jak powiedziała mama, nigdy nie kochała Meredith. – Bo straciła dziecko? – Raczej całe życie. Pamiętasz, jak wtedy na letnim balu Caroline wydawało się, że rozpoznaje kelnerkę? – Tak. – Ciekawe, za kogo ją wzięła. Ciekawe, co ją tak zdenerwowało? Beth znów nie odpowiada, odcina się ode mnie w sposób, którego nie znoszę. – I nie mogę przestać myśleć o tych cholernych kosaćcach żółtych. Jestem pewna, że z czymś mi się kojarzą... – Ale Beth już mnie nie słucha. – Stracić dziecko... nie wyobrażam sobie, jakie to uczucie. Dziecko, które miało szansę dorosnąć, stać się prawdziwym człowiekiem. Kiedy twoja miłość do niego rosła przez wiele lat. Po prostu sobie tego nie wyobrażam. – Ja też. – Nie, ty nie masz o tym pojęcia, Erico, bo nie wiesz, jakie to uczucie. Nie wiesz, jak silna jest ta miłość – mówi mi z naciskiem. – O wielu rzeczach nie mam pojęcia – odpowiadam urażona. W ciszy słychać trzask ognia, przesuwające się polana. – Nigdy nie tęskniłyśmy za Henrym – szepcze Beth, zapadając się znów w oparcie fotela tak, że nie widzę wyraźnie jej twarzy. – Obserwowałyśmy poszukiwania, które prawie zniszczyły naszą rodzinę. W pewnym sensie obserwowałyśmy

konsekwencje... tego, co się wydarzyło. Ale nigdy za nim nie tęskniłyśmy. Zawsze trzymałyśmy się z dala od tego... od tego bałaganu. Od cierpienia... – Trudno było za nim tęsknić, Beth. Zachowywał się okropnie. – Tak, ale był jeszcze małym chłopcem. Małym chłopcem, Erico. Był taki młody! Nie wiem... nie wiem, jak Mary to przeżyła – mówi przez ściśnięte gardło. Nie wydaje mi się, żeby Mary faktycznie to przeżyła. Nie do końca. Przez jedną straszną chwilę wyobrażam sobie, że Beth staje się taka jak Mary. Że za dwadzieścia lat będzie równie pusta i martwa w środku. Jestem pewna, że tak to się skończy, jeśli nie uda mi się jej pomóc – jeśli się pomyliłam i tylko pogarszam sprawę, trzymając ją tutaj. Boję się odezwać. List do Caroline w moich dłoniach jest lekki jak piórko; jakże ulotne wydają się słowa zaginionego mężczyzny, ledwie widoczne na papierze, jego szept sprzed wielu lat, rozpływający się w przeszłości. Przesuwam palcami po „C” w podpisie i pozdrawiam nieznajomego w myślach, posyłam moje pozdrowienie wstecz, przez wieki, jakby mógł je w jakiś sposób usłyszeć. I to mnie uspokaja. Jest już późno. Beth poszła spać wiele godzin temu. Minęły dopiero dwa dni od Bożego Narodzenia, kiedy widziałam Dinny’ego, a mimo to czuję, jak narasta we mnie cicha desperacja. Skoro Beth nie chce mi powiedzieć, co się stało, to dowiem się od Dinny’ego. On musi mi powiedzieć. Co oznacza, że będę musiała go o to zapytać, a dobrze wiem, że nie chce być o to pytany. Na zewnątrz panuje ciemność, ale nie chciało mi się zaciągnąć zasłon. Lubię pokazać się nocy w całej okazałości. W telewizji leci jakiś głupi film, ale ściszyłam dźwięk i siedzę, wpatrując się w gasnący kominek, zatopiona w myślach. Tylko

ja słucham szalejącej na zewnątrz wichury, ale dobrze mi z myślą, że Beth jest na górze. W tym domu czuję się samotna. Bez niej byłby nie do zniesienia. Od czasu do czasu kropla deszczu wpada w żar, lądując z ostrym sykiem. Do paleniska przylepił się strzęp czegoś, co kiedyś było papierem do prezentów, a teraz zostało tylko poszarzałym cieniem samego siebie. Przesuwa się na wietrze w kominie to w jedną, to w drugą stronę, niezdecydowany. Hipnotyzujący widok. Co by się stało, gdyby Henry nie zniknął? Może Meredith nie zrobiłaby się jeszcze bardziej nieprzyjemna, jak to się stało. Może nie pokłóciłaby się z mamą, doprowadzając ją wreszcie do kresu wytrzymałości. Clifford i Mary dalej razem by tu przyjeżdżali i nie zostaliby pominięci w testamencie. Wiem, jak Clifforda irytuje, że nie odziedziczył domu. Jest niczym król bez pałacu. On wciąż przyjeżdżał, ale to nie wystarczyło. Decyzja Mary, żeby nie zbliżać się do tego miejsca, rozzłościła Meredith. „Cliffordzie, czy ona chce należeć do rodziny Calcottów, czy nie? Co za tchórzostwo!” Henry zostałby szanownym Henrym Calcottem i musiałby tylko poczekać do śmierci Clifforda, żeby móc tytułować się lordem. Beth i ja dalej spędzałybyśmy tu wakacje. Może dorosłybyśmy z Dinnym. Beth i Dinny razem; niezgrabne, nieśmiałe, namiętne nastolatki. Zamykam oczy, żeby odpędzić tę myśl. Gdzieś zza mojego ramienia rozlega się stukanie. Widzę za szybą ciemną twarz i nabieram gwałtownie powietrza. Dinny. Wpatruję się w niego osłupiała. Mam wrażenie, jakby wyszedł wprost z moich myśli. Włosy przylepione do czoła od deszczu, kołnierz uniesiony dla ochrony przed zimnem. Gdy otwieram okno, wiatr porywa okiennicę, niemal wyrywając mi ją z dłoni. – Przepraszam, że... przepraszam za porę, Erico. Zobaczyłem zapalone światło. Potrzebuję pomocy. – Na

wargach lśnią mu krople deszczu, czuję ich smak. Oddycha ciężko, wydaje się rozgorączkowany. – Co się stało? – Honey zaczęła rodzić, ale... coś jest nie w porządku. Coś jest nie tak, Erico, a wszystkie samochody ugrzęzły w błocie przez ten cholerny deszcz... Musimy jechać do szpitala. Zawieziesz nas? Proszę... Tak będzie szybciej, niż czekać, aż znajdzie nas karetka... – Jasne, że tak! Ale jeśli zjadę do was, mój samochód też się zakopie... – Nie, nie, podjedź tylko do ścieżki. Wniosę ją do ciebie. – Okej. Okej. Jesteś pewny, że ją doniesiesz? – Po prostu przyjedź, musimy się pośpieszyć! Dinny znika w ciemności. Po omacku szukam kluczyków i płaszcza. Zatrzymuje mnie tylko myśl, że powinnam powiedzieć Beth. Ale pewnie już śpi, a ja nie mogę tracić czasu na wyjaśnienia. Wsuwam komórkę do kieszeni i pędzę do samochodu. Deszcz zalewa przednią szybę nieprzerwaną falą. Po krótkim biegu mam całkiem przemoczone ramiona. Oddycham ciężko, za ciężko. Trzęsą mi się ręce, kiedy usiłuję trafić do stacyjki. Muszę przez chwilę się uspokoić. Podjazd jest pełen kałuż. Chlapiąc na wszystkie strony, wyjeżdżam na drogę, z młócącymi wściekle wycieraczkami. Kiedy podjeżdżam na początek ścieżki, nie widzę ich. Światła samochodu oświetlają żywopłot, rozmywają się w drodze do obozu. Ślizgając się, schodzę w dół. Ziemia jest mulista. Trawa ucieka mi spod stóp, rozpływa się w nicość, nie daje oparcia. W ciemności słyszę, jak wiatr dręczy drzewa. Szumią niczym niewidzialny ocean. Staję na skraju snopa światła z samochodu i patrzę w mrok. Woda wciska się między szwy moich butów. Nagle ich zauważam. Widzę, jak wolno

kroczy Dinny, a kiedy rzucam się w ich kierunku, potyka się i opada na kolano, usiłując zachować równowagę z ciężarną dziewczyną, chwiejącą się w jego ramionach. Honey wpija się w niego, a strach zmienia jej dłonie w szpony. – Dasz radę iść? – pytam Honey, dobiegając do nich. Kiwa głową, krzywiąc się. – Dinny, puść ją! Pozwól jej stanąć na nogi! Przechyla się w bok, opuszcza stopy Honey na ziemię, a potem winduje ją do góry. Przez chwilę stoi wyprostowana, ale wtem zgina się wpół z okrzykiem bólu. – Kurwa! – wyje. Biorę ją za drugą rękę, a jej paznokcie wrzynają się w moją skórę. Przemoczone włosy zasłaniają jej twarz. – Coś jest nie tak... coś musi być nie tak – jęczy. – Odeszły jej wody, była w nich krew – mówi mi Dinny. – Nie wiem, co to znaczy! – wołam. – Nic dobrego. To znaczy, że dziecko jest w niebezpieczeństwie – mówi. – To znaczy, że musimy się spieszyć! Ale Honey wciąż stoi zgięta wpół. Zaczyna płakać. Nie wiem, czy z bólu, czy ze strachu. – Wszystko będzie dobrze – zapewniam ją. – Słuchaj, mówię poważnie, będzie dobrze. Na pewno dasz radę iść? Samochód stoi niedaleko. Honey kiwa głową z zaciśniętymi powiekami. Dyszy jak lokomotywa. Serce mi wali, ale jestem już spokojna. Mam cel. – Ja poprowadzę. Ty pomóż Honey – zarządza Dinny, podchodząc do drzwi od strony kierowcy. – Nie! Ona potrzebuje ciebie, Dinny. Poza tym to mój samochód, a podczas ulewy trudno się nim kieruje. Bezpieczniej będzie, jeśli ja poprowadzę! – krzyczę.

– Do kurwy nędzy, zdecydujcie się! – wrzeszczy Honey. Odpycham Dinny’ego i siadam za kierownicą, a on wdrapuje się do tyłu. Ślizgamy się po poboczu, pokonujemy ścieżkę slalomem, jadąc w kierunku drogi. Pędzę do Devizes na złamanie karku, tak szybko, na ile starcza mi odwagi. Ale na zakrętach Honey obija się na tylnym siedzeniu, więc zwalniam, nie wiedząc, co będzie lepsze. Między skurczami popłakuje cicho, jakby do siebie, a Dinny siedzi jak oniemiały. – Już niedaleko, Honey! Wszystko będzie dobrze, nie bój się. Wyciągną z ciebie dziecko, zanim zdążysz powiedzieć znieczulenie – wołam, zerkając w lusterko wsteczne. – Niedaleko? – sapie błagalnym tonem, wpatrzona w moje odbicie. – Pięć minut, obiecuję. Zaopiekują się tobą i twoim dzieckiem. Będzie dobrze. Prawda, Dinny? Podskakuje, jakbym go przestraszyła. Tak mocno ściska dłonie Honey, że zbielały mu kostki. – Prawda. Tak, na pewno. Wszystko będzie dobrze, kochanie. Trzymaj się. – Wybrałaś już imiona? – pytam. Chcę odwrócić jej uwagę od strachu, od zimnej, deszczowej nocy, od bólu, pokrywającego jej twarz potem. – Eee... chyba, chyba... Callum dla chłopca – sapie Honey i milknie ze ściągniętą twarzą, kiedy jej brzuch napina skurcz. – A dla dziewczynki? – naciskam. – Dziewczynka... dla dziewczynki... Haydee... – jęczy, usiłując podnieść się na siedzeniu. – Muszę przeć! – Jeszcze nie! Jeszcze nie! Już prawie jesteśmy! – dociskam pedał gazu, widząc przed nami pomarańczową poświatę miasta. Podjeżdżam pod sam szpital, a Dinny wyskakuje

z samochodu, zanim zdążę się zatrzymać. Wraca z ludźmi do pomocy i wózkiem inwalidzkim. – Jesteśmy na miejscu, Honey. – Odwracam się i biorę ją za rękę. – Teraz wszystko będzie w porządku. Ściska moją dłoń, a po twarzy płyną jej łzy. Nie widzę tam ani śladu wcześniejszej zadziorności, gniewu, pogardliwego odchylenia podbródka. Wygląda jak dziecko. Przez krótką chwilę ciszy słychać, jak deszcz bębni po dachu samochodu, a potem tylne drzwi otwierają się i pracownicy szpitala wyciągają ją na zewnątrz, a ona wydziera się na nich i przeklina, gdy ładujemy się do budynku, mrugając w ostrym świetle. Idę za nimi tak daleko, jak mogę, przez trzy wypełnione hałasem korytarze, kilka par drzwi, aż w końcu nie wiem, gdzie jestem. Przed ostatnimi drzwiami ktoś zatrzymuje Dinny’ego i mnie. Czuję na ramieniu dłoń, przyjazną, lecz nieustępliwą. – Obawiam się, że dalej wpuszczamy tylko partnerów. Może pani zostać, w tym korytarzu jest poczekalnia – mówi mi jakiś mężczyzna, wskazując drogę, którą przyszliśmy. – Pan jest partnerem Honey? – pyta Dinny’ego. – Tak. Nie. Jestem jej bratem. Nie ma partnera – mówi. – W porządku. W takim razie chodźmy. – Znikają za drzwiami, które kołyszą się za nimi. Słyszę ich świst, a potem głuchy odgłos, kiedy skrzydła uderzają o siebie pierwszy, drugi, trzeci raz. Mój oddech uspokaja się razem z nimi. Potem nieruchomieją. Dinny jest jej bratem. Na ścianie wisi taki sam zegar, jaki był w mojej klasie. Okrągły, biały plastik o żółtawym odcieniu, cienka czerwona wskazówka, z drżeniem odmierzająca sekundy. Jest za dziesięć pierwsza, kiedy opadam na zielone plastikowe krzesełko. Obserwuję wskazówkę, która zatacza kolejne okręgi,

i zastanawiam się, dlaczego nie przyszło mi do głowy, że Dinny może mieć siostrę. Nie miał jej w dzieciństwie, więc założyłam, że nadal nie ma. Nie są do siebie podobni. Cofam w myślach czas, przetrząsam wszystkie wspomnienia, usiłuję sobie przypomnieć, czy kiedykolwiek widziałam, żeby się dotykali albo rozmawiali jak para. Oczywiście, nie było żadnej takiej sytuacji. Świadomość, że nie należy do niej, że to nie jego dziecko, budzi we mnie pewne uczucie. Nieśmiałą nadzieję. Wpół do czwartej, a ja wciąż jestem jedyną osobą w tej kwadratowej poczekalni. Od czasu do czasu korytarzem przechodzą jacyś ludzie, a ich buty skrzypią na płytkach. Nogi mam ociężałe od zbyt długiego siedzenia. Zapadam w coś w rodzaju drzemki. Oczyma wyobraźni widzę obóz Dinny’ego latem – wczesnym latem, kiedy lekki wietrzyk unosi kwiaty z drzew, a promienie słoneczne połyskują na metalowych atrapach chłodnic zaparkowanych vanów. Dziadek Kosa drzemie w fotelu – szorstkie końcówki jego grafitowych włosów powiewają lekko, ale poza tym siedzi bez ruchu. Nie odzywał się do nas zbyt często, ale zawsze uważałam, że jest miły, niegroźny. Tkwił rozparty w fotelu, jakby spał, by nieoczekiwanie wybuchnąć śmiechem z czegoś, co ktoś powiedział albo zrobił. Pamiętam ten głośny rechot z głębi piersi. Zawsze miał na głowie wysłużony kapelusz, zasłaniający mu twarz; jego ciemne oczy lśniły w cieniu ronda. Pamiętam szorstkie, poorane zmarszczkami policzki. Po całym życiu pod gołym niebem słońce nadało im kolor orzechów laskowych. Kolor ramion Dinny’ego w lecie. Kazali mu stale przestawiać samochód. Policjanci, tamtego lata. Dziadek Kosa przyglądał się im spokojnym, przenikliwym wzrokiem. Wszystkim kazali przestawiać przyczepy, przestawiali je bez przerwy; silniki ryczały, a w powietrzu unosiły się opary oleju napędowego.

Jedną przyczepę, należącą do mężczyzny zwanego Bernie, trzeba było przesunąć. Mickey i inni mężczyźni przepchnęli ją własnymi rękami. Zrobili to, o co prosili policjanci, chociaż przyczepa Berniego stała na tyle wysoko, że łatwo było pod nią zajrzeć. Zapytałam mamę, czego tam szukają. Świeżej ziemi, odpowiedziała krótko, ale wtedy jej nie zrozumiałam. Budzi mnie postać mijająca wolnym krokiem drzwi. To Dinny. Wybiegam niezdarnie na korytarz. – Dinny, co się stało? Wszystko w porządku? – Erica? Co ty tu jeszcze robisz? – Wydaje się oszołomiony, wyczerpany i zdumiony, że mnie widzi. – No wiesz... czekałam na wieści. I pomyślałam, że trzeba cię będzie odwieźć. – Myślałem, że już pojechałaś, niepotrzebnie czekałaś tyle czasu! Mogę wrócić autobusem... – Jest wpół do czwartej. – W takim razie taksówką – rzuca uparcie. – Dinny, powiedz, jak Honey? I dziecko? – Dobrze, wszystko dobrze – uśmiecha się. – Było obrócone w złą stronę, ale w końcu wszystko się udało. To dziewczynka, czuje się dobrze. – Ma zachrypnięty głos, sprawia wrażenie wykończonego. – To świetnie! Gratuluję, wujku Dinny! – mówię. – Dzięki – uśmiecha się wstydliwie. – A jak długo muszą zostać w szpitalu? – Kilka dni. Honey straciła sporo krwi, a mała ma lekką żółtaczkę. Obie już smacznie śpią. – Wyglądasz na zmęczonego. Podwieźć cię do domu? – proponuję. Dinny przeciera oczy palcem wskazującym i kciukiem. – Tak, dzięki – kiwa głową.

Pogoda wciąż jest paskudna. Tym razem jadę wolniej. Otacza nas czerń i pustka. Mam wrażenie, jakbyśmy drążyli w niej tunel, jakbyśmy byli jedynymi ludźmi na świecie. Kręci mi się w głowie ze znużenia, ale jestem zbyt zmęczona, żeby spać. Muszę się mocno koncentrować, by jechać bezpiecznie. Uchylam okno. Owiewa mnie zimne powietrze, kropelki deszczu. Jego huk wypełnia samochód, odbiera ciężar milczeniu, jakie zapadło między nami. – Nie mówiłeś, że Honey jest twoją siostrą. Nie wiedziałam – zaczynam, nieco skrępowana. – I co pomyślałaś? – No wiesz... myślałam, że jest... sama nie wiem... – Myślałaś, że jest moją dziewczyną? – pyta z niedowierzaniem, a potem wybucha głośnym, śmiechem. – Erico, ona ma piętnaście lat! – No tak, ale ja o tym nie wiedziałam! – wołam na swoją obronę. – Co miałam sobie pomyśleć? Nie miałeś siostry, kiedy widziałam cię po raz ostatni. – Faktycznie, nie miałem. Urodziła się długo po waszym wyjeździe. Spóźniona premia, tak nazywała ją moja matka. – Uśmiecha się lekko. – Teraz nie jest już tego taka pewna. – Co masz na myśli? – Przecież ją poznałaś. Honey nie ma łatwego charakteru. – Więc co się stało? Czemu mieszka z tobą? – Przez dziecko. Kiedy zaszła w ciążę, mama chciała, żeby ją usunęła. Uznała, że zrujnuje sobie życie, jeśli urodzi tak młodo. Honey się nie zgodziła. Więc mama powiedziała, w porządku, oddaj je do adopcji, ale tego też nie chciała. Wybuchła wielka awantura, a potem Keith dorzucił swoje. Więc Honey trzasnęła drzwiami, a oni powiedzieli, żeby już nie wracała – wzdycha. – Są po prostu zdenerwowani, to wszystko.

– Keith to nowy mąż twojej mamy? – Nie wzięli ślubu, ale na dobrą sprawę tak, jest jej mężem. Jest w porządku. Trochę zasadniczy. – Nie wyobrażam sobie twojej matki z kimś zasadniczym. – No tak, Honey też ma z tym problem. – Ale przecież musi być przyzwyczajona do bardziej... konwencjonalnego stylu życia, prawda? – Podróżowała z nami do siódmego roku życia, kiedy zmarł tata. Pewnie weszło jej to w krew. Nigdy tak naprawdę nie przystosowała się do mieszkania w jednym miejscu. – Ale teraz, kiedy ma dziecko... chyba nie może z tobą zostać? – Nie, nie może – odpowiada stanowczo. Zerkam na niego. Wygląda na zgnębionego. – A co się stało z ojcem dziecka? – pytam ostrożnie. – Na razie nic. Ale to może się zmienić, jeśli kiedyś wpadnie mi w ręce – mówi ponuro Dinny. – Aha. Czyli nie okazał się rycerzem w lśniącej zbroi? – To dwudziestojednoletni głupek, który naopowiadał Honey, że nie zajdzie w ciążę, skoro to jej pierwszy raz. – Stary numer – krzywię się. – Ale dwadzieścia lat? Musiał wiedzieć, że kłamie... – Tak jak powiedziałem, jeśli kiedyś go dorwę... Honey nie chce mi powiedzieć, jak on się nazywa ani gdzie mieszka – skarży się Dinny. Rzucam mu kpiące spojrzenie i uśmiecham się lekko. – Ciekawe dlaczego – mruczę. – Właściwie to świetny sposób na wychowywanie dziecka, żyć tak jak wy. Podróżujecie, kiedy przyjdzie wam na to ochota. Żadnych kredytów, pracy od dziewiątej do piątej, problemów z opieką nad dzieckiem... Świeże powietrze, życie z dala od wyścigu szczurów... –

ryzykuję. – To dobre dla takich jak ja, ale dla piętnastolatki samotnie wychowującej dziecko? Nie skończyła nawet szkoły... – wzdycha. – Nie. Musi wrócić do domu. Parkuję przed domem. Nie zgasiłam światła w gabinecie, widzę oświetlone nagie pnie drzew przy domu. – Dzięki, Erico. Dziękuję, że nas zawiozłaś. Świetnie sobie poradziłaś z Honey, naprawdę – mówi Dinny, sięgając do klamki. – A może wejdziesz? Żeby się rozgrzać. Mamy brandy, mógłbyś wziąć prysznic, jeśli chcesz. Cały jesteś w błocie – proponuję. Spogląda na mnie zdumiony, przechylając lekko głowę. – Zapraszasz mnie na prysznic? – pyta z uśmiechem. – Niekoniecznie. Mogłabym po prostu znaleźć ci czysty T-shirt – plączę się w zeznaniach. – To chyba kiepski pomysł, Erico. – Och, na litość boską, Dinny! To tylko dom. A teraz jesteś w nim mile widziany. Korzystając z łazienki, nie zarazisz się konwenansami. – Nie mam pewności, czy jestem tu mile widziany. Wcześniej przyszedłem porozmawiać z Beth. Nie chciała mnie wpuścić – mówi cicho. – Wiem – wchodzę mu w słowo, zanim zdołam się powstrzymać. Rzuca mi pytające spojrzenie. – Podsłuchiwałam. Ze schodów – przyznaję przepraszającym tonem. Dinny przewraca oczami. – Nic się nie zmieniłaś, Erico.

– To co, wejdziesz? – Uśmiecham się. Dinny patrzy na mnie dłuższą chwilę i mam wrażenie, że przejrzał mnie na wskroś; potem wbija wzrok w nieprzyjazną ciemność. – W porządku. Dzięki – kiwa głową. Prowadzę Dinny’ego do gabinetu. Ogień zgasł, ale wciąż jest bardzo ciepło. Idę zaciągnąć zasłony. – Boże, ale ciemno! W Londynie trzeba walczyć ze światłem, a tu z ciemnością – mówię. Wiatr ciska opadły liść na szybę i przytrzymuje go tam. – Nadal uważasz, że nie ma czegoś takiego jak zła pogoda? – pytam sarkastycznie. – Tak, ale przyznaję, że dziś na pewno jestem niewłaściwie ubrany – ustępuje Dinny. – Siadaj. Przyniosę brandy – mówię mu. Zakradam się do salonu, skąd biorę karafkę i dwie kryształowe szklaneczki, starając się nie hałasować. Zamykam ostrożnie drzwi. – Beth śpi – wyjaśniam, napełniając szklanki. – Dom wygląda dokładnie tak, jak go pamiętam – mówi Dinny, z lekkim grymasem upijając łyk bursztynowego alkoholu. – Meredith unikała zbytecznych zmian – wzruszam ramionami. – Calcottowie należą do starej gwardii. Po co miałaby cokolwiek zmieniać? – Należeli do starej gwardii. Nie da się tego powiedzieć o Beth ani o mnie. W końcu ja jestem zubożałą nauczycielką, na litość boską, a Beth samotną pracującą matką. Dinny rzuca mi krótki, ironiczny uśmiech. – Staruszkę musiało to naprawdę wkurzać. – Dzięki. Lubimy tak myśleć – uśmiecham się w odpowiedzi. – Chcesz jeszcze jedną? – pytam, kiedy opróżnia

swoją szklankę. Kręci przecząco głową, a potem rozpiera się w swoim fotelu, zakłada ramiona za głowę, napina plecy kocim ruchem. Patrzę na niego, czując żar rozlewający się w moim brzuchu, krew tętniącą w uszach. – Ale może skorzystam z propozycji prysznica. Przyznaję, że minęło trochę czasu, odkąd miałem dostęp do takich wygód. – Jasne – kiwam głową, siląc się na obojętność. – Tędy. Najdalej od sypialni Beth jest pokój Meredith, a przylegająca do niego łazienka ma najlepszy prysznic – wprawdzie wielka szklana kabina zmatowiała od osadu, ale zamontowano tam ogromną deszczownicę, z której gorąca woda spada szeroką kaskadą. Znajduję nowe mydło, świeży ręcznik i włączam lampkę przy łóżku, bo górne światło jest zbyt jasne, a jeśli Beth nie śpi, mogłaby zobaczyć jasną smugę pod drzwiami sypialni i przyjść sprawdzić, co się dzieje. Dinny stoi na środku pokoju i obraca się, chłonąc widok ogromnego łoża, ciężkich kotar, eleganckich zabytkowych mebli. Dywan na nierównych deskach ma wyblakły, szarozielony kolor. W powietrzu unosi się lekki, znajomy zapach kurzu, kulek naftalinowych i psów. – To jej pokój, prawda? Pokój lady Calcott? – pyta Dinny. Jego czarne oczy lśnią, nieprzeniknione w słabym świetle. – Tu jest najlepszy prysznic – rzucam niedbale. – Czuję się trochę... nie na miejscu. – A ja myślę, że jest ci winna przynajmniej ten prysznic – zauważam cicho. Dinny nie odpowiada, ale zaczyna rozpinać koszulę, a ja w pośpiechu wychodzę z pokoju. Skradając się korytarzem, słyszę odkręcany prysznic, a potem bulgotanie i huk w rurach biegnących w ścianach. Zamykam oczy w nadziei, że Beth się nie obudzi. Wciąż jeszcze

o tym myślę, kiedy pojawia się, wyglądając na mnie zza drzwi po drugiej stronie korytarza. Włosy okalają jej twarz z obu stron, bose stopy są białe i kruche. – Erico? Czy to ty? – krzyczy zdenerwowana. – Tak, wszystko w porządku – odpowiadam cicho. Nie chcę, żeby Dinny usłyszał, że się obudziła. – Dlaczego jeszcze nie śpisz? Która godzina? – ziewa. – Jest bardzo wcześnie. Wracaj do łóżka, kochana. Beth przeciera twarz. Patrzy na mnie rozszerzonymi, zdumionymi oczami, nie do końca rozbudzona. – Erico? Kto bierze prysznic? – pyta. – Dinny. – Spuszczam wzrok na swoje stopy w brudnych skarpetkach, przestępując z nogi na nogę w poczuciu winy. – Co? Co się tu dzieje? – Nic szczególnego. Honey urodziła w nocy dziecko. Musiałam ich zawieźć do Devizes, przemokliśmy i ubłociliśmy się, więc... kiedy wróciliśmy, zaproponowałam, że może wziąć u nas prysznic, jeśli chce – wyjaśniam na jednym wdechu. – Pojechałaś do Devizes? Dlaczego nic mi nie powiedziałaś? – Przecież spałaś! A ja musiałam się spieszyć, Honey źle się czuła i... po prostu, wszystko działo się bardzo szybko. – Stawiam jedną stopę na drugiej. Unikam spojrzenia Beth. Posyłam jej ukradkowy uśmiech. – Wyobraź sobie tylko, jak wściekłaby się Meredith, gdyby wiedziała, że jakiś Dinsdale kąpie się pod jej prysznicem! – szepczę, ale Beth nie odwzajemnia uśmiechu. – Dinny jest pod prysznicem, a ty czekasz pod drzwiami jak... jak sama nie wiem, kto – mówi. – Wcale nie czekam pod drzwiami! Przyszłam tylko po czysty T-shirt...

– Erico, co ty wyprawiasz? – pyta mnie poważnie. – Nic! Zupełnie nic – mówię, ale chociaż to prawda, brzmi jak kłamstwo. – Chcesz powiedzieć, że nie powinnam go była zapraszać? – Może nie powinnaś – odpowiada krótko. – Dlaczego nie? – Bo... on... on jest kimś praktycznie obcym, Erico! Nie możesz spraszać do domu przypadkowych ludzi w środku nocy! – Nie obcych. Dinny’ego – prostuję stanowczo. Wytrzymuję jej spojrzenie, widząc, że wygrałam. Nie może uzasadnić swojej niechęci do niego, nie wyjaśniając innych rzeczy. Nie mówi nic więcej, odwraca się powoli i zamyka drzwi. Biegnę do swojego pokoju, wyciągam w walizki jakiś za duży podkoszulek, który zakładam do spania, i zostawiam go pod drzwiami Meredith. Wydobywa się spod nich para i mineralny zapach gorącej wody. Zbiegam szybko na dół i chowam się w gabinecie, gdzie dopijam resztkę swojej brandy. Wychodzę, kiedy słyszę Dinny’ego na schodach. W hallu panuje półmrok. Przystaje, gdy mnie zauważa. – Erico! Przestraszyłaś mnie – mówi zmęczonym głosem, sięgając jedną ręką do włosów, przeczesując je palcami. Z koniuszków ścieka woda, mocząc ramiona mojej koszulki z Rolling Stonesami. – To by było na tyle, jeśli chodzi o suche ubrania – mówię. – Przynajmniej są suchsze – uśmiecha się. – Jak tylko wyjdę na zewnątrz, znów zmoknę, ale i tak dzięki. Muszę przyznać, że prysznic był świetny. Nie potrafię mu odpowiedzieć, nie potrafię nawet oddychać. Mam wrażenie, jakbym zapomniała, jak się to robi, jakby po wydechu nie przychodził naturalnie wdech, jakbym

pogubiła się w tym mechanizmie. Dinny schodzi po schodach i staje obok mnie, mam wrażenie, że jestem zbyt blisko niego. Ale nie ruszamy się, on ani ja. Przechyla głowę, rzuca mi zakłopotane spojrzenie. Takie samo jak wiele lat temu, kiedy zapewniałam go, że widziałam trolle w kotlinie wśród wzgórz. Nagle dopadają mnie wspomnienia: Dinny uczy mnie nurkować i obserwuje moje niezliczone nieudane próby; pokazuje mi, jak wyssać nektar z białych kwiatów jasnoty, a potem zrywa jeden i podaje mi go. Wyraz jego twarzy stopniowo się zmienia, poważnieje. Mogłabym się roztopić pod tym spojrzeniem. Powinnam się odwrócić albo odsunąć, ale nie potrafię. Patrzę, jak kropla wody ścieka mu po ramieniu; patrzę, jak jej ślad znaczy gęsia skórka. Sama nie wiem, kiedy unoszę dłoń. Dotykam miejsca, w którym kropla zatrzymała się, a potem sunę palcami po jego ramieniu, wycierając mokry ślad. Wyczuwam kształt jego mięśni. Ciepło krwi pod skórą. Moja parzy mnie w miejscach, w których styka sie z jego ciałem, ale zostawiam mu dłoń na ramieniu. Wrosłam w ziemię, nie mogę się ruszyć. Przez chwilę i on stoi nieruchomo, tak jak ja, jakbym obezwładniała nas oboje tym nieproszonym dotykiem. Ogromny hall z sufitem upstrzonym echami przeszłości zdaje się zamykać wokół mnie. Potem Dinny odsuwa się. Bardzo delikatnie, ale to wystarcza. – Powinienem już iść – mówi cicho. – Dziękuję za... twoją pomoc dziś wieczorem, naprawdę. – W jego głosie pobrzmiewa zdumienie. – Nie ma... nie ma sprawy. Do usług – odpowiadam, mrugając zaskoczona. – Do zobaczenia. – Uśmiecha się ze skrępowaniem i wymyka prosto w blady poranek.

Lament 1904 Caroline wybiegła z domu i stała na zewnątrz, drżąca i przemoczona, nie wiedząc nawet, kiedy ruszyła się z miejsca. Woda wlewała się jej do oczu, spływała po włosach i plecach jej bawełnianej sukienki. Kiedy dwa konie wpadły przed dom, podbiegła do nich, a jej nozdrza uderzył odór rozgrzanej końskiej sierści. Rozpoznała Hutcha i Joego, z kapeluszami nasuniętymi głęboko na czoła, a gdy nabierała powietrza, by zadać im pytanie, zobaczyła trzeciego jeźdźca, zwisającego bezwładnie przed siodłem Hutcha. Miał gołą głowę, a deszcz ściekał strugami z brązowych, pociemniałych od wody włosów. – Corin? – wyszeptała, wyciągnęła dłoń i potrząsnęła nim lekko. Nie widziała jego twarzy, nie potrafiła sprawić, by na nią spojrzał. – Gdzie jego kapelusz? Przeziębi się! – krzyknęła na Hutcha. Nie poznawała własnego głosu, był zbyt cienki, łamliwy. – Pani Massey, proszę się odsunąć. Musimy go wnieść do domu. Szybko! – rzucił ostro Hutch, usiłując poprowadzić konia tak, by ją ominąć. – Gdzie jest Ladacznica? Co się stało Corinowi, co mu jest? Mówcie! – wołała, rozgorączkowana. Zacisnęła palce na cuglach i obróciła łeb konia, nie pozwalając mu przejść z jego cennym ładunkiem. Hutch rzucił jakąś krótką komendę, a Joe zsunął się z konia, złapał Caroline za ręce i wyjął z nich cugle. Nadjechali kolejni mężczyźni, którzy odprowadzili konie i podnieśli Corina. Caroline biegła za nimi do schodów prowadzących do domu, ale potknęła się i runęła na ziemię. Nie potrafiła wstać. Nie pamiętała, jak się chodzi, jak powinna

zginać kolana albo podnosić i stawiać na ziemi stopy. Mocne dłonie dźwignęły ją w górę, lecz chociaż niosły ją w tym kierunku, w którym chciała iść, walczyła z nimi zaciekle, jakby mogła powstrzymać to, co się dzieje, jakby w ten sposób mogła to zmienić. Położyli Corina na łóżku. Caroline troskliwie osuszyła mu włosy lnianym ręcznikiem, zsunęła z jego torsu mokrą koszulę i ściągnęła mu ze stóp przemoczone buty, chlapiąc deszczówką na podłogę. Przyniosła czyste koce i otuliła go. Ręce miał zimne jak lód, więc zamknęła je we własnych dłoniach, wyczuwając znajome odciski, usiłując wetrzeć w nie trochę ciepła, chociaż sama była przemarznięta. Przyniosła miskę parującej, aromatycznej potrawki z królika i postawiła ją przy łóżku. – Może zjesz trochę? To cię rozgrzeje – wyszeptała do niego. – Ścigał sporego kojota. Ostatniego, którego chcieliśmy dziś upolować, bo widzieliśmy nadciągający deszcz. Ladacznica zawsze była bystra. I szybka, a to nie to samo. To była zwinna klacz. Niegłupia. Nigdy nie widziałem, żeby koń i jeździec lepiej się rozumieli niż Corin i ona... – mówił Hutch cichym, monotonnym głosem, z oczami utkwionymi w Corinie. Jego dłonie zataczały okręgi, wykręcał je, obracał i znów wykręcał. Do Caroline prawie nie docierały jego słowa. – Ale nagle, bez żadnego ostrzeżenia, po prostu się potknęła. Wyskoczyła wysoko w powietrze, unosząc kopyta nad łeb. Nie wiem, na co trafiła, podejrzewam, że na ruchome piaski. Nie mogła się tego spodziewać, inaczej na pewno by je ominęła. Kiedy zrzuciła Corina, uderzył mocno o ziemię, a potem... a potem przygniotła go Ladacznica. Wszystko działo się tak szybko! Jakby Bóg wyciągnął rękę i powalił tego biednego konia pstryknięciem palców. Złamała obie przednie nogi. Joe ją dobił. Dobił ją

i musieliśmy ją tam zostawić tym cholernym kojotom. Taki odważny koń! – Przerwał, po jego policzkach popłynęły łzy. Caroline mrugnęła. – No cóż – powiedziała w końcu, cedząc słowa jak pijany człowiek. – Będziecie musieli po nią pojechać i ją tu przywieźć. Corin nie będzie jeździł na żadnym innym koniu. Hutch spojrzał na nią, zdezorientowany. – Czy jest już lekarz? – zapytała, odwracając się z powrotem w stronę łóżka. Ciemna plama wody niszczyła jedwabne kwadraty kapy, rozlewając się powoli wokół Corina. Jego klatkę piersiową i ramiona pokrywały brunatne wybroczyny niczym brzydki rumieniec. Prawe ramię leżało wykręcone pod dziwnym kątem, a głowa opadała mu na lewo, wciąż na lewo. Caroline wsunęła dłonie pod koce, żeby sprawdzić, czy się rozgrzał, ale jego ciało pozostało zimne, twarde. Coś było z nim nie w porządku. Ułożyła głowę obok jego głowy, usiłując zagłuszyć cichy, przerażony głos, który mówił jej, że on nie żyje. Pochowali Corina na jego własnej ziemi, jakieś sto pięćdziesiąt stóp od domu, na szczycie zielonego wzgórza, daleko od studni ze słodką wodą. Z Woodward przyjechał pleban, który usiłował przekonać Caroline, że stosowniej byłoby pogrzebać ciało na cmentarzu w mieście, ale Caroline była zbyt otępiała, by mu odpowiedzieć, więc ostateczna decyzja należała do Hutcha, a on twierdził, że Corin chciał zostać pochowany na prerii. Angie Fosset i Sroka odpowiadały za obecność Caroline na pogrzebie, więc zasznurowały ją w pożyczonej czarnej sukni, która była za duża i zwisała z jej szczupłej sylwetki. Znalazły jej także kapelusz z woalką i dwoma długimi, czarnymi strusimi piórami, zwisającymi z tyłu. – Napisałaś do jego rodziny, Caroline? – zapytała Angie,

przeciągając szczotką po potarganych włosach Caroline. – Kochanie, napisałaś do jego mamy? Ale Caroline nie odpowiedziała jej. Nie miała siły zaczerpnąć oddechu, składać słów. Angie rzuciła Sroce ponure spojrzenie i wzięła Indiankę na stronę, gdzie odbyły szeptem rozmowę, której Caroline nawet nie próbowała podsłuchać. Zaprowadziły ją na wzgórze i ustawiły przy grobie, kiedy pastor głosił kazanie przed tłumem ranczerów, sąsiadów i wielu mieszkańców Woodward. Niebo zasnuły chmury. Ciepły wiatr potrząsnął wieńcem z białych róż na trumnie i spryskał zebranych kilkoma kroplami deszczu. Kiedy zmówiono stosowne modlitwy, Hutch wystąpił kilka kroków naprzód i stanął przy wezgłowiu trumny. Żałobnicy czekali ze spuszczonym z szacunkiem wzrokiem, a kiedy się nie odzywał, czekali dalej, zerkając na niego od czasu do czasu. Nawet Caroline w końcu podniosła ukryte za woalką oczy, żeby sprawdzić, co się dzieje. Wtedy wreszcie Hutch odetchnął głęboko i zaczął mówić niskim, spokojnym, miarowym głosem. – Ksiądz dał tu ładną mowę, rozumiem, że chciał nas pocieszyć. I niektórych zapewne pocieszy myśl, że Corin Massey udał się przed nami do królestwa niebieskiego. Przypuszczam, że z czasem i mnie ta sama myśl przyniesie jakąś pociechę. Mam nadzieję, że mu się tam podoba. Mam nadzieję, że mają tam piękne konie i wielkie stepy, po których może jeździć. Mam nadzieję, że niebo ma tam kolor wiosennego świtu nad prerią. Ale dziś... – Przerwał, gdyż załamał mu się głos. – Dziś mam nadzieję, że Bóg mi wybaczy, ale nie podoba mi się, że zabrał nam Corina tak szybko. Myślę, że dziś, tylko dziś, możemy czuć się rozczarowani, że nasz wspaniały przyjaciel odszedł. Bo będzie nam go bardzo brakowało. Mnie będzie go bardzo brakowało. Bardziej, niż umiem to wyrazić. Był

najlepszym z nas, nie spotkacie sprawiedliwszego ani bardziej życzliwego człowieka. – Hutch przełknął ślinę, a po policzkach spłynęły mu dwie łzy. Otarł je szorstko tyłem dłoni, a potem odchrząknął i zaczął śpiewać: Pośród kropli rosy, pośród ostów cierni, Gdzie kwitną dzikie róże, hen, na skraju prerii, Gdzie wiatr pogania chmury, kojot tęsknie kwili, Tam na samotnej prerii w ziemi go złożyli. Jego pieśń, rzewna niczym zawodzenie pustynnego wiatru, porwała Caroline. Czuła się lekka jak powietrze, nieuchwytna niczym chmury na niebie. Jej spojrzenie padło znów na jasną drewnianą trumnę. Nie miała nic wspólnego z Corinem, zupełnie się z nim nie kojarzyła. Jakby został zmieciony z powierzchni ziemi, pomyślała, i wydało jej się to niemożliwe. Nie miała żadnego zdjęcia ani portretu męża. Zapach Corina już zaczynał wietrzeć z jego poduszki, z jego ubrań. Hutch, Joe, Jacob Fosset i trzej inni mężczyźni stanęli po obu stronach trumny, chwycili liny w spracowane dłonie i podnieśli ją. Pastor znów zaczął mówić, ale Caroline odwróciła się i zbiegła ze wzgórza, a fałdy pożyczonej sukienki łopotały za nią niczym ponure echo jej sukni ślubnej. Nie mogła znieść widoku tych naprężonych lin, napiętych mięśni rąk. Nie mogła znieść myśli o tym, co obciążało tę trumnę i przerażała ją ciemność otwartego grobu, do którego miała trafić. – Nie zostawiaj jej samej ani przez chwilę. Ani przez chwilę, Maggie. Była samotna, nawet kiedy Corin żył, niech Bóg ma ją w swojej opiece – wyszeptała Angie do Sroki, szykując się do wyjazdu po pogrzebie. Caroline stała tuż obok nich, ale Angie uznała, że wdowa

nie zwraca uwagi na ich rozmowę. Obróciła się do niej i położyła jej dłonie na ramionach. – Wrócę we wtorek, Caroline – powiedziała ze smutkiem, ale kiedy otworzyła drzwi, Caroline wreszcie odzyskała głos. – Nie jedź! – wychrypiała. Nie mogła znieść myśli, że zostanie sama, nie mogła znieść pustki wokół siebie. Wnętrze domu było teraz równie przerażające jak preria na zewnątrz. – Proszę, Angie... nie wyjeżdżaj... Kiedy Angie się odwróciła, na jej twarzy malowało się współczucie. – Och, Caroline! – westchnęła, ściskając sąsiadkę. – Serce mi pęka na myśl o tobie, naprawdę – powiedziała, a Caroline szlochała, zwieszając ciało bezwładnie w jej uścisku. – Ja... ja tego nie zniosę... nie zniosę tego! – wykrzyknęła, rozdarta takim cierpieniem, że miała wrażenie, iż rozpadnie się na kawałki. Sroka schowała twarz w dłoniach i spuściła głowę w smutku. Ale Angie musiała kiedyś wyjechać, miała rodzinę, która jej potrzebowała. Sroka była przy Caroline tak często, jak tylko mogła. Spała na złożonym kocu w dużym pokoju, tuląc do siebie Williama. Kiedy płakał w nocy, Caroline budziła się przerażona tym głośnym, nieznajomym dźwiękiem. Wydawało jej się, że do domu dostały się kojoty, albo że to Corin wrócił i jęczy z bólu. Ale potem, kiedy otrząsnęła się z resztek snu, znów ogarniało ją ospałe znużenie. Pewnej nocy podglądała Srokę przez szparę w drzwiach. Patrzyła, jak ciemnoskóra dziewczyna karmi chłopca piersią w świetle świec, nucąc mu tak cicho, że równie dobrze mógłby to być szum wiatru albo krwi w uszach Caroline. Ciemność za jej plecami zdawała się na nią czyhać niczym upiór. Bała się odwrócić i stawić mu czoła. Ciemność pustej sypialni, teraz równie pustej jak wszystko inne. Kiedy leżała

w ciemnym łóżku, tęsknota za Corinem była niczym nóż, obracający się wolno w jej sercu. Dlatego stała przy szparze w drzwiach przez dłuższy czas, wpatrzona w blask świecy niczym ćma, aż w końcu Sroka przestała śpiewać i zmieniła lekko pozycję, żeby pokazać, że czuje na sobie jej spojrzenie. Caroline nie miała już siły walczyć z letnim upałem. Robiła to, co jej kazano, i jadła, jeśli Sroka tego dopilnowała. Wieczorem Indianka snuła cichym głosem różne błahe historie, rozbierając ją i szczotkując jej włosy, tak jak kiedyś robiła to Sara. Caroline zamknęła oczy i cofnęła się w myślach do tamtych ponurych dni po śmierci rodziców, kiedy zdawało jej się, że już nigdy nie będzie się czuła tak zagubiona i smutna. Ale teraz było gorzej, dużo, dużo gorzej. – Pamiętasz, jak ojciec zabrał nas do cyrku, Sara? – wymruczała z cieniem uśmiechu. – Kim jest Sara? – zapytała ostro Sroka. – Pani Massey, to ja, Sroka, pani przyjaciółka. Caroline otworzyła oczy i napotkała spojrzenie Indianki w lustrze. – Tak, oczywiście – powiedziała bezbarwnym głosem, próbując ukryć, że przez chwilę nie miała pojęcia, kim jest ani gdzie się znajduje. Zajmując się obowiązkami domowymi, Sroka zaczęła sadzać Williama na kolanach Caroline. Robiła tak zwłaszcza wtedy, gdy Caroline nie odzywała się przez kilka godzin albo nie odpowiadała na pytania i siedziała z zastygłą twarzą. Dziecko, które wtedy miało już dziesięć miesięcy, wkrótce zaczynało się wiercić i wspinać po niej, więc musiała je złapać, uspokoić i skupić na nim uwagę. – Pani Massey, niech mu pani coś zaśpiewa. Proszę mu opowiedzieć historię ogrodu Edy – namawiała Sroka, a chociaż

