Plawiak-Ergonomia i fizjologia pracy 2013 cz. 1

SAVE OFFLINE

Ergonomia i fizjologia pracy Część 1

PODSTAWY Janusz Pławiak ®

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Do zakresu działania służby bhp należy m. in.: • przedstawianie pracodawcy wniosków dotyczących zachowania wymagań ergonomii na stanowiskach pracy • inicjowanie i rozwijanie na terenie zakładu pracy różnych form popularyzacji problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii § 2 ust. 1 pkt 8 i pkt 22 ROZPORZĄDZENIA RADY MINISTRÓW z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

2

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Ergonomia jako nauka o przystosowaniu człowieka do pracy i pracy do człowieka istniała od zarania dziejów: rolnicy, sklepikarze, inżynierowie starali się w jakiejś mierze ułatwić sobie pracę wymyślając coraz przyjaźniejsze narzędzia pracy a także wybierając dla siebie pracę, która była dla nich bardziej odpowiednia

Na przełomie XIX i XX w., gdy zaczęto produkować masowo i gdy pojawiły się trudności związane ze specyfiką takiej produkcji rozwijać się zaczęło organizowanie pracy na zasadach naukowych 17.11.2013

Wrocław

3

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Wojciech Bogumił Jastrzębowski

„Rys Ergonomji czyli nauki o Pracy, opartej na naukach zaczerpniętych z Nauki Przyrody” opublikowanym w 1857 roku w poznańskim czasopiśmie „Przyroda i Przemysł” napisał: „Nazwiskiem Ergonomji, wziętym od wyrazu greckiego ergon (praca) i nomos (prawo, zasada), oznaczamy Naukę o Pracy, czyli o używaniu nadanych człowiekowi od Stwórcy sił i zdolności”

17.11.2013

Wrocław

4

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

F. W. Taylor – 1908 r. badania na temat zależności między wielkością łopat, masą ładunku, siłą mięśniową robotnika a wydajnością pracy z tym narzędziem. Tayloryzm – system pracy potokowej.

II wojna światowa – amerykański przemysł zbrojeniowy. Human factor, antropotechnika, psychologia inżynieryjna …… ergonomia (1949 – Naukowe Towarzystwo Ergonomiczne)

17.11.2013

Wrocław

5

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Definicje „Ergonomia zajmuje się związkami zachodzącymi pomiędzy człowiekiem a jego zajęciem, sprzętem i otoczeniem (materialnym) w najszerszym znaczeniu, włączając w to pracę, wypoczynek, sytuacje w domu i podróży”. Międzynarodowe Stowarzyszenie Ergonomiczne IEA - International Ergonomics Association

Ergonomia to wiedza o możliwościach i ograniczeniach człowieka oraz jego cechach, niezbędnych do kształtowania narzędzi, maszyn, systemów, zadań, procesu i środowiska pracy dla bezpiecznego, komfortowego oraz efektywnego działania. Zespół Certyfikacji Zawodowej Ergonomistów BCPE - Board of Certification in Professional Ergonomics 17.11.2013

Wrocław

6

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Definicje Ergonomia to łączne zastosowanie niektórych nauk biologicznych i technicznych dla zapewnienia w stosunkach pomiędzy człowiekiem a pracą, optymalizacji warunków wzajemnego dostosowania, w celu zwiększenia wydajności pracy i przyczynienia się do pomyślności pracownika. Międzynarodowe Biuro Pracy ILO – International Labour Organization

Ergonomia jest to nauka stosowana, zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń, technologii, organizacji i materialnego środowiska pracy oraz przedmiotów powszechnego użytku do wymagań i potrzeb fizjologicznych, psychicznych i społecznych człowieka. Polskie Towarzystwo Ergonomiczne 17.11.2013

Wrocław

7

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Definicje Ergonomia to nauka zajmująca się przystosowaniem obiektów technicznych, ich środowiska i środowiska bytowania do anatomicznych i psychofizycznych możliwości człowieka zapewniających sprawne i bezpieczne wykonywanie pracy. PN-N 08015: 1983 Ergonomia. Terminologia. Pojęcia ogólne.