Caroline nie znajdowała w sercu żadnych historii ani piosenek, miała dość sił, żeby uśmiechnąć się do chłopczyka, a jej dłonie ożywiały się na tyle, by go łaskotać, przytulać i podnosić. Nie krzywiła się, kiedy ciągnął ją za włosy. William patrzył na nią zaciekawionym, aksamitnie czarnym spojrzeniem, a od czasu do czasu Caroline przyciskała go mocno do siebie z zamkniętymi oczami, jakby chciała zaczerpnąć sił z jego maleńkiego ciałka. W takich chwilach Sroka zawsze była w pobliżu, gotowa zabrać dziecko, gdy uścisk stawał się zbyt mocny, a ono zaczynało płakać. Tego lata Caroline często przesiadywała na werandzie. Popychała stopą bujany fotel Corina, a potem zamykała oczy i wsłuchiwała się w jego skrzypienie, kiedy huśtał się tam i z powrotem, tam i z powrotem. Próbowała o niczym nie myśleć. Próbowała nie zastanawiać się, jak mogłoby wyglądać jej życie, gdyby tamtej nocy nie obwiniła kojotów o swoje obawy. Jak mogłoby wyglądać, gdyby nie przyśnił się jej tamten koszmar, gdyby nie bała się prerii, gdyby była silniejszą osobą; lepszą, bardziej otwartą. Odważniejszą. A w każdym razie nie taką, która posyła męża na śmierć w pogoni za kojotami. Płakała, nie zdając sobie z tego sprawy, a potem chodziła z twarzą naznaczoną śladami soli. Nie miała nawet dziecka, które mogłaby wychować, żeby opowiedzieć mu z cichym smutkiem o jego brązowozłotym wspaniałym ojcu. Nie pozostał po nim żaden ślad, który mógłby ukoić jej ból. Wpatrywała się w szeroki, odległy horyzont i pozwalała sobie na strach. Przez cały dzień siedziała tam i się bała. Tylko tak potrafiła siebie ukarać. Czuła, że zasłużyła sobie na to cierpienie. Kilka tygodni później Hutch zapukał z szacunkiem do domu i wszedł do środka. Gdyby Caroline nie zamknęła się w sobie po śmierci Corina, zauważyłaby ból tego mężczyzny

i to, że jej unika, gdyż bierze na siebie winę za wypadek jej męża. Schudł, bo nie mógł się zmusić do jedzenia. Zbyt mocno przeżywał to, co się zdarzyło. Bruzdy na jego twarzy zdawały się jeszcze głębsze, a przecież nie miał nawet trzydziestu pięciu lat. Poczucie winy przygarbiło mu plecy, a żałoba postarzyła go, odciskając na nim piętno, podobnie jak na Caroline, ale ona nie miała siły nikogo pocieszać. Nawet Hutcha. Zrobiła mu kawę, zauważając ze smutkiem i bez satysfakcji, że wreszcie zaparzyła dobry, mocny napój – nie był ani za słaby, ani za gorzki, ani przypalony. Wyobraziła sobie, jak pije go Corin, wyobraziła sobie uśmiech, rozjaśniający mu twarz i jego pochwałę – objąłby ją ramieniem w talii, ucałował jej twarz, mówiąc: „Kochanie, to najlepsza kawa, jaką kiedykolwiek piłem!”. Był dumny nawet z jej najdrobniejszych osiągnięć. Od takich myśli kręciło się jej w głowie. Od takich myśli uginały się pod nią nogi. – Pani Massey, naprawdę nie chciałbym pani zawracać głowy, ale musi się pani zająć pewnymi sprawami – powiedział Hutch, przyjmując kubek z kawą. Lekkim skinieniem dłoni Caroline pokazała, żeby usiadł, ale chociaż mężczyzna odwrócił się, by spojrzeć na proponowane mu krzesło, nadal stał. – Jakimi sprawami? – zapytała. – No cóż, teraz, gdy pan Massey... odszedł, to pani jest właścicielką tego rancza. Wiem, że to brzmi niepokojąco, ale nie ma się czym denerwować. Proszę się o nic nie martwić. Zostanę tu i będę je dla pani prowadzić. Dobrze wiem, jak funkcjonuje, i jestem tu już na tyle długo, by nazywać to miejsce swoim domem. Pani mąż ufał mi w interesach, mam nadzieję, że pani również mi zaufa. Ale pewnych rzeczy nie mogę załatwić, a jedną z nich jest wypłata wynagrodzeń dla kowbojów i poganiaczy. – Wynagrodzeń? Ale... ja nie mam żadnych pieniędzy –

powiedziała Caroline, marszcząc czoło. – Tu nie. Corin co kilka miesięcy podejmował pieniądze na pensje ze swojego banku w Woodward i nie ma powodu, by pani nie miała zrobić tego samego. – Miałabym... pojechać do Woodward? To niemożliwe – odmówiła tak stanowczo, jakby poprosił, żeby poleciała na Księżyc. – Zawiozę panią. Możemy zostać na miejscu tylko jedną noc, jeśli tego sobie pani życzy; albo może pani odwiedzić inne panie, kiedy tam będziemy. Myślę... – Hutch urwał, obracając kubek w dłoniach. – Myślę, że powinna pani pojechać do Woodward. Myślę, że powinna się pani zobaczyć z innymi ludźmi. Myślę, że powinna pani złapać trochę świeżego powietrza. A jeśli nie zapłacimy naszym chłopcom, to pójdą gdzie indziej. To dobrzy, lojalni pracownicy, ale nie dostali pieniędzy od dwóch miesięcy, to się nie godzi. A bez nich nie mogę prowadzić rancza. – W końcu napił się kawy, a Caroline dostrzegła na jego twarzy wyraz zaskoczenia z powodu jej bogatego smaku. Na myśl o podróży do Woodward dziewczynę ogarnęło ogromne znużenie. Zakołysała się na piętach i musiała chwycić oparcie krzesła, żeby nie stracić równowagi. – No dobrze, skoro nie ma innego sposobu. Corin... Corin chciałby, żeby ranczo działało dalej. – O tak, pani Massey – zgodził się Hutch. Zamilkł na chwilę, zwieszając głowę ze smutkiem. – Pani mąż był dobrym człowiekiem, tyle wiem. Najlepszym, jakiego znałem. Włożył wiele serca w to ranczo, więc jak na mój rozum, powinniśmy je dalej prowadzić w imię jego pamięci i zadbać o to, żeby stało się jeszcze większe i jeszcze wspanialsze – powiedział, spoglądając na Caroline w oczekiwaniu, że zgodzi się z jego opinią, ale ona

wyglądała przez okno, prawie go nie słuchając. – Pani Massey, proszę mi wybaczyć, ale to cholernie dobra kawa – oznajmił Hutch, dopijając napój do dna. Caroline zerknęła na niego i skinęła lekko głową. Zapomniała parasolki i gdy tylko wyruszyli do Woodward, poczuła na skórze palące słońce. Mrużąc oczy na świetle, pomyślała o bruzdach, jakie wyryje na jej twarzy, i uświadomiła sobie, że zupełnie o to nie dba. Wiał gorący, suchy wiatr, a Woodward spowijał całun kurzu. Ostre ziarenka wdzierały się Caroline do oczu i kiedy jechali Main Street, jej twarz spływała łzami. Tarła je mocno palcami, czując dziwną twardość gałek ocznych pod powiekami. – Proszę przestać. Już dość – powiedział Hutch delikatnie. Zmoczył swoją chusteczkę wodą z butelki i trzymając obie dłonie Caroline w jednej swojej, drugą wytarł jej piasek z twarzy. – No – dodał cicho. – Od razu lepiej. Jak na mój rozum, pani biedne oczy uroniły ostatnio tyle łez, że wystarczy na całe życie. – Zwolnił uścisk, ale nie wypuścił dłoni dziewczyny i ostrożnie strzepnął kciukiem ostatnie ziarenko piasku z jej policzka. – Czy to tutaj? – zapytała z niechęcią. Zatrzymali się przed bankiem Gerlach, ogromnym budynkiem z eleganckim, okazałym szyldem. – To tutaj. Czy mam z panią wejść? – Nie – pokręciła przecząco głową. – Poradzę sobie. Dziękuję. Wewnątrz budynku było cicho i chłodno. Kiedy Caroline weszła do środka, jej buty rozbrzmiewały głośnym echem na drewnianej podłodze. Podeszła do młodego schludnego kasjera i zobaczyła, jak chłopak wzdryga się z obrzydzeniem na widok

jej potarganych włosów i ubrania w nieładzie. Zegar stojący pod ścianą tykał ospale, wydając dźwięk, jakiego Caroline nie słyszała od wyjazdu z Nowego Jorku. Spojrzała na lśniącą tarczę – zegar był bardzo podobny do tego, który stał w hallu domu Bathildy, i nagle wydał się jej przedmiotem z innego świata. – W czym mogę pani pomóc? – zapytał kasjer. – Chciałabym podjąć pieniądze – powiedziała, uświadamiając sobie nagle, że nie ma pojęcia, jak tego dokonać, bo nigdy wcześniej nie była w takiej sytuacji. – Czy ma pani konto w naszym banku? Z tonu kasjera wynikało, że wydaje mu się to mało prawdopodobne. Caroline spojrzała na jego dokładnie przystrzyżone wąsy, nieskazitelny garnitur i kołnierzyk. Pomyślała, że zachowuje się wyniośle jak na chłopca zatrudnionego w banku. Wyprostowała się i utkwiła w nim wzrok. – Sądzę, że mój mąż miał u państwa konto przez wiele lat. Jestem żoną pana Corina Masseya. – Po tych słowach zza młodego kasjera wyłonił się starszy mężczyzna, uśmiechając się do niej przyjaźnie. – Witam, pani Massey, proszę spocząć. Nazywam się Thomas Berringer. Spodziewałem się pani. Wszystko jest załatwione, oczywiście ma pani dostęp do konta pani świętej pamięci męża. Czy mogę zaproponować pani szklankę wody? – Pan Berringer odprowadził ją do krzesła i skinął na młodszego urzędnika, by przyniósł wodę. Kiedy przyszedł czas na decyzję, ile pieniędzy podjąć z konta, Caroline zdała sobie sprawę, że nie ma pojęcia. Nie wiedziała, ile zarabiają kowboje i poganiacze bydła, ile jest im winna, ani nawet ilu ludziom trzeba zapłacić. Wypłaciła połowę dostępnych środków, a chociaż pan Berringer sprawiał wrażenie

zaskoczonego, wypełnił niezbędne dokumenty i podsunął je do podpisu bez żadnego komentarza. Widząc wypisaną na górze datę, Caroline wzdrygnęła się. – Mam dziś urodziny – powiedziała ze smutkiem. – Kończę dwadzieścia jeden lat. – No proszę – pan Berringer uśmiechnął się z lekkim zakłopotaniem. – Serdeczne życzenia, pani Massey. Zwitek banknotów był gruby i ciężki. Caroline ważyła go w dłoni, nie wiedząc, co z nim zrobić, więc pan Berringer znów skinął na kasjera, który przyniósł jej bawełnianą torbę, aby mogła ukryć pieniądze przed wścibskimi spojrzeniami. Na zewnątrz Caroline przystanęła na stopniu i patrzyła na ludzi, ich konie i powozy. Kiedyś wśród ludzi czuła się jak w domu. Teraz zrozumiała, że już nigdzie się tak nie czuje. Miała okazję zajrzeć do sklepów w miasteczku, kupić książki, jedzenie i ubrania, ale nic nie przychodziło jej do głowy. Weszła tylko do pasmanterii, gdzie kupiła dla Williama miękki, biały szydełkowy kocyk i odkryte nosidło z wikliny. – Będzie mu w nim chłodniej niż w tym skórzanym nosidle, które ma teraz – wyjaśniła Hutchowi. – To bardzo miłe, Caroline. Maggie na pewno będzie bardzo zadowolona – pokiwał głową Hutch, wtykając te podarunki za siedzenie powozu. Dopiero po dłuższej chwili, kiedy na reakcję było już za późno, Caroline zdała sobie sprawę, że Hutch pierwszy raz zwrócił się do niej po imieniu. Zostali w Woodward tylko jedną noc, w hotelu, w którym nocowali podczas gali. Caroline poprosiła o ten sam pokój, co wtedy, ale był zajęty. Chciała znaleźć się tam, gdzie kiedyś był Corin, niczym pielgrzym odwiedzający świątynię. Jak gdyby to miejsce mogło pamiętać Corina, jakby jego duch był tam wciąż wyczuwalny. Długo wyglądała przez okno na zachód słońca,

malujący miasteczko bogatymi odcieniami różu i złota. Patrzyła na przechodzących ludzi, słuchała strzępów ich rozmów i wybuchów śmiechu i usiłowała sobie przypomnieć, jakie to uczucie – być jedną z nich. W zapadającym zmroku zobaczyła, jak Hutch wychodzi z hotelu. Miał zaczesane włosy i czystą koszulę. Szedł Main Street, a Caroline patrzyła za nim, dopóki nie straciła go z oczu w tłumie innych ludzi. Pracownicy dostali zapłatę, a plik banknotów zmniejszył się zaledwie o jedną trzecią. Caroline schowała resztę pieniędzy do torby i włożyła je do kuferka. Natrafiła dłonią na coś miękkiego. Wyjęła zawiniątko. Była to niebieska aksamitna poszewka na biżuterię ze szmaragdami jej matki i innymi klejnotami. Rozwinęła ją i patrzyła na te lśniące kamienie, wspominając chwilę, kiedy ostatnio miała je na sobie – w noc, gdy poznała Corina. Co ona sobie wyobrażała, że kiedy będzie je nosić? W prostej sypialni wyglądały groteskowo, jak pretensjonalne cieplarniane kwiaty na polu pszenicy. Przyłożyła je do skóry i spojrzała w lustro. Jakże się zmieniła! Mizerna i opalona, z upstrzonym piegami nosem i rozczochranymi włosami. Wyglądała jak służąca damy, która przymierza klejnoty swojej pani. Caroline uświadomiła sobie, że być może już nigdy ich nie włoży. Nie było dla nich miejsca na prerii. Zawinęła biżuterię z powrotem i schowała do kuferka. A potem, niewiele myśląc, spakowała też kilka innych rzeczy – kilka zmian bielizny i bluzek, koszulę nocną z długimi rękawami, zbyt ciepłą na lato; parę grzebieni do włosów i puder do twarzy. Zamknęła wieko kufra i zatrzasnęła klamry, zastanawiając się, gdzie właściwie miałaby pojechać. Pod koniec sierpnia na ranczu zapanował spokój. Hutch, Joe i kilku innych mężczyzn wybrało się na pastwiska z niemal tysiącem sztuk bydła na ostatnie tygodnie tuczenia, po których

zwierzęta miały zostać załadowane do wagonów i zawiezione na północ, na mięsne targi we wschodnich stanach. Wielu z tych, którzy zostali na ranczu, zmogła choroba, która szybko przenosiła się z osoby na osobę, przykuwając je do łóżek osłabiającą gorączką i dreszczami. Pewnego dnia, wczesnym rankiem, Caroline siedziała na werandzie z pustką w myślach i w sercu, kiedy zobaczyła Annie, siostrę Joego, wyjeżdżającą z rancza na szarym kucyku Sroki. Kobieta kierowała się na wschód, zmuszając kucyka do szybkiego cwału. Widzianą w przelocie twarz Indianki wykrzywiał niepokój. Caroline patrzyła za nią, nim nie zniknęła jej z oczu, a potem zastanowiła się chwilę i uświadomiła sobie, że nie widziała Sroki od poprzedniego popołudnia. Wstała i ruszyła wolnym krokiem przez podwórze. W lepiance było duszno, wypełniało ją zatęchłe powietrze. Sroka leżała bez ruchu, a William mamrotał i marudził w wiklinowym nosidełku od Caroline. Od dziecka czuć było charakterystyczny zapach amoniaku i kału, spod którego przebijał inny, obrzydliwy i metaliczny odór, który wzbudził w Caroline instynktowny strach. Z walącym sercem uklękła obok Sroki i potrząsnęła nią lekko. Twarz dziewczyny była zaczerwieniona i sucha, a kiedy otworzyła oczy, miały dziwny, tępy wyraz. Caroline odsunęła się lekko, przestraszona. – Sroko, jesteś chora? Dokąd pojechała Annie? – zapytała pośpiesznie. – Jestem chora. Biała Chmura też. Jej lekarstwa nam nie pomogły – wyszeptała Sroka. Obok łóżka stał drewniany kubek, Caroline go podniosła. W środku znajdowała się jakaś mikstura o ostrym, cierpkim zapachu. Podała ją Sroce, ale dziewczyna z trudem odwróciła głowę. – Nie mogę już tego pić. Już nie mogę – wyszeptała.

– Przy gorączce trzeba pić – powiedziała Caroline. – Przyniosę ci wody. Musisz wstać, Sroko. William jest brudny... – Nie mam siły wstać. Nie mogę go przewinąć – odpowiedziała Sroka z taką rozpaczą, że Caroline zadrżała. – Ty musisz to zrobić. Proszę... – Ale ja nie wiem jak! – zawołała Caroline. – Sroko, dlaczego nie zawiadomiłaś mnie, że jesteś chora? – spytała. Sroka spojrzała na nią, a Caroline wyczytała odpowiedź z jej oczu. Żadna z Indianek nie sądziła, że może im w czymkolwiek pomóc. Łzy napłynęły jej do oczu. – Umyję go. Przyniosę ci wody – obiecała, ocierając Sroce twarz. Zapach chorej dziewczyny i jej brudnego dziecka przyprawiał ją o mdłości i zawroty głowy, ale z determinacją złapała wiadro i ruszyła w kierunku cysterny. – Gdzie jest Biała Chmura? Dokąd pojechała Annie? – zapytała jeszcze raz w drzwiach. – Biała Chmura też jest chora. Odpoczywa w tipi. Annie pojechała na wschód, na ziemie naszego ludu nad rzeką Arkansas... przywiezie nam lekarstwa... – Nad rzeką Arkansas? To prawie dwieście mil stąd! Nie będzie jej przez wiele dni! – zawołała Caroline. Sroka spojrzała na nią, a na jej twarzy malowały się rozpacz i wyczerpanie. – Proszę, umyj Williama – poprosiła ponownie. Caroline przyniosła wiadro wody i czerpak. Musiała włożyć całą siłę w to, by unieść głowę i ramiona Sroki i napoić ją, ale Sroka piła powoli i miała trudności z przełykaniem. Rozejrzawszy się po ziemiance, Caroline znalazła czyste pieluszki i ręcznik. Wyjęła Williama z nosidełka i wyszła z nim na zewnątrz. Kiedy go rozebrała, na widok ubrudzonego ciałka

zrobiło się jej niedobrze. Wrzuciła zużytą pieluchę na węgielki dogasającego ognia. Kiedy zanurzyła chłopca w wiadrze z zimną wodą, żeby spłukać mu zaschnięte odchody z pośladków, William zaczął płakać. Jednak jego głosik był słaby i zachrypnięty, a po chwili chłopiec przysnął, zmęczony. Caroline skończyła go kąpać i przewinęła w nową pieluszkę, zakładając ją najlepiej, jak potrafiła. Usiadła na ziemi i położyła go sobie na udach, głaszcząc z zachwytem po rączkach, dopóki nie zorientowała się, jaki jest ciepły, i nie zauważyła wypieków na jego policzkach. Położyła dłoń na własnym czole, żeby porównać temperaturę. Różnica była wyraźna. Szybko podniosła dziecko i wróciła do ziemianki. – Sroko... William jest rozpalony. Myślę, że on też ma gorączkę – powiedziała, kładąc dziecko przy łóżku Sroki, żeby sama to sprawdziła. Oczy Indianki zaszły łzami. – Nie wiem, jak mu pomóc. Proszę... on też zachoruje. Musisz go zabrać... Zabierz go do domu! Umyj go, nakarm. Proszę – błagała słabym głosem. – Umyłam go, widzisz? Nic mu nie będzie... Tobie też nic nie będzie, Sroko – oświadczyła Caroline. – Biała Chmura... – mruknęła Sroka niewyraźnie. Caroline odłożyła Williama z powrotem do nosidełka i podeszła do tipi. Przed wejściem zawahała się. Bała się iść dalej. Pomyślała o żelaznym spojrzeniu Białej Chmury, obcym głosie, którym śpiewała swoją pieśń. – Biała Chmuro? Mogę wejść? – zawołała nieśmiało, ale nie usłyszała odpowiedzi. Oddychając szybko, Caroline uniosła fałdę namiotu i weszła do środka. Biała Chmura leżała zwinięta na ziemi na starych, pomiętych szmatach. Siwe włosy były śliskie od potu, przyklejone do czaszki. Z zamkniętymi oczami wyglądała jak

zwyczajna starsza pani, mała i słaba, a Caroline poczuła wstyd na myśl, że się jej bała. – Biała Chmuro? – wyszeptała, klękając obok niej i potrząsając nią tak samo jak wcześniej Sroką. Ale Biała Chmura nie poruszyła się. Nie dało się jej dobudzić. Miała rozognioną skórę i szybki, płytki oddech. Caroline nie wiedziała, co robić. Wyszła z powrotem na zewnątrz, czując własną niemoc. Stała sama z drżącymi rękami, otoczona ludźmi, którzy nagle potrzebowali jej pomocy. Na usilną prośbę Sroki Caroline zabrała Williama do domu. Spał mocno, z piąstką wciśniętą do buzi. Położyła go w najchłodniejszym, najbardziej zacienionym miejscu, jakie znalazła w domu, i zaczęła przetrząsać szafki kuchenne w poszukiwaniu jedzenia, które mogłaby zanieść Sroce. Zebrała się też na odwagę i poszła do baraków, gdzie znalazła trzech chorych. Zawstydzeni swoją bezradnością mężczyźni zapewniali ją, że czują się świetnie, choć w rzeczywistości nie mogli nawet wstać. Caroline przyniosła kilka wiader wody i napoiła każdego z nich, przed wyjściem stawiając im przy łóżkach kolejny kubek wody. Miała nadzieję, że znajdzie kogoś, kto będzie mógł pojechać do miasta po lekarza, ale żaden z kowbojów nie miał na to siły. Ta świadomość sprawiła, że gardło ścisnęła jej panika. Wróciła do domu i zaczęła przyrządzać zupę z suszonej fasoli na kościach kurczaka, którego Sroka upiekła dwa dni wcześniej. Przyniosła też z piwnicy dynię i ugotowała z niej papkę dla Williama. W nocy chłopiec obudził ją cienkim, zbolałym kwileniem, więc wstała, wzięła go na ręce i próbowała ukoić słowami i pocałunkami. Kiedy zasnął, odłożyła go na posłanie, a potem usiadła na krawędzi łóżka i zaczęła cicho płakać. Przez całe życie marzyła o tym, żeby obok jej łóżka spało dziecko, które

będzie mogła tulić do snu i kochać. Ale to nie było jej dziecko, a koło niej nie leżał Corin, więc ów przebłysk tego, co powinno się było wydarzyć, przepełniał ją równocześnie radością i goryczą. Rano nie było już wątpliwości, że William również się zaraził. Za dużo spał, miał rozpaloną skórę, a kiedy się budził, był półprzytomny i słaby. Caroline zaniosła przygotowaną przez siebie zupę do baraków, a potem do ziemianki Sroki. Zatrzymała się przed tipi. Wiedziała, że powinna wejść do środka i znów spróbować obudzić Białą Chmurę, podać jej wody. Ale ogarnął ją strach, nowy i straszliwy strach, zrodzony nie ze świadomych myśli, lecz z instynktu. Kiedy zmusiła się do odsunięcia poły namiotu, włosy zjeżyły się jej na głowie. Biała Chmura nie poruszyła się od poprzedniego dnia. Leżała bez ruchu. Całkiem bez ruchu. Jej klatka piersiowa nie wznosiła się i nie opadała w rytm oddechu. Caroline opuściła klapę tipi i wycofała się pośpiesznie, a przerażenie ścisnęło jej wnętrzności, wstrząsając nią od stóp do głów. Oddychając szybko, zeszła do ziemianki. Sroka czuła się gorzej i trudniej ją było obudzić. Białka jej oczu poszarzały, skóra była jeszcze bardziej rozpalona. Caroline przemyła Indiance twarz mokrą ściereczką i podała jej trochę wody między spierzchnięte wargi. – Jak się czuje William? Zachorował? – wyszeptała Sroka. – Ma... – Caroline zawahała się, nie chcąc wyznać prawdy. – Ma gorączkę. Jest dziś bardzo cichy – powiedziała ponuro. Oczy Sroki rozbłysły strachem. – A Biała Chmura? – zapytała. Caroline odwróciła wzrok, zajmując ręce szmatką, wiadrem z wodą, chochlą. – Śpi – odpowiedziała krótko. Kiedy podniosła oczy, zobaczyła, że Sroka ją obserwuje. Nie mogła wytrzymać spojrzenia Indianki.

– Nie wiem, co robić. Nie wiem, jak pomóc sobie i Białej Chmurze – szepnęła Sroka z rozpaczą. – Została nam tylko nadzieja, że Annie niedługo wróci z lekarstwem! – Ale to zabierze za dużo czasu! – zawołała Caroline. – Ktoś musi pojechać do miasta! Nie możecie czekać na Annie! – Wstała i zaczęła krążyć po ziemiance. – Pojadę sama – postanowiła w końcu. – Ja czuję się dobrze. Pojadę i... zabiorę ze sobą Williama. Lekarz będzie mógł mu od razu pomóc, a potem przyjedzie tu ze mną i zajmie się tobą i resztą chorych. Tak będzie najlepiej. – Zabierzesz ze sobą Williama...? – Tak będzie najlepiej. Ty nie możesz się nim opiekować, Sroko! Ja mogę. Wezmę powóz, dzięki temu lekarz będzie mógł zbadać Williama już wieczorem! Jeszcze dziś, Sroko! Mógłby dostać lekarstwo jeszcze dziś! Proszę. To najlepsze wyjście. Teraz, kiedy się zdecydowała, chciała wyruszyć jak najprędzej. Pomyślała o Białej Chmurze, o jej zastygłym, odsłoniętym ciele. – Inaczej może być za późno – dodała. Źrenice Sroki rozszerzył strach, do oczu napłynęły jej łzy. – Proszę, opiekuj się nim. Proszę, wróć szybko – błagała dziewczyna. – Oczywiście! Natychmiast wyślę do was lekarza. Wszystko będzie dobrze, Sroko, naprawdę – zapewniała Caroline łamiącym się głosem, a serce waliło jej jak młot. Wzięła Srokę za rękę i mocno ją uścisnęła. Wrzuciła do powozu kuferek na kosmetyki, nosidełko i torbę z rzeczami Williama i jechała tak szybko, na ile starczyło jej odwagi, prowadząc konia między zaroślami, jak wcześniej Hutch i Corin. Rzeka North Canadian była płytka, koła powozu wzbijały w powietrze chłodne krople i słodki, wilgotny,

mineralny zapach dna rzeki. Po pewnym czasie Caroline zatrzymała się, żeby pozwolić odpocząć koniowi i sobie samej i wzięła Williama w ramiona. Był wciąż rozpalony i po przebudzeniu płakał spazmatycznie, ale teraz spał, a na jego twarzyczce malował się spokój, który tak przypominał Caroline wyraz twarzy Corina, kiedy spał na swoim fotelu, że aż się zachłysnęła. Na myśl, że to może być dziecko Corina, zaparło jej dech w piersiach. Usiadła w piasku z Williamem na kolanach i przyglądała mu się badawczo, wodząc palcem od jego czółka aż po palce stóp. Długie, szeroko rozstawione palce, jak u Corina. Ciemne włosy, ale skóra jaśniejsza niż u Sroki i Joego. Oczy wprawdzie brązowe, ale z zielonkawą obwódką wokół tęczówki, przez co zdawały się jaśniejsze. W zmarszczonych brwiach i wydętych wargach nad cofniętym podbródkiem Caroline zobaczyła odbicie twarzy swojego męża. Przycisnęła dziecko do piersi i zaczęła płakać. Opłakiwała zdradę Corina i jego śmierć, ale i to cudowne, bolesne uczucie, kiedy tuliła do siebie jego dziecko. Lekarzowi wystarczyło jedno spojrzenie na przerażoną twarz Caroline i dziecko w jej ramionach, żeby zaprosić ją do gabinetu. Podniósł Williama i zbadał go dokładnie, wypytując Caroline, jakie symptomy mieli dorośli na ranczu i od jak dawna szerzy się tam choroba. Posłuchał bicia serca i oddechu dziecka i dotknął jego miękkiej, rozpalonej skóry. – Myślę, że wyzdrowieje. Nie ma jeszcze wysokiej gorączki, a serce jest mocne, więc proszę się zanadto nie martwić. Zostaje pani w mieście na noc? To dobrze. Proszę trzymać go w chłodzie. Najważniejsze to zbić mu gorączkę tak szybko, jak to możliwe. Proszę zastosować zimne kompresy i zmieniać je regularnie. A jeśli będzie chciał jeść albo pić, proszę mu na to pozwolić. Sądzę, że szybko dojdzie do siebie.

Nie ma się czego bać! Przywiozła go pani do mnie na czas. Ale ja muszę jechać na ranczo, bo jeśli nie powstrzymamy tej choroby, może mieć poważniejsze konsekwencje. Przyjedzie pani jutro, żebym mógł go obejrzeć? – Caroline skinęła głową. – Dobrze. Odpoczywajcie oboje. I proszę robić synkowi zimne kompresy. Czy na ranczu są inne małe dzieci albo starsi ludzie? – zapytał doktor, wyprowadzając ją z gabinetu. Synkowi. – Nie ma więcej dzieci. Biała Chmura... jest w podeszłym wieku, ale nie wiem, ile ma lat – wyszeptała. – Ale wydaje mi się... wydaje mi się, że już nie żyje – powiedziała przez ściśnięte gardło. Lekarz spojrzał na nią z niedowierzaniem. – Muszę wyruszyć natychmiast, będę jechał przez noc. Mam nadzieję, że dotrę na miejsce o świcie. Pod tym adresem znajdzie pani mojego kolegę po fachu. Gdyby Williamowi się pogorszyło, proszę udać się do niego. – Wręczył Caroline wizytówkę, skłonił się przelotnie i pośpiesznie wyszedł z pokoju. Caroline nie spała całą noc. Przyniosła z kuchni hotelowej miskę zimnej wody i zgodnie z zaleceniami lekarza chłodziła skórę Williama wilgotnymi kompresami. Nie spuszczała go z oka, wpatrując się badawczo w każdy rys jego twarzy, każdy włosek na głowie. Obsesyjnie patrzyła na zegarek, pamiętając, żeby podawać mu lekarstwo co cztery godziny. William budził się od czasu do czasu i też się w nią wpatrywał, zamykając jej palec w silnym uścisku, który ją uspokajał. Rankiem Caroline kręciło się w głowie ze zmęczenia, ale skóra Williama przybrała zdrowszy kolor i była chłodniejsza. Gospodyni zrobiła dla niego pudding ryżowy, który zjadł, przyglądając się kobietom badawczo, co wywołało ich uśmiechy. Caroline owinęła go

szydełkowym kocykiem, ułożyła w nosidełku, włożyła w jego tłuste rączki gryzak i popatrzyła na niego. Mógłby być jej dzieckiem. Lekarz od razu tak pomyślał. Mógłby być synem przyzwoitej białej kobiety – nie wyglądał na Indianina. Naprawdę mógłby być jej dzieckiem. Powinien być jej. Caroline ociągała się z powrotem na ranczo. Powinna była wyruszyć wiele godzin wcześniej, o świcie, ale na myśl o jeździe przez prerię ogarniało ją takie zmęczenie, że odwracała wzrok od czarnego powozu na podwórzu i od zagrody, w której spędził noc jej koń, żując siano i drapiąc łbem o ogrodzenie. Doktor zbada chorych, a Caroline po powrocie będzie musiała oddać Williama. Pomyślała o ciele Białej Chmury, pozostawionym bez opieki w tipi. Pomyślała o Sroce, bezradnej i chorej. Pomyślała o życiu, o tych wszystkich pustych latach bez Corina, które ją czekały. Ale kiedy spojrzała na Williama, uśmiechnęła się, gdyż pojawiło się w niej inne uczucie. Uczucie, które odpychało smutne myśli i napełniało ją siłą do życia. Nie mogła tam wrócić. Ta perspektywa wydawała się jej równie czarna i przerażająca jak grób, który Hutch wykopał na pastwisku na trumnę Corina. Nie mogła tam wrócić. Po drugiej stronie miasta znad torów kolejowych unosiły się kłęby dymu. Caroline ruszyła w tamtym kierunku, z walizką w jednym ręku i nosidełkiem w drugim. Ciężar obu przedmiotów utrudniał dziewczynie zachowanie równowagi, ale w jej ruchach była determinacja. Odegnała ponure myśli, w głowie miała pustkę. Peron spowijała para i zapach rozgrzanego metalu, który przywitał ją kiedyś w Woodward. Ale ogromna, czarna lokomotywa stała zwrócona w drugą stronę. Na północ, do Dodge City, Kansas City i jeszcze dalej. Tam, skąd przyjechała, daleko od prerii, która złamała jej serce. – Zobacz, William, to jest pociąg! – zawołała, podnosząc

dziecko, żeby po raz pierwszy obejrzało pojazd. William przyglądał się lokomotywie nieufnie, wyciągając rączkę, żeby złapać przepływającą obok smużkę pary. A potem gwizdek kierownika pociągu przestraszył ich oboje, pociąg wyrzucił z siebie potężny kłąb dymu, a koła zaczęły się wolno obracać. Na peron wpadł spóźniony podróżny, który mocnym szarpnięciem otworzył drzwi wagonu i wskoczył do środka w chwili, gdy pociąg zaczął ospale sunąć wzdłuż peronu. – No, dalej! Niech się pani pośpieszy, bo pociąg ucieknie! – uśmiechnął się mężczyzna, wyciągając do niej rękę. Caroline zawahała się. A potem przyjęła jego dłoń.

VI Śmiech Meredith był prawdziwą rzadkością. Nawet na letnim balu czy podczas kolacji, jakie niekiedy wydawała – na które dzieci nie miały wstępu, więc musiałyśmy wymykać się z łóżek, żeby podsłuchiwać dorosłych – prawie go nie słyszałam. Zwykle tylko się uśmiechała, a czasami wydawała pojedynczy, gardłowy okrzyk satysfakcji. Mnie, podobnie jak większości małych dziewczynek, śmiech przychodził równie łatwo jak oddychanie. O ile dobrze pamiętam, doszłam do wniosku, że śmiech zużywa się z wiekiem. Wyobrażałam go sobie jako szpulę kolorowych wstążek we wnętrzu człowieka – kiedy się całkiem rozwiną, nie ma skąd wziąć ich więcej. Ale raz go usłyszałam i byłam wstrząśnięta. Nie tylko samym dźwiękiem – wysokim i donośnym, skrzypiącym niczym stary zawias – lecz także tym, co go wywołało. Dzień był pochmurny, niedługo przed zniknięciem Henry’ego. Wiał lekki wietrzyk. Siedziałyśmy w samochodzie Mickiego i Mo, słuchałyśmy radia i grałyśmy w remika z Dinnym, który miał lekką gorączkę i ku jego niezadowoleniu nie mógł wychodzić na dwór. Próbowałam namówić go, żebyśmy zagrali w karty w domku na drzewie, ale on robił to, co kazała mu Mo. Był bardziej posłuszny niż Beth i ja. W obozie panowała cisza, bo większość dorosłych pracowała. Na zewnątrz, na sznurze przeciągniętym między przyczepami, schły prześcieradła. Pojawiały się i znikały z widoku za oknem, miarowo wznosząc się i opadając na wietrze. Widziałam je kątem oka, kiedy przekręciłam się na winylowej ławeczce, w milczeniu zaklinając Beth, żeby rzuciła czwórkę albo waleta. Dlatego to ja zobaczyłam jako pierwsza, że za oknem coś się zmieniło. Prześcieradła nagle zrobiły się jakieś dziwne, zmieniły kolor,

a niebo nad nimi zgęstniało. Paliły się. Wpatrywałam się w nie, wstrząśnięta tym niespodziewanym rozwojem wydarzeń. Bladożółte i błękitne płomienie rysowały na nich dziwne wzory, znacząc materiał czarnymi kreskami, wzbijając w powietrze kłęby dymu, zamieniając pościel w strzępy, delikatne niczym pajęczyna. Na zewnątrz rozległ się krzyk, a Dinny wstał i nachylił się nade mną, żeby wyjrzeć przez okno. – Zobaczcie! – sapnęłam bez sensu. – Erico! Dlaczego nic nie powiedziałaś! – skarciła mnie Beth. Dinny wybiegł z samochodu, a my ruszyłyśmy za nim. Dwie kobiety, zmożone tym samym wirusem co Dinny, ściągały prześcieradła ze sznura, gorączkowo przydeptując płomienie. Pokryta plastikiem lina też się stopiła i rozpadła na kawałki, rozrzucając płonące resztki prześcieradeł po ziemi – i może dobrze się stało. Brzydka, brązowa smuga na boku samochodu kempingowego pokazała, jak blisko dotarły płomienie. – Jak to się stało, do jasnej cholery? – przeklęła jedna z kobiet, łapiąc oddech, kiedy zgasły ostatnie płomienie. Stała z rękami na biodrach, przyglądając się niedopałkom. – Gdyby nas tu nie było... Mo powiesiła je tuż przed wyjściem, nawet nie zdążyły jeszcze wyschnąć – krzyknęła druga, rzucając nam, dzieciom, groźne spojrzenie. – Byliśmy w środku i graliśmy w karty! Przysięgam! – zawołał z naciskiem Dinny. Beth i ja przytaknęłyśmy z zapałem, potwierdzając jego słowa. Dym wleciał mi do nosa, kichnęłam. Pierwsza kobieta przykucnęła, podniosła koniuszkami palców strzępek materiału i powąchała go. – Parafina – orzekła ponuro. Wtedy Beth i ja wróciłyśmy do domu, puszczając się

biegiem, gdy tylko zeszłyśmy im z widoku. Okrążyłyśmy stajnie, szukałyśmy w wozowni, aż wreszcie znalazłyśmy Henry’ego w drewutni. Miał przy sobie plastikową butelkę z jakimś płynem, z czerwoną szpiczastą nakrętką. Przypomniałam sobie, jakie wzory kreśliły płomienie, zupełnie jakby podążały wzdłuż niewidzialnych linii. Henry odłożył butelkę z powrotem na wysoką półkę i odwrócił się do nas z uśmiechem. – No co? – wzruszył ramionami. – Mogłeś podpalić przyczepy. Mogłeś kogoś zabić – powiedziała cicho Beth, patrząc na niego z takim smutkiem i powagą, że przestraszyłam się jeszcze bardziej. – Nie wiem, o co ci chodzi – odpowiedział wyniośle Henry. Czuć było od niego parafiną, miał jej zapach na dłoniach. – To byłeś ty! – oświadczyłam. – Udowodnij to. – Znowu wzruszył ramionami, tym razem z uśmiechem. – Doniosę na ciebie. Mogłeś kogoś zabić – powtórzyła Beth, a Henry przestał się uśmiechać. – Nie wolno wam chodzić do obozu. Nic nie powiesz – szydził. Beth obróciła się na pięcie i pomaszerowała do domu. Ruszyłam za nią, podobnie jak Henry, i wkrótce marsz zamienił się w wyścig, aż w końcu wpadliśmy z hukiem do hallu, wołając zdyszanymi głosami Meredith. O czymś takim trzeba powiedzieć, myślałyśmy. Wydawało nam się, że chociaż Henry był jej ulubieńcem, będzie musiała go za to skarcić. Podtruwanie psów to jedno, ale Beth miała rację. Ten ogień mógł kogoś zabić. Nawet Henry’emu nie mogło to ujść płazem. – Henry podpalił pranie Dinsdale’ów! – wysapała jako

pierwsza Beth, kiedy Meredith podniosła wzrok znad listu pisanego przy sekretarzyku w salonie. – Co to za harmider? – zapytała Meredith. – Byłyśmy w obozie, wiem, że nie powinnyśmy tam chodzić, ale grałyśmy tylko w karty, a Henry podpalił prześcieradła rozwieszone na sznurze! Podpalił je parafiną z drewutni! Przyczepa kempingowa prawie zajęła się ogniem i ktoś mógł zginąć! – opowiedziała Beth, wyrzucając z siebie wszystko naraz, szybko, ale dobitnie. Meredith zdjęła okulary i złożyła je spokojnie. – Czy to prawda? – Nie! Ja nie chodzę obok tego obrzydliwego obozu! – Kłamczuch! – zawołałam. – Erico! – Meredith uciszyła mnie jednym słowem jak świśnięciem bata. – W takim razie skąd wziął się ten ogień, o ile w ogóle tam był jakiś ogień? – Oczywiście, że był! Po co miałabym kłamać? – zaczęła protestować Beth. – No cóż, Elizabeth, mówiłaś też, że nie będziecie się zadawać z tymi włóczęgami, o co wielokrotnie prosiłam, więc skąd mam wiedzieć, kiedy kłamiesz, a kiedy nie? – zapytała spokojnie Meredith. Beth zacisnęła usta, jej oczy płonęły. – A ty, Henry? Wiesz, skąd mógł się wziąć ten pożar? – Nie! Chyba że... one dwie zawsze pędzą do tych Cyganów, jakby się paliło. Więc może stąd – odpowiedział, spoglądając na nią ostrożnie, z cieniem uśmiechu, próbując wyczuć jej reakcję. Meredith patrzyła na niego przez chwilę, a potem zaczęła się śmiać. Ten nietypowy, głośny śmiech zaskoczył nas wszystkich, nawet Henry’ego. Policzki pokraśniały mu

z radości. Mimo że Caroline najwyraźniej nigdy nie odwiedziła córki w Surrey, mimo jej nieobecności na pogrzebie Charlesa – Meredith jednak wróciła i zamieszkała z nią tutaj. Może życie bez męża z dwójką dzieci stało się zbyt trudne. Może Caroline potrzebowała opieki, a Meredith mimo wszystko ją kochała. Poza tym miała zostać kolejną lady Calcott – prawdopodobnie uznała, że wracając do rodzinnej siedziby spełnia swój obowiązek. Oczywiście, nigdy się tego nie dowiem, bo po powrocie, co zrozumiałe, przestała pisać listy do matki. Przypominam sobie troskę i uwagę, jaką Meredith okazywała Caroline, kiedy ta była już stara – karmiła matkę, ubierała ją, czytała jej. A jeśli robiła to wszystko, nie dostając za swoje wysiłki żadnej miłości? A jeśli miała nadzieję na jakieś wyznanie, które nigdy nie nastąpiło – że matka zawsze ją kochała, że była dobrą córką? A jeśli marzyła, że znów wyjdzie za mąż, że zacznie wszystko od nowa? Może spodziewała się, że Caroline umrze wkrótce po jej powrocie, i planowała wnieść do domu nowe życie, skusić nim nowego męża, urodzić więcej dzieci, żeby go zapełnić? Lecz Caroline, niczym królowa, wciąż żyła, a jej następczyni zestarzała się w oczekiwaniu na koronację. Myślę, że to musiało być coś w tym rodzaju – zniweczone nadzieje, ogromne rozczarowanie. To mogło uczynić Meredith osobą, którą się potem stała. I to z tego powodu potraktowała naszą matkę tak surowo, kiedy nie zgodziła się ponieść dla niej tych samych wyrzeczeń. Takie myśli zajmują mnie w poniedziałkowy poranek, gdy wciągam ciepłe sztruksy i wsuwam gryzak do kieszeni. Dzwoneczek wydaje wesoły, chichotliwy dźwięk. Idę do gabinetu, szukam w szufladach biurka długopisu i notesu, a potem wrzucam je do torby. To kolejny krystalicznie czysty

dzień, oczy aż bolą od światła. Próbuję wzbudzić w sobie optymizm, który czułam poprzednio, gdy niebo było tak błękitne i pojechałyśmy do Avebury, ciesząc się obecnością Eddiego. Kiedy wychodzę, Beth rozmawia przez telefon z Maxwellem, negocjując powrót syna. Siedzi przy kuchennym oknie w snopie olśniewającego światła, w którym jej twarz jest tylko bladą plamą. Słońce wisi nisko na niebie, nie ma przed nim ucieczki. Dźga mnie przez przednią szybę, odbija się na mokrej drodze, więc jadę przez oślepiającą ścianę światła. Skręcając ostrożnie przy wyjeździe z wioski na główną drogę, widzę znajomą postać na oszronionym białym poboczu. Jak zwykle ma na sobie lekkie ubranie i tylko ręce wciśnięte do kieszeni świadczą o przejmującym zimnie. Czuję szarpnięcie w piersiach. Zjeżdżam na bok, odkręcam szybę i wołam go. Dinny osłania twarz jedną ręką, skrywając oczy. Widzę tylko jego szczękę – płaską linię ust, niekiedy tak poważnych. – Dokąd się wybierasz? – pytam. Mróz kłuje mnie w piersi, wyciska łzy z oczu. – Na przystanek – odpowiada Dinny. – Domyśliłam się. A potem dokąd? Jadę do Devizes, może cię podwieźć? Dinny podchodzi do samochodu, opuszcza dłoń z twarzy. W ostrym słońcu widzę, że jego oczy są brązowe, a nie czarne. Mają ciepły kasztanowy odcień. Jego włosy połyskują złotem. – Dzięki. Byłoby świetnie – kiwa głową. – Zakupy? – pytam, odjeżdżając z pobocza; silnik męczy się na mrozie. – Pomyślałem, że kupię coś dla dziecka. I potrzebuję kilku rzeczy. A ty? – Jadę do biblioteki. Mają tam dostęp do internetu, prawda?