Ergonomia jest dyscypliną techniczną humanistycznie zorientowaną. Zainteresowana jest poszukiwaniem najlepszych środków, sposobów, warunków i środowiska, przy traktowaniu pracy jako narzędzia doskonalenia i wyzwolenia człowieka przy tworzeniu nowych wartości. Maria Wykowska - AGH Kraków w książce „ERGONOMIA"

17.11.2013

Wrocław

8

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Ergonomiczna optymalizacja warunków pracy: • stosowana we wszystkich gałęziach przemysłu, handlu, komunikacji, w pracy biurowej, w gospodarstwie domowym; • ma przede wszystkim przesłanki humanistyczne; • produkcja i produkt powinny być kształtowane dla człowieka jako środek do osiągania jego celów (w tym: lepszej jakości życia); • człowiek jest najbardziej „kruchym” i nieprzewidywalnym elementem systemu pracy.

17.11.2013

Wrocław

9

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Ergonomia koncepcyjna: projektowanie narzędzi, urządzeń, maszyn, a nawet całego obiektu przemysłowego, aby spełniał on podstawowe wymagania ergonomii (Ergonomia prototypu)

Ergonomia korekcyjna: analiza istniejących stanowisk pracy z punktu widzenia ich dostosowania do pracownika oraz formułowanie zaleceń ukierunkowanych na polepszenie warunków pracy, zmniejszenie istniejących obciążeń oraz zwiększenie wydajności i jakości pracy 17.11.2013

Wrocław

10

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Nauki o człowieku • • • •

fizjologia pracy antropometria higiena pracy psychologia pracy

Nauki techniczno-organizacyjne • • • • 17.11.2013

technika i technologia normowanie pracy naukowa organizacja pracy analiza ekonomiczna pracy Wrocław

11

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Zadaniem ergonomii jest optymalne dostosowanie wytworów materialnych człowieka i warunków ich użytkowania do właściwości psychofizycznych człowieka.

Celem ergonomii jest zapewnienie dobrostanu człowieka (zadowolenia, dobrego samopoczucia, satysfakcji, poczucia komfortu) w systemie człowiek-technika zarówno w działalności zawodowej, jak i pozazawodowej. Komitet Ergonomii PAN

17.11.2013

Wrocław

12

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Przedmiotem ergonomii jest badanie relacji układu człowiek - elementy pracy, w celu zapewnienia higieny, bezpieczeństwa i komfortu pracy, przy założeniu wysokiej sprawności procesu produkcyjnego. Wiedza o relacjach między elementami tego układu powinna obejmować zagadnienia: co robić, jak robić, jakie mogą się z tym wiązać zagrożenia oraz jak ich unikać.

17.11.2013

Wrocław

13

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

17.11.2013

Wrocław

14

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

17.11.2013

Wrocław

15

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

W procesie pracy układ człowiek-obiekt techniczny charakteryzuje się trzema fazami: • faza percepcji polega na uzyskiwaniu przez pracownika informacji na podstawie bezpośredniej obserwacji procesu produkcyjnego i/lub wskazań przyrządów pomiarowych, kontrolnych, sygnalizacyjnych za pomocą receptorów (wzrok, słuch, dotyk, węch, smak); • faza pracy układu, w której następuje transformacja uzyskanych informacji w ośrodkowym układzie nerwowym prowadząca do podjęcia decyzji. Ośrodkowy układ nerwowy jest układem o wielu wejściach zewnętrznych i wielu wejściach wewnętrznych (pamięć, spostrzeżenia, odczucia, stresy itp.); • faza oddziaływania człowieka na elementy sterujące na podstawie podjętych decyzji (faza sterowania). 17.11.2013

Wrocław

16

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

W obrębie układu człowiek-praca można wyodrębnić następujące podukłady : • człowiek-maszyna, • człowiek-materialne środowisko pracy, • człowiek-stanowisko robocze. Analiza ergonomiczna wszystkich trzech podukładów ma na celu optymalizację parametrów procesu pracy. W efekcie mają być zrealizowane cele jakie stawia sobie ergonomia, tj. w dużym uproszczeniu – zapewnienie zdrowia psychicznego i fizycznego człowieka, przy zachowaniu wysokiej wydajności pracy. 17.11.2013