– Nie wiem, nigdy tam nie byłem – przyznaje się z lekką nieśmiałością. – Coś podobnego – drażnię się z nim. – W gazetach opisują tyle dramatów, że nie ma sensu czytać jeszcze wymyślonych – uśmiecha się. – Chcesz odebrać maile? – To też, ale jadę sprawdzić coś w rejestrze narodzin, ślubów i zgonów. Rozszyfrowuję rodzinny sekret Calcottów. – Tak? – Znalazłam zdjęcie mojej prababki, Caroline. Pamiętasz ją? – Nie bardzo. Chyba widziałem ją kilka razy z daleka. – Była Amerykanką. Przyjechała tu poślubić lorda Calcotta pod koniec tysiąc dziewięćset czwartego roku, ale znalazłam jej zdjęcie z tego samego roku, z Ameryki, z dzieckiem. – Grzebię po omacku w torbie i podaję mu fotografię. – Nikt nie wie, co się stało z tym dzieckiem, w dokumentach nie ma żadnej wzmianki o jej wcześniejszym małżeństwie, ale znalazłam list, z którego wynikałoby co innego. – W takim razie dziecko pewnie zmarło tam, przed jej przyjazdem. – Wzrusza lekko ramionami. – Pewnie tak – przyznaję. – Ale chcę to sprawdzić na wypadek, gdyby zostało gdzieś wymienione w rejestrze. Jeśli jest... jeśli uda mi się udowodnić, że Caroline straciła dziecko, kolejne dziecko, bo wiemy, że jej córeczka zmarła tu, w Storton Manor, to mogłoby w jakimś stopniu wyjaśnić, dlaczego się tak zachowywała. Dinny nic nie odpowiada. Wpatruje się w zdjęcie ze zmarszczonymi lekko brwiami. – Być może – mruczy pod nosem po dłuższej chwili. – Widzisz, staram się dowiedzieć, dlaczego Calcottowie,

dawni Calcottowie, mieli takiego bzika na punkcie Dinsdale’ów. Chodzi mi o Caroline i Meredith. Próbuję zrozumieć, dlaczego tak traktowały twoją rodzinę – mówię, bo nagle zaczyna mi zależeć na jego poparciu dla mojej misji. – Bzika? – powtarza cicho. – To eufemizm. – Wiem – mówię przepraszającym tonem. Zmieniam temat. – A jak się miewa Honey? – Przez jakiś czas gawędzimy o jego siostrze, a potem zaczynam szukać miejsca parkingowego w Devizes, ale wszędzie natykam się na tłumy ludzi i niezliczone rzędy samochodów. – Co to ma być? – wołam. – Zaczęły się wyprzedaże – wzdycha Dinny. – Spróbuj na Sheep Street. W końcu wciskam samochód w wolne miejsce, a przy wysiadaniu uderzam sąsiednie auto drzwiami. Smugi spalin wznoszą się ku niebu, a miasto rozbrzmiewa szmerem głosów i echem zdecydowanych kroków. Jest tu dla mnie za głośno. Mam wrażenie, że w jakiś sposób przesiąkłam ciszą Storton Manor. Wniknęła ukradkiem w zakamarki mojego umysłu i teraz odczuwam jej nieobecność jako brak czegoś ważnego. – Podwieźć cię z powrotem? – proponuję. – A ile czasu potrzebujesz? – Nie jestem pewna. Półtorej godziny? Może trochę więcej? – Ok, dzięki. Spotkamy się tutaj? – A może w tej kawiarni przy High Street, tej z niebieską markizą? Tam będzie cieplej, jeśli jedno z nas będzie musiało zaczekać – sugeruję. Dinny kiwa głową, unosi dłoń w geście pożegnania i odchodzi między ciasno zaparkowanymi samochodami. Biblioteka jest na Sheep Street, więc nie muszę iść daleko. Nawiew nad drzwiami zalewa mnie duszącą falą gorąca, dlatego

przystaję i w mdłym cieple wyplątuję się z płaszcza i szalika. W środku jest niemal pusto, kilka osób szpera między półkami, a surowa kobieta za biurkiem jest zajęta i nie zaszczyca mnie spojrzeniem. Siadam przy komputerze i przeszukuję rejestr zgonów. Zarzucam sieć szeroko: wybieram lata 1903, 1904 i 1905 dla nazwisk Calcott i Fitzpatrick, w Londynie i w Wiltshire. Przeglądam wyniki, szukając zgonów dzieci poniżej dwóch lat. Mój notes leży obok na biurku, ale pozostaje pusty. Po godzinie gryzmolę w nim: „Nie ma go tu”. Wpatruję się w ostatnią listę nazwisk na ekranie tak długo, aż w końcu piksele rozmazują mi się przed oczami. Najwyraźniej dziecko zmarło w Ameryce. Jego śmierć i to, co kazało Caroline porzucić mężczyznę podpisującego się „C”, mogły być powodem jej przyjazdu do Anglii i przyczynić się do jej oziębłości, rezerwy. Więc czemu nie mogę na tym poprzestać? Co dręczy moją podświadomość, domagając się uwagi? Jest coś jeszcze – coś innego – coś, o czym wiem, chociaż nie mogę sobie tego przypomnieć. Zastanawiam się, ile takich wspomnień czai się w mojej głowie, czekając, aż je wydobędę. Wyciągam gryzak z kieszeni, przesuwam palcami po gładkiej, nieskazitelnej kości słoniowej. Na krawędzi dzwoneczka jest stempel probierczy. Maleńki kartusz z lwem, kotwicą, gotycką literą „G” i czymś, czego nie widzę wyraźnie. Podnoszę gryzak do światła, trzymam go tuż przy twarzy. Płomień? Drzewo – mizerne drzewko, może cyprys? Młotek? Światło lśni na dzwoneczku. Obuch. Ustawiony pionowo, jakby widziany z boku, kiedy w coś uderza. Wracam do komputera, szukam hasła „amerykańskie stemple probiercze”. W wynikach pojawia się kilka internetowych encyklopedii i kompendiów dla kolekcjonerów srebra. Przeszukując wpisy na literę g, szybko odnajduję stempel

z dzwoneczka. Gorham. Firma założona na Rhode Island w tysiąc osiemset trzydziestym pierwszym roku. To wpływowy producent srebra – wykonał serwisy do herbaty dla Białego Domu i na tenisowy Davis Cup, ale handlował przede wszystkim łyżeczkami, naparstkami i innymi drobiazgami. Odnajduję pionowy obuch na chronologicznej liście stempli. Tysiąc dziewięćset drugi rok. Zatem udało mi się dowieść jednego – niezależnie od tego, kim jest dziecko na zdjęciu, kto był jego ojcem i co się z nim stało, ten gryzak ze srebra i kości słoniowej należał do niego. To ono było tym wspaniałym synem, któremu został ofiarowany. Nie chodzi o Clifforda ani o inne dziecko, które Caroline straciła po przyjeździe do Anglii. Zaciskam na nim dłoń, czuję, jak moja skóra rozgrzewa metal. Stłumiony ruch dzwoneczka kojarzy mi się z biciem maleńkiego, drżącego serca. Wolno przedzieram się na High Street przez grupki zdeterminowanych poszukiwaczy okazji. Wystawy sklepowe jarzą się krzykliwymi bannerami, obiecując niepowtarzalne okazje i niesamowite obniżki, roztaczając wokół muzykę i ciepło. Ludzie chodzą objuczeni czterema, pięcioma, sześcioma wypchanymi reklamówkami. Tłum ciska mną w różne strony i kiedy w końcu docieram do kawiarni, jest wypełniona po brzegi. Czuję przypływ irytacji, ale zauważam Dinny’ego przy jednym ze stolików obok zaparowanego okna. W powietrzu unosi się mocny, smakowity zapach kawowych fusów. Przeciskam się między zatłoczonymi stolikami. – Cześć, przepraszam, długo czekasz? – uśmiecham się, zarzucając płaszcz na puste krzesło naprzeciwko niego. – Nie, niedługo. Miałem szczęście z tym stolikiem. Kiedy wszedłem, para staruszków właśnie wstawała. – Chcesz jeszcze jedną kawę? Coś do jedzenia?

– Dzięki. Druga kawa brzmi nieźle. Opiera dłonie na lepkim blacie, a cała sytuacja wydaje mi się nagle tak dziwna, że wpatruję się w niego, nie wiedząc, o co mi chodzi. Nagle rozumiem – to jeden z nielicznych momentów, kiedy widzę Dinny’ego we wnętrzu, jak siedzi przy stole, nie śpiesząc się do wyjścia, zajęty czymś tak przyziemnym jak picie kawy w kawiarni. – Co tam? – pyta mnie. – Nic – kręcę głową. – Zaraz wrócę. Kupuję dwa duże kubki kawy ze śmietanką i migdałowego croissanta dla siebie. – Nie jadłaś śniadania? – pyta Dinny, kiedy siadam przy stoliku. – Jadłam – wzruszam ramionami, odrywam kawałek rogalika i zanurzam go w kawie. – Ale są święta – dodaję, a Dinny uśmiecha się i unosi porozumiewawczo brew. Wpadające przez okno promienie otaczają jego głowę jasną aureolą. Jest tak olśniewający, że trudno mi na niego patrzeć. – Znalazłaś to, czego szukałaś? – I tak, i nie. W rejestrze nie ma wzmianki o śmierci dziecka po tej stronie Atlantyku, więc podejrzewam, że musiało umrzeć w Ameryce, tak jak mówiłeś. – Albo... – Dinny wzrusza ramionami. – Albo co? – Albo wcale nie umarło. – W takim razie gdzie ono jest? – Nie wiem, to twoje śledztwo. Ja tylko podałem jeden z powodów, dla których w rejestrze może nie być informacji o jego śmierci. – No tak. Ale w jej akcie ślubu wpisano: stara panna. Nie mogliby tak napisać, gdyby przyjechała tu z dzieckiem innego

mężczyzny – argumentuję. Dinny znów wzrusza ramionami. Podaję mu gryzak. – Sprawdziłam za to stempel, który tu zauważyłam. To... – Gryzak? – mówi Dinny. – Najwyraźniej jestem jedyną osobą, której trzeba to było tłumaczyć – przewracam oczami. – To amerykański stempel, a gryzak wykonano w tysiąc dziewięćset drugim roku. – Przecież już wiedziałaś, że dziecko urodziło się w Ameryce? Co z tego wynika? – Według mnie chociażby to, że Caroline była jego matką. Kiedy pokazałam zdjęcie mamie, zasugerowała, że Caroline mogła być chrzestną dziecka albo że to syn jej przyjaciółki czy coś w tym rodzaju. Ale skoro zachowała jego gryzak przez te wszystkie lata, to chyba musiała być jego matką, nie sądzisz? – Pewnie tak – kiwa głową Dinny, oddając mi pierścień z kości słoniowej. Upijam łyk gorącej kawy, czuję, jak krew napływa mi do policzków. Dinny znów spogląda na tłoczną ulicę, zatopiony w myślach. – I jakie to uczucie być paniami na włościach? Zaczynacie się już do tego przyzwyczajać? – pyta nagle, wciąż wyglądając przez okno, nie patrząc na mnie. – Raczej nie. Wątpię, czy to miejsce kiedykolwiek wyda nam się nasze. Tak do końca. A co do zamieszkania tu na stałe... no wiesz. Poza wszystkim innym, wykończyłyby nas same koszty utrzymania. – A te wszystkie bogactwa Calcottów, które podobno odziedziczyłyście? Wieś huczy od plotek. – Obawiam się, że to tylko plotki. Majątek rodzinny podupadał od wojny. A mówię o pierwszej wojnie. Meredith zawsze narzekała, że moi rodzice za mało jej pomagają

w utrzymaniu tego miejsca. Dlatego musiała sprzedać tyle ziemi, najlepsze obrazy, srebro... lista jest długa. Zostawiła po sobie trochę pieniędzy, ale wszystkie pójdą na podatek spadkowy. – A co z tytułem? – Przeszedł na Clifforda, ojca Henry’ego. – Kiedy wypowiadam jego imię, podnoszę wzrok i przez chwilę patrzymy na siebie. – Mój pradziadek, który również nazywał się Henry, zmienił dokument nadania praw przez parlament, ponieważ nie miał synów. Ustalił wszystko tak, że tytuł mógł przejść na Meredith, a potem na męskiego potomka. Jej prawowitego męskiego spadkobiercę, czy jak to się nazywa. – Więc to dlatego Meredith zachowała nazwisko Calcott mimo ślubu? I twoja matka też? Ale w takim razie dlaczego ty i Beth je nosicie? – Bo Meredith wymusiła to na moich rodzicach. Biedny tata, nie miał z nią najmniejszych szans. Powiedziała, że nazwisko Calcott jest zbyt cenne, żeby je zmieniać. Najwyraźniej Allen nie brzmi tak dostojnie. – Dziwne, że zostawiła dom wam, skoro tytuł przeszedł na waszego wujka, i że tak jej zależało na podtrzymaniu rodu i całej reszcie – mówi zamyślony, przelewając kawę na dnie kubka. – To Meredith była dziwna. Nie miała wpływu na to, kto odziedziczy tytuł, ale domem mogła dysponować wedle uznania. Może widziała w nas największą szansę na podtrzymanie rodzinnych tradycji. – Więc po śmierci Clifforda tytuł... – Wygaśnie. Koniec z lordami w rodzinie. Teoretycznie, Clifford mógłby znów pójść do sądu i przepisać je na Eddiego, ale Beth za nic w świecie na to nie pozwoli. – Nie? – Nie chce mieć z tym nic wspólnego. Ani z domem,

szczerze mówiąc. W ten sposób decyzja została podjęta za mnie. Żeby go zatrzymać, musiałybyśmy obie tu zamieszkać. Dinny milczy przez chwilę. Czuję, jak niechęć Beth i jej powód nabierają kształtów i usiłują wedrzeć się do naszej rozmowy. – Właściwie mnie to nie dziwi – mruczy w końcu Dinny. – Nie? – pytam, pochylając się do przodu. Ale Dinny wzrusza ramionami, odsuwa się od stołu. – W takim razie po co tu przyjechałyście? Skoro nie zamierzacie zostać? – Uznałam, że powinnyśmy. Że to dobrze zrobi Beth. A właściwie nam obu. Wrócić tu na jakiś czas i... – macham ręką, szukając odpowiednich słów. – Zmierzyć się z tym. Rozumiesz. – Dlaczego myślisz, że to jej dobrze zrobi? Nie wydaje mi się, żeby chciała o tym myśleć, a na pewno nie chce się z tym zmierzyć. Mówię o waszym dzieciństwie tutaj. – Dinny... – przerywam. – Kiedy przyszedłeś do domu, żeby się z nią zobaczyć, co miałeś na myśli, mówiąc, że powinna wiedzieć o pewnych sprawach? O czym chciałeś jej powiedzieć? – A więc naprawdę podsłuchiwałaś? – mówi zagadkowym tonem. Próbuję okazać skruchę. – Jakie to sprawy, Dinny? Coś związanego z Henrym? – naciskam, serce wali mi w piersi. Dinny patrzy na mnie ze zmarszczonymi brwiami. – Myślę, że jestem jej winny... nie, nie winny. To złe słowo. Uważam, że powinna się dowiedzieć paru rzeczy o waszym dzieciństwie. Nie wiem, co ona myśli, ale... niektóre sprawy mogły wyglądać inaczej, niż się wydawało – mówi delikatnie. – Jakie sprawy? – Wychylam się do przodu, szukam jego

spojrzenia. Dinny waha się, nie odpowiada. – Beth ciągle mi powtarza, że nie można cofnąć czasu, że nic nie może być tak jak dawniej. – Podnoszę na niego wzrok. – Ale chcę, żebyś wiedział, że... że możesz mi zaufać, Dinny. – W czym miałbym ci zaufać, Erico? – pyta, a w jego głosie słyszę smutek. – We wszystkim. Jestem po twojej stronie. Nieważne, co się stanie i co się stało – mówię. Wiem, że nie wyrażam się jasno. Nie umiem inaczej. Dinny kładzie palce na grzbiecie nosa, na sekundę zaciska powieki. Kiedy otwiera oczy, ze zdumieniem dostrzegam w nich ślad łez. – Nie wiesz, o czym mówisz – odpowiada cicho. – Co masz na myśli? Znów milczy, zatopiony w myślach. – To jak, załatwiłaś już wszystko w mieście? – pyta, gotowy do wyjścia. Kiedy sprawdzam komórkę, widzę trzy nieodebrane połączenia od mojej współlokatorki, Annabel. To imię wydaje się pochodzić z innej epoki, z zupełnie innego świata. Zastanawiam się obojętnie, czy chodzi o jakiś problem z czynszem, a może o kaloryfer w moim pokoju, który stale przecieka i plami dywan. Ale te sprawy zdają się takie odległe, pozbawione znaczenia. I wtedy do mnie dociera: to już nie jest moje życie. To życie, które prowadziłam wcześniej, ale w pewnym momencie porzuciłam, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. I mam niewiele czasu na decyzję, co dalej. Idę do swojego pokoju poczytać listy, pomyśleć. Słucham ciszy, która dźwięczy mi w uszach po miejskim zgiełku. Stłumione okrzyki gawronów na zewnątrz. Tu nie słychać czarującego śpiewu ptaków, dzwonów kościelnych, śmiechu dzieci. Panuje głęboka cisza, która początkowo tak mnie denerwowała. Pozwalam, by

mnie znów wypełniła. Niesamowite, że kiedyś czułam się tu jak w domu. We wtorek jadę do West Hutch, mrużąc oczy w leniwych promieniach słońca. Wioska nie jest duża. Objeżdżam ją dwa razy, zanim znajduję to, czego szukam. Przed zgrabnym parterowym domkiem z cegły stoi stary, zdezelowany samochód kempingowy, zajmując cały podjazd. Kiedyś był nowy, kremowy, z szerokim, kawowym pasem po każdej stronie. Teraz zazielenił się od glonów, nie ma opon. Ale wiem, że to on. Byłam w środku, siedziałam na wyściełanej, lepkiej plastikowej ławce i piłam domową lemoniadę. Zatyka mnie na jego widok. Dom Myszki Miki. Wyobrażam sobie Mo taką, jaką była wtedy, korpulentną i nieco kpiarską, jak opiera się o drzwi, wycierając dłonie w niebieską szmatkę, kiedy Dinny, Beth i ja wychodzimy z obozu. I Mickeya z sumiastym wąsem, w kombinezonie stale poplamionym olejem samochodowym i z czarnymi od brudu dłońmi. Przed drzwiami przeszywa mnie lekki dreszcz, raczej z podekscytowania niż ze strachu. Dzwonek rozbrzmiewa delikatnym, elektronicznym dźwiękiem. Ding, dong. Nie sądziłam, że Mo mogłaby mieć taki dzwonek, ale oto i ona. Wydaje się mniejsza, starsza, jakby obnażona, a mimo to rozpoznaję ją od razu. Ma więcej zmarszczek i włosy w dziwnym orzechowym odcieniu, ale wciąż ten sam przenikliwy wzrok. Mierzy mnie spokojnym, badawczym spojrzeniem. Cieszę się, że nie próbuję jej niczego sprzedać. – Tak? – Eee, przyszłam odwiedzić Honey. I dzidziusia. To ja, Erica. Erica Calcott. Z lekkim uśmiechem obserwuję, jak przypomina sobie to imię i szuka w mojej twarzy znajomych rysów.

– Erica! Rany boskie, nie poznałabym cię. Wyglądasz zupełnie inaczej! – Dwadzieścia trzy lata robią swoje – uśmiecham się. – Wejdź, wejdź, siedzimy wszyscy w salonie. – Wprowadza mnie do środka, wskazuje na korytarz i nagle zaczynam się denerwować. Zastanawiam się, kim są „wszyscy”. – Dziękuję – mówię, kręcąc się w przedpokoju. Dłonie pocą mi się na celofanie, w który owinięte są kwiaty. – Zapraszam, zapraszam – nalega Mo, więc nie mam wyboru. – Słyszałam, że w drodze do szpitala prawie poznałaś małą Haydee! – Prawie! – potwierdzam. Stoję teraz jako jedyna w pokoju pełnym siedzących ludzi. Jest bardzo duszno. Powietrze przy oknie lekko faluje w cieple kaloryferów, a ja czuję, jak na twarz wpełza mi rumieniec. Rozglądam się wokół, uśmiechając się bezmyślnie. Dinny, przycupnięty na brzegu kanapy, podnosi szybko wzrok i uśmiecha się na mój widok. Obok niego siedzi Honey z pustym nosidełkiem u stóp i zawiniątkiem w ramionach. W pokoju jest jeszcze inna młoda dziewczyna, której nie znam, z jaskraworóżowymi włosami i kryształkiem w wardze. Mo przedstawia ją jako Lydię, przyjaciółkę Honey, a starszy chudy mężczyzna o świdrującym spojrzeniu to Keith, partner Mo. Nie mam gdzie usiąść, więc kręcę się niezgrabnie po małym pokoiku. Honey usiłuje podnieść się z kanapy. – Nie, nie, nie wstawaj! – wołam i wyciągam w jej stronę kwiaty i czekoladki, które chwilę potem odkładam na stół, potrącając z brzękiem puste kubki po kawie i talerz z herbatnikami. – Nie wstawałam. Chciałam ci ją podać – mówi Honey,

mrugając obrysowanymi kredką powiekami i ostrożnie przekazując mi dziecko. – Och, nie trzeba. Wyglądasz, jakby ci było wygodnie. – Nie cykorz. Weź ją – nalega Honey z półuśmiechem. – Jak nas znalazłaś? – Najpierw poszłam do obozu i tam wpadłam na Patricka. Powiedział mi, że jesteście w domu. – Zerkam na Dinny’ego. Nie mogę się powstrzymać. Wpatruje się we mnie intensywnie, ale nie potrafię nic wyczytać z jego twarzy. Odkładam torebkę i biorę Haydee od jej mamy. Maleńka różowa twarzyczka, wciąż jeszcze pomarszczona i nadąsana, pod burzą ciemnych włosów, delikatniejszych niż pajęczyna. Nie rusza się, kiedy przysiadam na oparciu kanapy ani gdy całuję ją w czoło i wdycham dziecięcy zapach nowiutkiej skóry i mlecznej śliny. Nagle ogarnia mnie ciekawość, jak bym się czuła, gdyby to było moje dziecko. Gdybym poznała sekret macierzyństwa – siłę w spojrzeniu Beth, gdy patrzy na swojego syna; to, jak ją wspiera i dopełnia już przez samo to, że jest w tym samym pokoju. Te małe stworzenia mają nad nami ogromną władzę. Kiełkuje we mnie potrzeba, której sobie nie uświadamiałam. – Jaka maleńka – mówię bez tchu, a Honey przewraca oczami. – Wiem. Tyle dźwigania, tyle tłuszczu dla takiego dwuipółkilogramowego skrzata! – odpowiada, ale nie potrafi ukryć zadowolenia, dumy. Po tym wstępie atmosfera w pokoju rozluźnia się. – Jest śliczna, Honey. Dobra robota! Dużo płacze? – Nie, na razie nie. Jest raczej wyluzowana. – Honey pochyla się w moją stronę, nie wytrzymuje rozłąki z dzieckiem zbyt długo. Z bliska widzę ciemne smugi pod jej oczami, skórę tak bladą, że prześwitują przez nią błękitne żyły, wijące się na jej

skroniach. Sprawia wrażenie zmęczonej, ale szczęśliwej. – Niedługo się nauczy, już się o to nie martw – mówi z żalem Mo, a Honey rzuca jej nieco buntownicze spojrzenie. – Nastawię więcej herbaty – proponuje Keith, podnosząc się z krzesła i zbierając puste kubki na cynową tacę. – Napijesz się, Erico? – Tak, chętnie. Dziękuję. Czuję na sobie czyjś wzrok i zerkam w prawo. Dinny wciąż mi się przygląda. Napotykam nieruchome spojrzenie tych jego ciemnych oczu, znów czarnych jak u foki. Wytrzymuję je przez dwa uderzenia serca, a potem on odwraca wzrok, wstaje gwałtownie. Nagle przychodzi mi do głowy, że moje najście może mu przeszkadzać. – Muszę się zbierać – oznajmia. – Co? Jak to? – pyta Honey. – Po prostu... mam parę spraw do załatwienia. Pochyla się, całuje siostrę w czubek głowy, a po chwili wahania odwraca do mnie. – Jutro wieczorem wybieramy się wszyscy do pubu, może macie ochotę wpaść z Beth? – pyta. – O, dzięki. Dobrze, zapytam Beth – odpowiadam. – Wypijcie moje zdrowie – gdera Honey. – Sylwester, a ja spędzę go w domu i o dziewiątej będę już w łóżku. – Och, szybko się przyzwyczaisz, że mnóstwo rzeczy cię omija, już o to się nie martw – mówi jej pogodnie Mo, a Honey patrzy na nią z przerażeniem. – Przyjdę później. Pa, mamo – Dinny uśmiecha się, delikatnie gładzi Mo po policzku i wychodzi z pokoju. – Coś ty mu zrobiła? – pyta mnie Honey i chociaż się uśmiecha, słyszę w jej głosie czujność. – Jak to? – odpowiadam zaskoczona.

– Podskoczył jak oparzony, kiedy weszłaś – zauważa, ale jej uwagę znów przykuwa Haydee, więc podaję jej dziecko. Keith wraca z tacą parujących kubków. Lampki na choince w rogu zapalają się i gasną: najpierw wolno, potem szybko, a potem znów wolno. Mo wypytuje mnie o dom, o Meredith, Beth i Eddiego. – Nathan mówi, że mały Eddie bawił się z naszym Harrym, kiedy tu przyjechał – zaczyna. – Tak, świetnie się dogadywali. Eddie to wspaniały dzieciak. Nigdy nikogo nie osądza – odpowiadam. – No cóż, Beth zawsze była taka grzeczna. Nic dziwnego – kiwa głową Mo. Dmucha na swoją herbatę, a jej górna warga marszczy się, tak jak kiedyś dziadkowi Kosie. Jestem wstrząśnięta tym podobieństwem, świadectwem na to, ile upłynęło czasu. Tym, że Mo się zestarzała. – Tak. Jest... świetną matką – mówię. – Boże! Kiedy widzę, jaka jesteś dorosła, Erico, czuję się jak dinozaur! Ty i Beth... która w dodatku ma dziecko! – wzdycha Mo. – W końcu sama zostałaś już babcią – uśmiecham się. – Tak. Nie byliśmy na to jeszcze gotowi, ale zostałam babcią – zauważa, rzucając Honey cierpkie spojrzenie. – Och, daj spokój, mamo. Rozmawiałyśmy o tym setki razy – woła poirytowana Honey. Mo macha pojednawczo dłonią, a potem przeciera nią ze zmęczeniem oczy. – Dobry Boże, i cóż nam to dało? – mamrocze, ale potem uśmiecha się. Przez chwilę siedzimy w milczeniu, a Haydee pomrukuje przez sen. – Mo, chciałabym cię o coś zapytać, jeśli mogę? – Wal śmiało – odpowiada, ale zaplata dłonie na kolanach, jakby się na coś przygotowywała, a w jej oczach pojawia się

napięcie. – Zastanawiałam się, czy mogłabyś mi przypomnieć, dlaczego dziadka Kosę nazwano właśnie Kosa? Wiem, że ktoś mi to kiedyś opowiadał, kiedy byłam mała, ale nie pamiętam dokładnie... – Mo rozluźnia się, rozplata dłonie. – Och, łatwo to wyjaśnić. Naprawdę miał na imię Peter, ale opowiadano mi, że był podrzutkiem. Wiedziałaś o tym? Dziadkowie Mickeya znaleźli go w lesie w kępce kosaćców, takich żółtych kwiatków, znasz je? Pewnie porzuciła go tam jakaś młoda dziewczyna, która wpadła w tarapaty. – W tym miejscu Honey krzywi się gniewnie. – Wzięli więc go do siebie i wychowali jak własne dziecko. Na imię dali mu Peter, ale babcia Mickeya częściej nazywała go „swoim dzieckiem z kosaćców”, czy jakoś podobnie, i stąd ten skrót, który do niego przylgnął. – Pamiętam. W kępce kosaćców... – powtarzam i przypominam sobie, że słyszałam całą historię oprócz tej jednej części. Z lekkim drżeniem uświadamiam sobie, że ten szczegół nie do końca się zgadza. – A kiedy to było? W którym roku? – Mój Boże, nie wiem! Przykro mi. To musiało być na początku poprzedniego wieku, ale nie umiem powiedzieć dokładniej. Biedna kruszynka. Wyobrażacie sobie, że można tak porzucić dziecko? Nie mając pewności, czy ktoś je znajdzie, czy może będzie tam leżało i cierpiało aż do końca. Potworność. – Mo siorbie herbatę. – Swoją drogą, w tamtych czasach panna z dzieckiem nie miała żadnych szans. Ani na pracę, ani na małżeństwo, ani na nic innego. – Kręci głową. – Cholerne dranie. – A czy wiadomo, gdzie został znaleziony? W której części kraju?

– Jak to gdzie, tutaj. W Barrow Storton. Kimkolwiek byli jego rodzice, dziecko pochodziło z tych stron. Przez chwilę trawię te informacje i mam ochotę zwierzyć się im z moich podejrzeń, ale nie robię tego. Nagle ten niewiarygodny, niepokojący, oszałamiający wniosek, który przyszedł mi do głowy, nabiera zbyt wielkiej wagi. W pewnym sensie łączy się z czymś, co Dinny powiedział wczoraj w kawiarni. – Dlaczego pytasz? – odzywa się Mo. – Och, z ciekawości. Odkąd wróciłam, badam historię rodziny Calcottów i takie tam. Szperam w pamięci, staram się uzupełnić luki – wzruszam ramionami. Mo kiwa głową. – Zawsze tak jest. Czekamy, aż ludzie, którzy mogliby odpowiedzieć na nasze pytania, umrą, i dopiero wtedy zdajemy sobie sprawę, że chcieliśmy ich o coś zapytać – mówi z niejakim smutkiem. – Och, nie jestem wcale pewna, czy Meredith odpowiedziałaby na moje pytania – odpowiadam z goryczą. – Nigdy nie byłam jej ulubienicą. – Jeśli interesuje cię historia domu, powinnaś porozmawiać ze starym George’em Hathawayem z Corner Cottage – mówi mi Keith, opierając żylaste ramiona na kościstych kolanach. – Naprawdę? A kim jest George Hathaway? – pytam. – To bardzo sympatyczny staruszek. Przez większość życia prowadził warsztat przy drodze do Devizes. Teraz oczywiście jest już na emeryturze. Ale jego matka była służącą w posiadłości, dawno temu. – Jak dawno? – pytam z zaciekawieniem. – Och. – Keith klepie się sękatą dłonią w ramię. – Bardzo dawno. Widzisz, kiedyś szło się na służbę w młodym wieku.

Była jeszcze dziewczynką, kiedy zaczęła tam pracować. Pewnie przed pierwszą wojną światową. Biorę głęboki oddech, z podekscytowania świerzbią mnie dłonie. Keith ciągnie: – Wiesz, który to dom, Corner Cottage? Stoi na drodze wyjazdowej na Pewsey, tam gdzie ścieżka skręca ostro w lewo. To ten mały domek kryty strzechą, za zieloną bramą. – Tak, znam ten dom. Dziękuję – uśmiecham się. Wkrótce potem wychodzę, bo Honey zaczyna drzemać na kanapie, a Mo wyjmuje jej z rąk dziecko i wkłada je do nosidełka. – Przyjdź do nas jeszcze, dobrze? I weź ze sobą Beth, miło byłoby zobaczyć was obie – mówi Mo. Kiwam głową, a mróz na zewnątrz szczypie mnie w nos. Idę prosto do Corner Cottage, samotnej chatki na skraju Barrow Storton. Jej niegdyś białe ściany teraz pokrywają szare smugi. W niektórych miejscach pęka tynk, a ciemna strzecha zapada się pod własnym ciężarem. Furtka jest zamknięta, ale i tak wchodzę i przedzieram się przez zarośnięty chwastami podjazd. Trzy razy mocno stukam do drzwi. Ciężka kołatka jest tak zimna, że parzy mnie w palce. – Tak, kochanie? – Zza blokującego drzwi łańcucha uśmiecha się do mnie niewysoki, dziarski staruszek. – Ee, dzień dobry. Przepraszam, że przeszkadzam, czy mam przyjemność z George’em Hathawayem? – zaczynam, pośpiesznie porządkując myśli. – Owszem, złociutka. W czym mogę pomóc? – Nazywam się Erica Calcott. Zastanawiałam się, czy... – Calcott, powiadasz? Z posiadłości? – przerywa mi George. – Tak, właśnie. Przed chwilą...

– Minutkę! – Drzwi zatrzaskują mi się przed nosem, a potem otwierają już bez łańcucha. – Nigdy w życiu nie spodziewałem się zobaczyć kogoś z Calcottów przed moimi drzwiami. Co za historia! Zapraszam serdecznie, nie ma co marudzić w progu! – Dziękuję! Wchodzę do środka. Wnętrze chatki jest czyste, uporządkowane, ciepłe. To miła niespodzianka, zważywszy na to, jak wygląda z zewnątrz. – Zapraszam dalej. Nastawię tylko czajnik i już będziesz mi mogła opowiedzieć, co cię sprowadza. – George krząta się przede mną w wąskim korytarzu. – Może być kawa? Kuchnia jest niska i zagracona. Zawalona przeróżnymi drobiazgami – puszkami z herbatnikami, łopatkami, rdzewiejącymi sitami, obierkami z cebuli – ale zauważam również inne rzeczy. Rzeczy świadczące o tym, że w tym domu brakuje kobiety. Czarne, ociekające olejem części silnika na stole. Zestaw kluczy na lodówce. George krząta się z prędkością i wprawą, które zadają kłam jego wiekowi. Chudą twarz okalają schludne pukle siwych włosów. Płoną w niej bladozielone oczy w odcieniu dymu z ogniska. – Wróciłem dopiero wczoraj wieczorem, masz szczęście, że zastałaś mnie w domu, złociutka. Pojechałem na Boże Narodzenie do córki, do Yeovil. Miło się było z nią zobaczyć i oczywiście z wnukami też, ale równie miło jest wrócić do domu, prawda, Jim? – zwraca się do małego, grubego, szorstkowłosego kundelka, który wygramolił się z posłania, żeby obwąchać mi nogi. Roztacza wokół siebie cierpki zapach starego psa, ale i tak drapię go za uchem. Pod paznokciami gromadzi mi się tłusty osad.

– Proszę bardzo. Siadaj, serdeńko. Podaje mi kubek kawy rozpuszczalnej, a ja z wdzięcznością obejmuję go dłońmi i osuwam się na krzesło przy stole z emaliowanym blatem. – Wprowadziłaś się do posiadłości, prawda? – Och, właściwie to nie. Przyjechałyśmy tu na święta, moja siostra i ja. Ale chyba nie zostaniemy na stałe – wyjaśniam. George’owi rzednie mina. – Co za szkoda! Chyba nie chcecie sprzedać tego domu? Szkoda, żeby przestał należeć do rodziny po tylu latach. – Tak. To prawda. Tyle że moja babcia postawiła w testamencie dość specyficzne warunki i... powiedzmy po prostu, że byłoby nam bardzo trudno je wypełnić – mówię. – No trudno, nie ma o czym mówić. To nie moja sprawa. Rodzina to rodzina, każda ma swoje sekrety, Bóg jeden o tym wie, nawet ta najbardziej wytworna! – A może zwłaszcza one – uśmiecham się. – Moja matka pracowała dla twojej rodziny, kochana – oznajmia mi George z dumą w głosie. – Wiem. I właśnie dlatego tu przyszłam. Dinsdale’owie mi o panu powiedzieli... – Mo Dinsdale? – Tak jest. – Urocza kobieta z tej Mo. Bystra. Zwykle to mężczyźni przywożą samochód do naprawy. Kiedyś prowadziłem warsztat, proszę ja ciebie, przy drodze do Devizes. Ale kiedy trzeba było podreperować tę ich wielką przyczepę, to zawsze Mo z nią przyjeżdżała i nie spuszczała mnie z oka! Ale niepotrzebnie. Miałem dość oleju w głowie, żeby nie robić jej w bambuko. Urocza kobieta – chichocze George. – Zastanawiałam się, czy pana matka opowiadała coś o tym

okresie, kiedy pracowała w posiadłości? – pytam, sącząc kawę, pozwalając, by parzyła mi podniebienie. – Czy o tym opowiadała? Ona mówiła o tym bez przerwy, złotko. Przynajmniej kiedy byłem chłopcem. – Naprawdę? A czy pracowała tam długo? Orientuje się pan? Wie pan, kiedy zaczęła? – Nachylam się ku George’owi, zaciekawiona. Pod stołem Jim przysiada mi na stopie swoim spasionym, ciepłym cielskiem. George szczerzy do mnie zęby. – Cała ta paplanina brała się właśnie stąd, ile tam pracowała! – mówi. – Widzisz, została zwolniona. Ledwie osiem czy dziewięć miesięcy po tym, jak ją przyjęto. To był powód do wstydu w naszej rodzinie. – Aha. – Nie umiem ukryć rozczarowania, bo wątpię, by zdołała się wiele dowiedzieć przez tak krótki czas. – A wie pan, dlaczego? Co się stało? – Lady Calcott oskarżyła ją o kradzież. Matka zaprzeczała z całych sił, ale na nic się to nie zdało. W tamtych czasach arystokracja nie potrzebowała dowodów. Musiała spakować manatki, nie dostała żadnych referencji ani nic takiego. Całe szczęście, że tutejszy rzeźnik zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia. Wkrótce potem wyszła za niego, więc jej kłopoty trwały krótko. – O której lady Calcott mówimy? Czy wie pan, w którym roku pana matka pracowała w posiadłości? – To była lady Caroline. W roku tysiąc dziewięćset piątym, pamiętam, jak mama mi mówiła. – George pociera podbródek, mruży oczy, cofając się myślami w czasie. – Tak, to musiało być wtedy – orzeka. – Wyszła za mojego staruszka jesienią piątego roku. – Caroline była moją prababką. Chciałby pan zobaczyć jej

zdjęcie? – uśmiecham się. Mam je przy sobie, w torbie. Jej nowojorski portret. Oczy George’a jaśnieją z zachwytu. – No proszę, popatrzcie tylko! Wygląda tak samo, jak ją zapamiętałem! Dobrze wiedzieć, że te stare szare komórki jeszcze działają. – Znał ją pan? Jestem tym zaskoczona. – Nie tyle znałem, w końcu damy takie jak ona nie przychodziły na herbatkę do takich jak my, ale jako chłopiec widywałem ją od czasu do czasu. Kilka razy otwierała kiermasz parafialny, rozumiesz, złociutka. I wyprawiła wielkie przyjęcie z okazji koronacji w pięćdziesiątym trzecim. Otworzyli wtedy ogrody wokół posiadłości, rozstawili chorągiewki i takie tam. O ile pamiętam, to był jedyny raz, kiedy zrobili coś z myślą o społeczności. Cała wioska przyszła się rozejrzeć, bo, panienka wybaczy, Calcottowie zawsze wyjątkowo zadzierali nosa, nawet jak na osoby z wyższych sfer. Nikogo z nas więcej tam nie zaproszono. – Proszę mi mówić Erica – proponuję. – A czy pana matka opowiadała coś jeszcze o pracy dla Caroline? Na przykład dlaczego została oskarżona o kradzież, skoro twierdziła, że nie miała z tym nic wspólnego? George wygląda na lekko zażenowanego. – To trochę dziwna historia. Matka zawsze była bardzo uczciwa, bardzo szczera. Ale większość ludzi nie chciała uwierzyć w jej wersję wydarzeń, więc w końcu przestała o tym mówić. Byłem wtedy małym chłopcem, ale pamiętam, jak przekonywała, że dowiedziała się o czymś, o czym nie powinna była wiedzieć. Odkryła coś, o czym nie powinna była wiedzieć... – Co takiego? – Powietrze rozpiera mi płuca, utrudnia

oddychanie. – Zaraz się dowiesz, jeśli nie będziesz przerywać! – George napomina mnie z uśmiechem. – Mówiła, że z domu zniknęło jakieś dziecko. Nie wiedziała, czyje to było dziecko, między innymi dlatego ludzie jej nie uwierzyli. Pewnego dnia po prostu się pojawiło. Jakaś dziewczyna musiała zajść w ciążę i je urodzić. W końcu dzieci nie biorą się znikąd, prawda? Matka przysięgała, że w domu było dziecko, które zniknęło równie szybko, jak się pojawiło. I mniej więcej w tym samym czasie znaleziono w lesie jakiegoś malca, a Cyganie z rodziny Mo chodzili z nim po całej wsi i szukali jego rodziców. Nikt się nie przyznał, więc sami się nim zajęli. Ale moja matka nie mogła tego tak zostawić. Przysięgała na wszystkie świętości każdemu, kto chciał jej wysłuchać, że któregoś dnia w posiadłości pojawiło się dziecko, a lady Calcott wyniosła je z domu i porzuciła. Więc nic dziwnego, że lady C. chciała się jej pozbyć. Oskarżyła ją o kradzież jakiegoś świecidełka i było po sprawie. Matka wyleciała stamtąd tak szybko, że ledwo zdążyła włożyć płaszcz. Nie wiadomo, co o tym myśleć. Niektórzy we wsi uznali, że zmyśliła tę historię z dzieckiem, żeby się odegrać, rozumiesz? Żeby narobić kłopotów Calcottom, którzy zostawili ją bez pracy. I może jest w tym trochę prawdy. Kiedy to się działo, moja matka była jeszcze bardzo młodą dziewczyną. Miała nie więcej niż piętnaście lat. Może była za młoda na takie odpowiedzialne zajęcie. Ale nie mogę uwierzyć, że po prostu wymyśliłaby coś takiego. Ani w to, że mogła coś ukraść, skoro już o tym mowa. Mama była kryształowo uczciwym człowiekiem. – George milknie, zatopiony w myślach o przeszłości. Uświadamiam sobie, że wstrzymywałam oddech. Serce boleśnie obija mi się o żebra, wprawiając moje dłonie w lekkie

drżenie. Stukam paznokciem w niewyraźne niemowlę na zdjęciu z Nowego Jorku. – To jest to dziecko. To jest dziecko, które pojawiło się w posiadłości. Dziecko, które Caroline porzuciła w lesie. Pana matka nie kłamała – mówię mu. George patrzy na mnie wybałuszonymi oczami, a mnie zalewa cudowna satysfakcja z rozwiązania zagadki, nawet tak odległej w czasie. Opowiadam mu wszystko, co wiem, czego domyśliłam się na podstawie jej listów, zdjęcia, gryzaka i brakującej poszewki z kosaćcem. I o odwiecznej wrogości wobec Dinsdale’ów. W końcu zasycha mi w gardle, a wtedy upijam łyk zimnej kawy, żeby je zwilżyć. Po wszystkim konam ze zmęczenia, ale jestem zadowolona. Czuję się tak, jakbym znalazła coś cennego, co uważałam za stracone na zawsze, jakbym wypełniła ogromną lukę w mojej, a właściwie naszej przeszłości. Przeszłości Beth, Dinny’ego i mojej. Jesteśmy kuzynami. To nie była wojna między dwiema rodzinami, tylko w ramach jednej rodziny. George odzywa się po dłuższej chwili. – Coś podobnego. Dowód, po tylu latach! Uwierz mi, złotko, jeśli moja matka usłyszała cię tam, gdzie teraz jest, na pewno odtańczyła właśnie taniec zwycięstwa! I jesteś tego wszystkiego pewna? – Jestem pewna. Wprawdzie nie udałoby się tego dowieść w sądzie, ale jestem pewna na tyle, na ile to teraz możliwe. To dziecko przyjechało z nią z Ameryki, ale zdołała je ukryć, kiedy brała ślub z lordem Calcottem. A potem z jakiegoś powodu znalazło się tu, w posiadłości, i musiała się go pozbyć. W tym miejscu pojawia się najwięcej pytań. Gdzie było do tej pory? Jeżeli miała wcześniej męża i urodziła mu dziecko, to czemu je ukrywała? Ale to zbyt duży zbieg okoliczności. Jedno dziecko

znika, a drugie się pojawia. Musi chodzić o jedną i tę samą osobę. – Szkoda, że ci wszyscy ludzie, którzy oskarżali moją matkę o kłamstwo, już nie żyją, bo dowiedzieliby się prawdy. – Jak się nazywała pana matka? – pytam ni z tego, ni z owego. – Cassandra. Wtedy Evans. Chwileczkę, pokażę pani zdjęcie. – George podchodzi do kredensu, wysuwa szufladę i przetrząsa jej zawartość. Zdjęcie, które mi podaje, przedstawia Cassandrę Evans w dniu ślubu. A więc właściwie już Cassandrę Hathaway. Widzę drobną, subtelną dziewczynę ze stanowczym błyskiem w oku i szerokim uśmiechem. Ma gładką skórę i ciemne, zakręcone włosy z wplecionymi w nie girlandami kwiatów. Jej suknia jest prosta, luźna, z koronkową wstawką na staniku i tiulowym kołnierzykiem. Ta dziewczyna widziała dziadka Kosę, kiedy był jeszcze „wspaniałym Synem” Caroline. Mogła wiedzieć, co Caroline pragnęła wyznać ciotce B. Wpatruję się w ziarniste ciemne plamki jej oczu, usiłując wyczytać z nich tę wiedzę. Niedługo później opuszczam Corner Cottage, obiecując, że wpadnę jeszcze w odwiedziny. – Nowe przymierze między Calcottami i Hathawayami! – oznajmił George z zachwytem, kiedy wychodziłam. Nie miałam serca powiedzieć mu, że być może już nigdy nie wrócę do wioski, do posiadłości, do tego miejsca. Dziwią mnie uczucia, jakie wzbudza we mnie ta myśl. W końcu przez dwadzieścia albo i więcej lat świetnie sobie radziłam z dala stąd. Mam wrażenie, że stoję nad przepaścią, balansuję na krawędzi otchłani przeraźliwego smutku, w którą mogę wpaść i już nigdy się z niej nie wydostać; tak jak Beth obawiała się, że utknę w stawie na deszczówkę. A przecież nawet się nie

rozpakowałam. Moje ubrania wciąż leżą w walizce. Panuje w niej zamęt, tak jak we mnie. Zboczyłam z ustalonego toru i teraz idę po omacku, nie wiedząc, co dalej. Jadąc do posiadłości, myślę o krwi. O tych drobnych śladach, drobnych skłonnościach, jakimi obdarzyli nas przodkowie. O mojej tendencji do błaznowania w niezręcznych sytuacjach, talencie rysunkowym matki, wdzięku Beth, prostych brwiach Dinny’ego i jego gagatowych oczach. O niezliczonych drobnych śladach, składających się na istotę każdego z nas. Myślę o mojej krwi i krwi Beth. O krwi Dinny’ego i dziadka Kosy. I oczywiście, o krwi Henry’ego. Ostatniego dziedzica Calcottów. Kiedyś przy kurhanie pokazał nam krew Dinny’ego. Myślę, że nawet Henry był tym przestraszony, chociaż przez chwilę. Ale potem miejsce strachu zajęło zadowolenie. Radość. To było tego lata, kiedy zniknął, zaraz na początku wakacji. Możliwe nawet, że wtedy zobaczyli się po raz pierwszy tamtego roku, chociaż nie jestem pewna. Oczywiście, widziałam już bójki chłopców. Po drugiej stronie dziedzińca szkolnego, tam, gdzie ściana sali gimnastycznej kryła podczas przerwy walczących przed bacznym wzrokiem dyżurnego. W rogu, tak się na to mówiło. Na lekcjach przekazywano sobie szeptem z ust do ust wiadomość o następnej ustawce, następnej walce. Gary i Neil w rogu w czasie lunchu! Zawsze ekscytowały mnie takie skandale, chociaż sama walka nigdy nie trwała długo. Szarpanina, po której ktoś padał na ziemię. Wyrwane włosy, kopniak w goleń, posiniaczone kolana. Potem dyżurny zauważał tłum albo któryś z chłopców zaczynał płakać. Zwycięzca zyskiwał prawo do ucieczki, przegrany musiał zostać i tłumaczyć, że nic się nie stało. Ale z Dinnym i Henrym było inaczej. Weszliśmy na

kurhan, żeby wypróbować modele samolotów, które przez cały poranek kleiliśmy z szarego papieru i patyczków od lodów. Dinny orzekł, że potrzebne nam dobre pole startowe – z termicznymi prądami wstępującymi, jak to określił. Meredith jak zwykle robiła zamieszanie w wiosce. Zabroniła rolnikom uprawiającym ziemie należące do majątku zatrudniać pracowników sezonowych, przez co rolnicy zostali bez pomocy, której potrzebowali i na którą mogli sobie pozwolić, a Dinsdale’owie – bez pracy, na którą liczyli. Oczywiście, właśnie o to jej chodziło – chociaż teraz nie jestem już przekonana. Na pewno zdawała sobie sprawę, że w końcu będzie musiała ustąpić. Myślę, że chciała po prostu im o sobie przypomnieć. Przypomnieć, że wciąż tu jest i dalej ich nienawidzi. W domu toczyły się rozmaite kłótnie, z których większość podsłuchiwałyśmy. Oczywiście, Henry też. Poszedł za nami na kurhan, uzbrojony w zasłyszane informacje. – Nie powinieneś przypadkiem żebrać? Niedługo pewnie cała twoja rodzina będzie musiała zacząć żebrać albo kraść, rzecz jasna. – Od razu, bez żadnego wstępu zaczął szydzić z Dinny’ego. – Jeśli tu zostaniecie, nie będzie was stać, żeby kupić jakiekolwiek jedzenie. – Zamknij się, Henry! Idź stąd! – rozkazała Beth, ale wydął tylko wargi. – Sama się zamknij! Nie możesz mi mówić, co mam robić! Powiem babci, że bawicie się z tymi brudnymi Cyganami! – To powiedz! Nic mnie to nie obchodzi! – zawołała Beth. Stała sztywno, napięta i wyprężona jak struna. – A powinno! Jeśli się z nim przyjaźnisz, sama możesz się zamienić w Cygankę. Już śmierdzisz jak oni. I jesteś na tyle głupia, żeby być jedną z nich... Oddychał ciężko, bo gonił nas po wzgórzu; z gniewu na

szyi wystąpiły mu plamy. Dinny patrzył na niego z taką furią, że rzuciłam swój papierowy samolot w geście rozpaczy. – Zobaczcie! Zobaczcie, jak daleko leci! – krzyknęłam, podskakując. Ale nikt nawet na niego nie spojrzał. – Co z tobą? Nie umiesz jeszcze mówić? Jesteś na to zbyt głupi? – pastwił się nad Dinnym Henry. Dinny obserwował go z zaciśniętą szczęką, ale nic nie odpowiedział. Jego milczenie było wyzwaniem, a Henry się przed nim nie cofnął. – A właśnie, widziałem przed chwilą twoją matkę. Szukała czegoś na kolację w naszym kuble na śmieci! Dinny rzucił się na niego. Wszystko działo się błyskawicznie. Nie miałam pojęcia, że się poruszył, dopóki nie wpadł na Henry’ego i obaj nie sturlali się po wzgórzu. – Przestań! – wrzasnęła Beth, ale nie wiem, do którego z nich mówiła. Stałam jak wryta, sparaliżowana zaskoczeniem. To nie była bójka na dziedzińcu, to nie była zwykła szarpanina. Wyglądali, jakby chcieli się pozabijać. Widziałam obnażone zęby, pięści, napięte młode mięśnie. A potem do Henry’ego uśmiechnął się los. Miał prawdziwe szczęście, bo Dinny wpijał mu właśnie palce w twarz, więc Henry walczył z zamkniętymi oczami. Młócił rękami, wymachując nimi na oślep, i poszczęściło mu się. Jego pięść trafiła Dinny’ego w nos. Oszołomiony, Dinny przysiadł na ziemi, a krew buchnęła mu z nosa jasnym strumieniem, spływając po podbródku. Beth i ja zaniemówiłyśmy z przerażenia. Że Henry wygrał. Że Dinny tak mocno krwawi. Nigdy nie widziałam takiego krwotoku, czerwonej fali krwi. Nie była podobna do tych matowych smug na ladzie u rzeźnika, które widywałam na zakupach z mamą. Dinny splótł dłonie pod

brodą i łapał w nie krew, jakby chciał ją zachować. Musiało go boleć. Łzy napłynęły mu do oczu i ściekały po policzkach, mieszając się z krwią. Kiedy Henry zdał sobie sprawę ze swojego sukcesu, stanął nad Dinnym i uśmiechnął się szeroko. Pamiętam jego rozszerzone satysfakcją nozdrza, jego pychę. Odszedł rozkołysanym krokiem. Dinny patrzył na niego, a ja patrzyłam na Dinny’ego. Jego oczy płonęły gniewem i przez dłuższą chwilę Beth i ja bałyśmy się do niego podejść. Sylwester wypada w środę, która wydaje się całkiem zwyczajną środą. Nie ekscytuję się nim tak jak dawniej. Podekscytowanie i tak zawsze było podszyte strachem, teraz już mogę to przyznać. Zgiełk i tłok podczas pokazu fajerwerków nad Tamizą, ponura świadomość, ile czasu zabierze mi przedzieranie się przez tłum po wszystkim. Teraz to tylko zwyczajna środa, która jednak przybliża mnie do innego ważnego terminu. Beth zapowiedziała, że zostanie do Nowego Roku. O to ją błagałam – żeby dała mi czas do Nowego Roku. Do jutra. Przychodzi mi do głowy tylko jedna rzecz, która mogłaby zatrzymać ją dłużej – wygrana kłótnia z Maxwellem. Gdyby Eddie przyjechał do Storton Manor jeszcze raz przed rozpoczęciem szkoły, moja siostra mogłaby zostać. Oczywiście, mam pewien powód do podekscytowania. Chodzi o to, co planuję dziś ogłosić. Na zewnątrz szaleją żywioły. Podkręcam radio, żeby zagłuszyć wichurę, która wdziera się w zakamarki domu. Długo przekonywałam Beth do sylwestra w pubie – posunęłam się nawet do kłamstwa, mówiąc, że to może być jej ostatnia szansa, żeby zobaczyć się z Dinnym przed naszym wyjazdem. Ten przeszywający huk wiatru mógłby ją zniechęcić. – Spięte czy rozpuszczone? – Kiedy Beth wchodzi do

łazienki, najpierw przytrzymuję zwinięte włosy w górze, a potem opuszczam je, potrząsając głową. Przygląda mi się, przechylając głowę w bok. – Rozpuszczone. Przecież idziemy tylko do pubu – mówi. Przeczesuję włosy palcami. – No tak, w końcu będę w dżinsach – zgadzam się. Beth staje za mną i pochyla się, żeby położyć mi policzek na ramieniu. Zerka na swoje odbicie. Czy widzi to, co ja? Że kości jej twarzy sterczą zbyt ostro w porównaniu z moimi? Że jej skóra wydaje się zbyt cienka, zbyt blada? – Wiem, że jest sylwester. Ale... nie bardzo mam ochotę na imprezę. Nawet nie znamy tych ludzi... – mówi, odsuwając się ode mnie. – Ja zaczynam ich poznawać. I ty też byś poznała, gdybyś częściej wychodziła z domu. Proszę, Beth. Nie możesz zostać sama w domu. Nie dziś. – Dlaczego tak bardzo chcesz spędzać z nim czas? Skąd ta obsesja? Co ci to da? My już go nie znamy. Żyjemy zupełnie inaczej! A niedługo wyjedziemy i pewnie nigdy więcej go nie zobaczymy. Krąży wzburzona za moimi plecami, tam i z powrotem. – Wcale nie mam obsesji – mruczę, malując powieki srebrnym cieniem i sprawdzając efekt w lustrze. – Przecież to Dinny – wzruszam ramionami. – Najważniejsza osoba z naszego dzieciństwa. Posłuchaj. – Odwracam się do niej, zmuszam, by na mnie spojrzała. – Nie będziemy się nad tym dzisiaj zastanawiać, dobrze? Po prostu pójdziemy tam, oblejemy Nowy Rok i spędzimy miło czas. Okej? – Potrząsam nią lekko. Beth bierze głęboki oddech, wstrzymuje go przez chwilę. – Okej! Masz rację. Przepraszam – ustępuje. W jej głosie słyszę ulgę. Uśmiecha się lekko.

– Od razu lepiej. A teraz idź i nalej nam whisky. Mnóstwo whisky – zarządzam. – Proszę – mówi, kiedy schodzę do kuchni. – To powinno wprawić nas we właściwy nastrój – uśmiecham się, biorąc od niej szklaneczkę. Stukamy się szkłem i pijemy. Uśmiech Beth wygląda na wymuszony, ale przynajmniej się stara. – Jak tam Maxwell? Możemy się jeszcze spodziewać Eddiego? – Jak to, tutaj? Nie – odpowiada. – Chcę, żeby przyjechał do mnie do domu na ostatni weekend przed szkołą. Max mówi, że jadą wtedy do jego rodziców... sama nie wiem – wzdycha. – Mam wrażenie, że to ja muszę zawsze walczyć o lepsze terminy. – No tak, ale dostałyśmy go na Boże Narodzenie... – Czuję ukłucie rozczarowania. Teraz już nic jej tu nie zatrzyma. Coś się we mnie szamocze, wierci, szuka sposobu, żeby jej stąd nie wypuścić, żeby przedłużyć nasz pobyt. Jeszcze nie skończyłam. Robię się roztrzęsiona. – To tylko kilka dni, a ferie trwają cztery tygodnie! Trudno to uznać za sprawiedliwe. – Ale kilka bardzo ważnych dni – przekonuję piskliwym głosem. Straciłam wątek. Powinnam ją namawiać, żeby walczyła dalej, żeby sprowadziła tu Eddiego. W końcu czeka na niego przyjaciel, Harry. Beth sączy whisky. Patrzę, jak chrząstki w jej szyi poruszają się, gdy przełyka. – Wiem. Tylko... tak strasznie za nim tęsknię, Rick. Tak naprawdę nie mam po co żyć, jeśli nie mogę się nim opiekować – wyznaje żałośnie. – Żyjesz po to, żeby być jego matką, niezależnie od tego, czy jest akurat w pokoju, czy nie. I żeby być moją starszą

siostrą. A teraz twoim najważniejszym zadaniem jest pić ze mną whisky, bo nie mam zamiaru jako jedyna rozpoczynać nowego roku z bólem głowy – mówię. – W takim razie do dna – odpowiada Beth poważnie i wlewa zawartość szklaneczki do gardła, a potem parska i śmieje się, kiedy alkohol podrażnia jej śluzówkę. – Tak lepiej – śmieję się. Na zewnątrz panuje przeszywający ziąb. Mróz przenika nasze ubrania, niwelując rozgrzewające działanie alkoholu: łzawią nam oczy, pierzchną wargi. Idziemy szybko z zaciśniętymi zębami, zgarbione i nieeleganckie. Jest bezchmurnie; bezlitosny wiatr rozdziera atramentowe niebo. Całą wioskę rozświetlają lampki, mające powstrzymać napór nocy, a kiedy otwieram drzwi, żar bijący od kaloryferów i ludzi w pubie „Pod Białym Koniem” uderza mnie niczym fala. Jest tłoczno. Wdychamy oddechy innych, przedzierając się przez te gęste, radosne opary alkoholu i ciał. Otaczają nas głosy, tak donośne, tak bliskie. Jestem pewna, że wypełniająca Beth cisza ustąpi pod ich naporem. Lawiruję w tłumie w drodze do baru, wypatrując Patricka, Dinny’ego albo innych znajomych twarzy. W małej salce na tyłach pubu dostrzegam dredy Harry’ego. Kupuję dwie whisky z wodą, a potem wskazuję głową kierunek i uśmiecham się do Beth, żeby poszła za mną. – Cześć! – wołam, stając przy stoliku. Rozpoznaję twarze z zabawy z okazji przesilenia, ludzi, których widywałam w obozie. Denise, Sarah i Kipa. Dinny’ego i Patricka, oczywiście. Patrick szczerzy do mnie zęby, a Dinny uśmiecha się, a potem w jego oczach pojawia się zdziwienie, gdy zauważa Beth. Chwilę później przychodzi mi do głowy, że mógł się uśmiechać do Beth, a nie do mnie, ale nie mam pewności.

– Toż to damy z posiadłości! Panie pozwolą! – woła Patrick, wielkodusznie wskazując ich grupę. Ma zaróżowione policzki i błyszczące oczy. Harry klepie mnie po ramieniu, więc wiedziona impulsem, pochylam się i całuję go w policzek, czując na skórze muśnięcie jego wąsów. Dinny wpatruje się we mnie. Na ławce w kształcie podkowy powstaje małe zamieszanie, wszyscy zsuwają się ciaśniej, żeby zrobić po obu końcach miejsce dla Beth i dla mnie. – Nigdy wcześniej tu nie byłam – wołam. – Przy poprzedniej okazji byłyśmy jeszcze za małe! – Coś podobnego! Teraz to wasz miejscowy pub, więc musicie się z nim zaznajomić! Zdrówko! – Patrick stuka nasze szklanki. Zimny płyn wylewa się, chlapie na dłoń Dinny’ego. – Przepraszam – mówię, a on wzrusza ramionami. – Nie ma sprawy. – Wysysa whisky ze swojej skóry, krzywi się. – Nie wiem, jak możesz pić to świństwo. – Po czwartym, piątym razie człowiek się przyzwyczaja – odpowiadam wesoło. – A ty, przyzwyczaiłeś się już do bycia wujkiem? – Nie! I wciąż nie mogę uwierzyć, że Honey urodziła dziecko, przecież pięć sekund temu sama była dzieckiem! – Dinny przechyla głowę z niedowierzaniem. – Naciesz się nią, dopóki jest mała – mówi mu Beth, a jej słowa z trudem przebijają się przez mieszaninę innych głosów. – Tak szybko dorastają! Nie uwierzysz, jak szybko – próbuje jeszcze raz, tym razem głośniej. – No cóż, na razie jestem w świetnej sytuacji. Mogę się bawić z siostrzenicą, ale oddać ją matce, kiedy zacznie śmierdzieć albo płakać – uśmiecha się Dinny.

– To moja ulubiona część bycia ciocią – mówię, uśmiechając się do Beth. I tak sobie gawędzimy. Siedzimy i rozmawiamy jak sąsiedzi, prawie jak przyjaciele. Staram się nie zastanawiać, jak to możliwe; nie chcę, żeby czar prysnął. – Jak postępują badania nad dziejami rodziny? – pyta Dinny jakiś czas później, kiedy jestem już rozgrzana i lekko otępiała. Spoglądam na niego. – Masz na myśli dzieje naszej rodziny? – pytam. – Naszej? O czym ty mówisz? – No cóż, dowiedziałam się tyle, że ogólnie rzecz biorąc, jesteśmy kuzynami – oznajmiam z szerokim uśmiechem. Beth patrzy na mnie krzywo, Dinny rzuca mi to swoje zagadkowe spojrzenie. – Rick, co ty wygadujesz? – pyta Beth. – Dość dalekimi kuzynami. Szóstego stopnia linii bocznej, czy coś w tym rodzaju. Poważnie! – dodaję, gdy napotykam wokół siebie sceptyczne spojrzenia. – Słuchamy – mówi Patrick, zakładając ręce na piersiach. – W porządku. Wiemy, że zanim Caroline wyszła za lorda Calcotta w tysiąc dziewięćset czwartym roku, urodziła syna. Mają wspólne zdjęcie, a poza tym zachowała jego gryzak przez całe życie... – Syna, który prawdopodobnie nie popłynął z nią przez ocean, bo inaczej nie mogłaby wyjść ponownie za mąż, podając się za starą pannę, z czym najwyraźniej nie miała problemów – przerywa mi Beth. – Daj mi dokończyć. Po drugie, w posiadłości brakuje jednej poszewki ze starego kompletu pościeli, poszewki z wyhaftowanymi żółtymi kosaćcami. Teraz tak: Dinny, twój dziadek sam mi opowiedział, skąd wzięło się jego imię, a twoja

mama przypomniała mi tę historię wczoraj, kiedy ją odwiedziłam. Ale mam wrażenie, że po tych wszystkich latach niektóre drobne szczegóły trochę się pomieszały. Według Mo imię Kosa wzięło się stąd, że dziecko znaleziono w kępce kosaćców, tu, w lasach Barrow Storton, na wyschniętej ziemi na zboczu, gdzie nie ma dobrej gleby dla kwiatów. Na sto procent pamiętam, jak dziadek Kosa sam mi opowiadał, że został znaleziony w kocyku z żółtymi kwiatami. To musi być ta poszewka, musi! – przekonuję, ale Patrick parska drwiąco, a Dinny patrzy na mnie z jeszcze większym sceptycyzmem. – A dzisiaj poznałam George’a Hathawaya... – Tego gościa, który kiedyś miał warsztat przy głównej drodze? – pyta Patrick. – Tego samego. Jego matka pracowała w posiadłości zaraz po przyjeździe Caroline. Została zwolniona, rzekomo za kradzież, ale George pamięta, jak przekonywała wszystkich, że została odesłana, bo wiedziała, że w domu było dziecko. Działo się to w tym samym czasie, kiedy Dinsdale’owie znaleźli Kosę! W domu było dziecko, które potem zniknęło. Twój dziadek był synem mojej prababki. Jestem tego pewna – kończę, wskazując chwiejnym palcem na Dinny’ego, który przygląda mi się z zastanowieniem, pocierając podbródek. – To... – Beth szuka właściwego słowa. – To jakiś absurd! – kończy. – Dlaczego? – pytam. – To wyjaśniałoby niechęć Caroline do Dinsdale’ów. Ona porzuca dziecko, chcąc się go pozbyć, a oni znajdują je i wychowują tuż pod jej nosem. Zawsze, kiedy tu wracali, przywozili chłopca ze sobą. Musiało ją to doprowadzać do szału. Dlatego tak ich nienawidziła. – W takim razie wytłumacz mi coś – mówi Dinny. – Caroline przywozi ze sobą dziecko z Ameryki. Ma je przy sobie,

kiedy powtórnie wychodzi za mąż. Z jakiegoś powodu jej poprzednie małżeństwo nie zostało zarejestrowane, ale nie mogłaby wyjść za lorda, gdyby to było nieślubne dziecko. Więc zatrzymuje przy sobie syna, aż do przyjazdu tutaj, do Storton Manor, a potem porzuca go w lesie. Moje pytanie brzmi: dlaczego? Dlaczego to zrobiła? – Bo... – urywam, wlepiając wzrok w szklankę. – Nie wiem – przyznaję. Myślę intensywnie. – Czy twój dziadek był w jakiś sposób upośledzony? – Był zdrów jak ryba – kręci głową Dinny. – Może lord Calcott nie pozwolił jej wychowywać syna innego mężczyzny? – Ale gdyby tak mu to przeszkadzało, to na pewno by się z nią nie ożenił, prawda? – A czy nie jest możliwe – zaczyna Patrick – a nawet bardziej prawdopodobne, że dziecko Caroline zmarło w Stanach, a jedna ze służących z posiadłości, być może matka Hathawaya, narobiła sobie kłopotów, więc zrozpaczona ukradła poszewkę i pozbyła się nieślubnego dziecka? Nie zdziwiłbym się, gdyby się do tego nie przyznała i została przez to zwolniona – kończy pogodnie. – Coś w tym jest – mówi mi Beth. Kręcę przecząco głową. – Nie. Ja wiem, że to było to dziecko ze zdjęcia. Nie mam wątpliwości – upieram się. – A jeśli chodzi o jej podejście do mnie i mojej rodziny – ciągnie Patrick, wzruszając ramionami – to takie mieliśmy czasy. Bóg jeden wie, że do dziś spotykamy się z uprzedzeniami, a co dopiero sto lat temu! W końcu włóczęgostwo było kiedyś przestępstwem. – W porządku, okej – wołam. – Nadal uważam, że mam rację. Co o tym myślisz, Dinny?

– Nie jestem pewny. I nie jestem pewny, czy chcę być Calcottem. Przez te wszystkie lata nie najlepiej traktowali ludzi, których kocham – mówi, a jego spojrzenie jest tak szczere, że muszę odwrócić wzrok. – Lepiej dopij drinka, kuzyneczko – mówi Patrick pojednawczo, lecz bez przekonania. Ktoś zmienia temat. Porażka na całej linii. – Mimo wszystko to była dobra teoria – podsumowuje Beth, trącając mnie łokciem. O północy szumi mi już w uszach, a kiedy odwracam głowę, świat rozmazuje mi się przed oczami i uspokaja się po dobrej chwili. Opieram się o Harry’ego, który siedzi wyprostowany jak struna. Tak opił się colą, że co dwadzieścia minut musi wstawać, żeby pójść do łazienki. Wokół toczy się rozmowa, a ja w niej uczestniczę, jestem jej częścią. Czuję się szczęśliwa, pijana, znieczulona. O dwunastej barman podkręca radio i słuchamy bicia Big Bena, czekając z zapartym tchem na pierwsze uderzenie w Nowym Roku. Pub eksploduje radością, a ja myślę o Londynie, o tych dzwonach rozbrzmiewających tak daleko stąd, o moim dawnym życiu, które toczy się beze mnie. Uświadamiam sobie, że nie chcę go odzyskać. Dostaję buziaka od Patricka, Beth i kilku innych osób. Potem odwracam się do Dinny’ego, nadstawiając policzek, a on składa na nim pocałunek, który czuję jeszcze długo później; zastanawiam się, czy zostanie po nim niezatarty ślad. Niedługo później Beth ciągnie mnie lekko za ramię i mówi, że wraca do domu. Tłum się przerzedził, pozostawiając za sobą co bardziej pijanych świętujących, do których się zaliczam. Chcę zostać. Chcę, żeby zabawa trwała dalej, chcę podtrzymać fałszywe wrażenie, że pasuję do tych ludzi. Beth kręci głową i mruczy mi do ucha.

– Jestem zmęczona. Myślę, że powinnaś iść ze mną, żebyśmy obie wróciły bezpiecznie do domu. Sporo wypiłaś. – Nic mi nie jest! – protestuję zbyt głośno, dowodząc, że ma rację. Beth wstaje, rozsyłając pożegnalne uśmiechy. Zaczyna wkładać płaszcz i podaje mi mój. – Idziemy – oznajmia, uśmiechając się do wszystkich, ale unikając wzroku Dinny’ego. – Słusznie. Impreza dogorywa – ziewa Patrick. Jego jasne oczy są teraz różowe. – Jak chcecie, możecie iść z nami. W domu jest mnóstwo alkoholu – proponuję wylewnie. Beth rzuca mi zaniepokojone spojrzenie, ale nikt nie korzysta z zaproszenia – wszyscy wymawiają się późną godziną, procentami we krwi, nadciągającym bólem głowy. Wkładam płaszcz. Idzie mi dość kiepsko, nie mogę trafić w rękawy. Wysuwając się ze swojego miejsca, potrącam stół, słychać brzęk kieliszków. Kiedy się odwracamy, żeby odejść, Dinny łapie Beth za rękę, przyciąga ją do siebie i mówi jej coś na ucho. – Dobranoc, kuzynko Erico! – woła za mną, kiedy lawiruję między stolikami. – Miałam rację! – przekonuję uparcie, wytaczając się na dwór. – Erico! Zaczekaj na mnie! – krzyczy Beth przez wiatr, wyłaniając się za mną z pubu. Ale z jakiegoś powodu nie potrafię zwolnić. Moja krew płonie, roznosząc ogień po całym ciele, nie mam nad tym kontroli. – Może byś jednak poczekała! – Dobiega do mnie. – Było całkiem przyjemnie – przyznaje. – A nie mówiłam? – wołam głośno, przekrzykując huk

powietrza. Nie umiem nazwać uczuć, jakie mnie ogarniają. Ogromna niecierpliwość, bezgraniczna frustracja wywołana tym, że nic nie wiem na pewno. – O czym tak szeptaliście z Dinnym? – pytam. – Powiedział, ee... – Wygląda na zaskoczoną. – Powiedział tylko, żebym... doprowadziła cię bezpiecznie do domu, to wszystko. – To wszystko? – Tak, to wszystko! Erico, nie zaczynaj, jesteś pijana. – Nie jestem aż tak pijana! Wy dwoje zawsze mieliście swoje sekrety i nic się nie zmieniło. Dlaczego żadne z was nie chce mi powiedzieć, co się wtedy stało? – Przecież... już ci mówiłam, nie chcę o tym rozmawiać i ty też nie powinnaś. Więc zapytałaś Dinny’ego? Jest zaniepokojona, niemal przestraszona. Z trudem zbieram myśli i zdaję sobie sprawę, że nie zapytałam. Nie wprost. – Co naprawdę powiedział przed chwilą? – Przecież już ci powiedziałam! Boże, Erico... czy ty jesteś zazdrosna? Cały czas, po tych wszystkich latach? Zatrzymuję się i odwracam, żeby spojrzeć na nią w blednącym blasku świateł wioski. Nigdy nie przyszło mi do głowy, że ona wie. Że oboje wiedzą, że zauważyli, jak domagam się uwagi. Z jakiegoś powodu to pogarsza sytuację. – Nie jestem zazdrosna – mruczę, żałując, że to nieprawda. Idziemy dalej, w ciszy potykając się na podjeździe. Kiedy zbliżamy się do domu, zdaję sobie sprawę, że jestem zaniepokojona. Jakiś sygnał alarmowy próbuje się przebić przez moje alkoholowe otępienie. Podejrzewam, że to milczenie Beth. Jego jakość, głębia i rozmiary. Beth otwiera drzwi, ale cofam się przed ciemnym

wnętrzem. W grafitowym blasku księżyca wygląda jak ziejąca czeluść grobu. Beth wchodzi do środka i włącza oślepiająco żółte światło. Odwracam się. – No, chodź, przez ciebie ucieka całe ciepło – odzywa się wreszcie. Kręcę głową. – Idę na spacer. – Nie wygłupiaj się. Już wpół do drugiej, poza tym jest strasznie zimno. Chodź do domu. – Nie. Ja... przejdę się po ogrodzie. Muszę pozbierać myśli – oświadczam kategorycznie, cofając się. Beth jest tylko sylwetką w drzwiach, czarną i pozbawioną twarzy. – Zaczekam na ciebie na dole. Nie bądź tam zbyt długo. – Nie czekaj. Idź spać. Niedługo wrócę. – Erico! – woła, kiedy się odwracam. – Ty... ty nie odpuścisz, prawda? Nie zostawisz tego. Teraz słyszę w głosie Beth prawdziwy strach. Jest kruchy jak szkło. Mnie też przeraża ta zmiana, jej nagła słabość, gdy kurczowo trzyma się framugi, jak gdyby bez niej mogła wypaść. Ale biorę się w garść. – Nie. Nie odpuszczę – odpowiadam i odchodzę od niej. Nie pozwolę, żeby ten wieczór się skończył, zanim do czegoś nie dojdę, zanim nie znajdę jakiejś odpowiedzi. Zanim czegoś sobie nie przypomnę. Idę przez lekko pofałdowany trawnik. Nogi się pode mną uginają, mam rozkołysane, giętkie stawy. Między drzewami jest zupełnie ciemno. Patrzę w niebo, wyciągam przed siebie ręce, żeby wyczuć drogę, ruszam dalej. Wiem, dokąd idę. Staw na deszczówkę to tylko kolejna, głębsza ciemność u moich stóp. Wita mnie zapach kamieni i błota. Niebo zastygło nade mną; wydaje mi się nieprawdopodobne, że gwiazdy tkwią

w jednym miejscu, że wiatr ich nie porywa. Od ich bezruchu kręci mi się w głowie. Siedzę tu w środku zimy, w środku nocy, ja – kobieta z głową pełną whisky, która próbuje cofnąć się w czasie i być pełnym fantazji dzieckiem w gorący, letni dzień. Wpatruję się w wodę, przenoszę się tam myślami. Mój oddech uspokaja się i pierwszy raz zwracam uwagę na mróz, lodowaty dotyk ziemi przez dżinsy. Przyciskam kolana do piersi. „Posikałaś się, Erico?”, Henry się śmieje, uśmiecha się tym swoim paskudnym uśmiechem. Henry pochyla się, rozgląda wokół. Co on robił? Czego szukał? I co ja robiłam? Wróciłam do wody. To na pewno. Chciałam przyciągnąć ich uwagę – rozładować napięcie. Odwróciłam się, wzięłam rozbieg i wskoczyłam z pluskiem do stawu, chlapiąc na wszystkie strony, wiercąc się pod wodą, bo bałam się, że zsuną mi się majtki. A kiedy się wynurzyłam... kiedy wytarłam wodę z oczu... czy Henry znalazł to, czego szukał? Zanim zdążę się nad tym zastanowić, jestem w środku. Stawiam się w tamtej sytuacji. Biorę rozbieg i wskakuję z pluskiem, chlapiąc na wszystkie strony. Wtedy nagle dopada mnie rzeczywistość, a lodowata woda parzy mi skórę. Niewyobrażalny ból. Nie mam pojęcia, gdzie jest powierzchnia, nie wiem, w którą stronę płynąć, co robić. Nie mam kontroli nad swoim ciałem, które młóci kończynami i skręca się w wodzie. Powietrze uszło mi z płuc, które zapadają się coraz głębiej, mam zmiażdżone żebra. To koniec, myślę. Tonę jak kamień. Wreszcie dosięgnę do dna, tak jak o tym marzyłam. Woda rozciąga się wszędzie wokół, nie ma już nieba. I nagle widzę Henry’ego. Moje serce zamiera. Widzę Henry’ego. Widzę, jak patrzy na mnie z brzegu wybałuszonymi z niedowierzaniem oczami. Widzę, jak się chwieje, i widzę, jak krew zalewa mu oczy. Tyle krwi. Widzę, jak zaczyna spadać. A potem wypływam na

powierzchnię i całe szczęście, wszystko wydaje się takie ciepłe, takie pełne życia po ostrym zderzeniu z wodą. Powietrze rozpiera mi płuca, krzyczę z bólu. Widzę brzeg. Chwieje się i rozmazuje mi przed oczami, ale woda znów wciąga mnie głębiej. Próbuję rozruszać ręce, wierzgać nogami. Nic nie działa tak, jak powinno. Serce wali mi teraz gwałtownie, za szybko, wydaje się zbyt duże w mojej piersi. Próbuje się ze mnie wydostać, uciec przed tym porażającym zimnem. Nie umiem utrzymać powietrza w płucach. Uchodzi z nich ze świstem, gdy ściska mnie woda. Czuję się, jakby mnie żywcem obdzierano ze skóry, cała płonę. Natrafiam dłonią na brzeg, ale nie czuję go na skórze, wyczuwam tylko opór. Wpijam w niego paznokcie, wciskam palce w błoto, usiłuję dosięgnąć go drugą dłonią, żeby się podciągnąć. Walczę. Jestem jak szczur w beczce, jak jeż w stawie. Słabnę. Wtedy czyjeś ręce chwytają mnie pod pachami i ciągną w stronę brzegu, dopóki nie poczuję oparcia pod kolanami. Jeszcze jedno szarpnięcie i jestem całkiem na zewnątrz, a woda leje się strumieniami z moich ubrań, włosów i ust. Krztuszę się i zaczynam płakać – ze szczęścia, że się wydostałam, z obezwładniającego bólu. – Ja pierdolę, co ty wyprawiasz? To Dinny. Jego głos odbija się dziwnym echem w moich uszach, ale nie mogę jeszcze na niego spojrzeć, nie potrafię obrócić swojej ciężkiej głowy na sztywnej szyi. – Kurwa mać, chcesz się zabić? Jest brutalny, wściekły. – Nie... nie jestem pewna – chrypię, a potem znów koncentruję się na kasłaniu. Gwiazdy za jego głową trzęsą się i wirują.

– Wstawaj! – rozkazuje. Jest taki zły, że opuszcza mnie resztka sił. Poddaję się. Kładę się na ziemi i odwracam od niego głowę. Nie czuję swojego ciała, nie czuję swojego serca. – Zostaw mnie w spokoju – proszę. Tak mi się przynajmniej wydaje. Nie jestem pewna, czy wypowiedziałam te słowa, czy tylko wypuściłam powietrze. Odwraca mnie, staje za mną, wsuwa mi ręce pod pachy i stawia mnie na nogi. – No, chodź. Najpierw musisz się rozgrzać, potem będziesz mogła się położyć i odpocząć. – Jest mi ciepło. Jest mi gorąco – zapewniam, ale zaczynam się cała trząść, aż po koniuszki palców. Drżą mi wszystkie mięśnie. W głowie słyszę dzwony. – No dalej, idziemy. To niedaleko. Niedługo później wraca mi świadomość. Czuję pieczenie skóry, ból w żebrach i w czaszce. Dotkliwe pulsowanie palców u rąk i nóg. Siedzę w mokrej bieliźnie w samochodzie Dinny’ego. Jestem owinięta kocem. Obok mnie stoi gorąca herbata. Dinny wsypuje do szklanki czubatą łyżeczkę cukru, każe mi pić. Upijam łyk, parząc sobie język. Nadal się trzęsę, ale już mniej. Wewnątrz ambulansu jest cieplej, niż sądziłam. Żar z piecyka oświetla nasze twarze. Wąskie prycze wzdłuż jednej ściany, szafki, półki i blat wzdłuż drugiej. Miejsce na garnki. Czajnik na kuchence, rondle na haczykach. – Skąd się wziąłeś nad stawem? – pytam schrypniętym niezdrowo głosem. – Nie planowałem tego. Wracałem do domu, ale usłyszałem ten cholerny plusk. Masz szczęście, że wieje wiatr ze wschodu, inaczej nic bym nie usłyszał. Nie przyszedłbym tam. Zdajesz sobie sprawę, co mogło się stać, gdybym nie przyszedł? Nawet gdybyś dała radę wyjść, a potem leżała na brzegu przez pół

godziny? Czy to do ciebie dociera? – Tak. Jestem skruszona, zawstydzona. Nie została we mnie ani kropla whisky. Wymyła ją woda. – Więc co tam robiłaś? – Siada naprzeciw mnie na składanym stołku, opiera łydkę o kolano drugiej nogi, zakłada ręce na piersiach. Same bariery. Wzruszam ramionami. – Próbowałam sobie przypomnieć. Ten dzień. Dzień, w którym umarł Henry. Mówię: „umarł”. Nie: „zniknął”. Czekam, czy Dinny mnie poprawi. Nie poprawia. – Po co chcesz to sobie przypomnieć? – Bo nie pamiętam, Dinny. Nie pamiętam. A muszę sobie przypomnieć. Jest mi to potrzebne. Długo nie odpowiada. Siedzi i patrzy na mnie spod opadających powiek. – Po co? Po co masz to sobie przypominać? Skoro naprawdę nie pamiętasz, to... – Tylko nie mów, że tak jest dla mnie lepiej! Beth tak uważa, ale to nieprawda! Wcale nie jest mi lepiej. To jest jak brakujący element... nie mogę przestać o tym myśleć... – To się postaraj. – Wiem, że on nie żyje. Wiem, że to my go zabiliśmy. Przy tych słowach znów wstrząsa mną dreszcz, krople herbaty kapią mi na nogi. – My go zabiliśmy? – Nagle Dinny piorunuje mnie spojrzeniem, jego oczy płoną. – Nie. My go nie zabiliśmy. – Co to znaczy? Co się wtedy stało, Dinny? Gdzie on się podział? – To pytanie wisi między nami przez dłuższą chwilę. Myślę, że mi powie. Myślę, że powie. Cisza się przedłuża. – To nie są moje sekrety, nie mogę ich zdradzić –

odpowiada Dinny, na jego twarzy maluje się niepokój. – Ja tylko chcę, żeby wszystko było tak jak dawniej – mówię cicho. – A w zasadzie nie wszystko, tylko my. Chcę, żeby Beth stała się taką osobą, jaką by się stała, gdyby nie to. Wszystko zaczyna się tutaj, wiem o tym. I chcę, żebyśmy znów byli przyjaciółmi, tak jak kiedyś... – Mogliśmy nimi pozostać – mówi beznamiętnie. Spoglądam na niego, czekając na wyjaśnienie. – Wy po prostu przestałyście przychodzić! – woła, wybałuszając oczy. – Jak myślisz, jak ja się poczułem, po tym wszystkim, co... – Po czym wszystkim? – Po tym wszystkim, co razem przeżyliśmy, wspólnym dorastaniu... Po prostu przestałyście przychodzić. – Byłyśmy dziećmi! Nasi rodzice przestali nas tu przywozić... nie mogłyśmy nic na to poradzić... – Przywieźli was następnego lata. I rok później też. Widziałem was, chociaż wy mnie nie widziałyście. Ale już nigdy nie przyszłyście do obozu. Policja przetrząsnęła cały nasz teren, szukając tego chłopca. Wszyscy traktowali nas jak przestępców. Założę się, że waszej posiadłości nie wywracali do góry nogami, co? Założę się, że nie szukali bez przerwy grobu w ogródku z ziołami. Wpatruję się w niego. Nie wiem, co powiedzieć. Próbuję sobie przypomnieć, jak policja przeszukuje dom, ale niczego takiego nie pamiętam. – Najpierw myślałem, że zabronili wam tu przychodzić. Ale wcześniej też wam zabraniali i jakoś was to nie powstrzymywało. Potem myślałem, że może się boicie, może nie chcecie rozmawiać o tym, co się stało. Aż wreszcie zrozumiałem. Was to po prostu nie obchodziło.

– To nieprawda! Byłyśmy jeszcze dziećmi, Dinny! To, co się stało... po prostu nas przerosło. Nie wiedziałyśmy, jak sobie z tym poradzić... – Ty byłaś jeszcze dzieckiem, Erico. Beth i ja mieliśmy po dwanaście lat. A to wystarczy. Wystarczy, żeby świadomie opowiedzieć się po którejś ze stron. Co wam szkodziło tu przyjść? Chociaż raz! Podać mi swój adres, napisać list? – Nie wiem – mówię. – Nie wiem, co się stało. Ja... robiłam to, co Beth. Nawet teraz nie potrafię ci powiedzieć, czy wiedziałam, co zrobiliśmy, co się stało. Nie mam pojęcia, kiedy wyleciało mi to z głowy. Właściwie nie pamiętam, co myślałam i robiłam w kolejne wakacje. A potem przestałyśmy przyjeżdżać. – Nic dziwnego. Skoro obie byłyście takie nieobecne, matka na pewno uznała, że nie możecie się z tego otrząsnąć. – Bo tak było, Dinny. – No i tyle. Stare dzieje. Teraz nie można już nic z tym zrobić, nawet gdyby ktoś chciał. – Ja chcę – mruczę. – Chcę odzyskać Beth. Chcę odzyskać ciebie. – Czujesz się samotna, Erico. Ja też długo się tak czułem. Nie miałem z kim o tym porozmawiać. Chyba musimy pogodzić się z losem, jaki nas spotkał. – Czyje to sekrety, Dinny, skoro nie twoje ani nasze? – Nigdy nie powiedziałem, że nie są wasze. – Moje i Beth? Patrzy na mnie bez słowa. Czuję łzy pod powiekami, czuję, jak płyną mi po twarzy, niesamowicie gorące. – Ale ja nie pamiętam! – protestuję cicho. – Owszem. Pamiętasz. – Dinny pochyla się w moim kierunku. W słabym świetle widzę każdą ciemną rzęsę, obramowaną pomarańczowym blaskiem z piecyka. – Chyba już

czas, żebyś wróciła do domu i poszła spać – mówi. – Nie chcę stąd iść. Ale Dinny jest już na nogach. Wycieram twarz, zauważam czerwoną, zaognioną skórę na dłoniach, błoto pod paznokciami. – Zatrzymaj na razie koc. Oddasz mi przy okazji. – Zwija moje mokre ubranie i podaje mi je. – Odprowadzę cię. – Dinny! Wstaję, chwiejąc się lekko. W tym ciasnym pomieszczeniu jesteśmy tylko kilka centymetrów od siebie, ale to i tak za daleko. Zatrzymuje się, odwraca do mnie. Nie przychodzą mi do głowy żadne słowa. Ściskając mocno koc, przysuwam się do niego, przechylając głowę tak, żeby dotknąć czołem jego policzka. Podchodzę o krok bliżej, zamykam oczy, kładę mu dłoń na ramieniu, wsuwając kciuk w ostry załamek jego obojczyka. Stoję tak przez chwilę, a potem otaczają mnie jego ramiona. Unoszę brodę, czuję, jak wargi Dinny’ego muskają moje, i poddaję się pocałunkowi, niezdarna przez swoje pożądanie. Zaciska wokół mnie ramiona, z trudem łapię oddech. Gdybym tylko mogła, zatrzymałabym cały świat; gdyby się nie kręcił, mogłabym zostać tu na zawsze, w ciemności, czując na ustach wargi Dinny’ego. Odprowadza mnie do potężnych frontowych drzwi posiadłości, a kiedy zamykam je za sobą, słyszę dźwięk, który sprawia, że staję jak wryta. Odkręcona woda. Jej szum rozlega się echem na schodach, w ścianach stękają rury. – Beth? – wołam, szczękając zębami. Z trudem ściągam przemoczone buty, idę do kuchni, w której pali się światło. Nie ma jej. – Beth? Nie śpisz jeszcze? – wołam, wzdrygając się przez ostre światło. Dudni mi w głowie. Woda wciąż się leje. Zalewa mnie fala

niepokoju. Usiłuję się skoncentrować, bo właśnie tu, w kuchni, coś jest nie w porządku. Coś, co sprawia, że krew huczy mi w skroniach, zasycha mi w gardle. Stojak na noże, przewrócony z rozmachem, leży bokiem na blacie, obok kilku wyciągniętych noży. Drugi raz tej czarnej nocy nie mogę złapać oddechu. Odwracam się i biegnę po schodach, chociaż uginają się pode mną nogi.