Wrocław

17

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

„Zdrowie jest stanem zupełnej pomyślności fizycznej, umysłowej i społecznej, a nie jedynie brakiem choroby lub ułomności”

Definicja zdrowia zawarta w Konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia

17.11.2013

Wrocław

18

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Skutki społeczno – ekonomiczne związane za złymi warunkami pracy: choroby zawodowe Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”. Ustawa Kodeks pracy art. 235¹ (tekst jednolity: Dz. U. 1998 r. Nr 21 poz. 94 z późn. zmianami) 17.11.2013

Wrocław

19

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Skutki społeczno – ekonomiczne związane za złymi warunkami pracy: wypadki przy pracy Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z dnia 28 listopada 2002 r. z późn. zmianami)

17.11.2013

Wrocław

20

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Skutki społeczno – ekonomiczne związane za złymi warunkami pracy: Dolegliwości mięśniowo-szkieletowe są główną przyczyną absencji chorobowej w państwach europejskich; przyczyną 39% wszystkich zwolnień chorobowych trwających 2 tygodnie lub dłużej są dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego związane z pracą (dla porównania, przyczyną 19% wszystkich zwolnień chorobowych są: stres, depresja i lęk).

17.11.2013

Wrocław

21

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Skutki społeczno – ekonomiczne związane za złymi warunkami pracy:

Dolegliwości mięśniowo-szkieletowe związane z pracą wywierają również największy wpływ na trwałą niezdolność do pracy; 61% przypadków trwałej niezdolności do pracy jest spowodowanych schorzeniami układu mięśniowo-szkieletowego (dla porównania – 10% przypadków jest spowodowanych stresem, depresją i lękiem, a kolejne 10% - zaburzeniami układu krążenia).

17.11.2013

Wrocław

22

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Skutki społeczno – ekonomiczne związane za złymi warunkami pracy: W wielu krajach świata ograniczanie strat spowodowanych dolegliwościami mięśniowo-szkieletowymi znajduje się w centrum działań prawnych mających na celu ochronę zdrowia zatrudnionych w tym zakresie. Podstawową rolę pełnią standardy z zakresu ergonomii, które dostarczają podstaw metodologicznych identyfikacji i kwantyfikacji zagrożeń oraz oceny ryzyka zawodowego powstawania dolegliwości mięśniowo-szkieletowych i chorób narządu ruchu wywołanych sposobem wykonywania pracy. Standardy ISO Standardy europejskie Działania w USA 17.11.2013

Wrocław

23

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Dyrektywy WE: • 89/391 o wprowadzeniu środków mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa i poprawę zdrowia pracowników; • 90/269 w sprawie minimalnych wymagań zdrowia i bezpieczeństwa podczas ręcznego przemieszczania ciężarów w przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia, zwłaszcza urazów kręgosłupa, u pracowników; • 90/270 w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe; • 89/654 w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia podczas pracy; - inne. 17.11.2013

Wrocław

24

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Standardy serii PN-EN 1005 (1-5) Maszyny – Bezpieczeństwo - Możliwości fizyczne człowieka (1) Terminy i definicje (2) Ręczne przemieszczanie maszyn i ich części (3) Zalecane wartości graniczne sił przy obsłudze maszyn (4) Ocena pozycji pracy i ruchów w relacji do maszyny (5) Ocena ryzyka dotycząca czynności wykonywanych z dużą częstością powtórzeń

17.11.2013

Wrocław

25

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa Kodeks pracy.

art. 66 ust. 1 Konstytucji RP

17.11.2013

Wrocław

26

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Art. 207. § 1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 23711 § 2. Ustawa Kodeks pracy Dział X Bezpieczeństwo i higiena pracy

17.11.2013

Wrocław

27

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY Art. 207. § 2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany: 1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, 2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń, 3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy, 4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy, … Ustawa Kodeks pracy 17.11.2013