Trwanie 1904–1905 Naczelnik stacji w Dodge City wykazał pełne zrozumienie dla Caroline. Cierpliwie wysłuchał historyjki o zgubionym bilecie i pozwolił jej zapłacić na miejscu za całą trasę, od Woodward aż po Nowy Jork. Długie dni podróży spędzała, wyglądając przez okno na szare niebo przed burzą, niebo blade od skwaru albo błękitne i pogodne, a każe z nich wydawało się jej tak oszałamiająco piękne, że aż kręciło jej się w głowie. Nie myślała o niczym, niekiedy zastanawiała się tylko, czy rosnąca odległość pozwala uśmierzyć ból, którego nie uśmierzył czas. William wciąż jeszcze dochodził do siebie po gorączce, więc dużo spał, a po przebudzeniu kwilił i marudził. Ale znał Caroline, więc pozwalał się jej uspokajać. Czas na lunch w hotelu Harvey w Kansas City poświęciła na kupno czystych pieluszek, kocyków i butelki dla dziecka, spiesząc do pociągu z drżącym sercem w obawie, że odjadą bez niej. Nie miała teraz innego domu. To był jej jedyny plan, jedyny znajomy element rzeczywistości. – Och, jaki on śliczny! Jak się nazywa? – wykrzyknęła pewnego wieczora przechodząca przez wagon kobieta. Zatrzymała się i pochyliła nad nosidełkiem, przyciskając dłonie do serca. – William – odpowiedziała Caroline, przełykając ślinę; nagle zaschło jej w gardle. – Piękne imię. Jakie ciemne włoski! – O tak, odziedziczył je po ojcu – uśmiechnęła się Caroline. Nie potrafiła jednak ukryć swojego smutku, więc kobieta zerknęła na nią szybko i zauważyła czerwone obwódki wokół

oczu i bladość cery. – Została pani sama z Williamem, prawda? – zapytała uprzejmie. Caroline skinęła głową, zdumiona, jak łatwo przyszło jej to kłamstwo. – Zabieram go do mojej rodziny, zamieszkamy z nimi – rzekła, uśmiechając się blado. – Nazywam się Mary Russel. Siedzę w trzecim wagonie. Gdyby pani czegoś potrzebowała, choćby tylko towarzystwa, proszę tam przyjść i poszukać mojego męża, Lesliego, i mnie. Dobrze? – Dobrze. Dziękuję – Caroline uśmiechnęła się ponownie, a Mary ruszyła dalej. Żałowała, że nie może poszukać sobie towarzystwa. Ale to byłoby możliwe w innym świecie – w świecie, w którym Corin nie umarł i razem jechaliby odwiedzić na przykład jego rodzinę w Nowym Jorku, z dzieckiem, które Caroline nosiła w łonie, a nie tylko w ramionach. Nowy Jork był ogromny i niesamowicie głośny. Wieżowce zdawały się uginać pod własnym ciężarem, rzucając głęboki, ponury cień, a hałas przypominał falę, która rozlewała się z hukiem na każdym skrzyżowaniu. Ociężała ze zmęczenia i zdenerwowana do granic możliwości, Caroline złapała jednokonkę i wdrapała się do środka. Ubrania miała ubrudzone od podróży, pachniała nieświeżo. – Dokąd jedziemy, łaskawa pani? – zapytał woźnica. Caroline zamrugała, zrobiło się jej gorąco. Nie miała pojęcia, dokąd ma jechać. Znała adresy kilku dziewcząt, które kiedyś uznawała za przyjaciółki, ale nie wyobrażała sobie, że mogłaby je odwiedzić po ponad dwóch latach milczenia, z czarnookim dzieckiem i twarzą brudną po podróży. Pomyślała

przelotnie o rodzinie Corina, ale William wtedy poruszył się w jej ramionach. Postarała się powstrzymać łzy. Gdyby zaszła w ciążę i urodziła im wnuka, Corin na pewno by do nich napisał. A poza tym nie chciała być gdzieś, gdzie można by ją odnaleźć. Ta myśl podziałała na nią jak kubeł zimnej wody. Nie mogła być tam, gdzie ktoś mógłby jej szukać. – Do... do hotelu. Hotelu Westchester. Dziękuję – odpowiedziała w końcu, podając nazwę miejsca, w którym kiedyś jadła lunch z Bathildą. Kierowca ściągnął cugle, a koń ruszył naprzód, niemal wpadając pod automobil, który zahamował przed nimi, trąbiąc niecierpliwie. Bathilda. Dotąd Caroline o niej nie myślała, bo zabroniła sobie o niej myśleć wiele miesięcy wcześniej. Wiedziała, jak ciotka skwitowałaby dręczące ją lęki i jej zrujnowane życie w hrabstwie Woodward. Teraz Caroline zamknęła oczy i natychmiast przypomniała sobie kpiące spojrzenie i zjadliwy wyraz twarzy Bathildy. Mogła sobie wyobrazić, jak na wieść o jej trudnym położeniu ciotka wydaje ciężkie, obłudne westchnienie: „No cóż...”. Caroline powiedziała sobie wyzywająco, że nie zwróciłaby się do niej, nawet gdyby ciotka została w Nowym Jorku. Nie zwróciłaby się do niej nawet teraz, kiedy nie znała nikogo w mieście, nie miała pojęcia, dokąd iść i co robić. Zdusiła w sobie zdradziecką tęsknotę za widokiem znajomej twarzy, choćby i nieprzyjaznej. W końcu, czy miała jeszcze jakichś przyjaciół? Pomyślała o Sroce, czekającej na nią w ziemiance – ale tylko przez chwilę. Myśl o niej była zbyt przerażająca. Pomyślała o Hutchu, wyobrażając sobie jego minę, kiedy wrócił z pastwisk i odkrył, że Biała Chmura, a może i inni nie żyją, a ona bez słowa wyjechała z Williamem. Paliły ją targane skurczami wnętrzności, za gałkami ocznymi poczuła nagły ból. Z lekkim okrzykiem ukryła twarz w dłoniach i skupiła

się na tym, by siedzieć prosto na wyściełanej ławie powozu. W hotelu Westchester zapłaciła za wygodny pokój i poprosiła o opiekunkę dla Williama, tłumacząc, że jej służąca poważnie zachorowała i musiała wrócić pod opiekę rodziny. Niania wkrótce się znalazła – ruda, pucułowata dziewczyna imieniem Luella, która wyglądała na przerażoną, kiedy Caroline podała jej Williama. Na widok wystraszonych oczu dziewczyny i jej jaskrawych włosów, chłopczyk wybuchnął płaczem. Trzymając go nieporadnie, Luella wyszła z pokoju. W łazience Caroline jak nigdy wcześniej uświadomiła sobie błogosławieństwo kanalizacji. Napuściła do wanny gorącej wody, zanurzyła się w niej i spróbowała uspokoić myśli, pełne obaw i pytań bez odpowiedzi, które w każdej chwili mogły się przerodzić w atak paniki. Ostatecznie nie została nawet tygodnia w mieście, w którym się urodziła i wychowała. Nie czuła się tu w domu bardziej niż na ranczu, w Woodward czy w wagonie, którym przyjechała. Ksztusiła się od oleistych wyziewów z samochodów, które pod jej nieobecność rozpanoszyły się na ulicach, a w tłumie ludzi czuła się równie niewidzialna jak na otwartej prerii. Budynki stały zbyt blisko siebie, niczym pionowe ściany labiryntu, z którego nie ma ucieczki. Nigdzie nie pasuję, pomyślała Caroline, pchając Williama w nowym wózku ulicami, których nie znała, o których nigdy nie słyszała, w nadziei, że w ten sposób zmniejsza ryzyko, iż ktoś ją rozpozna. Na rogu zatrzymała się i spojrzała wysoko w górę, gdzie dźwig przesuwał stalową belkę, z dołu wyglądającą jak wykałaczka, w stronę oczekujących go pracowników budowy. Mężczyźni stali na krawędzi niedokończonej wieży, a przed upadkiem chroniło ich tylko własne wyczucie równowagi. Caroline poczuła w żołądku znajomy skurcz na myśl

o czyhającym na nich niebezpieczeństwie, o ryzyku upadku. Ale wkrótce ruszyła dalej, rozpoznając w tym uczuciu wrażenie, które towarzyszyło jej od dawna. Postępującą świadomość kruchości życia, własnej przemijalności. Przystanęła przy studiu fotograficznym z eleganckim, złoconym szyldem, który głosił „Gilbert Beaufort i Syn”. W zagraconym, dusznym sklepiku męczył ją cierpki zapach chemikaliów do wywoływania zdjęć. Choć nie zdołała przywołać uśmiechu przed aparatem, pozowała z Williamem do kilku portretów, prosząc o dostarczenie gotowych odbitek do Westchester. Otwierała paczuszkę drżącymi palcami. Chciała stworzyć coś stałego, przekonać samą siebie, że istnieje, że chociaż owdowiała, to dzięki małżeństwu zyskała dziecko Corina, syna, który powinien być jej. Że stała się częścią rodziny. Potrzebowała jakiegoś dowodu na swoje istnienie, ponieważ wszystko wydawało się jej tak nierzeczywiste, że czasami zastanawiała się, czy nie leży nadal gdzieś na prerii, śniąc o wszystkim, co wydarzyło się od tamtej pory. Ale William poruszył się niemal na każdym zdjęciu, więc jego twarzyczka była rozmazana i niewyraźna, a Caroline prawie na wszystkich odbitkach wyszła równie eterycznie i nierealnie, jak się czuła. Tylko jedno ujęcie uchwyciło to ulotne wrażenie, o które jej chodziło – wyglądała na nim jak matka, dumna, spokojna, zaborcza. Wsunęła tę fotografię do walizki, a resztę wrzuciła do kominka. Czwartego dnia zobaczyła Joego. Spacerowała z Williamem, szukając parku albo ogrodu, odrobiny zieleni, gdzie ożywcze powiewy wiatru uspokoją dziecko. William, który doszedł już do pełni sił po chorobie, zrobił się głośny i niespokojny. Płakał w nocy i machał rączkami, kiedy Caroline

usiłowała go utulić; wił się w jej uścisku, kiedy go kołysała i próbowała mu śpiewać jak kiedyś Sroka. Ale nie umiała nucić dziwnych indiańskich melodii, tak jak nie potrafiła wyć niczym kojot, a wrzaski Williama zagłuszały jej wysiłki. Sądząc, że brakuje mu otwartej przestrzeni na prerii, Caroline spacerowała z nim przez większość dnia, coraz wyraźniej uświadamiając sobie, jak inne muszą wydawać się dziecku otaczające je zapachy i widoki, jak ciężko musi mu się oddychać tym zanieczyszczonym powietrzem. To nie był jego dom, podobnie jak nie jej, ale w odróżnieniu od Caroline, William miał swoje miejsce. Powinna go oddać. Ta myśl zabolała ją niczym policzek. Nawet gdyby był dzieckiem Corina, nawet jeśli powinien być jej synem, to jego miejsce było w hrabstwie Woodward. Stanęła jak wryta, sparaliżowana tą myślą, a przechodnie przemykali obok niej wartkim strumieniem. Ale jak miałaby to zrobić? Jak się usprawiedliwiać – jak prosić o przebaczenie? Potrafiła sobie wyobrazić zranione, oskarżycielskie spojrzenie Hutcha, gniew i strach w oczach Sroki. Tyle razy jej pomogli, tyle razy podtrzymywali ją na duchu. A ona tak im odpłaciła za ich oddanie. Postąpiła haniebnie, nikczemnie. To było niemożliwe. Nie mogłaby spojrzeć im w oczy. Nie było już odwrotu. I wtedy zobaczyła Joego. Wyłonił się zza rogu i zmierzał w jej kierunku z twarzą wykrzywioną grymasem zimnej furii. Czarne włosy powiewały mu na plecach, kiedy zbliżał się do niej, ściskając w dłoni nóż, żeby ją zabić. Caroline poczuła lodowatą panikę; stała w miejscu, niezdolna się poruszyć, ale mężczyzna ją minął: czarne włosy okazały się chustką, nóż – zwiniętą gazetą. Twarz także nie należała do Joego, tylko do śniadego mężczyzny o meksykańskich rysach, który pędził gdzieś, spóźniony. Wstrząsana niekontrolowanymi spazmami,

Caroline opadła na pobliską ławkę, a zgiełk miasta ucichł, stłumiony dziwnym szumem w jej głowie. Przed oczami wirowały jej czarne plamki. Chcąc się ich pozbyć, zacisnęła powieki, ale wtedy zamieniły się w oślepiająco białe płatki, które dalej migotały wokół niej. Gdzieś w oddali zawyła syrena, a statek pasażerski wpłynął wdzięcznie do portu. Przeciągły dźwięk odbił się echem wokół Caroline, przywracając jej świadomość. William płakał, więc przełykając ślinę, pogłaskała go po policzku, wydając urywane, uspokajające dźwięki. Potem wstała i odwróciła się na południe, w stronę portu, statku i morza. Pięć godzin później znajdowała się na pokładzie parowca zmierzającego do Southampton. Joe rzeczywiście był w Nowym Jorku, ale nie tego dnia. Razem z Hutchem przyjechali do miasta dwie doby po wypłynięciu statku Caroline i nie zważając na spojrzenia, jakimi ich obrzucano ze względu na kowbojskie ubrania obydwu i indiańskie rysy Joego, poszli prosto do domu pani Massey, pogrążonej w podwójnej żałobie. Od śniadania w hotelu, tego poranka, gdy wyjechała z Woodward, nikt nie widział ani Caroline, ani Williama. Kierownik banku Gerlach potwierdził, że na rachunku Masseyów nie przeprowadzono żadnych transakcji od czasu niedawnego wycofania środków. Skontaktowali się ze wszystkimi przejeżdżającymi przez okolicę podróżnymi i ranczerami w promieniu wielu mil, a chociaż bileter na stacji przysięgał, że ani tego dnia, ani przez cały tydzień nie sprzedał biletu żadnej jasnowłosej kobiecie z dzieckiem, Hutch wiedziony przeczuciem ruszył razem z Joem do Nowego Jorku, na każdej stacji bez powodzenia rozpytując o panią Massey. Starsza pani Massey oczywiście nie widziała się z synową i nie miała od niej żadnych wieści. Była bardzo zaniepokojona

wiadomością o zniknięciu Caroline i dziecka. Podała mężczyznom panieńskie nazwisko synowej i jej dawny adres, ale poszukiwania panny Fitzpatrick w mieście okazały się równie bezowocne. Wrócili tą samą drogą, tym razem pytając o nazwisko Fitzpatrick, a nie Massey, a potem nie pozostało im nic innego niż powrót na ranczo. Sroka zapadła w swego rodzaju trans, niekiedy rwała włosy z głowy i robiła sobie długie nacięcia na ramionach, a krew ciekła jej strugami po palcach. Joe pozwalał żonie przeżywać żałobę w ten sposób. Sam był niewzruszony, gniew już się w nim wypalił, a po zniknięciu syna czuł w sercu pustkę. Dzieląc się kosztami, mężczyźni wynajęli na miesiąc detektywa, ale w tym czasie zdążył tylko przemierzyć tę samą trasę, co wcześniej Joe i Hutch, a po swoim dochodzeniu nie potrafił nawet stwierdzić, czy to było porwanie, czy ucieczka. Nocami Hutch nie mógł spać, targany strachem i podejrzeniami. Martwił się o Caroline i o ranczo, które bez właściciela nie miało już przyszłości. W Southampton Caroline przesiadła się do pociągu zmierzającego do Londynu, a jej lęk wzmagał się z każdą przebytą milą. Po przyjeździe znalazła hotel, na który mogła sobie pozwolić po wymianie kurczącego się pliku dolarów na funty szterlingi. William ciążył jej w ramionach, od jego płaczu bolały ją uszy. Chorowała przez długie dni morskiej przeprawy. Dudnienie w skroniach odbierało zdolność jasnego myślenia. Niekiedy William płakał bez przerwy przez wiele godzin. Caroline tłumaczyła sobie, że na pewno cierpi na chorobę morską, podobnie jak ona, nie mogła jednak oprzeć się wrażeniu, iż chłopczyk w jakiś sposób wyczuwa, że coraz bardziej oddala się od domu, i płacze ze złości. Za każdym razem, kiedy na niego patrzyła, widziała w jego twarzy oskarżenia. Przestała próbować go uspokoić śpiewem

i przytulaniem. Zamiast tego zostawiała go płaczącego w nosidełku, na które powoli stawał się za duży, i nie wychodziła z łóżka, skulona pod ścianą kajuty. Teraz znalazła się w nieznanym mieście, tak wyczerpana, że z trudem zbierała myśli, a ziemia wciąż kołysała się pod stopami. Podniosła dziecko wyżej i oparła je o gładki marmurowy kontuar w lobby hotelowym. – Potrzebna mi opiekunka do dzieci – oznajmiła, a w jej głosie przebijała nutka paniki. – Moja zapadła na jakąś gorączkę. Mężczyzna za kontuarem, wysoki i chudy, z nieskazitelną fryzurą i w eleganckim ubraniu, przechylił lekceważąco głowę, unosząc brew w reakcji na jej akcent. Wiedziała, że widać po niej trudy podróży, a William brzydko pachnie, ale to tylko wzmogło jej irytację zachowaniem pracownika hotelu. – Rozumiem. Zasięgnę języka – odpowiedział gładko. Caroline skinęła głową i z trudem wspięła się po schodach do swojego pokoju. Wykąpała Williama w porcelanowej misie na toaletce, starając się nie pobrudzić ręczników odchodami, którymi umazane były jego pośladki i nóżki. Kiedy go myła, przestał płakać i zaczął wydawać ciche, zadowolone sapnięcia, pluskając nóżkami w wodzie. Caroline odchrząknęła i zanuciła mu kołysankę. Kiedy usnął, cisza, która zapadła nagle po jego krzykach, dźwięczała jej w uszach. Wciąż nucąc, przytuliła go mocno do siebie. Wtedy zapomniała o wszystkim poza jego ciepłym, ufnym, śpiącym ciężarem. Sama nie miała już w czym się umyć, więc położyła śpiącego Williama na łóżku, a potem bez powodzenia przemierzała korytarze hotelu w poszukiwaniu pokojówki, która zabrałaby z pokoju brudną wodę i którą chciała zapytać o możliwość wzięcia gorącej kąpieli. Później do pokoju weszła kobieta, anonsując swoją obecność cichym pukaniem. Była pulchna i rumiana, miała

jasne, kręcone włosy i suknię w tłustych plamach, ale gdy przedstawiała się jako pani Cox, z jej oczu biła serdeczność i inteligencja, a kiedy spojrzała na Williama, cała się rozpromieniła. – Czy to ten malec potrzebuje opiekunki? – zapytała. Caroline przytaknęła i skinieniem dłoni zachęciła ją, żeby zabrała Williama z łóżka. – W której części hotelu pani szukać? Na wypadek, gdybym potrzebowała pani albo dziecka? – zapytała Caroline. – Och, droga pani, ja nie pracuję w hotelu, chociaż często bywam wzywana, żeby zaopiekować się małymi dziećmi gości, którzy znajdą się w nietypowej sytuacji, tak jak pani... Mieszkam z mężem i dziećmi niedaleko stąd, przy Roe Street. W razie potrzeby pan Strachen z dołu zawsze będzie wiedział, gdzie mnie znaleźć. Jak długo mam go przypilnować? – Ja... nie wiem. Nie jestem jeszcze pewna. Może kilka dni? Albo trochę dłużej... nie mam pewności. – Caroline zawahała się. Pani Cox zrzedła mina, ale kiedy Caroline zapłaciła z góry, znów się uśmiechnęła i niedługo potem wyszła, wesoło kołysząc na biodrze zaskoczonego Williama. Serce Caroline ścisnęło się przeraźliwie, kiedy William zniknął jej z oczu, ale potem ogarnęło ją bezgraniczne zmęczenie. Położyła się na łóżku w brudnym ubraniu, z burczącym brzuchem, i natychmiast zasnęła. Następnego dnia, ubrana w najczystszą i najmniej pomiętą suknię, jaką znalazła w swoich rzeczach, Caroline podała dorożkarzowi kartkę, na której Bathilda zapisała swój adres w dzielnicy Knightsbridge, i pozwoliła mu się zawieźć tam ze spokojem osoby z godnością udającej się na szafot. Dom, przed którym stanęła, miał cztery piętra i był zbudowany

z jasnoszarego kamienia. Stał wciśnięty w szereg identycznych domów z eleganckimi czerwonymi drzwiami wejściowymi. Caroline sięgnęła do dzwonka. Ramię wydało jej się ciężkie i sztywne niczym żelazna balustrada, a kiedy palec dosięgnął celu, drżał z wysiłku. Mimo to zadzwoniła i przedstawiła się starszej gospodyni, która wpuściła ją do ponurego hallu. – Proszę tu zaczekać – rzuciła gospodyni i odeszła niespiesznie korytarzem. Caroline stała nieruchomo jak posąg. W głowie miała pustkę. Czuła się wydrążona w środku, niczym rozłupana i porzucona łupina orzecha. Och, Corin! Jego imię wdarło się w tę próżnię niczym piorun. Chwiejąc się lekko, Caroline potrząsnęła głową, a pustka powróciła. Bathilda przytyła, włosy na jej skroniach posiwiały, ale poza tym niewiele się zmieniła przez dwa lata od ich ostatniego spotkania. Siedziała na wytłaczanej sofie z filiżanką herbaty w dłoni i przez kilka sekund wpatrywała się w bratanicę ze zdumieniem. – Wielkie nieba, Caroline! Gdybyś się nie przedstawiła, nigdy bym cię nie poznała! – wykrzyknęła w końcu, unosząc brwi i przyjmując dawną chłodną pozę. – Witaj, ciociu Bathildo – powiedziała cicho Caroline głosem pozbawionym emocji. – Masz całkiem potargane włosy. I jakaś ty opalona! To potworne. Zupełnie ci to nie pasuje. Caroline przyjęła tę krytykę ze stoickim spokojem. Nie odzywała się, gdy Bathilda sączyła herbatę. Serce biło jej mocno i wolno, jak wtedy, gdy Corina przywieziono do domu po polowaniu na kojoty. Ta śmierć była innego rodzaju, ale to wciąż była śmierć. – No cóż, czemu zawdzięczam ten zaszczyt? I gdzie twój hodowca bydła? Czyżby nie towarzyszył ci w zagranicznych

wojażach? – Corin nie żyje – pierwszy raz wypowiedziała te słowa. Pierwszy raz musiała je wypowiedzieć. Łzy zalały jej oczy. Bathilda przez chwilę trawiła tę wiadomość, a potem porzuciła swoją pozę. – Usiądź, dziecko. Poślę po więcej herbaty – zarządziła łagodniejszym tonem. Wkrótce Bathilda przejęła kontrolę nad Caroline i wydawała się raczej zadowolona, że wycieńczona i załamana dziewczyna przestała się przeciw niej buntować. Jeszcze tego samego popołudnia Caroline wróciła do hotelu po swoje rzeczy i wprowadziła się do gościnnej sypialni w bladoszarym szeregowym domu z eleganckimi czerwonymi drzwiami. Została przedstawiona właścicielce domu, pani Dalgeish – kuzynce Bathildy ze strony męża, chudej i wysuszonej kobiecie, która rzucała w jej stronę surowe spojrzenia znad wąskich warg. – Gdzie jest Sara? – zapytała Caroline z nadzieją. Bathilda chrząknęła lekceważąco. – Ta głupia dziewucha wydała się za sklepikarza. Odeszła w zeszłym roku – powiedziała. Caroline poczuła ból w sercu. – Czy była w nim zakochana? – zapytała tęsknie. – Czy była szczęśliwa? – Doprawdy, nie mam pojęcia. Lepiej zajmijmy się sprawami do załatwienia – ucięła temat jej ciotka. Bathilda zabrała Caroline do banku i złożyła dyspozycję, żeby pieniądze dziewczyny przelano z banku jej rodziców na angielskie konto. Wzięła bratanicę na zakupy, przyjmując za dobrą monetę historyjkę, że wszystkie stare ubrania zniszczyły się na ranczu. Odwiedziły salon fryzjerski, gdzie szorstkie końcówki i niesforne kosmyki włosów Caroline zostały

przystrzyżone, ujarzmione i zwinięte w eleganckie loki. Zamówiła w aptece krem siarkowy, który szczypał, wtarty w twarz i dłonie Caroline, wywabiając opaleniznę z jej skóry. Paznokcie dziewczyny zostały przycięte i wypolerowane, a nagniotki starte ze skóry pumeksem. I po raz pierwszy od ponad roku drobną sylwetkę Caroline ścisnął ciasny gorset. – Jesteś za chuda – orzekła Bathilda, oceniając końcowy produkt tych zabiegów upiększających. – Czyżby tam, w dziczy, nie było jedzenia? Caroline zastanawiała się przez chwilę nad odpowiedzią, ale Bathilda mówiła dalej: – No dobrze, jesteś prawie gotowa, żeby pokazać się w towarzystwie. Oczywiście, musisz powtórnie wyjść za mąż. Dwie wdowy w jednym domu to już i tak aż nadto. Znam odpowiedniego dżentelmena, właśnie przyjechał do miasta rozejrzeć się wśród nowych dziewcząt. Wyobraź sobie, jest lordem, zasobnym w ziemię, ale nie w gotówkę, i potrzebuje dziedzica. Zyskałabyś tytuł lady... od żony farmera do arystokratki w kilka miesięcy! To dopiero byłaby zmiana! – wykrzyknęła Bathilda, chwytając Caroline za ramiona i prostując je lekko. – Ale chociaż młodość ma już za sobą, znany jest z upodobania do świeżych dziewcząt... a nie zmęczonych życiem wdów po prowincjonalnych hodowcach bydła. Najlepiej nie wspominać nikomu o twoim niefortunnym pierwszym małżeństwie. Czy to możliwe? Nie ma na nie żadnych dowodów? Czegoś, o czym mi nie powiedziałaś? – zapytała, utkwiwszy w Caroline surowe niebieskie spojrzenie. Caroline wzięła głęboki oddech. Słowa cisnęły się jej na usta, serce zaczęło szybciej bić. Ale wiedziała, że jeśli powie ciotce o dziecku przywiezionym z Ameryki, to nowe życie, które budowała dla niej Bathilda, rozpłynie się niczym miraż i będzie

musiała na zawsze pozostać w tej nieznośnej rzeczywistości, bez żadnej szansy na lepszą przyszłość. Będzie musiała zamieszkać z Bathildą albo już zawsze być sama. Nie wytrzymałaby tego. Caroline wiedziała, jakiej oczekuje się od niej odpowiedzi, i takiej też udzieliła. Gryząc się w język, pokręciła przecząco głową. Ale kiedy podniosła lewą dłoń i zsunęła obrączkę, na jej skórze pozostał idealnie biały pierścień. Zacisnęła złoty krążek w pięści, a później wsunęła go za satynową podszewkę kuferka z kosmetykami, obok zdjęcia z Williamem. Biała obwódka szybko wyblakła, skrywana pod atłasowymi i giemzowymi rękawiczkami, dopóki nie stała się całkiem niewidoczna. Tydzień później Caroline poznała lorda Calcotta na przyjęciu, na które zabrała ją Bathilda. Zachowywała się uprzejmie i skromnie. Prawie się nie odzywała, kiedy on perorował, prowadził ją w tańcu i wpatrywał się w nią z żarem, który nie wzruszył jej serca. Był raczej drobny i niewysoki, miał jakieś czterdzieści pięć lat i lekko utykał. Ciemne włosy i wąsy przyprószyła już siwizna, palce wieńczyły wymanikiurowane paznokcie. Dłonie lorda pozostawiały wilgotne plamy na jedwabnych sukniach Caroline, kiedy trzymał ją w talii podczas walca. Spotkali się jeszcze dwa razy, na balu i podczas kolacji w dusznych salach, ogrzewanych, by uchronić gości przed chłodem późnej jesieni. W tańcu pytał o jej rodzinę, ulubione rozrywki, wrażenia z Londynu i opinię na temat angielskiej kuchni. Później rozmawiał z Bathildą, indagując o temperament Caroline, jej małomówność i dochody. Po jednym z takich wieczorów przyjęła jego oświadczyny skinieniem głowy i uśmiechem, równie przelotnym jak zimowe słońce. Gdy odwiózł ją do Knightsbridge eleganckim czarnym powozem zaprzęgniętym w cztery konie, jego pożegnalny pocałunek zbłądził z jej policzka na usta, a dłonie drżały mu z pożądania.

– Moja ukochana – wyszeptał zachrypniętym głosem, podciągając spódnicę Caroline, po czym ukląkł między jej nogami i wdarł się do jej wnętrza tak gwałtownie, że krzyknęła z zaskoczenia. Widzisz, zawołała z niemą udręką do Corina, gdziekolwiek się znajdował, widzisz, co się dzieje, przez to, że mnie opuściłeś? Caroline spędziła Boże Narodzenie tysiąc dziewięćset czwartego roku z Bathildą i panią Dalgleish. Ślub z Henrym Calcottem miał się odbyć pod koniec lutego następnego roku. Tym razem jej zaręczyny zostały właściwie ogłoszone, a „The Tatler” opublikował zdjęcie narzeczonych z balu wydanego na ich cześć. Ostatnie tygodnie przed ślubem Caroline stała się wyjątkowo ospała, czuła niesmak w ustach i cierpiała na poranne mdłości, po których tęskniła za mocną, kowbojską kawą, zdaniem Bathildy i jej kuzynki zbyt pospolitą, by trzymać ją w domu. Ciotka bacznie śledziła rozwój wydarzeń. – Zdaje się, że ślub odbędzie się w samą porę – rzuciła pewnego poranka, kiedy jej bratanica leżała w łóżku, zbyt słaba i oszołomiona, żeby wstać. Gdy Caroline zdała sobie sprawę, co się z nią dzieje, była zdumiona. – Ale... ale ja... – to wszystko, co zdołała odpowiedzieć ciotce, a ta uniosła tylko brew i zamówiła dla niej bulion wołowy, na który dziewczyna nie mogła nawet spojrzeć bez mdłości. Caroline została w łóżku kilka godzin, bijąc się z myślami, nie dopuszczając do świadomości wniosków, jakie wynikały z jej ciąży. Była równie chuda jak na Terytorium Oklahomy, o ile nie chudsza; i z pewnością nie była mniej nieszczęśliwa. Jedyne, co się zmieniło, to mężczyzna, z którym dzieliła łoże. Storton Manor nie spodobało się Caroline. Dom był wielki,

lecz pozbawiony wdzięku, okna zbyt surowe, by być piękne, a kamienie zbyt szare, by stwarzać przytulną atmosferę. Podjazd zarosły dmuchawce na długich łodygach i perz, na drzwiach wejściowych łuszczyła się farba, a w kominie brakowało kilku cegieł. Caroline zrozumiała, że jej pieniądze są tu bardzo potrzebne. Służba ustawiła się elegancko na powitanie, jakby chciała zatrzeć przygnębiające wrażenie, jakie robił zaniedbany dom. Gospodyni, kamerdyner, kucharka, pokojówka podająca do stołu, pokojowa, pomywaczka, stajenny. Caroline zeszła po stopniach powozu i przełknęła łzy na wspomnienie niechlujnych poganiaczy na ranczu, którzy witali ją w jej pierwszym małżeńskim domu. A ty ich zostawiłaś, oskarżała się, po prostu zostawiłaś ich wszystkich bez słowa. Uśmiechała się i kiwała głową, gdy Henry po kolei przedstawiał służących, którzy odpowiadali dygnięciem albo półukłonem, mamrocząc „lady Calcott” ściszonymi głosami. Przypomniała sobie swoje prawdziwe nazwisko, Caroline Massey, i skryła je głęboko w sercu. Później, spacerując po terenach posiadłości, Caroline poczuła się trochę lepiej. Wzburzone myśli zaczęły się uspokajać, powoli odzyskując porządek. Powietrze angielskiej wsi tchnęło słodyczą i delikatną zielonością, nawet u schyłku zimy. Znajdowała się z dala od zgiełku miejskich ulic, koni, powozów i ludzi, z dala od wiatru prerii, wycia kojotów i niezliczonych mil pustego horyzontu. Nie było jej ani za zimno, ani za gorąco. Przez nagie drzewa wokół domu widziała dachy domów i smugi dymu z wioski i uspokoiła ją świadomość, że tuż obok żyją inni ludzie. Drugi kraniec trawnika rozświetlał pas jasnych żonkili. Caroline powoli przeszła między nimi, pozwalając, by brzeg jej sukni na chwilę przygniótł kwiaty, a potem uwolnił je od swojego ciężaru. Martwiły ją jej

rozbiegane myśli, poczucie bezsensu, od którego nie potrafiła się uwolnić, ale na krótką chwilę dopuściła do siebie nadzieję, że jest tu bezpieczna i zniesie to, co ją czeka. Henry Calcott miał spory temperament, więc przez kilka pierwszych tygodni wspólnego życia Caroline co noc spełniała swój małżeński obowiązek. Pozostawała bierna i odwracała od męża głowę, zaskoczona tym, jak inne jest uprawianie miłości z osobą, do której nic się nie czuje. Ponieważ jej rozumu i zmysłów nie mąciło pożądanie, zwróciła uwagę na wilgotne odgłosy, jakie wydawały złączone ciała, czuła mięsisty, lekko cuchnący zapach męża, słyszała jego ciężkie sapanie i widziała, jak wybałusza oczy przed szczytowaniem. Usiłowała zachować neutralny wyraz twarzy i nie okazywać obrzydzenia. W Storton Manor pojawili się robotnicy, którzy zaczęli porządkować teren i naprawiać dom, zarówno od wewnątrz, jak i na zewnątrz. – Poradzisz sobie, jeśli pojadę do miasta? Robotnicy nie będą ci przeszkadzać? – zapytał Henry przy śniadaniu trzy tygodnie po przyjeździe Caroline. – Oczywiście, że nie – odpowiedziała spokojnie. – Byłbym zachwycony, gdybyś wybrała się razem ze mną... – Nie, nie, jedź sam. Wolę tu zostać i lepiej się zaznajomić z... z domem i... – Oczywiście, oczywiście. Myślę, że to potrwa nie więcej niż tydzień. Muszę po prostu ubić kilka interesów – uśmiechnął się Henry, wracając do lektury porannych gazet. Caroline odwróciła się, żeby wyjrzeć przez okno na pochmurne niebo. Kilka interesów, powtórzyła w myślach. Na jednym z londyńskich bali dziewczyna o wąskiej twarzy i platynowych włosach wyszeptała jej, że Henry Calcott lubi grać w pokera, chociaż prawie zawsze przegrywa. Caroline nie przeszkadzały

jego zwyczaje, skoro dzięki nim co kilka tygodni miał wyjeżdżać do Londynu i zostawiać ją w spokoju. Drugiego dnia po jego wyjeździe od rana nieprzerwanie padał deszcz. Strugi wody tworzyły wokół domu mokrą zasłonę. Za oknem rozciągały się smugi szarości, brązów i zgaszonych zieleni, błotniste pasma wiejskiego krajobrazu. Caroline siedziała przy kominku w salonie, czytając ognisty romans autorstwa niejakiej Elinor Glyn. Przebiegała oczami po tekście, ale myślała o rosnącym w niej dziecku: dlaczego nie jest pewna, co do niego czuje, kiedy powinna powiedzieć Henry’emu i dlaczego jeszcze tego nie zrobiła. Znała odpowiedź tylko na to ostatnie pytanie – na myśl, że musi przekazać Henry’emu Calcottowi wiadomość, którą tak długo pragnęła przekazać Corinowi, ogarniało ją rozgoryczenie. Pokojówka podająca do stołu, nieśmiała dziewczyna o imieniu Estelle, przerwała jej zadumę cichym pukaniem. – Proszę wybaczyć, milady, ale przyszła do pani jakaś kobieta – oznajmiła Estelle swoim cienkim głosem. – Kobieta? Jaka kobieta? – Nie chciała powiedzieć, co ją sprowadza, milady, ale przedstawiła się jako pani Cox. Czy mam ją wpuścić? Caroline zamarła z zaskoczenia. Zapadło długie milczenie, w którym słychać było zbliżające się kroki. – Nie! – udało się jej wreszcie wykrztusić. Wstała gwałtownie, ale było już za późno, bo pani Cox minęła Estelle i stanęła przed Caroline, mocząc perski dywan wodą ściekającą z jej sukni. Utkwiła w Caroline płonące spojrzenie i zacisnęła szczękę. – To wszystko, dziękuję, Estelle – wyszeptała Caroline. Pani Cox wyglądała potężnie, ale kiedy rozpięła płaszcz przeciwdeszczowy, wszystko się wyjaśniło. Pod spodem spał

William, ciepły i suchy, w nosidełku, które kobieta udrapowała z kawałka płótna. – Nie wiem, co pani sobie wyobraża! – zawołała pani Cox, kiedy stało się jasne, że Caroline nie wie, co powiedzieć. – Zostawić ze mną dziecko na tyle tygodni... Nie wiem, co to miało znaczyć! – Ja... Ale Caroline nie była w stanie udzielić jej żadnej odpowiedzi. W swojej ostrożnej obojętności i biernej akceptacji własnego losu po prostu wyrzuciła Williama z pamięci. Przestała o nim myśleć, wyzbyła się wszelkiej odpowiedzialności. Teraz, widząc, jak światło i świeże powietrze budzą go ze snu, poczuła się tak, jakby ktoś wymierzył jej cios w brzuch. Przeszyło ją bolesne uczucie miłości pomieszanej z poczuciem winy i strachem. – Jak mnie pani znalazła? – To było wszystko, na co potrafiła się zdobyć. – To nie było takie trudne, skoro wszystkie gazety podały wiadomość o pani zamążpójściu. Poczekałam jeszcze chwilę, bo sądziłam, że chciała pani przechować bezpiecznie dziecko na czas ślubu, ale potem zrozumiałam, że pani w ogóle nie zamierza po nie wrócić! Nie zamierzała pani, prawda? A to taki grzeczny, zdrowy chłopiec... naprawdę nie wiem, co pani sobie wyobraża! – powtórzyła pani Cox schrypniętym nagle głosem. Wyjęła z kieszeni chusteczkę i otarła oczy. – I jeszcze musiałam ponieść tyle wydatków, żeby przywieźć go tu pociągiem i przynieść do pani tak, by po drodze nie wyzionął ducha... – Zapłacę pani. Za pociąg i... za cały ten czas, który u pani spędził. Zapłacę pani więcej, proszę! – Caroline podbiegła do kredensu, wyciągnęła portmonetkę z monetami i podała ją kobiecie. – Czy mogłaby go pani zatrzymać? – zapytała nagle

drżącym ze strachu głosem. Pani Cox wytrzeszczyła oczy. – Zatrzymać go? Co też pani wygaduje? Co pani sobie myśli, że ja hoduję dzieci? Jest pani jego matką. Dziecko powinno być z matką. A proszę tylko spojrzeć, jakie czeka go tu życie! – Wskazała na eleganckie wnętrze. – Ja mam dość dzieci do wykarmienia, nie trzeba mi następnego! – zawołała wzburzona. Caroline mogła tylko stać i patrzeć z rozpaczą, jak pani Cox rozwiązuje węzeł, mocujący materiał na jej ramionach. – Proszę. Przywiozłam go pani. Całego i zdrowego. Wszystkie rzeczy są w tej torbie, poza nosidełkiem, z którego już wyrósł, a nie byłam w stanie przynieść i nosidła, i chłopca. Mam... mam nadzieję, że pani go pokocha. To dobry chłopiec, zasługuje na matczyną miłość... – Posadziła Williama na czerwonej jedwabnej poduszce fotela. Wyciągnął do niej rączki i uśmiechnął się. – Nie, kochasiu, zostajesz ze swoją prawdziwą mamą – powiedziała mu, a oczy znów zaszły jej łzami. Teraz, kiedy miała go zostawić, pani Cox zawahała się. Przenosiła wzrok z Williama na Caroline i z powrotem. Jej twarz wykrzywił niepokój i splotła dłonie w fałdach spódnicy. – Niech się pani troszczy o synka, lady Calcott – poprosiła i wyszła w pośpiechu. William przez minutę siedział spokojnie, spoglądając na otaczające go nieznajome przedmioty. A potem zaczął płakać. Przerażona Caroline podniosła Williama i szybko przemknęła tylnymi schodami do swojej sypialni, żeby go ukryć. Położyła chłopca na łóżku i cofnęła się o krok, przyciskając dłonie po obu stronach głowy, usiłując uspokoić myśli i serce, które zbyt szybko tłukło się jej w piersi. Oddychała spazmatycznie. Przeszukała torbę z rzeczami Williama, znalazła

w niej gryzak i podała mu go, żeby odwrócić jego uwagę. Przestał płakać i chwycił znajomy, brzęczący przedmiot, mamrocząc cicho do siebie. Caroline stopniowo odzyskiwała spokój. Był taki duży! W końcu skończył już półtora roku. Miał teraz ciemniejszą skórę, gęstsze włosy. Na jego twarzy zaczynały się uwidaczniać wysokie, skośne kości policzkowe i proste brwi, charakterystyczne dla ludu Ponca. Jak mogła pomyśleć, że to dziecko Corina? William był czystej krwi Indianinem, teraz nie miałaby co do tego wątpliwości, nawet gdyby nie zrozumiała, że jej problemy z poczęciem dziecka Corina miały więcej wspólnego z nim niż z nią samą. A to oznaczało, że ukradła dziecko Joego i Sroki. Ogrom tej ohydnej zbrodni ogłuszył Caroline, która osunęła się na podłogę i wcisnęła sobie pięść do ust, żeby stłumić szloch, jaki wstrząsał jej brzuchem, niemal ją dławiąc. Nie mogła cofnąć tego straszliwego czynu. Nie mogła w żaden sposób wynagrodzić tego Sroce – dobrej, wrażliwej Sroce, która zawsze była wobec niej lojalna i serdeczna, której dziecko znajdowało się tysiące mil od niej. Tysiące mil, których ani Caroline, ani William już nigdy nie pokonają. To był inny świat, inne życie. Przywożąc go tutaj, przekroczyła granicę, za którą nie było już powrotu. W tym momencie Caroline nie wiedziała, jak będzie mogła żyć z tym, co zrobiła. Osunęła się na dywan i marzyła o śmierci. Pół godziny później pokojówki i pani Priddy, gospodyni, zobaczyły, jak lady Calcott brnie przez mokry trawnik, taszcząc ciężki pakunek w czymś, co wyglądało na bawełnianą torbę. Wołały za nią, zastanawiając się, czy powinny jej towarzyszyć i żeby się upewnić, czy wszystko w porządku, ale nawet jeśli lady Calcott je słyszała, nie zwolniła tempa. Zniknęła ze swoim zawiniątkiem między drzewami na drugim krańcu ogrodu, a kiedy znów pojawiła się w sieni, blada i drżąca, już go ze sobą

nie miała. – Cóż to za dzień na spacer, milady! – wykrzyknęła pani Priddy, gdy podawały jej czyste ręczniki i rozwiązywały ubłocone buty. Prawdę mówiąc, mimo deszczowych chmur było dość ciepło – a z całą pewnością nie panował taki ziąb, który wyjaśniałby dreszcze wstrząsające kruchym ciałem ich nowej pani. – Zaprowadzimy panią do pokoju. Cass przyniesie pani gorącej herbaty, prawda Cass? – powiedziała pani Priddy do pokojowej, piętnastoletniej dziewczyny, która wpatrywała się w Caroline okrągłymi zielonymi oczami. Nawet jeśli służące miały jakąś teorię na temat krótkiej wizyty pani Cox, przechadzki Caroline po deszczu czy brakującej poszewki, wszystkie wiedziały, że lepiej trzymać język za zębami. Wszystkie poza Cass Evans, która nocą szeptała swoje podejrzenia do ucha Estelle w ich wspólnym pokoiku na piętrze. * Caroline przeleżała w łóżku kilka dni, przytłoczona lękiem i żalem, które pogłębiły się jeszcze, kiedy wsunęła dłoń pod poduszkę i znalazła tam gryzak Williama. Ten sam, który podała mu, żeby go uspokoić, kiedy leżał na łóżku; ten sam, który sprezentowali mu z Corinem, gdy przyszedł na świat. Przesunęła palcami po jedwabistej kości słoniowej, delikatnie ujęła dzwoneczek w dłoń. Wiedziała, że powinna się go pozbyć. Nie powinna mieć niczego, co mogłoby ją łączyć z tym dzieckiem, z jakimkolwiek dzieckiem. Ale nie potrafiła. Miała wrażenie, jakby w tym cennym talizmanie została zamknięta pamięć o Williamie, o Sroce, o życiu i miłości, więc zacisnęła go w dłoniach i przycisnęła do serca. Kiedy lord Calcott wrócił

z Londynu z pustym portfelem, wreszcie z niewzruszoną twarzą powiadomiła go o swoim stanie. Cyganie nie wyjechali, tak jak liczyła na to Caroline, tak jak się o to modliła. Zamiast tego po kilku dniach stanęli z Williamem w drzwiach, pytając uprzejmie, czy może ktoś w domu zna rodziców tego dziecka, ponieważ poszukiwania w wiosce okazały się bezowocne. Caroline widziała ich na podjeździe ze swojego miejsca przy oknie w salonie. Jej serce ścisnął strach – jak wtedy, kiedy Corin powiedział jej, że mają za sąsiadów Indian – i poderwała się do ucieczki, ale zdała sobie sprawę, że nie ma dokąd uciec. Czekała więc, aż kamerdyner otworzy drzwi, słyszała stłumione głosy, a potem zbliżające się kroki i ciche pukanie. – Tak? – zawołała drżącym głosem. – Przepraszam, że przeszkadzam, milady, ale pan Dinsdale i jego żona mówią, że znaleźli dziecko w lesie i pytają, czy nie wiemy, kim mogą być jego rodzice i co powinni z nim zrobić? – Pan March, kamerdyner, wydawał się zdumiony, jakby zasady postępowania w przypadku zagubionych dzieci były mu obce. Caroline zemdliło, ale postanowiła przejść do ataku. – A cóż to może mieć wspólnego ze mną? – zapytała chłodno. – Oczywiście, milady – odpowiedział równie chłodno pan March i wyszedł z pokoju z niemal niezauważalnym ukłonem. Więc Dinsdale’owie odeszli z Williamem, oglądając się na dom, jakby byli oburzeni taką odprawą. Caroline patrzyła za nimi z rosnącym napięciem. Krew uderzyła jej do głowy i zrobiło jej się słabo. Po chwili uświadomiła sobie, że zaniepokoiło ją to, jak nazwał ich pan March. Pan Dinsdale i jego żona. Jakby ich znał. – Dinsdale? A więc poznałaś naszych młodych obozowiczów? – wykrzyknął Henry, kiedy Caroline zapytała go

o Cyganów. Odłożyła nóż i widelec, gardło ścisnęło się jej tak, że nie była w stanie przełknąć ani kęsa. – Są nieszkodliwi. Wiem, że może ci się to wydać dość niezwykłe, ale dałem im pozwolenie na zajęcie tego terenu... – Co takiego? Dlaczego to zrobiłeś? – krzyknęła Caroline. – Robbie Dinsdale uratował mi życie w Afryce, kochanie, w Spion Kop, kilka lat temu. Gdyby nie on, nie byłoby mnie tu dzisiaj! – oznajmił dramatycznie Henry, wkładając ogromną porcję zapiekanki ziemniaczanej do ust. Kropla gorącego sosu pociekła mu po brodzie, a Caroline odwróciła wzrok. – Ale... to Cyganie. Złodzieje... albo i gorzej! Nie możemy mieć ich za sąsiadów! – Kochanie, nie wolno ci tak o nich mówić. Kiedy zostałem ranny, szeregowy Dinsdale został ze mną w naszym nędznym okopie i bronił mojego osłabionego ciała przed tuzinem Burów, dopóki nie zdobyliśmy Twin Picks, a ci dranie nie zrejterowali! – Henry wymachiwał nożem z emfazą. – Sam został ranny i prawie konał z pragnienia, ale został przy mnie, chociaż mógł uciekać. Poza nim z mojego oddziału została tylko krwawa miazga. Ale wojna go zmieniła... W końcu zwolniono go ze służby ze względów zdrowotnych, chociaż nigdy nie odkryto, co mu właściwie dolega. Podejrzewam, że pomieszało mu się w głowie. Któregoś dnia przestał się odzywać, jeść i wstawać z pryczy mimo rozkazów. Musiałem poręczyć za biedaka. Teraz jest z nim już dużo lepiej, ale nie może prowadzić normalnego życia w cywilu. Terminował u kowala w wiosce, ale nie zagrzał tam miejsca. Nie był w stanie opłacić czynszu i wyrzucono go z chaty, więc ruszył w drogę. Powiedziałem mu, że może tu zostać, jeśli nie będzie sprawiał problemów. I nigdy dotąd ich nie sprawiał. Dlatego tu mieszkają. – Henry wytarł świeżą białą

ściereczką ziemniaki z wąsów. Caroline wpatrywała się w talerz, wiercąc się nerwowo. – Powiedziałeś, że ruszył w drogę? A więc jeżdżą po całym kraju i rzadko są tutaj? – Jej głos był niewiele głośniejszy od szeptu. – Są tu dość często. Mają stąd blisko do swoich rodzin, a Dinsdale zawsze znajdzie jakąś robotę, bo wszyscy w okolicy znają jego nazwisko. Reperuje różne narzędzia i tak dalej. Więc obawiam się, że będziesz się musiała do nich przyzwyczaić, kochanie. Nie będą cię kłopotać. Właściwie jeśli przestaniesz zapuszczać się w tamtą część posiadłości, wcale nie będziesz ich widywać – zakończył Henry, a Caroline zrozumiała, że klamka zapadła. Zamknęła oczy, ale wciąż czuła ich obecność. A właściwie obecność Williama, niecałe dwieście jardów od miejsca, w którym jadła kolację. Wiedziała, że jeśli chłopiec zostanie tam na zawsze, będzie przypominać jej o tym, co zrobiła, a ta pamięć będzie ją prześladować, aż w końcu powoli ją pochłonie. Modliła się, żeby oddali to dziecko albo wyjechali, zabierając ze sobą dowód jej winy. Kiedy jej własne dziecko przyszło na świat, Caroline się rozpłakała. Mała dziewczynka, tak drobna i doskonała, że zdawała się nierzeczywista, wyczarowana za sprawą magii. Ogromna, niepohamowana miłość, jaką Caroline czuła do swojej córeczki, uświadomiła jej jeszcze mocniej, jak wielką krzywdę wyrządziła Sroce. Sama myśl, że miałaby się rozstać ze swoim dzieckiem, była bolesna. Dlatego Caroline płakała, z miłości do córki i nienawiści do samej siebie, i nic nie mogło jej pocieszyć. Henry w rozterce poklepywał ją po głowie, bez powodzenia ukrywając rozczarowanie, że urodziła mu się córka, a nie syn. Estelle i pani Priddy bez przerwy powtarzały Caroline, jaką ma piękną dziewczynkę i jak świetnie się sprawiła, ale to

wywoływało kolejne łzy, które tłumaczyły sobie wyczerpaniem. Nocą dręczyły ją koszmary, w których Sroka, z sercem w płomieniach i lśniącymi w malignie oczami, rzuca się, słabnie i umiera z żalu. Po przebudzeniu poczucie winy niemal rozsadzało jej głowę. Dziewczynkę ubierano w białe koronkowe sukieneczki i nazwano Evangeline. Caroline kochała ją do utraty tchu przez cztery miesiące, aż pewnej nocy jej maleńka córeczka zmarła w swojej kołysce, a żaden z trzech lekarzy nie potrafił z całą pewnością stwierdzić, dlaczego. Zniknęła niczym zdmuchnięty płomień świecy. Caroline była zdruzgotana. Reszta sił, jaką zachowała po śmierci Corina, teraz ją opuszczała, tryskając niczym krew z rany, która nigdy się nie zabliźni. W pewien wtorek, wiele miesięcy później, Caroline zeszła do kuchni i przyłapała panią Priddy i Cass Evans na przygotowywaniu kosza warzyw dla Robbiego Dinsdale’a. Mężczyzna był poza zasięgiem wzroku, w komórce, gdzie ostrzył kuchenne noże na kamiennej ostrzałce, wzniecając iskry i wypełniając powietrze przeszywającym zgrzytem metalu. Caroline nie domyśliłaby się źródła hałasu, gdyby nie zobaczyła poczucia winy w oczach pani Priddy, gdyby kobieta nie przerwała swojego zajęcia tak raptownie i z takim przerażeniem, kiedy w drzwiach stanęła jej pani. Cass zakryła usta dłońmi. Wszyscy wiedzieli, co lady Calcott myśli o Dinsdale’ach, choć nie rozumieli dlaczego. Caroline wkroczyła do komórki i przeszkodziła Dinsdale’owi, który podniósł na nią spokojne piwne oczy. Ostrzałka powoli się zatrzymała. Mężczyzna siedział w obdartym ubraniu, a jego długie, tłuste włosy związane były z tyłu głowy sznurkiem. Twarz miał ładną, świeżą i niewinną jak u chłopca, ale z jakiegoś powodu to jeszcze bardziej rozjuszyło Caroline. Rozpacz zamieniła jej serce w kamień. Wiedziała, że los ją ukarał, zsyłając na nią taką samą

krzywdę, jaką ona wyrządziła Sroce, ale cierpiała tak bardzo, że się z tym nie pogodziła – nie mogła się z tym pogodzić. Buntowała się przeciw losowi, a w jej żyłach pulsował gniew. – Wynoś się! – wrzasnęła drżącym ze wściekłości głosem. – Wynoś się z tego domu! – Dinsdale zerwał się ze stołka i uciekł, a Caroline zaatakowała gospodynię i pokojówkę. – Co to ma znaczyć? Sądziłam, że mój stosunek do tego człowieka jest znany! – Pan Dinsdale zawsze ostrzył nam noże, milady... Sądziłam, że nic się nie stanie, jeśli... – próbowała wyjaśnić pani Priddy. – Nic mnie to nie obchodzi! Nie chcę go widzieć w tym domu, ma się do niego nie zbliżać! A to co? – rzuciła ostro, wskazując na kosz warzyw. – Kradniecie z ogrodu? Po tych słowach pani Priddy nadęła się i ściągnęła brwi. – Pracuję tu od ponad trzydziestu lat, milady, i nikt nigdy nie oskarżył mnie o coś takiego! Od dawna płacimy miejscowym za pracę warzywami z ogrodu... – No cóż, koniec z tym! A przynajmniej jeśli chodzi o tego człowieka. Czy wyrażam się jasno? – warknęła Caroline. Z trudem panowała nad głosem, drżącym i łamliwym. Bała się, że przejdzie w pisk. – Mają więcej gąb do wykarmienia! – wypaliła Cass Evans. – Co? – powiedziała Caroline. Utkwiła pełne niedowierzania, bojaźliwe spojrzenie w zielonookiej dziewczynie. – Co? – powtórzyła, ale Cass pokręciła lekko głową i już się nie odezwała. Tylko interwencja lorda Calcotta pozwoliła pani Priddy zachować posadę mimo tego nieposłuszeństwa. Nie rozumiał i nawet nie próbował zrozumieć niechęci żony do Dinsdale’a. Uspokoił ją tylko, a potem wybrał się do Londynu, żeby uciec

przed jej wściekłością. Służba zaczęła omijać Caroline szerokim łukiem, obawiając się jej nieprzewidywalnych wybuchów wściekłości, nagłych napadów płaczu. Kiedyś późną nocą Caroline wstała z łóżka i zeszła do kuchni w poszukiwaniu soli na niestrawność, które uspokoiłyby jej żołądek. Stąpała cicho w miękkich kapciach, a przed komórką przystanęła, słysząc, że dziewczęta zmywają jeszcze talerze po kolacji i gawędzą ze stajennym, Daveyem Hookiem. – W takim razie dlaczego tak bardzo ich nienawidzi? – Natychmiast rozpoznała wiejski akcent Cass. – Bo jest snobką, jak oni wszyscy! Zadziera nosa – powiedział Davey. – Według mnie pomieszało się jej w głowie po śmierci małej Evangeline, tej biednej kruszynki – odezwała się Estelle. – Mówię wam, że je słyszałam. Nie mam żadnych wątpliwości. Słyszałam je! Ta kobieta, która przyszła z dworca, chowała coś pod płaszczem, a potem słyszałam płacz dziecka w pokoju pani, naprawdę! I nagle Robbie Dinsdale znajduje chłopczyka w lesie. Przecież widziałyśmy, jak tam idzie i niesie coś ze sobą. Widziałyśmy ją. – Ale nie widziałaś, co niosła, prawda? – A co innego miałaby nieść? – To mogło być cokolwiek, Cass Evans! – zawołała Estelle. – Po co pani miałaby wynieść dziecko do lasu i je tam zostawić? – Sama powiedziałaś, że się jej pomieszało w głowie – odparowała Cass. – Powiedziałam, że dopiero po śmierci córeczki. – Może to jej. Może to było jej dziecko, dziecko innego mężczyzny! A ona musiała je ukryć przed panem. I co wy na to? – oznajmiła triumfalnie Cass. – To raczej tobie się wszystko pomieszało, a nie tej na

piętrze! Damy z wyższych sfer nie porzucają dzieci jak córki farmerów! – zaśmiał się Davey. – Poza tym widziałaś to dziecko u Dinsdale’ów, ma ciemną skórę! To nie jej syn, niemożliwe. Jest za blada. To cygańskie dziecko, bez dwóch zdań. Pewnie podrzucili je jacyś inni Cyganie, bo mieli za dużo gąb do wykarmienia, i to cała historia! – oświadczył chłopak. – Nie powinnaś mówić takich rzeczy o milady, Cass – przestrzegła ją delikatnie Estelle. – Będziesz miała przez to tylko kłopoty. – Przecież wiem, co słyszałam. I wiem, co widziałam. Tak nie wolno! – Cass tupnęła nogą. Przed komórką Caroline czuła palenie w płucach. Wstrzymany oddech wymknął jej się z ust z cichym sapnięciem, a rozmowa w środku raptownie się urwała. – Psyt! – syknęła Estelle. Ktoś podszedł do drzwi. Caroline obróciła się na palcach i uciekła po schodach na górę tak cicho, jak tylko potrafiła. Henry’ego Calcotta nie było w posiadłości, kiedy Cass Evans została odprawiona. Caroline rozmówiła się z panią Priddy, a Cass odesłano do pokoju, żeby spakowała swój skromny dobytek. – Dobrze znam rodzinę tej dziewczyny, milady. Jestem pewna, że niczego by nie ukradła. – Na twarzy gospodyni malował się niepokój. – Mimo to kiedy weszłam, szperała w moim puzderku z biżuterią. A teraz zginęła mi srebrna szpilka – odpowiedziała Caroline, zdumiona swoim obojętnym tonem, bo wewnątrz skręcała ją panika. – Szpilka, milady? Może po prostu się zawieruszyła i leży gdzieś w posiadłości? – Nie, nie zawieruszyła się. Pani Priddy, proszę usunąć tę

dziewczynę z domu. To wszystko, co mam do powiedzenia w tej sprawie – fuknęła Caroline. Gospodyni patrzyła na nią bezsilnie, a w jej oczach lśniła taka przenikliwość, że Caroline musiała umknąć wzrokiem. Odwróciła się do lustra nad kominkiem, ale nie zobaczyła na swojej twarzy ani śladu strachu, poczucia winy ani nerwowości. Była blada, nieruchoma. Jak kamień. – Czy mogę jej przynajmniej dać dobre referencje, milady? Żeby miała szansę gdzieś indziej? To dobra dziewczyna, ciężko pracuje... – Pani Priddy, ona kradnie. Jeśli zamierza jej pani dać referencje, proszę uwzględnić w nich tę informację – rzekła cicho Caroline. Widziała za sobą twarz pani Priddy, na której pojawiło się niedowierzanie. – To wszystko, pani Priddy. – Oczywiście, milady – odpowiedziała chłodno starsza kobieta i odeszła sztywnym krokiem. Kiedy zamknęły się za nią drzwi, Caroline zachwiała się i musiała się chwycić obramowania kominka, żeby nie upaść. Żołądek podszedł jej do gardła, poczuła w ustach żółć. Ale przełknęła ją i uspokoiła się. Cass opuściła dom kuchennym wyjściem, wśród łez i głośnych okrzyków oburzenia, jakąś godzinę później. Caroline patrzyła na nią z okna w hallu na piętrze, a kiedy Cass odwróciła się, by spojrzeć na swój dawny dom, posłała pełnej rezerwy Caroline piorunujące spojrzenie. Lord Calcott chrząknął tylko, kiedy pewnego ranka zasłony w sypialni rozsunęła nowa dziewczyna, gruba i pospolita. – Co się stało z poprzednią pokojówką? Tą z brązowymi włosami? – zapytał ospale. – Musiałam ją odesłać – odpowiedziała beznamiętnie Caroline. Nie ciągnął tematu, ponieważ nie miało to dla niego

większego znaczenia. Właściwie coraz rzadziej bywał w posiadłości – spędzał z żoną tylko tyle czasu, by począć drugie dziecko – a ciąża była bardzo wyczekiwana. Caroline obawiała się, że już nigdy nie poczuje się tak cudownie, jak w chwili, gdy pierwszy raz wzięła Evangeline na ręce, ale zmiany w jej ciele obudziły w niej nadzieję na bezwarunkową miłość, której poddała się, wzmagając ją w sobie. Nuciła cicho nienarodzonemu dziecku, czując, jak rozpycha się w ciasnej przestrzeni pod jej żebrami, niczym ziarenko ciepła i życia w martwej łupinie. Ale chłopiec, bo to był chłopiec, urodził się wiele miesięcy za wcześnie i nie miał szans na przeżycie. Lekarz chciał, by wyniesiono go razem z zakrwawionymi prześcieradłami, ale Caroline zażądała, by pokazano jej syna. Przyglądała się maleńkiej, nieforemnej twarzyczce, zdumiona, że wciąż potrafi cierpieć, że zostały jej jeszcze łzy do wylania. Ale w to jedno spojrzenie, długie spojrzenie na twarz zmarłego dziecka, włożyła całą miłość, jaka jej pozostała. Przekazała mu ostatni okruch ciepłych uczuć, do jakich była zdolna, a potem lekarz wyniósł je razem z zakrwawionymi prześcieradłami i wszystko przepadło. Caroline wolno wracała do zdrowia i nigdy w pełni nie doszła do siebie. Kiedy wydobrzała na tyle, żeby przyjmować wizyty przyjaciół i Bathildy, wydała im się nudna i nieciekawa. Prawie nie uczestniczyła w rozmowie, poruszała się ospale, a jej piękno przeminęło. Miała zapadnięte oczy i policzki, kościste ręce przypominały ptasie szpony, a na skroniach pojawiły się ślady siwizny, chociaż nie miała jeszcze trzydziestu lat. Sprawiała wrażenie ducha, jakby została z niej tylko pusta skorupa. Ludzie kręcili ze smutkiem głowami i długo zastanawiali się, zanim wpisali Calcottów na listę gości. Pozostawiona sama sobie, Caroline dużo spacerowała. Wciąż

chodziła po ogrodzie, jakby czegoś tam szukała. Któregoś dnia poszła przez las na polanę, gdzie wciąż obozowali Dinsdale’owie. Nauczyli się omijać dom szerokim łukiem i już nigdy nie przyszli pracować za jedzenie. Caroline straciła pretekst, by ich przepędzić, a to rozgniewało ją jeszcze bardziej. Czekała między drzewami, patrząc na kolorowy wóz i uwiązanego nieopodal kucyka. Dom Dinsdale’ów, przycupnięty na letniej, zielonej trawie, wydawał się taki przytulny, taki praktyczny, taki solidny. Caroline przypomniało się tipi Białej Chmury, a to wspomnienie, jak każda myśl o ranczu, sprawiła, że zakręciło jej się w głowie, a jej serce ścisnęła rozpacz. W tym samym momencie Dinsdale’owie wrócili z wioski. Pani Dinsdale, której twarz okalały pukle blond włosów, niosła na rękach niemowlę, a pan Dinsdale trzymał za rękę krzepkiego chłopczyka w wieku jakichś trzech lat. Śniady, pulchny malec kroczył pewnie, lecz wolno, bo co chwilę przykucał, żeby przyjrzeć się czemuś na ziemi z bezgranicznym zaciekawieniem. Caroline zaparło dech w piersiach. William tak bardzo przypominał Srokę, że nie mogła na niego patrzeć. Obserwowała ich przez jakiś czas. Pani Dinsdale położyła bobasa spać w wozie, a potem usiadła na stopniach i zawołała Williama, który podbiegł do niej, wyciągając rączki, żeby go podnieść. Oczywiście, nie użyła imienia William. Zwróciła się do niego inaczej. Caroline nie słyszała dokładnie, ale to brzmiało jak „Kosa”. Ich widok napawał Caroline takim żalem i zazdrością, że nie umiała sobie poradzić z własnymi uczuciami. Ale ogarnęła ją także złość, że tym Cyganom tak dobrze się powodzi, a ona już dwa razy straciła rodzinę. Wpatrywała się w Williama i znienawidziła go. Znienawidziła ich wszystkich. Dość tego, pomyślała, więcej nie zniosę. Poniosła za swoje winy zbyt wysoką karę i chociaż tliła się w niej nadzieja, że ta

niesprawiedliwość zostanie jej w jakiś sposób wynagrodzona, wiedziała, że to niemożliwe. Usiadła w cieniu i zaczęła cicho płakać za Corinem, który nie mógł jej już pomóc. Wszystkie więc pory będą tobie miłe, Czy lato ziemię odzieje zielenią, Czy gil przysiądzie na gołej gałęzi Starej, omszałej jabłoni, wśród kiści Śnieżnych, a z bliskiej strzechy będzie dymił Opar ze śniegu stopniałego w słońcu, Czy krople będą padały z okapów, Słyszalne tylko, gdy wicher na chwilę Milknie, czy mróz je tajemniczym czarem Przemieni w sople wiszące bez ruchu, Ciche i jasne pod cichym księżycem. Samuel Taylor Coleridge, Mróz o północy

VII Ostatkiem sił pokonuję schody i dobiegam do drzwi łazienki zasapana, walcząc o oddech. W środku pali się światło, spod drzwi wydobywają się smugi pary. Woda nadal się leje. Zamieram z dłonią na klamce, zamykam na moment oczy. Jestem przerażona tym, co mogę zobaczyć. Myślę o Eddiem, który odgarnął włosy Beth, kiedy ją znalazł po powrocie ze szkoły. Potrzebna mi teraz jego odwaga. – Beth? – wołam zbyt cicho. Żadnej odpowiedzi. Przełykając ślinę, stukam dwa razy, a potem otwieram drzwi na oścież. Beth leży w wannie, a włosy unoszą się wokół niej na powierzchni. Woda sięga niebezpiecznie blisko brzegu, umyka przez przelew. Moja siostra ma zamknięte oczy i przez chwilę myślę, że ją straciłam. Że niczym Ofelia wymknęła mi się, odpłynęła w stan błogiej nieświadomości. Ale potem otwiera oczy, odwraca do mnie twarz, a ja czuję taki przypływ ulgi, że prawie osuwam się na ziemię. Wpadam do łazienki i siadam gwałtownie na krześle, na którym leżą jej złożone ubrania. – Rick? Co się dzieje? Gdzie twoje ubrania? – pyta, zakręcając wodę dużym palcem u nogi. Upuściłam wszystko razem z kocem Dinny’ego w hallu, zanim pognałam na górę. Mam na sobie tylko mokrą, ubłoconą bieliznę. – Myślałam... myślałam... – ale nie chcę jej mówić, co pomyślałam. To jak zdrada, sądzić, że znów by to sobie zrobiła. – Co myślałaś? – pyta napiętym, rozdrażnionym głosem. – Nic – mruczę pod nosem. Razi mnie światło, krzywię się. – Co ty robisz w wannie o tej porze? – Przecież mówiłam, że nie położę się, zanim nie wrócisz –

odpowiada. – A poza tym zmarzłam. Gdzieś ty była? – pyta, siadając w wodzie, a mokre włosy wygładzają się jej na piersiach. Podciąga kolana, obejmuje je połyskującymi od wody ramionami. Widać każde jej żebro, każdy guzek kręgosłupa, niknącego w wodzie. – Byłam z Dinnym. I... wpadłam do stawu. – Co takiego? I skąd się tam wziął Dinny? – Usłyszał, jak wpadam do wody. Pomógł mi się wydostać. – Po prostu wpadłaś do wody? – pyta z niedowierzaniem. – Tak! Chyba przesadziłam z whisky. – A ubranie... też po prostu ci spadło? Czy i z niego pomógł ci się wydostać? – pyta kąśliwie. Wytrzymuję jej spojrzenie. Ogarnia mnie złość – że tak mnie przestraszyła. Że sama siebie tak przestraszyłam. – I kto tu jest zazdrosny? – odpowiadam równie cierpko. – Nie jestem – zaczyna, a potem opiera brodę na kolanach, odwraca wzrok. – Dziwnie mi z tym, rozumiesz, Erico? Dziwnie mi z tym, że uganiasz się za Dinnym. – Dlaczego ci z tym dziwnie? Bo wcześniej był twój? – Tak! – woła. Wpatruję się w nią, zdumiona tym wyznaniem. – Daj sobie z nim spokój, okej? To jak kazirodztwo! To po prostu... błąd! – Usiłuje wytłumaczyć, o co jej chodzi, rozkłada szeroko ręce. – Nie mogę tego wytrzymać. – To wcale nie jest błąd. Po prostu ci się to nie podoba i już. Ale nie masz się czym martwić. Myślę, że on nadal jest w tobie zakochany – mówię cicho, czując, jak ściska mi się serce. Czekam, czy jej wyraz twarzy się zmieni. Ale nie zmienia się. – Powinnyśmy stąd wyjechać, Erico. Nie rozumiesz? Powinnyśmy stąd wyjechać i nigdy tu nie wracać. To najlepsze, co możemy zrobić. Wyjedźmy jutro. – Mówi z coraz większym

przekonaniem, wlepiając we mnie zrozpaczone spojrzenie. – Dajmy sobie spokój z porządkowaniem rzeczy Meredith, tak naprawdę wcale nie po to tu jesteśmy. Niech ludzie od wywozu śmieci się tym zajmą! Proszę cię. Czy możemy już stąd wyjechać? – Ja wiem, po co tu jestem, Beth. – Mam dość unikania tego tematu, chodzenia wokół niej na paluszkach. – Chciałam, żebyśmy przyjechały razem, bo miałam nadzieję, że to ci pomoże. Bo mam zamiar się dowiedzieć, co cię dręczy, Beth. Chcę to wyciągnąć na wierzch. Chcę to wydobyć na światło dzienne i... udowodnić ci, że to nic strasznego. W świetle dziennym wszystko wygląda lepiej, Beth! Przecież sama tak mówisz Eddiemu, kiedy ma koszmary! – Nie wszystko, Erico. Nie wszystko! – krzyczy, wyrzucając z siebie słowa z przerażeniem. – Chcę stąd wyjechać. Wyjeżdżam, jutro. – Nie. Nigdzie nie jedziesz, dopóki nie stawimy temu czoła, cokolwiek to jest. Nie możesz wyjechać, dopóki się z tym nie zmierzymy! – Nie masz pojęcia, o czym mówisz! – woła ochryple. Wstaje bez uprzedzenia, chlapiąc wodą na posadzkę, sięga po szlafrok i wciąga go gwałtownym ruchem. – Nie możesz mnie powstrzymać przed wyjazdem. – Nie zawiozę cię na dworzec. – Wezmę taksówkę! – syczy. – W Nowy Rok? Tu, w tej dziurze? Powodzenia. – Cholera jasna, Rick! Dlaczego mi to robisz? – przeklina urywanym głosem, wlepiając we mnie oczy pałające gniewem. Jej słowa odbijają się echem po wykafelkowanych ścianach, atakują mnie dwukrotnie. – Bo... bo obiecałam Eddiemu. Że ci pomogę.

– Co? – szepcze. Ważę słowa. Przypominam sobie, co zobaczyłam, kiedy pochłonął mnie staw. – Powiedz mi, czego Henry szukał nad brzegiem stawu, proszę cicho. – Co? Kiedy? – Nad brzegiem stawu z deszczówką, tamtego dnia. Wtedy, kiedy zniknął, a ja pływałam w stawie. Szukał czegoś na ziemi. Słyszę, jak Beth ze świstem nabiera powietrza. Bledną jej wargi. – Przecież mówiłaś, że nic nie pamiętasz? – pyta. – Przypominam sobie. Powoli. Nie wszystko. Pamiętam, że wskoczyłam do stawu i pamiętam, że patrzyłam spod wody na Henry’ego, który szukał czegoś na ziemi. I pamiętam, że potem... – Przełykam ślinę. – Pamiętam, że leciała mu krew. Z głowy. – Zamknij się! Zamknij się! Nie chcę o tym rozmawiać! – krzyczy znowu Beth. Zaskoczona patrzę, jak zatyka sobie uszy dłońmi i szaleńczo kręci głową. W końcu się uspokaja. Stoi, łykając powietrze, jej klatka piersiowa wznosi się i opada. Gdy biorę ją delikatnie za rękę, wzdryga się. – Powiedz mi tylko, czego tam szukał. – Kamieni, rzecz jasna – mówi cicho, pokonana. – Szukał kamieni do rzucania. – Potem odsuwa się ode mnie i wymyka z łazienki w ciemność korytarza. Nie mogę zasnąć. Próbuję liczyć oddechy i uderzenia serca, ale wtedy moje serce zaczyna bić szybciej, jakby denerwował je ten baczny nadzór. Młóci mi w piersi, aż zaczyna boleć mnie od tego głowa. Zaciskam powieki tak mocno, że w ciemności rozkwitają kolorowe kształty, które tańczą po suficie, kiedy

znów otwieram oczy. Tej nocy księżyc świeci jasno. Leżąc bezsennie przez wiele godzin, widzę, jak spokojnie żegluje od jednej szybki do drugiej. Wstaję w kiepskim stanie, ociężała i zmęczona. Boli mnie gardło, a za oczami czuję pulsowanie, które nie chce się uspokoić. Wczoraj wieczorem był ostry mróz – Dinny słusznie mi wypomniał, co mogłoby się stać, gdybym położyła się na ziemi, pijana i zamroczona. Teraz w powietrzu wisi gęsta mgła, tak jasna i świetlista, że nie umiem odgadnąć, gdzie się kończy, a gdzie się zaczyna niebo. Sprawa wygląda tak, że uciekłyśmy. Tamtego dnia. Uciekłyśmy, Beth i ja. Pamiętam, że wygramoliłam się ze stawu tak szybko, jak tylko zdołałam, kalecząc stopy na kamieniach. Pamiętam, że Beth wpiła mi w ramię palce niczym szpony, a potem uciekłyśmy. Z powrotem do domu, żeby nie zwracać na siebie uwagi, zanim nie zaczną się kłopoty. A raczej, zanim nie wyjdą na jaw. Nie wróciłyśmy tam już, tego jestem pewna. Kiedy widziałam Henry’ego ostatni raz, stał na brzegu stawu. Chwiał się. Może wpadł do środka? Może dlatego chciałam tak szybko wyjść z wody? Może dlatego powiedziałam wszystkim, że jest w stawie – może dlatego się przy tym upierałam? Ale nie znaleźli go w wodzie, a razem z nami była jeszcze tylko jedna osoba. Tylko jedna osoba mogła przenieść Henry’ego, tylko ona mogła go stamtąd zabrać, bo wiem, że sam stamtąd nie odszedł. Schowała go tak dobrze, że nie został odnaleziony przez dwadzieścia trzy lata poszukiwań. Ale mnie się już prawie udało. Może to właśnie od tego wspomnienia, którego tak usilnie szukałam w pamięci, pęka mi głowa. Teraz przypominam sobie wszystko bez najmniejszego wysiłku. Cała scena rozgrywa się w mojej wyobraźni wciąż od nowa. Henry krwawi. Henry wpada do wody. Martwi mnie, że nie miałam ochoty na śniadanie.

Spojrzałam na jedzenie i pomyślałam o Henrym. Nie dałabym rady przełknąć ani kęsa. Nie dałabym rady włożyć niczego do ust, nie chciałam sobie pozwolić na uczucie sytości i zadowolenia. Czy właśnie tak od dwudziestu trzech lat czuje się Beth? Na samą myśl robi mi się zimno. To jak świadomość, że coś się za tobą skrada, śledzi każdy twój krok. Te same ciarki na plecach i ciągła czujność. To coś równie mrocznego i nieuchronnego jak twój cień. Wzdrygam się na dźwięk dzwonka. Przed drzwiami stoi Dinny, przynajmniej raz w solidnym brezentowym płaszczu, z rękami wciśniętymi głęboko do kieszeni. Mimo mojego odkrycia płoną mi policzki i ogarnia mnie trudne do zdefiniowania uczucie. Ulga, a może strach. – Dinny! Cześć, wejdź – witam go. – Cześć, Erico, chciałem tylko sprawdzić, czy dobrze się czujesz. Po wczorajszej nocy – mówi Dinny, przestępując próg, ale zatrzymując się na wycieraczce. – Wejdź. Nie mogę zamknąć drzwi, kiedy tu stoisz. – Mam zabłocone buty. – Uwierz mi, że teraz to nasz najmniejszy problem – macham ręką. – Więc jak się czujesz? Zastanawiałem się, czy... czy nie opiłaś się wody ze stawu, można się od niej rozchorować – wyjaśnia. Wydaje się lekko zażenowany, wzrusza mnie jego nieśmiałość. – Wszystko w porządku, naprawdę. To znaczy, czuję się okropnie i na pewno tak samo wyglądam, ale poza tym wszystko gra. – Uśmiecham się nerwowo. – Mogłaś się zabić – stwierdza poważnie. – Wiem. Wiem. Przepraszam. Uwierz mi, nie miałam

takiego zamiaru. I dziękuję za pomoc, jestem twoją dłużniczką – mówię mu. Po tych słowach rzuca mi ostre, badawcze spojrzenie. A potem łagodnieje, wyciąga dłoń i muska delikatnie mój policzek zimnymi kostkami. Zapiera mi dech w piersiach, przeszywa mnie dreszcz. – Idiotka – mówi cicho. – Dzięki – odpowiadam. Na górze słychać hałas. Oczyma wyobraźni widzę pełną walizkę, ściągniętą z łóżka. Dinny opuszcza szybko dłoń, wciska ją z powrotem do kieszeni. – Czy to Beth? – pyta. – Beth albo duchy Calcottów. Pewnie się pakuje. Nie chce tu zostać ani dnia dłużej. – Wzruszam bezradnie ramionami. – Czyli wyjeżdżacie? – Ja... jeszcze nie wiem. Nie chcę wyjeżdżać. Nie teraz. Może wcale. Zerkam na niego. Nie sądzę, żebym mogła zostać sama w tym domu. – Storton Manor bez Dinsdale’ów i Calcottów. To koniec epoki – mówi Dinny, ale nie słyszę w jego głosie żalu. – Jedziecie dalej? – pytam. Serce podskakuje mi w piersi ze strachu. – Wcześniej czy później pojedziemy. Zimą kiepsko się tu obozuje. Tak naprawdę przyjechałem tylko ze względu na Honey. – Przecież mówiłeś, że widziałeś nekrolog Meredith? – Tak, to był drugi powód. Pomyślałem, że może was tu zastanę, ciebie i Beth. – Przez chwilę milczymy. Nie czuję się z nim jeszcze na tyle pewnie, żeby rzucić wyzwanie temu nurtowi, który niesie nas w przeciwnych kierunkach. Może

Dinny czuje to samo. – Chciałbym pożegnać się z Beth, zanim znikniecie – mówi cicho. Kiwam głową. Spodziewałam się tego. – Poprzednio nie miałem takiej szansy – dodaje znacząco. – Jest na górze. Pokłóciłyśmy się. Nie wiem, czy zejdzie na dół – odpowiadam. Przyglądam się jego dłoniom. Są kwadratowe, umazane brudem, z czarnymi półkolami pod paznokciami. Przypominam sobie błoto nad stawem i to, jak mnie wyciągnął z wody. Przypominam sobie, jak obejmował moje drżące ciało, tylko przez chwilę, w świetle gasnącego żaru. Przypominam sobie jego pocałunek. Tak bardzo chcę go tu zatrzymać. – O co się pokłóciłyście? – A jak myślisz? – pytam z goryczą. – Nie chce mi powiedzieć, co się stało. Ale ona musi się z tym zmierzyć, Dinny, po prostu musi! To przez to choruje, jestem tego pewna! Dinny wzdycha ciężko, kołysze się na stopach, jakby chciał uciec. Pociera dłonią czoło, rozdrażniony. – Nie zdążyłeś powiedzieć jej tego, co zamierzałeś, Dinny. Ale... możesz powiedzieć to mi – mówię. – Erico... – Chcę wiedzieć! – Nawet jeśli to wszystko zmieni? Nawet jeśli ten jeden raz twoja siostra i ja mamy rację i lepiej, żebyś tego nie pamiętała? – Wpija we mnie rozognione spojrzenie. – Ale ja chcę wszystko zmienić! Zresztą, co miałoby się zmienić? Jest moją siostrą. Kocham ją, niezależnie od tego, co robi. Albo co zrobiła – oświadczam stanowczo. – Nie mówię tylko o Beth – podkreśla. – A o kim? O czym? Po prostu mi powiedz!

– Nie krzycz na mnie, Erico. Słyszę cię. Mówię o... tobie i o mnie – dodaje łagodniejszym tonem. Milknę na chwilę. To tylko krótki moment, ale mam wrażenie, że minął wiek. – To znaczy? – To znaczy, że... cokolwiek to jest... czymkolwiek mogłoby się to stać, wszystko się zmieni. – Odwraca wzrok, zakłada ręce na piersiach. – Rozumiesz? – pyta. Zagryzam dolną wargę, pieką mnie oczy. Ale potem widzę Beth w kąpieli, wczoraj w nocy – obecną ciałem, ale wymykającą się duchem. Gaszę iskierkę żaru, którą przed chwilą rozpalił we mnie Dinny. – Tak. Ale i tak muszę wiedzieć – szepczę. Cieknie mi z nosa. Wycieram go wierzchem dłoni. Czekam, aż się odzewie, ale milczy. Przesuwa wzrok z podłogi na drzwi, z drzwi na schody, i z powrotem na podłogę, na niczym się nie skupiając. Zaciśnięta szczęka napina się jeszcze mocniej. – Po prostu mi powiedz, Dinny! Beth i ja uciekłyśmy. Nie wiem, co się stało, ale wiem, że uciekłyśmy i zostawiłyśmy cię z Henrym nad stawem. Wtedy widziano go po raz ostatni, a ty musisz mi wreszcie wszystko powiedzieć! – wołam dziwnym, podniesionym głosem. – Beth powinna... – zaczyna. – Beth tego nie zrobi. Chociaż może, kiedyś. Albo znów spróbuje się zabić i tym razem się jej uda! Muszę to z niej wyciągnąć! – krzyczę. Dinny patrzy na mnie wstrząśnięty. – Beth próbowała się zabić? – szepcze. – Przez to? – Tak! Bo ma depresję. To nie jest zwykły zły nastrój, to choroba, Dinny. A ja muszę się dowiedzieć, co ją wywołało. Nie mówiąc mi, pozwalasz, by dalej ją dręczyła przeszłość. Po

prostu powiedz mi, co zrobiłeś z ciałem! Powiedz mi, gdzie on jest! – błagam. Krew burzy mi się jak fala przypływu, huczy mi w uszach. – Erico! – krzyk Beth rozlega się echem po korytarzu. Dinny i ja podskakujemy jak dzieci przyłapane na gorącym uczynku. – Nie! – woła, zbiegając do nas po schodach. Ma wybałuszone oczy, jej twarz wykrzywia przerażenie. – Beth, nic bym jej nie powiedział – zaczyna Dinny, podnosząc dłoń, by ją uspokoić. – Co? Dlaczego, bo Beth ci zabroniła? – warczę na niego. – Nikomu nie mów! Nigdy! – krzyczy Beth. Ledwie poznaję jej głos. Łapię ją za ręce, próbuję zmusić, by na mnie spojrzała, ale oczy ma utkwione w Dinnym i dzieje się między nimi coś, czego nie mogę znieść. – Beth! Proszę cię, Beth, spójrz na mnie! Zobacz, do czego cię doprowadziło utrzymywanie tego w tajemnicy! Proszę cię, Beth. Czas się od tego uwolnić. Cokolwiek to jest, daj temu spokój. Proszę. Dla dobra Eddiego! On chce, żebyś była szczęśliwa... – Nie wciągaj w to Eddiego! – syczy do mnie z oczami pełnymi łez. – Dlaczego? To wpływa także na niego, wiesz? Jesteś odpowiedzialna za swojego syna. Musisz być dla niego silna, Beth. – A co ty możesz o tym wiedzieć, Erico? Co ty możesz wiedzieć o odpowiedzialności? Nie masz nawet stałej pracy! Zmieniasz mieszkanie co pół roku! Odkąd wyprowadziłaś się z domu, żyjesz jak studentka, nigdy nie miałaś nawet zwierzątka, więc nie pouczaj mnie o odpowiedzialności! – krzyczy Beth, a ja cofam się, dotknięta.

– Jestem odpowiedzialna za ciebie – mówię cicho. – Nie. Nie jesteś – odpowiada Beth, wytrzymując moje spojrzenie. – Beth – mówi Dinny – próbuję z tobą porozmawiać od waszego przyjazdu. Wiem, że nie chcesz słuchać tego, co mam do powiedzenia, ale to ważne i... myślę, że Erica też ma prawo to usłyszeć... – Ona tam była, Dinny! Skoro nie pamięta, to może jej to niepotrzebne. Czy możemy zamknąć ten temat? Dinny... chyba powinieneś już iść. – Nie, nie powinien! Dlaczego ma iść? To ja go zaprosiłam. Właściwie – podchodzę do drzwi i opieram się o nie plecami – nikt stąd nie wyjdzie, dopóki któreś z was nie powie mi prawdy. Mówię poważnie. Chcę prawdy. Już dawno powinna wyjść na jaw – mówię. Serce boleśnie tłucze się w mojej piersi. – Tak jakbyś mogła mnie zatrzymać – mruczy Dinny pod nosem. – Erico, przestań pytać! – woła Beth. – Po prostu... przestań pytać! – Beth, może lepiej po prostu jej powiedzieć. Przecież nikt inny się nie dowie. Tylko nasza trójka. Myślę... myślę, że ma prawo wiedzieć – mówi Dinny łagodnym głosem. Beth wpatruje się w niego, przeraźliwie blada. – Nie – szepcze. – Chryste! Nie wiem, po co tu w ogóle przyjechałyście! – krzyczy Dinny, z irytacją wyrzucając ręce w górę. – Dinny, powiedz mi. Tylko tak można jej pomóc – mówię stanowczo. Beth przesuwa wzrok ze mnie na Dinny’ego i z powrotem. – Nie! – syczy. – Proszę. Powiedz mi, gdzie jest Henry – naciskam.

– Przestań! – woła Beth. Trzęsie się niekontrolowanie. Dinny zgrzyta zębami, zerka przez ramię, spogląda znów na mnie. W oczach ma ogień. Wydaje się rozdarty, niezdecydowany. Wstrzymuję oddech, z gniewu huczy mi w głowie. – W porządku – rzuca, chwytając mnie za rękę. – Skoro uważasz, że tylko tak można jej pomóc. Ale jeśli się mylisz, to kiedy wszystko się zmieni, nie mów, że cię nie ostrzegałem! Nagle jest zły, wściekły na nas obie. Jego palce siniaczą mi ramię, gdy odciąga mnie od drzwi i otwiera je na oścież. – Nie! Dinny, nie! – krzyczy za nami Beth, kiedy on wyciąga mnie na zewnątrz. – Au, przestań! Co ty wyprawiasz? Gdzie my idziemy? – Instynktownie próbuję z nim walczyć, zaprzeć się piętami w ziemię, ale jest dużo silniejszy ode mnie. – Chcesz się dowiedzieć, co się stało z Henrym? To ci pokażę! – wyrzuca z siebie Dinny. Żołądek ściska mi się ze strachu. Jestem tak blisko odnalezienia Henry’ego, że mnie to przeraża. I przeraża mnie Dinny. Siła jego chwytu, zacięty wyraz twarzy. – Dinny, proszę... – sapię, ale ignoruje mnie. – Erico! Nie! – goni nas urywany krzyk, ale Beth nie idzie za nami. Oglądam się przez ramię i widzę ją w wejściu, z wykrzywionymi ustami i dłońmi wczepionymi we framugę, żeby nie upaść. Dinny ciągnie mnie przez trawnik, a potem wyprowadza z ogrodu między drzewami i przychodzi mi do głowy, że idziemy nad staw. Nagle wiem z absolutną pewnością, że nie chcę tam iść. Ze strachu uginają się pode mną kolana i znów walczę, żeby się uwolnić.

– No, chodź! – warczy, szarpiąc mnie mocniej. Bez trudu mógłby złamać mi rękę. Ale nie idziemy nad staw. Teraz prowadzi mnie na zachód. Idziemy do obozu. Wlokę się za nim jak niechętny cień, potykając się i klucząc. Serce mi wali. Dinny otwiera drzwi najbliższej przyczepy, nie zawracając sobie głowy pukaniem. Zaskoczony Harry podnosi wzrok i uśmiecha się, gdy nas rozpoznaje. Dinny wpycha mnie na schodki do przyczepy, w której pachnie chipsami, sierścią psa i wilgotnym ubraniem. – Co to ma znaczyć, do jasnej cholery? – Drży mi głos. Nie mogę złapać oddechu, czuję się całkiem rozbita. – Chciałaś wiedzieć, gdzie jest Henry. – Dinny podnosi rękę i wskazuje na Harry’ego. – To jest Henry. Wpatruję się w niego. Mam w głowie pustkę, jakby ktoś wyciągnął wtyczkę z kontaktu. Nie jestem pewna, ile to trwa, ale kiedy się wreszcie odzywam, odkrywam, że zaschło mi w gardle. – Co? – Moje słowo to tylko cichy szept, niewyraźny kształt nadany resztce powietrza z moich płuc. Podłoga ucieka mi spod stóp. Ziemia zboczyła ze swojej osi, wiruje razem ze mną, oszołomiona i bezradna. Dinny opuszcza rękę, zamyka oczy i ze znużeniem przykrywa je dłonią. – To jest Henry – powtarza i znów słyszę te słowa. – Ale... jak to możliwe? Henry umarł! To nie może być Henry. Nie Henry. To nie on. – On żyje. Nie umarł. – Dinny odsłania twarz. Gniew już się w nim wypalił. Patrzy na mnie, ale ja nie mogę się ruszyć. Nie mogę myśleć. Harry uśmiecha się niepewnie. – Postaraj się nie krzyczeć. To go stresuje – prosi cicho Dinny. Nie mogę krzyczeć. Nie mogę nic zrobić. Nie mogę

oddychać. Czuję, że ciśnienie rozsadza mi głowę. Martwię się, że zaraz wybuchnie. Kładę dłonie na skroniach, usiłując przytrzymać czaszkę na miejscu. – Chodź, idziemy. Porozmawiamy na zewnątrz – mruczy Dinny, znów biorąc mnie za rękę, tym razem delikatniej. Wyrywam się i pochylam nad Harrym. Tak bardzo się boję, kiedy na niego patrzę. Tak bardzo, że moje kolana nie wytrzymują i słyszę głuchy pogłos, gdy uderzają o podłogę. Tak bardzo, że wstrząsa mną fala mdłości. Czuję się przemarznięta po czubki stóp i rozpalona w tym samym momencie. Odgarniam dredy z twarzy Harry’ego, zaglądam mu w oczy. Próbuję to zobaczyć. Próbuję go rozpoznać, ale nie mogę. Nie chcę. – Pomyliłeś się. Kłamiesz! – Ani jedno, ani drugie. Chodź, nie możemy o tym tutaj rozmawiać. – Dinny podciąga mnie na nogi i wyprowadza na zewnątrz. Drugi raz w ciągu ostatnich dwunastu godzin siedzę w vanie Dinny’ego i drżę, oszołomiona, otępiała. Dinny parzy kawę na kuchence w zdezelowanym stalowym garnku, a płyn pryska i smakowicie pachnie. Sączę go z kubka, który mi podał, czując, jak parzy mi usta, przywraca mnie do życia. – Nie... nie mogę w to uwierzyć. Nie rozumiem – mówię cicho. Na zewnątrz walą drzwi. Popeye i Blot szczekają lekko przez zęby, raczej w ramach powitania niż ostrzeżenia. Dinny opiera łydkę na kolanie drugiej nogi w pozie, którą już znam. Wydaje się równocześnie hardy i niepewny. Wzdycha. – Czego nie rozumiesz? – mówi cicho. Brzmi, jakby rzeczywiście chciał się tego dowiedzieć.

– Na przykład gdzie on był przez te wszystkie lata? Jak to się stało, że nigdy go nie odnaleziono? Przecież szukali go wszędzie! – Nie da się szukać wszędzie – kręci głową Dinny. – Był tu, z nami. Z moją rodziną albo z przyjaciółmi mojej rodziny. Na południu Anglii jest więcej takich obozów jak nasz. Mama i tata mieli mnóstwo przyjaciół, z którymi mogli go zostawić, znajomych, którzy zaopiekowali się nim, zanim sprawa nie przycichła. A kiedy urosłem i mogłem sam się nim zająć, wziąłem to na siebie. – Ale ja... widziałam, jak krwawi. Widziałam, jak wpada do stawu... – I wtedy uciekłyście. Wyłowiłem go z wody i pobiegłem po tatę. Nie oddychał, ale tacie udało się przywrócić mu oddech. To rozcięcie na głowie nie było takie groźne, na jakie wyglądało... po prostu rany na głowie mocno krwawią. Patrzy na swój but, obraca postrzępioną końcówkę sznurówki między palcem a kciukiem. – I co dalej? Nie zabraliście go do szpitala? Dlaczego nie przyszliście po kogoś z posiadłości? – pytam. Dwadzieścia trzy lata życia przebiegają mi przed oczami, prując się jak dzianina. Z trudem udaje mi się skupić, myśleć. Dinny nie odpowiada przez dłuższą chwilę. Chwyta się za podbródek, kostki ma białe. Wpija we mnie wzrok. – Bo... nie chciałem powiedzieć, co się stało. Nie powiedziałem im, kto go zranił... i dlaczego. Dlatego tata... tata pomyślał, że to moja wina. Uznał, że Henry i ja wdaliśmy się w jakąś bójkę. Próbował mnie chronić. – Ale przecież mogłeś im powiedzieć, że to był wypadek... – Daj spokój, Erico. Wszyscy zawsze szukają dowodów, że się co do nas nie pomylili, odkąd pamiętam, wszyscy szukają na

to dowodów. Że kradniemy, że łamiemy prawo, że jesteśmy szumowinami. Opieka społeczna tylko czekała na okazję, żeby odebrać mnie mamie i tacie. Najpierw trafiłbym do poprawczaka, a potem do prawdziwego domu i prawdziwej rodziny... – Nie możesz tego wiedzieć... – Ale wiem. Ja to wiem. To ty nie masz o tym pojęcia, Erico. – Dlaczego on jest... taki, jaki jest? – Na pewno nie od uderzenia w głowę. Tata zabrał go do swojej starej przyjaciółki, Joanny, która kiedyś była pielęgniarką w Marlborough. Jeszcze tego samego popołudnia, zanim zaczęto go szukać. Założyła mu kilka szwów i powiedziała, że mógł doznać wstrząsu mózgu, ale nie ma się czym martwić. Chcieliśmy zaczekać, aż się obudzi, żeby się upewnić, czy wszystko w porządku, a potem podrzucić go w okolice wioski i zniknąć. Taki był plan. Joanna opiekowała się nim przez pierwszych kilka dni. Dwie doby był nieprzytomny... a potem się obudził. – Mogliście go wtedy przyprowadzić. Mogliście zostawić go gdzieś, gdzie zostałby znaleziony, tak jak mówiłeś. Czemu tego nie zrobiliście? – Wtedy prowadzono już szeroko zakrojone poszukiwania. Byliśmy obserwowani. Gliniarze śledzili każdy nasz ruch. Wiedzieliśmy, że Henry powie, gdzie był. Kiedy zostanie odnaleziony, rzecz jasna... Ale sądziliśmy, że będziemy mieć przewagę i zdążymy zniknąć. Kiedy się zorientowaliśmy, że nie mamy szans go odprowadzić, tak żeby nas nie zauważono, było już za późno. A kiedy Henry się obudził, okazało się, że coś jest z nim nie tak. To nie podlegało dyskusji. Tata zabrał mnie do niego, bo znałem go najlepiej z nas wszystkich. „Powiedz mi po

prostu, co o tym myślisz”, powiedział mi. Nie wiedziałem, o co mu chodzi, dopóki nie zobaczyłem Henry’ego i nie porozmawiałem z nim. Siedział na gościnnym łóżku Joanny i trzymał szklankę soku pomarańczowego tak, jakby nie wiedział, co z nią zrobić. Oddałbym wszystko, żeby nie musieć z nim siedzieć w tym pokoju. – Dinny przeczesuje włosy palcami, wpija je w czaszkę. – Próbowałem z nim rozmawiać, tak jak poprosił tata. Ale był jakiś inny. Niby całkiem rozbudzony, a jednak... nieobecny. Oszołomiony. – Ale dlaczego? Powiedziałeś przecież, że uderzenie w głowę nie było takie silne? – Nie było. To przez ten czas, kiedy nie oddychał. Zanim mój tata zrobił mu sztuczne oddychanie. Dinny wydaje się teraz taki zmęczony, wyczerpany. Czuję, jak gdzieś głęboko we mnie kiełkuje ziarno współczucia, ale nie mogę mu jeszcze pozwolić się rozwinąć. Jest we mnie zbyt wiele innych uczuć. Nim znów się odzywam, kończę kawę. Nie zauważyłam tej ciszy. Dinny obserwuje mnie, bębniąc po łydce rozdygotanym kciukiem. Czeka. Pewnie na moją reakcję. Przybiera postawę obronną. – Tylko że ta sprawa wcale nie przycichła. Nie dla jego rodziców. Nie dla naszej rodziny... – A myślisz, że dla mnie przycichła? Dla mojej rodziny? Od tamtej pory musiałem oglądać go prawie każdego dnia, zastanawiając się, czy moje życie wyglądałoby inaczej, gdybym sam udzielił mu pierwszej pomocy, odrobinę wcześniej... gdybyśmy jednak zabrali go do szpitala. – Ale nigdy nic nie powiedzieliście. Przetrzymywaliście go... – Nie przetrzymywaliśmy. Opiekowaliśmy się nim...