Wrocław

Dział X Bezpieczeństwo i higiena pracy 28

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Art. 215. § 1. Maszyny i inne urządzenia techniczne powinny być tak konstruowane i budowane, aby: 1) zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, szkodliwymi wstrząsami, działaniem wibracji i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy, 2) uwzględniały zasady ergonomii. Ustawa Kodeks pracy Dział X Bezpieczeństwo i higiena pracy

17.11.2013

Wrocław

29

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 39.1. Pracodawca realizuje obowiązek zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności przez zapobieganie zagrożeniom związanym z wykonywaną pracą, właściwą organizację pracy, stosowanie koniecznych środków profilaktycznych oraz informowanie i szkolenie pracowników. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

30

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 39.2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, powinien być realizowany na podstawie ogólnych zasad dotyczących zapobiegania wypadkom i chorobom związanym z pracą, w szczególności przez: 1) zapobieganie zagrożeniom; 2) przeprowadzanie oceny ryzyka związanego z zagrożeniami, które nie mogą być wykluczone; 3) likwidowanie zagrożeń u źródeł ich powstawania; … ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 17.11.2013

Wrocław

31

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 39.2. 4) dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości pracownika, w szczególności przez odpowiednie projektowanie i organizowanie stanowisk pracy, dobór maszyn i innych urządzeń technicznych oraz narzędzi pracy, a także metod produkcji i pracy - z uwzględnieniem zmniejszenia uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie, oraz ograniczenia negatywnego wpływu takiej pracy na zdrowie pracowników; 5) stosowanie nowych rozwiązań technicznych; … ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 17.11.2013

Wrocław

32

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 39.2. 6) zastępowanie niebezpiecznych procesów technologicznych, urządzeń, substancji i innych materiałów - bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi; 7) nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej; 8) instruowanie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

33

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

Ryzyko zawodowe jest to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

34

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 39a.1. Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy wykonywanych pracach, w szczególności przy doborze wyposażenia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych substancji i preparatów chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji pracy. Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

35

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 39a.2. Stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego środki profilaktyczne, metody oraz organizacja pracy powinny: 1) zapewniać zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników; 2) być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej zakładu pracy. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

36

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY § 39a.3. Pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych. Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności: 1) opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie: a) stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów, b) wykonywanych zadań, c) występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy, d) stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, e) osób pracujących na tym stanowisku; 2) wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko; 3) datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

17.11.2013

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy Wrocław 37

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 45. 1. Stanowiska pracy powinny być urządzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynności oraz psychofizycznych właściwości pracowników, przy czym wymiary wolnej (nie zajętej przez urządzenia) powierzchni stanowiska pracy powinny zapewnić pracownikom swobodę ruchu wystarczającą do wykonywania pracy w sposób bezpieczny, z uwzględnieniem wymagań ergonomii. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

38

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 51. 2. Montaż, demontaż i eksploatacja maszyn, w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

39

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

§ 2. Dostarczane pracownikom do stosowania środki ochrony indywidualnej powinny: 1) być odpowiednie do istniejącego zagrożenia i nie powodować same z siebie zwiększonego zagrożenia, 2) uwzględniać warunki istniejące w danym miejscu pracy, 3) uwzględniać wymagania ergonomii oraz stan zdrowia pracownika, 4) być odpowiednio dopasowane do użytkownika - po wykonaniu niezbędnych regulacji. Załącznik nr 2 do ROZPORZĄDZENIA MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

17.11.2013

Wrocław

40

Ergonomia i fizjologia pracy cz. 1 PODSTAWY

PN-N 08015: 1983 Ergonomia. Terminologia. Pojęcia ogólne.

PN-EN 614-1 wrzesień 1999 Maszyny. Bezpieczeństwo. Ergonomiczne zasady projektowania. Terminologia i wytyczne ogólne.

17.11.2013

Wrocław

41

Pora na przerwę

17.11.2013

Wrocław

-

Janusz Pławiak

42