– Przetrzymywaliście go i pozwoliliście, żeby jego rodzina, jego rodzice myśleli, że nie żyje! Pozwoliłeś Beth i mnie myśleć, że on nie żyje. – Nie, ja nie miałem pojęcia, co wy myślicie! Skąd mogłem wiedzieć? Przecież uciekłyście, nie pamiętasz? Uciekłyście i umyłyście od tego ręce! Nigdy nawet nie przyszłyście mnie o nic zapytać! Zostawiłyście go ze mną, a ja... my... zrobiliśmy to, co uznaliśmy za słuszne. Z tym nie mogę dyskutować. – Miałam osiem lat! – W porządku, ja miałem dwanaście, wciąż byłem dzieckiem, ale musiałem pozwolić rodzicom myśleć, że prawie zabiłem innego chłopca. Że doprowadziłem do uszkodzenia mózgu dziecka. A przynajmniej wydawało mi się, że muszę to zrobić. Wtedy uznałem, że tak trzeba. Kiedy się zorientowałem, że wy dwie już nigdy nie wrócicie, było za późno, żeby cokolwiek zmienić. Myślisz, że dobrze się wtedy czułem? Krew odpływa mi z twarzy. „Musiałem pozwolić im myśleć...” Jakieś wspomnienie usiłuje się przebić przez chaos w mojej głowie. Henry schyla się, patrzy na ziemię, bierze cztery, pięć kamieni. Woda zalewa mi oczy i jedno ucho, dudni i chlupie, zniekształcając ich głosy. Szyderczy ton Henry’ego, obrzucającego Dinny’ego wyzwiskami. Piskliwe rozkazy Beth: „Przestań! Idź stąd! Henry, nie!”. Henry wołał: „Oszust! Szumowina! Brudny Cygan! Złodziejski pies! Włóczęga!”. Po każdym okrzyku ciskał kamieniem, rzutem z ramienia, którego chłopców uczy się w szkole, ale dziewczynek już nie. Rzutem, który posłałby piłkę do krykieta za linię końcową – i to celnym. Pamiętam, jak Dinny krzyknął i skrzywił się, gdy jeden z kamieni trafił go w ramię. Pamiętam, co się stało. I przypominam sobie Beth w drzwiach, przed chwilą; słyszę jej

krzyk, widzę przerażenie na jej twarzy. Nie! – Muszę iść – szepczę, podrywając się na nogi. – Erico, zaczekaj... – Nie! Muszę iść! Jest mi niedobrze. Za dużo się we mnie kotłuje, muszę coś z siebie wyrzucić. Pędzę z powrotem do domu, potykając się o własne stopy. W zimnej toalecie na parterze, gdzie od lodowatego sedesu cierpną uda, zginam się wpół i wymiotuję. Ale mimo pieczenia w gardle, mimo otaczającego mnie fetoru z jakiegoś powodu czuję się lepiej. Czuję się sprawiedliwie ukarana. Jakbym zaczynała odkupywać swoje winy. Teraz wiem, co dręczyło Beth przez te wszystkie lata. Teraz wiem, czemu się tak karała, czemu chwytała się takich metod. Obmywając twarz w umywalce, sapię ciężko, usiłuję znaleźć w sobie siłę, żeby się podnieść. Ogarnia mnie lodowaty strach – chyba wiem, jaką mogła wyznaczyć sobie pokutę. – Beth! – wołam przez zdarte gardło, krztusząc się z wysiłku. – Beth, gdzie jesteś? Muszę ci coś powiedzieć! Na drżących nogach biegam po wszystkich pokojach na parterze, a serce wali mi tak mocno, że mam zawroty głowy. – Beth! – podnoszę głos niemal do wrzasku. Pędzę po schodach najpierw do łazienki, a potem korytarzem do pokoju Beth. Rzucam się na zamknięte drzwi. Zasłony są zaciągnięte, pokój spowija ciemność. A przed sobą mam to, czego najbardziej się obawiałam; to, czego nie chciałam zobaczyć. – Nie! Wpadam do mrocznego wnętrza. Zastana scena wypełnia całe pole widzenia, drąży mi umysł. Moja siostra, zwinięta w kłębek na podłodze, z twarzą odwróconą w drugą stronę. Długie nożyczki zaciśnięte w drobnej dłoni i ciemna kałuża wokół.

– Beth, nie... – szepczę. W moich płucach nie ma już powietrza, w moich żyłach nie płynie już krew. Osuwam się na kolana, podnoszę ją. Jest taka lekka, taka krucha. Przez sekundę siedzę oniemiała z bólu, a potem Beth odwraca twarz w moją stronę. Oczy ma otwarte, wpatrzone we mnie. Ulga sprawia, że zaczynam się śmiać. – Erico? – mówi cicho. – Och, Beth! Coś ty zrobiła? – Odgarniam jej włosy z twarzy i nagle rozumiem. Obcięła je, wszystkie. Ta ciemna kałuża na podłodze to długie, ścięte pasma. Bez nich wygląda jak mała bezbronna dziewczynka. – Twoje włosy! – wołam, a potem znów się śmieję i całuję jej twarz. Nie pocięła się, nie krwawi. – Nie mogłam tego zrobić. Chciałam, ale... Eddie... – Nie chciałaś tego zrobić! Nie chcesz tego zrobić! Wiem, że tak naprawdę tego nie chcesz – mówię jej. Obejmuję ją ciaśniej i delikatnie kołyszę. – Chciałam! Chciałam to zrobić! – szlocha ze złością i wydaje mi się, że wyrwałaby się, gdyby miała dość siły. – Dlaczego go zmusiłaś, żeby ci powiedział? Dlaczego nie chciałaś mnie posłuchać? – Bo to musiało się stać. Musiało. A teraz ty mnie posłuchaj, Beth, słuchasz? To ważne. Podnoszę wzrok, zauważam swoje odbicie w lustrze toaletki. Wyglądam jak zjawa. Ale widzę to we własnych oczach – prawdę, która chce zostać ujawniona. Biorę głęboki oddech. – Beth, Henry nie umarł. Harry to Henry! Naprawdę! Dinny wszystko mi opowiedział... on nie umarł. Zabrali go do jakiejś przyjaciółki, żeby udzieliła mu pierwszej pomocy, a potem przez wiele lat przerzucali go z obozu do obozu. Dlatego nigdy go nie odnaleziono.

– Co? – szepcze. Patrzy na mnie tak, jak patrzyłaby na węża, czekając na następne ukąszenie. – Harry, ten sam, z którym twój syn bawił się podczas przerwy świątecznej... Harry to nasz kuzyn Henry. Och, chcę ją wreszcie od tego uwolnić, chcę ją naprawić! W ciszy słyszę jej oddech. Świst powietrza, wypchniętego z jej ciała. – To nieprawda... – szepcze. – To prawda, Beth. To prawda. Wierzę w to. Dinny nie chciał nikomu powiedzieć, co się stało, więc Mickey uznał, że to wina Dinny’ego, a nie chcieli, żeby opieka społeczna im go zabrała... – Nie, nie, nie! To wszystko kłamstwa! Ja go zabiłam. Zabiłam go, Rick – mówi podniesionym głosem, niemal wyje. Potem słabnie. – Zabiłam go – powtarza spokojniej, jakby z ulgą, że może wyrzucić z siebie te słowa. – Nie, nie zabiłaś – przekonuję. – Przecież... rzuciłam tym kamieniem... a on był taki duży! Nie powinnam była nim rzucać! Nawet Henry nie wybrałby tak dużego kamienia. Ale byłam taka zła! Byłam strasznie zła i chciałam tylko, żeby przestał! Poleciał tak wysoko – szepcze. Teraz to widzę. Wreszcie, w końcu. Tak, jakbym miała to przed sobą cały czas. Dziewczynek nie uczy się, jak rzucać. Beth włożyła w ten rzut siłę całego ciała, wypuściła kamień zbyt szybko, a on poleciał za wysoko. Straciliśmy go z oczu na tle oślepiającego letniego nieba. Henry już się z niej śmiał, już wyśmiewał nieudolność tego rzutu, kiedy dostał w głowę i rozległ się niewłaściwy dźwięk. Głośny i niewłaściwy. Wszyscy od razu uświadomiliśmy sobie niewłaściwość tego dźwięku, chociaż nigdy wcześniej go nie słyszeliśmy. Dźwięk rozrywanego ciała, tłuczonej kości. To właśnie przez ten dźwięk

przed chwilą wymiotowałam. Jakbym znów usłyszała go po raz pierwszy i dopiero teraz się przestraszyła. A potem była krew, jego oszołomione spojrzenie, moje gramolenie się z wody i nasza ucieczka. Mam to. W końcu to mam. – Nie zabiłam go? – szepcze wreszcie Beth, wpatrując się z napięciem w moją twarz, usiłując wyczytać z niej prawdę. Kręcę przecząco głową, uśmiecham się do niej. – Nie. Nie zabiłaś go. Widzę, jak na twarzy Beth pojawia się ulga – powoli, bardzo powoli, jakby niemal nie śmiała w to wierzyć. Przytulam ją mocno, czuję, jak zaczyna płakać. Później wracam do obozu. Jest wczesne popołudnie, a słońce przebija się przez mgłę. Patrząc na przebłyski nieba – zwiewne, oślepiające strzępy – czuję, jak coś ze mnie uchodzi, umyka w górę. Zostaję z neutralnym nastawieniem, które może przerodzić się w każde inne uczucie. Może przerodzić się w radość. To możliwe. Siadam obok Harry’ego na stopniach jego przyczepy. Pytam, co robi, i chociaż nie odpowiada słowami, pokazuje mi, rozkładając dłonie. W jednej trzyma maleńki scyzoryk, a w drugiej kawałek kory z wydrapanymi wzorami i nachodzącymi na siebie figurami geometrycznymi. Wydaje mi się teraz kimś niesamowitym. Próbuję wziąć go za rękę, ale odsuwa się, nie chce tego. Nie naciskam. Niesamowite. Że też Henry mógł wyrosnąć na takiego wrażliwca. Zastanawiam się, czy rzeczywiście ucierpiał w tym wypadku. Może kamień rzucony przez Beth go uwolnił – od złośliwości? Dziecięcej arogancji, agresji? Wszystkich wpojonych mu zasad, całego dziedzictwa po Meredith, całej nienawiści, którą mu przekazała. Jest niczym czysta karta. Pozwalam mu dalej pracować, ale splatam mu dredy w coś w rodzaju węzła z tyłu głowy, żeby widzieć jego twarz. On

pracuje, a ja przyglądam się jego twarzy. Stopniowo wyłania się z niej znajomy obraz. Niektóre rysy układają się w kształty, które znałam. Tylko miejscami, kilka śladów tu i tam. Charakterystyczny, wąski u nasady nos Calcottów, który mamy wszyscy. Niebieskoszary odcień tęczówek. Nie przeszkadza mu, że się w niego wpatruję. Nie zwraca na to uwagi. – Myślę, że cię rozpoznał – mówi cicho Dinny, stając przed nami. Ręce ma luźno zwieszone wzdłuż ciała, dłonie zaciśnięte w pięści, jakby chciał być na coś gotowy. Gotowy na reakcję. – Za pierwszym razem, kiedy zobaczyłaś go w lesie, a on nie chciał cię przepuścić. Myślę, że cię wtedy rozpoznał. Spoglądam na Dinny’ego, ale nie mogę z nim o tym rozmawiać. Jeszcze nie teraz. Ścięgna na jego przedramionach tworzą pod skórą twarde linie, napięte od zaciśniętych dłoni. Miał rację. Wszystko się zmieniło. Z przyczepy po drugiej stronie polany wychodzi Patrick i wita mnie poważnym skinieniem głowy. Kiedy zapada zmrok, idę po Beth. Leżała przez kilka godzin. Przyswajała nowe informacje. Mówię jej, kto czeka na dole, a ona zgadza się z nim zobaczyć. Z powagą i przerażeniem człowieka, który udaje się na szafot. Jej ostrzyżone po omacku włosy sterczą dziwacznie, a twarz jest nieruchoma, nienaturalnie spokojna. Musi ją to kosztować sporo wysiłku. W kuchni pali się światło. Dinny i Henry siedzą naprzeciwko siebie przy stole, grają w wojnę i popijają herbatę, jakby świat wcale się nie wyprężył i nie zburzył fundamentów, na których zbudowałyśmy nasze życie, jak pies otrzepujący się z błota. Kiedy wchodzimy, Dinny podnosi wzrok, ale Beth patrzy tylko na Henry’ego. Siada w bezpiecznej odległości i przygląda mu się. Patrzę i czekam. Henry tasuje niezdarnie karty, upuszcza kilka na stół, a potem

wsuwa je z powrotem do talii, jedna po drugiej. – Czy on mnie poznaje? – szepcze Beth cienkim, niepewnym głosem. Głosem jak nić, która może się zaraz urwać. Siadam obok niej, gotowa przyjść jej z pomocą. Dinny wzrusza lekko ramionami. – Trudno powiedzieć. Mam wrażenie, że... czuje się przy tobie swobodnie. Przy was obu. Zwykle mija trochę czasu, zanim oswoi się z nieznajomymi... – Myślałam, że go zabiłam. Przez cały ten czas myślałam, że go zabiłam... – Zabiłaś – mówi kategorycznie Dinny. Beth otwiera usta ze zdumienia. – Ścięłaś go z nóg i zostawiłaś z twarzą w wodzie. – Dinny! Przestań – próbuję go powstrzymać – Gdybym go nie wyciągnął, naprawdę by nie żył. Więc pamiętajcie o tym, zanim zaczniecie osądzać to, co zrobiłem ja i moja rodzina... – Nikt nikogo nie osądza! Byliśmy jeszcze dziećmi... nie mieliśmy pojęcia, co robić. To prawda, mieliśmy szczęście, że tak szybko zadziałałeś, Dinny – mówię. – Nie nazwałbym tego szczęściem. – Nazywaj to jak chcesz. Dinny nabiera powietrza, patrząc na mnie spod przymrużonych powiek, ale Beth zaczyna płakać. A nie jest to cichy płacz z żalu nad sobą, tylko urywany, potworny szloch, wydarty z samego serca. Otwiera szeroko usta i zawodzi niskim głosem, który wzbiera w ciemności wewnątrz niej. Jej ból jest niemal namacalny. Potwornie się tego słucha. Siadam i obejmuję ją mocno, jakbym w ten sposób mogła pomóc jej się pozbierać. Dinny podchodzi do okna i opiera czoło o szybę. Mam wrażenie, że marzy, by znaleźć się gdzie indziej. Przytulam policzek do

pleców Beth, czuję, jak wstrząsające nią dreszcze przenoszą się na moje ciało. Henry układa karty kolorami w równych stosikach na stole. Nie mam pojęcia, co myślę o Dinnym i jego tajemnicy. Henry ukrywany w labiryntach zatoczek i wiejskich dróg; w przyczepach, samochodach kempingowych, wozach cygańskich i ciężarówkach; niby niedaleko, lecz poza zasięgiem poszukiwań, prowadzonych w czystych i schludnych wioskach. To mnie przerasta. Nie umiem objąć tego umysłem. Rozstajemy się jakiś czas później, żeby położyć spać naszych podopiecznych. Dinny znika w ciemnościach z Henrym, ja wchodzę po schodach z Beth. Długo płakała i teraz jest spokojna. Myślę, że musi sobie wszystko na nowo poukładać w głowie – ja też musiałam – i potrzebuje na to trochę czasu. Ma szorstką skórę na twarzy. Nie jest po prostu czerwona ani podrażniona. Wydaje się nietknięta, jakby miała się dopiero ukształtować, jakby życie miało ją dopiero naznaczyć. Wrażliwa jak u dziecka. Mam nadzieję, że coś zostało starte z tej twarzy: dawna rezerwa, smutek i strach. Za wcześnie, by to ocenić. Naciągam jej koc aż pod brodę, tak jakbym była jej matką, a ona posyła mi kpiący półuśmiech. – Erico – mówi, wzdychając cicho. – Jak długo jesteś zakochana w Dinnym? – Co? – wzruszam jednym ramieniem, żeby ją zbyć, ale zbyt późno zdaję sobie sprawę, że to od niego przejęłam ten gest. – Nie zaprzeczaj. Masz to wypisane na twarzy. – Powinnaś już spać. To był ciężki dzień. – Jak długo? – nalega, chwytając mnie za rękę, kiedy odchodzę. Patrzę na nią. W tym świetle jej spojrzenie jest nieprzeniknione. Nie mogę skłamać, ale nie umiem jej odpowiedzieć.

– Nie wiem – mówię krótko. – Nie wiem, czy jestem w nim zakochana. – Podchodzę sztywno do drzwi, mam wrażenie, że zdradza mnie każdy krok, każdy najdrobniejszy ruch. – Erico! – Co? – Ja... ucieszyłam się, kiedy powiedziałaś, że nie pamiętasz, co się stało. Nie chciałam, żebyś sobie przypomniała. Byłaś jeszcze taka mała... – Nie aż tak mała. – Ale wystarczająco. To nie była twoja wina, mam nadzieję, że o tym wiesz. Na pewno wiesz. Nie chciałam, żebyś sobie przypomniała, bo bardzo się wstydziłam. Nie tego, że rzuciłam w niego kamieniem, tylko że uciekłam. Zostawiłam go tam i nic nie powiedziałam mamie ani tacie. Nie wiem, dlaczego. Nie wiem, dlaczego to zrobiłam! Nie potrafię tego zrozumieć! – To nie była... – Musiałam podjąć decyzję w ułamku sekundy. Do takiego wniosku doszłam z biegiem lat. Podejmujesz decyzję w ułamku sekundy, a kiedy klamka zapadnie, nie możesz się już wycofać. Jeśli popełnisz błąd, to czy stawisz temu czoła, czy uciekniesz przed odpowiedzialnością? Ja uciekłam. Zawiodłam. – Nie zawiodłaś, Beth. – Owszem, tak. Ty zawsze robiłaś to, co ja. Ja podejmowałam decyzje, ja byłam starsza. Gdybym od razu się przyznała, mógłby przeżyć. – Przecież przeżył! – Mógłby żyć normalnie. Nie ucierpieć tak mocno... – Beth, to nie ma sensu. On przeżył. Nie da się już tego cofnąć. Proszę, przestań się tym zadręczać. Byłaś jeszcze dzieckiem.

– Kiedy pomyślę o Mary, o Cliffordzie... – Łzy znów napływają jej do oczu, zaczynają ciec po twarzy. Nie wiem, co na to odpowiedzieć. Clifford i Mary. Im zrujnowało to życie bardziej niż nam. Myśl o nich ściska mi serce niczym ołowiana obręcz. Budzę się w ciemności przed świtem i po cichu przemykam do kuchni. Ogarnia mnie dziwny stan, jestem równocześnie wyczerpana i podekscytowana. Parzę kawę i piję mocny, zbyt gorący płyn. Mimo skarpetek lodowacieją mi stopy od stania na zimnej podłodze. Mały zegar na mikrofalówce pokazuje wpół do ósmej. W domu panuje cisza, jeśli nie liczyć trzasku ogrzewania, które przegrywa z pogodą. Biorę wczorajszą gazetę, wpatruję się w nią nierozumiejącym wzrokiem, nie udaje mi się rozwiązać krzyżówki. Kofeina pobudza mój umysł, ale nie pomaga mi myśleć. Czy możemy nie powiedzieć rodzicom Henry’ego, że on żyje? Jak mogłybyśmy to zataić? Musimy im powiedzieć. Ale wtedy będą się chcieli dowiedzieć, co się stało. A Clifford zażąda sprawiedliwości. Takiej, jaką uzna za stosowne. Będzie chciał wnieść oskarżenie przeciwko Dinsdale’om za porwanie i odmowę pomocy medycznej. Prawdopodobnie pozwałby też Beth i mnie, chociaż to byłoby trudniejsze. Może oskarżyłby nas o spowodowanie ciężkich obrażeń fizycznych. Udaremnianie prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Nie mam pojęcia, jakie zarzuty można postawić dzieciom. Ale widzę wyraźnie, jak pastwi się nad naszą trójką. Więc jak możemy im o tym powiedzieć? Na zewnątrz powoli się przejaśnia. O dziesiątej schodzi Beth, gotowa do wyjścia. Staje w drzwiach z torbą na ramieniu. – Jak się czujesz? – pytam. – Chyba... dobrze. Muszę jechać. Maxwell podrzuca mi Eddiego jutro po lunchu, a nic nie jest przygotowane i... i muszę

iść do fryzjera, zanim przyjedzie. Będzie ze mną aż do środy, wtedy wraca do szkoły. – Aha. Myślałam... myślałam, że o tym porozmawiamy? O Henrym? Kręci przecząco głową. – Nie jestem jeszcze gotowa o tym rozmawiać. Jeszcze nie teraz. Ale czuję się lepiej. – To dobrze. Cieszę się, Beth. Naprawdę. Bardzo bym chciała, żebyś mogła zostawić to wszystko za sobą. – Ja też tego chcę – mówi weselszym, niemal radosnym głosem i uśmiecha się, gotowa odejść. Energicznie podnosi torbę. – Tylko że... nie wiem, co z Cliffordem i Mary. Czy powinnyśmy im powiedzieć... – dodaję. Beth rzednie mina. Wydaje mi się, że jej umysł pracuje tak samo jak mój, tyle że mam nad nią kilka godzin przewagi. Oblizuje wargi, szybko, nerwowo. – Muszę już jechać. Ale szczerze mówiąc, Rick, myślę, że nie powinnam decydować o tym, co będzie dalej. Nie mam do tego prawa. Nie chcę go mieć. Już dość go skrzywdziłam. Jego i ich oboje. Żadna z moich sugestii nikomu nie pomoże. – Przez jej twarz znów przemykają cienie. – Nie przejmuj się tym, Beth. Coś wymyślę. – Mój głos brzmi tak pewnie. Uśmiecha się do mnie, świetlista i piękna jak motyl, który właśnie wykluł się z kokonu. Podchodzi bliżej i ściska mnie. – Dziękuję, Erico. Tyle ci zawdzięczam – mówi. – Przestań – kręcę głową. – Jesteś moją siostrą. Przytula mnie ze wszystkich sił, jakie drzemią w jej drobnym ciele. Kiedy wsiadamy do samochodu, z szarego nieba zaczyna padać deszcz ze śniegiem. Zapalam silnik, ale zza drzew

wyłania się Dinny i stuka w szybę. – Miałem nadzieję, że was złapię. Spodziewałem się, że dziś wyjedziesz – mówi do Beth. W jego głosie słychać lekką naganę, ale to wystarcza, by jej czoło przecięła zmarszczka. – Beth musi zdążyć na pociąg – mówię. Dinny spogląda na mnie i kiwa głową. – Słuchaj, Beth, chciałem tylko powiedzieć... ja po prostu... kiedy wczoraj wieczorem powiedziałem, że go zabiłaś, nie chodziło mi o to, że... że zrobiłaś to celowo czy coś takiego – mówi. – Dawniej pytałem rodziców, czemu Henry jest takim draniem. Dlaczego znęca się nad innymi, dlaczego tak wszystkich nienawidzi... A oni stale mi powtarzali, że jeśli dzieci tak się zachowują, to znaczy, że są nieszczęśliwe. Z jakiegoś powodu przepełnia je strach i złość, które wyładowują na innych ludziach. Oczywiście, wtedy im nie uwierzyłem. Myślałem, że jest po prostu wrednym dzieciakiem. Ale teraz w to wierzę. To prawda. Henry nie był wtedy szczęśliwy, a teraz – teraz jest. To najszczęśliwszy, najspokojniejszy człowiek, jakiego znam. I po prostu... po prostu pomyślałem, że powinnaś o tym wiedzieć. – Dinny przełyka ślinę, kiwa głową i odchodzi od samochodu. – Dziękuję – mówi Beth. Nie może mu spojrzeć w oczy, ale się stara. – Dziękuję za to, co zrobiłeś. Za to, że nikomu nie powiedziałeś. – Nigdy nie zrobiłbym niczego, co mogłoby cię skrzywdzić, Beth – odpowiada cicho Dinny. Kostki moich zaciśniętych na kierownicy dłoni są białe. Beth kiwa głową ze spuszczonymi oczami. – Wrócisz tu jeszcze? – pyta Dinny. – Być może. Chyba tak. Kiedyś, w przyszłości – odpowiada.

– W takim razie do zobaczenia, Beth – mówi Dinny ze smutnym uśmiechem. – Do widzenia, Dinny – szepcze Beth. Dinny klepie w dach samochodu, a ja posłusznie odjeżdżam. Widzę go w lusterku wstecznym: ręce w kieszeniach, ciemne oczy w ciemnej twarzy. Stoi tak, dopóki nie znikniemy z widoku. Dziś sobota, trzeci stycznia. W poniedziałek większość ludzi wraca do pracy. Zadzwonię do rodzinnego prawnika Calcottów, niejakiego pana Dawlisha z Marlborough, żeby mu powiedzieć, że może wystawić Storton Manor na sprzedaż. Teraz, kiedy znów jestem w stanie działać, muszę podjąć wiele decyzji. Niczego już nie brakuje, nie ma żadnych szczelin do wypełnienia, nie zostały mi żadne wymówki. Krążę po domu w ciszy. Nie potrzebuję do towarzystwa radia ani telewizji. Nie nucę, staram się nie trzaskać drzwiami, stąpam delikatnie. Nie chcę, by cokolwiek zakłócało czysty głos prawdy, rozbrzmiewający w mojej głowie. Mogłabym tu zostawić to wszystko – wielką choinkę i ostrokrzew, który spryskałam złotą farbą. Mogłyby tu zostać, pokrywając się kurzem i pajęczynami, aż w końcu dom aukcyjny wysłałby kogoś po najlepsze rzeczy, a ekipa od przeprowadzek wyniosłaby resztę. Pozostałości dziwnego Bożego Narodzenia, spędzonego w stanie zawieszenia. Ale nie mogę znieść myśli, że mogłyby tu zostać okruchy naszego życia, tak jak ogryzek po jabłku Meredith w koszu na śmieci w salonie. Porzucone i odrażające. Zajęcie dobrze mi robi. Dzięki niemu nie przytłaczają mnie myśli. Zatrzymam tylko trzy rzeczy: teczkę Caroline z listami, jej nowojorski portret i gryzak Kosy. Reszta mnie nie interesuje. Zdejmuję z choinki świecidełka i łańcuchy. Wyciągam resztki świątecznych zapasów z lodówki i spiżarni, a potem rozrzucam

na trawniku wszystko, co mogłoby smakować ptakom i lisom. W jednej z szuflad w komórce znajduję obcęgi, wspinam się z nimi na schody, w miejsce, gdzie choinka przymocowana jest do barierki, i przecinam drut. – Uwaga, drzewo! – ostrzegam pusty hall. Choinka powoli osuwa się na jeden bok, a potem pada na podłogę jak stary pies. Delikatny, stłumiony trzask mówi mi, że nie znalazłam wszystkich ozdób. Suche igły spadają z gałęzi kaskadami, zasypując posadzkę. Wzdychając, przynoszę szufelkę i zmiotkę i zaczynam je gonić po podłodze. Nie mogę się powstrzymać od marzeń o wspólnym życiu z Dinnym. Wyobrażam sobie, że z nim zostaję. Śpię na wąskiej pryczy z tyłu ambulansu, gotuję śniadanie na maleńkim piecyku, a może nawet pracuję w każdym kolejnym miasteczku. Krótkie umowy, zastępstwa. Korepetycje. Tak jakby ktoś chciał zatrudnić nauczycielkę bez stałego adresu. Wyobrażam sobie, jak co noc leżę blisko niego, wsłuchana w bicie jego serca, jak budzi mnie swoim dotykiem. Pukanie do drzwi. Głos Dinny’ego wyrywa mnie z zadumy. – Przeszkadzam? – Wysuwa głowę zza drzwi. – Nie, świetnie trafiłeś. Pomożesz mi wyciągnąć z domu choinkę – uśmiecham się i wstaję z grymasem. – Za dużo czasu spędziłam na kolanach. I to z nieodpowiednich powodów – mówię mu. – Tak? A jakie powody są odpowiednie? – pyta Dinny z łobuzerskim uśmiechem, od którego robi mi się gorąco. – Modlitwa, oczywiście – odpowiadam niewinnie, a on chichocze. Podaje mi kopertę. – Proszę. To kartka od Honey. Podziękowanie za twoją pomoc tamtej nocy i za kwiaty. – Wyjmuje z kieszeni gumkę,

którą przytrzymuje w zębach, gdy zgarnia włosy z twarzy i ściąga je w tył. – Och, to nie było konieczne. – Wiesz, kiedy wyszłaś od naszej mamy, zdała sobie sprawę, że nigdy tak naprawdę ci nie podziękowała. A teraz, kiedy jej hormony przestały szaleć, chyba zaczyna rozumieć, jaka była nieprzyjemna przez kilka ostatnich tygodni. – Miała swoje powody. Przeżywała trudny okres. – Nie ułatwiła sobie tego. Ale teraz wszystko idzie dobrze. – No dobrze, łap się za gałąź. – Otwieram oba skrzydła drzwi, a potem chwytamy choinkę za najniższe gałęzie i ciągniemy ją po podłodze. Zostawia za sobą zielony ślad igieł. – Może nie trzeba było zamiatać przed wyniesieniem choinki? – zauważa Dinny. – Możliwe – przyznaję. Zostawiamy drzewo na podjeździe, strząsamy igły z dłoni. Na zewnątrz wszystko ugina się pod ciężarem ściekającej wody. Drzewa pokrywają ciemne smugi, jak pot na rozgorączkowanym ciele. Gawrony skrzeczą z drugiego końca ogrodu. Ich bezcielesne głosy odbijają się echem od domu i wracają z metalicznym pogłosem. Mam wrażenie, że omiatają nas spojrzenia ich surowych oczu, przypominających metalowe paciorki. Moje serce bije rekordy prędkości. Nie mogę zebrać myśli. Patrzę na Dinny’ego, nagle onieśmielona. Nie potrafię nazwać tego, co jest między nami, nie umiem nadać temu kształtu. – Przyjdź dziś na kolację – mówię. – Ok. Dzięki – odpowiada. * Przygotowałam posiłek z jadalnych resztek znalezionych

w spiżarni, lodówce i zamrażarce. To już ostatni raz. Resztę wyrzucę. Stare puszki sosów w proszku, biszkopty dla psów, słoiki melasy z pokrywkami przeżartymi rdzą, saszetki beszamelu instant. Już za chwilę posiadłość przestanie być domem, a stanie się nieruchomością. Powiedziałam Dinny’emu, że jeśli chce, może przyjść z Harrym. Wydawało mi się, że tak trzeba. Mam wrażenie, że powinnam jakoś uczestniczyć w opiece nad nim. Ale Dinny musiał to wyczuć, bo zmarszczył czoło. O siódmej przychodzi sam. W drzewach za jego plecami huczy puszczyk, zapowiadając jego nadejście. Jest spokojna noc, zimna i wilgotna niczym kamień na brzegu rzeki. – Wydaje mi się, że Beth poczuła się trochę lepiej – mówię, otwierając butelkę wina i napełniając do pełna dwa kieliszki. – Dzięki, że powiedziałeś... to, co powiedziałeś. Że Henry jest szczęśliwy. – Powiedziałem prawdę – odpowiada Dinny, upijając łyk. Zanurza w kieliszku dolną wargę, która barwi się szkarłatem. Wiedział o tym przez cały czas. Przez te wszystkie lata. Dlatego nie rozumie, jak się teraz czuję – kiedy spoglądam w dół i odkrywam, że straciłam grunt pod nogami. – Co to właściwie jest? – pyta, przesuwając jedzenie widelcem po talerzu. – Kurczak po prowansalsku. A to pierogi z serem. Sałatka z fasoli i szpinak z puszki. A czemu pytasz? Coś nie tak? – Nie, wszystko w porządku – uśmiecha się i zaczyna jeść bohatersko. Nabieram na widelec kawałek pierożka. Ma konsystencję plasteliny. – Co za paskudztwo. Przepraszam. Nigdy nie była ze mnie dobra kucharka – przyznaję. – Kurczak jest niezły – odpowiada dyplomatycznie Dinny.

Nie jesteśmy przyzwyczajeni do tego wszystkiego: do wspólnych posiłków, towarzyskich pogaduszek. Do samej myśli o byciu razem w tej nowej rzeczywistości. Zapada milczenie. – Mama powiedziała, że byłeś wtedy zakochany w Beth. Czy to dlatego nikomu nie powiedziałeś, co naprawdę się stało? Żeby chronić Beth? Dinny wolno przeżuwa, przełyka. – Mieliśmy po dwanaście lat, Erico. Ale to prawda, nie chciałem na nią skarżyć. – Nadal ją kochasz? – Nie chcę tego wiedzieć, ale muszę zapytać. – Nie jest już tą samą osobą. – Spuszcza wzrok, marszczy czoło. – A ja? Nadal jestem taka sama? – Raczej tak – Dinny uśmiecha się. – Uparta jak zawsze. – Wcale nie chcę taka być – mówię. – Chcę tylko zrobić to, co trzeba. Po prostu chciałabym... chciałabym, żeby wszystko było dobrze. – Zawsze tego chciałaś. Ale życie nie jest takie proste. – Nie jest. – Wracasz do Londynu? – Raczej nie. Nie, nie wracam. Nie jestem pewna, dokąd iść. – Mówiąc to, nie mogę się powstrzymać i spoglądam na niego pytająco. Patrzy na mnie spokojnie, ale nie odpowiada. – Clifford narobi kłopotów – mówię w końcu. – Jeśli im powiemy. Wiem, że tak będzie. Ale nie jestem pewna, czy mogłabym żyć z tym, co wiem, utrzymując jego i Mary w przeświadczeniu, że Henry nie żyje. – Nie poznaliby go teraz, Erico – odpowiada poważnie Dinny. – On nie jest już ich synem.

– Oczywiście, że jest ich synem! Kim innym miałby być? – Jest ze mną już tak długo. Dorastałem z nim. Widziałem, jak ja się zmieniam... ale Harry pozostał taki sam. Jakby zatrzymał się na tym dniu, kiedy trafił go kamień. Pytasz, kim miałby być – moim bratem. Teraz należy do mojej rodziny. – Wszyscy jesteśmy jedną rodziną, pamiętasz? I to pod wieloma względami. Mogliby ci pomóc w opiece nad nim... ja też mogłabym ci pomóc. Pomóc... finansowo albo... W końcu to ich syn, Dinny. On nie umarł! – Umarł. Ich syn umarł. Harry to nie Henry. Odebraliby mu wszystko, co zna. – Mają prawo się o nim dowiedzieć. – Kręcę głową, nie mogę tego tak zostawić. – Jak to sobie wyobrażasz: Harry mieszka z nimi i prowadzi zwyczajne życie albo trafia do jakiejś instytucji, gdzie mogą go odwiedzać, kiedy mają na to ochotę, a przez resztę czasu siedzi przed telewizorem? – To by wcale tak nie wyglądało! – Skąd wiesz? – Po prostu... kiedy pomyślę, jak musieli się czuć przez ten cały czas... Milczymy przez dłuższą chwilę. – Nie podejmę żadnej decyzji bez ciebie – mówię mu. – Znasz moje zdanie – odpowiada Dinny. – Jeśli go teraz zobaczą, nie przyniesie im to nic dobrego. A my nie potrzebujemy żadnej pomocy. Kręci głową ze smutkiem. Nie mogę znieść myśli, że Dinny’emu jest przeze mnie smutno. Wyciągam rękę przez stół, splatam palce z jego palcami. – To, co zrobiłeś, dla nas, dla Beth; to, że wziąłeś na siebie winę... to wspaniała rzecz, Dinny. Zrobiłeś coś wspaniałego –

mówię cicho. – Dziękuję. – Zostaniesz? – pytam go późnym wieczorem. Nie odpowiada, ale wstaje i czeka, bym pokazała mu drogę. Nie zabiorę go do pokoju Meredith. Wybieram pokój gościnny na najwyższym piętrze, na poddaszu, gdzie pościel, której od dawna nie ogrzewały ludzkie ciała, zionie chłodem, a deski na podłodze skrzypią nam pod stopami. Cisza sprawia, że milkniemy, a noc za pozbawionym zasłon oknem obrysowuje nas srebrzystoszarą poświatą, kiedy się rozbieramy. Mam gęsią skórkę w miejscach, gdzie mnie dotyka, maleńkie włoski prężą się, by go dosięgnąć. Jest taki ciemny w tym monochromatycznym świetle, jego twarz skrywa cień, którego nie umiem przeniknąć. Całuję go, przyciskam wargi do jego warg, wpijam się w nie. Chcę, żeby nie dzielił nas najmniejszy skrawek przestrzeni, chcę przywrzeć do jego ciała całym ciałem. Owinąć się wokół niego jak bluszcz, jak lina, wiążąc nas ze sobą. Nie ma żadnych tatuaży, kolczyków, blizn. Jest nienaruszony, doskonały. Czuję na plecach jego szorstkie dłonie. Wsuwa jedną w moje włosy, odchyla mi głowę. Zamykam oczy i patrzę ciałem – czuję każdy pewny ruch jego rąk, ciepłe muśnięcia jego oddechu, jego ciężar na mnie. Wysuwam mu łokcie spod ciała. Chcę, żeby przykrył mnie całą, żeby mnie przygniótł. Nie ma już w nim dystansu, wątpliwości, oporów. Inaczej marszczy czoło, kiedy wsuwa mi dłonie pod biodra, unosi mnie, dopasowuje do swojego ciała mocnymi pchnięciami. Chcę wyryć ten moment w pamięci, zatrzymać go na zawsze w tym pokoju; zachować jego smak na języku, przeciągnąć każdą sekundę w nieskończoność. Słony pot na jego górnej wardze, urywane słowa wymamrotane w moje włosy. Nie chcę niczego więcej. – Mogłabym z tobą zostać – mówię później, leżąc z ufnie

zamkniętymi oczami. – Mogłabym zostać i pomagać ci z Harrym. Ja wszędzie znajdę pracę. Nie powinieneś sam go utrzymywać. Mogłabym pomagać. Mogłabym z tobą zostać. – I podróżować przez cały czas, tak jak my? – Czemu nie? W końcu jestem teraz bezdomna. – Bezdomność ci nie grozi. Nie wiesz, o czym mówisz. Jego palce oplatają moje ramię, pachną mną. Wtulam się w niego, opieram policzek na suchej, rozgrzanej skórze. – Właśnie że wiem. Nie chcę wracać do Londynu i nie mogę zostać tutaj. Jestem do twojej dyspozycji – mówię, a brzmi to tak absurdalnie, że wyrywa mi się chichot. Ale Dinny się nie śmieje. Czuję, jak rośnie w nim napięcie, i zaczyna mnie to niepokoić. – To znaczy... nie chcę ci się narzucać – dodaję pośpiesznie. Gdyby chciał odejść, nie mogłabym go powstrzymać. Wzdycha, odwraca głowę, żeby wycisnąć pocałunek na moich włosach. – Całkiem przyjemne było to narzucanie, Maleństwo – uśmiecha się. – Prześpijmy się z tym. Zdecydujemy jutro. – Mówi to tak delikatnie, tak cicho, że muszę odcyfrować słowa ze szmeru w jego piersi pod moim uchem, z głębokiego, kategorycznego pomruku. Słyszę jeszcze, jak jego oddech uspokaja się, zwalnia, wyrównuje. Potem zasypiam. Budzę się sama. Niebo jest płaskie, matowobiałe, a przez drzewa siąpi mżawka. Za oknem na bezlistnej gałęzi siedzi gawron z nastroszonymi od zimna piórami. Nagle ogarnia mnie tęsknota za latem. Za ciepłem i suchą ziemią, za rozległym horyzontem. Przesuwam dłonią po tej stronie łóżka, po której leżał Dinny, kiedy zasnęłam. Pościel jest chłodna. Na poduszce

nie ma wgłębienia, echa po jego głowie. Mogło mi się to wszystko przyśnić. Ale to nie był sen. To nie był sen. Nie pobiegnę tam. Nie będę niespokojna. Zmuszam się, żeby wciągnąć ubranie i zjeść na śniadanie płatki z resztką mleka. Dziś muszę zrobić zakupy albo wyjechać. Ciekawe, co wybiorę. Idę przez rozmokły trawnik. Moje kalosze ślizgają się na wodzie, grzęzną w martwych liściach. Czuję się rześka, pełna energii. Chyba nie powinnam, skoro wciąż jeszcze nie podjęłam decyzji, które należy podjąć, ale może wreszcie jestem na to gotowa, może stąd to uczucie. Niosę pudełko z rzeczami dla Harry’ego. Znalazłam je w kilku szufladach w piwnicy i zamierzałam wszystkie wyrzucić, ale zorientowałam się, że mogą się mu spodobać. Zepsute radyjko Sony, stare latarki, baterie, żarówki i małe metalowe przedmioty niewiadomego przeznaczenia. Grzechoczą w kartonie, który trzymam pod pachą. Plecy mnie bolą od ciężaru Dinny’ego, napierającego na moją miednicę. Przeszywa mnie dreszcz, rozkoszuję się tym wspomnieniem w ciele. Długo stoję na środku polany, a deszcz zaczyna przemaczać pudełko, które mam w rękach. Przyczepy zniknęły, nie ma też psów ani słupów dymu. Wszyscy wyjechali, zostawiając mnie samą na pustej polanie, naznaczonej śladami stóp i kół. Ja też jestem naznaczona jego śladami. Jego zdobyciem i utratą. Mój zaginiony kuzyn, mój bohater z dzieciństwa. Mój Dinny. Wokół panuje idealny spokój i cisza. Wiatr milczy. Na ścieżce z wioski słyszę samochód, opony chlupią w kałużach. Nie znam jego numeru telefonu ani adresu e-mail, nie mam pojęcia, dokąd pojechał. Odwracam się powoli za siebie, w nadziei, że coś – albo ktoś – tam na mnie czeka.

Dziedzictwo 1911–... Ostatnie dziecko Caroline przyszło na świat w tysiąc dziewięćset jedenastym, na długo po tym, jak mieszkańcy Storton Manor pożegnali się z nadzieją na spadkobiercę. Wcześniej były dwie inne ciąże, obie bardzo wyczekiwane, ale ciało Caroline odrzuciło dzieci, zanim miały szansę się rozwinąć. Dziewczynka urodziła się w sierpniu. To było długie, gorące lato, jakiego nie pamiętali najstarsi miejscowi. Caroline zalewała się potem, kiedy powłócząc nogami, sunęła do ogrodu, by drzemać w cieniu na spuchniętym brzuchu. Czasami panował taki skwar, że balansując na granicy snu, wyobrażała sobie, że jest w hrabstwie Woodward i siedzi na werandzie, wyglądając na dziedziniec, czekając, aż Corin wróci do domu. Kiedy podchodził do niej służący albo mąż, przez chwilę patrzyła na nich zaskoczona, zanim przypomniała sobie, kim są i gdzie się znajduje. Ogród zbrązowiał pod bezlitosnym słońcem. Tommy Westenfell, chłopiec z wioski, utonął w stawie na deszczówkę. Stopy zaplątały mu się w wodorosty na dnie. Zrozpaczony ojciec znalazł go po wielu godzinach, bladego i nieruchomego, z przymrużonymi oczami. Pani Priddy źle się poczuła, wracając od rzeźnika z całym udźcem baranim, i musiała przez trzy dni leżeć w łóżku, bo na jej skórze pojawiły się purpurowe plamy. Estelle i Liz, pulchna następczyni Cass, ciężko pracowały, żeby ją zastąpić, a ich fartuszki przesiąkały potem. Wszędzie unosił się zapach spalonej ziemi, potu i gorącego, suchego powietrza. Kamienne płyty na tarasie parzyły Caroline w stopy przez kapcie. Henry Calcott, który w owym czasie czuł się już

nieswojo w towarzystwie własnej żony, pozostał w domu na tyle długo, by być świadkiem narodzin dziecka, a potem wyjechał z Wiltshire odwiedzić przyjaciół nad morzem w Bournemouth. Poród był długi i mozolny, pod koniec Caroline popadła w delirium. Lekarz poił ją przez rurkę wepchniętą jej do gardła, a ona patrzyła na niego z łóżka przerażonym, nierozumiejącym wzrokiem. Liz i Estelle zajmowały się dzieckiem przez kilka pierwszych dni, na zmianę zmieniając kompresy na ciele pani, żeby ją ochłodzić. Caroline doszła w końcu do siebie, ale kiedy służące przyniosły jej dziecko, obrzuciła je beznamiętnym spojrzeniem i odwróciła głowę. Nie chciała go karmić. Dziewczynce znaleziono mamkę w wiosce, a Caroline, która chciała się upewnić, czy córka przeżyje, zanim pozwoli sobie ją pokochać, z biegiem miesięcy, a potem lat przekonała się, że czekała z tym zbyt długo. Nie czuła się jej matką, nie mogła obdarzyć jej miłością. Dziewczynka ukończyła dwa lata, zanim otrzymała imię. Przez cały ten czas Estelle, Liz i mamka nazywały ją Augustą, ale pewnego dnia Caroline bez emocji zajrzała do jej łóżeczka i oznajmiła, że będzie się nazywać Meredith, po babci. Meredith była samotnym dzieckiem. Nie miała rodzeństwa, z którym mogłaby się bawić, a nie wolno jej było się bawić z dziećmi ze wsi, biegającymi po polach i ścieżkach wokół posiadłości. Dom popadał w ruinę, a wioska Barrow Storton zamieniła się w smutne, ciche miejsce, bo większość młodych mężczyzn poszła walczyć i umierać na kontynencie. Henry Calcott przebywał głównie w mieście, gdzie jego zamiłowanie do hazardu pochłaniało tyle pieniędzy, że zwolniono część służby, w tym Liz i pomywaczkę. Dom prowadziła pani Priddy, mając tylko Estelle do pomocy. Gospodyni była miła dla Meredith, pozwalała jej wyjadać resztki ciasta i trzymać

w zagrodzie za kuchennymi drzwiami królika, którego dziewczynka karmiła marchewkami i strzępiastymi liśćmi sałaty. Rankiem pięć razy w tygodniu przychodził nauczyciel, który uczył ją pisania, muzyki, robótek ręcznych i dobrych manier. Meredith nienawidziła i lekcji, i nauczyciela. Kiedy tylko mogła, wymykała się do ogrodu. Ale Meredith tęskniła do swojej matki. Caroline straciła już wtedy kontakt z rzeczywistością. Wiele godzin przesiadywała w białej sukni przy oknie albo na trawniku, wpatrzona w coś, co widziała tylko ona sama. Kiedy Meredith próbowała się do niej przytulić, tolerowała to przez chwilę, a potem wyplątywała się z objęć dziecka, mówiąc, żeby poszło się pobawić. Pani Priddy napominała ją, żeby nie przemęczała matki, a Meredith wzięła sobie jej słowa do serca, obawiając się, że jest w jakiś sposób odpowiedzialna za stałą ospałość i apatię mamy. Dlatego trzymała się od niej z dala, sądząc, że dzięki temu mama przestanie być taka zmęczona i zacznie wstawać, uśmiechać się i bardziej ją kochać. Bawiła się sama, podpatrując zaloty gołębi na dachu. Obserwowała, jak z żabiego skrzeku w sadzawce wykluwają się kijanki. Obserwowała, jak kuchenne koty gonią bezbronne myszki i pochłaniają je kilkoma kłapnięciami. I obserwowała zza drzew Dinsdale’ów na polanie. Obserwowała ich, kiedy tylko mogła, ale była zbyt nieśmiała, żeby sama się im pokazać. Dinsdale’owie mieli troje dzieci: maleńkie niemowlę, przenoszone w nosidełku na plecach matki, córeczkę starszą od Meredith o kilka lat, z takimi samymi żółtymi włosami jak jej mama, i syna, śniadego chłopca o oryginalnej urodzie, który chodził wszędzie z ojcem i bawił się z młodszą siostrzyczką, uśmiechając się szeroko, kiedy się z nią przekomarzał. Ich mama była ładna i zawsze radosna. Śmiała się z wybryków dzieci

i przytulała je do siebie. Ojciec wydawał się poważniejszy, co odpowiadało wyobrażeniom Meredith o ojcach, ale i on często się uśmiechał, otaczając synka ramieniem albo podrzucając córeczkę wysoko w powietrze, żeby posadzić ją sobie na barana. Meredith nie wyobrażała sobie, żeby jej ojciec mógł robić z nią coś takiego – na samą myśl czuła się nieswojo. Fascynowała ją ta rodzina, ale chociaż wszyscy byli szczęśliwi i promienni, wracała z tych ukradkowych wizyt przygnębiona i bliska łez. Nie uświadamiała sobie, że ta fascynacja bierze się z zazdrości i marzeń, by jej matka też ją tak przytulała. Pewnego dnia popełniła błąd. Matka siedziała na trawniku w swoim wiklinowym fotelu. Obok niej na stoliku stał nietknięty dzban lemoniady, a spragnione muchy nieustraszenie okupowały koronkową osłonę ozdobioną paciorkami. Meredith wyszła z lasu i wzdrygnęła się na widok mamy, natychmiast wygładzając spódniczkę i zakładając włosy za uszy. Matka nie podniosła wzroku, kiedy się do niej zbliżała, ale rzuciła córce blady uśmiech, gdy ta stanęła przed nią. – No i cóż, dziecko, gdzie dzisiaj byłaś? – zapytała delikatnym, oschłym głosem, który zdawał się dobiegać z daleka. Meredith podeszła bliżej i nieśmiało wzięła ją za rękę. – Rozglądałam się po lesie – odpowiedziała. – Może nalać ci lemoniady? – I co tam zobaczyłaś? – spytała matka, ignorując jej propozycję. – Widziałam Dinsdale’ów... – zaczęła Meredith, a potem zakryła usta dłonią. Pani Priddy ostrzegała, żeby nigdy nie wspominała o Dinsdale’ach przy matce, ale nie miała pojęcia, dlaczego ma tego nie robić. – Co takiego? – warknęła jej matka. – Przecież wiesz, że ci nie wolno! Mam nadzieję, że nie rozmawiałaś z tymi ludźmi?

– Nie, mamo – odpowiedziała cicho Meredith. Caroline osunęła się na krzesło, zaciskając usta w bladą kreskę. Meredith zebrała się na odwagę. – Mamo, ale dlaczego nie wolno mi się z nimi bawić? – Śmiałość tego pytania sprawiła, że serce waliło jej w piersiach jak oszalałe. – Bo to śmiecie! Cygańscy włóczędzy! To złodzieje i kłamcy! Nie są tu mile widziani, nie wolno ci się do nich zbliżać! Nigdy! Rozumiesz? – Matka wychyliła się błyskawicznie na krześle i chwyciła Meredith boleśnie za nadgarstki. Przestraszona dziewczynka skinęła głową. – Dobrze, mamo – wyszeptała. Nie są tu mile widziani. Meredith wzięła sobie te słowa do serca. Kiedy zobaczyła ich następnym razem, jej zazdrość przerodziła się w zawiść. Zamiast marzyć o wspólnej zabawie, zaczęła pragnąć, żeby przestali być tacy szczęśliwi. Obserwowała ich codziennie i każdego dnia rosła w niej złość i smutek, więc w końcu zaczęło jej się wydawać, że jest smutna przez Dinsdale’ów. Tak samo jak matka. Gdyby tylko zdołała zmusić ich do odejścia, pomyślała, mama by się ucieszyła. Wtedy na pewno by się ucieszyła. Pewnego parnego dnia w lecie tysiąc dziewięćset osiemnastego roku Meredith usłyszała, jak dzieci Dinsdale’ów bawią się nad stawem z deszczówką. Zakradła się bliżej przez las pełen plamek światła, a potem schowała za gładkim pniem buka i patrzyła, jak wskakują do wody i wyskakują z niej. Wyglądało to na świetną zabawę, chociaż Meredith nigdy w życiu nie pływała, więc nie mogła mieć pewności. Teraz jednak miała ochotę spróbować. Skóra swędziała ją od upału, a wizja, że mogłaby ją obmyć ta czysta, zimna woda, wydała jej

się tak kusząca, że straciła silną wolę. Dinsdale’owie wzbijali w powietrze skrzące, kryształowe kropelki, a Meredith poczuła, że zaschło jej w gardle. Skóra chłopca lśniła orzechowym połyskiem i była dużo ciemniejsza niż u jego siostry. Postrzępione włosy były kruczoczarne. Droczył się z dziewczynką i wciągał ją pod wodę, ale Meredith widziała, jak ukradkiem sprawdza, czy dziewczynka nadal się śmieje, zanim znów ją zanurzy. Wychyliła się, żeby lepiej ich widzieć, a potem zamarła. Dinsdale’owie ją zobaczyli. Najpierw chłopiec, który wyszedł ze stawu i stał na brzegu, podczas gdy woda ściekała mu strugami z krótkich spodenek, a potem dziewczynka, która podpłynęła zobaczyć, na co patrzy jej brat. – Cześć – powiedział do niej chłopiec, tak beztrosko i przyjaźnie, że Meredith wydało się, że serce pęknie jej w piersi. – Jak się nazywasz? Meredith była zdumiona, że nic o niej nie wie, skoro ona znała ich tak dobrze. Oburzyło ją, że nie mają pojęcia, kim ona jest. Stała bez ruchu, zadyszana, nie wiedząc, czy zostać, czy uciekać. – Meredith... – wyszeptała po długim, krępującym milczeniu. – Nazywam się Maria! – zawołała dziewczynka z wody, szaleńczo młócąc ramionami pod powierzchnią. – A ja Kosa. Chcesz popływać? Tu jest bezpiecznie – powiedział chłopiec. Oparł dłonie na biodrach i przyglądał się jej z głową przekrzywioną na bok. Jego mokra skóra lśniła mu w zgięciach ramion i nóg, a w oczach tańczyło rozświetlone światło wody. Meredith przez chwilę czuła się zbyt onieśmielona, żeby mu odpowiedzieć. Wydał się jej piękny i nie wiedziała, co powiedzieć.

– Kosa? Co to za imię? – zapytała wyniośle, wbrew sobie. – Moje – wzruszył ramionami. – Mieszkasz w tym dużym domu? – Tak – odpowiedziała, chociaż słowa wciąż przychodziły jej ciężko. – To jak – ciągnął Kosa po chwili – chcesz z nami popływać czy nie? Meredith poczuła, że pali ją twarz, więc spuściła brodę, żeby to ukryć. Nie wolno jej było pływać. Nigdy tego nie robiła, ale pokusa była zbyt silna, a poza tym – przekonywała samą siebie – przecież nikt się nie dowie. – Ja... nie umiem pływać – musiała przyznać. – To możesz brodzić w wodzie. Wyciągnę cię, jeśli wpadniesz – Kosa wzruszył ramionami. Meredith nigdy wcześniej nie słyszała słowa „brodzić”, ale wydawało jej się, że rozumie, o co chodzi. Usiadła na spękanej ziemi i ściągnęła buty palcami drżącymi z podekscytowania tym, że łamie zasady. Potem podeszła ostrożnie do brzegu. Tak naprawdę nie łamała żadnych zasad, powiedziała sobie. Nikt nie powiedział, że nie wolno jej brodzić. Ześlizgnęła się na ostatnim odcinku stromego brzegu i krzyknęła nerwowo, kiedy jej stopy zniknęły w wodzie. – Jaka zimna! – pisnęła, wdrapując się z powrotem na górę. Maria zachichotała. – Tylko na początku. Później robi się świetna! – obiecała. Meredith przesunęła się głębiej, zanurzając nogi aż po łydki. Lodowaty dotyk przenikał ją aż do kości, posyłając srebrzyste dreszcze przez jej ciało. Kosa wziął krótki rozbieg i z głośnym okrzykiem wskoczył na środek stawu, uginając kolana i obejmując je ramionami. Fala wody zakryła Marię i przemoczyła co najmniej sześć cali sukienki Meredith.

– Zobacz, co narobiłeś! – zawołała przestraszona, że pani Priddy albo jej matka zobaczą mokry materiał i wszystko się wyda. – Kosa! Przestań! – powiedziała pogodnie Maria, kiedy wynurzył się z pluskiem. – Zaraz wyschnie – rzucił chłopiec beztrosko. Włosy przylepiły mu się do szyi, gładkie jak sierść wydry. Obrażona Meredith wyszła z wody, usiadła na brzegu i wlepiła wzrok w stopy, które teraz były nie różowe, a białe. – Kosa, przeproś! – zażądała Maria. – Przepraszam, że zamoczyłem ci sukienkę, Meredith – wydukał Kosa, przewracając oczami w stronę siostry. Ale Meredith nic nie odpowiedziała. Siedziała tam, patrząc, jak pływają, ale jej ponury nastrój najwyraźniej zepsuł im zabawę, bo szybko wyszli z wody i wciągnęli resztę ubrań. – Chcesz przyjść do nas na herbatę? – zaprosiła ją Maria z nieco mniej serdecznym uśmiechem niż wcześniej. Kosa stał bokiem, gotów odejść. Z jego włosów kapała woda, mocząc mu koszulę, przylepiając ją do skóry. Meredith chciała na niego spojrzeć, ale nie udawało jej się wytrzymać spojrzenia chłopca. Pokręciła głową. – Nie wolno mi – powiedziała. – No chodź, Maria – zawołał Kosa z lekkim zniecierpliwieniem. – W takim razie do zobaczenia – Maria wzruszyła ramionami i pomachała lekko Meredith. Musiały minąć prawie dwie godziny, zanim gruba bawełniana sukienka całkiem wyschła. Przez ten czas Meredith ukrywała się na skraju ogrodu, gdzie mógł ją zauważyć tylko ogrodnik, który był bardzo stary i nie zwracał uwagi na nic poza

swoimi cukiniami. Przypominała sobie, jak brodziła w wodzie, jak Maria zaprosiła ją na herbatę i jak mokra czupryna Kosy lśniła w słońcu. Każde z tych wspomnień wzbudzało w niej uczucia zupełnie inne od wcześniejszej urazy. Sprawiały, że lekko podskakiwała i uśmiechała się z podekscytowaniem. Wyobrażała sobie, jak by to było, pójść na tę herbatę, zobaczyć wnętrze krytego wozu, który tyle razy obserwowała spomiędzy drzew, poznać złotowłosą i serdeczną matkę Marii i Kosy, która stale ich przytulała i wciąż się uśmiechała. „Jak się pani miewa, pani Dinsdale?” Ćwiczyła to zdanie pod nosem w bezpiecznym, cichym wnętrzu szklarni. Ale to bez wątpienia byłoby nieposłuszeństwo. Tak samo jak dzisiejsza rozmowa z Kosą i Marią, nawet gdyby zdołała się wytłumaczyć z brodzenia. Na samą myśl o tym, co by się stało, gdyby mama się dowiedziała, straciła dobry nastrój, a kiedy zawołano ją na herbatę, starała się być osowiała i małomówna, żeby z niczym się nie zdradzić. Przez wiele dni Meredith pochłaniały myśli i marzenia o Dinsdale’ach. Tak rzadko widywała inne dzieci – tylko kuzynów odwiedzających posiadłość albo dzieci innych gości, które przyjeżdżały na krótko, więc nie miała okazji lepiej ich poznać. Wiedziała, że powinna gardzić Cyganami, pamiętała, co powiedziała o nich mama, i najbardziej na świecie marzyła o tym, żeby ją zadowolić i uszczęśliwić, ale pokusa, by z kimś się zaprzyjaźnić, była nieodparta. Tydzień później, kiedy bawiła się w pasach cienia rzucanego przez ogromną żelazną bramę, zobaczyła Kosę i Marię na drodze do wioski. Nie zobaczyliby jej, gdyby ich nie zawołała. Przez chwilę stała rozdarta między pragnieniem, by znów z nimi porozmawiać, a świadomością, że nie powinna – a już na pewno nie przy bramie, którą widać było z domu, przez okna wychodzące na wschód. Zdesperowana wybrała rozwiązanie pośrednie i zaczęła

głośno śpiewać pierwsze, co przyszło jej do głowy – piosenkę, którą nuciła Estelle, rozwieszając pranie. – „Gdzie strumyk płynie z wolna, rozsiewa zioła maj!” – wrzasnęła, fałszując, przeskakując z jednego pasma cienia na drugi. Kosa i Maria odwrócili się i podeszli do bramy. – Cześć – powitała ją Maria. – Co robisz? – Nic – odpowiedziała Meredith, a serce tłukło się jej w piersi. – A wy? – Idziemy do wioski po chleb i wołowinę na podwieczorek. Chcesz iść z nami? Jeśli znajdziemy pęknięty bochenek, zostanie nam pół pensa na cukierki – uśmiechnęła się Maria. – Niekoniecznie – uściślił Kosa. – Jeśli nam wystarczy pieniędzy, to mamy jeszcze kupić masło, pamiętasz? – Ojej, przecież nigdy nie wystarcza nam na masło – Maria zlekceważyła uwagę brata. – Musicie sami chodzić po zakupy? – zapytała Meredith ze zdumieniem. – No jasne, głuptasie! A kto miałby po nie pójść? – zaśmiała się Maria. – Tobie pewnie wszystko kupują służący, co? – zapytał Kosa z kpiną w głosie. Meredith przygryzła wargę, jej policzki zalał gniewny rumieniec. Bardzo rzadko chodziła do wsi. Kilka razy towarzyszyła pani Priddy albo Estelle w jakichś sprawunkach, ale tylko wtedy, gdy ojca nie było w domu, a matka leżała chora i nie mogła się o tym dowiedzieć. – To idziesz z nami? – Nie wolno mi – powiedziała smutno Meredith. I zarumieniła się jeszcze mocniej. Kosa przechylił głowę na bok, a w oku zabłysł mu złośliwy

ognik. – Coś sporo rzeczy ci nie wolno – zauważył. – Cicho bądź! To nie jej wina – napomniała go Maria. – No dalej, chodź z nami! Chyba że się boisz? – uniósł brew. Meredith patrzyła na niego wyzywająco. – Wcale nie! Tylko... – zawahała się. Miał rację, bała się. Bała się, że wszystko się wyda, bała się burzliwego temperamentu matki. Ale tak łatwo byłoby wymknąć się i wrócić niezauważenie. Musiałaby mieć prawdziwego pecha, żeby zostać przyłapana na tym oburzającym zachowaniu. – Tchórz, tchórz, tchórzliwy tchórz! – zanucił cicho Kosa. – Nie słuchaj go – poradziła jej Maria. – Chłopcy są głupi. – Ale Meredith słuchała i naprawdę chciała zaimponować temu czarnookiemu chłopakowi i zaprzyjaźnić się z jego siostrą; chciała być tak samo wolna jak oni, móc wszędzie chodzić, kupować słodycze w wiosce i chleb na podwieczorek. Brama Storton Manor nad jej głową zdawała się coraz wyższa i bardziej ponura. Drżąc ze zdenerwowania, sięgnęła do zasuwy, uchyliła jedno skrzydło i wymknęła się na ścieżkę. Kosa puścił się do przodu, a Maria i Meredith szły obok siebie, zrywając dzikie kwiaty z żywopłotów i przerzucając się pytaniami – jak się mieszka w wozie i jak się mieszka w posiadłości, ilu pracuje tam służących i jak się nazywają, dlaczego Meredith nie chodzi do szkoły, jak jest w szkole i co się tam robi. We wsi przystanęli przy drzwiach do szopy kowala i patrzyli, jak przyciska rozgrzaną żelazną podkowę do końskiego kopyta wielkości talerza. Owiała ich chmura gryzącego dymu, ale koń nawet nie mrugnął. – Czy jego to nie boli? – zapytała Meredith. – Pewnie, że nie. Nie bardziej niż ciebie obcinanie włosów

– wzruszył ramionami Kosa. – Zmiatać mi stąd, zasłaniacie światło – powiedział stary, siwy kowal o surowym spojrzeniu, więc poszli dalej do sklepu spożywczego. Kupili pęknięty bochenek i słoik wołowiny, a chociaż pieniędzy zostało im tylko na dwie cukrowe myszki, pani za ladą uśmiechnęła się do Meredith i dała im trzecią. – Rzadko widujemy panienkę w wiosce, panienko Meredith – powiedziała, a Meredith wstrzymała oddech. Skąd ta kobieta znała jej imię? Czy powie pani Priddy? Pobladła, a do oczu napłynęły jej łzy strachu. – Spokojnie, spokojnie. Proszę się tak nie bać! Nie zdradzę panienki tajemnicy – zapewniła kobieta. – Dziękujemy, pani Carter! – zawołała pogodnie Maria, a potem wyszli na zewnątrz zjeść swoje słodycze. – Dlaczego nie wolno ci chodzić do wsi? Przecież nic ci tu nie grozi – zapytał Kosa, kiedy stanęli przy stawie, by popatrzeć na leniwie pływające kaczki. Usiedli na trawie, a Meredith skubała swoją myszkę, żeby starczyła jej na dłużej. Tak rzadko dostawała słodycze. – Mama mówi, że to niestosowne – odpowiedziała. – Co to znaczy? – zapytała Maria, z lubością oblizując palce. Meredith wzruszyła ramionami. – To znaczy, że jest za dobra, żeby się zadawać z pospólstwem. Z takimi jak my – powiedział Kosa z rozbawieniem. Dziewczynki przez chwilę rozważały to w milczeniu. – A... co by się stało, gdyby twoja mama się dowiedziała, że z nami poszłaś? – odezwała się Maria po dłuższej chwili. – Pewnie... dostałabym burę – powiedziała z wahaniem

Meredith. Właściwie to nie wiedziała. Przecież dostała burę już za to, że patrzyła na Dinsdale’ów. A teraz wymknęła się z ogrodu i poszła z nimi do wioski, dużo rozmawiali, a w sklepie widziała ją kobieta, która znała jej imię – to wszystko było cudowne. Ze smutkiem przełknęła resztkę cukrowej myszki, która straciła już słodycz. – Powinnam wracać – powiedziała nerwowo, podrywając się na nogi. Atmosfera się zmieniła, a Dinsdale’owie wstali bez szemrania i ruszyli w drogę powrotną. Na miejscu Meredith wślizgnęła się przez przesmyk tak szybko, jak potrafiła, i zamknęła ją za sobą bramę. Nie miała odwagi spojrzeć na dom z obawy, że ktoś patrzy. Krew huczała jej w żyłach i dopiero, kiedy zamknęła bramę, poczuła się nieco bezpieczniej. Przytrzymała się żelaznych prętów, odzyskując oddech. – Dziwna z ciebie dziewczyna, bez dwóch zdań – podsumował Kosa ze speszonym uśmiechem. – Przyjdź do nas jutro na herbatę – zaprosiła ją Maria. – Mama powiedziała, że możesz, już ją pytałam. – Dziękuję. Ale... sama nie wiem – odpowiedziała Meredith. Czuła się wyczerpana swoją przygodą i myślała tylko o tym, by jak najszybciej uciec spod bramy, żeby nikt nie zobaczył, jak z nimi rozmawia. Dinsdale’owie odeszli, a Meredith przycisnęła twarz do prętów bramy i patrzyła za nimi, czując na skórze dotyk zimnego metalu. Kosa wyciągnął z żywopłotu długie źdźbło trawy i wrzucił je Marii z tyłu za bluzkę, a blondyneczka wykręcała szyję, żeby je dosięgnąć. Kiedy zniknęli z widoku, Meredith odwróciła się i wtedy zobaczyła, że z okna w hallu na piętrze patrzy na nią matka. Jej twarz widziana przez szybę przybrała kolor popiołu, pałały

w niej wybałuszone oczy. Przypominała zjawę, na zawsze zastygłą w grymasie rozpaczy. Serce zamarło Meredith w piersi. Miała ochotę schować się w najdalszym kącie ogrodu. Ale to by tylko pogorszyło sytuację, zrozumiała nagle z lodowatą pewnością. Zachciało jej się siku i przez jedną straszną chwilę bała się, że się zmoczy. Niepewnym krokiem ruszyła w stronę domu, a potem weszła po schodach i podeszła korytarzem do miejsca, w którym czekała na nią matka. – Jak śmiesz? – wyszeptała Caroline. Meredith wbiła wzrok w stopy. Jej milczenie rozgniewało matkę jeszcze bardziej. – Jak śmiesz! – krzyknęła tak głośno i szorstko, że dziewczynka podskoczyła i zaczęła płakać. – Odpowiadaj, gdzie z nimi byłaś? Co robiłaś? Pani Priddy wyszła z pokoju po drugiej stronie hallu, podbiegła do Meredith i stanęła obok niej. – Milady? Czy coś się stało? – zapytała nieśmiało gospodyni. Caroline zignorowała ją. Pochyliła się do przodu, chwyciła Meredith za ramiona i potrząsnęła nią brutalnie. – Odpowiadaj! Jak śmiesz być mi nieposłuszna, dziewczyno! – warknęła, a jej wychudłą twarz wykrzywiła wściekłość. Meredith szlochała, po policzkach ciekły jej łzy czystego strachu. Caroline wyprostowała się i wzięła krótki oddech, który rozszerzył jej nozdrza. Rzuciła córce krótkie spojrzenie, a potem wymierzyła jej mocny policzek. – Milady! Już dosyć! – sapnęła pani Priddy. Wstrząśnięta Meredith zamilkła z oczami utkwionymi w spódnicy matki, nie mając odwagi ich podnieść. Caroline

znów chwyciła ją za ramię i zaciągnęła brutalnie do jej pokoju. Wepchnęła Meredith do środka tak obcesowo, że dziewczynka się potknęła. – Zostaniesz tu i nie wyjdziesz, dopóki nie dostaniesz nauczki – oznajmiła oschle Caroline. Meredith wytarła nos. Poczuła ból w miejscu, gdzie uderzyła ją matka. – Jesteś niedobrym dzieckiem. Żadna matka by cię nie pokochała – dodała Caroline. Zdumiona twarz pani Priddy była ostatnim, co zobaczyła Meredith, zanim drzwi się zamknęły. Siedziała zamknięta w pokoju przez tydzień. Służba otrzymała polecenie, żeby karmić ją wyłącznie chlebem i wodą, ale kiedy Caroline szła spać, Estelle i pani Priddy przynosiły dziewczynce herbatniki, babeczki i kanapki z szynką. Rozczesywały jej włosy, opowiadały śmieszne historyjki, smarowały spuchniętą od uderzenia wargę kremem z arniką, ale Meredith pozostawała milcząca i zamknięta w sobie, więc służące wymieniały ponad jej głową zaniepokojone spojrzenia. „Żadna matka by cię nie pokochała”. Meredith trawiła te słowa przez długi czas, ale nie chciała w nie uwierzyć. Postanowiła, że zmusi matkę, żeby ją pokochała. Udowodni jej, że nie jest niedobra, postara się być grzeczna, posłuszna i skromna w każdej sytuacji. Tym sposobem podbije jej serce. I będzie unikać tych Cyganów. To przez nich matka nie może jej pokochać. „Nie są tu mile widziani”. Pogrążona w apatii leżała na łóżku, czując, jak dawny gniew na Dinsdale’ów wzbiera w niej niczym ciemna chmura, rzucając cień na jej serce.

Epilog Wygląda na to, że wiosna wreszcie zwycięży. Przeszliśmy etap błotnistych żonkili, mamy za sobą tydzień, kiedy wiatr i deszcz zdarły świeże pąki z drzew, rozrzucając je po poboczu w różowobrązowych zaspach. Teraz w moim niewielkim ogródku pojawiły się drobne pęknięcia w ziemi, a na płocie urzędują pisklęta wróbli z szerokimi żółtymi dziobkami i mechatymi piórkami. Pewnie miałabym kota, gdyby nie te groteskowe ptaszki, siedzące jeden obok drugiego jak korale nanizane na sznurek. Codziennie sprawdzam, ile urosły. Poprzedni lokator parkował na trawniku swoje motory i składował na nim stosy śmieci po majsterkowaniu, więc trawy jest niewiele, ale teraz powinna urosnąć. Słońce wreszcie zaczęło trochę grzać. Siedzę na dworze w smudze światła, wykręcam za nim twarz jak stokrotka i czuję, że wreszcie zbliża się lato. Właściwie poczułam ulgę, że wszystkie decyzje zostały podjęte za mnie. Że Dinny wziął je na siebie. Co miałabym powiedzieć Cliffordowi i Mary? Że Henry żyje, ale jest upośledzony, i chociaż w czasie świąt widywałam go wielokrotnie, nic im o tym nie mówiąc, teraz nie mam pojęcia, gdzie jest? I po co miałabym zostawać w posiadłości, skoro wszyscy się wynieśli? Beth, Dinny, Harry. Henry. Ale nie wyjechałam daleko. Tę decyzję podjęłam już wcześniej, tak mi się wydaje. Nie miałam zamiaru wracać do Londynu – to byłby krok wstecz. A na skraju Barrow Storton czekał domek do wynajęcia. Niezbyt ładny, nawet nie uroczy, ale w sam raz. Dwa pokoje na piętrze, dwa na parterze, ot – domek z lat pięćdziesiątych na końcu krótkiego szeregu swoich klonów. Ma dwie sypialnie – w jednej mogą nocować Beth i Eddie, kiedy do

mnie przyjadą, a z drugiej, którą zajmuję ja, rozciąga się wspaniały widok. Domek stoi na przeciwnym końcu wsi niż posiadłość. Mam widok na drugą stronę doliny i wioskę na jej dnie, a przez drzewa można też dostrzec jeden róg Storton Manor. Teraz, kiedy pokrywają się liśćmi, staje się coraz mnie widoczny. Dalej ciągną się wzgórza, aż po kurhan na horyzoncie. Odkąd tu zamieszkałam, bardzo się uspokoiłam. Czuję się tu u siebie. Nie mam poczucia, że powinnam robić cokolwiek innego, do czegoś dążyć, coś zmieniać. Tak naprawdę to nawet nie czekam. Ostentacyjnie nie czekam. Uczę w Devizes, dużo spaceruję. Wpadam do George’a Hathawaya na filiżankę herbaty i ciastko. Czasami brakuje mi ludzi, których widywałam w Londynie – nikogo konkretnego, tylko wielości twarzy wokół mnie. Złudzenia wspólnoty. Ale tu zwracam większą uwagę na te twarze, które widuję. Ludzie nie są już częścią tłumu jak kiedyś. Zaprzyjaźniłam się z sąsiadami, Susan i Paulem, i czasami za darmo opiekuję się ich córeczkami, bo noszą pocerowane spodnie, z których zdecydowanie wyrosły, i nie chodzą na balet, dżudo ani lekcje jazdy konnej. Na ich podwórku nie stoi trampolina. Kiedy zgłosiłam się na ochotnika, Susan przeszła od podejrzliwości do radosnego niedowierzania. Dziewczynki są pogodne i grzeczne – przez większość czasu. Spacerujemy razem po wzgórzach albo wzdłuż brzegu rzeki, a potem robimy ciasteczka z płatków kukurydzianych i gorącą czekoladę, kiedy Susan i Paul idą do pubu, do kina, do sklepu, do łóżka. Honey wie, że tu jestem. Mo też. Przyszłam kiedyś do Haydee i powiedziałam im, gdzie mieszkam. Od tamtej pory obie mnie odwiedziły. Zmyłam nalot ze srebrnego dzwoneczka na gryzaku Kosy, wypolerowałam go i wsunęłam do łóżeczka

Haydee. Złapała go tłustą rączką i od razu wpakowała do buzi. „To należało do twojego pradziadka”, wyszeptałam jej. Zapisałam swój adres i powiedziałam Honey, żeby go zachowała, na wypadek, gdyby ktoś o niego zapytał. Spojrzała mi prosto w oczy, a potem uniosła brew. Ale nic nie powiedziała. Teraz wróciła do szkoły, a mnie odwiedza Mo, pchając Haydee w wózeczku. Idzie pieszo z West Hatch, bo mówi, że tylko świeże powietrze i ruch usypiają dziecko. Pokrzepiam ją herbatą w tym najdalszym punkcie jej wyprawy. Mo kołysze się na boki, bolą ją plecy, a kiedy do mnie dociera, zwykle jest zgrzana i szarpie koszulkę, żeby odkleić ją od piersi. Ale kocha Haydee. Kiedy robię herbatę, opatula dziecko kocykiem i nie może powstrzymać uśmiechu. W ramce na parapecie stoi zdjęcie Caroline z jej dzieckiem. Nigdy nie oddałam go mamie. Wciąż jestem dumna, że odkryłam tożsamość tego chłopczyka i poznałam źródło rozdźwięku między Calcottami a Dinsdale’ami. Mama była zdumiona, kiedy opowiedziałam jej całą historię. Oczywiście, nie mogę niczego udowodnić, ale wiem, że to prawda. Postanowiłam się cieszyć, że nie potrafię rozgryźć tej zagadki do końca, że nie jestem w stanie wyjaśnić wszystkich niewiadomych – dlaczego Caroline ukrywała wcześniejsze małżeństwo, dlaczego ukrywała synka. Gdzie był Kosa, zanim pojawił się w posiadłości, a potem wpadł w kochające objęcia Dinsdale’ów. Niektóre rzeczy giną bezpowrotnie w odmętach przeszłości – pewnie właśnie dlatego przeszłość jest taka tajemnicza i tak bardzo nas fascynuje. Dziś niewiele rzeczy ginie bezpowrotnie – zbyt wiele się rejestruje, notuje, przechowuje w plikach na różnych komputerach. W dzisiejszych czasach trudno się czymś fascynować. Trudno utrzymać coś w sekrecie, ale to wciąż możliwe. Harry jest na to żywym dowodem.

Odkrywam, że sekrety nie przeszkadzają mi tak bardzo, kiedy to ja mam ich strzec, kiedy nie jestem pominięta. Dom został sprzedany na aukcji za kwotę, od której zakręciło mi się w głowie. Przez następne pół godziny oddawałam się marzeniom, gdzie mogłabym pojechać i co zrobić z takim bogactwem. Clifford przyjechał na aukcję, ale schowałam się przed nim z tyłu sali konferencyjnej w hotelu Marlborough, kiedy rzucane przez licytujących sumy zaczęły rosnąć. Patrzyłam na tył jego głowy, sterczącej ponad napiętymi ramionami, i czułam, jak musi cierpieć. Było mi go żal. Może miał nadzieję, że nikt nie przyjdzie, że nikt nie będzie chciał kupić Storton Manor, a on zgarnie go za cenę bliźniaka w Hertfordshire, by przez resztę życia opowiadać, jak mu się to należało. Ale przyszło mnóstwo ludzi, a dom kupił deweloper, który teraz przekształca go w luksusowy apartamentowiec, tak jak sugerował Maxwell. Okolica uchodzi dziś za świetnie skomunikowaną ze względu na codzienne połączenia między Pewsey a Londynem i z powrotem. Nie umiem sobie wyobrazić, jak będzie wyglądało Storton Manor, kiedy skończą. Co się stanie z moją maleńką sypialnią z tyłu domu? Może zamienią ją w kuchnię z blatami z czarnego granitu? Albo łazienkę, wykafelkowaną od podłogi aż po sufit? Nie potrafię sobie tego wyobrazić i trochę mnie korci, żeby po zakończeniu prac obejrzeć mieszkanie pokazowe. Ale tylko trochę. Raczej tego nie zrobię. Nie chcę, żeby ten widok przesłonił moje wspomnienia. Często myślę o Caroline i Meredith. Zastanawiam się nad tym, co powiedział Dinny – że ludzie, którzy dręczą i nienawidzą innych, ludzie zimni i agresywni nie są ludźmi szczęśliwymi. Zachowują się tak właśnie dlatego, że są nieszczęśliwi. Trudno mi wykrzesać z siebie współczucie dla Meredith, kiedy mam po niej takie wspomnienia, ale teraz, kiedy

już nie żyje, udaje mi się to, jeśli się postaram. Życie ją rozczarowało – jedyna próba ucieczki z domu pozbawionego miłości tak szybko dobiegła końca. Jeszcze trudniej byłoby mi znaleźć współczucie dla Caroline, której nigdy tak naprawdę nie poznałam, która postanowiła porzucić jedno dziecko, a potem wychowała drugie bez miłości. Można by pomyśleć, że po prostu nie była zdolna do miłości. Nie umiała kochać. Że była zimnym człowiekiem, że przyszła na świat upośledzona. Ale znalazłam ostatni list, jaki napisała przed śmiercią, dlatego wiem, jak było naprawdę. Po moim wyjeździe z posiadłości wiele tygodni przeleżał nieodkryty w teczce. Dlatego, że oczywiście nigdy go nie wysłała, nie wydarła nawet kartki z notesu. Leżał tam przez cały czas, za okładką, a pod papierem wciąż tkwił liniuszek. Niezgrabne litery spływają po papierze kaskadami, jakby usiłowały się rozplątać. List datowany jest na rok tysiąc dziewięćset osiemdziesiąty trzeci. Nie podała dnia ani miesiąca, więc może to wszystko, na co było ją wtedy stać. Miała już ponad sto lat i słabła. Wiedziała, że umiera. Może dlatego napisała ten list. Może dlatego na chwilę zapomniała, że nie będzie go mogła wysłać i nie przeczyta go nikt poza mną, ponad ćwierć wieku później. Najdroższy Corinie, minęło tyle czasu, odkąd cię straciłam, że nie potrafię nawet zliczyć tych lat. Jestem już stara – na tyle stara, by czekać na własną śmierć. Ale przecież czekałam na nią od chwili, gdy się rozstaliśmy, ukochany. Jakie to dziwne, że długie lata spędzone tu, w Anglii, czasami zacierają mi się w pamięci. Nie przypominam sobie, cóż mogłam robić, żeby wypełnić tyle czasu – naprawdę nie pamiętam. Pamiętam za to każdą sekundę, jaką

spędziliśmy razem, mój miły. Każdą cenną sekundę przy tobie, kiedy byłam Twoją żoną. Och, dlaczego musiałeś umrzeć? Dlaczego wyjechałeś tamtego dnia? Myślałam o tym tyle razy. Widzę, jak dosiadasz konia, i usiłuję zmienić to wspomnienie. Wmawiam sobie, że pobiegłam za Tobą i powiedziałam, żebyś nie jechał, żebyś mnie nie zostawiał. Wtedy nie spadłbyś z konia i nie umarłbyś, a ja nie musiałabym znosić tych długich ponurych lat bez ciebie. Czasami udaje mi się przekonać samą siebie, że jednak za Tobą pobiegłam, że Cię powstrzymałam, a kiedy uświadamiam sobie, że naprawdę Cię nie ma, wstrząsa to mną na nowo. Cierpię wtedy przeraźliwie, ale nie potrafię przestać marzyć. Corin, zrobiłam coś strasznego. Coś niewybaczalnego. Uciekałam przed tym, ale nie mogłam tego cofnąć i ciągnęło się to za mną przez wszystkie te lata. Pociesza mnie jedynie to, że nigdy sobie nie wybaczyłam, a życie, które zniosłam, było chyba wystarczającą karą. Ale nie, za to, co zrobiłam, nie ma wystarczającej kary. Modlę się, żebyś o tym nie wiedział, bo gdybyś wiedział, przestałbyś mnie kochać, a tego bym nie wytrzymała. Modlę się, żeby nie było Boga, nieba ani piekła, żebyś nie mógł patrzeć na mnie z góry i widzieć moich niegodziwości. Kiedy umrę, moja dusza z pewnością trafi do piekła. Ale Ty musiałeś pójść do nieba, prawda, kochany? Przecież już na ziemi byłeś aniołem. Okres spędzony z Tobą był jedynym czasem w moim życiu, gdy czułam się szczęśliwa, gdy cieszyłam się, że żyję – od tamtej pory nie dbam już o nic. Jak długo leżysz na pustej prerii? Minęły wieki, odkąd Cię widziałam. Cały świat mógłby powstać i obrócić się w pył w czasie, jaki upłynął od naszego ostatniego dotyku. Chciałabym zobaczyć Cię jeszcze jeden raz, zanim umrę. W pewien sposób wierzę, że to byłoby sprawiedliwe – że gdyby

na świecie panowała sprawiedliwość, sekunda w Twoich ramionach wynagrodziłaby mi to, że Cię straciłam. Niezależnie od tego, co zrobiłam obłąkana rozpaczą, jak brnęłam w to dalej i ile przysporzyłam cierpień – także sobie – od tamtej pory. Skazałabym się na wieczne męki, byleby tylko zobaczyć Cię jeszcze raz. Ale to niemożliwe. Umrę i zostanę zapomniana, tak jak i Ty umarłeś. Ale ja nigdy Cię nie zapomniałam, mój Corinie, mój mężu. Niezależnie od tego, co zrobiłam, nigdy Cię nie zapomniałam i zawsze Cię kochałam. Caroline Czytam ten list wiele razy przez kilka tygodni, aż w końcu znam go na pamięć. Przy każdym słowie pęka mi serce. Rozpacz i żal, jakie z niego biją, mogłyby zasnuć chmurami słoneczny dzień. Kiedy czuję, że mi się udzielają, że zanurzam się w nie zbyt głęboko, myślę o Beth. Jej zbrodnia już się za nią nie ciągnie. Nie zabrnie w nią dalej, a rozpacz nie zniszczy jej życia. Ten krąg został przerwany i to ja pomogłam go przerwać. Przypominam sobie o tym i pozwalam, by mnie to pocieszyło, napełniło nadzieją. Nigdy się nie dowiem, co zrobiła Caroline. Dlaczego zabrała dziecko i uciekła do Anglii, dlaczego je potem porzuciła. Jedno, na co zwróciłam uwagę po wielokrotnej lekturze listu, to, że nie wspomina w nim o swoim synu. Jeśli była jego matką, a Corin ojcem, to dlaczego o nim nie wspomina? Dlaczego nie próbuje wyjaśnić, czemu go porzuciła? To mógł być ten niewybaczalny czyn, który ma nadzieję ukryć przed Corinem, mam jednak wrażenie, że chodziło o jakieś wydarzenie przed jej ucieczką z Ameryki. A to porzucenie wydaje mi się niepojęte, naprawdę niewiarygodne, zwłaszcza w zderzeniu z miłością, jaką wyznaje ojcu dziecka. Przypominam sobie tę śniadą dziewczynę z letniego przyjęcia –

kelnerkę, którą Caroline nazwała Sroką. Jej włosy, równie czarne jak u Dinny’ego. Nigdy nie będę miała pewności, ale to pominięcie w liście wskazuje na prawdziwą zbrodnię i sprawia, że zaczynam wątpić w swoje pokrewieństwo z Dinnym. Kilka tygodni temu przyjechała do mnie Beth. Chyba wolałaby, żebym zamieszkała w innej wsi, ale przyzwyczaja się. Już nie unika tego miejsca. – Nie przeszkadza ci, że widzisz stąd dom? – zapytała. Emocje przemykają teraz swobodnie przez jej twarz. Pojawiają się i rozpychają jak baloniki. Zniknęło to, co wcześniej je powstrzymywało. A ja mogę się przenieść gdzieś indziej, niedługo albo za jakiś czas. Nie czekam, ale muszę być tam, gdzie będzie mógł mnie znaleźć. Aż mu się to uda. A przecież ma powody, żeby tu wrócić. Przyciąga go coś więcej niż tylko ja i moja tęsknota. Matka, siostra, siostrzenica. Myślę, że Honey powiedziałaby mi, gdyby wrócił. Zawsze, gdy patrzę na Beth, rośnie we mnie radość. Oczywiście, nie wyzdrowiała z dnia na dzień, ale czuje się lepiej. Teraz może dzielić z Dinnym winę za to, co się wydarzyło. Nie musi już myśleć, że ona i tylko ona zadecydowała o losie Henry’ego Calcotta. Pojęcia prawdy, dobra i zła są teraz bardziej problematyczne. Nie odebrała mu życia, tylko je zmieniła. Pojawiła się nawet możliwość dyskusji, czy zmieniła je na lepsze czy na gorsze. A więc nie wyzdrowiała z dnia na dzień, ale teraz rozmawia o tym ze mną – a może to zrobić dlatego, że odwróciła się i spojrzała wstecz. Już jej to nie prześladuje jak dawniej. Widzę wyraźną poprawę i Eddie też, chociaż o nic mnie nie pytał. Chyba jest mu wszystko jedno, co się zmieniło, po prostu cieszy się, że jest lepiej. Potrzeba trochę czasu, żeby zobaczyć kogoś w nowym świetle, kiedy przez tyle lat patrzyło się na niego w określony

sposób albo wcale się go nie widziało. Ja nadal widziałam Harry’ego, kiedy Dinny kazał mi zobaczyć Henry’ego. Nadal widziałam w Dinnym to, co kiedyś, i nadal go kochałam. Powtarzam sobie, że on potrzebuje czasu, żeby zobaczyć we mnie kogoś nowego, osobę, którą teraz jestem, a nie naprzykrzające się dziecko, młodszą siostrę Beth, albo kogokolwiek innego, kogo we mnie widzi. Może to niewłaściwy moment – ale wierzę, że ten właściwy kiedyś nadejdzie. Wybuchł spór prawny o teren, na którym mogą obozować Dinsdale’owie. Deweloper nie chciał, żeby banda włóczęgów zajmowała ogrody przylegające do jego apartamentowca. W rezultacie ten skrawek ziemi, wraz z resztą lasów i pastwiskami został sprzedany właścicielowi przylegających do niego terenów, który zna Dinsdale’ów od lat. Więc wciąż tu jest i czeka na nich. Na niego. To piękne miejsce na letnie obozowisko, zielone i osłonięte, a teraz także spokojne. Mam nadzieję, że lato będzie gorące. Czekam na pogodę, która usprawiedliwiłaby ten ospały tryb życia, jaki teraz prowadzę. Pogodę, która obsypie Honey piegami. Pogodę do robienia lodów z soku cytrynowego z córeczkami Susan i Paula. Pogodę, która opali skórę Dinny’ego. Pogodę na wymykanie się nad staw, żeby w nim brodzić, pływać i przegnać jego duchy. A dziś listonosz przyniósł mi niewielką paczkę. Wewnątrz znalazłam kawałek kruszącej się kory z wyrysowanymi wzorami. Nie dostrzegłam wśród nich żadnych rozpoznawalnych kształtów poza przekrzywionymi, kanciastymi, niemal nieczytelnymi literami na dole, składającymi się na podpis – „Harry”. Myślę, że to miała być deklaracja tego, kim teraz jest, kim chce być. I milcząca wiadomość od Dinny’ego, który ją zapakował i wysłał. Że wie, gdzie jestem, i że o mnie myśli. Odkrywam, że na razie mi to

wystarczy.